Bedrijventerreinen
Kansen voor verduurzaming energiegebruik Op bedrijventerreinen wordt veel energie gebruikt voor bedrijfsprocessen, verwarming van gebouwen en voor transport. Waar veel wordt gebruikt, kan ook veel worden bespaard.
Daarnaast kan op bedrijventerreinen ook veel energie worden opgewekt, juist omdat hier vraag en aanbod goed kunnen worden gecombineerd. Denk aan zonnepanelen op de daken en – onder voorwaarden – aan windenergie. Verder liggen er mogelijkheden om het energienetwerk te ontlasten. De omvorming van het huidige systeem van centrale energieopwekking naar meer lokale en regionale opwekking, vraagt om ruimte.
Op bedrijventerreinen is er in het algemeen de fysieke en milieutechnische ruimte om dit
te faciliteren in de vorm van energieopslag, transformatorstations enz.
Ontwikkeling naar energiehubs Gezien het bovenstaande kunnen
bedrijventerreinen zich ontwikkelen naar belangrijke energiehubs. Hiermee ontstaan bedrijventerreinen die zelfvoorzienend (al dan niet in interactie met de omgeving), CO2-neutraal en energiepositief zijn, of minimaal energieneutraal. De potentie om een bijdrage te leveren aan de energietransitie verschilt sterk per bedrijventerrein. Deze
hangt samen met zaken als grootte van het terrein, ouderdom van de gebouwen, type bedrijventerrein, de ruimte op het
energienet, de nabijheid van energiestations, warmtebronnen en woningen.
Initiatieven op bedrijventerreinen in Noord-Holland Noord
In Noord-Holland Noord zijn honderd
bedrijventerreinen met een netto-oppervlakte van 1850 ha. Op bijna 40 procent hiervan
werken gemeenten, ondernemersverenigingen en het Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord samen aan initiatieven om de
energietransitie op gang te brengen. Voor een belangrijk deel is dit gericht op besparingen door plaatsing van ledverlichting en duurzame opwekking van energie met zonnepanelen
op daken. Naar schatting is vijf procent van de bedrijfsdaken voorzien van zonnepanelen.
De potentie is natuurlijk veel groter, evenals de energiebesparingsmogelijkheden in de bedrijven. Deze slag moet de komende periode worden gemaakt. Hiervoor zijn extra inspanningen van het Rijk, de provincie en gemeenten noodzakelijk, maar nog belangrijker is draagvlak en
investeringsbereidheid bij het bedrijfsleven.
Potentie verder benutten
Kortom, er gebeurt al het nodige, maar er liggen veel meer kansen op
energieverduurzaming op bedrijventerreinen in Noord-Holland. Het Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord en het Projectbureau Herstructurering Bedrijventerreinen (PHB) hebben daarom gezamenlijk opdracht gegeven voor een onderzoek naar de potentie in de energietransitie van de
bedrijventerreinen in Noord-Holland Noord en de Metropoolregio Amsterdam. Dit onderzoek moet de kansen voor de energietransitie op alle 380 bedrijventerreinen in Noord-Holland in beeld brengen op basis van beschikbare databronnen. Tevens worden per deelregio de meest kansrijke bedrijventerreinen in kaart gebracht, inclusief de te nemen maatregelen en de in te zetten instrumenten. Deze uitkomst moet ondernemers, gemeenten en andere
betrokkenen inzicht bieden in de kansen om aan de slag te gaan met de energietransitie op bedrijventerreinen. De provincie werkt daarnaast aan een Energiebesparingsakkoord.
Het doel van dit akkoord is om met alle 46 Noord-Hollandse gemeenten een gezamenlijke ambitie op het gebied van energiebesparing bij bedrijven uit te spreken voor 2025. Er zijn twee subsidieregelingen van 2,5 miljoen euro om ontwikkelingen te stimuleren. De provincie heeft daarnaast de subsidieregeling Ondersteuning
Toekomstbestendige Werklocaties (OTW) en het project Verzilver uw Dak met
zonnepanelen.
Investeren in opslag en infrastructuur Het is duidelijk dat de energietransitie meer vraagt dan alleen het plaatsen van ledverlichting en zonnepanelen. Ook andere maatregelen, zoals de opslag van duurzaam opgewekte energie, worden steeds belangrijker mede als gevolg van de problemen met het elektriciteitsnetwerk.
Op een aantal bedrijventerreinen waar ondernemers vooroplopen in de
energietransitie is men inmiddels gestart met de eerste onderdelen om tot een zogenoemd slim netwerk (smart grid) te komen. Dit
betekent dat onderzoek en proeven worden gedaan met energiemanagementsystemen
om opwek en gebruik van energie zo goed mogelijk te balanceren, opslag in batterijen, omzetting naar waterstof, groen gas, warmtenetten en warmteopslag.
Deze ontwikkelingen zijn bouwstenen om tot energieneutrale of energiepositieve bedrijventerreinen te komen.
Energiebesparing bedrijven in de deelregio’s In de deelregio’s Kop van Noord-Holland en regio Alkmaar worden er lokaal
acties uitgevoerd om actief te sturen op energiebesparing bij bedrijven. Een eerste stimulering en oproep tot actie bij bedrijven richt zich veelal op ledverlichting en
zonnepanelen. Enkele voorbeelden:
• Gemeente Schagen
- Collectieve inkoopactie zonnepanelen op het bedrijventerrein in ‘t Zand.
Project in samenwerking met
Zakenclub ’t Zand, Provincie Noord-Holland en Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord.
- Energiebespaarscans voor bedrijventerreinen De
Banne-De Dijken, Oudevaart en Witte Paal (Project in samenwerking met ECN part of TNO.
• Gemeente Den Helder
- Energiescans en collectieve
inkoopacties via Werkgroep Project Duurzaam Energiecollectief.
• Gemeente Hollands Kroon
- Op bedrijventerrein Winkelerzand wordt een businessanalyse
gestart voor het realiseren van een smart grid (opslag batterijen, waterstof, warmtenet, lokaal energiemanagementsysteem).
• Gemeente Texel
- De recreatie- en toerismebedrijven verduurzamen vakantiewoningen en de Texelstroom (TESO) vaart hybride op gas in combinatie met batterijen en wekt met 462 zonnepanelen op het topdek zelfs varend haar eigen energie op.
• Gemeente Alkmaar
- Actie gemeente met BE+ voor groepsaankopen zonnepanelen en ledverlichting op de bedrijventerreinen in de gemeente en project BE+
positiefvoor de Boekelermeer;
daarin wordt ook toegewerkt naar een eigen energiebedrijf.
Bedrijventer-reinen Energie-positief (BE+) is een netwerk van partijen die binnen tien jaar 250 bedrijven-terreinen ener-giepositief en CO2-neutraal willen krijgen, zonder dat dit invloed heeft op de omzet van die bedrijven.
• Gemeenten Bergen, Castricum en Heiloo - Inzetten energieadviseurs van
Klimaatroute om ondernemers te helpen bij het nemen van energiebesparende maatregelen.
• Gemeente Langedijk
- Op het bedrijventerrein Breekland wordt een collectieve inkoop van energiescans en zonnepanelen voorbereid.
In Westfriesland worden de acties naar bedrijven gebundeld ingezet vanuit het Samenwerkingsplatform Duurzaam
Ondernemend Westfriesland. Hierin werken de zeven Westfriese gemeenten, Rabobank, Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland
Noord, Omgevingsdienst Noord-Holland Noord en de Westfriese Bedrijvengroep samen in programmering en aanpak voor verduurzaming bedrijventerreinen naar energieneutraal. Vanuit het Duurzaam Ondernemersloket krijgen bedrijven
onafhankelijk en gratis deskundig advies en worden zij ondersteund bij het opstellen van businesscases voor energiemaatregelen.
Ook wordt het ofertetraject begeleid.
Door dit initiatief weten ondernemers dat ze gratis onafhankelijk en deskundig advies krijgen van een partij die van en
voor hen is. Hiermee worden belangrijke drempels weggenomen die tot nu toe het trefen van energiemaatregelen in de weg stonden. Wanneer bedrijven dit willen kan het andere onderdeel van de stichting, de BE+-organisatie, de energiemaatregelen voor ze uitvoeren. Ook deze organisatie is onafhankelijk, heeft geen winstoogmerk en is van en voor ondernemers.
Innovatie
Rol van innovatie in de RES
Innovatie is een van de motoren voor een succesvolle energietransitie. Een succesvolle energietransitie faciliteert een gezonde
regionale concurrentiekracht en economische groei voor de komende decennia. De regio Noord-Holland Noord heeft geografsche gezien veel voordelen om innovatief te ondernemen op het gebied van wind, zon, water en aardwarmte. Er zijn veel kansen om nieuwe ontwikkelingen op het gebied van hernieuwbaar gas tot een succes te maken.
Daarmee kan de regio een pioniersrol innemen op het gebied van waterstof, groen gas en daaraan gerelateerde bedrijvigheid. Inzetten op waterstof en groen gas is niet alleen een kans, maar ook een noodzaak om de regionale economie te versterken.
In het innovatieprogramma NHN wordt ingezet op:
• waterstofprogramma met
Den Helder, Wieringermeer en Alkmaar als concentratiegebieden;
• groengasprogramma rondom het InVesta-cluster in Alkmaar;
• verduurzaming van bedrijventerreinen, gericht op de ontwikkeling van slimme netten;
• verduurzaming in de agrarische sector;
• warmte.
In Westfriesland wordt nog besloten over ondersteuning voor energie-innovatie op de onderdelen warmte, opwekking hernieuwbare energie, energieopslag en bedrijventerreinen.
In het katern Innovatie is te lezen op welke wijze de regio innovatie stimuleert.