• No results found

Conclusies / beantwoording van de onderzoeksvragen

4   Conclusie en aanbeveling

4.2   Conclusies / beantwoording van de onderzoeksvragen

 Wat is de opbouw van de ondergrond en is het bodemprofiel intact?

De ondergrond in de meeste boringen bestaat uit zwak siltige tot matig siltige klei, waarbij in de boringen 5-8 een inschakeling van een sterk siltige tot matig zandige kleilaag is aangetroffen. Het onderste deel van de zwak siltige tot matig siltige klei is zwak tot matig humeus en donkerder gekleurd. De zwak siltige tot matig siltige klei betreft een komafzetting en de inschakeling van sterk siltige tot matig zandige klei duidt op meer oeverachtige afzettingen. In boring 2 is vanaf een diepte van 165 cm beneden maaiveld grof zand aangetroffen. Bovenop de komklei is in de boringen 1-7 een opgebracht pakket klei (waarschijnlijk bij de aanleg van de wijk opgebracht) met een dikte van 20-80 cm aangetroffen dat in noordelijke richting in dikte afnam.

Onder het opgebrachte pakket klei is de oorspronkelijke bouwvoor (A-horizont) aangetroffen, die bestaat uit zwak humeuze klei. Deze ligt direct op de kleiige C-horizont. De bodem die zich in de klei heeft gevormd betreft conform de verwachting uit het bureauonderzoek een poldervaaggrond.

Onderin de boringen is een zogenaamde laklaag aangetroffen die gekarakteriseerd kan worden als een Ahb-horizont aangetroffen (de b staat voor begraven).

 Zijn in het plangebied archeologische vindplaatsen aanwezig?

In geen van de boringen zijn indicatoren aangetroffen die wijzen op de aanwezigheid van een archeologische vindplaats. De kans dat binnen het plangebied een archeologische vindplaats aanwezig is, wordt daarom klein geacht.

Op grond van de beantwoording van de bovenstaande vraag zijn de twee onderstaande onderzoeksvragen niet meer van toepassing.

 Wat is te zeggen over de horizontale en verticale verspreiding van de archeologische resten?

 Wat is de vermoedelijke aard en datering van de archeologische resten?

 Wat is de specifieke archeologische verwachting van het plangebied en wordt deze bij het veldonderzoek bevestigd?

Op basis van het bureauonderzoek was een zeer lage archeologische verwachting voor de perioden Laat-Paleolithicum tot en met de Midden-Bronstijd opgesteld. Het booronderzoek heeft uitgewezen dat deze verwachting voor de perioden Laat-Paleolithicum en

Mesolithicum moet worden bijgesteld naar onbekend en voor de perioden Neolithicum tot en met de Midden-Bronstijd naar laag.

De hoge verwachting uit het bureauonderzoek voor de perioden Late-Bronstijd tot en met de Vroege-Middeleeuwen moet op grond van het booronderzoek worden bijgesteld naar laag.

De hoge verwachting uit het bureauonderzoek voor het noordelijk uiteinde van het plangebied voor de perioden Late-Middeleeuwen tot en met de Nieuwe tijd moet op grond van het booronderzoek worden bijgesteld naar laag en de lage verwachting voor de rest van het plangebied voor deze perioden kan op grond van het veldonderzoek worden

gehandhaafd.

 In hoeverre worden eventueel aanwezige archeologische waarden bedreigd door de voorgenomen graafwerkzaamheden?

Aangezien er geen vindplaatsen worden verwacht vormen de voorgenomen graafwerkzaamheden geen bedreiging voor het archeologische bodemarchief.

15 4.3 Advies

Op grond van de resultaten van het onderzoek acht Archeodienst BV een archeologisch vervolgonderzoek niet noodzakelijk.

Bovenstaand advies vormt een zogenaamd selectieadvies. Met nadruk willen wij de opdrachtgever erop wijzen dat dit selectieadvies nog niet betekent dat al bodemverstorende activiteiten of daarop voorbereidende activiteiten kunnen worden ondernomen. De resultaten van dit onderzoek zullen namelijk eerst moeten worden beoordeeld door de bevoegde overheid (gemeente Overbetuwe), die vervolgens een selectiebesluit neemt.

Het uitgevoerde onderzoek is op zorgvuldige wijze verricht volgens de algemeen gebruikelijke inzichten en methoden. Het archeologisch onderzoek is erop gericht om de kans op het aantreffen dan wel vernietigen van archeologische waarden bij bouwwerkzaamheden in het plangebied te verkleinen. Aangezien het onderzoek is uitgevoerd door middel van een steekproef kan echter, op basis van de onderzoeksresultaten, de aan- of afwezigheid van eventuele archeologische waarden niet met zekerheid gegarandeerd worden. Indien bij graafwerkzaamheden archeologische waarden worden aangetroffen dienen deze conform de Monumentenwet 1988, artikel 53, bij de minister gemeld te worden.

16

Literatuur

Alterra (Vries, F. de / W.J.M. de Groot / T. Hoogland / J. Denneboom), 2003: De bodemkaart van Nederland digitaal, Toelichting bij de inhoud, actualiteit en methode en korte beschrijving van additionele informatie, Wageningen (Alterra-rapport 811).

Alterra (Koomen, A.J.M. / G.J. Maas), 2004: Geomorfologische kaart Nederland (GKN), achtergronddocument bij het landsdekkende digitale bestand, Wageningen (Alterra-rapport 1039) Bakker, H. de/J. Schelling, 1989² (1966): Systeem van de bodemclassificatie voor Nederland, Wageningen

Berendsen, H.J.A. 2005: Fysische Geografie van Nederland, Assen.

Berendsen, H.J.A., 2004: De vorming van het land; Inleiding in de geologie en de geomorfologie, Assen.

Berendsen, H.J.A. /E. Stouthamer, 2001: Palaeogeographic development of the Rhine-Meuse delta, The Netherlands, Assen.

Centraal College van Deskundigen Archeologie, 2010: Kwaliteitsnorm Nederlandse Archeologie, versie 3.2, Gouda.

Gemeente Overbetuwe, 2004: Archeologische Beleidsadvieskaart, RAAP rapport 1074.

Mulder, E.F.J. de/M.C. Geluk/I.L. Ritsma/W.E. Westerhof/T.E. Wong, 2003: De ondergrond van Nederland, Groningen.

Kadaster, 2009: Topografische kaart 1: 25.000, Apeldoorn.

NEN (Nederlands Normalisatie Instituut), 1990: NEN-5104:1989 NL, Classificatie van onverharde grondmonsters. Nederlands Normalisatie Instituut, Delft.

Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, 2009: Handleiding voor de Indicatieve Kaart van Archeologische Waarden 3e Generatie & Toelichtingen op: De Globale Archeologische Kaart van het Continentale Plat / De Kaart van Hoog Nederland met Afgedekte Pleistocene Sedimenten, Amersfoort.

Websites

http://www.ahn.nl (Actueel Hoogtebestand van Nederland) http://www.watwaswaar.nl (diverse historische kaarten)

http://archis2.archis.nl/archisii/html/index.html (diverse kaarten, waaronder AMK) http://www.kich.nl (Kennisinfrastructuur Cultuurhistorie)

http://www.bodemloket.nl (Bodemloket) https://c14.arch.ox.ac.uk

http://www.gelderland.nl

Lijst van afbeeldingen

Fig. 1.1: Het plangebied op de topografische kaart 1:25.000 (bron: kadaster 2009). ... 6  Fig. 2.1: Het plangebied op een uitsnede van het Actueel Hoogtebestand van Nederland (bron:

www.ahn.nl). ... 8  Fig. 2.2: Uitsnede van de beleidsadvieskaart gemeente Overbetuwe. ... 9  Fig. 2.3: Ligging van het plangebied op de kaart uit begin van de 19e eeuw, kadastrale minuut

(bron: www.watwaswaar.nl). ... 10  Fig. 2.4: Ligging van het plangebied op de topografische kaart 1:25.000 uit 1972 (bron:

www.watwaswaar.nl). ... 10 

17

Lijst van tabellen

Tab. 2.1 Overzicht van de monumenten, waarnemingen en onderzoeksmeldingen binnen een straal van 500 m rondom het plangebied. ... 9  Tab. 2.2 Archeologische verwachting per periode voor het plangebied. ... 11 

Bijlage 1: Periodentabel

Bijlage 2: Afkortingenlijst

a f k o rt ing be t e k e nis a f k o rt ing be t e k e nis a f k o rt ing be t e k e nis

…g1 zwak grindig Kz1 zwak zandige klei TUF Tufsteen

…g2 matig grindig Kz2 matig zandige klei v vo ndst

…g3 sterk grindig Kz3 sterk zandige klei VKL Huttenleem/verbrande leem

…h1 zwak humeus L leem VKT Vierkant

…h2 matig humeus l licht VM E Vro ege-M iddeleeuwen

…h3 sterk humeus LB K Lineaire bandkeramiek VM EA Vro ege-M iddeleeuwen A

-1L 1-ledig LEE Leer VM EB Vro ege-M iddeleeuwen B

-2L 2-ledig LIN Lineair VM EC Vro ege-M iddeleeuwen C

-3L 3-ledig LM E Late-M iddeleeuwen VM ED Vro ege-M iddeleeuwen D

-4L 4-ledig LM EA Late-M iddeleeuwen A vnr vo ndstnummer

-5L 5-ledig LM EB Late-M iddeleeuwen B VST Vuursteen

-6L 6-ledig Lz1 zwak zandige leem W west

A D A nno Do mini (datering na Christus) Lz2 sterk zandige leem WA B O Wet A lgemene B epalingen Omgevingsrecht

afb. afbeelding m meter WI Wit

A HN A ctueel Ho o gtebestand Nederland vierkante meter WITB A K witbakkend

A M K A rcheo lo gische M o numenten Kaart M A M aster o f A rts WRO Wet Ruimtelijke Ordening

A M S versnelde C14-metho de M A G zilver X M E M iddeleeuwen

A M Z A rcheo lo gische M o numenten Zo rg M A U go ud XXX o nbekend

A RCHIS A rcheo lo gisch Info rmatie Systeem M B R bro ns Z zand

art. artikel M C14 M o nster vo o r C14-datering Z zuid

A SB A rcheo lo gische Standaard B o o rbeschrijving M CU ko per Zkx kleiig zand

A W A ardewerK (o ndetermineerbaar) M ESO M eso lithicum ZND Zand

A WC A ardewerkco ncentratie M ESOL Laat-M eso lithicum Zs1 zwak silitig zand

A WG gedraaid M ESOM M idden-M eso lithicum Zs2 matig siltig zand

A WH handgevo rmd M ESOV Vro eg-M eso lithicum Zs3 sterk siltig zand

B C B efo re Christ (datering vo o r Christus) M FE ijzer Zs4 uiterst ziltig zand

B E B eige M FOS Fo sfaatmo nster ZW Zwart

bijv. bijvo o rbeeld M HK ho utsko o lmo nster

B L B lauw M HT Ho utmo nster

blz bladzijde M ICRO micro mo rfo lo gisch o nderzo ek

B OT B o t M LIT Litho genetisch mo nster

B P B efo re P resent (datering t.o .v. 'heden', zijnde 1950) mm millimeter

B R B ro ns M M E messing

B R B ruin M N M angaan

B RONS B ro nstijd M P P o llenmo nster

B RONSL Late-B ro nstijd mp meetpunt

B RONSM M idden-B ro nstijd M P B lo o d

B RONSM A M idden-B ro nstijd A M P F B o tanisch mo nster

B RONSM B M idden-B ro nstijd B M sc M aster o f Science

B RONSV Vro ege-B ro nstijd M SN tin

B S B aksteen M TL M etaal

B TO Onverbrand bo t mv maaiveld (het lando ppervlak)

B TV Verbrand bo t M XX metaal

B UIK tussen bo dem en scho uder o f rand M ZF Zo ö lo gisch mo nster, 0.25mm

B UITEN buitenkant N nee

B V B o uwvo o r N no o rd

bv. bijvo o rbeeld NA P No rmaal A msterdams P eil

C 14 Ko o lsto fdatering NEN Nederlandse No rm

CA kalk NEO Neo lithicum

ca. circa NEOL Laat-Neo lithicum

CA A Centraal A rcheo lo gisch A rchief NEOLA Laat-Neo lithicum A

CA D Co mputer-aided Drafting (o f Design) NEOLB Laat-Neo lithicum B

CCvD Centraal Co llege van Deskundigen NEOM M idden-Neo lithicum

CHA L Chalcedo o n NEOM A M idden-Neo lithicum A

Chr. Christus NEOM B M idden-Neo lithicum B

CHW Cultuur-Histo rische Waardenkaart NEOV Vro eg-Neo lithicum

CIS Centraal Info rmatie Systeem NEOVA Vro eg-Neo lithicum A

cm centimeter NEOVB Vro eg-Neo lithicum B

CM A Centraal M o numenten A rchief nr. nummer

CRI Crino iden kalk NT Nieuwe tijd

D do nker NTA Nieuwe tijd A

DA O Defintief A rcheo lo gisch Onderzo ek NTB Nieuwe tijd B

DIORIET Dio riet NTC Nieuwe tijd C

DIST Distaal (verst weg van bewerking) NV Natuurlijke versto ring

DOLERIET Do leriet O o o st

drs. do cto randus o .a. o nder andere

e .d. en dergelijke OD o uder dan

e.v. en verder ODB bo t, dierlijk

ECO eco lo gische mo nsters ODS schelp

et al. et alii (en anderen) OM B bo t, menselijk

etc. etcetera ONR Onregelmatig

F E Ijzer/o er OR Oranje

FeO2 ro est (ijzero xide) ORG Organisch

FF Fo sfaat OTE textiel

FG Fysisch Geo graaf/ Fysische Geo grafie OVL Ovaal

Fig. Figuur OXB bo t, o nbekend

G A N G Gangkwarts OXX o rganisch

GE Geel p. pagina

gem. gemiddeld P A P aars

gew. gewicht pag. pagina

GIS Geo grafisch Info rmatie Systeem P A LEO P aleo lithicum

GLD Glad(wandig) P A LEOL Laat-P aleo lithicum

GLS Glas P A LEOLA Laat-P aleo lithicum A

GN Gro en P A LEOLB Laat-P aleo lithicum B

GP S Glo bal P o sitio ning System P A LEOM M idden-P aleo lithicum

GR Grijs P A LEOV Vro eg-P aleo lithicum

ha . hectare P HK Ho utsko o l

HK Ho utsko o l P HT Ho ut

HL Hutteleem P STG pro to -steengo ed

HT Ho ut P vE P ro gramma van Eisen

HU Humus R D Rijksdrieho ek systeem

id identiek aan (landelijk co ö rdinatensysteem)

IJZ IJzertijd REC Recente versto ring

IJZL Late-IJzertijd RHK Rechtho ekig

IJZM M idden-IJzertijd RND Ro nd

IJZV Vro ege-IJzertijd RO Ro o d

IKA W Indicatieve Kaart van A rcheo lo gische Waarden ROM Ro meinse tijd

INDET Ondetermineerbaar ROM L Laat-Ro meins tijd

ing ingenieur ROM LA Laat-Ro meins tijd A

IVO Inventariserend Veldo nderzo ek ROM LB Laat-Ro meins tijd B

IVO-O Inventariserend Veldo nderzo ek Overig ROM M M idden-Ro meinse tijd IVO-P Inventariserend Veldo nderzo ek P ro efsleuven ROM M A M idden-Ro meinse tijd A

Bijlage 3: Verklarende woordenlijst

A llerød tijd Ko rte, relatief warme perio de uit het Laat-Glaciaal (Weichselien), ca. 11.800-11.000 jaar geleden.

antro po geen Ten gevo lge van menselijk handelen (do o r mensen vero o rzaakt/gemaakt).

A RCHIS-melding Elke melding bij het centraal info rmatiesysteem (A RCHIS).

artefact A lle do o r de mens vervaardigde o f gebruikte vo o rwerpen.

bio turbatie Versto ring van de o o rspro nkelijke bo demstructuur en/o f transpo rt van materiaal do o r plantengro ei en dierenactiviteiten.

B ølling tijd Ko rte, relatief warme perio de uit het Laat-Glaciaal (Weichselien), ca. 13.500-12.000 jaar geleden.

B o reaal Tijdvak, o nderafdeling van het Ho lo ceen, gekarakteriseerd do o r een gematigd en co ntinentaal klimaat en een bebo st landschap gedo mineerd do o r lo o fbo men (datering ca. 6800-5500 vo o r Chr.).

B uitendijks Gro nden die aan de rivierzijde van een dijk liggen. In het buitendijkse gebied liggen de uiterwaarden.

14C-datering

(o o k wel C14- o f C14-datering) B epaling van gehalte aan radio -actieve ko o lsto f 14C van o rganisch materiaal (ho ut, ho utsko o l, veen, schelpen e.d.) waaruit de 14C-o uderd14C-o m kan w14C-o rden afgeleid. Deze 14C-o uderd14C-o m w14C-o rdt 14C-o pgegeven in jaren vó ó r 1950 na Chr. (jaren B P ) met daaraan t14C-o egev14C-o egd de aan de meting verb14C-o nden mo gelijke afwijking (standaarddeviatie).

castellum Ro meins legerkamp.

castra Ro meins legerkamp vo o r legio enen

co nservering M ate waarin gro ndspo ren, ano rganische en o rganische archeo lo gische resten bewaard zijn.

co uperen Het maken van één o f meer verticale do o rsneden do o r een spo o r o f laag o m de aard, diepte, vullingen, vo rm en relaties met andere feno menen vast te stellen.

crematie B egraving met gecremeerd menselijk bo t.

crevasse Do o rbraakgeul do o r een o everwal.

cultuurdek 30 to t 50 cm dikke cultuurlaag, so ms o pgebracht (vergelijkbaar met een es, maar minder dik), so ms o ntstaan do o r diepplo egen.

dagzo men A an de o ppervlakte ko men, zichtbaar wo rden van gesteenten (met inbegrip van zand, klei, etc.).

debiet Het aantal m3 water dat o p een bepaald punt in een rivier per seco nde passeert.

dekzand Fijnzandige afzettingen die o nder periglaciale o mstandigheden vo o rnamelijk do o r windwerking o ntstaan zijn; de dekzanden van het Weichselien vo rmen in gro te delen van Nederland een 'dek' (Saalien: Fo rmatie van Eindho ven; Weichselien: Fo rmatie van Twente).

Dryas Laatste gedeelte van het Laat-Weichselien, ca. 20.000-10.000 jaar geleden.

Eemien Interglaciaal tussen Saalien en Weichselien (resp. vo o rlaatste en laatste glaciaal), ca. 130.000-120.000 jaar geleden.

enkeerdgro nden Dikke eerdgro nd (=laag met do nkere, min o f meer rulle gro nd, met o rganische en ano rganische bestanddelen) o ntwikkeld o p zandgro nd o nder invlo ed van de mens; wo rden o o k wel essen geno emd.

Edelmanbo o r Een handbo o r vo o r bo demo nderzo ek.

eo lisch Do o r de wind gevo rmd, afgezet.

ex situ A chtergebleven o p andere plaats dan waar de laatste gebruiker het heeft gedepo neerd, weggego o id o f verlo ren.

esdek Dikke humeuze laag o ntstaan do o r eeuwenlange bemesting; beschermt de o o rspro nkelijke bo dem tegen plo egen en andere versto ringen

fibula mantelspeld

fluviatiel Do o r rivieren gevo rmd, afgezet.

fluvio glaciaal Do o r smeltwater (afko mstig van gletsjers) afgezet.

fluvio periglaciaal Do o r stro mend water o nder periglaciale o mstandigheden afgezet.

gaafheid M ate van (fysieke) versto ring van de bo dem, zo wel in verticale zin (diepte) als in ho rizo ntale zin (o mvang).

genese Wo rding, o ntstaan.

gro ndmo rene Het do o r het landijs aangevo erde en na afsmelten achtergebleven mengsel van leem, zand en stenen. De afzetting wo rdt vaak aangeduid als keileem.

havezate Ridderlijk go ed o f kasteel in de o o stelijke pro vincies.

Ho lo ceen Jo ngste geo lo gisch tijdvak (vanaf de laatste IJstijd: ca. 8800 jaar vo o r Chr. to t heden).

ho rizo nt Kenmerkende laag binnen de bo demvo rming.

humeus Organische sto ffen bevattend; bestaande uit resten van planten en dieren in de bo dem.

ijzero er IJzero xidehydraat, een ijzererts dat vo o ral in vlakke landstreken, in dalen en mo erassige gebieden o p geringe diepte vo o rko mt.

inhumatie B egraving met niet gecremeerd menselijk bo t

in situ A chtergebleven o p exact de plaats waar de laatste gebruiker het heeft gedepo neerd, weggego o id o f verlo ren.

interstadiaal Een warmere perio de tijdens een glaciaal.

ko m Laag gebied waar na o verstro ming van een rivier vaak water blijft staan en klei kan bezinken.

kro nkelwaard Deel van een stro o mgebied o mgeven - en gro tendeels o pgebo uwd - do o r een meander.

kwel Do o r hydro statische druk aan het o ppervlakte treden van gro ndwater

laag Een vervo lgbare gro ndeenheid die o p archeo lo gische o f geo lo gische gro nden als eenheid wo rdt o nderscheiden.

leem Samenstelling van meer dan 50% silt, minder dan 50% zand en minder dan 25% klei limes Grens (meer in het bijzo nder de no o rdgrens van het Ro meinse rijk).

litho lo gie Wetenschap die zich bezigho udt met de beschrijving en het o ntstaan van de sedimentaire gesteenten.

lö ss Eo lisch (=wind-)a afzetting van zeer fijnko rrelig materiaal waarvan het o vergro te deel van de ko rrels (60-85%) kleiner is dan 63 Fm.

lutum Kleideeltjes kleiner dan 0,002 mm

meander M in o f meer regelmatige lusvo rmige rivierbo cht (geno emd naar de M eander in Klein A zië, thans M enderes).

meanderen (van rivieren o f beken) Zich bo chtig do o r het landschap slingeren.

mo tte Type laat-middeleeuws kasteel (vaak een ro nde burcht met to ren) waarvo o r het kenmerkend is dat het is geplaatst o p een meestal kleine, kunstmatige verho ging.

o everafzetting Rug langs een rivier, bestaande uit o verwegend kleiafzettingen.

o everwal Langgerekte rug langs een rivier o f kreek, o ntstaan do o rdat bij het buiten de o evers treden van de stro o m het gro vere materiaal het eerst bezinkt.

o xidatie Reactie met zuursto f (ro esten/co rro sie bij metalen; 'verbranding' bij veen).

palyno lo gie Zie po llenanalyse.

plaggendek Oud verho o gd bo uwland, o ntstaan do o r o pho ging ten gevo lge van bemesting. Vo o r de bemesting werden plaggen o f met zand vermengde po tstalmest o pgebracht.

plangebied Gebied waarbinnen de realisering van de planvo rming het bo demarchief kan bedreigen

P leisto ceen Geo lo gisch tijdperk dat ca. 2,3 miljo en jaar geleden bego n. Gedurende deze perio de waren er sterke klimaatswisselingen van gematigd warm to t zeer ko ud (de vier bekende IJstijden). Na de laatste IJstijd begint het Ho lo ceen (ca. 8800 vo o r Chr.).

P leniglaciaal Ko udste perio de van de laatste IJstijd, het Weichselien, ca. 20.000-13.000 jaar geleden.

po dzo l B o dem met een uitspo elingslaag (Eho rizo nt) en een inspo elingslaag (B ho rizo nt). Het pro ces van het uitlo gen van de Eho rizo nt en de vo rming van een B -ho rizo nt do o r inspo eling van amo rfe humus en ijzer wo rdt po dzo lering geno emd.

po llenanalyse De bestudering van fo ssiele stuifmeelko rrels en spo ren waardo o r een beeld van de vegetatiegeschiedenis gevo rmd kan wo rden. Uit de vegetatiegeschiedenis kan het klimaat wo rden gereco nstrueerd.

po tstal Uitgediepte veestal.

P rehisto rie Dat deel van de geschiedenis waarvan geen geschreven bro nnen bewaard zijn gebleven.

redo ute Kleine veldschans (die alleen uitspringende en geen inspringende ho eken heeft).

rivierduin Do o r uitstuiving uit een riviervlakte hierlangs o ntstaan duin (in Nederland meestal Weichselien o f Vro eg Ho lo ceen van o uderdo m).

Saalien Vo o rlaatste glaciaal, waarin het landijs to t in Nederland do o rdro ng (vo rming stuwwallen), ca. 200.00-130.000 jaar geleden.

silt Zeer fijn sediment met gro o tte 0,002-0,063 mm

site P laats waar in het verleden menselijke activiteit heeft plaatsgevo nden.

slak Steenachtig afval van metaal- o f glaspro ductie

so lifluctie Het hellingafwaarts bewegen van met water verzadigd verweringsmateriaal, o .a. bij permafro st (een permanent bevro ren o ndergro nd).

spieker Op palen geplaatst o pslaghuisje vo o r granen.

strang M et water gevulde, van de ho o fdstro o m afgesneden-'do de'- meander.

stratigrafie Opeenvo lging van lagen in de bo dem.

stratigrafisch De ligging der lagen betreffend.

stro o mgo rdel Het geheel van riviero everwal-, rivierbedding- en kro nkelwaard-afzettingen, al dan niet met restgeul(en).

stro o mrug Oude riviergeul die zo danig is o pgeho o gd met zandige afzettingen dat de rivier een nieuwe lo o p heeft gekregen; blijven do o r inklinking van de ko mgebieden als een rij in het landschap liggen.

stuwwal Do o r de druk van het landijs in het Saalien o pgedrukte rug van scheefgestelde preglaciale sedimenten.

terras (rivier-) Do o r een rivier verlaten en daarna versneden dalbo dem.

structuur M eerdere met elkaar in ruimte, tijd en functio neel o pzicht samenhangende spo ren.

vaaggro nden M inerale gro nden zo nder duidelijke po dzo l-B -ho rizo nt, zo nder briklaag en zo nder minerale eerdlaag.

verbruining P ro ces van bo demvo rming waarbij de bo dem egaal (ro est)bruin van kleur wo rdt.

vicus Een burgelijke nederzetting uit de Ro meinse tijd met een stedelijk karakter maar zo nder stadsrechten.

vindplaats Ruimtelijk begrensd gebied waarbinnen zich archeo lo gische info rmatie bevindt.

Weichselien Geo lo gische perio de (laatste ijstijd, waarin het landijs Nederland niet bereikte), ca. 120.000-10.000 jaar geleden.

zavel Gro ndso o rt die tussen 8 en 25% lutum (kleideeltjes kleiner dan 0,002 mm) bevat.

zeldzaamheid M ate waarin een bepaald type mo nument schaars is (o f is gewo rden) vo o r een perio de o f in een gebied.

Bijlage 4: Geomorfologische kaart

Legenda

Plangebied

±

0 25 50 100m

3K25 : rivieroeverwal / stroomgordel 2M22 : rivierkom- en oeverwalachtige vlakte

3K25 2M22

Bijlage 5: Bodemkaart

Rd90A Rn67C

Rn44C Rn47C

Rn95A-VI/Rn95A-VII

185000

185000

186000

186000

437000 437000

438000 438000

Legenda

Plangebied

±

0 100 200 400m

Rn44C : kalkloze poldervaaggronden in zwak siltige klei

Rn67C : kalkloze poldervaaggronden in zwak zandige en sterk siltige klei Rn95A : kalkrijke poldervaaggronden in zwak zandige en sterk siltige klei Rd90A : kalkrijke ooivaaggrond in zwak zandige en sterk siltige klei

Bijlage 6: Archeologische informatie

: : : :

Waarnem ing met datering

:

Paleolithicum

:

Mesolithicum

:

Neolith icum

:

Bron stijd

:

IJzertijd

:

Romeinse tijd

:

Middelee uwen

:

Nieuwe tijd Vondstme ldingen

Von dstme ld in gen Onderzoeksmeldingen

Bure auonderzoek Booronderzoek Graven d on derzoek Monumenten

Archeologische waarde Hoge archeologische waarde Zee r h oge arch eologische waard e

Zee r h oge arch eologische waard e, beschermd IKAW

Lage trefkans Middelho ge trefka ns Hoge trefkans Water On gekartee rd

Bronnen: © TOP10NL november 2011, © ArchisII augustus 2012

± 1:7000

0 50 100 200 m

Bijlage 7: Boorpuntenkaart

Kerk 16a 16d 16g16j16k

76b76d76e76g76h

136f136g136h136j136k

1e 16b16c 16f

76a 76f

Platenmakersstraat

s

HWA HWA HWA

HWA

HWA

HWA HWA HWA

HWA

HWA HWA HWA

HWA

HWA

HWA HWA HWA

HWA

HWA HWA HWA

HWA

HWA HWA HWA HWA

HWA

De Keijs erstraat

Reijersstraat

Reijersstraat