Voor de uitkomst van het bureauonderzoek is het van belang de bekende archeologische waarden (al dan niet volledig onderzocht) te beschrijven. Een belangrijke informatiebron is het landelijke ARCHeo-logisch Informatie Systeem (ARCHIS), dat beheerd wordt door de Rijksdienst voor het Cultureel Erf-goed (RCE). In dit systeem worden alle archeologische gegevens verzameld en via internet zijn deze door bevoegden te raadplegen.
De bekende archeologische waarden staan afgebeeld op figuur 13, een kaart met daarop, binnen een straal van 800 meter rondom het plangebied, de indicatieve archeologische waarde en de in ARCHIS geregistreerde AMK-terreinen, waarnemingen, vondstmeldingen en onderzoeksmeldingen.
Indicatieve archeologische waarde
De IKAW (Indicatieve Kaart Archeologische Waarde) geeft voor heel Nederland de trefkans aan op het voorkomen van archeologische resten. Die trefkans is aangegeven in vier categorieën (per land- en waterbodem): een hoge, middelhoge, lage en zeer lage verwachting. Bebouwde gebieden, waar-van geen bodemkundige of geologische gegevens bekend zijn, zijn niet gekarteerd. De IKAW is voor-namelijk gebaseerd op de relatie die er bestaat tussen de bodemkundige of geologische kwalificaties en de aanwezigheid van archeologische vindplaatsen. Een punt van aandacht daarbij is dat de IKAW grotendeels is gebaseerd op kaarten met een schaal van 1:50.000. De grenzen op de kaart zijn in werkelijkheid globale overgangen, abrupte overgangen zijn het gevolg van bodemkundige of geologi-sche kwalificaties. Op lokaal schaalniveau is de kaart daarom minder betrouwbaar. Daarbij komt dat de IKAW voornamelijk gebaseerd is op de aanwezigheid van nederzettingen vanaf het Laat Paleoli-thicum tot en met Vroege Middeleeuwen en niet op bijvoorbeeld grafvelden of offerplaatsen. Voor de periode Late-Middeleeuwen en Nieuwe tijd is de IKAW minder betrouwbaar, vooral voor de gebieden die vanaf die perioden zijn ontgonnen. Een lage verwachting voor het aantreffen van archeologische waarden en resten wil daarom niet zeggen dat er geen archeologische waarden of resten aanwezig kunnen zijn. De kans daarop is echter wel kleiner.
Volgens de IKAW ligt het plangebied in een gebied met een lage kans op het aantreffen van archeo-logische waarden (zie figuur 13).
15 Wateratlas provincie Gelderland
Cultuurhistorische Waardenkaart Provincie Gelderland16
In aanvulling op de IKAW hebben veel provincies een eigen verwachtingskaart vervaardigd, waarin veel lokale gebiedskennis is opgenomen. Deze kaarten hebben over het algemeen een hoger detail-niveau dan de IKAW. De Cultuurhistorische Waardenkaart (CHW) van de provincie Gelderland geeft inzicht in de archeologische, historisch-stedenbouwkundige en de historisch-geografische waarden van de regio.
Volgens de CHW-kaart van de provincie Gelderland heeft het plangebied een middelhoge trefkans op de aanwezigheid van archeologische waarden (zie figuur 14). Dit komt niet overeen met de trefkans die op de IKAW aan het plangebied gegeven wordt.
Limeskaart provincie Gelderland17
Limes (uitgesproken als lie-mes) is Latijn voor ‘grens’ en ‘pad’. In Nederland loopt de limes van Kat-wijk via de oude Rijnloop langs Arnhem naar Duitsland. Dit was een militaire zone die bestond uit een weg, verdedigingswerken en burgernederzettingen. Het was ook een handelsroute. Langs de limes ontstond een uitwisseling van inheemse en Romeinse culturele waarden.
De provincie Gelderland heeft een eigen limeskaart vervaardigd. Op deze kaart is te zien waar vind-plaatsen en waarnemingen uit de Romeinse tijd zijn aangetroffen en wat de trefkans is op het voor-komen van archeologische resten uit de Romeinse tijd, gerelateerd aan de limes. Volgens de limes-kaart van de provincie Gelderland heeft het plangebied een middelhoge archeologische verwachting op de aanwezigheid van archeologische waarden uit de Romeinse tijd (zie figuur 15).
AMK-terreinen binnen het onderzoeksgebied
De Archeologische Monumentenkaart (AMK) bevat een overzicht van archeologische terreinen in Nederland, welke ook wel worden aangeduid als monumenten. De terreinen zijn beoordeeld op ver-schillende criteria (kwaliteit, zeldzaamheid, representativiteit, ensemblewaarde en belevingswaarde).
Op grond daarvan zijn de terreinen ingedeeld in vier categorieën; terreinen met archeologische waar-de, een hoge archeologische waarwaar-de, een zeer hoge archeologische waarde of een zeer hoge arche-ologische waarde met een beschermde status.
Binnen zowel het plangebied als het onderzoeksgebied liggen geen AMK-terreinen (zie figuur 13).
In het verleden uitgevoerde archeologische onderzoeken binnen het onderzoeksgebied
Binnen het onderzoeksgebied zijn in de afgelopen jaren door verschillende archeologische bedrijven en instellingen in totaal 15 archeologische onderzoeken uitgevoerd. Het gaat daarbij om bureauon-derzoeken en booronbureauon-derzoeken (verkennend/karterend) (zie tabel V en figuur 13).
Tabel V. Overzicht onderzoeksmeldingen
Onderzoeksmeldingsnr. Situering t.o.v. plangebied Uitvoerder Datum
5.389 Westelijke deel van het Land van Maas en Waal RAAP 1988
Aard, resultaten van het onderzoek en literatuur (indien vermeld in ARCHIS)
Betreft een kartering, inventarisatie en waardering van archeologische vindplaatsen in het westelijke deel van het Land van Maas en Waal, in verband met de ruilverkaveling. Resultaten worden niet gemeld in ARCHIS, maar het betreft dan ook een zeer groot onderzocht gebied.
Literatuur: Graaf, K. van der & Gaauw, P.G. van der, 1991: Land van Maas en Waal; een archeologische kartering, inventarisatie en waarde-ring. RAAP-rapport 35.
16 Atlas Cultuurhistorische Waarden provincie Gelderland
17 Limeskaart provincie Gelderland
Tabel V. Vervolg overzicht onderzoeksmeldingen
Onderzoeksmeldingsnr. Situering t.o.v. plangebied Uitvoerder Datum
12.400 Groot terrein waar het plangebied binnen ligt, zowel in westelij-ke als oostelijwestelij-ke richting lopend
Synthegra bv 2005
Aard, resultaten van het onderzoek en literatuur (indien vermeld in ARCHIS)
Betreft een bureauonderzoek naar aanleiding van de destijds geplande infrastructurele werken. Er zijn deelgebieden met een middelhoge tot hoge verwachting aangewezen, waar vervolgonderzoek voor dient te worden uitgevoerd in de vorm van een inventariserend veldonderzoek.
Onderzoeksmeldingsnr. Situering t.o.v. plangebied Uitvoerder Datum
14.397 420 meter ten noorden BAAC bv 2005
Aard, resultaten van het onderzoek en literatuur (indien vermeld in ARCHIS)
Betreft en booronderzoek. Er zijn geen archeologische indicatoren aangetroffen. Geadviseerd is geen vervolgonderzoek te laten uitvoeren.
Literatuur: Otter, Y. den & Jager, S. de, 2005: Berg-bezinkbassins in 5 plangebieden in Beneden-Leeuwen, Boven-Leeuwen en Wamel (ge-meente West Maas en Waal), Bureauonderzoek en Archeologisch Veldonderzoek, karterende fase. BAAC rapport 05.284
Onderzoeksmeldingsnr. Situering t.o.v. plangebied Uitvoerder Datum
20.445 Groot terrein waar het plangebied binnen ligt, zowel in westelij-ke als oostelijwestelij-ke richting lopend
Synthegra bv 2006
Aard, resultaten van het onderzoek en literatuur (indien vermeld in ARCHIS)
Betreft een booronderzoek naar aanleiding van de destijds geplande aanleg van de N322. De resultaten van het onderzoek worden niet ge-meld in ARCHIS.
Onderzoeksmeldingsnr. Situering t.o.v. plangebied Uitvoerder Datum
22.686 560 meter ten noordoosten De Steekproef 2007
Aard, resultaten van het onderzoek en literatuur (indien vermeld in ARCHIS)
Betreft een booronderzoek. Uit de resultaten is gebleken dat de bodem tot op een meter diep recentelijk is verstoord. In 8 van de 18 boringen zijn recente puinsporen aangetroffen. Onder de verstoorde bovenlaag is een intact kleipakket aanwezig met af en toe een duidelijk herkenbare zandlaag. In geen van de boringen zijn archeologische indicatoren aangetroffen. Archeologisch vervolgonderzoek wordt niet noodzakelijk geacht.
Onderzoeksmeldingsnr. Situering t.o.v. plangebied Uitvoerder Datum
23.417 420 meter ten oosten en in oostelijke richting uitbreidend ADC ArcheoProjecten 2007 Aard, resultaten van het onderzoek en literatuur (indien vermeld in ARCHIS)
Betreft een bureauonderzoek. De resultaten van het onderzoek worden niet gemeld in ARCHIS.
Onderzoeksmeldingsnr. Situering t.o.v. plangebied Uitvoerder Datum
25.380 140 meter ten zuiden en in westelijke richting uitbreidend Synthegra bv 2007 Aard, resultaten van het onderzoek en literatuur (indien vermeld in ARCHIS)
Betreft een booronderzoek naar aanleiding van de destijds geplande aanleg van de N322. In het geplande wegtracé zijn geen archeologische indicatoren aangetroffen. Er is dan ook geen aanleiding om aan te nemen dat er een archeologische vindplaats op een diepte van minder dan 2 meter in het tracé aanwezig is. Een archeologisch vervolgonderzoek wordt daarom niet noodzakelijk geacht.
Tabel V. Vervolg overzicht onderzoeksmeldingen
Onderzoeksmeldingsnr. Situering t.o.v. plangebied Uitvoerder Datum
26.949 120 meter ten noorden Synthegra bv 2008
Aard, resultaten van het onderzoek en literatuur (indien vermeld in ARCHIS)
Betreft een booronderzoek. In het noordwestijke deel van het onderzochte terrein zijn intacte bodemprofielen aangetroffen, maar in de rest van het terrein is de natuurlijke opbouw van de bodem verstoord. Tijdens het archeologisch onderzoek zijn geen aanwijzingen gevonden die wijzen op de aanwezigheid van een archeologische vindplaats. Geadviseerd is geen vervolgonderzoek te laten uitvoeren.
Onderzoeksmeldingsnr. Situering t.o.v. plangebied Uitvoerder Datum
29.310 150 meter ten noordoosten Synthegra bv 2008
Aard, resultaten van het onderzoek en literatuur (indien vermeld in ARCHIS)
Betreft en booronderzoek. Er zijn geen archeologische indicatoren aangetroffen. Geadviseerd is geen vervolgonderzoek te laten uitvoeren.
Onderzoeksmeldingsnr. Situering t.o.v. plangebied Uitvoerder Datum
30.404 Direct ten noorden van het plangebied ARC bv 2008
Aard, resultaten van het onderzoek en literatuur (indien vermeld in ARCHIS)
Betreft een booronderzoek. Geadviseerd is de locatie vrij te geven op basis van de lage trefkans en het ontbreken van archeologische indicato-ren. Tevens wordt ook vermeld dat de locatie een beperkt oppervlak betreft, en dat de kosten van het laten opstellen van een PvE en het laten toetsen door een onafhankelijk archeologisch adviesbureau onevenredig zijn in verhouding met de grootte van het bouwplan, en de ingeschat-te verwachting van archeologische vondsingeschat-ten.
Onderzoeksmeldingsnr. Situering t.o.v. plangebied Uitvoerder Datum
30.830 80 meter ten oosten en in oostelijke richting uitbreidend ADC ArcheoProjecten 2008 Aard, resultaten van het onderzoek en literatuur (indien vermeld in ARCHIS)
Betreft een bureauonderzoek. Geadviseerd is een verkennend veldonderzoek te laten verrichten naar de begrenzing en diepteligging van het rivierduinencomplex in het westen van het onderzochte terrein indien in deze zone bodemingrepen worden gepleegd. Afhankelijk van de resultaten van dat onderzoek en de inrichtingsplannen, kan worden besloten of en welke delen moeten worden gekarteerd en op welke wijze dit dient te gebeuren.
Onderzoeksmeldingsnr. Situering t.o.v. plangebied Uitvoerder Datum
35.423 270 meter ten noorden RAAP 2009
Aard, resultaten van het onderzoek en literatuur (indien vermeld in ARCHIS)
Betreft en booronderzoek. Er zijn geen archeologische indicatoren aangetroffen. Geadviseerd is geen vervolgonderzoek te laten uitvoeren.
Onderzoeksmeldingsnr. Situering t.o.v. plangebied Uitvoerder Datum
35.446 700 meter ten oosten ADC ArcheoProjecten 2009
Aard, resultaten van het onderzoek en literatuur (indien vermeld in ARCHIS)
Betreft een bureauonderzoek. Geadviseerd is een verkennend veldonderzoek te laten uitvoeren indien de bodem dieper dan 2 meter -mv verstoord zal worden.
Onderzoeksmeldingsnr. Situering t.o.v. plangebied Uitvoerder Datum
38.484 160 meter ten zuidoosten ADC ArcheoProjecten 2010
Aard, resultaten van het onderzoek en literatuur (indien vermeld in ARCHIS) Betreft en booronderzoek. De resultaten van het onderzoek worden niet gemeld in ARCHIS.
Tabel V. Vervolg overzicht onderzoeksmeldingen
Onderzoeksmeldingsnr. Situering t.o.v. plangebied Uitvoerder Datum
44.967 80 meter ten oosten en in oostelijke richting uitbreidend ADC ArcheoProjecten 2011 Aard, resultaten van het onderzoek en literatuur (indien vermeld in ARCHIS)
Betreft een bureauonderzoek naar aanleiding van de resultaten van het archeologisch bureauonderzoek (onderzoeksmeldingsnr. 30.830). De resultaten van het onderzoek worden niet gemeld in ARCHIS.
Waarnemingen binnen het onderzoeksgebied
In ARCHIS staan alle bekende archeologische waarnemingen geregistreerd. Binnen het plangebied zijn géén waarnemingen geregistreerd. Binnen het onderzoeksgebied staan 5 waarnemingen geregi-streerd (zie tabel VI en figuur 13).
Tabel VI. Overzicht ARCHIS-waarnemingen
Waarnemingsnr. Situering t.o.v. plangebied Datering
21.443 560 meter ten noorden IJzertijd en/of Romeinse tijd
Aard van de melding
Door een particulier aangetroffen aardewerkfragmenten (4 stuks) daterend uit de IJzertijd en/of Romeinse tijd.
Waarnemingsnr. Situering t.o.v. plangebied Datering
105.709 en 105.711 450 meter ten zuidwesten Late-Middeleeuwen en Nieuwe Tijd
Aard van de melding
Aangetroffen aardewerkfragmenten (8 stuks) tijdens een veldkartering (zie onderzoeksmeldingsnr. 5.389) daterend uit de Late-Middeleeuwen en Nieuwe Tijd.
Waarnemingsnr. Situering t.o.v. plangebied Datering
405.538 450 meter ten zuidwesten Laat-Paleolithicum t/m IJzertijd,
Late-Middeleeuwen en Nieuwe tijd Aard van de melding
Betreft vondsten aangetroffen tijdens een oppervlaktekartering ( (zie onderzoeksmeldingsnr. 12.400). Aangetroffen resten bestaan uit metaal-slakken, een vuurstenen kling, vuursteenafslag, aardewerkfragmenten en dakpanfragmenten. Dateringen hebben een grote range vanaf het Laat-Paleolithicum t/m IJzertijd, Late-Middeleeuwen en Nieuwe tijd.
Waarnemingsnr. Situering t.o.v. plangebied Datering
421.014 370 meter ten zuidwesten Laat-Paleolithicum t/m Nieuwe tijd
Aard van de melding
Aangetroffen vuursteenfragment met bewerkingssporen tijdens een oppervlaktekartering (zie onderzoeksmeldingsnr. 25.380). Datering heeft grote range (Laat-Paleolithicum t/m Nieuwe tijd). Gemeld wordt dat de aanwezige rivierduinen een grote kans hebben op het aantreffen van een archeologische vindplaats.
Vondstmeldingen binnen het onderzoeksgebied
In ARCHIS staan vondstmeldingen geregistreerd. Nadat deze zijn gecontroleerd worden het waarne-mingen. Tot die tijd staan ze als vondstmeldingen geregistreerd. Binnen zowel het plangebied als het onderzoeksgebied staan géén vondstmeldingen geregistreerd (zie figuur 13).
NUMIS
NUMIS, oftewel het NUMismatisch InformatieSysteem, is een database waarin beschrijvingen zijn te vinden van in Nederland gevonden munten, penningen en andere numismatische voorwerpen. In NUMIS zijn alle bij het Geldmuseum bekende schatvondsten beschreven. Van de losse vondsten is met name materiaal van vóór het jaar 1600 na Christus opgenomen.18 Het raadplegen van NUMIS heeft voor het plangebied géén aanvullende informatie opgeleverd met betrekking tot archeologie.
3.8 Aanvullende informatie