Maatregel Door te rekenen?
Verbeteren en verlichten van het huidige
(her)keuringsbeleid Geen effect te bepalen. Onvoldoende informatie over gevolgen voor keuring (maar sowieso moeilijk om
effect van dergelijke maatregel te bepalen).
Doortrappen Geen effect te bepalen, cursus niet geëvalueerd. Effect
voorlichting op het aantal slachtoffers in het algemeen moeilijk aan te tonen
Registratie enkelvoudige fietsongevallen Flankerend
Elektrische fiets productinnovatie en voorlichting Niet te kwantificeren, niet duidelijk om welke
innovaties het gaat. Van voorlichting is geen effect op aantal slachtoffers te bepalen
Stimuleren gebruik beschermende kleding motorrijders Effectiviteit kleding wel bekend, draagpercentage al
wel hoog. Misschien iets te zeggen over effect verhoging draagpercentage, maar effect op totale aantal slachtoffers klein.
Online zelfevaluatiescan senior automobilisten (ZSA) Voorlichting, geen effect te bepalen op aantal
slachtoffers
Stimuleren gerichte voorlichting specifieke doelgroepen Geen effect te bepalen op aantal slachtoffers
Beheren en doorontwikkelen Platform Veilig Fietsen Flankerende maatregel, geen direct effect, indirecte
effect niet te bepalen.
Invoeren nieuwe aanpak beginnende bestuurder Vooralsnog verkennend van aard. Geen effect te
bepalen, wel effect bepaald voor een aantal maatregelen voor beginnende bestuurders
Vernieuwingen praktijkexamen Geen effect te bepalen, weinig info over exacte
wijzigingen en effect wijzigingen ook moeilijk te bepalen
Verbetering van de EMG Geen effect te bepalen, nog onvoldoende informatie
over concrete maatregel. Monitoring en feedback systemen hebben alleen effect (wel te bepalen) zolang ze in de auto zitten, daarna is effect weg.
Onderzoek rijvaardigheid Kunnen niets zeggen over effectiviteit, effect op totale
aantal slachtoffers nihil.
Zorgen voor veilig gebruik scootmobielen Nog onduidelijk tot welke concrete maatregelen dit
gaat leiden, dus nog geen effect te bepalen.
Rijden onder invloed onderzoek Verkennend en flankerend van aard, vooralsnog geen
effect op het aantal slachtoffers
Invoeren geschiktheidseisen alcohol en drugs voor AM Afhankelijk van handhaving. Effect op totale aantal
slachtoffers waarschijnlijk klein (kleine doelgroep) Nu geen effect te bepalen
Maatregel Door te rekenen?
Stroomlijnen stelsel aanpak rijden onder invloed van
alcohol Verkennend en flankerend van aard, geen effect te bepalen
Verlaging grens geschiktheidsonderzoek alcohol Op basis van beschikbare gegevens is het niet mogelijk
om effect te bepalen (we weten bijvoorbeeld niet hoeveel ongevallen door recidivisten worden veroorzaakt).
Opnieuw aantonen rijvaardigheid en/of –geschiktheid na
rijontzegging Voorbereidende maatregel (onderzoek), effect maatregel op totale aantal slachtoffers moeilijk in te
schatten, maar naar verwachting klein
Dadelijk uitvoerbaar verklaren uitspraak Voorbereidende maatregel (onderzoek), effect
maatregel op totale aantal slachtoffers moeilijk in te schatten, maar naar verwachting klein
Verhogen strafmaat Geen effect, lage pakkans, straffen zijn ook al hoog.
Alcoholmeter Nog niet te bepalen (evaluatie afwachten), mogelijk
wel effectief (zeker als het breed wordt toegepast)
Alcoholmeetnet Flankerend en dus geen direct effect op aantal
slachtoffers
Plaatsen trajectcontrolesystemen op N-wegen Doorgerekend
Landelijke beschikbaarheid van snelheidsgegevens Flankerend en dus geen direct effect op aantal
slachtoffers
Inventarisatie ten behoeve van snelheidsindicator Verkennend en flankerend, dus geen direct effect op
het aantal slachtoffers. Uitvoeren convenant ‘veilig gebruik smartfuncties in het
verkeer’ Effect van dergelijke maatregel niet goed te bepalen. Niet duidelijk tot welke concrete gedragsaanpassingen
dit leidt en wat vervolgens effect op risico en aantal slachtoffers is.
‘Safetydeals’ en versleten banden Effect niet goed te bepalen door gebrek aan gegevens
(effectiviteit en omvang doelgroep) Verbod op (handheld) telefoongebruik voor bestuurders
alle voertuigen Moeilijk effect te bepalen omdat risico telefoongebruik door fietsers en trambestuurders niet
goed bekend is.
Rijschoolinstructeurs handsfree Vooralsnog verkennend, maar ook als dit wordt
doorgevoerd is geen effect te bepalen (effect is indirect en het is niet in te schatten in hoeverre (beginnende) bestuurders minder gaan bellen doordat rijinstructeurs dit niet doen). Effect op totale aantal slachtoffers nihil.
Maatregel Door te rekenen?
Wetsvoorstel aanscherping strafrechtelijke
aansprakelijkheid ernstige verkeersdelicten Geen effect op aantal slachtoffers te verwachten (lage pakkans, overtreders zijn niet bekend met exacte regels)
Aanpassing boetestelsel Vooralsnog verkennend van aard. Effectschatting
gegeven voor progressieve boete. Opleggen vrijheidsbeperkende maatregel voor
hardnekkige overtreders Bij lage pakkans geen effect op aantal slachtoffers te verwachten (deel rijdt zonder rijbewijs verder)
Aanpassing van de Leidraad Handhavingsplan Verkeer van
de teams Verkeer van de politie Flankerend
Voortzetten pilot verkeersveelplegers Gaat nu om kleine groepen, dus nauwelijks effect op
totaal aantal slachtoffers, uitkomsten zijn onzeker. Bij grotere uitrol mogelijk wel effecten.
Pilot intensivering aanpak verkeersveiligheid Nu nog flankerend. We kunnen wel iets zeggen over
effect van intensivering handhaving.
Actief handhaven Vooralsnog verkennend van aard, zou kunnen leiden
tot intensivering handhaving. Alleen voor intensivering snelheidshandhaving is effect te bepalen
Regionale stuurgroepen Verkennend en ondersteunend van aard. Actie zelf
heeft geen direct effect op verkeersveiligheid
Innovatie op het gebied van handhaving Vooralsnog verkennend van aard. Als het leidt tot
intensivering van handhaving, heeft dit een positief effect op de verkeersveiligheid. Vooralsnog niet te kwantificeren door gebrek aan informatie
B.1 Veilige infrastructuur – Opwaarderen van niet-Duurzaam Veilig
ingerichte Zone 30-wegen
In het rapport over de referentieprognose (Weijermars et al., 2018c) is de inschatting gemaakt dat in 2030 80% van de wegen binnen de bebouwde kom een zone 30 weg betreft en dat de helft van deze wegen sober ingericht zal zijn. Hiermee is de maatregel ‘ombouwen van GOW naar ETW zone 30’ min of meer verzadigd. De inrichting van de zone 30 wegen kan echter nog wel verder verbeterd worden. Daarom wordt hier de herinrichting van sobere (of niet optimaal) ingerichte zone 30 gebieden naar DV ingerichte zone 30 gebieden beschouwd.
B.1.1 Effectiviteit
Er zijn verschillende voor- en nastudies uitgevoerd naar de aanleg van 30km/uur-gebieden (Vis & Kaal, 1993; Steenaert, Overkamp & Kranenburg, 2004; Elvik et al., 2009). Deze studies komen tot dalingen van 20% tot 30% in het aantal ernstige ongevallen. Het effect van de maatregel is afhankelijk van de inrichting van het gebied, maar uit de evaluatiestudies komt niet duidelijk naar voren hoe de zones zijn ingericht (Weijermars & Van Schagen, 2009).
De studie van Berends en Stipdonk (2009) biedt meer inzicht in het mogelijke effect van een veiliger inrichting van 30km/uur-wegen. Ongevallen met letsel waarop de inrichting voornamelijk van invloed is, zijn ongevallen tussen motorvoertuigen en voetgangers of fietsers op kruispunten en op wegvakken (bijvoorbeeld overstekende kinderen). Dit betreft ongeveer 70% van de ongevallen tussen motorvoertuigen en fietsers of voetgangers op zone 30 wegen. Een andere 10% betreft bijzondere situaties waarbij de infrastructuur mogelijk wel een rol speelt, maar minder duidelijk dan binnen vorige groep. Nog een ander deel, ongeveer 20%, zijn ongevallen bij speciale manoeuvres of openen van een portier waarbij de rol van zone 30 kenmerken beperkt of niet aanwezig is. Bij de aanname dat in de helft van de bijzonder situaties een herinrichting naar DV zone 30 effectief is, betreft de omvang van de doelgroep waarop de inrichting van de weg van invloed is 75% van de motorvoertuig-fiets/voetgangersongevallen.
Van de ongevallen waarbij de weginrichting wel van invloed is, bleek op basis van een steekproef dat bij 70% van de ongevallen de weg niet optimaal was ingericht. Op basis van deze resultaten wordt daarom aangenomen dat in 2009 in 53% (0,75 x 0,7) van de ongevallen tussen
motorvoertuigen en fietsers of voetgangers op zone 30 wegen een niet optimale inrichting een rol speelt.13 Voor deze effectschatting wordt aangenomen dat met een DV ingerichte 30 zone al deze ongevallen kunnen worden voorkomen. Omdat in 2030 op basis van de huidige
13. Het aandeel ongevallen waarbij infrastructuur een duidelijke rol speelt is geschat op 70 procent. Bij de aanname dat in de helft van de gevallen van de bijzondere situaties vormgeving van de weg volgens de DV kenmerken het ongeval helpt voorkomen, is de omvang van deze groep 5%. Van de overige ongevallen wordt aangenomen dat een herinrichting volgens DV kenmerken geen effect heeft op de ongevallen .