De conclusies en aanbevelingen zoals beschreven bij de individuele locaties in de hoofdstuk 2 t/m 9 zijn in Tabel 10.1 verkort samengevat. Hieruit blijkt dat op twee locaties, Bleijenhoek en Laan der VN, kan worden overgegaan op passieve nazorg. Dit is in lijn met de lopende nazorg, maar iets eerder dan was voorzien en beter onderbouwd. Op een andere locatie, Hoogt 13-14, kan waarschijnlijk worden overgegaan op passieve nazorg na een tijdelijke intensivering, die thans al wordt ingezet. Voor Crayestein-Oost is eerst relatief beperkt nader onderzoek nodig naar de stabiliteit van de verontreinigingssituatie. Mogelijk kan vrij snel daarna worden overgegaan op passieve nazorg. Op de overige locaties is volledig passieve nazorg vooralsnog niet mogelijk, maar ligt een aanzienlijke extensivering van de nazorg wel in het verschiet. Voor Merwedepolder, Nijverheidstraat en Transberg zijn in de komende jaren nog aangepaste monitoring en/of een tijdelijke intensivering nodig. Hiervoor kunnen pilots worden uitgevoerd en innovatieve maatregelen worden toegepast die veelal de natuurlijke afname stimuleren. Voor Polder Stededijk geldt dat de
werking van de huidige extensieve maatregel het beste eerst kan worden geverifieerd en tevens beter inzicht moet worden verkregen in verspreiding naar het watervoerende pakket voordat alternatieve maatregelen worden overwogen.
Tabel 10.1 Aanbevelingen samengevat
Locatie Overgang naar passieve nazorg inzetten in Aangepaste monitoring Tijdelijke intensivering Mogelijke innovatieve maatregelen (pilot) Significante extensivering nazorg
Bleijenhoek 2020 Niet meer relevant Niet meer relevant Niet meer relevant Niet meer relevant
Crayestein- Oost
2022 (zo mogelijk)
Aantonen stabiele
eindsituatie Vooralsnog niet Zuiverend groen 2022-2025 Zo nodig
Hoogt 13-14 Circa 2022 Op basis van ingreep Stimulering afbraak
CKW Vastlegging chroom Niet meer relevant
Laan der VN 2020 Niet meer relevant Niet meer relevant Niet meer relevant Niet meer relevant
Merwedepolder Nog niet aan te
geven Optimaliseren
Kernbehandeling en/of groene beheersing
Toediening reactanten via drains en/of
helofytenfilter
Voor 2025
Nijverheidstraat Nog niet aan te geven Uitbreiden peilbuizenmeetnet, nader onderzoek afbraak en vastlegging Veldproef afbraak en vastlegging Beluchting via
ondergrondse sloot Voor 2025?
Polder Stededijk
Nog niet aan te geven Nader onderzoek watervoerend pakket, analysepakket completeren Zo nodig installeren grondwateronttrekking Onderscheppen grondwater met windpomp 2025 – 2030?
Transberg Nog niet aan te
geven Onderzoek naar afbraak en vastlegging Stimuleren afbraak en vastlegging Reactieve zone in kwelsloot, zo mogelijk optimalisatie geochemie in stort 2025 – 2030
Indicatieve kostenraming
Bleijenhoek en Laan der VNDe nazorg op de locaties Bleijenhoek en Laan der VN kan dit jaar al worden afgebouwd met het opstellen van de eindevaluaties. De bestedingen kunnen daarmee in 2020 binnen de eerder genoemde gemiddelde kosten van respectievelijk € 10.000,- en € 21.000,- blijven. In 2020, als de nazorg is afgebouwd, komen deze te vervallen. Ook als het bevoegd gezag nog een (beperkte) afsluitende monitoringsronde zou vragen, zullen de kosten niet veel hoger worden.
Crayestein-Oost
In het monitoringsprogramma ten behoeve van de locatie Crayestein-Oost kunnen enkele parameters komen te vervallen maar moeten, voor het aantonen van een stabiele eindsituatie, enkele andere in het analysepakket worden opgenomen. Dit is vooral van belang voor barium, waarvoor tevens aanvullende speciatieberekeningen nodig zijn. Daarom dient er van te worden uitgegaan dat de gemiddelde jaarlijkse bestedingen van circa € 20.000,- nog voor enkele jaren moeten worden gecontinueerd. Om de monitoring in de toekomst verantwoord te kunnen afbouwen kan worden overwogen de kosten van € 95.000,- die nu zijn begroot voor een terugvalscenario indien nodig aangevuld met het voorziene budget van € 105.000,- voor herstel van het monitoringsnetwerk aan te wenden om een zuiverende groenvoorziening te realiseren (voor een
veilige situatie worden gecreëerd, zodat in de toekomst geen monitoring meer nodig is en de jaarlijkse nazorgkosten kunnen komen te vervallen.
Hoogt 13-14
Op locatie Hoogt 13-14 vindt al een intensivering van de nazorg met elektronendonorinjecties plaats. Om te controleren of deze het gewenste effect hebben, moet de monitoring nog wel wat worden geïntensiveerd. In de peilbuizen zullen naast het verloop van de concentraties aan verontreinigingen en de geochemische paramaters ook eindproducten van de biologische afbraak (etheen en ethaan) en de groei van de micro-organismen in detail moeten worden gevolgd. Hiervoor zijn naar schatting jaarlijkse kosten van circa € 15.000,- à € 20.000,- voor de komende 3 jaar in principe toereikend. Als na drie jaar blijkt dat een vitale microbiële populatie bewerkstelligt dat de chloorkoolwaterstoffenverontreiniging zich niet verspreidt en in de toekomst geheel zal worden afgebroken, terwijl een overmaat aan organische stof verspreiding van de chroomverontreiniging voorkomt, kan de actieve nazorg worden beëindigd. Voor het geval dat dit dan nog niet overtuigend wordt aangetoond, wordt geadviseerd rekening te houden met een eenmalige herinjectie. Hiervoor kan het bedrag worden gebudgetteerd dat aan de huidige activiteiten wordt besteed. Er wordt vooralsnog van uit gegaan dat de elektronendonorinjectie voor de CKW-verontreiniging eveneens de verspreiding van de chroomverontreiniging tegengaat en dat hiervoor derhalve geen kosten hoeven te worden gemaakt.
Merwedepolder
Voor locatie Merwedepolder bieden de jaarlijkse hoge kosten van circa € 120.000,- (nog afgezien van vervanging en groot onderhoud) ruimte voor het verkennen van alternatieven. Voor enkele malen de jaarlijkse uitgaven zou bijvoorbeeld een kernbehandeling kunnen worden uitgevoerd, zodat IBC-maatregelen in de toekomst kunnen komen te vervallen. De effectiviteit daarvan is echter onzeker. Een alternatief voor de huidige IBC-maatregelen is het toepassen van een helofytenfilter. Ook dat moet voor hoogstens enkele malen de jaarlijkse nazorgkosten kunnen worden geïnstalleerd. De exacte kosten zijn sterk afhankelijk van de dimensionering die eerst nader zal moeten worden uitgewerkt. De verwachting is dat de kosten vooralsnog minimaal € 50.000,- en maximaal € 200.000,- bedragen. In ieder geval kunnen daarmee de hoge begrote kosten voor groot onderhoud en vervanging van € 300.000,- eens in de twintig jaar komen te vervallen en zullen ook de jaarlijkse nazorgkosten op termijn aanzienlijk kunnen worden gereduceerd. Een helofytenfilter moet wel onderhouden worden, maar dit kan vrij extensief. Het systeem kan onderhoudsarm worden aangelegd. Aanvankelijk dient een aantal jaren door procesmonitoring te worden geverifieerd dat het systeem naar behoren werkt, globale kosten € 20.000,- à € 30.000,- maar daarna kan de monitoring sterk worden gereduceerd, zodat de jaarlijkse kosten nog verder kunnen worden beperkt. Het onderhouden van het systeem kan eenvoudigweg worden meegenomen bij het gemeentelijke groenonderhoud. De resterende monitoringskosten zijn afhankelijk van de te stellen lozingseisen.
Nijverheidstraat
Met circa € 95.000,- zijn de kosten van de nazorg op de locatie Nijverheidstraat eveneens hoog en ook die bieden ruimte voor het verkennen van alternatieven welke op termijn tot lagere kosten leiden. Het stoppen met de onttrekking is een eerste stap die genomen kan worden om inzicht te krijgen in de mate van verspreiding als de onttrekking uit staat. Tevens wordt inzicht verkregen of in de bodem voorbij de drains de omstandigheden voldoende gunstig zijn om de creosootverontreiniging af te breken en de zware metalen vast te leggen. Echter op basis van de resultaten van het uitgevoerde NA-onderzoek moet er ernstig rekening mee worden gehouden dat in dit geval geen stabiele situatie ontstaat. Om dit te kunnen controleren is uitbreiding van het peilbuizenmeetnet nodig, maar die is ook in de huidige situatie al wenselijk. Bij het tijdelijk stoppen van de onttrekking is het mogelijk de uitbreiding van het peilbuizenmeetnet en intensievere monitoring daarvan uit de vrijvallende kosten te betalen. Indien in enkele jaren tijd blijkt dat inderdaad geen stabiele eindsituatie ontstaat kan een pilot met een zuiverende sloot worden uitgevoerd. Ook daarvoor is succes vooralsnog niet verzekerd. Maar als ondertussen de drains in
stand blijven, vind geen kapitaalvernietiging plaats en kan bij tegenvallende resultaten de huidige onttrekking met zuivering weer in gebruik worden genomen. Dit traject hoeft in principe niet tot structurele meerkosten te leiden, terwijl het wel een kans biedt op lagere jaarlijkse kosten door extensivering in de toekomst.
Polder Stededijk
Voor Polder Stededijk geldt dat de monitoring zal moeten worden voortgezet met extra aandacht voor het watervoerende pakket. Hiervoor zijn de gebruikelijke jaarlijkse kosten van circa € 25.000,- ontoereikend vanwege het opnemen van specifieke parameters voor afbraak. Gedacht kan worden aan maximaal een verdubbeling tot € 40.000,- à € 50.000,- voor een beperkt aantal jaren. Indien verontreiniging moet worden onderschept, zijn extra investeringen nodig. Deze kunnen worden beperkt als gekozen wordt voor een extensieve onttrekking met behulp van windwaterpompen. Die kosten ongeveer € 5.000,- per stuk; het onderhoud is minder dan € 1.000,- per jaar.
Transberg
Het gehanteerde vrij ruime jaarlijkse budget voor monitoring van € 50.000,- op de locatie Transberg zou in principe toereikend moeten kunnen zijn voor het benodigde onderzoek naar afbraak en vastlegging van de verontreinigingen. Als daaruit blijkt dat maatregelen nodig zijn, is een extra investering nodig. De kosten voor het inrichten van een reactieve zone in de kwelsloot of het optimaliseren van de geochemie in het stort kunnen, afhankelijk van de benodigde dimensionering enkele tonnen bedragen. Die kosten zijn in circa 5 à 10 jaar wel terug te verdienen als door het creëren van een intrinsiek veilige situatie de monitoring kan worden geëxtensiveerd of mogelijk beëindigd.
Dit rapport is opgesteld in opdracht van:
En tot stand gekomen met medewerking van het Expertise Loket Afbouw en afkoop Nazorg (ELAN), een samenwerkingsverband van:
&
Dat hiervoor heeft samengewerkt met:
Daarnaast zijn onafhankelijke adviesbijdragen verleend door:
Tevens zijn belangrijke bijdragen geleverd door de bij de nazorg op de verschillende locaties betrokken adviesbureaus (zie ook Deel 2 van dit rapport):