WIJ ZAGEN ZIJN STER OPGAAN ...

VRIJHEID IN DEMOCRATIE

Zaterdag 12 December 1951 • No. 190

WEEKBLAD VAN DE VOLKSPARTIJ VÖOR VRIJHEID EN DEMOCRATIE

WIJ ZAGEN ZIJN STER OPGAAN ...

~ Wanneer de. dri~ \':'ijzen, op zoek aan de nachtelijke hemel opgaat en ho- hem van een ster of van éc~ ^{-licht, dat} we.

~ naar het Chru!!ttitlkind, te Jeru- ren zij in de zang der engelen een bood- opgaat, hij vindt daariJl geen troost, geei1 ~

I

• belverhaal, hUn komst daar verbazing. ming waardig. Een mens l'Róét in het die rijzende zon, ze lichten wel fraai aan

Begrijpelijk!Want wie zou in het drukke, duister zitten om te verstaan wat een 's hemels trans. Maar bestendig zijn zelJ"s •

• · onrustige, door veel zorgen geplaagde enkele lichtstraal kan bete·kenen, dit? deze niet. Waar opgang is, daar is ook . \

• leven· van de grote stad aandacht heb- hem voor vertwijfeling behoedt en hem ondergang. Een ster blinkt lichtend op,

• ben voor de geboorte van een kind en weer vervult met verwachting, hoop en maar ééns dooft haar glans en eens ve1·- ¹

• wie dáár, waar het gejaagde leven in moed voor de toekomst. bleektalwat daar straalt aan het firma- .~ ·,

uiterlijke dingen opgaat, geloven in het ment.

heil, dat daar ergens in de stille ver- Z o is het ook voor de wijzen daar... Dat wéét de moderne mens en in het •

•

\ latenheld van een stal voor heel de wc- in het Oosten. Wijzen warel'. zij, licht dezer wetenschap ziet hij óók de • •

• reld zou zijn neergedaald? reeds omdat zij de duisternis van hun stralende kracht, die er van' Christus en 'e Maar de wijzen zijn zeker van hun tijd peilden. Waar de massa oppervlak- het Christendom is uitgegaan. Die loo- •

• . •, zaak, want, zeggen zij: wij zagen zij;1 ster opgaan. Dit is hun het onbedriege- kig voortleefde zonder zich ooit ernstig rekenschap te geven van de crisis, waar- chent hij niet, hij wil zelfs niet ontken-nen, dat in de glans van het Christen- . .fÎ'

lijk teken geweest, dat hen de verre reis in hun ondergaande wereld verkeerde, dom heel een beschaving omhoog ge- Uit het Oosten deed ondernemen. En al;; daar spelden de Wijzen de te'kenen der stegen is. Maar nu schijnt die glans uit- • zij het Kind niet vinden diiár waar ook tijden. En waar de massa geen hoger gewerkt, de lichtbron uitgeput.

zij het aanvankelijk zochten, nl. daar wijsheid kende dan die van het .,laat De tijd rs zorgelijk en hard. Weer '•

waar het hart van het Joodse natio~ ons eten en drinken en vrolijk zijn, want staan we in een wereld van onrust en • nale ·reven klopte, dan zullen zij ver- morgen sterven wij", daar speurden di~ onzekerheid. En als dan Kerstmis komt e.:

der trekken tot ze het vinden zullen in wijzen de tekenen wel, die op ondergang met zijn boodschap, dan kent de modèr- ...

een verlaten oord. Zij twijfelen niet, wezen, maar ze geloofden diep in 's levens ne mens iets, dat wat Goethe Faust <:·p • wanhopen niet, want... zij zagen zijn zin. En ze weigerden zich neer te leggAn de Paasmorgen laat zE~ggen: de bood- Ster opgaan. bij het fatalisme, dat het deel is van hen, schap hoor ik wel, maar het geloof ont- •

I •

D. ^it verhaal der Drie \Vijzen is ken- wat ervan te halen valt, omdat zij in

schetsend voor heel het Kerst- geen toekomst meer geloven. M axim Gorki verhaalt in zijn .,Nacht- •' .

· • gebeuren. Daar speelt zich alles af in het En slechts voor de- wijzen is de hobp asyl", hoe de ellendigen die daar ~·

duister vari het aardse leven. In het dui!';- te allen tijde. Niet omdat zij de ogen samen'komen, één zijn in hun aanklacht ter der tijden, als de verwarring, de ont- voor het donker sluiten, maar omdat zij tegen de samenleving en tegen het r10on-

_l·. -••1

reddering en de onzekerheid groot zijn. ondanks alle donker geloven in een god- lot dat hen daar bracht, waar ze nu zich . • In het duister der· tijden, als de mensen delij<ke orde, die de chaotische verwar- elke nacht op hun harde brits omwen-

geen geloof meer hebben, dat richting en ring van het mensenleven omsluit en te telen. · . . · · · ' .. , . _{._} -·~.,-• _{_·} vastheid aan hunleven geeft en van hl'l; geloof geen .samenbindende kraaht meer boven gaat. Daarom turen die wijzen in de urm1 van d~mmmt"•naa.r de. sterren: ze beschr'éef, Als ge hen daar vóór u ~rogt ge: .nc~. zouden die zi~t zoals Gorki . ·=-·· . . • •--!

ulttil:llt. QP ·de samenleving en de grond~ omhoog. Want êlie zijn op hun wijze voor mensen het leven nog kunne" zien c.h 'slàgên wegvallen, waarop hun cultuur de mens de eeuwige getuigenis van een overstraald van Gods licht! Ze zijn in-

eeuwen lang was opgebouwd. In de goddel"~e harmonie, een goddelijk Al- tussen allen opgegroeid in een "christe- , nacht der tijden, als de mensen geen verband. Een groot wijsgeer zal het n•~- lijke" maatschappij en er is onder hen

•

• · licht meer zien in hun leven en geen gentien eeuwen later zo z~ggen: tw..ce niet één, die niet, al ware het alleen •

• • licht meer in der wereld toekomst. dingen zijn er, die mij telkens weer met maar uit zijn prille jeugd, nog wel iets

1 '

Maar ook in meer strikte zin omhult eerbied vérvullen, het geweten binnen weet van God en Christus. Maar dat is, .

•

• het duister van de nacht de geboorte van in mij en de sterrenhemel boven mij. begrijpelijk, in hen als uitge3torven. •

het Christuskind. Zo zijn ze er nu bij millioenen waar- •

• Zoekend en tastend zien we voor onze D ie wijzen zijn niet •" 0~•....- ~~->· ·"-' lijk niet alleen onder de paria's der "a. . .. è

W

'e gastvrije Bethlehem. Duister is de stal, Iem1 inwoners hen verbaasd aanstarc>n, onzekerheden is als de onze. God is voor

•

• waar hun ten slotte een onderkomen wordt geboden. En in de donkere urt:·n ven, dat daar, vlak bij en nu, een god-omdat die niet weten en ook niet gela- velen misschien alleen nog maar een klall'k, Christus en Kerstfeest begrippen. .~-.fÎ'

·van de nacht legt Jozef het kind in een delijk kind geboren is, klinkt het als een waarin ze geeri wezenlijke ,",.·aarde mee:.

•

• ·kribbe neer. Duister ook is het daarbui- jubel uit de mond der wijzen: maar w\j, ontdekken kunnen. •

• ten in de velden van Efrata, waar droef- wij hebben zijn ster zien opgaan. Manr nu komt er op een avond in dat • 'e geestig de herders hun klachten uitwi.:;- En zo spreken negentien ecuwen vo.n Nachtasyl een vreemdeling binnen. Een ¹

I

1 gen. het licht der wereld. Zo zlJ:gt het Kerst- niet is opgegroeid in de sfeer van het.

, lied: Christendom, dat die anderen hebben •

~

...

r. A Is ge zo het evangelieverhaal over losgelaten. \Vant die vreemde is een Mo. •

Jezus geboorte leest, voelt ge: Deze zon verdwijnt niet wedeT. hammedaan.

hier is bij alle soberheid vafJ. woordkew., Zij straalt steeds nieuw op Tot h:m stomme verbazing zien de '

•

t:j alle primitieve naïviteit, toch als doo~: 't mensdom neder, dagelijkse gasten, dat deze Mohamme- .~

, kunstenaarshand geschilderd, hoe don- Dat zonder haar verkwijnen zou.. . daan voor wie het leven even moeilijk is e,: ~

ker het in de wereld en hoe donker het ~Is voor hen, eer hij zich op zijn brits te ,....

•

in mensenhartea was. Uit elk woord Een ster, een licht, een zon! Dat zijil ruste legt, de armen omhoog heft en •

• slaat U als het ware de duisternis tegen. woorden, beelden, gelükenissen, waarin Allah aanroept, die immers het lot vaa

• De sfeer, waarin zich het Kerstwonder negentien eeuwen de heerlijkheid van álle stervelingen bepaalt, ook het zijn,~, •¹

I •

' Terecht: want alleen in de tegenstd- beelden, gelijkenissen, die elke Kerst- Dan wordt het stil. En dan zegt Gorld,

• ling van al dat duister komt' de heerifJk- morgen hun wondere taal spreken t•1t dat er in dat Nachtasylnooit zoveel ge- · -. heid van het licht tot volle uitdrukking. het mensenhart. Zou er wel één mens dacht is als in die n:acht. • .•.. ··

• Daar hebt ge Jozef en Maria. 't Is zijn, die op de Kerstmorgen in 't geheel

alsof de Bijbel zeggen wil: nooit gingen niet gegrepen werd door deze woorden D ie Mohammedaan had iets wat de

•

twee mensen armzaliger de ure te ge- en beelden? Eén mens die niet althan> anderen kwijtgeraakt waren en ·-~

moet, die voor elk mensenpaar de hei- iets verstond van die wondere, blijde ze- toch niet missen konden. Hij zag ook • ·

• . ligste ure van hun leven moet wezen, kerheid, waarmede de wJjzen ston;!en in de nacht van zijn leven toch nog een .;

•

de ure der geboorte van hun eersteling. voor de twijfelzieke Jeruzalemmers: wij ster. Die leidde hem, die hief hem bov<.n •

• · Aan 't einde van hun zwerftocht slechts hebben Zijn Ster zien opgaan... zijn ellende uit, die schonk hem iets wat

'e een stal als onderdak, waar ze uitgeput zij voorgoed verloren waanden: rust,

•

•• in het donker neerzijgen. Maar juist om. M aar nu is daar de moderne mePs, vrede, vertrouwen in Gods leiding oo·il: ·-~

dat het alles zo donker van verlaten- de mens van nu. Ook tot hem door de duisternis van het leven h~en.

heid is, klinkt de eerste kreet van het komt op de Kerstmorgen de boodschap Die Mohammedaan had, als de wijzen

•

• kind hun als een troostende boodschap van het licht, dat opging over een duis- uit het Bijbelverhaal, een ster zien op- •

1

uit de hemel in de oren en straalt hun tere wereld en schijnt, eeuwig. Van een gaan. En hij had, als zij, de kracht· om

!

uit 's kinds ogen een hemels licht te· ster, die de wijzen van alle tijden een daarvan te getuigen op een plaats, waar

I

mensen van goeden wille. allen kant omringde.

E n voor de herders daar buiten is Die moderne mens heeft vaak het be- Hij wist van een licht, dat "ons be- h•t"' nl•t and•n. Jul" omdat do "'' ~n " " godd•IUk, ko'mi"'h Alv"- ''~lt. waac wij ook gaon ol ,roljnt • nacht zo donker is en koud en het leven band verloren. Hij weet zich sterveling geen zon, al licht geen maa~".

• hunner dagen zo troosteloos schijnt, ge- op deze aarde, sterveling in een mis- ¹

• lóvon "ij in hot lloht, dat daoo plot••Un" "hion ''"vendo ~ltuuc. Spc""'t go . G. A. DE RIDDER. •

...

8 ., . . . lHl - PAG. 2

,iitsen

Mr. VONK BRACHT JUSTITIEEL *

OUD ZEER TER SPRAKE

De .~,rotin~ van Justitie - Erl(ste rechtsverzieking amter de rug

Sdtalltml'JerM, de Velser-afffJire en de zaah-Mettten - Ht~ Fries in de reehls- zaal _, De begroting van Financiën -. . De heer Ritmeester vraagt

ee.,.hersteJ van het effecl - De afdoening d~r effectenregistratie-

1Je gestegen papierpnpen en ae moeilijkhenen ^{V001!' ck peTs}

De zaait-

tr. lvij als gelióaea liaaller YGOr de zestie keer na de bevrQdlng bezie zijD.

_.·de behanlleU.., va· èelt IJecntbqr vaa .JU8titie, schijat het geroohtva&J.'.

... te co~ àt: er la d!eze zes jarea. een niet onbelangrijke ~

. van diefstal en/ of VCJ~d'uistering h<'b- aldus de heer V01tk, wal'èft eehter ben ontlast. van een gooot deel van. dusdanig reêèl en door bewQZen te zijn vermogen. Hier is - alàua-de staven, dat. het on.vermij~ werd heer Vonk - sprake :Van het gr.oot- een inatruet:ie tevellll te ope&ea tegen ste compleot daden van. roof, ge- een rechtèr-commisBaris, dfe 4le in- pleegd tegen één man~ gedurende 4e str~tie in de eigeRlijke zaalt-illmten laatste halve eeuw. had gehouden; well:e inst:r:uctH!- zich . ~llng ten goede op justitieel gebied zicll kèèft "·oorgedaan. Deze \"er-

iaftende WO.Nèa !JIR'8IIl llll' Vonk. lillillens onze f~Wltfe, · ilf cle Tweede Hallier bij het debat o..-er de begrotbig van minister Muhlerij, daarbij -vast- stellend, dat de gevoicea vrm. de verwording, welke veroorzaakt was door

a 11\if jaren Duitse vergroving. ilimiddels- goeddeels zij.B opgeruimd en dat de fierbouw vaa het Nederlandse rechtswezen oqetwijfeld zeer is gevol'denJ,

Uit de' M.v.A. moet worden. alge- richtte op. de beschuldiging van vals- leid, dat ook de minister het gepleegd heid in geschrifte en mein~.

zijn van die vermogensdelicten bewe- De redenering van mr Vonk was zen acht; slechts de daders zijn niet nu: gaat de journalist vriJ'\ût.. &mdat gevonden. Dit punt is •t uitgangspunt hij niets anders heeft gedaan dan het van alles. Daaruit zijn. echter diverse spreken van de waarheid, dan. is de andere zaken. voortgevloeilll. en. ever rechter-commissaris strafsebuldtg; is deze :~:aken .. zweeg nu de M.v.A., hoe- dit laatst.e niet het geval, dan' :l'lal de wel :ze uit :zuiver justitieel oogpunt journalist, naac zijn oordeel, moeten bezien naar zijn gevoelen. veel be- worden vereerdeel"'-. ondanb zija be- langrijker zijn, zo \lelangrijk zelfs, roep op het a1gemêne belanl, tfat hij dat, wanneer hier geen strikt en meent gediend te hebben. En. waar openbaar recht zou worden gedaan, het de heer Vonk nu om ging; was, door al' hetgeen er in de volksmond dat volgens zijn inlichtingen de justi- en in de pens o:ver te doen is geweest tie om ,,redenen. aan het a!pmeen het getaande publieke vertrouwea in belang ontleena.•• .. beide ~a met de Justitie moeilijk ten. v.elle hersteld toepassing van het opponunitèitsbe- zou kunnen worden. ,.Als v0lksverte- ginsel onvervolgd wilde laten.. llaar- genwoordiger heb ik naar mijn op- tegea richttBn z.ich.Ru zijn ptiftdpiële vatting op re komen. voor dit gl:ote bezwaren, omdat hij van mening was, justitiële algemene belang en ik wens dat het algemeen belang hiier -.ervol- niet mede schuldig te staan aaa, een gi.ng. - naar welke zijde dau eok -

~ventuele wmmoèiing v;111 lij,t ~e.-.. e~te, e)l «J;tt !JQk .. wettelijk bi~. Jeen

· llit is bepaald een verademiJle te kuanea coft!Jtat~ren, dat het erpts der aa;.QDrlogse :recbtsv.erzieking llU toch \vel aehter de l"'lg schijat te zijn.

& Vonk noemde d• MeiD.Ol'Jie VaR Antwool'd clan ook een "aangenaam en

~chtig Staatsstult", met welks strekkktg hij zich fR bet algemeen zeer wel: kon vereniCèll èn met de geest w-rvan de Justitta.anse definitie van .Ja8tltia wezenJU.lt !ICCordeert.

T och is nog niet alle oud zeer op- geruimd en daarom meende hij eeD en ander te moeten opmerken

~ die ,.onafgedane en op de voor- . ~ tredende rechtszaken" waarvan

de Memorie van Antwoord gewaagde.

TerWijl de M.v.A. in haar algemeen-

"naar zich gemakkelijk laat bevroe- den" nog niet voltooid is; Mr Vonk merkte echter op, dat het zich hele- maal niet bevroooen laat waarom dit gerechtelijk vooronderzoek nog. niet is voltooid. Het duurt nu al langer dan een half jaar, terwijl van een buitengewone ingewikkeldheid moei- lijk kan worden gèsproke~.

. heiït glashelder was en volkomen épenhartig, 'achtte de heer Vonk baar juiSt. met betrekking tot bedoelde za- kea, uitermate summier, onvoldoende ctièlelijk en ltelfs feitelijk niet enaan- . veèlttbaar. Nu was ortrte woordvoer- der- zich er volkomen van bewust, dat de minister te dezen aanzien wel be- last is met een onpleizierige erfenis

bil zijn ambtsaanvaarding. Het spreekt vanzelf, dat de ministel·

geèllszins aanSJ!ltakelijk iS voor het entstaan van dé onbevredigende toe- staaf. van deze geruclrtmakende straf- zalten. Evenmin echter trok cie heer Vottk in twijfèl, dat de minister, zich wel degelijk aansprakelijk achtte VOOl' het v o o r t b e s t a a n van deze

~èvredigende toestand. En dan be- greep hij ook, dat de minister zieh in dezelfde situatie van onmacht moest beVklden als zijn voorlaatste voor- ganger, minister Wijers, die in de Eerste Kamer had verklaard, dat hij v.Oèt· "een muur" was komen te staan.

Jk wil, zo zei de heer Vonk, deze mi- niliter dan ook niet onaangenaam zijn, maaw zaken zijn nu eenmaal zaken, dtè - veronachtzaamd - in. de pu- blfelte opinie een andere qualificatie pleegt te krijgen.

Anders is het met de zaak-Menten, die werkelijk buitengewoon ingewik- keld schijnt en . eigenlijk; uit meeJ:del!e., zall!en bestaat. meromtrent was. in de M.v.A. alleen vermeld, dat "voor zo- ver betreft de gepleegde diefstallen en/o! verduisteringen'', de omvang- rijke instructie van de rechter-com- missaris in stra:tzaken was geëindigd, dOah dat deze instructie - afgezien van een enkele. onbetekenende dief- stal. - geen voldoende aanwijzingen voor schuld tegen bepaalde verdach- ten heeft opgeleverd, zodat van ver- dere vervolging moest worden afge-

me~ belang." '· -· ~6 op bét öflPórttmlt Mtîfnsel

M en zal begrepen hebben, dat de heer Vonk met bovenstaande opmerkingen het oog had op de zaak- Schallenberg, de Velser-affaire en de zaak-Menten. Met betrekking tot de zaak-Schallenberg werd in de M.v.A.

sl~ts opgemerkt, dat het gerechte- . lijlt vooronderzoek is gesloten zonder

ct.at dit heeft Itmmen leiden tot con- crete aanwijzingen, dat in deze een

m~ijf is gepleegd. De heer Vonk aeldte dit antwoord wel zeer sum- mier en achtte ook het vroeger mede"

gedeelde, dat hier zelfmoord zou zijn

~egd, met het thans gezegde niet bepaald in overeenstemming. Aange- teoude zelfmoord sluit immers moord flit. Wat is nu. de waarheid, in dit ge- val?. Een der hoofdvragen is wel: is vast. komen 11e staan, dat er lieden zijft. geweest, di:e er belang bij had:.

den, dat Schallenbergs nwnd werd géSJroerd? Over deze hoofdvraag zegt

t:f~, :M.v.A. niets en. daarover wordt dê Kamer niet op voldoende wijze inge- lielit.

"' • *

11 et betrekking tot de Velser-af- faire wordt in de M.v.A. al- lèe& opg-emerkt, dat de instèllfn« van eeD gereéhtelijk vooronderzaek is

JJevei~Eiemt. met de toevoegint, dat dit

• • • paste. Zijns inziens was het een eis

zien.

• • •

V eoreerst merkte de heer Vonk op, dat de zaak-Menten, in de M.v.A bedoeld, in het geheel niet een zaak-Menten was, doch de zaak van meerdere bem onbekende verdach- ten, die de heer Menten door middel

Het is 011doenlijk, onze woord- voerder verder op de voet te volgen. Vatten wij het een. èn an«er samen, dan àtent er aan. te. woeden herinnerd, àat in de eigenlijke zaak- Menten. na. e:!n bewogen onderzoek met vele tegenstrijdigheden en on- waarschijnlijkheden, zoals mr Vonk opmerkte, een veroordeling van àe heer Mentea volgde, een veroorde.- ling, waar deze zich rumroer bij heeft willen neerleggen. Journalisten gin- gen zich. met het geval bemoeien en één hunner gaf in een groot dagblad een uitgebreid exposé van de feiten, dat aanleicting gaf tot een strafrech- telijk vooronderzoek ter zake van smaadschrift. De aangevoer,de feiten,

DEZE BURGER

wil in dit laatste stukje van het jaar alleen maar pf zeggen.

Pf . ... omdat dit .?am· e1· weer op zit.

En p.f. omdat de wereld, wij met ons allen en gij pe-rsoonlijk, zoals gij reilt en zeilt, vlak langs de afgrond gewandeld hebben, 365 dagen en 3{)5 nachten en er niet in getuimeld zijn. •

Dat is, in onze dagen, reeds reden te over om pf. . . . en p.f.

te zeggen.

Van stukjesschrijversstandpunt gezien - (een zéér eng stand- punt, dat moet ik toegeven. maar daar stà ik nu eenrnaar op, nietwaar?) - van stukjesschrijversstandpunt gezien, zijn de laatste dagen van het jaar niet zó gemakkeliJk- als bijvoorbeeld voor de Markies en de Markiezin de Carabas. die het jaar plegen te beëindigen mèt de kmsse weduwe Clicquot in een of ander hotel aan de Azuren kust.

Want de Markies en de Markiezin behoeven geen gelegen- heidsstukjes te schrijven over uren, dage11:, maanden,. jaren en de stukjesschrijve1· moet dat eigenlijk wel. Zo'n fijnzinnig, ge- ooelig, wijs, lach-en-traanstukje, om U op Uw gemak te zetten., weet ge· wel?

Niettemin: deze burger volstaat met pf.

Pf . ... , omdat het er weer op zit.

P.f .. ... , omdat het U gelukt is.

Moge dan, zonder fijnzinnigheid, gevoeligheid, wijdheid,lache- 7igheid en tranigheid, vol'Staan worden met: in )95Z nttts' d4n·

goeds voor de arme kleine aarde, vaor àe· arme kleine mensen:, voor onze goede partij en die haar leiden err vormen:. voor ons kleine blad en die hiet, elke week weer, sa1nenstell't1V en voór U allen die dit l-eest (saht:ttt!') - het aloud v.f. deur tion'here dagen: VEEL HEIL EN ZEGEN wordt U toegewenst door

~B BURGER

van recht, dat in beide zaken.·- 'V'an de journalist en van de rechtlel'-cemmis- saris - uitSJ!lraak zou wor&!tz. jedaan door d'è onafhankelijke reehter. Ten- slotte vroeg mr Vonk o.a. DeC èf de minister bereid zou zijn, ~ stllikken in de :zaken van de journaHst en de

rechter-cominissa~:i:S. aan de Kamer ovër te leggen ter kennislléraklg en beoordeling, in ket. geval hij Vèrvol- ging toch nog achterwege zou willen laten .

' * * *

B ij de teplieke!J bleék, dat de heer Vonk nog geenszins ge- heel bevredigd. was door l're1i ant- woord, dat de minister op zijn rede had gegeven. In ieder g~:t echter verzekerde minister Mulderije, dat het onderzoek in de zaak tegen de journalist, noch dat tegen de rechter- commissaris geheel "rond" was. Hij wenste van het opportuniteitsbegin- sel niet reeds van tevoren afstand te doen, maar verklaarde er geen be- zwaar tegen te hebben, "op eea later tijdstip ook van dit onderdeel reken- schap af te leggen". Tenslotte had de heer Vonk het succes, dat de minister toezegde, in de zaken Menten en Schallenberg de stukken aan de vas- te commissie voor privaat- en straf- recht uit deze Kamer ter inurge te geven. Over de z.g. Velser-affaire kon hij thans nog geen verdere inlichtin- gen geven.

Wij willen bovendien niet onver·

meid laten,. dat mr Vonk er behoefte aan gevoelde, zijn waardering uit te spreken voor dè bewogen: reèe van prof. Gerbrandy <A.R.) over tte be- tekenis van de Friese taal voor de Friezen, die, zo zei de heer Vonk,

"ook niet-Frie:oen op haar juiste waarde hebben te schatten" .. 1ln dat verband vroeg hij de ministelt; wat zijn standpunt was t.o.v. de geste van de rechter te Heerenveen.

•••

B ^ij de begroting van J!llnanciën behandelde -voor de· V.'U":D. de keer Ritmeester twee hoofdonderwer- pen: de gestegen papierprijzen en het effecten-rechtsherstel.

De ontzaglijk gestegen papkrprij- zen, welke tot het n~~envoudltE van

tVeryo}J op pag. 5)

ftUBEID EN DEI.~OCRATO:

"'

(UU1; WEEK to.t ^WEEK

Oud en nieuw (I)

H et is een menselijke eigenschap, bij de a.s.

feestdagen de blik achterwaarts te richten en zich tevens te bezinnen op datgene, wat komen gaat. Een neiging, die elk jaar terugkeert en die helaas maar van een zeer tijdelijke aard is. Hoe onvolkomen deze neiging dan ook moge zijn door haar wel zeer tijdelijk bestaan, het is toch beter slechts een enkele maal te mediteren, dan in het gehèel niet. Wat de politieke activiteit betreft. staat de V.V.D. het volgend jaar wel voor een zeer be- langrijke taak in verband met , de verkiezingsactie voor de Tweede Kamer. Wellicht is thans het tijd- stip geschikter. d!m ooit, onze leden eÎi · geestver- wanten er op te wijzen, welk een belangrijke t;:lak in dit verband op hen rust. Wie' zo zijn ogen de kost geeft en zijn oor te luisteren legt, kan tot de verheugende cortclusie komen, dat de V.V.D. in ons volk in toenemende mate een aanhang vindt. Dit is niet alleen verheugend, maar evenzeer een gun- -Stig verschijnsel. Doch juist omdat wij de conjunc- tuur mee hebben, zal het noodzakelijk zijn, dat een ieder zijn uiterste krachten inspant, teneinde bij de komende verkiezingen nog gunstiger :resultaten te bereiken, dan de vorige maal het geval was. Mis- schien kan het juist in deze tijd aanspreken, van welk een enorme waarde het is, dat wij in ons land nog Jn volle vrijheid het Kerstfeest kunnen vie- ren. Teveel wordt deze vrijheid nog beschouwd als

· iets dat heel gewoon is. terwijl men verzuimt in te zien, dat deze vrijheid niet is een schat, die 'Zomaar in de schoot wordt geworpen, maar dat zij is een voorrecht, dat bij voortduring zal moeten worden verdedigd.

Oud en nieuw (11)

*

H et kan aanbeveling verdienen, dat wij, nu wij, bij het oude jaar, zowel thuis als op kantoor en fabriek, grote sêhoonmaak gaan houden en plannen gaan uitstippelen voor .het nieuwe jaar, terdege rel>ening houden met .cle eisen, die de ko-

~ende verkiezingsstrijd aan on~ beschikbare tijd . stelt. Het moet met a zijn, dat bét a:tidelingswerk weer neerkomt op de sehouders van slechts enke- len, doch een ieder.zal een steentje moeten bijdra- gen al naar gelang zijn kundigheid en capacitei- ten. Het is daarbij van nut te bedenlren, dat ook de z.g. eenvoudige werkzaamheden gedaan moe- .ten worden en dat het niet voor een ieder strikt

noodzakelijk is alleen de zwaarste taak op zich te nemen. Laten wij, zowel afdelingsgewijs als per- soonlijk. ons programma voor de a.s. verkiezingen dusdanig opstellen. dat wij niet als laatsten ach- teraankomen. Dit maakt een zeer onprettige in- druk, temeer, omdat de kiezer vaak het gevoel krijgt, dat slechts eenmaal in de vier jaar naar zijn politieke gunst wordt gedongen. Zo is het niet. Men neme daarom kennis van de activiteit, die door onze V. V.D.-afgevaardigden in het parlement aan de dag is gelegd. :Men verzamele de bewijzen hier- van en drage deze in zo wijd mogelijke kring uit, opdat onze propaganda vroegtijdig doorwerkt. Wel- dra zal 1951 ten einde zijn en hoewel zich voor onze politieke beweging in dit afgelopen jaar geen wereldschokkende gebeurtenissen hebben voorge- daan, kan dit jaar voOJ." de V.V.D. ongetwijfeld gunstig worden genoemd. Het nieuwe jaar zal daarentegen belangrijker worden en wij mogen hopen, dat de goede voornemens, die er steeds bij een ieder bij de }aarwisseling bestaan, ook ten uitvoer mogen worden gebracht.

Tegenslag

*

Het feit, dat Churchill, de geestelijke vader van het plan, anderhalf jaar geleden in Straats- burg ontwikkeld, om één Europees leger te vor- men, zijn eigen geesteskind heeft genegeerd, is wel een zeer merkwaardige zaak. In zijn kwaliteit

\'an minister-president van Groot-Brittannië, heeft hij immers de deelneming van Engeland aan het Europese leger afgewezen. Wel zal Engeland met bet Europese leger samen,verken. Uiteraard ech- ter is het afzijdig blijven van Engeland voor de Europese eenwording een tegenslag. Het beoogde doel zal nu langs andere wegen moeten worden nagestreefd. Want het bereiken der Europese een- . beid is een eis van de hoogste politieke orde.

Een tweede slag, die aan de Europese gedachte is toegebracht, wordt gevormd door het feit, dat Spaak in Straatsburg de voorzittershamer heeft

neergelegd. Het valt zeer te betreuren, dat zijn aftreden gepaard is gegaan met .felle verwijten aan het adres van Eqgeland. Vooral te betteuren, om- dat het geschiedde op een tijdstip, dat ~e mede-.

werking van Engeland 'juist dringerder nodig was dan ooit. Men kan zich dan ook àf.vragen, of Spaak hiermede niet ·alleen een grote tactische, doch ook een belangrijke psychologische fout heeft gemaakt.

In elk geval heeft hij de Europese gedachte geen dienst bewezen, ook al beweert hij, dat hij thans als een gewoon voorvechter weer in de gelederen van de strijders voor Eur-opa. is teruggekeerd, met , ·

hH doel op deze plaats ·belangrijker wez;k te kun- nen doen ter bevordering vim de Europese een~

beid, dan dat hij op de presidentszetel zat. Al deze

·.verschijnselen zijn vàn 'mi~der prettige áard;·doch zij mogen. zeker niet tot ontmoediging aanl~iding

geven. De groei van de Europese eenheid is · geen rèvolutionnaire, doch een evolutio;nnaire ontwik- keling, waarbij het er op aankomt, de moed niet te verliezen, doch als geharnaste strijders voprt te gaan op de eenmaal ingeslagen weg. Moge het al- dus door zeer velen worden geZien, die de eeri- wording van Europa een noodzakelijke voorwaarde achten om tot betere verhoudingen in de wereld te geraken.

Bach belast

*

' N u wij de Kerstdagen naderen, is het wel een zeer geschikt tijdstip te wijzen op het merk- waardige besluit van de regering om alle grama- foonplaten onder de "luxe artikelen" te rangschik- ken en dientengevolge weeldebelasting te laten bètalen. Het doet wel zeer. eigenaardig aan. dat dit b.v. geldt voor platen. waarop Bach's Mattheus Passion valt te ,beluisteren. Het is wel zeer vreemd om in dit verband van "luxe" er- "weelde;' te spre- ken. Een dergelijke beslissing achten wij ' een rechtstreekse bedreiging van onze cultuur. Wij zijn hiermede op het gevaarlijke hellende vlak geraakt, waarbij geestelijke goederen volkomen in de mate- riële sfeer worden getrokken. Het is een typisch kenmerk van de omstandigheid hoever de fiscus reeds in ons leven heeft ingegrepen, dat men hier- ónltrent betrekkelijk weinig stemmen vim protest heeft vernomen. Nogmaals, het is zeker nodig met klem te waarschuwen, 1iat de fiscus onze volksop- voeding niet in de weg gaat staan. Wie op het ma- teriè1e de nadruk legt ten koste van de geestelijke en culturele factoren, loopt het gevaar' het kind met het badwater weg te werpen. Wij dienen de geestelijke · vrijheid niet te ondermijnen, doch te bevorderen, opdat de offers 'die werkelijk op ma- terieel gebied zullen moeten worden gebracht, niet alleen beter kunnen worden begrepen, doch ook gemakkelijker kunnen worden .gedragen.

Rode "hulpu

*

Groot opzien heeft, naar De Volkskrant meldt, een correspondentie verwekt van de speciale verslaggever van het Italiaanse weekhlad "Gioven•

tu". Deze schrijft, teruggekeerd uit de Po-vlakte, o.m. woordelijk: "Wat ik met mijn eigen ogen ge- zien heb, is een vreselijke openbaring voor me. Ik kan de bewijzen leveren van de onmenselijkheid der keiharde partij-communisten. Niet dezulken, die zich communist noemen of menen het te zijn, maar die net als ieder van ons, bij deze ramp volop geholpen hebben waar het nodig was, zonder unzien des persoons. Neen, diegenen, die inplaats van levensmiddelen en dekens, de vluchtelingen hun partijblad "Unità" in de hand drukten; die de vrachtauto's bestegen, waarmee de vluchtelingen werden weggebracht, om de mensen op te ruien tegen de regering; die, erger nog, probeerden om moeders hun kinderen te ontrukken om ze weg te voeren, wie weet waarheen, en ze te laten op- voeden "voor Stalin"; die zich zelfs niet ontzagen, zich als priester te verkleden, om zodoende vooral de kinderen te "redden" (voor Stalin!); rode bur- gemeesters, die kleding en levensmiddelen alleen verdeelden aan wie een lidmaatschapskaart kon to- nen van de communistische partij; communistische autobuschauffeurs, die kinderen, die na dagen hon- geren melk te drinken kregen van de pauselijke hillpcornmissie, bezwoeren, deze niet aan te raken omdat ze "door de priesters vergiftigd was". Ik heb dit .alles zelf meegemaakt, en het is een schok, die ik aan iedèreen die horen en voelen kan, zou willen doorgeven, schrijft deze correspondent. Het communisme wil de ellende van het volk en van de arbeider en van ieder die lijdt niet oplossen, maar uitbuiten. Ik zou het willen uitschreeuwen

22 DECEMBER 1951 - PAG. 8

·~ l ' ; • ' •

Dit nu, lezerskring,

is het laatste num·

mer van ons blad dat in 1951 verschijnt. De volgende week komen wij niet: Op 5 Januari zetten wij het nieuwe jaar in. Het jaar da&

achter ons ligt is, wat ons 'weekblad betreft, niet slecht geweest, dat mag de redactie met . vreugd~ ~rkennen; het aantal onzer abonnementen is gestegen, niet véél, maar toch, en dat is, in een 1ljd als deze, eea even opmerkelijk als uitzonder~ü'k ver•

sc.hijnseJ; prettig om áan het eiD.de des jaarl te mogen constateren.

De redactie ~an u~ ^politieke lijfblad zal , dus. op de ingesl~ett weg voortgaan en blij-

ven trachten dit niet-zo-uitgebreide blad, zo 'leesbaàr mogelijk te maken; te blijvea

·trachten in ieder nummer wat Int'eressantl tè 'breng~n.

We hopen dat in 1952 d,e ~itbrei~· .~all

onze lezerskring zich zal veertzetten in ge- lijke tred met de bloei van onze partij. . . · ,

We hopen ook, dat U ons daarbij helpen zult.

tegen ieder die arm ,is en lijdt, dat .liit .g~n .,be•

weging van het volk" is, maar duivelswerk, dat onder hatelijk en weerzinwekkend lachen ·speelt met de smart van zovele berOoiden". ·

Woonruimte

*

·n e zeven Zuid-Hollandse Kamers vaii Koophan·

· del hebben in een adres aan de Tweede Ka·

mer bezwaar gemaakt tegen het aanhangige wets- ontwerp tot wijziging van de Woonruimte-wet 1M7.

Zij vrezen, ·dat de voorgestelde regeling vrijwel geen waarborg biedt, dat de belangen van het bedrijfsleven voldoende worden beschermd tegen de bedoelingen van vaak min of meer eenzijdige ingestelde woonruimte-autoriteiten. Wij willen niet bij. voorbaat beweren, dat deze vrees ongegrond zou zijn, anderszijds zal ook het bedrijfsleven het wo- ningvraagstuk ruim moeten bezien en het zal on- getwijfeld voorkomen, dat er toestanden bestaan bij kantoren en bedrijven, die een vórdering voor woonruimte rechtvaardigen. Het betreft hier lang geen eenvoudig vraagstuk, waarbij de naald noch naar de ene, noch naar de andere zijde mag over- slaan. Daarom is het juist, dat in bovengenoemd adres enige compensatie-maatregelen WOJ."den voor- gesteld voor het geval, dat de Tweede Kamer het ontwerp toch -ongewijzigd ^'ZOU willen aanvaan:l.en.

De gedachte is inderdaad juiSt, dat de Kamers van Koophandel zouden kunnen worden gehandtttatd als het orgaan, waarmede overleg moet worden gepleegd, wanneer bij een vOJ."dering bedrijfsbe·

langen zijn betrokken. De Colleges van B. en W.

zouden verplicht kunnen worden gesteld om aan de Kamers van Koophandel advies te vragen, voor- dat een beslissing wordt genomen. Tenslotte zou de minister van Economische Zaken kunnen wor- den ingeschakeld, als in hoger beroep wordt ge- gaan van een door B. en W. gedane afwijzing, die niet eensluidend is met het advies van de Kamers van Koophandel.

Onbegrijpelijk

*

1\..'f>nàr wij zeer onlangs in De Telegraaf lazen, 1., reed een Groningse automobilist met een flinke snelheid Nieuw-Buinen uit, wilde de daar- gelegen brug over rijden, en kwam op het laatste moment tot de ontdekking, dat deze brug was opengedraaid. Het gelukte de automobilist nog net op het randje te blijven staan. Er was noch een afsluitboom, noch een waarschuwingsbord te Zien.

De auton;1obilist verzocht de plaatselijke politie proces-verbaal op te maken tegen de gemeente Groningen, die deze brug onder haar beheer heeft.

De heer H. H. ten Have, ingenieur der Stadsbezit- tingen, deelde echter naar aanleiding van dit voor- val mede, dat er geen wettelijke verplichting be- staat om de brug van afsluitbomen te voorzien.

Men is er echter wel mede bezig alle bruggen te beveiligen met hekken of bomen. Het is 'Volsla- gen onbegrijpelijk, nu de overheid terecht alle po- gingen in het werk stelt het aantal verkeersonge- vallen te doen verminderen, er geen wettelijke verplichting bestaat om bruggen van afsluitbomen te voorzien. Dit is. niet alleen een gevaarlijke, maar evenzeer een·. inconsequente politiek, waaraan spoedig verandering zal dienen te worden gebracht.