4. CONCLUSIE EN DISCUSSIE
4.4 Aanbevelingen voor vervolgonderzoek
Aangezien er op dit moment nog weinig onderzoek is gedaan naar zelfbeschadiging onder jongeren in de gesloten jeugdzorg, kan het huidige onderzoek, ondanks de tekortkomingen die genoemd zijn, een waardevolle informatiebron zijn voor de praktijk. Het werken met kwalitatieve data zorgt voor beperkingen, maar is tegelijkertijd ook een sterk punt van het onderzoek, en maakt dat het onderzoek praktisch heel bruikbaar kan zijn.
In de mondelinge interviews met de jongeren vanuit het onderzoek naar het leefklimaat in de residentiële jeugdzorg wordt niet expliciet naar zelfbeschadiging gevraagd. Om in de toekomst meer te kunnen zeggen over de prevalentie van zelfbeschadiging onder jongeren in de gesloten jeugdzorg is het nodig dat er ook vragen naar zelfbeschadigend gedrag worden opgenomen in de topiclijst. Wanneer hier expliciet naar zal worden gevraagd, zal er een reëler beeld ontstaan van de omvang van zelfbeschadiging in de gesloten jeugdzorg. Daarbij kunnen er dan in de toekomst ook meerdere analyses worden gedaan, bijvoorbeeld naar hoe jongeren die zichzelf beschadigen het leefklimaat ervaren, of het verschil tussen copingsvaardigheden van jongeren die zichzelf beschadigen en jongeren die dit niet doen.
Vanuit de interviews met de professionals komen diverse tips en adviezen naar voren over hoe om te gaan met zelfbeschadiging onder jongeren. Ook worden er enkele
54
behandelmethoden besproken die in de kinder- en jeugdpsychiatrie al worden toegepast, maar in de gesloten jeugdzorg nog niet. Om ook daadwerkelijk iets te kunnen zeggen over de meest effectieve manier van behandelen en bejegenen van deze jongeren wordt aangeraden om deze behandelmethoden in enkele instellingen in te voeren (als pilot), en hier verder onderzoek naar te doen om te zien of bijvoorbeeld de schematherapie ook werkzaam is voor jongeren in de gesloten jeugdzorg. Daarnaast is het nog interessant om verder onderzoek te doen naar het effect van het samenplaatsen van jongens en meisjes, of van jongeren met verschillende problemen (heterogene groepen) en de (mogelijk gunstige) invloed daarvan op de prevalentie van zelfbeschadiging binnen een instelling. Aangezien er door diverse instellingen nog verschillend wordt gedacht over de inzet van beperkende middelen en maatregelen bij jongeren die zichzelf beschadigen, is het ook de moeite waard hier verder onderzoek naar te doen, al dan niet in combinatie met hoe jongeren het leefklimaat ervaren.
Concluderend kan worden gezegd dat er nog veel onderzoek nodig is naar zelfbeschadiging onder jongeren in de gesloten jeugdzorg. Toch geeft deze studie aanknopingspunten voor de behandeling en bejegening van jongeren die zichzelf beschadigen. Een belangrijke taak lijkt hierbij te zijn weggelegd voor de groepsleiders die de jongeren het grootste gedeelte van de dag begeleiden, en de gedragswetenschappers die deze groepsleiders begeleiden en coachen. Gezien de grote respons van instellingen voor gesloten jeugdzorg, en van de professionals uit de praktijk lijkt er een grote wens en dus draagvlak aanwezig te zijn om de zorg voor deze kwetsbare groep jongeren te verbeteren. Een punt wat regelmatig naar voren is gekomen is het gebrek aan scholing en kennis van de medewerkers in de gesloten jeugdzorg over zelfbeschadiging. Mogelijk kan dit onderzoek een bijdrage leveren aan het vergroten van deze kennis en kan met behulp van de al aanwezige expertise in de kinder- en jeugd GGZ de zorg voor jongeren in de gesloten jeugdzorg die zichzelf beschadigen verbeteren.
55
Literatuur
Backer, H.S., Miller, A.L., & Bosch, L.M.C., van den (2009). Dialectische gedragstherapie bij adolescenten; een literatuuronderzoek. Tijdschrift voor Psychiatrie, 51, 31-41. Bandura, A. (1965). Influence of models’ reinforcement contingencies on the acquisition of
imitative responses. Journal of Personality and Social Psychology, 6, 589-595. Bandura, A., Ross, D., & Ross, S.A. (1961). Transmission of agression through imitation of
aggressive models. Journal of Abnormal and Social Psychology, 63, 575-582.
Bateman, A.W., & Fonagy, P. (2004). Mentalization based treatment of BPD. Journal of
Personality Disorders, 18, 36-51.
Bernstein, D.P., Arntz, A., & Vos, M.E., de (2007). Schema gerichte therapie in de forensische setting: theoretisch model en voorstellen voor best clinical practice.
Tijdschrift voor Psychotherapie, 33, 76-86.
Bijma, M., & Niet, G., de (2007). Schematherapie voor borderlinepatienten. Psychopraxis, 9, 139-143.
Black, D.W., Blum, N., McCormick., B., & Allen, J. (2013). Systems training for emotional predictability and problem zolving (STEPPS) group treatment for offenders with borderline personality disorder. The Journal of Nervous and Mental Disease, 201, 124-129.
Boendermaker, L., & Bruinsma, W. (2007). Aanbieders van gesloten jeugdzorg: Een
overzicht van de stand van zaken. Utrecht: Nederlands Jeugdinstituut.
Boendermaker, L., Eijgenraam, K., & Geurts, E. (2004). Crisisplaatsingen in de
opvanginrichtingen. Utrecht: NIZW jeugd.
Boesjes, R. (2008). Minder separeren? Het kan! Ervaringen vanuit de groepsleiding. Kind en
Adolescent Praktijk, 4, 156-162.
Bosman, M., Limmen, H., Hage, S., & Meijel, B., van. (2007). Een spanningsmeter ter preventie van zelfverwonding bij jongeren: ervaringen in de jeugdpsychiatrische hulpverlening. Psychopraxis, 9, 44-48.
56
Busbroek, N. (2011). Behandelmotivatie: De invloed van het leefklimaat in gesloten
instellingen op de locus of control van jongeren (masterscriptie). Amsterdam:
Universiteit van Amsterdam.
Chowanec, G.D., Josephson, A.M., Coleman, C., & Davis, H. (1991). Self-harming behavior in incarcerated male delinquent adolescents. J. Am. Acad. Child Adolesc. Psychiatry, 30, 202-207.
Claes, L., & Vandereycken, W. (2007). Zelfverwonding: Hoe ga je ermee om. Tielt: Lannoo.
Connors, R. (1996). Self-injury in trauma survivors: Functions and meanings. American
Journal of Orthopsychiatry, 66, 197-206.
Daffern, M., Tonkin, M., Howells, K., Krishnan, G., Ijomah, G., & Milton, J. (2010). The impact of interpersonal style and perceived coercion on aggression and self-harm in personality-disordered patients admitted to a secure psychiatric hospital. Journal of
Forensic Psychiatry & Psychology, 21, 426-445.
De Viersprong (2012). Behandeling met schematherapie. Verkregen op 10-11-2012, via: http://www.deviersprong.nl/behandelingen/volwassenen/detail/14-behandeling-met schematherapie-(st).html
Dickinson, T., & Hurley, M. (2011). Exploring the antipathy of nursing staff who work within secure healthcare facilities across the United Kingdom to young people who self-harm. Journal of Advanced Nursing, 68, 147-158.
Dickinson, T., Wright, K.M., & Harrison, J. (2009). The attitudes of nursing staff in secure environments to young people who self-harm. Journal of Psychiatric and Mental
Health Nursing. 16, 947-951.
Dienst Justitiele Inrichtingen (2012). Zorg en begeleiding. Verkregen op 1-1-2012, via: http://www.dji.nl/Onderwerpen/Jongeren-in-detentie/Zorg-en-begeleiding/
Dishion, T.J., Spracklen, K.M., Andrews, D.W., & Patterson, G.R. (1996). Deviancy training in male adolescent friendships. Behavior Therapy, 27, 373-390.
57
Dishion, T.J, & Tipsord, J.M. (2011). Peer contagion in child and adolescent social and emotional development. Annu. Rev. Pscychol., 62, 189-214.
Draijer, N. (2000). Zelfbeschadiging: Fenomenologie, achtergronden en behandeling. In W. Boevink, & S. Escher (Ed.), Zelfverwonding begrijpelijk maken (pp. 91-103). Bemelen: Stichting positieve gezondheidszorg.
Ellemers, N., Gilder, D., de, & Haslam, S.A. (2004). Motivating individuals and groups at work: A social identity perspective on leadership and group performance. The
Academy of Management Review, 29, 459-478.
Eussen, M., & Franzen, T. (2007). Automutilatie bij jongeren. Kind en Adolescent, 6, 14-21. Evans, E., Hawton, K., & Rodham, K. (2005). In what ways are adolescents who engage in
self-harm or experience thoughts of self-harm different in terms of help-seeking, communication and coping strategies? Journal of Adolescence, 28, 573-587.
Favazza, A. (1989). Why patients mutilate themselves. Hospital and Community Psychiatry, 40, 137 -145.
Ferber, M. (2004). Het is een soort praten zonder woorden, juf: achtergronden van zelfbeschadiging. Epidemiologisch Bulletin, 39, 15-19.
Fonagy, P., & Bateman, A.W. (2006). Mechanisms of change in Mentalization-Based Treatment of BPD. Journal of Clinical Psychology, 62, 411-430.
Freije, H., Dietz, B., & Appelo, M. (2002). Behandeling van de borderline persoonlijkheidsstoornis met de VERS: de Vaardigheidstraining Emotionele Regulatiestoornis. Dth, 22, 160-166.
Gemert, T., van, Schuppert, M., & Wiersema, H. (2009). Emotieregulatietraining: een groepsbehandeling voor adolescenten. Kind en Adolescent Praktijk, 8, 86-94.
Gover, A.R., MacKenzie, D.L., & Armstrong, G.S. (2000). Importation and deprivation explanations of juveniles’ adjustment to correctional facilities. International Journal
of Offender Therapy and Comparative Criminology, 44, 450-467.
Haines, J., & Williams, C.L. (1997). Coping and problem solving of self-mutilators. Journal
58
Hamerlynck, S.M.J.J., Doreleijers, T.A.H., Cohen-Kettenis, P.T., Vermeiren, R., & Nauta-Jansen, L.M.C. (2006). Agressie en psychische stoornissen bij meisjes in
justitiële jeugdinrichtingen. Amsterdam: VUmc De Bascule.
Harder, A.T. (2011). The downside up? A study of factors associated witch a successful
course of treatment for adolescents in secure residential care (proefschrift).
Groningen: Rijksuniversiteit Groningen.
Hawton, K., Kingsbury, S., Steinhardt, K., James, A., & Fagg, J. (1999). Repetition of deliberate self-harm by adolescents: the role of psychological factors. Journal of
Adolescense, 22, 369-378.
Helm, G.H.P. (2011a). First do no harm (proefschrift). Amsterdam: Vrije Universiteit Amsterdam.
Helm, G.H.P., van der, Boekee, I., Stams, G.J.J.M., & Laan, P.H., van der (2011b). Fear is the key: Keeping the balance between flexibility and control in a Dutch youth prison.
Journal of Children’s Services, 6, 248-263.
Helm, G.H.P., van der, & Hanrath, J. (2011c). Wat werkt in de gesloten jeugdzorg? Amsterdam: SWP.
Helm, G.H.P., van der, Klapwijk, M., Stams, G.J., & Laan, P., van der (2009a). “What Works” for juvenile prisoners: the role of group climate in a youth prison. Journal of
Children’s Services, 4, 36-48.
Helm, G.H.P., van der & Stams, G.J.J.M. (2012). Conflict and coping by clients and group workers in secure residential facilities. In: Oei, K & Groenhuizen, M. Progression in
Forensic Psychiatry: About Boundaries. Amsterdam: Kluwer.
Helm, G.H.P., van der, Stams, G.J.J.M., & Laan, P.H., van der (2009b). Measuring group climate in youth prison. Journal of Children’s Services, 4, 36-48.
Herblot, N., & Blaas, M. (regie). (2009, 20 september). Nadia durft niet te leven. VARA/NPS. [TV-uitzending]. Hilversum: VARA.
Iacoboni, M., Woods, R.P., Brass, M., Bekkering, H., Mazziotta, J.C., & Rizollatti, G. (1999). Cortical mechanisms of human imitation. Science, 286, 2526-2528.
59
Iacoboni, M. (2009). Imitation, empathy and mirror neurons. Annu. Rev. Psychol, 60, 653- 670.
Ince, D, & Zoon, M. (2012). Wat werkt bij opzettelijke zelfbeschadiging. Utrecht: Nederlands Jeugd Instituut.
Ireland, J.L., Boustead, R., & Ireland, C.A. (2005). Coping style and psychological health among adolescent prisoners: A study of young and juvenile offenders. Journal of
Adolescence, 28, 411-423.
Jeglic, E., Vanderhoff, A., & Donovick, P. (2005). The function of self-harm behavior in a forensic population. International Journal of Offender Therapy and Comparative
Criminology, 49, 131-142.
Jeugdzorgplus (2012). Jeugdzorgplus: Plaatsen met perspectief. Verkregen op january 30, 2012, via http://jeugdzorgplus.jeugdzorgnederland.nl/nl/jeugdzorg-plus/
Keizer, J., & Koekkoek, B. (2006). Verantwoordelijk en onmachtig, of geen van beide? Aandacht voor de emotionele reacties van hulpverleners op zelfverwondend gedrag. Psychopraxis, 8, 1-5.
Kerkhof, A.J.F.M., & Luyn, J.B., van (2010). Suicidepreventie in de praktijk. Houten: Bohn Staffleu van Loghum.
Klerk, S., de, Emmerik, A., van, & Giezen, A., van (2010). Omgaan met zelfbeschadiging en
suïcidaal gedrag. Houten: Bohn Staffleu van Loghum.
Klonsky, E.D. (2007). The functions of deliberate self-injury: A review of the evidence.
Clinical Psychology Review, 27, 226-239.
Kolk, B.A., van der (1989). The compulsion to repeat the trauma: re-enactment, revictimization, and masochism. Psychiatr Clin North Am, 12, 189-411.
Kolk, B.A., van der (2003). The neurobiology of childhood trauma and abuse. Child Adolesc
Psychiatric Clin An Am. 12, 293-317.
Kolk, B.A., van der, (2004). Psychobiology of posttraumatic stress disorder. In: Panksepp, J.
60
Kolk, B.A., van der, Greenberg, M., Boyd, H., & Krystal, J. (1985). Inescapable shock, neurotransmitters, and addiction to trauma: toward a psychobiology of post traumatic stress. Biol Psychiatry, 20, 314-125.
Kolk, B.A., van der, Perry, J.C., & Herman, J.L. (1991). Childhood origins of self-destructive behavior. Am J Psychiatry, 148, 1665-1671.
Kool, N., Meijel, B., van, Bijl, J., van de, Koekkoek, B., & Kerkhof, A.J.F.M. (2011). Het effectonderzoek Met Mij Alles Goed: voorlopige resultaten. MMAgezine, 1, 25-35. Levenkron, S. (2006). Zelfbeschadiging. Amsterdam: SWP.
Low. G., Jones, D., Macleod, A., Power, M., & Duggan C. (2000). Childhood trauma, dissociation, and self-harming behavior: a pilot study. British Journal of Medical
Psychology, 73, 269-278.
Met mij alles goed. Project met mij alles goed. Verkregen op 14-02-2013, via: http://metmijallesgoed.nl/project/
Nederlands Jeugd Instituut. Gesloten jeugdzorg. Verkregen op 16-06-2012, via: http://www.nji.nl/eCache/DEF/1/24/357.html
Niet, G., de (2005). Bejegening bij zelfverwondend gedrag: de hulpvraag centraal.
Psychopraxis, 7, 39-41.
Nixon, M.K., Cloutier, P.F., & Aggarwal, S. (2002). Affect regulation and addictive aspects of repetitive self-injury in hospitalized adolescents. J Am Acad Child Adolesc
Psychiatry, 41, 1333-1341.
Nock, M.K., Teper, R., & Hollander, M. (2007). Psychological treatment of self-injury among adolescents. Journal of Clinical Psychology: In Session, 63, 1081-1089. Nock, M.K. (2010). Self-Injury. The Annual Review of Clinical Psychology, 6, 339-363. Perry, B., & Szalavitz, M. (2007). De jongen die opgroeide als hond en andere verhalen uit
het dagboek van een kinderpsychiater. New York: Perseus Books Group.
Psychoanalytisch instituut (2012). Mentaliseren Bevorderende Therapie. Verkregen op 10-11 2012, via: http://www.psychoanalytischinstituut.nl/ index.php/ behandelcentrum/
61
volwassenen/ groep-en- individueel/mentaliseren- bevorderende- therapie- voor volwassenen
Ree, J.M., van, Niesink, R.J., Wolfswinkel, L., van, Ramsey, N.F., Kornet, M.W., Furth, W.R., van, Vanderschuren, L.J.M.J., Gerrits, M.A.F.M., & Berg, C.L., van den (2003). Endogenous opioids and reward. Eur. J. Pharmacol, 405, 89-101.
Rexwinkel, M., Schmeets, M., Pannevis, C., & Derkx, B. (2011). Handboek Infant Mental
Health. Assen: van Gorcum.
Rijkeboer, A., & Blok, M. (2011). Kwaliteitsverbetering voor verpleegkundigen:
Verpleegplan herziening omtrent borderline problematiek (Unpublished
manuscript). Psychiatrie Nederland.
Rinne, T., & Langeland, W. (2009). De invloed van langdurige vroegkinderlijike negatieve ervaringen in de ontwikkeling van de borderline-persoonlijkheidsstoornis: een neurobiologisch perspectief. In: Eurelings-Bontekoe, E.H.M., Verheul, R., & Snellen, W.M. Handboek persoonlijkheidspathologie. Houten: Bohn Stafleu van Loghum. Rosen, P.M, & Walsh, B.W. (1989). Patterns of contagion in self-mutilation epidemics. Am
J Psychiatry, 146, 656-658.
Ross, S., & Heath, N. (2002). A study of the frequency of self-mutilation in a community sample of adolescents. Journal of Youth and Adolescence. 31, 67-77.
Rossouw, T.I., & Fonagy, P. (2012). Mentalization-based treatment for self-harm in adolescents: a randomised controlled trial. Journal of the American Academy of Child
& Adolescent Psychiatry, 51, 1304-1313.
Sansone, R.A., Wiederman, M.W., & Sansone, L.A. (1998). The Self-Harm Inventory (SHI): Development of a scale for identifying self-destructive behaviors and borderline personality disorder. Journal of Clinical Psychology, 54, 973-983.
Schwartz, R.H., Cohen, P., Hoffmann, N.G., & Meeks, J.E. (1989). Self-harm behaviors (carving) in female adolescent drug abusers. Clinical Pediatrics, 28, 340-346.
62
Slee, N., Garnefski, N., Leeden, R., van der, Arensman E., & Spinhoven, P. (2008). Cognitive-behavioural intervention for self-harm: randomised controlled trial. The
Brittisch Journal of Psychiatry, 192, 202-211.
Smith, G., Cox, D., & Saradjian, J. (2004). Vrouwen en zelfbeschadiging. Amsterdam: SWP. Spinhoven, P., Elzinga, B.M., Hovens, J.G.F.M., Roelofs, K., Zitman, F.G., Oppen, P., van, & Penninx, B.W.J.H. (2010). The specificity of childhood adversities and negative life events across the life span to anxiety and depressive disorders. Journal of
Affective Disorders. 126, 103-112.
Steiner, H., Garcia, I.G., & Mattews, Z. (1997). Posttraumatic stress disorder in incarcerated juvenile delinquents. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry, 36, 357-365.
Stofsel, M., & Mooren, T. (2010). Complex trauma: Diagnostiek en behandeling. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
Struik, A. (2010). Slapende honden? Wakker maken! Een stabilisatiemethode voor chronisch
getraumatiseerde kinderen. Amsterdam: Pearson Assessment and Information.
Suyemoto, K. (1998). The functions of self-mutilation. Clinical Psychology Review, 18, 531- 554.
Taiminen, T.J., Kallio- Soukainen, K., Nokso- Koivisto, H., Kaljonen, A., & Helenius, H. (1998). Contagion of deliberate self-harm among adolescent inpatients. Child and
Adolescent Psychiatry, 37, 211-217.
Tantam, D., & Huband, N. (2009). Understanding repeated self-injury. Hampshire: Palgrave Macmillan.
Thunnissen, M.M., & Muste, E.H. (2002). Schematherapie in de klinisch
psychotherapeutische behandeling van persoonlijkheidsstoornissen. Tijdschrift voor
Psychotherapie, 28, 122-131.
Trupin, E.W., Stewart, D.G., Beach, B., & Boesky, L. (2002). Effectiveness of a dialectical behaviour therapy program for incarcerated female juvenile offenders. Child and
63
Tulloch, A.L., Blizzard, L., & Pinkus, Z. (1997). Adolescent-parent communication in self- harm. Journal of Adolescent Health, 21, 267-275.
Tyrer, P., Thompson, S., Schmidt, U., Jones, V., Knapp, M., Davidson, K., Catalan, J., Airlie, J., Baxter, S., Byford, S., Byrne, G., Cameron, S., Caplan, R., Cooper, S., Ferguson,
B., Freeman, C., Frost, S., Godley, J., Greenshields, J., Henderson, J., Holden, N.,
Keech, P., kim, L., Logan, K., Manley, C., MacLeod, A., Murphy, R., Patience, L., Ramsay, L., De Munroz, S., Scott, J., Seiverwright, H., Sivakumar, K., Tata, P., Thornton, S., Ukoumunne, O.C., & Wessely, S. (2003). Randomized controlled trial of brief cognitive behaviour therapy versus treatment as usual in recurrent deliberate self-harm: The POPMACT study. Psychological Medicine, 33, 969-976.
Vandereycken, W. (2001). Aanpak van zelfverwondend gedrag bij psychiatrische patiënten.
Psychopraxis, 3, 79-82.
Vandereycken, W., & Van Deth, R. (2003). Psychotherapie: van theorie tot praktijk. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.
Vereniging voor Gedragstherapie en Cognitieve Therapie. Over CGT. Verkregen op 21-02- 2013, via: http://www.vgct.nl/over-cgt
Verhees, E. (2006). Ambulante behandeling van jongeren die zichzelf verwonden. MGV, 12, 1008- 1017.
Verheugt-Pleiter, J.E., Schmeets, M.G.J., & Zevalink, J. (2010). Mentaliseren in de
kindertherapie. Assen: van Gorcum.
Voskes, Y., Theunissen, J., & Widdershoven, G.A.M. (2011). Best practices rondom
dwangreductie in de geestelijke gezondheidszorg: Een inventariserend onderzoek naar best practices bij de reductie van dwang. Amsterdam: Vumc.
Vreeswijk, M., van, Broersen, J., & Nadort, M. (2008). Handboek schematherapie: Theorie,
praktijk en onderzoek. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
Wilde, E.J. , de (2005). CASE NL: een onderzoek naar zelfbeschadigend gedrag onder
64
Wijk, K., van (1996). De behandeling van automutilatie met behulp van een zelfcontroleprocedure. Dth, 16, 11-14.
Wijk, K., van, Keijsers, L., Heiden, C., van der, & Jacobs, C. (1998). Automutilatie en zelfcontrole: een oriënterend onderzoek bij zeven patiënten. Dth, 18, 92-98.
Wilstrand, C., Lindgren, B.M., Gilje, F., & Olofsson, B. (2007). Being burdened and balancing boundaries: A qualitative study of nurses’ experiences caring for patients who self-harm. Journal of Psychiatric and Mental Health Nursing. 14, 72-78.
Winchel, R.M., & Stanley, M. (1991). Self-Injurious behavior: A review of the behavior and biology of self-mutilation. Am J Psychiatry, 148, 306-317.
Wong, T., Bijleveld, C., & Slotboom, A. (2009). Van probleemmeisje naar delinquente vrouw? Criminele carrières van residentieel behandelde meisjes, van 12 tot 32 jaar.
Tijdschrift Voor Criminologie, 51, 246-261.
Wood, A., Trainor, G., Rothwell, J., Moore, A., & Harrington, R. (2001). Randomized trial of group therapy for repeated deliberate self-harm in adolescents. J Am Acad Child
Adolesc Psychiatr, 40, 1246-1253.
White, H.R., Shi, J., Hirschfield, P., Mun, E.Y., & Loeber, R. (2010). Effects of institutional confinement for delinquency on levels of depression and anxiety among adolescents. Youth Violence and Juvenile Justice, 8 295-313.
Young, J.E., Klosko, J.S., & Weishaar, M.E. (2005). Schemagerichte therapie: Handboek