Appendix F: Rationale and assessments of Expert Volume.3 (in dutch)

Agressieve rijstijl

De expert geeft aan dat hij grote moeite heeft met de definitie van agressief rijden: “Maximaal 75% ingetrapt gaspedaal, maar wat minimaal? ”, “Ten hoogste 75% (toerental), maar wat minimaal?”. De expert is uitgegaan van een agressieve rijder die regelmatig het gaspedaal bijna driekwart ingedrukt heeft en de auto flink op toeren jaagt. De expert vermeldt dat er geen meetgegevens voor deze vraag bekend zijn.

Uitgaande van een dergelijke agressieve rijstijl is de expert begonnen met de

gewichtsklasse [850,1150]. De mediaan is verkregen door te veronderstellen dat 20% van de rijders agressief rijdt en dat die rijders dit gedrag in 30% van de tijd kan en wil

vertonen, dus 6%. Op basis van de mediaan schat de expert het 5%-kwantiel op 2 en het 95%-kwantiel op 20. Hierbij heeft de expert voor bijvoorbeeld het 5%-kwantiel een soortgelijke redenatie opgehouden als voor de mediaan: 1 op de 7 automobilisten rijdt agressief en kan dit gedrag in 20% van de tijd vertonen, derhalve een 5% kwantiel van 2%. De 25% en 75%-kwantielen zijn bepaald door een log-normale verdeling te fitten op de 5% en 95%-kwantielen.

Air conditioning (1)

Een onderzoek uit Frankrijk vormde de basis voor het beantwoorden van deze vraag. De expert heeft er mee rekening gehouden dat het aantal warme dagen in Frankrijk groter is dan in Nederland en het effect van airconditioning relatief groter is. Dus het aantal dagen wanneer een airconditioning nodig is zal in Nederland minder zijn dan in Frankrijk. De expert heeft aangenomen dat het aantal warme dagen de helft is van het aantal warme dagen in Frankrijk.

Over de relatie met gewicht vertelt de expert dat kleine auto’s meer dan gemiddeld voor ritjes binnen de bebouwde kom worden gebruikt en dat het effect van air conditioning groter is dan voor zwaardere auto’s. Het aantal starts van een zwaardere auto (met meestal een warme motor) zal minder zijn dan het aantal starts van een lichte auto. Verder heeft de expert nog een factor meegenomen voor koude starts en ontwaseming, wat meer voorkomt bij lichte auto’s.

Air conditioning (2)

De expert geeft aan dat uit de literatuur blijkt dat 45% van de nieuw verkochte auto’s (benzine, diesel en LPG) in 1998 air conditioning had. Verder geeft de expert aan dat de laatste jaren ook steeds meer lichte auto’s met een air-conditioning zijn uitgerust, terwijl voorheen vooral zwaardere auto’s met airconditioning werden uitgerust.

De gegevens voor 1996 heeft de expert afgeleid van de gegevens voor 1998. De percentages voor 1996 liggen veel lager dan die van 1998 (de expert veronderstelt een niet-lineair verband tussen de percentages van 1996 en 1998). Verder zijn de 5%-95% intervallen voor 1996 breder ingeschat dan die voor 1998.

De diesel en LPG auto’s zijn vaker uitgerust met air-conditioning dan benzine auto’s. In de gewichtsklasse [850-1150] kg zijn er veel diesel en LPG auto’s uitgerust met airconditioning.

De medianen van de brandstofsoorten en gewichtsklassen zijn gebaseerd op gegevens van de RAI. De expert heeft in het schatten van de overige kwantielen rekening gehouden met de zorgvuldigheid van de RAI gegevens.

Koude starts

Uit onderzoek blijkt dat een middenwaarde tussen de 500-650 koude start per jaar plausibel is. Aangezien de beschikbare informatie niet naar brandstofsoort en

gewichtsklasse was uitgesplitst, heeft de expert de informatie zelf ge-desaggregeerd. Daarbij is aangenomen dat een lichte auto (veelal de boodschappenauto) meer koude starts maakt dan auto’s in de andere gewichtsklassen. De expert geeft aan dat het verschil tussen brandstofsoorten niet groot is, alhoewel diesel en LPG auto’s andere rittypen rijden dan benzine auto’s; het verschil zit in de lengte van de ritten dan in het aantal koude starts.

De 5% en 95%-kwantielen zijn verkregen door te veronderstellen dat het aantal koude starts wel een 3 per week kunnen zijn of gemiddeld 4 a 5 per dag.

Ruimtelijke verdeling autokilometers (1)

CBS gegevens voor 1998 zijn gebruikt in het beantwoorden van deze vraag. De gegevens van het CBS waren uitgesplitst naar rit-typen derhalve heeft de expert de gegevens alleen ge-desaggregeerd naar gewicht.

Overwegingen die gemaakt zijn in het bepalen van de 5% en 95%-kwantielen van benzine auto’s, zijn dat benzine auto’s meer binnen de bebouwde kom rijden en dat de relatie met gewicht zodanig is dat zwaardere auto’s meer buiten de bebouwde kom rijden dan lichte auto’s. Alhoewel veel lichte auto’s ook voor het woon-werkverkeer gebruikt worden, en daardoor ook deels buiten de bebouwde kom rijden. Verder is ook nog meegenomen dat oudere mensen vaak in het bezit zijn van een zware auto, die relatief vaak binnen de bebouwde kom gebruiken. Dit alles resulteert voor zowel benzine, diesel en LPG auto’s in een 5%-95% intervallen die erg groot zijn.

Ruimtelijke verdeling autokilometers (2)

Uit CBS gegevens bleek dat 39% van de gereden kilometers in 2000 op de snelweg werd afgelegd, en in 1998 werd 38% op de snelweg verreden. De gegevens van het CBS heeft de expert ge-desaggregeerd naar gewichtsklasse; zware auto’s zitten meer op de snelweg dan lichte auto. De 5% kwantielen zijn gebaseerd op mensen die niet vaak rijden en tot op zekere hoogte taxi’s, voor de 95% kwantielen is aangenomen dat voor de gewichtsklasse < 850 kg veel particulieren alleen op de snelweg zitten en voor de gewichtsklasse [850- 1150] en > 1150 kg het merendeel uit lease-auto’s en auto’s van de zaak bestaat.

Jaarkilometrages per auto per jaar

Op basis van CBS gegevens van het jaarkilometrage uit 1997 is deze vraag beantwoord. Er is aangenomen dat het aantal oldtimers in het wagenpark van 1998 ongeveer 100.000 was; het kilometrage van de oldtimers is voor de 5% -kwantielen van benzine auto’s zonder katalysator representatief verondersteld. De mediaanwaarden zijn verkregen door de CBS gegevens te desaggregeren naar gewichtsklasse en brandstofsoort. De

desaggregatie is gedaan zodanig dat er meer zware diesel/LPG auto’s zijn dan zware benzine auto’s.

Voor EURO1 en EURO2 auto’s zijn de schattingen gebaseerd op dat zware auto’s meer rijden dan lichte auto’s. De 5% en 95% kwantielen zijn respectievelijk verkregen door aan te nemen dat 1 op de 20 auto’s niet veel rijdt (2e auto die niet vaak gebruikt wordt) en dat het kilometrage hoger ligt dan voor benzine auto’s zonder katalysator, plus dat

sommige mensen de voorkeur geven aan benzine in plaats van diesel/LPG, ondanks dat een diesel- of LPG-auto voor hen goedkoper kan zijn.

Voor diesel PRE-EURO geeft de expert aan dat de kilometrage lager licht dan voor diesel EURO1/EURO2. Op basis van de CBS gegevens uit 1997 zijn de auto’s voor 1989 geselecteerd en ge-desaggregeerd naar gewichtsklasse. De 5% kwantielen zijn bepaald op overwegingen dat er diesel auto’s zijn die onder het economisch omslagpunt liggen en dat er bestuurders zijn die een lagere mobiliteits behoefte hebben gekregen, maar niet meteen hun auto wegdoen. De 95% kwantielen zijn gebaseerd op de kwantielen gegeven voor diesel EURO1/EURO2 en zijn zodanig dat de mediaan voor diesel PRE-EURO groter is dan de 50% kwantielen en lager dan de 95% kwantielen van diesel EURO1/EURO2. Voor diesel EURO1/EURO2 heeft de expert de gegevens naar milieuklasse bepaald aan de hand van leeftijd; diesel auto’s van 1 jaar worden EURO2 verondersteld en diesel auto’s met een bouwjaar na 1994/1995 worden EURO1 verondersteld. Verder zullen er minder lichte auto’s zijn dan zware. Bepaling van de kwantielen is gedaan op basis van de ge-desaggregeerde informatie voor deze milieuklasse.

Voor LPG auto’s is verondersteld dat auto’s met een bouwjaar voor 1990 zonder

katalysator zijn uitgerust, dat auto’s met een bouwjaar na 1994/1995 EURO1 zijn, en dat auto’s met een bouwjaar na 1997 EURO2 zijn. In het verkrijgen van de 5% kwantielen heeft de expert een relatie tussen aantal gereden kilometers en leeftijd verondersteld: jonge auto’s rijden meer en verder is rekening gehouden met auto’s die weinig rijden, en die onder het economisch omslagpunt liggen maar vanwege emotionele redenen en afschrijving behouden blijven.

Aantal auto’s (1)

Ook hier worden CBS gegevens ge-desaggregeerd naar gewicht en slagvolume. De informatie verkregen op deze manier vormt de basis voor de medianen. Op basis van expertise worden de andere kwantielen bepaald.

Aantal auto’s (2)

De beschikbare CBS gegevens worden ge-desaggregeerd naar technologyklasse en slagvolume. Benzine Euro1 vormt het uitgangspunt voor de andere benzine

milieuklassen. Voor milieuklasse zonder katalysator, > 1400 cc is aangenomen voor de mediaan dat er meer lichtere auto’s zijn dan lichte EURO1 benzine auto’s, voor > 2000 cc is het juist omgekeerd. De 5% en 95%-kwantielen zijn gebaseerd op expertise. De schattingen voor benzine EURO2 zijn op een soortgelijke manier verkregen als benzine zonder katalysator.

Voor diesel auto’s is een gelijke aanpak genomen als voor benzine auto’s: de relevante informatie is ge-desaggregeerd naar milieuklasse en aangenomen is gewichtsverdeling binnen de milieuklasse dezelfde is. Vroeger waren het vooral zware auto’s’s die uitgerust waren met een diesel motor, vandaag de dag zijn er ook veel lichte auto’s met een diesel motor. De onzekerheid over de desaggregatie vormt de grootste bijdrage in het bepalen van de 5% en 95% kwantielen.

Aantal auto’s (3)

Omdat er geen informatie over deze vraag beschikbaar is geeft de expert een mediaan van 50% en een wijd 5%-95% interval.

Afhankelijkheid tussen de Ruimterlijke verdeling van autokilometers en het Jaarkilometrage per auto per jaar

Het is voor de expert aannemelijk dat als het jaarkilometrage hoog is dat het merendeel daarvan op de snelweg gereden is, vandaar een conditionele kans van 0.75.

Agressieve rijstijl

1. Gegeven een willekeurige auto. Stel dat het rijgedrag kan worden ingedeeld naar ‘beheerst’ rijden en ‘agressief’ rijden, wel percentage [%] van de gereden kilometers in 1998 wordt dan getypeerd door een agressief rijgedrag?

Percentage [%] agressief gereden kilometers?