Hoofdstuk 1 Inleiding
1.7. Bronnen en onderzoeksmethoden
Voor de opstelling van het landschapshistorisch verklaringmodel is voornamelijk literatuuronderzoek uitgevoerd. De publicaties opgesomd in bijlage 1 vormden daarvoor de basis. Voor het onderzoek naar de landschappelijke context, variabelen en factoren in het model is gebruik gemaakt van primaire en secundaire bronnen, zoals: veldwerk, de analyse van historische kaarten, analyse van de hoogtekaart, archiefonderzoek, analyse van beschikbare archeologische gegevens, bodemkundig onderzoek, toponymisch onderzoek en GIS-analyse.
Een zeer rijke bron voor het onderzoek vormde de eerste kadastrale kaart uit 1825. Deze kadastrale kaart is voor dit onderzoeksgebied gedigitaliseerd en voorzien van de bijbehorende tabellen, met daarin onder andere de omschrijving van het grondgebruik, de grondeigenaar en de belasting die betaald moest worden.
Deelvraag 5: Is de variatie in de vegetatie te verklaren uit de landschappelijke ligging, de vroegere opdrachtgever en het vroegere grondgebruik?
Deelvraag 4: Is de variatie in morfologische kenmerken te verklaren uit de
landschappelijke ligging, de vroegere opdrachtgever en het vroegere (aangrenzende) grondgebruik?
In de onderstaande tabellen is weergegeven welke onderzoeksmethoden en bronnen zijn gebruikt, uitgesplitst naar achtereenvolgens de onderzoeksvragen (deelvragen 1en 2; zie hoofdstuk 2) en de
variabelen en factoren van het landschapshistorisch verklaringsmodel. De bronnenkritiek ten aanzien van de gebruikte kaarten is verwerkt in paragraaf 3.2.
1 Welke ontwikkelingen hebben de geogenese, de cultuurlandschapsgeschiedenis en de bewoningsgeschiedenis van Beekvliet vanaf het Weichselien tot 1825 doorgemaakt? 1 Welke ontwikkelingen hebben de geogenese, de cultuurlandschapsgeschiedenis en de bewoningsgeschiedenis van Beekvliet vanaf het Weichselien tot 1825 doorgemaakt? Methode: 1. literatuurstudie; 2. archiefstudie; 3. cartografie. Methode: 1. literatuurstudie; 2. archiefstudie; 3. cartografie. Bronnen:
1. Rossenaar et al. , 1997; Beek van, 2009; Velde van der, 2011; Vervloet et al., 1983; Sloet et al., 1917; Sloet, 1913; Keppel, 1928;
2. Markeboek Zwiep en Boschheurne, Gelders archief; kaart Menkveld uit 1658, Gelders archief; 3.Geomorfologische Kaart Nederland; hoogtekaart (AHN2); kadasterkaart 1825 met bijbehorende Oorspronkelijke Aanwijzende Tafel (OAT). Bronnen:
1. Rossenaar et al. , 1997; Beek van, 2009; Velde van der, 2011; Vervloet et al., 1983; Sloet et al., 1917; Sloet, 1913; Keppel, 1928;
2. Markeboek Zwiep en Boschheurne, Gelders archief; kaart Menkveld uit 1658, Gelders archief; 3.Geomorfologische Kaart Nederland; hoogtekaart (AHN2); kadasterkaart 1825 met bijbehorende Oorspronkelijke Aanwijzende Tafel (OAT).
2 Welke landgoedeigenaren woonden vanaf 1758 tot 1825 in Beekvliet en welke invloed hadden deze landgoedeigenaren op het landschap?
2 Welke landgoedeigenaren woonden vanaf 1758 tot 1825 in Beekvliet en welke invloed hadden deze landgoedeigenaren op het landschap?
Methode: 1. literatuurstudie; 2. archiefstudie; 3. cartografie. Methode: 1. literatuurstudie; 2. archiefstudie; 3. cartografie. Bronnen: 1. Schaars, 1974; Storms-Smeets, 2016; 2. Markeboek Zwiep en Boschheurne, Gelders archief; archief Entel, Gelders Archief; 3.kadasterkaart 1825 met bijbehorende
Oorspronkelijke Aanwijzende Tafel (OAT); Kaart in boek Schaars (1974).
Bronnen:
1. Schaars, 1974; Storms-Smeets, 2016; 2. Markeboek Zwiep en Boschheurne, Gelders archief; archief Entel, Gelders Archief; 3.kadasterkaart 1825 met bijbehorende
Oorspronkelijke Aanwijzende Tafel (OAT); Kaart in boek Schaars (1974).
Variabele: Ruimtelijk patroon Variabele: Ruimtelijk patroon Methode:
1. cartografie; 2. GIS-analyse; 3. veldcheck;
4. analyse kaarten en intekenen van nog aanwezige wallen en nagegaan welke wallen voorkwamen in 1825, 1850 en 1900.
Methode: 1. cartografie; 2. GIS-analyse; 3. veldcheck;
4. analyse kaarten en intekenen van nog aanwezige wallen en nagegaan welke wallen voorkwamen in 1825, 1850 en 1900.
Bronnen:
1. AHN2; luchtfoto 2014;
historische kaarten: Menkveld 1658; Hottinger 1773-1787; Kadaster 1825; TMK; ( Bonne, RAF); Geomorfologische kaart Nederland; Gedetailleerde bodemkaart 1:10.000; Bronnen:
1. AHN2; luchtfoto 2014;
historische kaarten: Menkveld 1658; Hottinger 1773-1787; Kadaster 1825; TMK; ( Bonne, RAF); Geomorfologische kaart Nederland; Gedetailleerde bodemkaart 1:10.000;
Onderzoeksvragen 3, 4 en 5 samengevat:
Zijn de onderstaande drie variabelen te verklaren uit de drie onderstaande factoren?
Variabele: Morfologie Variabele: Morfologie Methode: 1. cartografie; 2. GIS-analyse; 3. veldwerk; 4. bodemonderzoek. Methode: 1. cartografie; 2. GIS-analyse; 3. veldwerk; 4. bodemonderzoek. Bronnen:
1. AHN2, topografische kaart;
2. Koppeling kaarten en intekenen van nog aanwezige wallen; nagaan welke wallen voorkwamen in 1825, 1850 en 1900; breedte en hoogte van iedere wal opmeten;
aangrenzende sloten aangeven; breedte sloot bepalen;
3. Tekenen dwarsprofielen; graven van een coupure dwars op de wal; veldbezoek met deskundige vloeiweidesystemen;
4. Grondboringen in enkele wallen. Bronnen:
1. AHN2, topografische kaart;
2. Koppeling kaarten en intekenen van nog aanwezige wallen; nagaan welke wallen voorkwamen in 1825, 1850 en 1900; breedte en hoogte van iedere wal opmeten;
aangrenzende sloten aangeven; breedte sloot bepalen;
3. Tekenen dwarsprofielen; graven van een coupure dwars op de wal; veldbezoek met deskundige vloeiweidesystemen;
Variabele: Vegetatie Variabele: Vegetatie Methode:
1. literatuurstudie; 2. veldinventarisatie flora;
3. veldbezoek met deskundige in autochtoon hout;
4. GIS-analyse;
5. koppeling soorten aan houtwallen en analyse verspreiding.
Methode:
1. literatuurstudie; 2. veldinventarisatie flora;
3. veldbezoek met deskundige in autochtoon hout;
4. GIS-analyse;
5. koppeling soorten aan houtwallen en analyse verspreiding.
Bronnen:
1. florainventarisatie Natuurmonumenten ; Schröder,2013;
2. inventarisatie flora voorjaarssoorten en oude bossoorten; enkele proefvlakken op alle soorten;
3. inventarisatie autochtone houtige soorten, deels met Bert Maes.
Bronnen:
1. florainventarisatie Natuurmonumenten ; Schröder,2013;
2. inventarisatie flora voorjaarssoorten en oude bossoorten; enkele proefvlakken op alle soorten;
3. inventarisatie autochtone houtige soorten, deels met Bert Maes.
Factor: Landschappelijke ligging Factor: Landschappelijke ligging
Methode: 1. cartografie; 2. GIS-analyse;
3. GIS en Excel draaitabel analyse plagdikten; 4. GIS en Excel draaitabel koppeling
landschapsparameters aan kampranden. Methode:
1. cartografie; 2. GIS-analyse;
3. GIS en Excel draaitabel analyse plagdikten; 4. GIS en Excel draaitabel koppeling
landschapsparameters aan kampranden.
Bronnen:
1.Geomorfologische Kaart Nederland;
hoogtekaart (AHN2); kadasterkaart 1825 met bijbehorende Oorspronkelijke Aanwijzende Tafel (OAT);
2. Gedetailleerde bodemkaart 1:10.000, bijbehorend rapport (Kleijer, 2000) en bestand met horizont gegevens.
Bronnen:
1.Geomorfologische Kaart Nederland;
hoogtekaart (AHN2); kadasterkaart 1825 met bijbehorende Oorspronkelijke Aanwijzende Tafel (OAT);
2. Gedetailleerde bodemkaart 1:10.000, bijbehorend rapport (Kleijer, 2000) en bestand met horizont gegevens.
Factor: opdrachtgever Factor: opdrachtgever Methode: 1. cartografie; 2. GIS-analyse; 3. literatuurstudie;
4. bezoek huidige eigenaren Beekvliet en Menkveld; 5. archiefstudie; 6. draaitabel analyse. Methode: 1. cartografie; 2. GIS-analyse; 3. literatuurstudie;
4. bezoek huidige eigenaren Beekvliet en Menkveld;
5. archiefstudie; 6. draaitabel analyse.
Bronnen:
1. kadasterkaart 1825 met bijbehorende Oorspronkelijke Aanwijzende Tafel (OAT); 2. indeling eigenaren 1825;
3. Schaars, 1974; internet (www.graafschap-middeleeuwen.nl);
4. leenboeken; verpondingskohier; archiefstukken administratie Van Bylandt; hypothekenregister; koopcontracten (locaties: Gelders Archief, Regionaal archief Zutphen, Erfgoedcentrum Achterhoek en Liemers). Bronnen:
1. kadasterkaart 1825 met bijbehorende Oorspronkelijke Aanwijzende Tafel (OAT); 2. indeling eigenaren 1825;
3. Schaars, 1974; internet (www.graafschap-middeleeuwen.nl);
4. leenboeken; verpondingskohier; archiefstukken administratie Van Bylandt; hypothekenregister; koopcontracten (locaties: Gelders Archief, Regionaal archief Zutphen, Erfgoedcentrum Achterhoek en Liemers).
Factor: (Aangrenzend) grondgebruik Factor: (Aangrenzend) grondgebruik Methode: 1. cartografie; 2. GIS-analyse; 3. draaitabel analyse; 4. literatuurstudie; 5. archiefstudie; 6. toponymie. Methode: 1. cartografie; 2. GIS-analyse; 3. draaitabel analyse; 4. literatuurstudie; 5. archiefstudie; 6. toponymie. Bronnen:
1. kadasterkaart 1825 met bijbehorende Oorspronkelijke Aanwijzende Tafel (OAT); achterhalen grondgebruik aanliggende percelen en grondgebruik lijnvormige beplantingen;
2. indeling eigenaren 1825;
3. Schaars, 1974; internet (www.graafschap-middeleeuwen.nl);
4. leenboeken, verpondingskohier,
archiefstukken administratie Van Bylandt, hypothekenregister, koopcontracten (locaties: Gelders Archief, Regionaal archief Zutphen, Erfgoedcentrum Achterhoek en Liemers); 5. analyse veldnamen om grondgebruik te achterhalen ; Schaars, et al., 2003; Schaars, 1974.
Bronnen:
1. kadasterkaart 1825 met bijbehorende Oorspronkelijke Aanwijzende Tafel (OAT); achterhalen grondgebruik aanliggende percelen en grondgebruik lijnvormige beplantingen;
2. indeling eigenaren 1825;
3. Schaars, 1974; internet (www.graafschap-middeleeuwen.nl);
4. leenboeken, verpondingskohier,
archiefstukken administratie Van Bylandt, hypothekenregister, koopcontracten (locaties: Gelders Archief, Regionaal archief Zutphen, Erfgoedcentrum Achterhoek en Liemers); 5. analyse veldnamen om grondgebruik te achterhalen ; Schaars, et al., 2003; Schaars, 1974.