Verslag over de doorlichting door een paritair college van GO! basisschool Wonderwijs Walshoutem te WALSHOUTEM

(1)

PC-13656-bao-GO! basisschool Wonderwijs Walshoutem te WALSHOUTEM (schooljaar 2020-2021) 1/10

Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie

Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL

dlsec@onderwijsinspectie.be www.onderwijsinspectie.be

Verslag over de doorlichting door een paritair college van GO! basisschool Wonderwijs Walshoutem te WALSHOUTEM

Hoofdstructuur Gewoon basisonderwijs Instellingsnummer 13656

Instelling GO! basisschool Wonderwijs Walshoutem Beleidsverantwoordelijke Greet Malcorps

Adres Vestigingsplaats(en)

Walshoutemstraat 55, 3401 Walshoutem De instelling organiseert onderwijs in:

Walshoutemstraat 55, 3401 Walshoutem Handelstraat 8, 3401 Walshoutem Telefoonnummer 011 88 12 45

E-mail directie@wonderwijswalshoutem.be Website www.wonderwijswalshoutem.be

Bestuur Adres

GO! scholengroep Huis 11

Rerum Novarumlaan 1, 3010 Kessel-Lo Scholengemeenschap

Adres

BaO Leuven-Tienen-Landen

Sint Truidensesteenweg 26, 3300 Tienen CLB

Adres

GO! centrum voor leerlingenbegeleiding Leuven-Tienen- Landen

Oude Vestenstraat 14, 3300 Tienen Dagen van het doorlichtingsbezoek 29-10-2020

Samenstelling paritair college doorlichtingsteam

Bart Haenraets (voorzitter) Miet Nivelle

(2)

INHOUDSTAFEL

1 Toelichting ... 3

1.1 Hoe voert de onderwijsinspectie haar onderzoeken uit?... 3

1.2 Welke adviezen formuleert de onderwijsinspectie? ... 3

1.3 Hoe gaat het verder na de doorlichting? ... 3

2 Historiek ... 5

3 In welke mate verstrekt de instelling kwaliteitsvol onderwijs? ... 6

3.1 Nederlands in de kleuterafdeling ... 6

3.2 Nederlands in de lagere afdeling ... 7

3.3 Sociale vaardigheden in de lagere afdeling ... 8

4 Advies betreffende de erkenning en aanbevelingen ... 10

(3)

1 Toelichting

Dit verslag is het resultaat van de doorlichting van de instelling door een paritair college van onderwijsinspecteurs conform de overgangsmaatregelen voorzien in artikel 215 §2, 3 en 4 van het decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009. Na de doorlichting brengt het paritair college een definitief advies uit over de verdere erkenning van de instelling. Het advies kan alleen betrekking hebben op de elementen die in het eerdere advies expliciet zijn opgesomd.

1.1 Hoe voert de onderwijsinspectie haar onderzoeken uit?

De onderzoeken zijn gebaseerd op een triangulatie van onderzoeksmethoden en bronnen (kwantitatieve en kwalitatieve data, documenten, observaties, gesprekken en gevalstudies).

1.2 Welke adviezen formuleert de onderwijsinspectie?

De onderwijsinspectie formuleert een advies aan de Vlaamse Regering over de verdere erkenning van de instelling. Er zijn twee adviezen mogelijk.

Als de onderwijsinstelling in voldoende mate tegemoetkomt aan de erkenningsvoorwaarden, formuleert de onderwijsinspectie een gunstig advies. Dit advies heeft twee varianten:

• een gunstig advies zonder meer

• een gunstig advies met de verplichting om te werken aan de tekorten.

Als de onderwijsinstelling niet in voldoende mate tegemoetkomt aan de erkenningsvoorwaarden, formuleert de onderwijsinspectie een ongunstig advies. Dit advies heeft twee varianten:

• Een ongunstig advies met mogelijkheid om te verzoeken dat de procedure tot intrekking van de erkenning niet opgestart wordt op voorwaarde dat het bestuur van de school zich bij het werken aan de tekorten extern laat begeleiden. Indien het bestuur van de school gebruikmaakt van het recht om te verzoeken dat de procedure tot intrekking van de erkenning niet opgestart wordt en zich extern laat begeleiden, volgt er een nieuwe doorlichting. Die nieuwe doorlichting vindt plaats binnen een termijn die de onderwijsinspectie bepaalt op basis van de ernst en de aard van de tekorten en die minimum 90 dagen bedraagt, behalve als de tekorten betrekking hebben op de bewoonbaarheid, veiligheid en hygiëne.

• Een ongunstig advies zonder mogelijkheid om te verzoeken de procedure tot intrekking van de erkenning niet op te starten. Het bestuur van de school kan een beroep indienen tegen die onmogelijkheid. Binnen de 60 kalenderdagen na het indienen van het beroep, onderzoekt een nieuw en paritair samengesteld doorlichtingsteam de argumenten die het bestuur van de school aangeeft om te rechtvaardigen dat er wel een mogelijkheid moet zijn om te verzoeken de procedure tot intrekking van de erkenning niet op te starten.

1.3 Hoe gaat het verder na de doorlichting?

De onderwijsinstelling ontvangt het doorlichtingsverslag enkele dagen na het einde van de doorlichting.

Feitelijke onjuistheden kunnen op dat moment nog worden rechtgezet. Het advies wordt echter niet meer gewijzigd.

Uiterlijk binnen dertig kalenderdagen na de ontvangst van het doorlichtingsverslag kan het beleid of het bestuur van de school een bijkomende verduidelijking van het doorlichtingsverslag aanvragen bij de inspecteur-generaal. Die aanvraag gebeurt zoals aangegeven op de website van de onderwijsinspectie. De

(4)

onderwijsinspectie plant de bespreking zo spoedig mogelijk en het beleid of het bestuur van de school bepaalt zijn vertegenwoordiging.

Voor meer informatie: raadpleeg www.onderwijsinspectie.be en www.doorlichtingsverslagen.be.

(5)

2 Historiek

Het vorige doorlichtingsbezoek vond plaats op 15, 16, 19, 20, 22 en 23-09-2016 en werd afgesloten met een ongunstig advies. Op 07-12-2016 werd dit ongunstig advies aan de instelling betekend.

Het bestuur van de instelling diende naar aanleiding van dit advies een verbeterplan in. De Vlaamse Regering keurde het door de instelling ingediende verbeterplan goed op 24-04-2017 en deelde mee dat de procedure tot intrekking van de erkenning van de instelling of van een structuuronderdeel ervan, werd opgeschort tot 01-05-2020.

Conform art. 215 §2 van het decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 worden instellingen en CLB's die uiterlijk op 30 juni 2018 een ongunstig advies hebben gekregen, geacht een

"ongunstig advies met de mogelijkheid tot opschorting” te hebben gekregen. Een nieuwe doorlichting volgt dan binnen een periode van negentig kalenderdagen na de periode van opschorting van de procedure tot intrekking van de erkenning.

Conform art. 19 van het decreet tot het nemen van dringende tijdelijke maatregelen in het onderwijs naar aanleiding van de coronacrisis van 8 mei 2020 geldt de termijn van negentig kalenderdagen in de periode van 16 maart 2020 tot en met 31 december 2020 niet. De doorlichting vindt uiterlijk plaats op 31 december 2020.

De inspecteur-generaal stelde op 02-10-2020 bij delegatie het paritair college van onderwijsinspecteurs samen voor deze doorlichting.

Het bestuur van de instelling werd op 02-10-2020 op de hoogte gebracht van de komst van het paritair college van onderwijsinspecteurs op 29-10-2020 Het bestuur van de instelling en de directie werden uitgenodigd voor een gesprek. Tijdens het paritair college was er een (online) afvaardiging van het bestuur aanwezig.

(6)

3 In welke mate verstrekt de instelling kwaliteitsvol onderwijs?

3.1 Nederlands in de kleuterafdeling

Afstemming van het aanbod op het gevalideerd doelenkader

Het aanbod spoort met het gevalideerd doelenkader. De leraren baseren zich op de leerplannen voor het uitwerken van routines. De afspraken over het aantal geselecteerde doelen per leergebied in deze routines ondersteunen de volledigheid van het aanbod. Ook in het gehanteerde digitale planningsinstrument verwerken de leraren bij elk thema een afgesproken aantal doelstellingen per leergebied. Daardoor is het aanbod evenwichtig en gericht op de maximale ontwikkeling van de kleuters. Waardevol is de aandacht voor professionalisering in de verkenning en vormgeving van het aanbod, waarbij krachtig werd ingezet op kennis over didactiek en taalontwikkeling. De verworven inzichten werden gebundeld in een kijkwijzer taal.

Hiermee borgen de leraren de gemaakte afspraken en bewaken ze de kwaliteit van het aanbod.

Leer- en ontwikkelingsgericht aanbod

De leraren benutten de beginsituatie van de groep kleuters om haalbare en uitdagende doelen te stellen. Ze baseren zich hiervoor op schooleigen observatielijsten waaruit ze groepsoverzichten en groepsplannen genereren. Deze vormen de basis om het onderwijsleerproces vorm te geven, waarbij de leraren een krachtige leeromgeving creëren die inspeelt op de context van de kleutergroep. Het aanbod is veelal samenhangend, betekenisvol en activerend. De aandacht voor taalstimulerend onderwijs waarbij het taalaanbod en de gecreëerde taalruimte zichtbaar aanwezig zijn in de klaspraktijk, ondersteunt het leren en de brede, harmonische ontwikkeling. De leraren stimuleren de ontwikkeling van de geletterdheid door veel aandacht te besteden aan het fonologisch en fonemisch bewustzijn. Werkvormen zoals interactief voorlezen en het gebruik van onder andere woordenschatposters en een beeldwoordenweb ondersteunen de woordenschatontwikkeling en de ontluikende geletterdheid van de kleuters op een krachtige wijze. De onderwijsorganisatie bevordert het nastreven van de doelen.

Materiële speelleeromgeving

De materiële speelleeromgeving ondersteunt het nastreven van de doelen en stimuleert de ontwikkeling van de kleuters. De mooi ingerichte klaslokalen komen tegemoet aan de ontwikkeling van de kleuters. Het team zet momenteel doeltreffend in op de taalverrijking van de hoeken. Met het oog op de ontwikkeling van de zelfsturing van kleuters hanteren de leraren visualisaties, onder meer met pictogrammen,

stappenplannen en woordposters die tevens taal uitlokken. Daarnaast valt de aanwezigheid van

gevarieerde en aantrekkelijke prenten- en voorleesboeken in uitnodigende boekenhoeken op. De recente investering in computers en tablets verrijkt, in combinatie met de opgedane kennis over het domein media, in sterke mate het aanbod. De leraren zetten de beschikbare uitrusting efficiënt in.

Kleuterevaluatie

De observaties en de evaluatie zijn representatief voor het gevalideerd doelenkader en voor het aanbod. De evaluatie is breed, afgestemd op de doelgroep en geïntegreerd in het onderwijsleerproces. De leraren hanteren een schooleigen observatiedocument met leerplandoelen als eenduidige criteria. De groepsoverzichten en groepsplannen die hieruit voortvloeien vormen de basis voor het groeiboekje waarin

(7)

de leraren rapporteren. Met het oog op de transparantie en betrouwbaarheid van de evaluatie kunnen de leraren nadenken over het gebruik van genormeerde toetsen. De gekozen schoolprioriteit ‘breed evalueren’

kan hiervoor een duurzame hefboom zijn.

3.2 Nederlands in de lagere afdeling

Het aanbod spoort met het gevalideerd doelenkader en is nagenoeg volledig. Het digitale

planningsinstrument van de leraren ondersteunt in groeiende mate het bewaken van de volledigheid en het sporen met het doelenkader. Het aanbod is evenwichtig en afgestemd op het verwachte

beheersingsniveau. De leraren kennen de visie en de bouwstenen van het leerplan. Een schooleigen visie op taalonderwijs en een schooleigen taalbeleid krijgen stilaan vorm, mede dankzij professionalisering over taalontwikkeling, taalgroeimiddelen, didactiek en werkvormen. De leraren geven hun aanbod

gestructureerd vorm aan de hand van een doordacht gekozen onderwijsleerpakket. Criteria bij die keuze vormden de taalleerbehoeften van de doelgroep en de differentiatiemogelijkheden van het pakket. Met schooleigen kijkwijzers bewaken de leraren de kwaliteit van hun taalaanbod en de kracht van hun taalleeromgeving.

Leer- en ontwikkelingsgericht aanbod

De leraren benutten de beginsituatie van de groep leerlingen om haalbare en uitdagende doelen te stellen en om het onderwijsleerproces vorm te geven. Op basis van de schooleigen observatie-instrumenten genereren de leraren vrij gedetailleerde groepsoverzichten en zo nodig groepsplannen en passende maatregelen. Leraren bevestigen dat die overzichten en plannen bijdragen aan doelgerichte directe instructie, remediëren en differentiëren, binnen de fase van de brede basiszorg. Al liggen er nog

uitdagingen in het optimaal begeleiden van anderstalige nieuwkomers en in gelijkgericht differentiëren.

Het aanbod is veelal samenhangend, betekenisvol en activerend en ondersteunt het leren. De

onderwijsorganisatie bevordert het bereiken van de doelen. Met hun klaspraktijk illustreren de leraren hun inzichten in taalvaardigheidsonderwijs in het algemeen, en in woordenschat- en leesdidactiek en interactief taalonderwijs in het bijzonder. Onder meer via begrijpend leesstrategieën ontwikkelen leraren de

metacognitieve vaardigheden van de leerlingen. Initiatieven zoals kwartierlezen, tutorlezen, voorlezen aan jongere leerlingen, een voorleesweek, gedichtendag of jeugdboekenmaand, ondersteunen zowel de woordenschatontwikkeling, de technische leesvaardigheden als de leesmotivatie.

Materiële leeromgeving

De materiële leeromgeving ondersteunt het bereiken van de doelen. De leraren richten hun klassen taalrijk in. Wandplaten ondersteunen onder meer de woordenschatontwikkeling, de spellingvaardigheden, het aanvankelijk, voortgezet en begrijpend lezen. De leraren bevorderen het leesplezier van de leerlingen met doorgaans erg aantrekkelijke boekenhoeken. De meeste leraren hanteren consequent het afgesproken

‘labelsysteem’ waarmee leerlingen inzicht krijgen in de structuur van een bibliotheek. Met

boekenpakketten van de gemeentelijke bibliotheek zorgen de leraren regelmatig voor variatie in en actualisatie van hun boekenaanbod. In de meeste klassen zijn boeken vlot bereikbaar en staan, vaak aan momentane thema’s gelieerde, boeken in de kijker. Creatieve schrijfproducten zijn in mindere mate zichtbaar in sommige klasbeelden. Alle leraren beschikken over voldoende ICT-infrastructuur (informatie- en communicatietechnologie). De leraren zetten de beschikbare uitrusting, inclusief (draadloze)

internettoegang, (tablet)computers en digitale borden, efficiënt in.

(8)

Leerlingenevaluatie

De evaluatie is representatief voor het gevalideerd doelenkader en voor het aanbod. De evaluatie is transparant, betrouwbaar, breed, afgestemd op de doelgroep en geïntegreerd in het onderwijsleerproces.

De leraren gebruiken hiervoor de toetsen van het onderwijsleerpakket, en benutten de aanpassingsmogelijkheden die dit pakket voorziet. Foutenanalyses dragen geregeld bij aan een betere beeldvorming. Daarnaast hanteren de leraren schooleigen observatiedocumenten met leerplandoelen en clusters van doelen, als eenduidige criteria, zowel voor de observatie van mondelinge als schriftelijke taalvaardigheden. Instaptoetsen, genormeerde leestoetsen en schooloverstijgende eindtoetsen vervolledigen de evaluatiepraktijk. Bewaken van een functionele en betrouwbare beeldvorming, dit laatste in het bijzonder met betrekking tot begrijpend lezen, blijft een aandachtspunt.

3.3 Sociale vaardigheden in de lagere afdeling

Het aanbod spoort met het gevalideerd doelenkader en is nagenoeg volledig. De leraren toetsten hiertoe bouwstenen van sociaal-emotioneel leren aan de eindtermen sociale vaardigheden in hun leerplannen Nederlands en mens en maatschappij. Na in lijn brengen van hun aanbod met die bouwstenen en uitbreiding hiervan met behulp van een onderwijsleerpakket, stelden de leraren een jaarplan voor elke graad op. De integratie hierin van bouwstenen, zogenaamde routines en ‘let op-punten’ uit het

onderwijsleerpakket draagt in sterke mate bij aan een evenwichtig en op het verwachte beheersingsniveau afgestemd aanbod. Het vormt daarenboven een sterkte dat alle leraren, inclusief de kleuterleraren,

dagelijks en geïntegreerd, in het bijzonder wat betreft woordenschatontwikkeling, één doorgaande leerlijn sociale vaardigheden realiseren.

Leer- en leefklimaat

De leraren creëren een positief en stimulerend leer- en leefklimaat. De leraren motiveren de leerlingen, ondersteunen hen, waarderen hen, gaan vaak met hen in interactie en houden rekening met hun inbreng.

Gehanteerde gesprekswerkvormen, participatie via een leerlingenraad en consequent toepassen van een schooleigen methodiek om met conflicten om te gaan dragen hier onder meer toe bij. De leraren maken, mede dankzij duidelijke klas- en speelplaatsafspraken, efficiënt gebruik van de lestijd. Onder impuls van het waarden- en participatiegericht beleid, met aandacht voor transparante communicatie en samenwerking, groeit een open schoolcultuur. Hierin sturen leraren enerzijds waar nodig, en geven leraren anderzijds de nodige ruimte aan leerlingen om sociaal-emotioneel te groeien.

Materiële leeromgeving

De materiële leeromgeving ondersteunt het bereiken van de doelen. De leraren zetten de beschikbare uitrusting efficiënt in. Illustratief hiervoor zijn de ‘rustige plekjes’ en de visualisering van sterktes of talenten van leerlingen, van met de leerlingen opgestelde klasafspraken en van ‘let op-punten’ in de klasbeelden. De leraren ondersteunen bovendien de ontwikkeling van de metacognitieve vaardigheden van de leerlingen met behulp van wandplaten met tips gericht op zelfregulatie van gedrag.

(9)

Leerlingenevaluatie

De evaluatie is representatief voor het gevalideerd doelenkader en voor het aanbod. De evaluatie is transparant, betrouwbaar, breed, afgestemd op de doelgroep en geïntegreerd in het onderwijsleerproces.

In lijn met het leergebied Nederlands brengen de leraren de ontwikkeling van de sociale vaardigheden in groepsoverzichten in kaart. Zo nodig leidt de evaluatiepraktijk tot formuleren van passende maatregelen met betrekking tot gespreks-, relationele en coöperatieve vaardigheden in de groeps- of individuele plannen.

(10)

4 Advies betreffende de erkenning en aanbevelingen

De onderwijsinspectie stelt vast dat de elementen die in het eerdere advies expliciet zijn opgesomd, zijn geremedieerd. De onderwijsinspectie formuleert over de verdere erkenning van de instelling een GUNSTIG ADVIES.

De onderwijsinspectie doet de volgende aanbevelingen met het oog op de verdere kwaliteitsontwikkeling van de instelling:

• De kwaliteit borgen van de onderwijsleerpraktijk voor Nederlands in de kleuterafdeling.

• De kwaliteit borgen van de onderwijsleerpraktijk voor Nederlands in de lagere afdeling.

• De kwaliteit borgen van de onderwijsleerpraktijk voor sociale vaardigheden in de lagere afdeling.