5. Conclusie en discussie
5.4 Discussie
5.4.1 Aanbevelingen voor vervolgonderzoek
In de discussie is een aantal punten opgenomen die in het huidige onderzoeker beter had gekund en dit leidt tot een aantal suggesties voor vervolgonderzoek. Allereerst kan in een volgend onderzoek nog meer aandacht worden besteed aan eigenschappen en kenmerken van de onderzoeker en dan in het bijzonder aan visuele kenmerken. Wellicht dat het toevoegen van een foto en nog meer persoonlijke gegevens, zoals bijvoorbeeld over opvoeding, zorgt voor meer uitgesproken resultaten in het onderzoek. Couper & Krysan (2003) hebben in hun onderzoek een visualisatie gebruikt van een onderzoek zonder hierbij achtergrond informatie over deze persoon te geven. Het gebruik van zowel een visualisatie als persoonlijke informatie van de onderzoeker over onder meer opvoeding en eigenschappen, kan voor vernieuwend resultaat zorgen. Nadeel van deze onderzoeksopzet is dat er veel informatie vooraf getest moet worden en het voor een zeer specifieke soort onderzoeker zorgt, iets wat in de praktijk veel kan verschillen per onderzoek. In het huidige onderzoek is zoals gezegd gekozen voor digitale afname omdat er te weinig tijd en mogelijkheden waren om vooraf grondig
onderzoek te doen naar effecten van een persoonlijke introductie door een onderzoeker. In een onderzoek met meer tijd en ruimte is het een mogelijkheid om persoonlijke afname in te zetten. Het is verstandig dat er aandacht wordt gegeven aan het pre-testen van mogelijke onderzoekers en eventuele ongewenste, beïnvloedende factoren zoals uiterlijk en gedrag die een rol kunnen spelen bij persoonlijk contact. Wat een extra aandachtspunt kan zijn in vervolgonderzoek is nog meer controle bij het lezen van de introductie. In het huidige onderzoek is een tijdsmeting gedaan, waaruit blijkt dat sommige respondenten zeer weinig tijd hebben gebruikt om de introductie door te nemen. Dit kan er toe hebben geleid dat sommige vragen in de vragenlijst niet volgens de instructie zijn beantwoord, ondanks herhaling van de instructie bij elke vraag.
Zoals in de discussie aangegeven, is er geen resultaat van de invloed van masculiniteit op het geven van sociaal wenselijke antwoorden gevonden. In vervolgonderzoek zou masculiniteit centraal kunnen staan, waarbij met een officieel meetinstrument van bijvoorbeeld Hofstede (2008) kan worden vastgesteld in hoeverre iemand masculien of feminien is. Er zijn vragenlijsten beschikbaar om dit te meten, maar dit neemt een groot deel van het onderzoek in beslag. Dit betekent dat er van
respondenten meer tijd wordt gevraagd om mee te werken aan het onderzoek. In het huidige
onderzoek is gebleken dat het alleen digitaal werven van respondenten, waarbij vooraf geen informatie over de onderzoeker werd gegeven, een uitdaging is en zorgt voor een lagere respons ten opzichte van onderzoeken die persoonlijk of gedeeltelijk persoonlijk zijn afgenomen.
Voor vervolgonderzoek kan het interessant zijn om meer variatie aan te brengen in de
onderzoeksgroep, door niet alleen te kijken naar de mening van jonge mensen over emancipatie maar ook naar die van ouderen. Ouderen zijn immers opgegroeid in een andere cultuur en vertonen wellicht meer verschil met jongeren als wordt gekeken naar de gezinssituatie waarbinnen de respondenten zijn opgegroeid. De verwachting hierbij is dat ouderen zijn opgegroeid in meer traditionele gezinnen en zelf ook een gezin hebben, zodat ook voor dat gezin de arbeidssituatie onderzocht kan worden. De meer traditionele achtergrond van ouderen kan er ook toe leiden dat zij een extremere mening hebben over emancipatie en gelijkheid tussen mannen en vrouwen.
Literatuur
Aerschot, M. van, Hermans, D. & Verhoeven, J. (2003) Gezocht: ingenieur m/v. Een onderzoek naar studiekeuze vanuit genderperspectief. Antwerpen/Hasselt, Universiteit Antwerpen en Limburgs Universitair Centrum
Altheer, B. (2015) Liegen op een leugenschaal. Een onderzoek naar het effect van vergevingsgezinde woorden en mondelinge instructies in een fake good/fake bad studie (masterscriptie, Rijksuniversiteit Groningen)
Benney, M., Riesman, D. & Star, S. (1956) Age and seks in the interview. American Journal of Sociology, Vol. 62 (2), 143-152
Boomsma, D. & Price, J. (2014) Het keerpunt is bereikt: de emancipatie is niet uit, maar gewoon af. Geraadpleegd via http://www.nrc.nl/nieuws/2014/01/18/het-keerpunt-is-bereikt-de-emancipatie-is-niet-uit-maar-simpelweg-af
Catania, J., Binson, D., Canchola, J., Pollack, L., Hauck, W. & Coates, T. (1996) Effects of
interviewer gender, interviewer choice and item wording on response to questions concerning sexual behavior. Public Opinion Quarterly, Vol 60 (3), 345-375
Centraal en Cultureel Planbureau & Centraal Bureau voor Statistiek (2014) Emancipatiemonitor 2014. Geraadpleegd via
http://www.scp.nl/Publicaties/Alle_publicaties/Publicaties_2014/Emancipatiemonitor_2014 Connel, R. (2005) Change among the gatekeepers: men, masculinities, ander gender equality in the global arena. Sings, Vo 30 (3), 1801-1825
Couper, M. & Krysan, M. (2003) Race in the live and the virtual interview: racial deference, social desirability and activation effects in attitude surveys. Social Psychology Quarterly, Vol. 66 (4), 364383
European Unie (2015) Special Eurobarometer 428 “Gender Equality”. Geraadpleegd via http://ec.europa.eu/justice/gender-equality/document/index_en.htm
Fisher, R. & Dube, J. (2005) Gender Differences in Responses to Emotional Advertising: A Social Desirabili. Journal of Consumer Research, Vol 31 (4), 850-858
Greig, A., Kimmel, M. & Lang, J. (2000) Men, masculinities and development: broadening our work towards gender equality. Geraadpleegd via http://www.engagingmen.net/resource/men-masculinities-and-development-broadening-our-work-towards-gender-equality-0
Heerwegh, D. (2009). Mode differences between face-to-face and web surveys: an experimental investigation of data quality and social desirability effects. International journal of public opinion research, Vol 21 (1), 111-121.
Herbert, J., Ma, Y., Clemow, L., Ockene, I., Sapreia, G., Stanek, J., Merriam, P. & Ockenel, J. (1997) Gender Differences in Social Desirability and Social Approval Bias in Dietary Self-report. American Journal of Epidemiology, Vol. 146 (12), 1046-1055
Hobeon (2012) Nationaal studiekeuze onderzoek 2012 Geraadpleegd via http://www.hobeon.nl/uploads/weblog/documenten/nsko_2012_webversie.pdf
Hofstede, G. (2008) Allemaal anders denkenden: omgaan met cultuurverschillen. Amsterdam: Business Contact
Holbrook, A., Green, M. & Krosnick, J. (2003) Telephone versus face-to-face interviewing of national probability samples with long questionnaires comparisons of respondent satisficing and social
desirability response bias. Public Opinion Quarterly, Vol. 67 (1), 79–125
Holtgraves, T. (2004). Social desirability and self-reports: Testing models of socially desirable responding. Personality and Social Psychology Bulletin, Vol. 30 (2), 161–172
Huddy, L., Billig, J., Bracciodieta, J., Hoeffler, L., Moynihan, P. & Puglian, P. (1997) The effect of interviewer gender on the survey response. Political behavior, Vol 19 (3), 197-220
Kane, E. & Macaulay, L. (1993) Interviewer gender and gender attittudes. Public Opinion Quarterly, Vol 57 (1), 1-28
Kiesler, S., & Sproull, L.S. (1986). Response effects in the Electronic Survey. Public Opinion Quarterly, Vol. 50 (3), 402-413
Mortel van der, T. (2008) 'Faking it: social desirability response bias in self-report research. Australian Journal of Advanced Nursing, Vol. 25 (4), 40-48
Paulhus, D. L. (2002). Socially desirable responding: The evolution of a construct. In H. I. Braun, D. N. Jackson, & D. E. Wiley (Eds), The role of constructs in psychological and educational
measurement (49–69). Mahwah, N.J. : Erlbaum
Portegijs, W. (2010) Jonge vrouwen van nu. Opvattingen van jonge vrouwen en mannen door de tijd vergeleken. Tijdschrift voor Genderstudies, Vol. 13 (2), 4-15
Streb, M., Burrel, B., Frederick, B. & Genvese, M. (2008) Social desirability effects and support for a female American president. Public Opinion Quarterly, Vol 72(1), 76-89
Sudman, S., & Bradburn, N. (1974). Response effects in surveys: A review and synthesis. Chicago: Aldine
Tourangeau, R., Rips, L.J., & Rasinsky, K. (2000). The psychology of survey response. Cambridge: University Press.
Tourangeau, R. & Yan, T. (2007). Sensitive questions in surveys. Psychological Bulletin, Vol. 133 (5), 859–883
Wegkamp, A.M.M (2014). Alles bij elkaar genomen, hoe gelukkig zou je zeggen dat je bent? Een fake good-fake bad experiment naar de invloed van de survey mode en het opnemen van menselijke
kenmerken in de vragenlijst op de gevoeligheid van vragen voor sociaal wenselijke antwoorden (masterscriptie, Rijksuniversiteit Groningen).
Wijnia, F (2014). Ik vertel altijd de waarheid. Een onderzoek onder studenten en senioren naar sociale wenselijkheid in vragenlijsten en de rol die instructies daarbij spelen leugenschaal (masterscriptie, Rijksuniversiteit Groningen)
Westeind van ‘t, M. (2013) De invloed van de interviewer op sociaal wenselijke antwoorden in survey interviews (masterscriptie, Rijksuniversiteit Groningen)
Instructies vragenlijst
Conditie 1 Fake good
Introductie
Bedankt voor je deelname aan dit onderzoek! Het onderzoek vindt plaats in het kader van een afstudeerscriptie Communicatiekunde aan de Rijksuniversiteit Groningen.
Het onderzoek heeft betrekking op het onderwerp emancipatie en er wordt gekeken naar de sociale wenselijkheid van je antwoorden. Als sociale wenselijkheid optreedt, zorgt dit ervoor dat de respondent het antwoord aanpast aan wat hij/zij denkt dat de onderzoeker wil horen. Als er
bijvoorbeeld wordt gevraagd of je altijd de waarheid verteld, zullen de meeste mensen ja antwoorden. Om te bepalen of hiervan sprake is bij deze vragenlijst, krijg je de instructie om bij elke vraag het antwoord te kiezen dat jij het meest sociaal wenselijk vindt. Welk antwoord zou je geven als je een hele goed indruk van jezelf wilt achterlaten? Voor de eerste vragen is dit nog niet nodig, dit zijn persoonlijke vragen naar jouw gegevens.
Deelname aan dit onderzoek is anoniem en informatie wordt alleen verwerkt voor het genoemde onderzoek. Lees de vragen goed door en beantwoord ze allemaal. Het invullen van de vragenlijst duurt ongeveer 10 minuten.
Afsluiting
Bedankt voor het invullen van de vragenlijst!
Het doel van deze vragenlijst is om vast te stellen wat als sociaal wenselijkheid wordt gezien bij vragen over emancipatie. Jij maakt onderdeel uit van de groep die zo de grenzen aangeeft voor de meest sociaal wenselijke antwoorden, een andere groep geeft de grenzen aan voor de minst sociaal wenselijke antwoorden.
Heb je nog vragen of opmerkingen dan kun je contact opnemen met Vroni van Giezen, via v.p.van.giezen@student.rug.nl
Conditie 2 Fake bad
Introductie
Bedankt voor je deelname aan dit onderzoek! Het onderzoek vindt plaats in het kader van een afstudeerscriptie Communicatiekunde aan de Rijksuniversiteit Groningen.
Het onderzoek heeft betrekking op het onderwerp emancipatie en er wordt gekeken naar de sociale wenselijkheid van je antwoorden. Als sociale wenselijkheid optreedt, zorgt dit ervoor dat de respondent het antwoord aanpast aan wat hij/zij denkt dat de onderzoeker wil horen. Als er
bijvoorbeeld wordt gevraagd of je altijd de waarheid verteld, zullen de meeste mensen ja antwoorden. Om te bepalen of hiervan sprake is bij deze vragenlijst, krijg je de instructie om bij elke vraag het antwoord te kiezen dat jij het meest sociaal onwenselijk vindt. Welk antwoord zou je geven als je een hele slechte indruk van jezelf wilt achterlaten? Voor de eerste vragen is dit nog niet nodig, dit zijn persoonlijke vragen naar jouw gegevens.
Deelname aan dit onderzoek is anoniem en informatie wordt alleen verwerkt voor het genoemde onderzoek. Lees de vragen goed door en beantwoord ze allemaal. Het invullen van de vragenlijst duurt ongeveer 10 minuten.
Afsluiting
Bedankt voor het invullen van de vragenlijst!
Het doel van deze vragenlijst is om vast te stellen wat als sociaal wenselijkheid wordt gezien bij vragen over emancipatie. Jij maakt onderdeel uit van de groep die zo de grenzen aangeeft voor de minst sociaal wenselijke antwoorden, een andere groep geeft de grenzen aan voor de meest sociaal wenselijke antwoorden.
Heb je nog vragen of opmerkingen dan kun je contact opnemen met Vroni van Giezen, via v.p.van.giezen@student.rug.nl
Conditie 3 Controle
Introductie
Bedankt voor je deelname aan dit onderzoek! Het onderzoek vindt plaats in het kader van een afstudeerscriptie Communicatiekunde aan de Rijksuniversiteit Groningen.
Het onderzoek heeft betrekking op het onderwerp emancipatie om te bepalen hoe jij in dit onderwerp staat. Emancipatie is het streven naar gelijke rechten en posities, in dit geval tussen mannen en vrouwen. Kies bij alle vragen het antwoord dat het meest bij je eigen mening past. Voor de eerste vragen moet je een aantal persoonlijke gegevens geven, daarna volgen de inhoudelijke vragen. Deelname aan dit onderzoek is anoniem en informatie wordt alleen verwerkt voor het genoemde onderzoek. Lees alle vragen goed door en beantwoord ze allemaal. Het invullen van de vragenlijst duurt ongeveer 10 minuten.
Afsluiting
Bedankt voor het invullen van de vragenlijst!
Het doel van deze vragenlijst is om vast te stellen wat als sociaal wenselijkheid wordt gezien bij vragen over emancipatie. Jij maakt onderdeel uit van de controlegroep in dit onderzoek, twee andere groepen hebben de instructie gekregen om zo sociaal wenselijk mogelijk te antwoorden of zo sociaal onwenselijk mogelijk te antwoorden. Hiermee kan worden bepaald wat de grenzen van sociaal wenselijke antwoorden zijn bij deze vragen over emancipatie.
Heb je nog vragen of opmerkingen dan kun je contact opnemen met Vroni van Giezen, viav.p.van.giezen@student.rug.nl
Conditie 4 mannelijke onderzoeker
Introductie
Bedankt voor je deelname aan dit onderzoek! Ik zal me eerst voorstellen: mijn naam is Charlotte, student bij de Rijksuniversiteit Groningen en dit onderzoek vindt plaats in het kader van mijn afstuderen bij de studie Communicatiekunde. Bij deze opleiding ben ik vooral geïnteresseerd in de maatschappelijke aspecten van het vak en gezondheidszorg. Na mijn afstuderen hoop ik ook werk te vinden in deze gebieden. Verder ben ik zorgzaam, bescheiden en gericht op samenwerken.
Het onderzoek heeft betrekking op het onderwerp emancipatie om te bepalen hoe jij in dit onderwerp staat. Emancipatie is het streven naar gelijke rechten en posities, in dit geval tussen mannen en vrouwen. Kies bij alle vragen het antwoord dat het meest bij je eigen mening past. Voor de eerste vragen moet je een aantal persoonlijke gegevens geven, daarna volgen de inhoudelijke vragen.
Deelname aan dit onderzoek is anoniem en informatie wordt alleen verwerkt voor het genoemde onderzoek. Lees alle vragen goed door en beantwoord ze allemaal. Het invullen van de vragenlijst duurt ongeveer 10 minuten.
Afsluiting
Bedankt voor het invullen van de vragenlijst!
Het doel van deze vragenlijst is om vast te stellen welke invloed de sekse en de
mannelijke/vrouwelijke aspecten van de onderzoeker hebben op de sociale wenselijkheid van je antwoorden. Vooraf ben je onjuist geïnformeerd over de gegevens van de onderzoeker, alle informatie hierover is fictief en niet gebaseerd op een bestaand persoon.
Heb je nog vragen of opmerkingen dan kun je contact opnemen met Vroni van Giezen, via v.p.van.giezen@student.rug.nl
Conditie 5 Vrouwelijke onderzoeker
Introductie
Bedankt voor je deelname aan dit onderzoek! Ik zal me eerst voorstellen: mijn naam is Pieter, student bij de Rijksuniversiteit Groningen en dit onderzoek vindt plaats in het kader van mijn afstuderen bij de studie Communicatiekunde. Bij deze opleiding ben ik vooral geïnteresseerd in de technische kant van het vak en management. Na mijn afstuderen hoop ik ook werk te vinden in deze gebieden. Verder ben ik ambitieus, assertief en competitief ingesteld.
Het onderzoek heeft betrekking op het onderwerp emancipatie om te bepalen hoe jij in dit onderwerp staat. Emancipatie is het streven naar gelijke rechten en posities, in dit geval tussen mannen en vrouwen. Kies bij alle vragen het antwoord dat het meest bij je eigen mening past. Voor de eerste vragen moet je een aantal persoonlijke gegevens geven, daarna volgen de inhoudelijke vragen. Deelname aan dit onderzoek is anoniem en informatie wordt alleen verwerkt voor het genoemde onderzoek. Lees alle vragen goed door en beantwoord ze allemaal. Het invullen van de vragenlijst duurt ongeveer 10 minuten.
Afsluiting
Bedankt voor het invullen van de vragenlijst!
Het doel van deze vragenlijst is om vast te stellen welke invloed de sekse en de
mannelijke/vrouwelijke aspecten van de onderzoeker hebben op de sociale wenselijkheid van je antwoorden. Vooraf ben je onjuist geïnformeerd over de gegevens van de onderzoeker, alle informatie hierover is fictief en niet gebaseerd op een bestaand persoon.
Heb je nog vragen of opmerkingen dan kun je contact opnemen met Vroni van Giezen, via v.p.van.giezen@student.rug.nl
Vragenlijst
1. Wat is je geslacht?o Man o Vrouw
2. In welk jaar ben je geboren? o …
3. Studeer je op dit moment bij een hogere onderwijsinstelling (HBO of WO)? o Ja
o Nee (vragenlijst werd na het invullen van nee beëindigd) 4. Welke opleiding volg je op dit moment?
o ….
5. Wat is de arbeidssituatie van je ouders in het gezin waarbinnen je bent opgegroeid? o Allebei mijn ouders werken
o Mijn vader werkt, mijn moeder niet o Mijn moeder werkt, mijn vader niet o Allebei mijn ouders werken niet o Anders, …
6. Wat voor beroep oefenen je ouders uit? o …
7. Welke arbeidssituatie is voor jou het meest gewenst in een gezin? o Beide partners werken
o Alleen de man werkt o Alleen de vrouw werkt o Beide partners werken niet o Anders, …
8. Geef aan of je het met de volgende stellingen eens of oneens bent Het gezinsleven lijdt als de moeder een fulltime baan heeft
o Helemaal mee eens o Mee eens
o Niet mee eens
o Helemaal niet mee eens
Vrouwen zijn minder bereid dan mannen om eigen carrière op te bouwen o Helemaal mee eens
o Mee eens o Niet mee eens
Mannen moeten in het algemeen meer in de kinderopvangsector werken, zoals op een kinderdagverblijf
o Helemaal mee eens o Mee eens
o Niet mee eens
o Helemaal niet mee eens
Over het algemeen zijn mannen minder competent in het uitvoeren van huishoudelijke taken dan vrouwen
o Helemaal mee eens o Mee eens
o Niet mee eens
o Helemaal niet mee eens
Een vader moet zijn carrière voorop stellen ten opzichte van zorgen voor zijn jonge kind o Helemaal mee eens
o Mee eens o Niet mee eens
o Helemaal niet mee eens
9. Naar jouw mening, hoeveel komt ongelijkheid tussen mannen en vrouwen nog voor in Nederland?
o Zeer weinig o Weinig o Vaak o Zeer Vaak
10. Hieronder volgt een lijst met ongelijkheden die mannen en vrouwen kunnen tegenkomen, welk gebied heeft de meeste urgentie om aangepakt te worden? (kies maximaal 3 antwoorden) o Confrontatie met vooroordelen over het imago en de rol van vrouwen en mannen o De ongelijke verdeling van de huishoudelijke taken tussen mannen en vrouwen o Het lage aantal vrouwen in machtsposities in de politiek en het bedrijfsleven o Geweld tegen vrouwen
o Lagere levensverwachting bij mannen ten opzichte van vrouwen o Hogere uitval onder jongens dan meisjes in het onderwijs
o Vrouwen die minder betaald krijgen dan mannen voor hetzelfde werk
11. Zijn er volgens jou maatregelen nodig om het aantal vrouwen op de arbeidsmarkt te vergroten? o zeker wel
o op zich wel o niet echt o zeker niet
12. Zijn er volgens jou maatregelen nodig om geweld tegen vrouwen terug te dringen? o zeker wel
o op zich wel o niet echt o zeker niet
13. Zijn er volgens jou maatregelen nodig om mannen meer tijd te laten besteden aan zorgactiviteiten (zoals huishouden, zorg voor kinderen/ouderen?
o zeker wel o op zich wel o niet echt o zeker niet
14. Geef aan of je het met de volgende stelling eens of oneens bent Gelijkheid tussen mannen en vrouwen is een fundamenteel recht
o Helemaal mee eens o Mee eens
o Niet mee eens
o Helemaal niet mee eens
Gelijkheid tussen mannen en vrouwen zal helpen om vrouwen economisch zelfstandiger te worden o Helemaal mee eens
o Mee eens o Niet mee eens
o Helemaal niet mee eens
Als er meer vrouwen op de arbeidsmarkt zijn, zal de economie groeien o Helemaal mee eens
o Mee eens o Niet mee eens
o Helemaal niet mee eens
Het aanpakken van ongelijkheid tussen mannen en vrouwen is nodig voor een rechtvaardigere samenleving
o Helemaal mee eens o Mee eens
o Niet mee eens
o Helemaal niet mee eens
15. Naar jouw mening, moet de aanpak van ongelijkheid tussen mannen en vrouwen een prioriteit zijn van de Nederlandse overheid?
o zeker wel o op zich wel o niet echt o zeker niet
16. Hoe geïnteresseerd ben je in het onderwerp emancipatie? o zeer geïnteresseerd
o redelijk geïnteresseerd o niet echt geïnteresseerd o helemaal niet geïnteresseerd
17. Heb je in je dagelijks leven bewust te maken met emancipatie? o heel erg veel
o veel o niet echt o helemaal niet
18. Voor het invullen van de vragenlijst heb je een introductie gelezen waarin de onderzoeker zich