Abdullah als Turk

In deze deelparagraaf ga ik dieper in op de Turkse identiteit van Abdullah. In het interview koos Abdullah een zestal kaartjes die hij plaatste onder zijn Turkse identiteit. De kaartjes die hij koos, passen veelal onder de wat meer conservatieve waarden van veiligheid, conformiteit en traditie.

We beginnen met veiligheid van familie. Hier zegt Abdullah het volgende over:

Het is ook iets wat de islam ons voorschrijft, maar ik denk dat de, het zit ook echt heel erg in de Turkse cultuur, eigenlijk mensen beredeneren meer vanuit de Turkse cultuur dat dit goed is. Ze vergelijken, ze denken dat dit bij de andere

moslimgemeenschappen minder gebeurt. Dat bijvoorbeeld Marokkaanse families minder waarde hieraan hechten en dat wij dat beter op orde hebben.

102 Dit citaat laat goed zien hoe Abdullah naar zijn religie en de Turkse cultuur kijkt.

Abdullah geeft aan dat veiligheid van familie in de islam een belangrijke pijler is en dat het zorgen voor familieleden belangrijk is. Toch plaatst hij hem niet onder zijn moslimidentiteit, ook al schrijft zijn religie dat wel voor. De reden dat hij dit niet doet, is omdat het vergelijkingsobject niet islamieten zijn. Was dit wel het geval geweest, bijvoorbeeld als het referentiepunt niet-religieuze Nederlanders was, dan was het logischer om het onder zijn islamitische identiteit te scharen. Hij kijkt echter verder en vergelijkt zijn eigen Turkse vorm van religie met andere islamitische stromingen in Nederland. Aan de ene kant laat het goed zien hoe Abdullah’s islamitische en Turkse identiteit elkaar overlappen, met elkaar versmolten zijn en dat hij zich makkelijk kan positioneren tussen deze twee identiteiten Ook is het interessant om te zien dat het referentiepunt in dit geval andere moslimgemeenschappen zijn, en niet het gemiddelde Nederlandse gezin. Hieruit kan je concluderen dat Abdullah zich meer met andere moslims associeert dan met de gemiddelde Nederlanders, die wellicht wat verder van hem vandaan staan.

Een vreemde eend in de bijt is het kaartje genotzuchtig. Als we kijken naar de cirkel van Schwartz valt de waarde onder hedonisme. Schwartz zet deze waarden tegenover waarden als veiligheid en conformiteit. In de cirkel van Schwartz staan deze waarden tegenover de waarde hedonisme. Wat doet dit tegenstellende waardekaartje hier? Toen hij het kaartje pakte, omschreef hij het met ‘winkelen’ en ‘eten’ en wilde hij het toeschrijven aan zijn Turkse identiteit. Ik

besloot hem enigszins te testen en vroeg hem waarom hij het kaartje genot eerder toeschreef aan een typisch Nederlandse opvoeding, terwijl hij deze nu aan zijn Turkse identiteit koppelde.

103 Hij antwoordde als volgt:

Ja, precies! Want je kan hem ook.. op een Nederlandse manier gaan genieten van het leven. En dat is dan echt het uitgaan. Niet dat Turken niet uitgaan, maar het wordt wel een beetje gezien als een schande, zeg maar. Als je genotzuchtig bent. [onverstaanbaar], hè. Oké, lekker eten. Dit is een beetje lastig, die ‘genot’. Kijk, in Nederland, op alle manieren

genotzuchtig. Je mag op alle manieren genotzuchtig zijn. En in Turkse cultuur is het beperkt.

In bovenstaand citaat geeft Abdullah aan dat hij deze waarde in een spectrum ziet. Hij zet hier duidelijk de Turkse cultuur tegenover de Nederlandse als het gaat om genotzucht. Waar er volgens hem in de Nederlandse samenleving geen rem op genotzucht zit is dat in de Turkse cultuur welk het geval. Ik vroeg hem of die Turkse manier van genotzucht meer bij hem paste en daar antwoordde hij ja op. Dit citaat is interessant, omdat het laat zien dat waarden ook als een spectrum geïnterpreteerd kunnen worden, iets wat niet in Schwartz’ theorie staat. Zo kan het zijn dat in de Turkse cultuur genot aan de ene kant belangrijk is, maar dat de zucht naar genot met mate dient te zijn. Daarnaast valt het op dat hij een negatieve connotatie heeft met het

Nederlandse manier van genotbeleving, terwijl hij de Turkse variant positiever classificeert. Gevoel van belonging is voor Abdullah ook belangrijk. Hierover zei hij het volgende:

‘Gevoel van belonging’. Meer onder de Turkse, denk ik. Ja, want voor mij als moslim zijnde doet het er niet toe, tot welke groep je behoort. Maar wat je vanuit het Turkse meekrijgt, ga je toch wel met een bepaalde blik naar mensen kijken, ga je toch wel afvragen van: “tot welke groep zou hij behoren?” Ergens bij horen, is dat hè, dat is.

Schwartz plaatst waarde-item gevoel van belonging bij twee waarden, namelijk welwillendheid en veiligheid. Beide waarden zijn kenmerkend voor een collectieve cultuur.

104 Abdullah geeft aan dat hij twijfelde tussen zijn Turkse en islamitische identiteit, maar dat hij koos voor zijn Turkse identiteit. Eerder in het interview sneed hij dit onderwerp ook al aan:

Vroeger was het: “waar kom je vandaan?” Akşehir, Konya, weet je wel? Stads, plekken. En dat begint steeds minder te worden en het begint nu steeds meer ideologischer te worden. Ben jij seculier of ben jij gelovig? Ja, die identiteiten komen steeds meer naar voren en daar wordt steeds meer over gesproken.

Hij geeft aan dat gevoel van belonging voor hem belangrijk is en dat hij dit koppelt aan zijn Turkse identiteit. Volgens hem is dit over tijd veranderd en is het geografische aspect van identificatie ingeruild voor ideologische en religieuze identiteiten.

Abdullah als Turk heeft veel te maken met het er-zijn voor anderen. Dit deel van zijn identiteit is enigszins conservatief, omdat het gekoppeld is aan waarden als veiligheid van

familie. Dit zijn waarden die Schwartz onder conservatieve waarden plaatst. Verder geeft hij een aantal inzichten aangaande Schwartz’ waardetheorie en dan met name dat een waarde zich op een spectrum bevindt. De kaartjes die te maken hebben genieten van het leven zijn voor Abdullah belangrijk, mits deze op zijn eigen wijze zijn ingevuld en niet botsen met andere waarden.