GC 3848 Gezang 68 Zalig, zalignietste wezen. GC 3850 Gezang 96 Halleluja, eeuwig dank en eere.

DE HERVORMER,

15

AUGUSTUS

1911.

t2

Schrijf

behocft

onze termen kontant

afbetalingi betalen

KONTANTE PRIJS £4 ^0-0

Hoewel verreweg de meest samengepakte Binnenwerk Hoorn Machine

in

de

markt, is

de

^sterkte

van de

toon toch gelijk

aan

die

van de

grootste

Hoorn Machine. Door

zijne

kombinatie van wetenschappelike samengestelde binnenwerk

en

de

klank versterkende

scherm (welke verkregen werd door

jaren lange

proefnemingen) wordt de merkwaardige

sterkte

van

klank niet

verkregen

ten koste

van de ware

reproduktie.

In veelomvattendheid,

schoonheid van voorkomen,

kracht en klankzuiverheid,

daagt

het enig

ander machine

^uit.

Nieuwe Records

in

onze eigene

taal

door Jongej. Annie

Visser.

Liederen.

JONGEJ.

ANNIE

VISSER.

GC

^{3843 Afrikaans Volkslied.}

GC

^{3844 Grietje.}

GC

^{3845 Afrikaans} Bruiloftslied.

GC

3846 Gertji.

GC

3847 Di Veldpartijtjie.

GC

3854 Overtuiging.

GC

3855 Zuid Afrikaans Volkslied.

GC

3856 Di Afrikaanse Pop.

GC

3857

Mamma,

’k wil ’n

man

hê.

GC

3858

Ou

Tante Koos.

Komieke

Liederen.

DE HEER

C. L.

HUTCHINSON.

GC

¹⁴³¹ Toe sê di Magistraat.

Snaakse

Praat.

DE HEER

C. V.

BECKER.

GC

1429 Di Geweer Licentie.

GC

1430 In Zelfverdediging.

Qezangen

en

Psalmen.

jONGEj.

ANNIE

VISSER.

GC

3848 Gezang

68—

^Zalig,zalignietstewezen

GC

3849 Gezang

21—

Diepe wijsheid zijn

uw

paden.

GC

3850 Gezang

96—

Halleluja, eeuwig dank en eere.

GC

3851 Gezang

83—

Heer wanr dan heen.

GC

3852 Psalm 68

—

De Heer zal opstaantot den strijd

GC

3853 Gezang62

—

Heiligejesusmijteleven.

GC

1330

GC

4608

GC

1320

GC

1319

Afrikaans Praten.

Springboks pratende in de taal.

Springbok Koor en Oorlogslied.

Boeren recitatie.

Boeren Samenspraak.

Box 210,

Potohefstroom

Qereglstreerd aan het Hoaifd-Postkantoo:i’ alseen Níeuwsblad.

DE HERVORMER

MAANDBLAD

gewijdaande belangen van de

NEDERDUITSCH HERVORMDE KERK

inZuid-Afrika.

Onder Redactie van Ds. J.

VAN BELKUM.

Uitgegeven door

A.H.

Koomans

<5 H. DEGraaf,Potchefstroom.

Officiëel gedeelte onderRedactievan denScriba der Algemeene Kerkvergadering.

Alle stukken voor het officieele gedeelte moeten vóór den len van elken maandgezon- den worden aan Ds. _J. van Belkum, Bus 197, Heidelberg, Transvaal.

Inteekening- en Administratiegeldentezenden aan den Heer A. H. Koomans, Bus 123, Potchefstroom.

3de

JAARQANG

^{No. 29. 15}

SEPTEMBER

1911.

OPFICIEEL GEDEELTE.

Algemene Kassier der kerkelike fondsen, de heer H. _J. L. Th. Roorda, Bus 447, ^Pretoria.

Gemeenten : Adressen^:

PRETORIA

^{: Th. M.} Reesse, Bus 96, Pretoria.

POTCHEFSTROOM

^: A. H. Koomans, Bus 123, Potchefstroom.

HEIDELBERG

^: L. E. Bongers, Bus 96, Heidel- berg.

RUSTENBURG

^: Ds. A. Murray, Rustenburg.

ZOUTPANSBERG

: J. T. de Vrije Smit, Bus 40, Pietersburg.

WATERBERG

^: H. Willemse, 24 Rivier via ^Nijl- stroom.

MIDDELBURG

^: M. J. Goddefroy, Middelburg, Transvaal.

I

LIJDENBURG

^: H. Hofland, Dullstroom.

'

ERMELO

^: J.A. Joubert, Elandsfontein, p.k.Lake

Chrissie.

'

A VOLKSRUST

^: H. G. Stoop, Volksrust.

STANDERTON BETHAL

^: Ds. J. J.Prinsloo,Bus

^ 81, Bethal.

JOHANNESBURG

^: H. Tjasink, 107 Jutastraat, Braamfontein.

-

KRUGERSDORP

^{: Ds.} J. Kuhn, Distr.dorp, Kru- gersdorp.

í

KLERKSDORP

^: Ds. P.

W.

Ennis, Bus85,Klerks-

^ dorp.

VENTERSKROON

^{: I.} D. Barnard, Venterskroon.

i

MAKWASSIE

^: Ds. K. P. van den Heever, Bos- mansrust, Leeuwdoorns via _p.

Klerksdorp.

'

LICHTENBURG VENTERSDORP

^{: Ds. F. S. du}

Toit,Ventersdorp.

MARICO

^: Ds. P. vanDrimmelen, Zeerust.

^

VREDE

^:

W.

J. Botha, Bloemhof, p.k. Cornelia, via Vrede O.R.K.

Í'

OFFICIEEL GEDEELTE.

Kerkbeurten.

HEIDELBERG.

17SeptemberSterkfonteinv.m. 10en n.m. 2 uur, wijk van Br. Marx.

24 September Doop v. m. 10 u. 30, Ds. L. E.

Brandt.

14 Oktober 3 uur nam. Voorbereiding.

15 Oktober 10 uur v.m. Nachtmaal; 2 uur nam.

Dankzegging en Doop; ₇ uur av. Ds. J. J. Prinsloo van Standerton, hoopt bij dit Nachtmaal ^te

komen

helpen.

De

katechisaties voor aanneming beginnen Dins dag 10 Oktober

om

₉ uur.

Vrijdagavond 7 u. 30 vergadering van de Ker- keraad.

Zaterdagavond ₇ uur vergadering van de Ge- meente.

HEILBRON. —

Nachtmaal te Heilbron op Za- terdagenZondag 23 en ₂₄September ^{1911. Ds.} K.

T. van den Heever en Ds. J. van Belkum zullen daar de diensten houden.

VREDE. —

Nachtmaal met

Aanneming

en

Doop

teBloemhof ^(distriktVrede) op Zaterdag enZondag 28 en 29 Oktober.

Bij deze gelegenheid zal gesproken worden over kerkbouw op Cornelia. Alle leden worden dus ver- zocht tegenwoordig te zijn.

De

Br. Kerkeraadsleden van Heidelberg, Vrede en Heilbron wordenverzocht de intekengelden voor De Hervormer van hun zelven en de leden der ge- meente, de ingevorderde en verkochte ^{tienden, zo} veel mogelik

mede

te brengen ter vergadering van de Kerkeraad.

2 ,,DE

HERVORMER” VRIJDAG

15

SEPT.

1911.

De

predikant van Heidelberg verzoekt ook, dat de Kerkeraadsleden hein bij Nachtmaal zullen op- geven hoeveel

Almanakken

en Zondagsschool-roos- ters zij voorhunne wijken voor 1912 nodig hebben.

Almanakken

kosten ^d. per stuk; Roostersis. lo eksemplaren.

Op

last van de kommissie der algemene kerkver- gaderingheeftdescribade eerhetvolgende bekend

te

maken

^:

10. dat hij een.verslag van alle fondsender kerk, onder beheer van de Financiele Kommissie, heeft verzonden aan alle kerkeraden;

20. dat Br. Leeraren en Kerkeraden die

hem

schrijven over kerkzaken, dit toch zullen doen op afzonderlik papier en geen private zaken met offi- ciele vermengen.

Verder heeft de scriba de eer

mede

te delen dat hij verzonden heeft aan allekerkeraden de vormen, nodig voor het Officieel Gedeelte van de

Almanak

1912 en hij verzoekt dringend, die vormen goed in- gevuld terugvóór 15 Oktobera.s., daar wij 20Ok- tober a.s. beginnen met drukken,

om

ⁱ December klaar te zijn.

POTCHEFSTROOM. — De

viering van het Heilige Avondmaal zal plaats vinden op Zondag i

Oktober a.s.. VoorbereidingZaterdag 30 September d.a.v. desnam. ₃uur, tevens voorstellingvan kerk- raadsleden en aannemelingen.

De

Eerw. heer Ds. Jac. v. Belkum van Heidel- bergzalonze plaatselikeleeraar behulpzaamzijn.

Kerkraadsvergadering Vrijdag ₂₉ September, des n.m. ₃ uur.

TRICHARDS. —

30 September Vergadering van de Kerkeraad met de kollektanten, beginnende des morgens

om

₉ uur.

De

kollektantenwordenverzocht hunkwitantie boekjes

mee

te brengen

om

^verslagte

doen.

I Oktober ’smorgens 10 uur dienst te Trichards.

STANDERTON. —

7 Oktober voorbereiding en aannemen; des avonds Gemeente vergadering.

8 Oktober Nachtmaal ’smorgens

om

¹⁰ uur; des middags 3 uurdoop.

VOLKSRUST. —

21 Oktober

Aannemen

en Voorbereidingsdienst. Gemeente vergadering.

22 Oktober Nachtmaalsviering en Doop.

TRICHARDS. —

De Nachtmaalsviering te Tri- chards zal zijn op 25 en 26

November

en niet in Oktober.

xJe Kommissie der Algemene KerKvergaaenng der Nederduits Hervormde Kerk van Zuid-Afrika, geroepen

om

antwoord te geven op de vraag van Ds. Ruysch van Dugteren, vervat in een brief d.d.

Juli 1911, aldus luidende;

Of ikmij houden moet aan boven genoemde for-

mule Art. 116 der Wet, welke aldus luidt: ,,Wij ondergetekenden, predikanten van de Nederduits Hervormde Kerk, verklarenin goedeu gemoede, de leer, welke overeenkomstig GodsHeilig V'oordver- vat is in de formulieren van Enigheid der Neder- duits Hervormde Kerk, nl. de Nederlandse Gcloofs- belijdenis,deHeidelberger Katechismusende Dord- se leerregelen, hartelik te omhelzen en gctrouAv tc zullenleren,belovendein allesovereenkomstig onze kerkelike reglementen onsstiptelik te zullen gedra- gen, ons onderwerpende aan het oordeel der be- voegde kerkelike besturen alhier, indien daartegen door ons mocht worden gehandeld. De onderteke- naar van deze formule verklaart doorzijne handte- kening, dat hij de leer, die in bovengenoemde for- mulieren vervat is, gelooft overeenkomstig Gods woordtezijn,” zodat iedere

—

ook degeringsteaf-

wijking van de leer in de drie formulieren van enigheid vervat, moet beschouwd worden als het schenden van de belofte bij in dienst treding afge- legd, of is afwijking van de leer geoorloofd?

heeft bcsloteuin hare zitting van de jde Septem- ber 1911 het volgende te antwoorden:

dat de Kommissie zelf staande onder de wet en geroepen

om

de wet te handraven, slechts éen ant-

woord kan geven, nh : ,,Ja”;

en dat de Kommissiezich verwondert, dat uzulk cen vraag nu kunt ^stellen, daar van elk persoon, die een formule tekent, verwacht

mag

worden zich stipt tehouden, zowel aan deletter alsaan de geest van hetgeen hij»ondertekent, hetwelk van een voor- gangerder gemeente nog te meer

mag

worden ver-

^

wacht, overeenkomstig de regel des goddeliken woords”,laatalledingen eerlikenmctorde geschie- den.

en dat de Hervormde Kerk van Z. Afrika geen leervrijheid of afwijking van de formulicren kan of

mag

toelaten en nimmer heeft toegelaten.

Wat

betreft

uwe

bewering in de brief van 29011

Augustus 1911 : ,,dat de handhaving van de leer ener kerk moet leiden tot verstening en een toe- stand van doodsheid”, merkt de Kommissie op dat dezc vrees door de geschiedenis van vele eeuwen wordt tegengesproken, en dat de Hervormde Kerk van Z. Afrika nimmerecn belijdenislozekerk is ge- weest en nimmer heeft toegelaten persoonlik gevoe- len omtrent die leer der kerk te stellen in plaats van de cenmaal door de kerk vastgcstclde lecr. (Zie Art. I en 6 derWet.)

,DK

HERVORMÉR” VRIJDAG

15 SEP'T. igii.

Verder hehandelend de

Open

Brief van Ds.

Rnyschvan Diifíteren, nierktde Konnnissieop:

Dat hoewel ten gevolge van een onvoorzien ver- zuim van de^Scriba der Algemene Kerkvergadering de formule niet door u is getekend voor debevesti- ging, gij nochtans wdstvoor diebevestiging, datdie formule moest getekend worden, en dit verzuim u geenrecht geeftde hoogste kerkbesturentebeschul- digcn weinig gewicht tehechten aan dieonderteke- ning, vvelkc niet een blote formaliteit, maar wel de- gelik cen plechtige verklaring door een predikant afgelegd is, en cen bindend kontrakt, waaraan een predikant zicli niet

mag

onttrekken.

Met bctrekking tot

uwe

bewering, als zouden er

nog andere predikanten zijn, die bezwaren hadden tegen de leer in dedrie formulieren vervat, en toch de formule hadden ondertekend, spijt het de

Kom-

missie, dat ook hier wederom getracht wordt een insinuatie op andere leeraren te werpen, wier na-

men

u desgevraagdnietwildenoemen, waaruitblijkt dat Ds. Ruysch zich telkens achter anderen tracht teverschuilen, wathij verklaartniet tewillen doen.

U

beweert: wel tekenend en veelzeggend is in verband hiermede de onbekendheid met de inhoud der belijdenisschriften bij het grootste gedeelte van kerkeraads- en gemeenteleden.”

Het verwondert de Kommissie, dat zulk een op- merking door u gemaakt wordt als predikant, die de formulierenvolgens eigen verklaringkent en die naenigc dienstjaren met de vraagkomt of

men

be- zwaren

mag

hebben tegen de leer of niet, en zo ja,

waar dan die grenzen zijn;

en dat naar aanleiding van deze opmerking over de onbekendheid derGemeente en van kerkeraads- leden niet de belijdenis schriften, het veeleer teke-

nend en veelzeggend

mag

heten, dat leden der ge- meente, zodra wordt afgeweken van de leer harer kerk, onmiddelik hun protest doen horen, en hun bezwaarschrift inzenden bij de Kommissie der Al- gemene Kerkvergadering.

U

^{gelooft niet volgens}

uw

eigen vrijwillige ver- klaring, dat de leer in de formulieren van enigheid volkomen overeenkomstig Gods woord is.

De

ver- klaring dat zij overeenkomstig Gods woord zijn, is

door u ondertekend en aangeziendit een vrijwillige verklaring was, waardoor alleen u de toegang tot deKerk werdverleend, laathetgeen de minstetwij- fel over dat u niet meer thuis behoort in die kerk van het ogenblik, dat u zulk een nieuwe verklaring gemaakt heeft.

Met betrekking tot

uwe

mededeling, dat u altijd het Evangelie van Jezus Christus hebt trachten te prediken, merkt deKommissieop, datzij ditgaarne gelooft, maarwijst er u op, dat de Nederduits Her- vormde Kerk van Zuid-Afrika in hare formulieren

i

bijzonder ook de leer der Soevereiniteit Gods leert,

en dat dit een der hoofdkenmerken dier kerk is te-

genover andere kerken, niet van Calvinistiese oor- sprong, en dat dit ook niet in strijd is met het Evangelie van Jezus Christus.

Voor ware Kopie,

JAC.

VAN BELKUM.

De

Kommissie geroepen

om

te beoordelen eii 'e beslissen over een besluit des kerkeraads van Pre- toria d.d.4Augustus, welk besluit aldusluidt:

,,Deze vergadering in buitengewone vergad^:í.ng te zamen gekomen ter onderzoek van Ds. Ray-c!i van Dugteren’sverklaringvan dekansel, alsookvan zijn cirkulaire brief van 28 Juli 1.1.

,,\^erder overwegende dat Ds. Ruysch van Dug- teren in deze vergadering uitdrukkelik verklaard heeft, dathij de Formulierenvan Enigheid nietkan leren en dezelve ook niethartelikkan omhelzen, als

ook niet gelooft dat de Formulieren van Enigheid in ovcreenstemming zijn met Gods woord:

,,Verderoverwegende, datgeen predikant van de Hervormde Kerk kan worden bevestigd, tenzij hij vooraf dit verklaart en gelooft, en aangezien Ds.

Ruysch van Dugteren uit eigen vrije wil tot zulkc verklaringen is overgegaan zonder aanleiding van Kerkeraad of Gemeente^:

,,Besluit tebepalen:

,,dat Ds. Ruysch van Dugteren van af heden geen dienstmeer zal

mogen

houden, noch personen trouwenofSakramenten

mag

bedienen:

,,dat hangende eventueel hoger beroep en beslis- sing van de hogere Kerkbesturen onzer Kerk, aan Ds. Ruysch van Dugteren zal worden uitbetaaldde helft van zijn volle traktement, ingaande op heden 4 Augustus 1911.

,,Dat Z.Eerwaarde hangende de beslissing vrij- heid worde gegeven de pastorie vrij te bewonen.”

Gelezenhebbende

a. de Notulen van de Kerkeraad van ^{die verga-} dering;

b. debrief van Ds. Ruysch van Dugterend.d. 29 Aug. 1911;

c. eenmemorie van Dr. Bodensteyn re appêl Ds.

Ruysch van Dugteren kontra de Kerkeraad van de Ned. Herv. Gemeente te Pretoria;

gelet hebbende op Artt. i, 3, 116, 125, 126, 127, 130, 144, 153, 154, 156 der wetten;

overwegende^:

dat uit een en ander ^{blijkt, dat Ds. Ruys*.1 '.m} Dugteren ^{vrijwillig verklaard heeft in vvooid} en in geschrift niet meer zijne ondertekening van .\n.

116 gestandte kunnendoen;

dat het voor de Kerkeraad ^niet duidelik was, of Ds. Ruysch de broederlike raadgeving van de Al- gemene ^Kommissie, 27 Juligegeven, zou opvolgen.

4.

„D£ HERVORMER’^ VRIJDAG

15

SEPT.

1911

om

^n.l. hangende de beslissing van de Kominissie niet nieervoor de gemeente teprediken, in dit bui- tengewone geval wel degelik gerechtigd was zo te handelen, daar Ds. Ruysch ₃₀ Julinog voor de ge-

meenteTrichardsfontein wasopgetreden: en erdus voor de Kerkeraad van Pretoria niets anders over bleef dan onder omstandigheden, daar Ds. Ruysch

zelf tot breking was overgegaan en hij dus niet

meer als predikant kon optreden van die dag af,

waarophij verklaard heeft zich niet nieergebonden

te achten aan zijne handtekening, dan

hem

zijn dienstwerk te beletten;

kennis genomen hebbende van het feit, dat Ds.

Ruysch van Dugteren geprotesteerd heeft tegen de handelwijze van de kerkeraad :

en dat Dr. Bodensteyn in een lang pleidooi be- weert, dat de Kerkeraad geen recht haddit besluit te

nemen

^:

en verder dat Dr. Bodensteyn zelf beweert, dat Ds. Ruysch zich aan kontraktbreuk heeft schuldig gemaakt door de voorwaarden van zijn kontrakt te verbreken,ofschooner twijfelkanoverblijvenof dit alseen grovedan wel als eenkleine afwijkingmoet worden beschouwd

:

besluit de Kommissie te konstateren:

dat Ds. Ruysch van Dugteren door het terugne-

men

van zijne handtekening zich buiten de kerk heeft gesloten,en daardoorheeftopgehoudendienst-

doend predikantderNederduitsHervormde Kerk te zijn;

te handhaven dat deel van het besluit van de Kerkeraad van Pretoria d.d. 4 Augustus, dat Ds.

Ruysch het verrichten van zijndiensten belet;

en datmet betrekkingtotpunt 2 : het geven van half salaris aandepredikant, de Kommissie ^beslist, dat het salaris totop 7 Septemberzal wordenuitbe- taald.

De

Kommissie vindt het prijzenswaard, dat de Kerkeraad Ds. Ruysch het bewonen der pastorie heeft toegestaan en vertrouwt, dat hangende hoger beroep, wanneer daarvan gebruikmocht wordenge- maakt,

hem

dit zalblijven vergund, en datde Ker- keraad

hem

naar de aard der Christelike liefde zal behandelen.

Voor wareKopie,

JAC.

VAN BEEKUM.

De

Kommissie overwogen hebbende ^{een besluit} genomen en cen protest getekend door 170 perso- nen;

heeft beslotente antwoorden^:

I. dat Ds. Ruyschvan Dugteren wel degclik heeft verklaard in woord cn geschrift de leer in de drie

formulieren vervat, niet te geloven overeenkomstig Gods W'oord te zijn, en zijne ondertekening opvat

als cen formaliteit, en dat zij Kommissie, dus niet

kan inzien dat de Kerkeraad

hem

onbillik heeft be- handeld;

II.dat het der Komraissie niet bekend is, dat er predikanten zijn in onze kerk, die de formule niet gewetensvol kunnen ondertekenen

.

III. dat metbetrekkingtot

uwe

sugegstieomtrent Art. 116 de Kommissie uverwijst naar Art. ₁₄ der

W

etten, waar aan elk lid der Gemeente het recht wordt toegekend een verzoekschrift tot wijziging der wet in te dienen bij de Algemene Kerkverga- dering.

Voor ware Kopie

JAC.

FAN BELKUM.

De

Kommissie der Algemene Kerkvergadering, ontvangenhebbendeeenprotest van de herenJ.

W^

Geerling, J. Eeemhuis, Th. M. Reesse, P. J. Voor- loop, P. A. de Uoor en _J. Overdiep,, leden van de Kerkeraad van Pretoria, tegen het besluit van de Kerkeraad d.d. 4 Augustus 1911 in de zaak van Ds. Ruysch;

besluit aan hen

mede

te delen: dat Ds. Ruysch wel degelik heeft verklaard in woord en geschrift de leer inde drieformulieren vervatniet te geloven overeenkomstigGodsW^oord te zijn, enzijneonder- tekening opvat als een formaliteit en dat zij, de Kommissie, dus niet kan inzien dat de Kerkeraad

hem

onbillik behandeld heeft;

dat hiervan vermanengeen sprakekan zijn, om- dat het niet een geval is van gewoon wangedrag, maar van beslist breken van beloften, die

hem

de toegangtot de kerkhebben gegeven;

en verder dat de Kommissie van oordeel is, dat Kerkeraadsleden, die instemmen met de zienswijze van Ds. Ruysch van Dugteren, niet handelen over- eenkomstig de eis vanArt. 39 en diensvolgens zich wel de vraag

mogen

stellen of zij nog thuis beho- ren in de Nederduits Hervormde Kerk van Z.

Afrika.

Voor ware Kopie

JAC.

VAN BELKUM.

De

rekeningen zijn tans aan de intekenaren ver- zonden en de UitgeYersdoen nu een vriendeiik ver- zoek aan de intekenaren

om

hun intekening geid op tezenden, in andergevalzal hetonmogelik zijnoni ,,De Hervormer” te doen laten blijven versohijnen.

Zend u

uw

intekening geld aan A. H. Koomans,

Bus

128 Potohefstroom.

DE UITGEYERS.

,,DIi

HËRVORMER” VRIJDAc;

j,s ,SEPT. lyn. _S

NIET-OFFICIEEL GEDEELTE.

LEYENSMOEDHEID.

Het ^is genoeg; neem nu Here!

mijne ziel.

IKoningen ig : 4.

ZospreektElia, als hij inde woestijnneerzit, on- der de jeneverboora. Hij is levensmoede en wenst

te sterven. Is dat dezelfdeman, dieeen paar dagen

te voren opzijngebedvuuruit deliemel zagdalen, en de regen in stromen op het dorstige aardrijk nederdalen? Dezelfde nian, die een geloofs- en gc- bedsheld, koningen en priesters heeft weerstaan, en nu vlucht voor een vrouw, die zweert

hem

te zul- len doden?

Wat

is ermet

Hem

dangebeurd?

Hoe

komt het, dat hij zo eensklaps van de hoogte des geloofs is

gevallen in de diepten van wanhoop en moedeloos- heid?

Ook

Elia had te veel van zijn kracht gevraagd:

teveelopsuksesgerekend: te veelop demensver-

trouwd^: te veel van zijn volk verwacht

—

en nu de ontnuchtering koint, nu is hij moedeloos.

Wat

wij hier bij Elia zien is een gewoon ver- schijnsel, vooral bij grote mannen, van een sterk karakter en vaste wil. Veroordeel ze niet: val hen niet lastig, geef ze tijd, dat de overspanning kan

ivijken en zezullen als Eliaweersterkworden. Dat heeft ook

God

gedaan met Elia, als Hij deze pro- feetvoedtmetbrood en wateren naar debergGods naar Horeb heni zendt.

Er zijn in onze dagen vele zulke levensmoede niensen, die niet bidden: ,,Neem nu Here^! mijn ziel”, maar die een eind inaken aanhet hun onver- draaglik leven.

Waarom

zijn ze zó? Talrijk zijn de redenen, maar vele van die zijn niet zo geldig en gewichtig als EHa’s.

Jonge mensen zijn levensmoede, die te veel van het leven hebben genoten en verzadigd van ^dit le- ven, hun kracht verteerd hebbend, de

moed

missen

om

de strijd des levens te lieginnen en te volein- digen.

Mannen

vooral, en enkele vrouwen zijn levens- moede, omdat zij in hun verwachtingen teleurge- steld, often gevolgehunner zonden aan schande en straf onderworpen, de

moed

missen

om

dit onder deogente zicnen destrijd nietdurvenvoortzetten.

Bij sommigen is deze zielsgesteldheid voorbij- gaand, bij anderen blijvend : soms wordt zij over- wonnen, somsook eindigtzij involslagen wanhoop.

Weinigen, zo al een, zijn er, die niet dagcn van levensmoeheid kcnnen of gckend hel)ben, die niet ook wel eens gezegd, gedacht, gebeden hebben:

,,Het is nu genoeg, Here^! necm tocli mijn ziei

weg.”

Slechts éen, en uel een .Sterke en .Machtige helfl is nooit moedeloos geweest en daarom de sterk.ste

onder de men.senkinderen, Jezusde Heiland, en wel omdat Hij nooit zijne kracht zocht in zich zelven, nooit zich liet mecslepen door het gejuich der me- nigte, noch door het sukses, nooit op inensen ver- trouwde, nooit teleurgesteld was, ook niet in een enig mens. Zijn kracht was alleen in God.

De verklaring van het verschijnsel dat zovelen levensmoede zijn, ligt dan ook hierin, dat zij die aan deze zielsgesteldheid, hetij tijdelik of duurzaam onderworpen zijn, hun vertrouwen op

God

hel)ben verloren.

Ook

Elia had in deze ogenblikken van moedelooshcid dat vertrouwen niet. Hij klaagt: ik-

heb geijv'erd voor de Heer der Heerscharen : ik allecn, en nu verlaat niij de Heer ook, want mijn werk, mijn ijver is te vergeefs geweest. Wanneer nu deze held des geloofs zo diep kan zinken, dat allegeloof

hem

begeeft, hoe verklaarbaar ishet dan niet, dat in onze dagen van ongcloof en twijfel zo

\'elen levcnsmoede worden?

Niets kan ons beter bewaren voor deze ziele krankheid, dan het vertrouwcn op God, die alle

dingen doet medewerken ten goede dengenen die

Plemliefhebben.

Wie

zijn wegop

God

wentelt, wi?

weet, dat

God

voor

hem

is, wie verstaat, dat

God

in Christus zijn Vader is, die kan onder teleurstel- ling, onder tegenspoed, in strijd en in gcvaar c'e

nioed blijven behouden, want hij weet:

God

ver- geeten verlaat

hem

niet.

Mijn Lezer, zijt ge ook moedeloos en levensmoe- de? Och, wil u dan heritmeren, dat

uw

Hemelse Vader nog brood vooru heeft en nog werk tedoen.

vStaop, en eet : ga naar de woestijn en zoek

God

in de eenzaamheid en de Heer zal ook tot u zeggen;

,,lk heb nog zeven duizend, die hunne knieën niet gebogen hebben voor'Baál”. Gij .staat niet alléen.

V. B.

BRIEYEN YAN OOM SAREL.

UITKIJK,

.Se])tember igii.

Waarde Neej Willem.

Eindelik is dan de zomer gekomen.

Hoc

^liefb'k zingen weer de vogels: hoe vrolik schreeuwen de padda’s: hoe fraai groen wordt weer het vcld: hoc fraai is de lioomgaard in zijn rood, wit en jong groen kleed.

Wie

^{dit alles}

mag

zien met een open oog voor wat schoon is, ofhoren met een open oor, voor wat welluidend is, die voelt zichopgewekt

om

6 ,,DE

HERVORHER” VRIJDAG

15

SEPT.

1911.

te danken de Bestuurder aller dingen, die nooit verandert en elk jaar alle dingen nieuw inaakt.

Maar wie de Onveranderlike

God

dankt, die al het veranderlike aan zijn eeuwige wetten wect ie

onderwerpen, die voelt zich toch zeer klein als hij ziet hoe de inensen elk ogenblik veranderen. Ja, waarlik, de H. Schrift zegt te recht, dat het hart van de

mens

arglistig is en dat

men

des mensen wegen moeilik kan nagaan.

Waarom

ik dit u schrijf? Is dit niet genoeg be-

kend? Is dit iets nieuws? Neen, wij weten het allen, maar het schijnt mij dat velen het vergeten.

Zie eens, in De Kerkbode van 24 Augustuskomt een bericht voor uit de Vrijstaat, dat de Gerefor- meerden en Plervormden in de distrikten Heilbron en Frankfort gemeenten zijn gaan stichten, en bo- ven dat stuk staat:

Kerktn'isten in de O. i'rijstaat.

Kerktwisten?

Hoe

is dat? Wij hebben wel ge- hoord, datleeraarsderGereformeerde enHervormde kerk over dc Vaalrivier zijn gegaan

om

daar in de Vrijstaat, waar alleen de Nederd. Hervormde Kerk

heerste, deverloren schapenharer kerken optezoe- ken, te verzamelen, en tot gemeenten te organise- ren, maar van tuisten hoorden

we

daarover niets.

Dat de Nederd. Gereformeerde Broeders dit onaan- genaam vinden, ook omdat enkele leden hunner kerk, niet tevreden met de tot het uiterst gedreven methodistiese prediking in eigen kerk, zich bij die

Hervormde gemeente aansluiten, verstaan

we

^heel

goed.

Welke

herder verliest gaarne zijn schapen?

Maar mogen we

die treurende herders een leken- raadgeven?Ze ^isdeze : geef

uw

hoendertjes goede, degelike kost en zij zullen niet naar het erf van

uw buurman

overlopen

om

^{kost te} zoeken. Ik geloof niet dat de leeraars der Hervormdeof der Gerefor- meerde Kerk naar Heilbron en Frankfort zijn ge-

gaan

om

twist te maken. Zij gingen alleen

om

^te

zoeken, wat anders voor hun kerk verloren zou gaan. Is dat nu kwaad? Is dat nu twist zoeken?

Mag

er dan ook niet beroering

komen

in die dis- trikten en uit de wrijving van gedachten licht ko-

men

en dus meer kennis en naar

we

hopen meer geestehk levcn ook? Alle leven maakt geraas.

Daarom is er bij geestelike beweging ook altijd een vonkje van twist.

Naar aanlciding van het stichten dier gcmeenten doet de Redakteur van

De

Kerkbodenu een vredes- voorstcl, dat hierop neerkomt, dat de voomiannen derdriekerkenzullen trachten, die verdecldheid uit de

weg

te ruimen;

b. dat de voormannen van ons volk dat wdllen doen.

Nu, Neef Willem, versta ik die Redakteur niet meer. Zelf heeft hij dapper geholpen

om

het twist- vuur aan teblazen: 10. door de wapenen op te ne-

men

tegeen onze broeder-ouderling Wolmarans; 20.

door een aanval te doen op onze Gereformeerde Broeders,methungrote geestelike vader, wijlen Ds.

D. Postma, in een verkeerd daglicht te stellen; 30.

door zijne uitlatingen tegenover Broeders in eigen kerk, die het oude Gereformeerde leerstuk der ver- kiezing, (het hartder kerk) wildenhandhaven, voor te stellen als drijversvan een eng en nau'w Evange-

lie. Daarom schreef ik u, wat is een mens toch ver- anderlik.

Maar

omdat alle mensen zo veranderlik zijn,

uw Oom

Sarelook, wil ik datvan harte verge- ven en over het hoofd zien en die Broeder Redak- teur dehandbieden en zeggen : ,,gij wilt hetgoede en dat is al veel.”

Wat

nu dat voorstel zelf betreft, merk ik u op:

Eaat toch, in ’s hemels naam, die politieke voor-

mannen

buiten spel.

Nog

nooit hebben politieken voor de kerkiets goeds gedaan.

Om

maareen voor- beeldtenoemen:

Welk

eenprachtige(_!) hervorming heeftKoning HendrikVIII voorEngelandtotstand gebrachtI Hij heeft de ware hervorming in Enge- land voor twee eeuwen vertraagd, die eerst met Whitefield en Wesley haar triomf mocht vieren.

Neen, die hulp hebben

we

niet nodig: zij brengt nogmeertwist teweeg.

Ik geef u ook, Neef Willem, een vredes-voorstel.

a.

De

ene kerk bemoeie zich niet met de andere, en laat elk op haareigen terreinbegaaxr

b.

De

verschillende kerken beginnen met het goedetewaarderendatinde zusterkerkengevonden wordt en spiegelen zich aan het slechte,

om

dat te vermijden.

c. Elke kerk beijvere zich

om

inwendig sterk te w'ordenen zoeke niet zichmeteen anderete verbin- den, hetzij totopslokkenof totopgesloktteworden.

d.

De

voormannen van elke der drie kerken be- denken, dat er verschil van gevoelen is geweest in de Christelike kerk van het jaar45 ^{n. Chr.} (Hand.

XV)

en dat alle gelovigen, als uitverkorenen, eerst

dan éen zullen zijn, als de Heer hen vergadert in het nieuwe Jeruzalem.

e. Zolangdit laatste nognietverwezenlikt is, eer- biedige

men

elks overtuigingen en zoeke

men

niet als onvermijdelik en onoverkomelik voor te stellen, wmt in de grond ^dit toch niet is.

Ik hoophartelik, Neef, datgij metNichtjeen de kinderen het goed maakt.

Op

Uitkijk is alles wel.

Weesthartelik gegroet enGodebevolen van

Uw'

Oom

SAREL.

,,DE

HERVORMER” VRIJDAG

15

SEPT.

1911. ₇

EEN MERKWAARDIG YERSCHIJNSEL.

Cijfers, balans-staten, rekeningen, verslagen enz zijn doorgaans erg dor en droog en worden in de meeste gevallen alleen nagezien door belanghebben- den. Toch geven ze, in hun droogheid, menigmaal een goed inzicht in de ware stand van zaken en deze geeftdan veel tedenken.

Voor mij ligt

De

Kerkbode” van 31 Augustus, met de verslagen der kerkefondsen van de Kaapse kerk. Het betaamt ons niet daarover iets te zeggen en wij zoudenerook niets over zeggen, ^alsdie toe- stand in die kerk niet evenzo is als in de onze. Ik bedoel dit; Terwijl al de fondsen, die in verband staanmetde predikanten (d. i.

Weduwfonds

en Pen- sioenfonds, die elk een batig saldo aanwijzen van

;£73,2Ó7,io.io en ^^72,558. 5.1 respektievelik)zoui- termate bloeiend zijn, hebben de Zendingsfondsen meest allen tekorten en vooral het Synodale fonds maakteen treurige indruk.

Bij hetdoorgaan van dieverslagenheb ikmij /ulf ditgevraagd:

Is het niet een merkwaardig verschijnsel, clat in de Kaapse Kerk zowel alsin de onze, het

Weduw-

en Pensioenfonds der predikanten zo bloeiend is en het Zending en Synodale zo kwijnend? Wat is de reden?

Is het dit, dat de predikanten wel goed zorgen voorhun

weduwen

enhunoude dag, maarvoor het overige zich niet

moeg maken

over de toestand der kerkefondsep? Is het ^dit dat de kerkeraden alleen goed zorgen voor de leeraren en dat zij zich niet erg

warm maken

over de algemene fondsen?

Welke

de reden ook zij, ik acht het een beschamend ver- schijnsel, vooralalsik elke

maand

onder de maand- verslagen moet zien hoe de financiele kommissie sukkelt

om

de wettige schulden betaald te krijgen en ook onze kweekschool niet vordert uit gebrek aan geld.

Mogen we

hopen dat ên onze leeraars ên onze kerkeraadsleden deze zaakook terhartenemen engaan zorgen voor het synodalefonds.

Overigens moeten

we

de Kaapse Kerk gelukwen- senmet haar schatten, die, zoals

we

zijdelings we- ten, goed beheerd en ten nutte van het Koninkrijk Gods gebruikt worden.

INGEZONDEN.

Tienden.

MijnheerdeRedkteur van

De

Hervormer.

Vergunmij tocheen paarregelenin

uw

^{blad. Het}

verblijd mij dat de zaakvankerkschuld in

uw

bia<l zobepleitwordtenikdrukdewensuitdat hetdoo!-

treffend

mag

zijn.

Wat

.scheelt Neef Willem, dat hij zich ditmaal nietliet horen?

A

NeefWillem

moe

nie slapworde

nie! Ouderling Basson schrijft als het niet recht is

wat ik schrijf, geefmij dan antwoord.

Dan

komtde vraag omtrent de salarissen en de kerkschuld; te recht heeft die Broeder geantwoord ^: nee treurig,

maarnogtans waaris wat hij zegt en dan komt hij nietmet Neef Willem overeenomtrent die tienden.

Nu

wil ikniemandverdedigen,ik wilslechtsmijn gevoelen geven dat er een gebod is

om

detienden af te geven, dat staat vast, maar ik

meen

dat aan dat gcbod lang niet meer gehoorzaamd wordt. Ik heb nog niet gehoord dat het anders dan door Is- raël is opgevolgd, hoewel ik zeker en vast geloof dat wij als een volk die belofte van zegen in Ma-

leachi zullen ontvangen als wij de tienden in Gods schatkameren zouden brengen; het is ook een feit dat de ontrouw van Israël een der oorzaken is ge- weest dat het niet meer als een volk bestaat.

Maarlaatonstoch nuonzetoestand vannabij be-

schouwen: gesteldeens dat elk lidmaat van de Her- vormde Kerk vandaag zijn of haar plicht weet en doet wat hij of zij doenmoeten tegenover de Kerk, dan geef ik de verzekering dat er geen reden zou wezen voor kerk schuld te hebben, en dan zal die ook spoedignietmeer bestaan: danzal erook geen bezwaarzijnvoor predikants-salarissen en dergelike (dan zal de Kweekschool er ook

gauw komen —

^Re-

dakteur) en dat zal geen tiende, maar schaars een honderdste deelvan elksinkomeii uitmaken. Zullen wij dan ook niet dezelfde zegeningen van de Heer ontvangcn?

De

Heer toch let op het hart!

Aan

de andere kant: gesteldeens dat allenvandaag detien- den afgaven; kunnenwij danook verzekerdzijn dat ergeen schuren genoeg zullen zijn

om

^onsinkomen

te verzamelen, en zalergenoeg zijn

om

alle kerken te

bouwen

en alleandereonkostentebctalenzonder schuld te

maken

?

Maar

om

daartoe te

komen

laat ons, Mijnheer de Redakteur toch eensdie zaakvannaderbij beschou- wen. Zijn er nog niet vele Ananiassen en Saffira’s onder ons die graag een

naam

^willen

maken

? Wij moeten toch voorzichtighandelen : wij kunnen

God

niet bedriegen en Gods woord zegt wat gij belooft zult gij geven. Ik heb er niets op tegen alsiemand

bij zich zelven besluit

om

de tienden af te geven :

die

man

zal het ook doen zonder zich zelven (d. i.

zijn ziel) te bedriegen. Maar hij die het belooft,

omdat iemand anders het ook doet en

om

^{te laten}

zien: ,,ikgeef mijn tiendenook”, hij gaat het toch nietdoen; hij bedriegt

God

en mensen zich zelven, hij zondigt tegen zijnziel.

Ik woonde eens een gcmeente vergadering ^bij van een andere kerk, waar de zaak van ^tienden ook

,,DE

HERVORMER” VRIJDAG

15

SEPT.

1911.

wenl l)chaiidekl, cii toeii er gestenid werd, stonden hijna alleii op. Ik zat iiaast een vriend; toen ik zag dat hij won op.staan, gree]) ik hein aan zijn ann en woii heni niet laten opstaan, want ik wist dat hij niaar wat erg taai was; doch hij stoiid op en zei :

ik ga ook niijn ticndeii geveii. Laat mij nu u ver- tellen hoe het ging. Hij had een goede hezigheid

eii een goed inkoinen. Toen de diaken rond

kwam

\'oor het predikant-salaris, kreeg hij ten antwoord:

nee, ik geef nu tienden. Wel, goed, geef die dan niaar, zei dediaken; nee, ik schrijfhetop enzal het aanheteinde van hetjaar geven. Hetvolgendejaar

kwam

dediaken weer: o, wij geven detienden, was

hel gezegde. Heht gij het dan aan de leeraar ofde Tresaurier gegeven? Neen, wij schrijven het op en hehhen het nu gebruikt, maar zullen het aan het einde van hetjaargeven; hetis nualachttienpond.

Zult gij niij geloven, Mijnheer de Redakteur, dat die

man

en die vrouw kort daarna tot de Zionisten zijn overgegaan? Want, zeggen zij, die kerk drijft

woeker. (Ja, ik wil u graag geloven, zulke mensen

zijn er wel meer, maar niet allen zijn zo slecht, niet waar

?—

Redakteur.j

Xu

Mijnheer, ik zal niaarproberen 0111 naar mijn predikants-salaris en kerkschuld en kollekte geld te geven en doen al wat mijn hand vindt

om

^te doen.

Dankendvoor deopname.

D. K. M.

Een kleineopmerking van de Redaktie.

In mijn gemeenten zijn^er velen die hun tienden geven, enkelen tot tien, twintig, ja dertig ponden en mecr per jaar en ik kan Br. M. verzekeren dat

zij jaarliks hard naar voren boeren en dat in hun huis aan niets gebrek is, ja er is ook liefde en vrede. Dat er ook Ananiassen zijn en huichelaars, weten wij ook, maar dat

mag

ons niet verhinderen te doen wat

God

^wil. Overigens, wanneer Br. M.

doet wat zijn hand vindt te doen, dan zal hij moge-

lik nog wel meer geven dan tienden, denk ik.

\B.AKFOXTElX,

22 Julie 1911.

Redaktie van De Hervonner.

Gelieve onderstaande in

uw

geëerd blad op te nemen.

In De Hervormervan de i^en Julikomt een brief voor van Br. Basson; nioge hetgeen die Br. geschre- ven heeft, uit de diepte van zijn hart

komen

en nietalleeii uit hem, maarook van allen in wierhan-

(len de Heer der heerlikheid het opzienersamht ge- ge\'ei) heeft. Hr. Basson roert een verwaarloosde

zaak aan (die van de tiendcn). Ik ben zeer verblijd dit tezien en te horen; nog mecrdat hetwerk weer recht gemaakt kan -worden, want een oud spreek- woord zegt: waar een wil is, daar is een weg, en ik nieen dat de kerkeraad eerst de gemeente daarin moet voorgaan

om

het pad open te

maken

met het geven van tienden, maar toch niet van enkele tien- den van ditof dat, maar van alleswat de Heeraan zijn kinderen gecft. iNIaar leest toch niet een gedeelte van dctien geboden des Heren op de Zon- dag, maar de gehele. Dus wanneer wij overgaan tot het geven van tienden, dan van alle inkomsten, anders blijft het wat wij lezen in Maleachi: gij berooft mij waarin? in detienden en in hetoffer.

Xu kom

ik tot de gemeenten van onze Nederd.

Hervormde Kerk en ik verzoek een ieder van hen toch iMaleachi III : 7 tot en met 12 te lezen met grote eerbiedvoor zijnSchepper, dankaneen ieder zienen horeu wat

God

eist enook de ^grotebelofte.

Wat

is toch de grote zaak die ons daarvan terug houd? Ten eerste ieder is en leeft voor zich zelf allccn!

Ten

tweede de twijfelmoedigheidaan debe- loften des Heren (ongeloof). Ik hoop ^dat boven- staande genoeg zal zijn tot een antw'oord op Br.

Basson.

Wanneer

wij elkander opbeuren tot het goede, zullen wij ook de zoete vrucht er van ge- nietenen wanneerdetienden gegeven worden,moet het toch zijn uit waarachtige liefde en gehoorzaam- heid aan de Schepper, opdat het

Gode

aangenaam

moge

zijn; dan zal een iegelik,_die dit doet, zijn schuren vol zien met hetgeen

God hem

geeft, w'ant Hij is een waarmaker van zijn heilig woord. Gods beloften feilen niet.

Als wij de oude paden onzer vaderen weer op- zoeken, die door

God

zijn aangegeven en daarin wandelen als gehoorzame kinderen, dan ^zal al de ellende verdwijnen en Gods huis zal vol worden;

de predikanten ^zullennietmeer zuchtendezijn^: de gemeente zal bloeien, en al de schuld zal betaald worden en de Kweekschool zal tot stand komen.

Mogen

wij allen, dieons christenennoemen, ont- waken en goed wakker worden

om

de plichten op te merken die op ons als chirstenen rusten en ook onze grote verantw'oordelikheid.

Ten slotte, koni Broeders en Zusters, verenigen wij ons en gaan wij hand aan hand

om

inwaarheid tebesluiten

om

^{tegeven van alle}onze inkomsten de tieiiden voor het Huis des Heren.

Bij voorbaat u dankend voor de opname, ver- blijf ik, met hoogachting,

Uw’ Vriend,

H. J.

GEYSER,

Ouderlxng.

,,DE

HERVOKMER” VRIJDAG

15

SEPT.

1911. 9

Aan

de heerEdileurvan DeHervormer.

Wííarde Heer,

—

^In Dc Ilervormer van ₁₅ Maart

j.l. vraagt cen Gemeentelid inlichtingen omtrent de op te richten Kweck.scliool. Gecn enkel lid van hetknratoriiim heeft zichde moeitegetroosteenant-

woord hierop te geven. Een bewijs van gebrek aan sympatie wordtindezczaakgegevenoflaat ik’tbc- ternoemen onverschilligheid.

Nu

terzake:

Hebben

broeders, predikanten enkerkeraadsleden, deze zaak aan de gemeenteleden belioorlik uigelegd, bespro- ken en samenwerking verzocht?

Hun

het doel van de school bekend gemaakt, met hun de zaak dege- lik besproken? Dit wordt door mij zeer betwijfeld, daar vele gemeenteleden zich in het duister bevin- den en niets van de zaak afweten. Het is bekend, dat op de laatste algemene vergadering vele heren Predikanten en Kerkeraadsledennietinstemden met het genomen besluit, dat elk Gemeentelid 2/6 per jaarbetalen moet, en wel

om

verschillende redenen.

De

meerderheid bsloot echter 2/6 per lidmaat en perjaar.

Hebben

br. Predikanten en Kerkeraadsle- zich daarna behoorlik aan het besluit ouderworpen, zoals elke burgcr en Christen verplicht is te doen, zich te onderw'erpen aan de meerderheid? Zo niet,

dan zijnzeniet w'aardig lidvan deHervormde kerk te zijn, daar zij zich schuldig maken, door twee- dracht te zaaien en wel door niet de besluiten van de Algemene Vergadering op te volgen, welke vol- gens de wet het hoogste lichaam is.

Zijn deze br. Predikanten en Kerkeraadsleden erder overtuigd, dat zij eenzeer groteverantwoor- delikheid op zich dragen door geen uitvoering aan ditbesluit te geven? Veronderstel dat andere kerk- genootschappen weigeren

om

hunnepredikantentot de Hervormde Kerk over te laten gaan, en dat er over een aantal jaren vele vakante gemeenten zijn, wat dan? Alsdan zullen deze br. Predikanten en Kerkeraadsledenzich voor hunne Gemeenteleden te verantwoorden hebben, en wat dan? Ja, Holland vragen

om

toch te helpen! Een treuriggeval

om

steedsbij iemandanders temoetenaankloppen.

Wat

istoch eindelik het doel

om

zich te noemen

,,lid van de Hervormde Kerk van Zuid-Afrika”? Sluit de kerk en begraaf die

naam

en w'ordt Ned.

Gereformeerd of Gereformeerd zospoedig mogelik, en speel nietlanger dehuichelaar, maar

kom

eerlik vooi de zaak uit: ,,ik ben te slecht

om

mijn eigen predikanten op te leiden” en daarom ga ik tot een ander kerkgenootschapover,mijngewetenisnuge- rustgesteld tegenover mijn God. Het is een grove onw'aarheid dat een Gemeentelidgeen 2 shillingsen zes pence, de waarde van 2 dozijn eieren of twee hoenders per jaar kan opbrengen.

Komt

rondbor- stiguit en zeg: ikwil niet, ik heb niets voormijn

kerk over.

Heer Editeur, dit is mijn gedachte over de Kweek.school. Ikhoop dat dit nuaanleiding zal ge- ven, dat

H.H.

Kuratoren hun pen zullen opnemen en mij de ware toedracht van de zaak zullen mede- delen, en alzo de br. Predikanten en Kerkeraads- leden, welke deze zaak tegenwerken of die welke geen goed woord voor deze zaak hebben, maar ^stil blijven en hunne Gemeenteleden in het duister la- ten.

Dankend voor uw'e opname,

GEMEENTELID.

Blinkkiip, 27 Juli 1911.

Zending.

KNOCKDHU,

Distr. Ermelo, 24^Julie 1911.

Mijnheer de Redakteur,

Gelieve zogoedte wezenonderstaande regelen ⁱⁿ

uw

geëerd blad De Hervormer op te nemen. Daar verschillende personen in de laatste paar uitgaven van

De

Hervornier van Junie en Julie geschreven hebbenover de zending, wil ikgraagook mijn ge- voelens omtrent deze zaak openbaar maken. Waar-

om

moet het Evangelie gepredikt worden aan alle kreaturen?

Omdat

de Heere Jezus dit bevolen had

in Markus 16 ^: 15.

Waarom

heeft onze kerk in Zuid-Afrika aan deze zaak nog zo te zeggen niets

gedaan?

Omdat

wij vóor de laatste oorlog vele moeilikheden hadden, namelik met de Kerkvereni- ging en toen weer deve^>voestingen, die aangericht zijn door de oorlog.

En

nu?

Nu

heeft de Hereons vredegegeven, en ons gezegendmet vele goederen.

Nooit hebben wij vóor de oorlog zoveel mielies en graangewonnen dannu.

En

ook hebbenwijalweer veel vee.

Sommige

mensen zijn

nu

wel armer dan vóor de oorlog,maar anderen zijndan nu ook weer

veel rijker.

Men

zal misschien zeggen, ja, maar onzekerkenhebbennuteveel schulden.

Dan

zegik op mijn beurt^: laten wij die schulden afbetalen.

Laatwij detiendengeven, wantditisook eenbevel des Heren, dat zijn volk de tienden moest geven;

dan zal

men

zien dat wij niet arm, maar wel rijk zijn; en onze financiele schulden zullen.binnen ’n paar jaar gedelgd zijn. Alsdan kunnen ^wij begin- nen vooreerst met ’n Zendings Fonds. Dus ik zeg, laat ons eerst onseigen huis verzorgen, onze kerk- schuldenafbetalen, en onzeTeologieseKweekschool ondersteunen en opbouwen, opdat in die school jonge

mannen

kunnen opgeleid wordentot leeraars voor onzegeliefde Ned. Herv. Kerk. Wijzullen de predikanten die wdj nu hebben, niet altoos behou- den; en wij hebben ook

nu

^al reedsmeer predikan- ten nodig. Daaroin ishet noodzakelikdatonze Teo- logieseKweekscbool inwerking komt.

Nu

terzake.