Implementatie aanbevelingen Wim Deetman
Overzicht en aanpak van de aanbevelingen
Wim Deetman heeft in zijn rapport “De vierde dimensie: kennis vergaren, kennis delen, agenderend zijn” in totaal 21 aanbevelingen gedaan in vier samenhangende clusters:
1. Vergroten wendbaarheid VNG 2. Netwerkend samenwerken
3. Samen besturen met andere overheden 4. Aanpassing interne governance.
De aanbevelingen betreffen een groot aantal terreinen, waarop vaak reeds meerdere VNG initiatieven en trajecten lopen. Denk aan de invulling van het Interbestuurlijk Programma (IBP), de VNG Meerjarenvisie (opvolger van Gemeenten 2020), de inrichting van de VNG governance en de invulling van vacatures of Samen organiseren. Het bestuur en de Algemene directie van de VNG hebben ervoor gekozen om geen separaat nieuw traject te starten voor de implementatie van de aanbevelingen van Deetman, maar deze aanbevelingen zoveel mogelijk mee te nemen in de reeds lopende trajecten. Waar aanbevelingen niet goed kunnen worden meegenomen in lopende
trajecten zal de VNG vanzelfsprekend wel nieuwe initiatieven starten.
Nieuw traject “De VNG als netwerkorganisatie” (aanbevelingen clusters 1 en 2)
Op basis van de aanbevelingen in de clusters “Vergroten wendbaarheid VNG” en “Netwerkend samenwerken” is de VNG is gestart met een nieuw traject “De VNG als netwerkorganisatie”.
In samenwerking met de leden en op basis van beschikbare ervaringen en diverse lopende initiatieven willen wij invulling geven aan de toekomst van de VNG als netwerkorganisatie. Binnen dit brede traject is er aandacht voor zowel meer praktische zaken als het delen en up-to-date houden van informatie, als voor meer strategisch inhoudelijke zaken die onder meer de lobby en stakeholdersanalyse betreffen.
Op dit moment wordt binnen het VNG bureau een projectteam samengesteld en worden parallel daaraan beschikbare informatie en ervaringen verzameld. In de komende maanden zullen wij de verschillende geledingen in de achterban betrekken bij de verdere uitwerking. Provinciale afdelingen, netwerken (G4, G40, PMG, P10) en doelgroepenverenigingen (NGB,
Wethoudersvereniging, VGS, VvG en Nederlandse Vereniging voor Raadsleden) zijn al geruime tijd belangrijke bondgenoten van de VNG. Gelet op de stormachtige groei van lokale partijen, wil de VNG ook deze sterker aan zich binden en laten participeren in de vereniging.
Vereniging van Nederlandse Gemeenten 2/4 Inrichting, bemensing en werkwijze VNG governance (clusters 3 en 4)
Inrichting VNG governance: naar een compactere structuur, gekoppeld aan departementen Vier jaar geleden is een aantal veranderingen in de organisatie en werkwijze van de VNG governance doorgevoerd op basis van de aanbevelingen van de commissie Governance onder leiding van Arno Brok. De ingezette koers wordt door Wim Deetman onderschreven. Ten behoeve van de verdere doorontwikkeling van de VNG governance heeft hij een aantal aanbevelingen gedaan dat door de ALV is overgenomen.
Op basis hiervan:
- Komt er een compacte bestuurlijke organisatie met negen vaste beleidscommissies en twee colleges, waarvan de indeling aansluit op de departementale indeling van het Rijk.
- Wordt de commissie Raadsleden & Griffiers, na een succesvolle pilotfase, een vaste commissie
- Worden de subcommissies (Jeugd, Water, Asiel & Integratie, Rechtspositie politieke ambtsdragers) opgeheven. Hun thema’s gaan over naar de vaste beleidscommissies - Worden de thema’s in het sociale en fysieke domein herverdeeld over de vaste
beleidscommissies
- Worden de commissies, onder leiding van het bestuur, verantwoordelijk voor alle belangenbehartiging door de VNG namens de gemeenten
- Kunnen voortaan ‘expertiseteams’ worden ingesteld: dat zijn tijdelijke teams van deskundigen (van binnen en buiten het lokaal bestuur) die bestuur en commissies adviseren over een concreet inhoudelijk vraagstuk.
Eerder was in de ledenvergadering reeds besloten tot de instelling van een College van Dienstverleningszaken.
Rolverdeling nieuwe bestuurlijke organisatie: bestuur, commissies en expertiseteams
In het rapport van Deetman wordt de bestuurlijke organisatie van de VNG strikt beperkt tot bestuur, commissies en tijdelijke expertiseteams. Subcommissies en adviescommissies vervallen.
De verantwoordelijkheden zijn in de nieuwe situatie als volgt verdeeld:
- Bestuur: eindverantwoordelijk voor beleid en belangenbehartiging van de vereniging - Commissies: adviserend aan het VNG bestuur en belangenbehartiger richting
departementen
- Bestuur en commissies: gezamenlijk verantwoordelijk voor alle VNG belangenbehartiging (standpuntbepaling, bestuurlijke overleggen)
- Expertiseteams: tijdelijke en compacte teams die in opdracht van bestuur/commissies/
Algemene directie binnen een bepaalde periode een inhoudelijke advies uitbrengen over een concreet vraagstuk. Zij hebben het karakter van een werkgroep met een concrete opdracht. Het zijn de “knappe koppen” op een bepaald terrein van binnen en buiten het lokaal bestuur. Het zijn geen taskforces die het land in gaan om een boodschap te verkondigen. Het tijdig opleveren van een kwalitatief inhoudelijk advies staat centraal en niet het vormen van een (langduriger) netwerk.
Vereniging van Nederlandse Gemeenten 3/4 Betrekken van lokale bestuurders die geen lid zijn van bestuur, commissie of expertiseteam
De beperking van het aantal lokale bestuurders dat direct deelneemt in de bestuurlijke organisatie van de VNG maakt het nog noodzakelijker om lokale bestuurders te betrekken bij andere
onderdelen van het werk van de vereniging. Ook na deze raadsverkiezingen zullen naar verwachting circa 600 kandidaten voor bestuur en commissies niet in bestuur en commissies worden benoemd. Hun inbreng hebben wij echter wel degelijk nodig om ons werk goed te doen.
Een van de lessen na de vorige raadsverkiezingen (waarbij het initiatief voor een “app
Commissienetwerken” niet goed van de grond kwam) is dat we lokale bestuurders bij het werk van de VNG moeten betrekken op basis van actuele maatschappelijke vraagstukken, inclusief de financiële en andere randvoorwaarden voor succesvol gemeentelijk beleid. Dat kan in een meer permanente setting, zoals netwerken rond bijvoorbeeld jeugd of belastingen, of via een meer incidentele setting rond belangrijke trajecten, zoals bijvoorbeeld de Omgevingswet.
Overigens zullen ook na het wegvallen van subcommissies en adviescommissies in de toekomst tal van bestuurlijke en ambtelijke netwerken blijven bestaan. Wethouders en andere lokale bestuurders zullen elkaar blijven opzoeken op inhoudelijke thema’s. Vanzelfsprekend wil de VNG betrokken blijven bij deze netwerken. Afhankelijk van de actualiteit, het thema en de aard van het netwerk kan de VNG daarbij ook een faciliterende rol spelen.
Kandidaatstellingsprocedure vacatures VNG bestuur en commissies
Openstelling vacatures in VNG bestuur en commissies
Inmiddels zijn 215 vacatures opengesteld in VNG bestuur en commissies, inclusief het College voor Arbeidszaken en het College van Dienstverleningszaken. Voor een vergelijkbaar aantal vacatures waren er vier jaar geleden ruim 800 kandidaten. Tot 1 juni a.s. kunnen kandidaten zich aanmelden en ook kandidaten die nog niet zijn benoemd hebben wij gevraagd zich onder voorbehoud aan te melden. Dat maakt het mogelijk om ook hun kandidatuur voor te leggen aan provinciale afdelingen, verenigingen van doelgroepen (NGB, Wethoudersvereniging, Vereniging van
Gemeentesecretarissen, Vereniging van Griffiers en Nederlandse Vereniging voor Raadsleden).
Op 5 juli a.s. selecteert de adviescommissie Governance (voorzitter Paul Depla), op basis van de motivatie van de kandidaten en de aanbevelingen van de hiervoor genoemde netwerken, de kandidaten voor haar enkelvoudige voordracht. Deze kandidaten worden daarna door het VNG bestuur tot waarnemer benoemd. In de Buitengewone ALV in het najaar volgt formele benoeming.
Werving vertegenwoordigers lokale partijen
Ook dit keer is een scoutingscommissie lokale partijen gevraagd om vertegenwoordigers van lokale partijen te stimuleren om zich kandidaat te stellen. Onder leiding van Marco Pastors en Simon Fortuyn probeert de scoutingscommissie door het hele land bestuurders van lokale partijen
enthousiast te maken voor een plaats in bestuur of commissies. De VNG hoopt daarmee nog meer vertegenwoordigers van lokale partijen bij de vereniging te betrekken. Gelet op de uitslagen van de raadsverkiezingen is het ook wenselijk dat meer vertegenwoordigers van lokale partijen van de VNG governance deel uitmaken.
Vereniging van Nederlandse Gemeenten 4/4 Raadsleden welkom in bestuur, “vakcommissies” en commissie Raadsleden & Griffiers
Raadsleden blijven welkom in zowel het bestuur, de nieuwe commissie Raadsleden & Griffiers (die zich richt op de positie van raden en raadsleden) als in de “vakcommissies” (die zich richten op een specifiek beleidsterrein). Leden van de commissie Raadsleden & Griffiers zullen ook in de nieuwe bestuursperiode een standing invitation hebben bij andere commissies die onderwerpen behartigen die van belang zijn voor de raden. In de huidige periode was in het bijzonder de samenwerking met de commissie Bestuur & Veiligheid intensief.
Start nieuwe bestuur en commissies
Het bestuur en alle commissies komen in hun nieuwe samenstelling voor het eerste bijeen op 6 september a.s. Deze dag staat in het teken van onderlinge kennismaking van bestuurs- en commissieleden en van kennismaking met het VNG bureau. Het bestuur vergadert daarna maandelijks en de commissies tweemaandelijks. Uit bestuur en commissies zullen ook de delegaties voor bestuurlijke overleggen worden samengesteld.
U201800329 PROD Vereniging van Nederlandse Gemeenten
Nassaulaan 12 Den Haag | Postbus 30435 | 2500 GK Den Haag 070 - 373 83 93 | info@vng.nl
Samenvatting
Voor u ligt het VNG jaarverslag 2017 “Samen werken aan maatschappelijke opgaven”. Het jaarverslag bestaat uit beleidsinhoudelijk en een financieel deel en is geagendeerd tijdens de Algemene Ledenvergadering van de VNG op 27 juni 2018. Het VNG bestuur legt het jaarverslag ter kennisname aan u voor en vraagt u om het financieel jaarverslag vast te stellen en om het bestuur décharge te verlenen.
Brief aan de leden
T.a.v. het college en de raad
Datum 30 mei 2018 Ons kenmerk COS/U201800329 Lbr. 18/029
Telefoon 070 373 8393 Bijlage(n) 2
Onderwerp
Jaarverslag, inclusief financieel jaarverslag en verantwoording collectieve financiering uitnamen Gemeentefonds 2017
U201800329 PROD Vereniging van Nederlandse Gemeenten
Nassaulaan 12 Den Haag | Postbus 30435 | 2500 GK Den Haag 070 - 373 83 93 | info@vng.nl
Geacht college en gemeenteraad,
Voor u ligt het VNG jaarverslag 2017 “Samen werken aan maatschappelijke opgaven”. Het jaarverslag bestaat uit beleidsinhoudelijk en een financieel deel en is geagendeerd tijdens de Algemene Ledenvergadering van de VNG op 27 juni 2018. Het VNG bestuur legt het jaarverslag ter kennisname aan u voor en vraagt u om het financieel jaarverslag vast te stellen en om het bestuur décharge te verlenen.
2017 was een turbulent jaar. Een jaar waarin meer dan tweehonderd dagen achter de schermen is gewerkt aan een kabinetsformatie en een regeerakkoord. Als gemeenten deden wij samen met provincies (IPO) en Unie van Waterschappen (UvW) de informateurs het aanbod om de uitdagingen op het gebied van klimaat, energie en circulaire economie versneld aan te pakken.
Wij brachten onze standpunten bij het oude én het nieuwe kabinet, indringend naar voren en werkten aan maatschappelijke opgaven uit Agenda 2017.
Aan de leden Datum
30 mei 2018 Ons kenmerk COS/U201800329 Lbr. 18/029
Telefoon 070 373 8393 Bijlage(n) 2
Onderwerp
Jaarverslag, inclusief financieel jaarverslag en verantwoording collectieve financiering Gemeentefonds 2017
Vereniging van Nederlandse Gemeenten 3/3 Hierbij stonden de volgende acht maatschappelijke opgaven centraal:
1. Lokale democratie en het lokale bestuur 2. Maatschappelijke integratie en participatie
3. Arbeidsmarkt door stimulatie van economie en innovatie 4. Kwaliteit en duurzaamheid van de leefomgeving
5. Openbare orde en veiligheid
6. Informatiehuishouding van gemeenten en privacybewaking 7. Professionalisering van de gemeentelijke werkorganisatie 8. Financiële positie van gemeenten
Bij een deel van deze opgaven speelden Europese en internationale ontwikkelingen een grote rol.
Natuurlijk was er ook ruimte voor sterk opkomende thema’s. Denk bijvoorbeeld aan ondermijning en mobiliteit.
We hebben flink ingezet om gemeenten bij al hun vraagstukken te ondersteunen. Ook hebben we als VNG-organisatie onszelf doorontwikkeld: nieuwe organisatiestructuur, nieuwe
samenwerkingsvormen, plantmatig werken en systematischer werken. Verschillende bedrijven bundelen hun kracht, kennis en kunde voor onze verenigingsleden.
In het jaarverslag “Samen werken aan maatschappelijke opgaven” treft u de financiële jaarrekening van de VNG aan en blikken we in hoofdlijnen terug op 2017. Het financiële resultaat over 2017 wijkt in positieve zin af van de begroting. In de bijlage op het jaarverslag geven u tevens inzicht in de gemeentefonds gefinancierde activiteiten die de VNG in 2017 voor de leden heeft uitgevoerd.
Hoogachtend,
Vereniging van Nederlandse Gemeenten,
mr J.H.C. van Zanen Voorzitter