3.2 Analyse opties kostenbesparing
3.2.2 Analyse van de mogelijkheden tot kostenbesparing
Inachtnemende de wettelijke beperkingen dient Super de Boer de meest optimale rittenschema’s, met de laagste totale transportkosten, te rijden. Met als vertrekpunt het huidige basis rittenschema is gekeken naar de mogelijkheden om transportkosten te reduceren. Hierbij staat het opschroeven van de beladingsgraad met als gevolg ruimere aflevertijden aan de basis van de berekeningen ‘afleveren in bloktijden’ en ‘volledig flexibel leveren’. In de volgende sectie wordt hier nader op ingegaan.
3.2.2 Analyse van de mogelijkheden tot kostenbesparing
In deze sectie is geanalyseerd wat de financiële gevolgen zijn van het verruimen van de huidige aflevertijden middels twee scenario’s: Scenario 1. Leveren in bloktijden; en Scenario 2. Volledig flexibel leveren. Allereerst is de huidige situatie (scenario 0) beschreven.
Omschrijving van de huidige situatie; Scenario 0. ‘Vaste aflevertijden’.
Het basisritten schema dat Super de Boer hanteert bestaat uit 67 ritten per week. Dit aantal ritten is nodig om wekelijks 3.213 rolcontainers te distribueren. Distributie vindt plaats aan 308 filialen, welke gemiddeld 2,4 drops per winkel per week krijgen. Er wordt geleverd over 6 dagen (maandag tot en met zaterdag). Dit betekent dat er gemiddeld 123,2 drops per dag plaatsvinden. Wekelijks wordt hiervoor gemiddeld 26.465 kilometer gereden.
Ondanks deze gemiddelde cijfers moet worden opgemerkt, dat er een relatief grote spreiding is in de bestelde hoeveelheden colli’s per week (gemiddeld 119.610 en spreiding 16.323). En daaruit volgend ook in het benodigde aantal rolcontainers per week (gemiddeld
3.213 en spreiding 482,1). Ook ten aanzien van het gemiddeld aantal kilometers moet een kanttekening worden gemaakt, namelijk dat dit basis rittenschema slechts in circa 42% van de weken wordt gereden. In de andere weken worden meer ritten gereden dan 67. Ook het aantal kilometers per week varieert. Het gemiddelde aantal kilometers is gebaseerd op het
gemiddelde aantal ritten maal de gemiddelde afstand uit het basis rittenschema maar uit andere, historische – 2009 -‐, data blijkt bijvoorbeeld dat het gemiddelde aantal kilometers per week 27.559 bedraagt (met een spreiding van 1481 kilometer per week). Zie voor meer informatie de grafieken in Bijlage 3 -‐ Figuur 10 tot en met Figuur 19.
Op basis van bovenstaande cijfers is gekeken naar waar en wat er te besparen valt. Besparingsmogelijkheden ontstaan door het verhogen van de beladingsgraad, wat in praktijk inhoudt dat ritten efficiënter worden ingedeeld en uitgereden. De consequentie is dat ritten worden geconsolideerd en daarmee het aantal ritten wordt teruggedrongen. Dit leidt tot een reductie van het aantal diensturen van chauffeurs en tot reductie van het aantal kilometers. De mogelijkheden tot reductie van het aantal ritten wordt echter beperkt door de wettelijke restricties en gemeentelijke verordeningen zoals venstertijden, welke eerder in dit rapport zijn besproken.
De uitgangspunten bij de dataset voor de scenario’s 1. en 2.
De uitgangspunten welke ten grondslag liggen aan de totstandkoming van de dataset zijn: -‐ Super de Boer heeft 308 winkels. Om een representatieve dataset te verkrijgen is
gekozen voor een random selectie van 50 winkels;
-‐ De gemiddelde dropgrootte, het aantal containers per winkel op een rit, is 4,22. Hiermee is rekening gehouden bij de invoer van het willekeurige bestelpatroon per winkel; wat heeft geresulteerd in een benadering tot 4,20;
-‐ Een drop bij een winkel duurt gemiddeld 15 minuten; dit is ingevoerd in de dataset als lostijd bij een winkel;
-‐ De gemiddelde marssnelheid van een vrachtauto (uit historische cijfers van Super de Boer) bedraagt 55 kilometer per uur;
-‐ De gemiddelde transportkosten per kilometer (uit eveneens historische cijfers) bedragen €0,40 per kilometer.
-‐ Het gemiddelde uurtarief van een chauffeur is €36,50 wat overeenkomt met €0,61 per minuut.
In Figuur 6 zijn aanvullende getallen van het huidige scenario en de dataset weergegeven. Hieruit kan worden afgelezen dat de gebruikte dataset representatief is voor de werkelijke situatie van Super de Boer.
Figuur 6 Kengetallen diepvriesdistributie SdB
Kengetallen
Huidig scenario 0. 'vaste aflevertijden'
Gebruikte cijfers in dataset tbv scenario 1 en 2
Aantal afleverpunten 308 50
Aantal depots 1 1
Gemiddelde spreiding in NL tussen filialen SdB (km) 134,83 138,11
Max. Aantal rolcontainers p.vrachtauto 54 54
Gemiddeld aantal ritten per dag (obv 6 dgn) 11,2 Beschikbaar: 8
Gemiddelde dropgrootte (# containers) 4,22 4,20
Gemiddelde aantal rolcontainers per week (scenario in dag) 3.213 208
Gemiddelde aantal ritten per week 67 nvt
Gemiddeld aantal drops per vestiging per week 2,4 nvt
Totaal aantal drops per week 739 nvt
De dataset bestaat uit de locaties van de 50 willekeurige winkels en het distributiecentrum Beilen, een afstandsmatrix, 208 orders (als zijnde rolcontainers) willekeurig verspreidt over de winkels, en de vloot van 8 voertuigen (vrachtauto’s) inclusief vertrektijden, lostijden, marssnelheid en kosten per kilometer. De dataset is weergegeven in de eerste vier sheets van beide scenario templates (zie bijlage 4). Het verschil tussen scenario 1. ‘bloktijden’ en scenario 2. ‘volledig flexibel’ is dat er in de dataset van de bloktijden een restrictie zit op de timewindows van de orders per winkel. Dit betekent dat iedere order tussen de eerder benoemde drie blokken (7-‐12; 10-‐14; en 12-‐16) bij de winkel dient te worden geleverd. Na invoering van de dataset komt het instrument logvrp tot een optimale route-‐indeling. Hierbij maakt het instrument gebruik van het (Adaptive Largescale Neigbourhood Search) ALNS en het Jan Dethloff’s Alg Modified (JDAM) algoritme. Het resultaat van de simulatie is een rittenschema, met daarbij een route per vrachtauto. Ook zijn de waarden afstand (kilometers), kosten en de aankomst en vertrektijden weergegeven. De simulatie houdt rekening met de ingevoerde restricties bestaande uit bloktijden en de lostijd per winkel. Het houdt echter geen rekening gehouden met de wettelijke restrictie van de maximale rijtijd (a dagelijks 9 uur en 2x per week 10 uur) en de openingstijden van de filialen. Let wel: bij bestudering van de ritten valt op dat als we uitgaan van de aankomsttijd bij het laatste filiaal voordat de auto terug rijdt naar het DC de maximale rijtijd als ook de openingstijden niet worden overschreden (behalve bij scenario 2 ’volledig flexibel JDAM’).
Aanvullende berekeningen houden ook rekening met het aantal uren en de chauffeurstarieven. Hierdoor is een eerlijke vergelijking met de huidige situatie (scenario 0) mogelijk. Bij de aanvullende berekening is eveneens gebruik rekening gehouden met de eerder genoemde uitgangspunten.
In Figuur 7 en Figuur 8 zijn uitkomsten van de simulatie weergegeven. Daarnaast zijn ook de aanvullende berekeningen opgenomen. De figuur geeft overzichtelijk weer wat de kosten per scenario per week zijn. De kosten zijn opgebouwd uit uren en afstand. En daarbij ook wat de mogelijke besparing is ten opzichte van het huidige scenario. Onmiddellijk valt op dat het Adaptive Largescale Neigbourhood Search algoritme de gunstigste resultaten laat zien voor zowel scenario 1. ‘bloktijden’ als scenario 2. ‘volledig flexibel’. Maar bovenal dat beide scenario’s tot een kostenbesparing kan leiden.
Verder valt op dat uitgaande van het ALNS zowel het scenario 1. bloktijden als het scenario 2. volledig flexibel financieel gunstiger zijn dan het huidige scenario 0. vaste aflevertijden. Bij scenario 1 en 2 heeft de simulatie geleid tot een langere ritlengte (meer kilometers). Hierbij moet wel worden opgemerkt dat dit de automatische consequentie is van de willekeurige winkelselectie in de dataset. Bij het scenario 2. volledig flexibel valt ten slotte op dat de gemiddelde ritduur vele malen hoger is dan de huidige ritduur (in scenario 0.). Dit is te verklaren doordat een vrachtauto bij vertrek veelal het maximale aantal containers meeneemt (verhoging van de beladingsgraad). De verhoging van de beladingsgraad betekent dat een vrachtauto meer goederen moet meenemen, daarbij gaat het om een consolidatie
van volume. Het gaat om goederen die sowieso op dat moment uitgereden moeten worden, waardoor er geen sprake is van een opdrijvend effect.
Figuur 8 € en % besparing tov Scenario 0.
Besparing tov Scenario 0. € p week %
Scenario 1. bloktijden JDAM € 4.344-‐ -‐10% Scenario 1. bloktijden ALNS € 4.708 11% Scenario 2. flexibel JDAM € 7.245 17% Scenario 2. flexibel ALNS € 14.328 34%
Tekortkomingen van het model
1. De wettelijk toegestane rijtijden, hetgeen wordt bereikt door de hoeveelheid extra stops en de extra kilometers die als gevolg van de extra vestigingen op rit wordt bereikt;
2. Als ook de HACCP normen hangen samen met de tijd dat een vrachtauto onderweg mag zijn; voor diepvriestransport gelden strikte HACCP eisen;
3. Er is geen rekening gehouden in het model met de backhaul ritten. Dit is wel nodig ivm de retourvrachten die op tijd terug moeten zijn (vanuit Veenendaal en Beilen) in Heerenveen (zie Bijlage 6).
Ook met de eerdergenoemde nadelige consequenties moet rekening worden gehouden. Nogmaals enkele voorbeelden: er moet worden afgeweken van de huidige afspraken, toegenomen onvoorspelbaarheid van levertijd en verlaging van de klanttevredenheid.
In conclusie, het scenario 2 ‘volledig flexibel leveren’ uitgaande van het ALNS algoritme leidt
duidelijk tot de grootste besparing. Een absolute besparing van €14.328,-‐ per week en een procentuele besparing van 34% ten opzichte van het huidige standaard rittenschema. Dit betekent dat het kan leiden tot een jaarlijkse besparing op transportkosten bij Super de Boer van € 745.059,-‐.
Figuur 7 Vergelijking van de scenario's 0. huidig; 1. bloktijden; en 2. volledig flexibel
Resultaat van de berekeningen
Huidig scenario 0. 'vaste aflevertijden' Scenario 1. 'bloktijden' JDAM Scenario 1. 'bloktijden' ALNS Scenario 2. 'volledig flexibel' JDAM Scenario 2. 'volledig flexibel' ALNS
Gemiddeld aantal ritten per dag 11,2 8 7 4 4
Gemiddeld aantal winkels per auto (# drops) 10,9 6,3 7,1 12,5 12,5
Gemiddeld aantal rolcontainers per rit 46 26 30 52 52
Gem ritlengte (per rit in km) (*) 395 498 450 788 614
Gemiddeld aantal uren per rit 12 h. 58 m. 12,30 11,56 17,41 14,30
in minuten 778 738 694 1045 858
Gem kosten per rit vwb afstand ( 0,40 p/km) 158 € 199 € 180 € 315 € 246
Totale afstand scenario (km) 3985 3153 3153 2456
Totale rijtijd scenario 98 h. 22 m. 80 h. 55 m. 69 h. 39 m. 57 h. 11 m.
in minuten 5902 4855 4179 3431
Totale kosten scenario (km) € 1.594 € 1.261 € 1.261 € 983
Totale kosten scenario (uren) € 31.739 € 22.153 € 18.223 € 15.686 € 12.878 Kosten per week (km) (*) € 10.586 € 24.516 € 19.394 € 19.394 € 15.119 Som totaal per week (km en uren) € 42.325 € 46.668 € 37.617 € 35.080 € 27.997
HOOFDSTUK 4, CONCLUSIES & AANBEVELINGEN
Introductie
In dit laatste hoofdstuk zijn de conclusies van dit onderzoek opgenomen. Per hoofdstuk is uiteengezet wat de belangrijkste bevindingen zijn en hier is het antwoord op de hoofdvraag weergegeven. Daarnaast zijn een aantal aanbevelingen voor vervolgonderzoek gedaan.