In dit onderzoek is met een dataset van 48 banken de invloed van de auditcommissie op integrated reporting onderzocht. Door het onderzoek concreet toe te spitsen op banken is relevant sectorspecifiek onderzoek verricht binnen Europese financiële instellingen. Centraal stond in dit onderzoek de vraag in welke mate er een verband is tussen kenmerken van een auditcommissie en de toepassing van integrated reporting bij financiële instellingen binnen Europa.
Allereerst de vraag wat integrated reporting inhoudt. Integrated reporting is relatieve nieuwe ontwikkeling waarbij een link wordt gelegd tussen gerapporteerde niet-financiele informatie en de financiele informatie, zodat de toekomstige prestaties van een onderneming beter beoordeeld kunnen worden. In december 2013 bracht het IIRC hiervoor een eerste framework uit (IIRC, 2013b). De kern van het concept zijn de zes capitals, alle middelen die worden gebruikt als input voor de ondernemingsactiviteiten. Daarnaast is binnen integrated reporting ook aandacht voor het businessmodel van de organisatie. Doel is uiteindelijk inzicht te geven in de waardecreatie op korte, middellange en lange termijn.
Vervolgens is de vraag hoe integrated reporting kan worden gemeten. Het concept integrated reporting is nog steeds in ontwikkeling. Tot het uitbrengen van het eerste framework waren er ook nog geen duidelijke richtlijnen waar een integrated report aan moest voldoen. Er worden daardoor verschillende methodes gebruikt om integrated reporting te meten. Serafeim (2014) gebruikte hiervoor de Asset4 database waarmee een score voor Environmental, Social en Governance (ESG) factoren wordt gegeven. Onderzoeken van PwC (PwC 2012; 2013) maakten gebruik van gedetailleerde meetpunten gebaseerd op het (concept) IR framework. Omdat de capitals ten grondslag liggen aan de waardecreatie op korte, middellange en lange termijn, is in dit onderzoek gekozen om op basis hiervan de toepassing van integrated reporting te meten.
In de derde deelvraag werd de theoretische grondslag achter de toepassing van integrated reporting onderzocht. Zo kunnen ondernemingen onder druk van de omgeving integrated reporting beginnen toe te passen. Door geen informatie verstrekken, waar andere ondernemingen dat wel doen, kunnenbeleggers bijvoorbeeld gaan twijfelen aan de onderneming. Overigens hebben ondernemingen ook een ‘license to operate’ en om die te behouden is integrated reporting ook een oplossing. Door duidelijk te communiceren wat de impact van de activiteiten is, kan de onderneming deze ‘license to operate’ proberen te behouden. Tevens is integrated reporting een vorm van vrijwillige verslaggeving. Door beleggers inzicht te geven in de waardecreatie van de organisatie is integrated reporting een mogelijkheid om de onderneming beter op waarde te kunnen laten schatten door deze investeerders. Het onderzoek van Serafeim (2014) levert hiervoor het eerste wetenschappelijke bewijs.
Om de rol van een auditcommissie toe te lichten werd hier in deelvraag 4 aandacht aan besteed. Primair is de auditcommissie belast met het toezicht op de financiële verslaggeving, en sinds de opkomst van integrated reporting, ook met het toezicht op integrated reporting. Omdat integrated reporting een andere manier van verslaggeving is dan de ‘traditionele’ jaarverslaggeving, kan de auditcommissie ondersteunen bij het integrated reporting proces. Bijvoorbeeld vaststellen wat materieel is om op te nemen in het integrated report en overzicht houden over de informatiestromen die leiden tot het integrated report.
29
Aan de hand van vier kenmerken van een auditcommissie is vervolgens vastgesteld wat de invloed is op de toepassing van integrated reporting. Het percentage financieel experts, het aantal vrouwen, het aantal vergaderingen en het aantal leden van een auditcommissie vormen de vier onderzochte kenmerken. De toepassing van integrated reporting is vervolgens gemeten aan de hand van een zelf opgestelde disclosure index. Op basis van human capital en social capital en het sector supplement van de GRI (GRI, 2011). Er blijkt tussen geen van de vier afzonderlijke kenmerken en integrated reporting een significante relatie te zijn. Uit dit onderzoek blijkt dus geen relatie tussen de invloed van een auditcommissie op de toepassing van integrated reporting. Met betrekking tot financiële verslaggeving was deze relatie door eerdere onderzoekers wel gelegd (e.g. Mangena & Pike, 2005; Karamanou & Vafeas, 2005; Cohen et al, 2014). Wanneer de kenmerken tezamen worden getoetst, blijken zowel het percentage financieel experts als het aantal vergaderingen van een auditcommissie een significant positieve invloed te hebben.
Dat er in dit onderzoek geen verband wordt gevonden tussen auditcommissiekenmerken en de toepassing van integrated reporting kan ook het gevolg zijn van een aantal beperkingen die dit onderzoek kent. Omdat integrated reporting op dit moment nog in ontwikkeling is en het meten van integrated reporting ook niet eenduidig gebeurd, is voor dit onderzoek een eigen disclosure index opgesteld. Deze is niet gebaseerd op eerder wetenschappelijk onderzoek en inherent aan het zelf scoren is een mate van subjectiviteit. De validiteit van dit onderzoeksmodel kan door vervolgonderzoek worden vastgesteld. Zo kan binnen de financiële sector verder worden gekeken naar verzekeraars of kan het onderzoek buiten Europa worden gericht. Bijvoorbeeld de Verenigde Staten, waar de Sarbanes-Oxley Act van kracht is.
Bij de selectie van de banken voor deze steekproef is niet vastgesteld of deze banken (bewust) aan integrated reporting doen. Doordat er nog maar een beperkt aantal ondernemingen deelnemen aan het pilot program van de IIRC is het lastig om op basis daarvan sectorspecifiek onderzoek te verrichten. Ondanks dat er een sectorspecifiek onderzoeksmodel is opgesteld, is dit ook een beperking. Daarnaast zijn enkel banken onderzocht die aangesloten zijn bij het UNEP FI. Hierdoor is de toepassing van integrated reporting enkel onderzocht binnen een selectieve groep, wat een beperking is voor de uitkomsten van het onderzoek.
Vervolgonderzoek kan zich verder richten op een grotere steekproef. De kans op significante resultaten is dan groter. Daarnaast biedt dat dan de mogelijkheid om rekening te houden met het land waar de onderneming gevestigd is. Door de kleine steekproef is daar in dit onderzoek geen rekening mee gehouden.
In het onderzoek is wel aandacht voor het aantal vergaderingen dat een auditcommissie houdt, maar niet voor de inhoud en tijdsduur van deze vergaderingen. Naar het proces binnen een auditcommissie zijn de eerste onderzoeken reeds verricht (e.g. Gendron & Bedard, 2006; Beasley et al, 2009), maar onbekend is nu nog wat dit proces betekent voor nieuwe concepten als integrated reporting. Door hier onderzoek naar te verrichten wordt tevens duidelijk hoe de auditcommissie omgaat met de toegenomen verantwoordelijkheden zoals nu met het overzicht op het integrated reporting proces.
Voor dit onderzoek is een zelfontwikkeld sectorspecifiek onderzoeksmodel gebruikt. Na bestudering van de op het moment van schrijven beschikbare literatuur is geen eenduidige meetmethode van integrated reporting gevonden. Het is daardoor op dit moment lastig vast te stellen wat precies kwalificeert als een integrated report en hoe een integrated report precies moet worden samengesteld. In een vervolgonderzoek kan een doorontwikkeld onderzoeksmodel, bijvoorbeeld die uit dit onderzoek, meer inzicht geven in de toepassing van integrated reporting. Door bijvoorbeeld interviews met stakeholders te houden, kan op basis
30
van de wensen van gebruikers van integrated reporting worden vastgesteld wat ondernemingen wel/niet op moeten nemen in het integrated report. Vervolgens kan dit dan getoetst worden.
Met betrekking tot de toepassing van integrated reporting door banken, is het opvallend dat banken nu bijvoorbeeld wel vermelden dat een jaarverslag en een apart duurzaamheidsverslag niet apart van elkaar kunnen worden gezien, maar dat ze deze twee niet samenvoegen in één verslag. Wanneer deze twee op elkaar worden afgestemd en worden geïntegreerd, zal dit al een hele stap verder zijn in de toepassing van integrated reporting.
31
6. Literatuurlijst
Abbott, L.J., Parker, S. & Presley, T.J. (2012). Female Board Presence and the Likelihood of Financial Restatement, Accounting Horizons, 26: 607-629.
ACCA & NBA. (2013). Capitals Background Paper for <IR>. International Integrated Reporting Council. Adams, R.B. & Ferreira, D. (2009). Women in the boardroom and their impact on governance and performance.
Journal of Financial Economics, 94: 291-309.
Ahmed, A.S. & Duellman, S. (2007). Accounting conservatism and board of director characteristics: An empiral analysis. Journal of Accounting and Economics, 42: 411-437.
Bank for International Settlements (BIS). (2011). Basel 3: A global regulatory framework for more resilient banks and banking systems. BIS, Basel.
Beasley, M., Carcello, J., Hermanson, D. & Lapides, P. (2000). Fraudulent financial reporting: consideration of industry traits and corporate governance mechanisms. Accounting Horizons, 12: 441-454.
Beasley, M., Carcello, J., Hermanson, D. & Neal, T. (2009). The Audit Committee Oversight Process,
Contemporary Accounting Research, 26: 65-122.
Bedard, J., Chtourou, S.M. & Courteau, L. (2004). The effect of Audit Committee Expertise, Independence, and Activity on Aggressive Earnings Management. Auditing: a Journal of Practice & Theory, 23: 13-35.
Busco, C., Frigo, M.L., Riccaboni, A. & Quattrone, P. (2013). Integrated Reporting. Concepts and Cases that Redefine Corporate Accountability. Springer International Publishing Switzerland.
Carcello, J., Hermanson, D. & Ye, Z. (2011). Corporate Governance Research in Accounting and Auditing: Insights, Practice Implications, and Future Research Directions. Auditing: A Journal of Practice & Theory, 30: 1-31.
Cheng, M., Green, W., Conradie, P.,. Konishi, N. & Romi, A. (2014). The International Integrated Reporting Framework: Key Issues and Future Research Opportunities. Journal of International Financial Management, 25:90-119.
Clarkson, P.M., Li, Y., Richardson, G.D. & Vasvari, F.P. (2008). Revisiting the relation between environmental performance and environmental disclosure: An empirical analysis. Accounting, Organizations & Society, 33: 303-327.
Cohen, J.R., Krishnamoorthy, G. & Wright, A.M. (2004). The corporate governance mosaic and financial reporting quality. Journal of Accounting Literature, 23: 87-152.
Cohen, J., Hoitash, U., Krishnamoorthy, G. & Wright, A. (2014). The effect of Audit Committee Industry Expertise on Monitoring the Financial Reporting Process. The Accounting Review, 89: 243-273.
Deegan, C. (2002). The legitimizing effect of social and environmental disclosures – a theoretical foundation.
Accounting, Auditing & Accountability Journal, 15: 282-311.
DeFond, M.L. & Francis, J.R. (2005). Audit research after Sarbanes-Oxley. Auditing: A Journal of Practice &
Theory, 24: 5-30.
Defond, M.L., Hann, R.N. & Hu, X. (2005). Does the Market Value Financial Expertise on Audit Committees of Boards of Directors? Journal of Accounting Research, 43: 153-193.
DiMaggio, P.J. & Powell, W.W. (1983). The iron cage revisited: Institutional isomorphism and collective rationality in organizational fields. American Sociological Review, 4: 147-160.
32 Dye, R.A. (1985). Disclosure of non-proprietary information. Journal of Accounting Research, spring: 123-145. European Commission (2006). Directive 2006/43/EC of the European Parliament and of the Council of 17 May 2006. European Commission.
Eccles, R.G. & Krzus, M.P. (2010). One Report: Integrated Reporting for a Sustainable Strategy. New Jersey: John Wiley & Sons, Inc.
Eccles, R.G. & Serafeim, G. (2014). Corporate and Integrated Reporting: A Functional Perspective. Unpublished
Working Paper Harvard Business School
Fama, E. & Jensen, M. (1983). Separation of ownership and control. Journal of Law and Economics, 26: 301-325.
Frias-Aceituno, J.V., Rodriguez-Ariza, L. & Garcia-Sanchez, I.M. (2013). The Role of the Board in the Dissemination of Integrated Corporate Social Reporting. Corporate Social Responsibility and Environmental
Management, 20: 219-233.
Gendron, Y. & Bedard, J. (2006). On the constitution of audit committee effectiveness. Accounting,
Organizations and Society, 31: 211-239.
Global Reporting Initiative (2011). Financial Services Sector Supplement, Version 3.0. GRI, Amsterdam. Global Reporting Initiative. (2013). The sustainability content of integrated reports – a survey of pioneers. GRI, Amsterdam.
Gul, F., Srinidhi, B. & Tsui, J. (2007) Do Female Directors Enhance Corporate Board Monitoring? Some evidence from Earnings Quality. Unpublished working paper Hong Kong Polytechnic University.
Healy, P.M. & Palepu, K.G. (2001). Information asymmetry, corporate disclosure, and the capital markets: A review of empirical disclosure literature. Journal of Accounting and Economics, 31: 405-440.
Hughen, L., Lulseged, A. & Upton, D.R. (2014). Improving Stakeholder Value through Sustainability and Integrated Reporting. The CPA Journal, 57-61.
Institute of Chartered Accountants Australia (2014). Audit Committee series: Integrated Reporting – a guide for Audit Committees in Australia and New Zealand. ICAA, Sydney.
Institute of Directors in Southern Africa. (2009). King Report on Governance for South Africa. IoD, september 2009.
International Integrated Reporting Council (IIRC). (2011). “Discussion Paper: Towards Integrated Reporting –
Communicating Value in the 21st Century. International Integrated Reporting Council.
International Integrated Reporting Council (IIRC). (2013a). Consultation Draft of the International <IR>
Framework. International Integrated Reporting Council.
International Integrated Reporting Council (IIRC). (2013b). The International Integrated Reporting Framework. International Integrated Reporting Council.
Jensen, M. & Meckling, W. (1976). Theory of the Firm: Managerial Behavior, Agency Costs, and Ownership Structure. Journal of Financial Economics, 3: 305-360.
Karamanou, I. & Vafeas, N. (2005). The Association between Corporate Boards, Audit Committees, and Management Earnings Forecasts: An Empirical Analysis. Journal of Accounting Research, 43: 453-486. King, M.E. (2011). Integrated Reporting – a concept whose time has come. Maandblad voor Accountancy en
33 Klijnsmit, P. (2011). Mervyn, E. King, de King-rapporten en de weg naar integrated reporting. Maandblad voor
Accountancy en Bedrijfseconomie, november 2011: 537-542
Kothari, S.P., Shu, S. & Wysocki, P. (2009). Do managers withhold bad news? Journal of Accounting Research, 47(1): 241-276.
Krishnan, J., Wen, Y. & Zhao, W. (2011). Legal Expertise on Corporate Audit Committees and Financial Reporting Quality. The Accounting Review, 86: 2099-2130.
Lang, M. & Lundholm, R. (1993). Cross-sectional determinants of analyst ratings of corporate disclosures.
Journal of Accounting Research, 31: 246-271.
Li, J., Mangena, M. & Pike, R. (2012). The effect of Audit Committee Characteristics on intellectual capital disclosure. The British Accounting Review: 44: 98-110.
Leftwich, R.W., Watts, R.L. & Zimmermann, J.L. (1981). Voluntary corporate disclosure: The case of interim reporting. Journal of Accounting Research, 18: 50-77.
Mangena, M. & Pike, R. (2005). The effect on audit committee shareholding, financial expertise and size on interim financial disclosures. Accounting and Business Research, 35: 327-349.
Mangena, M. & Tauringana, V. (2007). Corporate compliance with non-mandatory best practice statements: the case of ASB statement on interim reports. European Accounting Review, 16(2): 399-427.
NBA. (2013) Integrated Reporting: het rapportagemodel van de toekomst! Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants.
Nederlandse Corporate Governance commissie (2008). De Nederlandse corporate governance code: Beginselen
van deugdelijk ondernemingsbestuur en best practice bepalingen. Beschikbaar via
http://commissiegovernance.nl. Laatst gezien 27-3-2014.
PwC (2012). Integrated Reporting: Dutch Top 40 (AEX+) companies are moving ahead. PwC Nederland, Amsterdam.
PwC (2013). Integrated Reporting. Companies struggle to explain what value they create. PwC Nederland, Amsterdam.
Sarbanes, P. & Oxley, M. (2002). Sarbanes-Oxley Act of 2002. Washinghton, DC: U.S. Congress.
Securities and Exchange Commission (SEC). (2003). Final Rule: Standars Relating to Listed Company Audit
Committees. U.S. Securities and Exchange Commission.
Serafeim, G. (2014). Integrated Reporting and Investor Clientele. Unpublished Working Paper Harvard Business
School.
Shleifer, A. & Vishny, R.W. (1986). Greenmail, white knights, and shareholders’interest. RAND Journal of
Economics, 17: 293-309.
Smith Report (2003). Audit committees: Combined code guidance. London: FRC.
Srinidhi, B., Gul, F. & Tsui, J. (2011). Female Directors and Earnings Quality. Contemporary Accounting
Research, 28(5): 1610-1644.
Sun, J., Liu, G. & Lan, G. (2011). Does Female Directorship on Independent Audit Committees Constrain Earnings Management? Journal of Business Ethics, 99: 369-382.
34 Wild, S. & van Staden, C. (2013). Integrated Reporting: Initial Analysis of Early Reporters – An Institutional Theory Approach. Unpublished Working Paper University of Canterbury.
35
7. Bijlagen
Bijlage 1: selectie banken steekproef
Bijlage 2: gedetailleerd onderzoeksmodel integrated reporting Bijlage 3: overzicht gebruikte wisselkoersen
36 7.1. Bijlage 1: selectie banken steekproef
Naam Land Auditcommissie?
ABN AMRO BANK N.V. Netherlands Ja
Alpha Bank Greece Ja
ASN Bank Netherlands Nee, wel RvC
Erste Group Austria Ja
Banco Espírito Santo Portugal Ja
Barclays Group plc UK Ja
Bayern LB Germany Ja
BBVA Group Spain Ja
BNP Paribas France Ja
Caixa Geral de Depositos SA Portugal Ja
Credit Suisse Switzerland Ja
Croatian Bank for Reconstruction and Development (HBOR) Croatia Ja
Danske Bank A/S Denmark Ja
Degussa Bank GmbH Germany Nee, wel RvC
Deutsche Bank AG Germany Ja
DNB Norway Ja
Erste Group Austria Ja
European Bank for Reconstruction and Development (EBRD) UK Ja
Garanti Bank Turkey Ja
HSBC Holdings plc UK Ja
HSH Nordbank AG Germany Ja
ING Netherlands Ja
Intesa Sanpaolo Italy Ja
KfW Bankengruppe Germany Ja
La Compagnie Financière Edmond de Rothschild France Ja
Landesbank Baden-Württemberg Germany Ja
Landsbankinn (NBI hf.) Iceland Ja
Netherlands Development Finance Company (FMO) Netherlands Ja
Nordea AB Sweden Ja
NRW Bank Germany Ja
Piraeus Bank S.A Greece Ja
Portigon AG Germany Ja
Rabobank Netherlands Netherlands Ja
Raiffeisen Zentralbank Austria AG Austria Ja
Royal Bank of Scotland Group UK Ja
SEB AG Germany Nee, wel RvC
Skandinaviska Enskilda Banken (SEB) Sweden Ja
Société Générale France Ja
Standard Chartered plc UK Ja
Bank for Development and Foreign Economic Affairs (Vnesheconombank, VEB)
Russia Nee, wel RvC
Svenska Handelsbanken Sweden Ja
Swedbank AB Sweden Ja
Triodos Bank NV Netherlands Ja
Turkiye Sinai Kalkinma Bankasi (TSKB) Turkey Ja
UBS AG Switzerland Ja
UmweltBank AG Germany Nee, wel RvC
UniCredit Italy Ja
37 7.2. Bijlage 2: gedetailleerd onderzoekmodel integrated reporting
Hieronder is per element toegelicht op basis waarvan score wordt toegekend binnen het model:
Disclosure index Toelichting
Human capital
In welke mate rapporteert een bank over human capital?
- Personeelsverloop Aantal nieuw aangenomen medewerkers, aantal vertrokken medewerkers, verloop gedurende 2012
- Gezondheid en veiligheid Verzuimcijfers, beleid om gezondheid te stimuleren, veiligheidsprogramma’s
- Training en opleiding Interne opleidingen, trainingen, cursussen, specifiek opgezette trainingsprogramma’s
- Diversiteit medewerkers Gelijke kansen, verdeling man/vrouw
- Medewerkerstevredenheid Uitkomsten uit enquêtes of andere onderzoeken waarmee tevredenheid wordt gemeten
Social capital
In welke mate rapporteert een bank over social capital?
- Anti-corruptie Anti corruptie, geld witwassen, criminele activiteiten - Veiligheid en privacy klanten Privacy waarborgen klanten, fysieke en digitale beveiliging
- Verantwoord investeringsbeleid Heeft de bank hier een beleid voor en hoe wordt dit ingevuld. Nemen ze bijvoorbeeld ESG factoren mee in investeringsbeslissingen? - Investeringen in de maatschappij Vrijwillig ter beschikking stellen van medewerkers of uren, donaties,
sponsoring - Toegang tot financiële
dienstverlening
Voorzieningen voor mindervaliden, visueel beperkten
De punten waarop gescoord wordt, worden als volgt gedefinieerd: Strategie: procedures, policies
Prestaties: prestaties gedurende 2012, waar mogelijk gekoppeld aan strategie Vooruitzichten: outlook, nieuwe doelen, verwachtingen
38 7.3. Bijlage 3: overzicht gebruikte wisselkoersen
Bron: De Nederlandsche Bank, http://www.statistics.dnb.nl/index.cgi?lang=nl&todo=Koersen
Euro Buitenlandse valuta per 31-12-2012 1 euro = 0,816 Britse pond
“ ” 1,319 Amerikaanse dollar “ ” 7,461 Deense kroon “ ” 8,582 Zweedse kroon “ ” 169,8 IJslandse kroon “ ” 7,348 Noorse kroon “ ” 2,355 Turkse lira “ ” 40,33 Russische roebel “ ” 1,207 Zwitserse frank “ ” 7,558 Kroatische kuna