Faizel Pasaribu Datum: 10-12-2018 Observator: Vasek Broz
Competenties Waargenomen gedrag (beschrijvend van aard) Aandachtspunten
Interpersoonlijk competent
Hanteert in contacten met studenten bewust een arsenaal aan verbale en non-verbale middelen
Maakt bewust en effectief gebruik van een arsenaal aan gesprekstechnieken (spiegelen, doorvragen)
Maakt bewust en effectief gebruik van een variatie aan strategieën en middelen om gedrag van studenten in goede banen te leiden
Voert een proactief beleid gericht op inbreng van studenten
Ik zie een vriendelijke, geduldige, enthousiaste docent met een groot arsenaal aan gesprekstechnieken, met name op het gebied van vragen stellen.
Je houding is spontaan, je gebruikt handen en stemvariatie om studenten enthousiast te benaderen.
In alle fragmenten is op diverse momenten te zien dat je vragen stelt en met name doorvraagt
“Is iedereen het hiermee eens?”
“Zijn er nog vragen”
“Wat zou dit betekenen?”
“Hoe weet je dat ….”
Er is bij je een veilige en prettige
leeromgeving. De studenten voelen zich bij je welkom.
Je hebt oog voor de individuele student en voor de groep.
32
Pedagogisch competent
Schept een klimaat waarin studenten en docenten op een respectvolle manier met elkaar omgaan en expliciteert achterliggende waarden en normen
Bevordert systematisch initiatief en verantwoordelijkheid van studenten
Houdt rekening met verschillen tussen deelnemers/ groepen
Werkt (op basis van zijn pedagogische opvattingen en achterliggende concepten) aan het scheppen van een veilige leeromgeving en een positief klimaat
Er heerst een veilige, gemoedelijke en vooral ontspannen sfeer in de groep. Er is geen sprake van ongewenst gedrag.
De deelnemers stellen zich leerbaar op.
Deelnemers stellen zelf weinig vragen.
Door middel van de inbreng van een casus van een ll. Gebruik je dit als “voorkennis activeren”
De interactie met de groep is gebaseerd op wederzijds respect.
Je bent de deskundige met een natuurlijk overwicht.
De rol van gastheer is je op het lijf geschreven. Compliment
Welke werkvorm heb je ter beschikking zodat de deelnemers zelf meer vragen gaan stellen?
Het verschil in de benadering zit hem voornamelijk in het rekening houden met de levenservaring van iedere ll. apart en om hierbij aan te sluiten
Didactisch competent
Begeleidt verschillende typen leerprocessen en stuurt bij
Hanteert een breed scala een leer- en onderwijsstrategieën en maakt leerstof toegankelijk
Na de voorkennis te hebben geactiveerd gaan ll.
zelfstandig met een opdracht aan de slag.
Je biedt de ruimte om eerst zelfstandig te werken en na een paar minuten maak je een controle rondje hoe iedereen bezig is.
LLen zijn serieus en geconcentreerd bezig met de leerstof. Tijdens het nabespreken van de
Op welk manier kun je de les meer opbouwen van “concreet naar concreet logisch naar abstract?”
Kan je de twee reken methoden naast elkaar zetten en studenten keuzes laten maken welke voor hun het beste/makkelijkste is?
33
opdrachten betrek je iedereen zoveel mogelijk bij de klassikale bespreking.
Je laat de ll. denken. Je bent niet snel tevreden
Organisatorisch competent
Hanteert in overleg met deelnemers heldere afspraken, regels en procedures en maakt studenten in toenemende mate mede verantwoordelijk
Weet op adequate en flexibele wijze om te gaan met (mogelijke) ordeverstoringen en is hierbij proactief
Communiceert met studenten over inhoud, structuur en relevantie van de onderwijsactiviteiten
Plant en organiseert zodanig dat het een bijdrage levert aan zelfsturing
Ik zie een docent die gestructureerd en vooral stapsgewijs werkt. Die de deelnemers meeneemt in de opbouw van de les en bewust is van het belang van heldere instructie en afsluiting.
Er zijn geen ordeverstoringen. Wel te laatkomers.
Deze spreek je hier op aan zodat je de andere niet stoort
Snel snel snel en geen afsluiting
Hoe ga je ermee om als er wel
ordeverstoringen zijn in een groep. Zijn hiervoor nog ontwikkelpunten vanuit je geduldige vriendelijke aard?
Hoe zorg je voor de verankering van de leerstof
Snel snel snel en geen afsluiting dus…..
34
Nabespreking Door deelnemer genoemde verantwoording Aandachtspunten
kan zijn gedrag en aanpak methodisch en theoretisch verantwoorden
Concrete afspraken voor vervolg
35
Bijlage C. Competenties met gedragsindicatoren en kijkwijzer op 1 A4
Interpersoonlijk competent: Pedagogisch competent Didactisch competent Organisatorisch competent
Hanteert in contacten met studenten bewust een arsenaal aan verbale en non-verbale middelen
- communiceert effectief verbaal: volume, tempo, articulatie, melodie, intonatie, humor, taalgebruik
- communiceert effectief non verbaal: mimiek, lichaamshouding, oogcontact, fysieke nabijheid/ distantie
- is congruent in verbaal en non-verbaal gedrag
Maakt bewust en effectief gebruik van een arsenaal aan gesprekstechnieken (spiegelen, doorvragen)
- stelt vragen op inhouds- en betrekkingsniveau
- vraagt door, spiegelt, speelt vragen terug en door
- stelt controlevragen - luistert actief
Maakt bewust en effectief gebruik van een variatie aan strategieën en middelen om gedrag van studenten in goede banen te leiden
- hanteert empathie, tact, nabijheid/ distantie, - enthousiasmeert, motiveert, geeft
ontspannen leiding
- bespreekt sfeer/ leerklimaat
- bespreekt regels / omgangsvormen met ruimte voor inbreng
- vraagt door naar de achtergrond van gedrag op een apart tijdstip (indien relevant) - corrigeert met respect,
- hanteert een maaregelenladder
Schept een klimaat waarin studenten en docenten op een respectvolle manier met elkaar omgaan en
expliciteert achterliggende waarden en normen
- heeft aandacht, gaat een band aan - benadert de student als
(gelijkwaardige) gesprekspartner - stelt pesten/discrimineren aan de
orde, geeft grenzen aan - bespreekt gedragsregels
- bespreekt (achterliggende) waarden en normen
Bevordert systematisch initiatief en verantwoordelijkheid van studenten - geeft keuzeruimte
- laat leerlingen organisatietaken doen - laat studenten terugblikken op het
leren
Houdt rekening met verschillen tussen deelnemers/ groepen
- geeft (individuele) aandacht en hulp - differentieert (indien nodig)
- benoemt en gebruikt verschillen in doelgroepen: cultuur, niveau, leerstijl Werkt (op basis van zijn pedagogische opvattingen en achterliggende
concepten) aan het scheppen van een veilige leeromgeving en een positief klimaat
- geeft leiding passend bij de doelgroep
- speelt effectief in op groepsproces, bespreekt het
Begeleidt verschillende typen leerprocessen en stuurt bij
- geeft helderheid over de opzet van de les, leerdoelen,
- maakt een koppeling met de beroepspraktijk
- geeft helderheid over eigen activiteiten - geeft helderheid over wat hij van
studenten verwacht
Hanteert een breed scala een leer- en onderwijsstrategieën en maakt leerstof toegankelijk
- geeft uitleg, herhaalt, vat samen, checkt helderheid
- visualiseert, concretiseert, geeft voorbeelden
- past leerstappen (verwerven/
verwerken/ toepassen/ integreren) toe - maakt gebruik van (inter)actieve
werkvormen
- geeft deelnemers opdrachten op een passend niveau
- differentieert (indien nodig) - stimuleert zelfstandig werken, zelf
oplossend vermogen
- richt leersituaties in waarin deelnemers kunnen laten zien in hoeverre zij over competenties beschikken
- controleert werk
- geeft feedback op resultaat en proces - zorgt ervoor dat deelnemers elkaar
feedback kunnen geven
Hanteert in overleg met deelnemers heldere afspraken, regels en procedures en maakt studenten in toenemende mate mede verantwoordelijk
- heeft zorg voor lokaal en materialen - maakt studenten hiervoor
medeverantwoordelijk: opruimen, netjes achterlaten
Weet op adequate en flexibele wijze om te gaan met (mogelijke)
ordeverstoringen en is hierbij proactief - pakt probleemgedrag aan,
waarschuwt, corrigeert, persoonlijk gesprek
- anticipeert op (mogelijke) ordeverstoringen
- speelt in op onverwachte situaties Communiceert met studenten over inhoud, structuur en relevantie van de onderwijsactiviteiten
- hanteert lesplanning met tijdpad (spoorboekje)
- bespreekt nut en
toepassingsmogelijkheden (koppeling beroep)
Plant en organiseert zodanig dat het een bijdrage levert aan zelfsturing
- gaat effectief om met lestijd - benut de mogelijkheden van de
activiteit (werkvorm, project,
practicum, samenwerken, zelfstandig werken)
- Kan prioriteiten stellen en beschikt over alternatieven
36
- geeft feedback; duidelijk, acceptabel, bespreekbaar
Voert een proactief beleid gericht op inbreng van studenten
- activeert leerlingen, zet aan tot denken - reageert positief op vragen, antwoorden,
opmerkingen
- stimuleert studenten kennis/ inzicht te delen
- de-escaleert (potentiele) conflicten
37
Op 3 december 2018 heeft mijn Coach vanuit de Leerwerkplek een bezoek gebracht aan mijn les. Ook tijdens deze les is er getoetst. Het verschil met het lesbezoek van de Trainer is dat ik in deze les heb gekozen voor een didactische werkvorm, waarbij de studenten individueel of in kleine groepjes de
theorieën over verhoudingen gingen bespreken. Dit vond ik didactisch-motivationeel een sterke keuze, want ik bekrachtigde hiermee de autonomie van de studenten. De studenten gingen aandachtig de aangeboden stof van de lessen na en hierbij ontstond een sfeer waarbij peer-education plaatsvond.
Hieronder vind een ingevuld observatieformulier van de Coach en haar aantekeningen.
38
39
De aantekeningen heb ik met mijn Coach besproken en haar observatie samengevat: ik heb een prima les gegeven die zowel pedagogisch als didactisch in orde was. Zeker de werkvorm van het bestuderen van de theorieën voorafgaand aan een formatieve toets was een hele sterke. Het ontvangst had wel sterker gemogen, waarbij de start voor de studenten duidelijk moet zijn. Daarin kan ik dan aandacht geven aan de groepsregels die we hebben omtrent eten en drinken in de klas en het gebruik van de mobiele telefoon. Ik benoemde het wel en de studenten reageerden er positief op, maar – mijn eigen woorden – hier had ik een duidelijke start kunnen maken. Doordat ik met pedagogische tact (knip in vingers, oogcontact en korte boodschappen) handel, zit er goed vaart in de les en speel ik in op mogelijke onrust. Al met al was het een goede les.
Ik zelf vond het geen goede les. De reden daarvoor is dat ik minder aandacht had voor vaste routines bij ontvangst en afsluiting. Aan de andere kant had ik een volledige les de aandacht van de studenten en gingen ze met een goede sfeer de les uit. Ik ben daar zeker tevreden over, maar mijn leerpunten liggen met name op klassenmanagement, waarbij ik nadrukkelijker verhelder wat er gaat gebeuren.