Dit hoofdstuk beschrijft het oordeel van de inspectie over de kwaliteit van het onderwijs op De Wieken en geeft een toelichting op het kwaliteitsprofiel uit het vorige hoofdstuk. Daarbij legt de inspectie zoveel mogelijk verbanden tussen de verschillende indicatoren onderling en voor zover relevant tussen de indicatoren en de context, de specifieke doelstellingen van de school en eerdere inspectiebezoeken.
3. 1 Algemeen beeld
De inspectie concludeert dat het onderwijs op De Wieken overwegend van voldoende kwaliteit is. Verreweg de meeste indicatoren scoren voldoende. In het bijzonder waardeert de inspectie de aandacht voor de sociale integratie en burgerschap, het pedagogisch klimaat in de groepen en de sfeer op school.
Verbeteringen zijn er nodig op het gebied van de afstemming binnen het onderwijsleerproces en de mate waarin de zelfstandigheid van de leerlingen wordt gehonoreerd.
Na een bespreking van de ontwikkelingen in de context volgt een nadere toelichting op deze en enkele andere indicatoren.
3.2. Toelichting Uitgangspositie
Tijdens het laatste schoolbezoek (JO, 2006) was de schoolleiding tijdelijk in handen van enkele leden van het schoolmanagementteam vanwege de ziekte van de directeur. Laatstgenoemde heeft inmiddels afscheid genomen van de school en in afwachting van een nieuwe directeur heeft het bestuur een interim-directeur aangesteld. De bedoeling is dat hij tenminste tot eind 2007 in functie blijft. Na de zomervakantie stellen team en bestuur een profiel op voor de nieuwe directeur.
Niet alleen de directie is gewisseld, in de afgelopen 14 maanden zijn er vijf leraren van De Wieken vertrokken. Voor een deel is dit gebeurd in de nasleep van de veranderingen in de schoolleiding, voor een ander deel waren er privéomstandigheden. Nu de rust in personele zin is weergekeerd, komt er volgens de algemeen directeur en directie weer voldoende ruimte om de persoonlijke ambities van de individuele leraren te gaan stroomlijnen in de richting van een meer collectieve ambitie.
Het leerlingenaantal dat in 2005 weer even steeg boven de opheffingsnorm, is bij de laatste telling weer gedaald onder die grens. Dat is veroorzaakt door de relatief grote uitstroom van groep 8-leerlingen. Niettemin is de directie gematigd positief over de toekomst. Tegenover de school zijn namelijk recent flink wat nieuwe huizen en appartementen gerealiseerd en de directie verwacht dat dit weer een stijging te zien zal geven. De eerste leerlingen uit dit nieuwe voedingsgebied zijn inmiddels ingeschreven. Indien deze instroom doorzet, zal dit ook positieve consequenties hebben voor de samenstelling van de
leerlingenpopulatie. Op dit moment kent de school relatief veel leerlingen met een extra leerlingengewicht en dat is geen correcte afspiegeling van de samenstelling van de wijk.
Rapport periodiek kwaliteitsonderzoek Basisschool De Wieken - 7-6-2007 12 Het team en het bestuur van De Wieken doen er alles aan om het imago van de school in de wijk te verstevigen. Om deze inspanning een extra impuls te geven, heeft de school een subsidie gekregen in het kader van het project
"Sociale herovering". Een deel van deze gelden besteedt men aan een
omvangrijk kunstwerk in de vorm van een tegeltableau waarmee de gevels van de school worden opgesierd.
Onderwijskwaliteit
De leerresultaten van De Wieken zijn voldoende. Dat geldt zowel voor de eindopbrengsten, zoals in kaart gebracht met de Cito Eindtoets, als voor de resultaten op tussenliggende momenten. Dat laatste bepaalt de inspectie aan de hand van een vijftal landelijk genormeerde toetsen voor technisch en begrijpen lezen en rekenen/wiskunde. Over het niveau van de sociale vaardigheden is geen oordeel mogelijk, aangezien de school daarvoor geen genormeerde toets gebruikt. Indicator 13.2 krijgt geen beoordeling omdat de inspectie daarvoor nadere criteria wil vaststellen.
Hoewel de sociale vaardigheden van de leerlingen door de inspectie niet te beoordelen zijn, heeft dit aspect wel alle aandacht van de school. Als verbijzondering van sociale vaardigheid besteedt het team veel aandacht aan het thema "actief burgerschap en sociale integratie". Ook de visie op
burgerschap en integratie en de planmatige aanpak daarvan zijn al in grote lijnen uitgewerkt. Mede daardoor bestaan op of rond de school geen risico's zoals ongewenste opvattingen, houdingen en gedragingen van leerlingen ten aanzien van dit thema. De inspectie heeft zich tijdens het bezoek tevens een beeld gevormd van het onderwijsaanbod gericht op bevordering van actief burgerschap en sociale integratie en stelt vast dat de school daar veel aandacht aan schenkt.
Ook het leerstofaanbod voor Nederlandse taal en rekenen/wiskunde voldoet aan de inspectiecriteria. Het is eigentijds en geschikt om in te spelen op de verschillen in onderwijsbehoeften van leerlingen. Voor leerlingen met een taalachterstand is er een specifiek taalaanbod, waarbinnen de
woordenschatontwikkeling centraal staat.
De doorgaande lijn in het aanbod - een verbeterpunt bij het vorige PKO - is nu voldoende gegarandeerd door de implementatie van voorlopers voor taal en rekenen in de aanvangsgroepen.
Extra aanbod voor leerlingen die meer aankunnen dan gemiddeld, is in ontwikkeling. De inspectie heeft aangegeven dat dit gezien de verwachte veranderingen in de leerlingpopulatie ook geboden is.
Het onderwijsleerproces heeft sterke kanten als het gaat om het pedagogisch klimaat. Veel is er op gericht dat de leerlingen respectvol met elkaar omgaan, dat hun zelfvertrouwen ondersteund wordt en dat zij interesse in elkaar tonen.
Daardoor voelen de leerlingen zich veilig op De Wieken. Deze positieve waardering geldt ook voor de betrokkenheid van de ouders bij de school.
Hoewel de ouders vaak een "zetje" nodig hebben om aan schoolactiviteiten deel te nemen, is hun belangstelling voor het reilen en zeilen van de school groot.
Ook de meeste didactische onderdelen van goed lesgeven zijn voldoende gewaarborgd. De lessen hebben voldoende structuur, ze verlopen ordelijk en daardoor zijn de leerlingen betrokken bij de les.
Rapport periodiek kwaliteitsonderzoek Basisschool De Wieken - 7-6-2007 13 Op twee onderdelen kan het didactisch handelen worden verbeterd. Tijdens de instructiefase van de les stemmen de leraren onvoldoende af op de verschillen in vaardigheid die tussen leerlingen bestaan. Daarin bestaan overigens tussen leraren onderling grote verschillen. Een tweede verbeterpunt betreft de
verantwoordelijkheid die de leerlingen gegund wordt om (mede) hun leerproces vorm te geven. Enige vrijheid ten aanzien van de volgorde van verwerking is er wel en ook werken enkele leraren met keuzetaken, maar een goede
doorgaande lijn daarin moet nog gevonden worden.
Het systeem van zorg en begeleiding beantwoordt aan de criteria. Er zijn voldoende toetsen en andere instrumenten om de ontwikkeling van leerlingen te volgen en indien zich daarin opvallende zaken voordoen, zijn er duidelijk afspraken en procedures om daarop in te spelen. Voor leerlingen die extra zorg nodig hebben stelt men een specifiek handelingsplan samen. De inspectie heeft verschillende voorbeelden daarvan beoordeeld en stelt vast dat deze
documenten alle elementen bevatten om aan de aanvullende ondersteuning voldoende sturing te geven.
Rapport periodiek kwaliteitsonderzoek Basisschool De Wieken - 7-6-2007 15