Beantwoording onderzoeksvraag

Nu alle de deelvragen beantwoord zijn kan de onderzoeksvraag: “Wat is de invloed van de aanwezigheid van toeristen en hotels op het woongenot van de bewoners van de Indische Buurt, Dapperbuurt en de Pijp?” beantwoord worden. Op basis van de bevindingen die ingaan op de invloed van de aanwezigheid van hotels en toeristen op de indicatoren die ten grondslag liggen aan het woongenot kan geconcludeerd worden dat: de invloed van de aanwezigheid van hotels en toeristen op het woongenot van de bewoners van de Indische Buurt, Dapperbuurt en de Pijp vrij klein is.

5. Conclusie en aanbevelingen

Het publieke debat omtrent toerisme in Amsterdam is vrij negatief. In de media wordt veelvuldig bericht over de negatieve en problematische gevolgen van toerisme voor de stad. Hierin is veel aandacht voor klagende bewoners die hun woonomgeving zien veranderen en zich hier niet meer op hun gemak voelen. De veranderingen en negatieve gevolgen worden in de media toegeschreven aan de aanwezigheid van de vele toeristen die Amsterdam bezoeken. Een groeiende aanwezigheid van hotels en toeristen zou resulteren in een negatief effect op het woongenot van bewoners. Dergelijke berichtgeving beperkt zich echter alleen tot het centrum van Amsterdam. De buurten in de binnenstad van Amsterdam zijn niet de enige die te maken hebben met meer toeristen. Ook buurten buiten het centrum hebben te maken met stijgende bezoekersaantallen (Het Parool, 2016c). In dit onderzoek is onderzocht hoe de bewoners van de Indische Buurt, Dapperbuurt en de Pijp aankijken tegen toerisme in hun woonomgeving en wat voor gevolgen toerisme heeft op hun woongenot. De onderzoeksvraag van dit onderzoek luidde: “Wat is de invloed van de aanwezigheid van hotel en toeristen op het woongenot van de bewoners van de Indische Buurt, Dapperbuurt en de Pijp?”.

Het woongenot van bewoners is in dit onderzoek onderzocht aan de hand van de indicatoren voorzieningenniveau, sociale context en veiligheid en overlast. De invloed van de aanwezigheid van hotels en toeristen is per indicator onderzocht op basis van de percepties van bewoners van de Indische Buurt, Dapperbuurt en de Pijp.

Op basis van de bevindingen met betrekking tot het voorzieningenniveau bleek dat de respondenten tevreden zijn over de voorzieningen in hun woonomgeving. Ook in de onderzochte buurten buiten het centrum zijn volgens een deel van de respondenten vrij veel toeristische voorzieningen aanwezig. Dit wordt echter door een meerderheid niet als problematisch ervaren. Volgens de bewoners van de Indische Buurt, Dapperbuurt en de Pijp leiden de aanwezige toeristische voorzieningen niet tot een afname van de tevredenheid omtrent het voorzieningenniveau in de woonomgeving.

Een meerderheid van de respondenten ziet de aanwezigheid van toeristen in de woonomgeving als iets positiefs. Slechts een minderheid is van mening dat er doorgaans te veel toeristen in hun buurt zouden zijn. Toeristen worden niet gezien als ongewenste mensen binnen de bevolkingssamenstelling. Integendeel, toeristen dragen juist bij aan de levendigheid van de buurt. Het contact tussen respondenten en toeristen wordt over het algemeen beschouwd als normaal contact zonder problemen. Het merendeel van de respondenten is dan ook tevreden over de bevolkingssamenstelling van hun buurt. Op basis van de bevindingen kan gesteld worden dat de bewoners van de Indische Buurt, Dapperbuurt en de Pijp tevreden zijn over de sociale context van hun woonomgeving. De aanwezigheid van toeristen in de woonomgeving draagt hier aan bij en wordt als positief ervaren.

Uit de bevindingen met betrekking tot de invloed van toerisme op het gevoel van veiligheid en overlast blijkt dat een ruim de helft van de respondenten wel eens overlast ondervindt van toeristen in de vorm van vervuiling, verkeershinder en geluidsoverlast. Dit heeft volgens de respondenten echter geen weerslag op het gevoel van veiligheid. Het merendeel van de respondenten voelt zich veilig in de onderzochte buurten. De aanwezigheid van hotels en toeristen heeft hier volgens de respondenten nauwelijks tot geen invloed op. Dit komt doordat toeristen zich volgens de meerderheid van de respondenten goed gedragen en voldoende rekening houden met de

buurtbewoners. Op basis van deze bevindingen kan gesteld worden dat de bewoners van de Indische Buurt, Dapperbuurt en de Pijp zeker wel eens last hebben van de aanwezigheid van hotels en toeristen in hun woonomgeving maar dat dit geen invloed heeft op hun gevoel van veiligheid. Woongenot wordt bepaald door de tevredenheid ten aanzien het voorzieningenniveau, sociale context en veiligheid en overlast in de woonomgeving. De bevindingen ten aanzien van de invloed van de aanwezigheid van hotels en toeristen op het voorzieningenniveau, sociale context en veiligheid en overlast geven samen antwoord op de onderzoeksvraag. Als deze bevindingen bij elkaar opgeteld worden kan er geconcludeerd worden dat de invloed van de aanwezigheid van hotels en toeristen op het woongenot van de bewoners van de Indische Buurt, Dapperbuurt en de Pijp zeer klein is. Op basis van de onderzoeksresultaten kan gesteld worden dat de bewoners van deze buurten over het algemeen tevreden zijn over hun woonomgeving en dat toerisme hier dus geen zichtbare invloed op heeft. Wel draagt toerisme in bepaalde mate bij aan overlast die bewoners van de Indische Buurt, Dapperbuurt en de Pijp ervaren maar dit is niet genoeg om te stellen dat toerisme invloed heeft op het woongenot. Het negatieve beeld dat door de media wordt geschetst over de gevolgen van toerisme voor de inwoners van de binnenstad is niet van toepassing op de bewoners van de Indische Buurt, Dapperbuurt en de Pijp.

Met een relatief kleine steekproef zoals in dit onderzoek is het mogelijk om de invloed van toerisme op het woongenot van de inwoners van de Indische Buurt, Dapperbuurt en de Pijp te achterhalen. De opgedane bevindingen konden echter niet gegeneraliseerd worden naar andere Amsterdamse buurten. Hiervoor is de steekproef te klein en is het onderzoek uitgevoerd op te weinig locaties. Om een beter beeld van de invloed van toerisme op het woongenot te krijgen is meer onderzoek vereist. Hierin zal een grotere steekproef genomen moeten worden op meer verschillende onderzoekslocaties. Dan kunnen er over een breder domein uitspraken gedaan worden.

6. Evaluatie

Het schrijven van deze scriptie heeft mij veel kennis opgeleverd met betrekking tot verschillende concepten die gebruikt kunnen worden om tevredenheid met de woonomgeving te beschrijven. Het is gelukt om telkens aan de opgelegde deadlines te voldoen en het proces van data-verzameling is voorspoedig verlopen. Aanvankelijk zou ik de verzamelde data door middel van regressieanalyses analyseren. Helaas bleken de uitkomsten hiervan niet significant te zijn waardoor de opgedane bevindingen niet bruikbaar waren. Om significante resultaten te behalen heb ik zowel logistische als lineaire regressieanalyses geprobeerd en gesleuteld aan de variabelen. Het mocht echter niet baten. De niet significante resultaten zijn waarschijnlijk het gevolg van de relatief kleine omvang van de genomen steekproef. Hierdoor heb ik mijn onderzoek wat anders vormgegeven dan ik in eerste instantie van plan was met dit als eindresultaat.

De vragenlijst die ik voor deze scriptie heb afgenomen bevat twee open vragen aan het einde waarin respondenten de mogelijkheid werd gegeven om zelf input te leveren met betrekking tot het onderzoek. Uiteindelijk heb ik de antwoorden op deze vragen niet gebruikt in mijn scriptie. Dit kwam doordat de vraagstelling te algemeen gesteld was en te weinig gefocust op de invloed van toerisme op het woongenot. Hierdoor waren de antwoorden niet bruikbaar in het onderzoek. Hoewel ik wat tegenslag ondervond tijdens het analyseren met SPSS is er een andere manier gevonden om mijn onderzoek te staven. Al met al was het een leerzaam project waar ik met veel plezier aan gewerkt heb.

Literatuurlijst

Anoniem (2016) Amsterdam krijgt in 2016 vijftien nieuwe hotels. Nu.nl, 29-02-2016. Anoniem (2015) Amsterdam overspoeld door toeristen. RTL Nieuws, 03-04-2015. Anoniem (2015) Amsterdam zucht onder drukte. NOS, 16-05-2015.

Anoniem (2014) Soho-hotel nu definitief van de baan. At5, 28-01-2014.

Anoniem (2014) ‘Toerisme wordt een te zware last voor Amsterdammer’. Het Parool, 01- 09- 2016.

Anoniem (2016) Toeristisch succes Amsterdam bijt zichzelf in de staart. NRC Handelsblad, 11- 04-2016.

Airbnb (2016) Over Ons. Bedrijf, https://www.airbnb.nl/ (geraadpleegd op 16 mei 2016). Ashworth, G., Page, S. J. (2011) Urban tourism research: recent progress and current paradoxes. Tourism Management, Vol. 31(1), p. 1-15.

Basisregistraties Adressen en Gebouwen (2016) Kadaster. https://bagviewer.kadaster.nl/lvbag/bag-

viewer/index.html#?geometry.x=132426.16&geometry.y=478209.2&zoomlevel=5 (geraadpleegd op 16 mei 2016).

Belisle, F. J., Hoy, D. R. (1980) The Perceived Impact of Tourism by Residents, A Case Study in Santa Marta, Colombia. Annals of tourism Research. Vol. 7, p. 83-101.

Bodd, J., J. Hofman (1999) Thuis in de buurt: leefbaarheid en de behoefteloopbaan van bewoners.

Bockma, H. (2015) Het wordt nog veel en veel drukker in Amsterdam. De Volkskrant, 28-03- 2015.

Boissevain, J. (1996) Coping with tourists: European reactions to mass tourism. Berghahn Books, Oxford.

Bryman, A. (2012). Social research methods. Oxford university press.

Centraal Bureau voor de Statistiek (2014) Toerisme: 2014. Den Haag/Heerlen.

Cohen, R., Rooijers, E. (2016) Hotelstop Amsterdam houdt toeristen niet tegen. Het Financieele Dagblad, 18-04-2016.

De Jong, S. (2012) Haal de bruggen op. Amsterdam gaat kapot aan toerisme. NRC Handelsblad, 10-01-2012.

Dimanche, F., Lepetic, A. (1999) New Orleans Tourism and Crime: A Case Study. Journal of Travel Research, Sage Publications, Vol. 38, p. 19-23.

Fainstein, S. S. (2011) Urban Tourism and Urban Change: Cities in a Global Economy. New York: Routledge. Harvard University.

Field, A. (2013) Discovering Statistics using IBM SPSS Statistics. Sage Publications. (Field, 2013).

Gemeente Amsterdam (2013a) Een stad voor iedereen. Onderzoek, Informatie en Statistiek. Amsterdam.

Gemeente Amsterdam (z.j.) Evaluatie toeristische verhuur aan woningen: Vakantieverhuur, short stay en bed and Breakfast. Amsterdam.

Gemeente Amsterdam (2015) Ruimte voor ondernemers: Amsterdams Ondernemers Programma 20125-2018. Amsterdam.

Gemeente Amsterdam (2013b) Toerisme, congressen en hotels. Bestuur en Organisatie, Economie, https://www.amsterdam.nl/gemeente/organisatie/ruimte-

economie/economie/economie/doet-economie/toerisme_en/#hc63c0c16-2724-4835-9ce9- 7e39ab32be51 (geraadpleegd op 2 maart 2016).

Gemeente Amsterdam (2016) Toerisme in Amsterdam. Onderzoek, Informatie en Statistiek, http://www.ois.amsterdam.nl/toerisme (geraadpleegd op 2 maart 2016).

Google Maps (2016) Zoeken in Google Maps, https://www.google.nl/maps/ (geraadpleegd op 12 mei 2016).

Haywood, K. M. (1975) Criteria for Evaluating the Social Performance of Tourism Development Projects. In: Tourism as a Factor in National and Regional Development. Trent University, Department of Geography, Peterborough, p. 94-97.

Hermanides, E. (2015a) ‘Amsterdam dreigt te disneyficeren’. Het Parool, 08-02-2015. Justitiële verkenningen (2001) Het gevecht om het publieke domein. Justitie/Kluwer: Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum. Gouda Quint.

Kooijman, N. J., Visser, E., De Nijs, V. (2016b) ‘Zorgen om de overvolle stad waren er al in 1873’. Het Parool, 26-04-2016.

Kruyswijk, M. (2015b) Massatoerisme verheft Amsterdam tot wereldstad. Het Parool, 16-05- 2015.

Leidelmeijer K., Marlet G., van Iersel J., van Woerkens C. & van der Reijden H. (2008) De Leefbaarometer, Leefbaarheid in Nederlandse wijken en buurten gemeten en vergeleken rapportage instrumentontwikkeling. RIGO Research en Advies en Stichting Atlas voor gemeenten, Amsterdam/Utrecht.

Lengkeek, J. (2009) Van Homo Ludens naar Homo Turisticus: regressie of een stap in de menselijke evolutie? Wageningen Universiteit. 10:45:22.

Maalsté, N. J. M. (2010) Coffeeshoptoeristen: Probleemgevallen of welkome gasten?. Highlife, 19(3), 37-39.

Meinders, K. (2015) Groei toerisme wordt Amsterdam te veel. BNR Nieuwsradio, 23-04-2015. Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (2012) Wonen in ongewone tijden: de resultaten van het Woononderzoek Nederland 2012. ABF Research, Delft.

Ministerie van VROM (2004) Leefbaarheid van wijken. RIGO Research en Advies BV, Amsterdam.

Nijman, J. (1999) Cultural Globalization and the Identity of Place: the Reconstruction of Amsterdam. Department of Geography and Regional Studies, University of Miami.

Slater, T. (2009) Missing Marcuse: on gentrification and displacement. City, (2/3), p. 292-311. United Nations (2010) International Recommendations for Tourism Statistics 2008. Department of Economic and Social Affairs: Statistics Division. New York, No. 83.

Vainikka, V. (2013) Rethinking Mass Tourism. Department of Geography: Tourist Studies. University of Oulu, Finland, 13(3), p. 268–286.

Van Der Zee, E. (2016c) Airbnb is zegen voor Amsterdams toerisme. Het Parool, 01-06-2016. Veenhoven, R. (2000) Leefbaarheid: betekenissen en meetmethoden. Erasmus Universiteit, Rotterdam.

Yin, R. K. (1994) Case Study Research: Design and Methods. Thousand Oaks, Sage Publications.

Bijlagen Bijlage 1: Data-beschrijving Frequentie Percentage Onderzoekslocatie: De Pijp 40 33.1 Dapperbuurt 41 33.9 Indische Buurt 40 33.1 Totaal 121 100 Geslacht: Man 62 51.2 Vrouw 59 48.8 Totaal 121 100 Wel/geen kinderen Wel kinderen 55 45.5 Geen kinderen 66 54.5 Huidige arbeidsstatus: Studerend 22 18.2 Werkend 71 58.7 Werkloos 9 7.4 Gepensioneerd 15 12.4 Overig 4 3.3 Totaal 121 100 Opleidingsniveau: Wetenschappelijk Onderwijs 39 32.2

Hoger Beroeps Onderwijs 36 29.8

Middelbaar Beroeps Onderwijs 23 19.0

Middelbare School 16 13.2 Basisschool 7 5.8 Totaal 121 100 Leeftijd: Minimum 16 Maximum 82 Gemiddeld 43

Woonduur (in jaren):

Minimum 0.25

Maximum 50

Gemiddeld 15

Bijlage 2: Antwoordpercentages stellingen voorzieningenniveau