Zorg voor focus in het ontwikkelen als maatschappelijk werker.
De ontwikkeling van de maatschappelijk werker blijft gedurende de hele loopbaan van belang. Echter, als startende maatschappelijk werker kan het soms moeilijk zijn om daarin richting te bepalen. Snellen (2010) geeft hierover een spanningsveld weer door zich af te vragen of de
maatschappelijk werker moet blijven zoeken naar het specifieke van maatschappelijk werk, of juist de nadruk moet leggen op datgene wat maatschappelijk werk gemeen heeft met andere agogische beroepen. Het hogere beroepsonderwijs kan hierin uitkomst bieden door hier in het hoger
beroepsonderwijs aandacht aan te besteden.
Aanbeveling 2
Biedt handvatten voor het gebruiken van marketing.
Zoals blijkt uit de conclusies in dit onderzoek, is marketing een onmisbaar onderdeel van het starten van een eigen bedrijf. Daarom wordt aan het hoger beroepsonderwijs aanbevolen om de
maatschappelijk werker hier wegwijs in te maken. Zoals eerder werd beschreven, worden promotie en het richten op een specifieke doelgroep als de belangrijkste onderdelen van marketing van de maatschappelijk werker gezien.
Aanbeveling 3
Leer het schrijven van een ondernemingsplan voor een eenmansbedrijf.
Door het schrijven van een ondernemingsplan kan voor houvast en richting worden gezorgd. Door hier als hoger beroepsonderwijs aandacht aan te besteden, zullen startende maatschappelijk werkers hun eigen ondernemingsplan kunnen schrijven, waardoor het aanbod van de hulpverlening gericht kan worden op een gebied waar daadwerkelijk een hulpvraag ligt.
37
Literatuurlijst
Baarda, B. (2013). Kwalitatief onderzoek: handleiding voor het opzetten en uitvoeren van
kwalitatief onderzoek. Groningen/Houten: Noordhoff Uitgevers bv.
Baarda, B., Bakker, E., Hulst, M. van der, Fischer, T., Julsing, M., Vianen, R. van & Goede,
M. de (2012). Methoden en technieken: kwantitatief praktijkgericht onderzoek op
wetenschappelijke basis. Groningen/Houten: Noordhoff Uitgevers bv.
Berding, J. & Witte, T. (2011). Masteronderzoek: hoe doe je dat? Valkuilen en hobbels in de
praktijk. Opgevraagd op 28 april, 2016. Van
file:///C:/Users/Marjolein/Downloads/Hoofdstuk%203%20Joop%20Berding%20en%2
0Toby%20Witte.pdf
Bhidé, A. (1999). The Origin and Evolution of New Businesses. Opgevraagd op 9 maart,
2016. Van http://www.edegan.com/pdfs/Bhide%20(2000)%20-
%20The%20Origin%20And%20Evolution%20Of%20New%20Business.pdf
Blom, R.J. (2016). Veelgestelde vragen door startende ondernemers. Opgevraagd op 8 mei,
2016. Van http://www.ru.nl/mercator/trainingen_workshops/faq/
Boone, J. (2016). Informatie over… Opgevraagd op 20 april, 2016. Van
http://www.mwrz.nl/informatie-over/
BPSW (z.j.). OMW/Checklist/Bedrijfsmatig. Opgevraagd op 13 april, 2016. Van
http://www.nvmw.nl/ledenportaal-dashboard/webdossiers/ondernemers/40-
kennisbank/dossiers/537-omw-checklist-bedrijfsmatig.html
Brockhoff, G. (2013). Witte raven: succesvol ondernemen in Nederland in turbulente tijden.
Assen: Van Gorcum.
Bruyat, C. & Julien, P.A. (2000). Defining the field of research in entrepreneurship.
Opgevraagd op 8 maart, 2016. Van http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/
download?doi=10.1.1.564.3338&rep=rep1&type=pdf
38
Bussink, N. (2015). Onderzoeksupervisie. Opgevraagd op 14 april, 2016. Van
https://dlwo.dmr.hva.nl/studiedelen/4100CRIP15/1516/Documents/Studiehandleiding
%20onderzoeksupervisie%202015%202016.pdf
Claerhoudt, M. (z.j.). Profiel. Opgevraagd op 20 april, 2016. Van
http://www.omslag4you.nl/?page_id=41
Dalgic, T. (2006). Handbook of niche marketing: principles and practice. Opgevraagd op 30
april, 2016. Van
https://books.google.nl/books?id=TWEqsqWTOq8C&pg=PA28&lpg=PA28&dq=phili
p+kotler+niche&source=bl&ots=Q8ZUXuyz9S&sig=t2_hXYBxQAtZu8_IfXTkmum
00yU&hl=nl&sa=X&ved=0ahUKEwiy0NepurbMAhWqI8AKHaMNDsUQ6AEIMD
AC#v=onepage&q=philip%20kotler%20niche&f=false
Degen, L. (2010). Mijn profiel. Opgevraagd op 20 april, 2016. Van
http://www.leniedegen.nl/profiel.aspx
Donk, C. van der & Lanen, B. van (2015). Praktijkonderzoek in zorg en welzijn. Bussum:
Uitgeverij Coutinho.
Doorn, L. van, Huber, M.A., Kemmeren, C., Linde, M. van der, Räkers, M. & Uden, T. van
(2013). Outreachend werkt! Opgevraagd op 30 april, 2016. Van
https://www.movisie.nl/sites/default/files/alfresco_files/Outreachend_Werkt%20[MO
V-769716-00].pdf
Encyclo.nl (z.j.). Nederlandse encyclopedie. Opgevraagd op 25 april, 2016. Van
http://www.encyclo.nl/begrip/succesfactor
Franssen B. & Scholten, P. (2007). Handboek voor sociaal ondernemen in Nederland. Assen:
Van Gorcum.
Geerdink, G. (2010). Over de zin van praktijkgericht onderzoek voor hbo‟ers. Opgevraagd op
28 april, 2016. Van http://www.gerdageerdink.nl/pdf/HAN_HBP5_v4-05.pdf
39
Heerink, M., Pinkster, S. & Bratti – van der werf, M. (2009). Onderzoek in zorg en welzijn:
een praktische inleiding. Amsterdam: Pearson Benelux bv.
Hoekema, L., Kösters, L., Loog, B., Nieuweboer, J., Pouwels-Urlings, N. & Smits, W. (2014).
Achtergrondkenmerken en ontwikkelingen van zzp‟ers in Nederland. Opgevraagd op 8
maart, 2016. Van http://www.cbs.nl/NR/rdonlyres/0374E776-5C6D-428E-B7B9-
FEADA895CB48/0/009093ZZPersinNederland.pdf
Huijghe, E. (2015). Werken in en vanuit een organisatie. Opgevraagd op 14 april, 2016. Van
https://dlwo.dmr.hva.nl/studiedelen/2100WORG15/1516/Documents/Studiehandleidin
g%20wievo%202015-2016.pdf
Jagt, N. (2010). Beroepsprofiel van de maatschappelijk werker. Nieuwegein: Drukkerij
Anraad bv.
Jansen, A., Heersink, M., Venrooij, N. van, Weeink, C. (2014). De positie van de social
worker: een internationaal georiënteerd onderzoek naar de positie van de social
worker in de transitie van verzorgingsstaat naar participatiemaatschappij.
Opgevraagd op 11 maart, 2016. Van https://www.movisie.nl/sites/default/files/
Rapportage-positie-social-worker.pdf
Jong, P. de & Verdegaal. J. (2012). Je eigen bedrijf: van student naar ondernemer. Den Haag:
Boom Lemma uitgevers.
Kapteyn, B. (2001). Organisatietheorie voor non-profit. Houten/Diegem: Bohn Stafleu Van
Loghum.
Keken, H. de (2006). Voor het onderzoek: het formuleren van de probleemstelling. Den Haag:
Boom Onderwijs.
Krakers, A. (2016). Anneke Krakers. Opgevraagd op 20 april, 2016. Van
http://www.annekekrakers.nl/anneke-krakers/
40
den & Boer, A. de (2014). De Wmo in beweging: evaluatie wet maatschappelijk
ondersteuning. Opgevraagd op 29 april, 2016. Van
file:///C:/Users/Marjolein/Downloads/De%20Wmo%20in%20beweging.pdf
Kvk.nl (z.j.). Inschrijven eenmanszaak. Opgevraagd op 1 mei, 2016. Van
http://www.kvk.nl/inschrijven-en-wijzigen/formulieren/inschrijven-onderneming-
eenmanszaak/
Kwekkeboom, R. (2009). Werken met de Wmo: gevolgen van de wet voor beroepspraktijk en
beroepsopleiding. Maatwerk: Vakblad voor maatschappelijk werk, 5, 4.
Meer, C. van der (2005). Van idee tot ondernemingsplan. Utrecht/Zutphen:
ThiemeMeulenhoff.
Migchelbrink, F. (2007). Actieonderzoek voor professionals in zorg en welzijn. Amsterdam:
Uitgeverij SWP.
Mönnink, H. de (2009). De gereedschapskist van de maatschappelijk werker: cliëntgericht
multimethodisch maatschappelijk werk. Maarssen: Elsevier.
Mulder, R. & Cate, R. ten (2011). Ondernemen. Amsterdam: Pearson Education Benelux
bv.
NVMW (2010). Beroepscode voor de maatschappelijk werker: collectieve beroepsnormen
van het beroep maatschappelijk werker. Nieuwegein: Drukkerij Anraad bv.
Ondernemingsplannen.nl (z.j.). Motivatie om ondernemer te worden. Opgevraagd op 1 mei,
2016. Van https://www.ondernemingsplannen.nl/kennisbank/motivatie-om-
ondernemer-te-worden/
Overvoerde, P. & Biemans, P. (2013). Ondernemen in welzijn. Delft: Uitgeverij Eburon.
Pelsmacker, P. de & Kenhove, P. van (2010). Marktonderzoek: methoden en toepassingen.
Amsterdam: Pearson Education Benelux bv.
41
onderzoeksrapportage. Bussum: Uitgeverij Coutinho.
Remmers, G., Hobbelen, M. & Vijverberg, T. (2010). “Bezint eer u begint!”: rapportage
kwalitatief onderzoek naar de succes- en faalfactoren van startende ondernemers in
Den Haag. Rotterdam: Blauw Research.
Riet, N. van & Jongman, H. (2003). Maatschappelijk werk: basisboek. Groningen/Houten:
Wolters – Noordhoff bv.
Riet, N. van & Jongman, H. (2003). Maatschappelijk werk: doelgroepen en werkvelden.
Groningen/houten: Wolters – Noordhoff bv.
Ritsema, H.A. & Westra, R. (2005). Met recht een onderneming: inleiding in de juridische
aspecten. Groningen: Wolters – Noordhof.
SCRIBBR.nl (z.j.). Dé nakijkservice voor jouw scriptie. Opgevraagd op 15 april, 2016. Van
https://www.scribbr.nl/
Smit, A.J. (2010). The competitive advantage of nations: is Porter‟s Diamond Framework a
new theory that explains the international competitiveness of countries? Opgevraagd
op 9 maart, 2016. Van http://www.unisa.ac.za/contents/faculties/service_dept/docs
/SABVIEW14_1_chap5.pdf
Snellen, A. (2010). Basismodel voor methodisch hulpverlenen in het maatschappelijk werk.
Bussum: Uitgeverij Coutinho.
Stoker, J. (z.j.). Welkom. Opgevraagd op 20 april, 2016. Van
http://www.voltooidverledentijd.eu/
Vandale.nl (z.j.). Betekenis „Factor‟. Opgevraagd op 25 april, 2016. Van
http://www.vandale.nl/opzoeken?pattern=factor&lang=nn#.Vx3vHfmLTIU
Verhoeven, N. (2014). Wat is onderzoek? Praktijkboek voor methoden en technieken. Den
Haag: Boom Lemma uitgevers.
42
ervaringsgericht systeemgericht. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
Werff, S. van der & Berkhout E. (2015). Studie & Werk 2015: hbo‟ers en academici van
afstudeerjaar 2012/13 op de arbeidsmarkt. Opgevraagd op 15 maart, 2016. Van
http://www.seo.nl/fileadmin/site/rapporten/2015/2015-20_Studie__Werk_2015-
def.pdf
Wesseling, M. (2016). Mijn visie. Opgevraagd op 20 april, 2016. Van
http://www.martijnwesseling.nl/mijn-visie/
43
Bijlage A – Leidraad interviews
Korte introductie
Hartelijk bedankt dat u tijd voor mijn onderzoek heeft vrijgemaakt. Zoals ik u door de telefoon ook vertelde, zal mijn scriptieonderzoek gaan over ondernemen als maatschappelijk werker. Door het doen van dit onderzoek hoop ik succes-en faalfactoren in kaart te brengen die een rol spelen in het starten van een eigen bedrijf als maatschappelijk werker. Ik zal u open vragen stellen en vervolgens naar aanleiding van uw antwoord daarop doorvragen. Wellicht komt het voor dat ik een vraag dubbel stel, maar dat zal dan per ongeluk zijn en ik zal dat zo min mogelijk proberen te doen. Als u akkoord gaat zou ik graag het gesprek opnemen met mijn telefoon. Nadat ik thuis het interview heb
uitgeschreven zal ik het interview verwijderen. Gaat u daarmee akkoord? Achtergrondvragen
Respondent: naam, geboortedatum, vooropleiding(en).
Bedrijf: naam, wat biedt het bedrijf, startdatum.
Wanneer bent u afgestudeerd als maatschappelijk werker?
Op welke manier kwam ondernemen aan bod tijdens uw studie? Heeft u daar iets aan gehad?
Waarom bent u gestart met uw eigen bedrijf? Interviewvragen
1 Welke belangrijkste stappen heeft u ondernomen bij het starten van uw eigen bedrijf?
2 Welke succesfactoren hebben een rol gespeeld bij het starten van uw bedrijf?
3 In de literatuur wordt gesproken over faalfactoren, heeft u te maken gehad met zogenoemde faalfactoren bij het starten van uw bedrijf?
4 Wat zijn uitdagingen voor u op dit moment, met betrekking tot uw eigen bedrijf? 5 Welke kansen ziet u voor de toekomst van uw bedrijf?
6 Waar bent u trots op?
7 Heeft u tips voor het starten van een eigen bedrijf? Heeft u tips voor literatuur? Topiclijst
Eigenschappen van een ondernemer
Professioneel maatschappelijk werker
Inkomen genereren
Te zakelijk georiënteerd
Huidige economie/Wmo
Aangeboden middelen: belastingdienst, KvK, gemeenten
Andere manieren van kennis opdoen
Ondernemingsplan schrijven
Marktonderzoek doen
Lidmaatschap beroepsvereniging
Acquisitie
Verzekeringen
Contact met andere maatschappelijk werkers
Werken zonder collega’s of instelling
Ontwikkelingen in de zorgsector
Concurrentie
44
Bijlage B – Codelijst
Topics Subtopics Codes
Belangrijkste stappen Oriëntatie 1
Kiezen van doelgroep 2
Marketing 3
Inschrijven KvK 4
Schrijven ondernemingsplan 5
Succes- en faalfactoren Motivatie 6
Realistische verwachtingen 7
Eigenschappen ondernemer 8
Eigenschappen professioneel maatschappelijk werker 9
Juiste productiefactoren 10
Economische orde 11
45
Bijlage C – Respondenten
De volgende respondenten hebben dit scriptieonderzoek mogelijk gemaakt: Anneke Krakers
Met haar bedrijf WelzijnNederland geeft Anneke sinds 2007 trainingen, workshops en lezingen, waarin zij sociale professionals helpt die willen ondernemen maar die niet met zichzelf te koop willen lopen. Anneke helpt hen met hun marketing en profilering. Daarnaast schreef ze het boek Hier Sta Ik Voor, waarin ze tevens ingaat op marketing en profilering voor sociale professionals. (Krakers, 2016.) Johan Boone
Als professioneel maatschappelijk werker heeft hij zijn eigen bedrijf Maatschappelijk Werk Regio Zeeland. Met name op het gebied van roze hulpverlening, noemt Johan zichzelf een ervaringswerker en integreert hij zijn ervaringen in zijn professionele uitvoering. (Boone, 2016.)
Lenie Degen
Lenie Degen is na een aantal jaren in loondienst te hebben gewerkt, in 1995 begonnen als zelfstandig professioneel maatschappelijk werker. Dit heeft zij tot en met 2015 gedaan. Tegenwoordig werk zij nog steeds zelfstandig, maar besteed zij haar tijd aan coaching, intervisie en supervisie. (Degen, 2010.)
Marij Claerhoudt
Met Omslag4you heeft Marij sinds twee jaar haar eigen onderneming. Zij is sinds 1975 actief als professioneel maatschappelijk werker en richt zich tegenwoordig voornamelijk op
bedrijfsmaatschappelijk werk. Met Omslag4you omschrijft ze het effect van de psychologische begeleiding en coaching, namelijk: een proces op gang brengen zodat situaties of gevoel vanuit een breder perspectief worden benaderd. (Claerhoudt, z.d.)
Martijn Wesseling
Naast zijn baan als projectleider heeft Martijn zijn eigen onderneming in het geven van training en advies in online hulpverlening. Zijn visie hierop is dat internet mogelijkheden biedt om hulpverlening laagdrempeliger, efficiënter, transparanter en effectiever maakt. (Wesseling, 2016.)
Judith Stoker
Met haar bedrijf Voltooid Verleden Tijd heeft zij een praktijk voor individuele therapie,
relatietherapie en trainingen. Daarnaast biedt zij hulp bij pastorale problematiek. Door zich verder te verdieping in relatietherapie, hoopt zij zich nog meer te kunnen richten op waar haar passie ligt. (Stoker, z.d.)