leveren van tegenbewijs, zoals eerder betoogd. De wetgever heeft heel expliciet vermeld dat zodra er een belastingverdrag aanwezig is met een dividendartikel erin, zoals het geval is bij Luxemburg, dat er dan geen sprake kan zijn van ontgaan. Dit lijkt een vreemde keuze en ook niet de bedoeling, omdat er slechts tot een tarief van 5% wordt teruggegaan. Deze overweging had de rechter voor een eenduidige uitleg van het artikel wel moeten meenemen, al zou deze reden idealiter geheel weggelaten moeten worden, ook door de wetgever. Met deze veranderingen in het toetsingskader zou de rechter tot het oordeel moeten komen dat de dividenduitkering terecht als belastbaar inkomen uit aanmerkelijk belang is aangemerkt door de inspecteur en dat de situatie dus valt onder artikel 17-3-b. In het licht van deze scriptie zou er dus wel belasting zijn verschuldigd over de dividenduitkering. De toekomst zal moeten uitwijzen of deze scriptie de juiste benadering heeft gekozen voor een situatie zoals in de rechtszaak.
Er wordt geconcludeerd dat artikel 17-3-b een bepaling is die bijna helemaal voldoet aan de gestelde eisen uit de EU. Toch zullen er nog begrippen moeten worden opgehelderd en zullen er kleine veranderingen moeten plaatsvinden om het geheel conform de EU regelgeving te laten zijn en voor gemakkelijk gebruik voor de belastingplichtige. De Nederlandse wetgever moet daarvoor de toetsen uit het artikel minder strikt toepassen door meerdere feiten en omstandigheden mee te nemen in haar beoordeling van de situatie. Naast het recht wat de belastingplichtige heeft om haar fiscale route te kiezen, heeft zij ook recht op een duidelijkere uitleg van bepaalde begrippen uit artikel 17-3-b. Zolang de wetgever geen gehoor geeft aan de veranderende maatschappelijk opvattingen over free riders blijft het recht op belastingontwijking bestaan. Dus laten we, waarschijnlijk tevergeefs, hopen dat ook deze burgers van de samenleving zullen beslissen ‘het kan wel, maar we doen het niet’!
43
7. Literatuurlijst
Boeken:
- A. Kaczorowska 2013
Kaczorowska, European Union Law, Londen: Routledge-Cavendish 2013. - D. Weber 2005
D. Weber, Tax avoidance and the EC treaty freedoms. A study of the limitations under
European law to the prevention of tax avoidance, Den Haag: Kluwer Law International 2005. - Hoogeveen, Van Doesum, Dusarduijn e.a 2014
Prof. dr. A.J. van Doesum, Mevr. mr. S.M.H. Dusarduijn, Mevr. mr. dr. M.J. Hoogeveen, Drs. M.J.J.R. van Mourik, Prof. dr. A.C. Rijkers, Mevr. mr. W.A.P. van Roij, Mr. G.M.C.M. Staats (red.), Mevr. mr. C. Wisman, Inleiding belastingheffing ondernemingen en particulieren, Den Haag: Sdu Uitgevers 2014.
- F.J. Elsweier en S.A. Stevens 2016
drs. F.J. Elsweier, Prof. Dr. S.A. Stevens, Hoofdzaken vennootschapsbelasting, Deventer: Wolters Kluwer 2016.
- J.N. Bouwman en M.J. Boer 2017
J.N. Bouwman en M.J. Boer, Sdu Wegwijs in de Vennootschapsbelasting, Den Haag: Sdu Uitgevers 2017.
- Marres, Mol-Verver en van de Streek 2014
Marres, Mol-Verver en van de Streek, Hoofdzaken belastingrecht, Den Haag: Boom fiscale studieboeken 2014.
- L. de Broe 2008
L. de Broe, International tax planning and prevention of abuse, Amsterdam: IBFD 2008. - L.G.M. Stevens 2015-2016
L.G.M. Stevens met medewerking van R.C. de Smit, Elementair belastingrecht voor economen en bedrijfsjuristen, Deventer: Kluwer 2015.
- R. Barents en L.J. Brinkhorst 2006
R. Barents en L.J. Brinkhorst, Grondlijnen van Europees recht, Deventer: Kluwer 2006. - Terra en Wattel 2012
Terra & Wattel, European Tax Law student edition, Deventer: Wolters Kluwer 2012
Artikelen:
- A. Cordewener 2017
A. Cordewener, ‘Anti-abuse measures in the area of direct taxation: towards converging standards under treaty freedoms and EU Directives?’ EC Tax Review, 2017-2. - C. Brokelind
C. Brokelind, ‘Legal issues in respect of the changes to the Parent-Subsidiary Directive as a follow-up of the BEPS project’, Intertax, 2015, volume 43, issue 12.
44
- C. Bruijsten 2015Mr. C. Bruijsten, ‘het fiscale instrumentarium ter bestrijding van belastingontwijking’, Weekblad voor Privaatrecht, Notariaat en Registratie, 2015/7077.
- D.C. Simonis 2017
mr. D.C. Simonis, ‘commentaar op ECLI:NL:RBDHA:2017:1320’, Nederlands Tijdschrift Fiscaal Recht, 2017/1502.
- D.R. Post 2016
Mr. drs. D.R. Post, ‘Het kan wel, maar we doen het niet’, NTFR 2017/1617. - D. Weber 2016
D. Weber, ‘The New Common Minimum Anti-Abuse Rule in the EU Parent-Subsidiary Directive: Background, Impact, Applicability, Purpose and Effect’, Intertax, 2016, Volume 44, issue 2.
- J.L.M. Gribnau 2013
Prof. mr. dr. J.L.M. Gribnau, ‘Legitieme belastingheffing: recht, governace en vertrouwen’, MBB: belastingbeschouwingen: Onafhankelijk Maandblad voor Belastingrecht en
Belastingpraktijk, 82(7-8). - J.L.M. Gribnau 2015
Prof. mr. dr. J.L.M. Gribnau, ‘Fiscaliteit op de grens van de wet, recht en ethiek’, Weekblad voor Privaatrecht, Notariaat en Registratie, 2015/7077.
- J.L.M. Gribnau 2014
Prof. mr. dr. J.L.M. Gribnau, ‘Ethische aspecten van tax planning’, Ars Aequi, 2014, 63(3). - J.N. Bouwman 2016
J.N. Bouwman, ‘Implementatie van de gewijzigde Moeder-dochterrichtlijn in de Nederlandse vennootschaps- en dividendbelasting’, Onderneming en Financiering, 2016(24)1.
- Lewis 2010
mr. I. Lewis, ‘Internationale belastingheffing over de vervreemdingswinst van aandelen in onroerendezaaklichamen: tijd voor herbezinning vanuit EU-perspectief’, Weekblad Fiscaal Blad, 2010/310.
- M.E. Lukkien
mr. M.E. Lukkien, ‘Beschouwingen inzake de Nederlandse implementatie van de verplichte algemene antimisbruikbepaling in de Moeder-dochterrichtlijn’, MBB:
belastingbeschouwingen: Onafhankelijk Maandblad voor Belastingrecht en Belastingpraktijk, 2016-2.
- M. de Wilde en C. Wisman 2016
Dr. mr. M. de Wilde en mr. C. Wisman, ‘EATLP 2016: Tax Avoidance Revisited The Netherlands’, 2016.
- O.C.R. Marres en I.M. de Groot 2015
Prof. mr. O.C.R. Marres en mr. I.M. de Groot, ‘De algemene antimisbruikbepaling inde Moeder-dochterrichtlijn (deel 1)’ Weekblad Fiscaal Recht, 2015/886.
- P.C. van der Vegt 2009
mr. drs. P.C. Van der Vegt, ‘Bescherming van Europese winstbelasting jurisdicties tegen misbruik’, Weekblad Fiscaal Recht, 2009/761.
45
- P.F.E.M. Merks 2006mr. P.F.E.M. Merks, ‘Belastingontduiking, -ontwijking en –planning(deel 1)’, MBB:
belastingbeschouwingen: Onafhankelijk Maandblad voor Belastingrecht en Belastingpraktijk, 2006/9.
- Rapport van Bijsterveld 1980
Rapport van Bijsterveld, Weekblad Fiscaal Recht 1980/473 (citaat ontleend aan van Arendonk, Juridische Aspecten van Belastingweerstand).
- R.C.C. de Wit en H.C. Reinoud 2011
mr. drs. R.C.C. de Wit en drs. H.C. Reinoud, ‘De bevrijding van de
aanmerkelijkbelangheffing van buitenlandse lichamen nabij?’, Weekblad Fiscaal Recht, 2011/1129.
- R.J.S. Tavares en B.N.Bogenschneider 2015
R.J.S. Tavares en B.N.Bogenschneider, ‘The New De Minimus Anti-abuse Rule in the Parent-Subsidiary Directive: Validating EU Tax Competition and Corporate Tax Avoidance’, Intertax, 2015, volume 43, issue 8 en 9.
Online bronnen:
- Van Dale Groot woordenboek van de Nederlandse taal (online publiek).
- A.Smith,‘ability to pay’ in, An Inquiry Into the Nature and Causes of the Wealth of Nations, versie van Deutsches Museum 1974 (online publiek).
- de Graaf, Kaverlaars en Stevens, Internationaal belastingrecht, Fiscale studie serie nr. 39, Wolters Kluwer 2016, 10e herziene druk.
- M.Hodge, uitspraak tijdens verhoor, (https://publications.parliament. uk/pa/cm201213/cmselect/cmpubacc/716/121112.htm).
- J.L. van der Streek, Cursus Belastingrecht, Vpb.1.0.2.b1., 2017. - L.M. van Kempen, Cursus Belastingrecht, IB.3.2.2.A.a., 2017.
- K.A. Berkhof, NDFR deel Vennootschapsbelasting – Wet VPB 1969 – 17 objectieve belastingplicht – 5.5.1.2. 2017.
- mr. Dr. A.E. Spiessens, NDFR, artikel 18 VWEU Verbod discriminatie op nationaliteit, bijgewerkt tot 29-10-2017.
- NDFR, K.A. Berkhof, NDFR deel Vennootschapsbelasting – Wet VPB 1969 – 17 objectieve belastingplicht .
- VPB Gids 2017, F.J. Elsweier en C. Bruijsten, hoofdstuk 11.3.5. - Aantekening 23 Vennootschapsbelasting van de Vakstudie.
Oraties, disertaties en scripties:
- M.G.H. van der Kroon 2013
mr. drs. M.G.H. van der Kroon, ‘Kan artikel 13l Wet VPB 1969 door de Europeesrechtelijke beugel?’, (Post-Master, Erasmus Universiteit; Directe belastingen), 2013.
Websites:
- https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/prinsjesdag/lesmateriaal - http://www.dfbonline.nl/begrip/8765/free-rider
- https://europa.eu/european-union/about-eu/eu-in-brief_nl
-
https://europa.eu/european-union/eu-law/legal-acts_nl46
Regelgeving en parlementaire stukken:
- Aanbeveling van de Europese Commissie, 6 december 2012, C(2012) 8806 final - Besluit 12 juni 2014, DGB 2014/3099
- Besluit van 10 maart 2008, nr. CPP2008/291M - Besluit van 3 juni 2014, DGB 2014/3101
- Besluit Vennootschapsbelasting 1940, Editie Schuurman&Jordens, Nederlandse wetgeving, nr. 139
- Brief van Europese Commissie, 30 september 2010, IP/10/1252 - EU Richtlijn 2016/1164, 12 juli 2016
- Europese Akte 1993
- Kamerstukken II, 2003-2004, 29 0343 - Kamerstukken II, 2009-2010, 32 129 - Kamerstukken II, 2011-2012, 33 003
- Kamerstukken II, 2014-2015, 25 087, nr. 80, Brief van de staatssecretaris, 1-12-14, bijlage. - Kamerstukken II, 2015-2016, 34 306 (Belastingplan 2016)
- Kamerstukken II, 2017-2018, 34 788 (Belastingplan 2018)
- NOB commentaar van 1 juni 2006 aan de Vaste Commissie van Financiën uit de Tweede Kamer der Staten-Generaal, mr. T.J. Uppelschoten
- OECD/G20 Base Erosion and Profit Shifting Project, Actionplan 1 – 15, 2015 Final reports - OESO/G20 Base Erosion and Profit Shifting Project, Explanatory Statement, 2015 Final
report
- Richtlijn 90/435/EEG
- Richtlijn 2011/96, preambule
- Room document # 3, working party on tax questions, direct taxation, PSD – anti-abuse rule, 17 sep. 2014
- Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, artikel 1, artikel 49 en artikel 68
- Voorstel voor een richtlijn van de Raad, Europese Commissie, 25 november 2013, COM (2013) 814 final
- Wet op de Vennootschapsbelasting 1969, versie 2001,EditieSchuurman&Jordens, Nederlandse wetgeving, nr. 139
Jurisprudentie:
- HR 21 april 2017, ECLI:NL:HR:2017:638,met noot van Alberts - Rb. Den Haag 13 februari 2017, ECLI:NL:RBDHA:2017:1320 - HvJ EU 5 februari 1963, C-26/62, ECLI:EU:C:1963:1 - HvJ EU 12 december 1974, C-36/74, ECLI:EU:C:1974:140 - HvJ EU 5 mei 1982, C-15/81, ECLI:EU:C:1982:135 - HvJ EU 11 juli 1989, C-265/87, ECLI:EU:C:1989:303 - HvJ EU 30 november 1995, C-55/94, ECLI:EU:C:1995:411 - HvJ EU 14 december 2000, C-110/99, ECLI:EU:C:2000:695 - HvJ EU Halifax 12 februari 2006, C-255/02, ECLI:EU:C:2006:121 - HvJ EU 12 december 2006, C-446/04, ECLI:EU:C:2006:774 - HvJ EU, 13 maart 2007, C-524/04, ECLI:EU:C:2007:161 - HvJ EU, 11 oktober 2007, C-443/06, ECLI:EU:C:2007:600 - HvJ EU 18 juni 2009, C-303/07, ECLI:EU:C:2009:377 - HvJ EU 12 september 2009, C-196/4, ECLI:EU:C:2006:544 - HvJEU 12 december 2013, C-425/12, ECLI:EU:C:2013:829
- HvJ EU 7 september 2017, C-6/16, ECLI:EU:C:2017:34 met Conclusie Kokott - HvJ EU 8 maart 2017, C-14/16, ECLI:EU:C:2017:177