Uit de jaarverslagen van MiND en Meldpunt Discriminatie Internet (MDI) blijkt dat er jaarlijks veel berichten met een antisemitische connotatie op het internet worden geplaatst. Internet wordt gezien als een makkelijke, laagdrempelige en vaak anonieme manier om antisemitische boodschap-pen te plaatsen. Veelal verschijnen zulke berichten op social-mediawebsites zoals Facebook, You-tube en Twitter.
MiND is het landelijke meldpunt voor strafbare, discriminerende uitingen op internet. Het meldpunt internet discriminatie is in 2013 opgericht op initiatief van het ministerie van Veiligheid en Justitie en het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. MiND heeft in 2014 305 mel-dingen van online discriminerende uitingen ontvangen, waarvan 31 melmel-dingen een antisemitische uiting betreffen (MiND,2015).
Het MDI verzamelt meldingen over alle soorten discriminatie op het internet. In totaal zijn er bij het MDI in 2014, 1179 meldingen ontvangen over 1117 unieke discriminatie uitingen. De grootste categorie online discriminatie is antisemitisme en Holocaust ontkenning, vooral door uitingen gedaan naar aanleiding van het conflict tussen Israël en Gaza. Zo heeft het MDI in juli 2014 in twee weken tijd 122 meldingen over 412 uitingen van antisemitisme binnen gekregen. Deze hadden allen betrekking op de het conflict tussen Israël en Gaza. Dit is een enorme toename van het aantal meldingen dat binnenkomt bij het MDI, want normaliter ontvangen zij vier tot vijf meldingen per week over antisemitisme op het internet (MDI, 29 juli 2014). Over heel 2014 heeft MDI 328 antisemi-tische uitingen geregistreerd, waarvan er 188 als strafbaar zijn beoordeeld (MDI, 2015).
VVerwey- Jonker Instituut
5 Racisme
In dit hoofdstuk geven we een cijfermatig en kwalitatief beeld van incidenten met een racistisch karakter in 2014. Dit zijn incidenten waarbij sprake is van een vorm van onderscheid, uitsluiting, beperking of voorkeursbehandeling op grond van ras, huidskleur, afkomst, of nationale of etnische afstamming, die tot doel of gevolg hebben de rechten van de mensen en de fundamentele vrijhe-den teniet te doen of in te perken. We starten met een overzicht van het aantal incivrijhe-denten met een racistisch karakter dat we over het jaar 2014 in de BVH vonden. Vervolgens komt de inhoud van de incidenten aan bod, waarbij racistisch geweld bijzondere aandacht krijgt. Dit gebeurt cijferma-tig, vanuit de incidentcodes van de politie, en kwalitatief, door een inhoudsanalyse van een steek-proef van de incidenten met een racistisch karakter. In de laatste paragraaf wordt tot slot specifiek gekeken naar de incidenten waarbij sprake was van moslimdiscriminatie.
5.1 Incidenten met een racistisch karakter in 2014
In totaal zijn voor 2014 in de BVH 2764 incidenten gevonden met een racistisch karakter (zie tabel 17). Dit is een opvallende toename ten opzichte van 2013. Waar de toename van het aantal inciden-ten met een racistisch karakter tussen 2011 en 2012 nog te verklaren was door een verandering in de methoden van dataverzameling, is de zoekmethode in 2014 gelijk ten opzichte van 2013. Naast de 2764 racistische incidenten vonden wij 825 van racistisch schelden. Op deze incidenten wordt in hoofdstuk 7 nader ingegaan.
Tabel 17 Incidenten met een racistisch karakter 2012-2014 (inclusief moslimdiscriminatie)
2012 2013 2014
2077 2189 2764
In tabel 18 is het aantal incidenten met een racistisch karakter onderverdeeld naar regionale eenheden. In de meeste regionale eenheden zien we een toename van het aantal incidenten met een racistisch karakter, met uitzondering van de regio’s Noord-Nederland en Amsterdam. Amster-dam is dit jaar in tegenstelling tot in 2013 niet langer de regio met de meeste racistische inciden-ten. In de regio Oost-Nederland vonden in 2014 de meeste racistische incidenten plaats, deze regio wordt direct gevolgd door de regio Den Haag en op enige afstand door Rotterdam.
Tabel 18 Racistische incidenten naar regionale eenheid
Regionale eenheden 2012 2013 2014
Noord-Nederland 160 199 207
Oost-Nederland 290 296 399
Midden-Nederland 253 250 336
Regionale eenheden 2012 2013 2014
Zeeland–West-Brabant 165 147 215
Oost-Brabant 128 141 206
Limburg 106 116 116
Landelijke eenheid 49 18
-Totaal 2077 2189 2764
Wanneer we de incidenten afzetten tegen het aantal inwoners van 12 jaar en ouder, zien we dat relatief in Amsterdam met afstand de meeste incidenten per 1000 inwoners plaatsvinden, op ruime afstand gevolgd door de twee andere grootstedelijke regio’s, Den Haag en Rotterdam.
Kaart 3 Racistische incidenten per 1000 inwoners van 12 jaar en ouder naar eenheid in 2014
racistische incidenten per eenheid 0,3 tot 0,4 (1) 0,25 tot 0,3 (0) 0,2 tot 0,25 (2) 0,15 tot 0,2 (3) 0,1 tot 0,15 (4)
Het beeld ten aanzien van de pleeggemeenten geeft min of meer hetzelfde plaatje als van alle incidenten. In Gouda worden per 1000 inwoners de meeste incidenten gepleegd, gevolgd door Den Haag. Ook Amsterdam en Rotterdam scoren hier weer hoog in de top tien. Daarnaast zien we de gemeente Oldenzaal in Twente in de top voorkomen. Er zijn 89 gemeenten waar in 2014 geen racistische incidenten plaatsvonden. Dit zijn wederom allemaal kleinere gemeenten (minder dan 40.000 inwoners), waarvan de grootste Lingewaard (39.000 inwoners) in de provincie Gelderland is.
Kaart 4 Racistische incidenten per 1000 inwoners van 12 jaar en ouder naar gemeente in 2014
racistische incidenten 2014 0,4 tot 0,8 (6) 0,3 tot 0,4 (14) 0,2 tot 0,3 (55) 0,1 tot 0,2 (112) 0 tot 0,1 (127) geen incidenten (89)
zijn te onderscheiden: racistisch geweld, intentionele discriminatie, ongelijke behandeling vanuit racistische motieven, (ongerichte) bekladdingen met racistische teksten en racistisch schelden. In tabel 19 is de verdeling van de racistische incidenten over de verschillende categorieën te zien.
Hierbij zien we ook een categorie ‘Racistisch schelden’, dit betekent dat bij deze incidenten het discriminatoir aspect voornamelijk schelden betrof, deze incidenten worden dan ook eveneens meegenomen in het hoofdstuk over racistisch schelden.
Tabel 19 Steekproef racistische incidenten verdeeld over vijf categorieën1