• No results found

De VVD en de Partijvernieuwing

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "De VVD en de Partijvernieuwing"

Copied!
24
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

IN DIT NUMMER O.A.:

De VVD en de partijvernieuwing door Jan Weggemans en een beschouwing over de kabinetsformatie door Jan Evenhuis.

Deze interviewde de nieuwe JOVD- voorzitter Roy Lantain cn schreef een krities stukje over het gezag. Jan Weggemans maakte een uittrek­ sel van het Liberaal Manifest en portret van de JOVD-struktuur. Verder een hoofdbestuursverkla- ring tegen het kabinet-Den U yl, een kommentaartje op de verenig­ ingsraad en kort verenigingsnieuws.

De VVD en de Partijvernieuwing

Sinds een aantal jaren doet de VVD ook ak- tief mee in de strijd rond de partijver­ nieuwing door middel van manifesten, kongressen etc. Zoiets is op zijn minst om twee redenen een goede zaak: ten eerste bevordert het de publiciteit om de VVD en dat is electoraal gunstig en te'n tweede aktiveert het de eigen aanhang omdat de talrijke benodigde vergaderingen - behalve drankgebruik - ook tot meer zelfbewustzijn en strijdbaarheid aanleiding geven.

Dat de partijvernieuwing voor de VVD steeds weinig suksesvol verlopen is, valt vrij eenvoudig te verklaren, we zullen daarvoor eerst een aantal jaren in de geschiedenis teruggaan.

In het verleden heeft de VVD konsekwent wat meer linksgerichte liberalen die meer de nadruk wensten te leggen op een princi­ pieel hervormingsgezind liberalisme de .partij uitgejaagd. Te noemen vallen namen

als die van Roethof (nu PvdA-kamerlid), Nypels (nu D'66-kamerlid), Gruijters (nu D '66-minister) (allen zijn oud-JOVD-lid) en vele minder bekende politiek geschoolden uit JOVD- en LDC-kringen (Het I.DC is een inmiddels opgeheven groep van vaak wat meer linksgerichte liberalen die geprobeerd hebben geestverwanten in en buiten de VVD te verenigen). Ook Stikker en Korthals zijn slachtoffer geworden van dergelijke "zuive­ ringen" .

Reeds ver voor 1966 - het geboortejaar van X)1 65 - is door de toenmalige vice-premier, drs. H. A. Korthals, toen hem in 1953 ge­ vraagd werd lijstaanvoerder van de VVD te worden, geëist dat er een Liberaal Beraad

zou komen om aldus een opening te maken voor kontakt met iiberaaldenkenden buiten de VVD. Het ArVD-hoofdbestuur, mede door de invloed van de heer Van Riel, weigerde, waarna drs. Korthals bedankte voor de eer. Hij trok zich terug uit de aktieve pvol.itiek en is enige tijd later lid van de Raad van State geworden. De VVD .had daarmee voor­ lopig de boot gemist, zo bleek enkele jaren later heel duidelijk.

In juni 1966 was het opnieuw' drs. Korthals, erelid van de JOVD, die tijdens een rede op het JOVD-kongres in Dalfsen (Ov) heeft op­ geroepen de liberalen in de verstrooiing te bundelen. "Een liberaal is geen man van be­ houd, maar een man van hervorming", terwijl de donder en de bliksem uit de inktzwarte hemel over het gehoor uitgestrooid werd. Misschien kwam het mede door het weer, maar in ieder geval sloeg het betoog erg aan, althans bij de JOVD. De toenmalige JOVD- voorzitter Hans Wiegel publiceerde namens het hoofdbestuur van de JOVD in het VVD- orgaan "Vrijheid en Democratie" een veront­ rust schrijven, waarin hij vroeg om een liberaal beraad van VVD, LDC, Liberale Stu­ denten en JOVD, mede met het oog op de dreigende oprichting van D '66. Die oprich­ ting kon echter niet voorkomen worden (sep­ tember 1 9 6 6 ) en vele (oud-) JOVD-ers traden toe tot de nieuwe partij. De VVD verloor op deze wijze veel potentieel kader.

Het Liberaal Beraad, bestaande uit de be­ sturen van VVD, JOVD, LDC en Liberale Stu­ denten, kwam er desondanks. Drs. Korthals werd voorzitter van de kerngroep. Eerst in

(2)

D R IE M A S T E R

25e jaargang, mei 1973 Maandblad van de onafhankelijke Liberale Jongeren-Organisatie Vrijheid en Democratie (J O V D ).

LEDEN VAN JE REDAKTIB: Jan Weggemans (Hoofdredaktm r ) , Deliuslaan 32, Utrecht, 03O-94O856; Jan Franssen (Eindredakteur/administrateur), Dammerweg 75, Nederhorst den Berg, 0 2 9 4 5 - 3 1 2 4 ; Ko van Doorn ; Jan Evenhuis en Duke Dominicus van den Bussehe.

REDAKTIE/ ADMINISTRATIE-ADRES: Dammerweg 75, Nederhorst den Berg KOPIJ AFDELINGSPAGINA: NW. Kijk in ' t Jatstr. 1 2 7, Groningen

Algemeen sekretariaat van de JOVD: Vossenakker 3, Ede, 08380-17170 Algemeen penningmeester van de JOVD: girorekening 953500 te Groningen.

ABONNEMENTSPRIJS: Minimaal ƒ 7.50 per jaar; voor leden gratis. ADVERTENTIETARIEVEN worden gaarne verstrekt door de administrateur. BETALINGEN van advertentie- en abonnementsgelden uitsluitend op giro-reke- ning 277760 t.n.v. Stichting „De Driemaster" te Den Haag.

januari 196S en maart 1969 werden er enige stukken gepubliceerd. Een opzienbarend'punt was de erkenning dat de verlaging van de belastingdruk lagere prioriteit moest hebben dan uitgaven ten behoeve van de gemeenschap. In een derde stuk werd voorts erkend dat de politieke vernieuwing eveneens gep-aard zou moeten gaan met vervanging van personen in vertegenwoordigende lichamen. Het is nu eenmaal ongeloofwaardig een nieuwe koers te willen varen met exact dezelfde kamerfraktie. Er kwam een nieuw verkiezingsprogramma met de mooie naam "Liberalen op nieuwe wegen" (1971) welke een zwakke afspiegeling van het Liberaal Beraad was. Ook van de personele vervanging kwam weinig terecht; alle ïweede- kamerleden onderschreven het program en zo bleef het hele zoodje zitten.

^ Liberaal Manifest

De tijd schreed voort en na de weinig suk- sesvolle kamerverkiezingen van 1971 ( één zetel verlies) maakte zich wederom - net als in 1966 - bezorgdheid meester van de top van de VVD. Nu was er verdorie zo'n mooi program en nu verrekten de kiezers het om te komen. De potentiële winst van de VVD, veel" zwevende kiezers, ging nu niet naar de Boerenpartij of B'66 maar naar alweer een nieuwe komeet, DS'70 ! De Partijraad van de VVD wenste een nieuwe bezinning. Ir. maart 1972 werd op het VVD-kongres te Nijmegen de komst van het Liberale Manifest aangekon- digd (mede dankzij druk van de JOVD); in september 1972 verscheen het Liberale Mani­ fest.

De procedure rond de behandeling van het Liberaal Manifest werd echter ingrijpend verstoord door de breuk in het kabinet- Biesheuvel (juli 1972). Oud-JOVD-voorzitter Wiegel, in 1967 kamerlid geworden en in

1971 opgeklommen tot fraktieleider, werd lijstaanvoerder voor de verkiezingen van november 1972. Daarvoor kwam een urgentie­ programma 1972, een vodje met een grote foto van Wiegel, een lijstje van gereali­

seerde beloften (9 van de 11 hadden be­ trekking op lagere belastingen) en verder een achttal punten welke een slap aftreksel waren van het program van 1971» en die vol­ strekt los stonden van het Liberaal Mani­ fest. De totale belasting- en premiedruk werd te hoog geacht; bestrijding van geweld en geldontwaarding en scherpe bestrijding ■wan misbruik van sociale voorzieningen en beloning naar prestatie, vormden de centrale punten. A.llemaal zaken die als geheel niets te maken hebben met een modern en dynamies liberalisme, maar daar ging het ook niet om. De konfessionele partijen moesten kapot, en DS'70 moest weggevaagd worden. Dat kon door een rechtse kampagne te voeren rond Wiegel die door zijn optreden in de kamer inmiddels ook buiten de VVD-aanhang (o.a. bij de stratenmakers) bekend was geraakt. Er ver­ schenen in de daarvoor geschikte kranten dagelijks kleine advertenties met als grote klap daags voor de verkiezingen een oproep aan allen om niet op de PvdA te stemmen. Door vaak samen met Den Uyl te debatteren werden de konfessionelen en Van Mierlo uit de publiciteit gespeeld. De klap kwam hard aan in november 1972 en PvdA, PPR en VVD deelden samen de winst; D '66 en DS'70 waren en passant verslagen.

^ Doorbraak los van programma

Deze politieke verschuiving heeft overigens in grote lijnen los gestaan van de inhoud van de politieke programma's; die worden niet bestudeerd in brede kring. Dat is een nadelig punt voor partijvernieuwers. Toch zijn de diskussies daarover van grote waarde voor de denkwereld en denkrichting van het partijkader. Ze hebben mede invloed op de manoeuvreerruimte van een partij. Wiegel heeft nu naam gemaakt als politiek leider, en hij heeft het vertrouwen gewonnen van zijn partijaanhang. Hij heeft zijn handen vrij en kan - als oppositieleider - poli­ tiek gezien de VVD van richting doen

(3)

Het politiek geritsel van de kabinetsformatie

Op 28 november van het vorig jaar toog het nederlandse volk naar de stembus. Het kabinet-Biesheuvel had door het uittreden van D S'70 uit de regeringskoalitie haar werkbare meerderheid verloren. Nieuwe ver­ kiezingen moesten de oplossing brengen om uit de ontstane impasse te geraken. De verkiezingen brachten echter geen oplos­ sing. Links (de progressieve drie) won 4

zetels, rechts (VVD en DS '70) 5 zetels, doch de middengroeperingen (de

konfessio-nelen) welke zowel links als rechts aan een parlementaire meerderheid kunnen helpen, hadden stevig verloren.

De Koningin zocht dr. Huppert aan om haar en de politieke leiders te informeren over de mogelijkheden tot oplossing van de .rege- ringskrisis. Rupperf konstateerde dat een meerderheidskabinet - van welke kleur dan ook - er niet in za.t. Politiek Den Haag verwachtte dat hij zijn opdracht terug zou

vervolg blz. 4

Friesch Groningsche Hypotheekbank N.V

pandbrieven

een veilige belegging met zeer hoog rendement

anderen, ongehinderd door een hem gunstig gezind partijkongres en een in grote meer­ derheid jong en politiek weinig briljant hoof dbestuur.

Het klimaat voor verandering in een partij is nooit gunstig als er recentelijk suk- sessen geboekt zijn, tenzij de partijleiding die stimuleert of tolereert. Wiegel heeft daarom thans grote mogelijkheden. Daarbij komt dat de verkiezingsv/inst niet is behaald dankzij een bepaald program, doch dankzij enkele aansprekende slogans, een goede reklamekampagne en een handige, bekendheid genietende lijsttrekker. Dat nodigt eerder uit tot behoud van de zwevende kiezer dan tot principiële bezinning. Wiegel kan pro­ beren de kool en de geit te sparen. Of dat verstandig is zal de tijd ler^n. Een kcnse-

kwent doorborduren op het Liberaal Manifest - en op zijn eigen politieke verleden - kan zeker nieuw bloed naar de VVD trekken en dat is ook wel nodig. Elke groeiende partij moet op verantwoorde wijze nieuw kader aan­ trekken. Bekwame mensen zijn schaars; velen hebben zich van de politiek afgekeerd. In Nederland is eigenlijk alleen de PvdA in staat - soms ook de CPN - om d.m.v. wijk­ teams e.d. met de bevolking in kontakt te blijven.

Voor de VVD hangt veel af van de wijze waar­ op het beraad over het Liberaal Manifest, zowel binnen als buiten de VVD gaat plaats­ vinden. Eet hoofdbestuur van de VVD moet daarvoor een procedure vaststellen. Het is de stellige overtuiging van het JOVD-hoofd- bestuur dat de diskussie over het manifest niet te veel via de traditionele partij- kanalen moet plaatsvinden. Gesprekken tus­ sen politieke toppen zijn in het verleden (met D '66) op niets uitgelopen en de poli­ tieke situatie is er nu ook niet naar (zie interview met JOVD-voorzitter Lantain). De basis van de VVD zal aangemoedigd moeten worden kontakt te zoeken met liberaal- denkenden buiten de VVD. Hopelijk zal het VVD-hoofd.bestuur daarvoor een verstandige procedure ontwerpen. Verder is het wachten op een modern-liberale oppositiekoers van Hans Wiegel die zijn politieke verleden nu eindelijk eens kan gaan waarmaken, en die nu ook kan gaan bev/ijzen dat hij - behalve over politieke handigheid- ook nog over eigen ideeën beschikt, ook al behoeven die niet, zoals bij Oud met wie Wiegel zich graag laat associëren, op het gebied van het staatsrecht te liggen.

(4)

'geven. Dat deed hij niet. Hij wees de socialist Burger aan om toch te proberen op basis van zijn informaties een kabinet te vormen. Volgens velen liet Ruppert zijn eigen politieke voorkeur meespelen; hij komt uit de vakbeweging (CNV).

Burger, alom bekend staand als een hard en geslepen politikus, was duidelijk.Er moest een kabinet-Den Uyl komen. Hij kreeg het niet gemakkelijk want de progressiever hadden voor de verkiezingen gezegd niet met andere groeperingen te willen praten, in het bisonder niet met de konfessionelen. De deur was dicht. Het konfessionele pro­ gramma was volgens Den Uyl weinig meer dan een dun vodje papier waarvan het immoreel was er bij de kiezers mee aan te komen. Dit uitte hij bv. in het debat met de KVP-er Peijnenburg op het .JOVD-kongres in Noordwijkerhout. Den Uyl wist toen niet dat zijn kombina-tie maar 56 zetels in de kamer zou krijgen. Een veel te gering aan­ tal om bestuurlijk een vuist te maken. Burger moest dus proberen de konfessionelen achter het program-Den Uyl te krijgen. De konfessionele leiders lieten aanvanke­ lijk weten niet met Den Uyl in zee te wil­ len gaan, maar desondanks slaagde Burger erin enkele zware konfessionele figuren te strikken. Eerst kwam drs. Boersma (AR) over de streep en vervolgens prof. de Gaap Fortman sr. (AR). Het konfessionele kamp -werd uiteengescheurd. Biesheuvel, de grote tegenspeler van Boersma, vocht onverdroten voort om toch de eenheid in het konfessio- nele kamp te bewaren.

Ajax

De slimme Burger wist daar wel wat ep en zette zijn aktiviteiten even op een laag pitje. Hij ging kijken bij Ajax-Feijenoord en nam de tijd om uitvoerige beschouwingen over deze wedstrijd te geven; in alle kranten van maandag 5 maart kon men lezen dat hij voor Feyenoord was. Op 6 maart (!) moest Biesheuvel de politieke arena ver­ laten. Reglementair mocht hij als demis- sinair minister-president maar 3 maanden tegelijk kamerlid zijn. Biesheuvel trok zich terug als kamerlid en hij werd als AR-fraktieleider vervangen door mr Aantjes. Geheel tegen de verwachtingen in mislukte Burger desondanks als formateur. Toch is het kabinet-Den Uyl er gekomen, mede door­ dat Albeda (AR) en Fan Agt (K7P), twee linkse konfessionelen, de laatste hobbels op Burger's formatiepad konden slechten. Op zich vinden wij het niet onjuist dat de grootste partij in het parlement regerings­ verantwoordelijkheid draagt, juist nu de sociaal-ekonomiese toestand zo moeilijk is (stakingen over de CAO's, inflatiebeteu- geling, en Zijlstra's analyse van de Neder­ landse ekonomiese situatie). Echter dat het op deze wijze moest gebeuren, dat is toch wel erg verwerpelijk!

Informateur Ruppert, die objektief diende

te zijn, liet desondanks toch zijn rood- lconfessionele kleur meespelen. Een Den Uyl die voor de verkiezingen A zei en na de verkiezingen B deed. Een partijkongres van de PvdA dat uitsprak niet met de konfessio­ nelen te -willen praten doch achteraf toe­ staat dat er een rood-konfessionele rege­ ring komt. En een Burger die pas toe kon slaan toen zijn grootste opponent door om­ standigheden van het toneel verdwenen was. En wat te denken van een schaduwkabinet dat aan de kiezers is gepresenteerd als regeringsploeg terv.:ijl er zonder raadple­ ging van de kiezers achteraf allerlei wijzigingen in worden aangebracht ? Zo is Van Mierlo van Binnenlandse Zaken ver­

dwenen en vervangen door de Gaay Fortman Sr. En waar zijn Marcel van Dam, ir Oele en mej. Goudsmit gebleven ?

De konfessionelen gaan ook niet vrijuit; immers wie was één van de grootste KVP- tegenstanders van het kabinet-Den Uyl ? Tjerk Westerterp ! En wie is nu minister van Verkeer en Waterstaat in datzelfde kabinet-Den Uyl 0 Juist ! Westerterp! En wat moet ons oordeel zijn over die rare Hans Gruijters ? Als zijn woorden juist zijn zal er niet één geschrift met zijn handte­ kening het ministerie van volkshuisvesting kunnen verlaten. Immers, elke keer dat Gruijters een konfessioneel de hand schudt, telt hij snel zijr vingers na, zo vertrouwde hij de pers toe voor de verkiezingen. Met zes konfessionele ministers zijn de vijf

:.gers van de rechte rha'nd van Grui jters gro ot gevaar. De h eer Grui jters tekent ;eds me t een kruisj e . De zev en kon fessio--0 staa tssekre taris s en kunnen Grui ■j ters ;rigens helema al inval ide maken.

ten slo tte het kabinet sprogramma. Aan ;rpunt 17 2 z ou niet ge tornd worden , al

het da.n herzi en . Toch 2;ien we dat Den Uyl géén woord houdt waar het gaat om de huur- liberalisatie, de collegegelden en de in­ komenspolitiek. "Het programma moet geak- tualiseerd worden", aldus Den Uyl. "De financiële situatie is minder goed dan we dachten; we kunnen minder uitvoeren.11 Hoe valt dit te rijmen met het jaarverslag van de Nederlandse Bank waarin wordt gezegd dat het kabinet-Biesheuvel (Nelissen) een goede financiële politiek heeft gevoerd ? Ons is ook niet duidelijk wat PvdA-voor- zitter Van der Louw nog maar 14 dagen ge­ leden bedoelde, toen hij zei dat over het programma van de progressieve drie niet geritseld wordt. Als er in Den Haag de laatste vijfmaanden iets juist wel is ge­ beurd, dan is het wel RITSELEN !!!

Jan Evenhuis.

Roy Lantain: "Ik wist dat ik het in me had" Duke Dominicus over zijn studie: "Een slak ziet meer van de weg dan een haas."

(5)

Interview met de nieuwe

JOVD-voorzitter Roy Lantain

Groningen, zondagmorgen 29 april, half 12: nauwelijks uitgeslapen na het feest van het district Moord, waar de gezellige sfeer op ipijn vermogen tot doorzakken een wel wat groot beroep heeft gedaan, hel ik aan op het adres Nw. Kijk in 't Jatstraat 127 te Gro­ ningen bij huisbel'roner Duke Dominicus van den Bussche. Deze doet mij in pyama open en leidt mij naar zijn verblijfplaats boven in het studentenhuisje waar juist tevoren Roy

Lantain uit bed is ge­

rold. Zo te oordelen hebben ze ondanks het feest goedgeslapen. Roy neemt na mijn komst plaats op de meest komfortabele stoel, ter­ wijl Duke viat in het rond blijft springen op zoek naar handdoeken of washandjes. Hij zal steeds bij het interview aanwezig zijn en ons op tijd thee e.d. offreren. Storend is zijn aamwezigheid allerminst tot op het moment dat de interviwer een vetvlekje pro­ duceert op een tafeltje nadat wat sardines uit blik waren rondgedeeld. Evenwel het .gesprek was toen al afgelopen en Duke's

radicale kreten over het vetvlekje hadden gelukkig op het interview gepn invloed meer. Maar nu het gesprek:

Vraag: Hoe staat het met de belangstelling voor de JOVD ?

R oy: Het ledental neemt de laatste tijd be­ hoorlijk toe en we hebben momenteel 800 ge­ registreerde leden. De verkiezingsstrijd heeft ook positief voor het ledenbestand van de JOVD gewerkt. In het Moorden zit het goed. In het Zuiden en Oosten hebben we meer mogelijkheden gekregen, alleen in het wester. moet het nog veel beter.Zelf probeer ik daar aan mee te werken door in het Westen de afdelingen te bezoeken en de mogelijkheden uit te testen. Kommunikatie is erg belang­ rijk. Volgend jaar beleven we een lustrum en de JOVD zal dan 1000 geregistreerde le­ den moeten tellen. Dat is één van onze primaire doelen.

Vraag: Vind je met het oog op deze doelstel­ ling de organisatie van de JOVD wrel optimaal ?

R oy:We zijn er mee bezig. Zo liggen er drie voorstellen op tafel om de kongressen zin­ voller te maken. Ons streven is hier de politieke betrokkenheid van de JOVD-leden tc vergroten o.a. door een andere kongresopzet en -indeling. Ook het jaarlijks te organi­ seren aantal kongressen staat ter diskussie. Daarnaast zijn wij binnen het hoofdbestuur aan het zoeken naar een kant-en-klaar akti- viteitenpakket dat we die afdelingen kunnen

Vonhoff's karakteristiek over de J0VD- hoofdbestuurders: "Die jongens missen elke politieke lef." (citaat uit zijn rede op 6 januari 1973 te Zuidlaren).

door

Jan

Evenhuis

ROY LANTAIN (23) de nieuwe JOVD-voorzitter ingeleid door Jan Evenhuis. Tijdens het laatste JOVD-kongres te Soester- berg nam Domien van Wees, om niet door iedereen noodzakelijk geachte redenen, af­ scheid als landelijk voorzitter van de JOVD. Roy Lantain bleek bereid het voorzitterschap tot november a.s. waar te nemen. Wanneer dan blijkt dat hij voldoende vertrouwen heeft bij de achterban, zal hij zich officieel laten kandideren.

Roy Lantain is op 6 september 1949 in Breda geboren. Na de HBS vervulde hij zijn mili­ taire dienstplicht; sinds 1971 studeert Roy politieke wetenschappen binnen de staatkun­ dige studierichting in Leiden.

Vanaf 1964 is hij lid van de JOVD. Hij is bestuurslid geweest van de JOVD-afdeling Breda en - samen met Dick Dees - van het Politiek Jongeren Contact Breda. Binnen de landelijke JOVD heeft Roy zich verdienste­ lijk gemaakt als lid van de kommissie buiten­ landse politiek en sinds juni 1972 als vice- voorzitter politiek van het hoofdbestuur. Roy is niet verloofd of getrouwd en de ste­ vige omarmingen waarin men hem met ver­ schillende dames op kongressen kan aantref­ fen hebben geen konsekwenties voor zijn burgerlijke staat.

Daar het voor de leden van de JOVD belang­ rijk is te weten wie haar voorzitter is, heeft de Driemasterredaktie Roy aan een interview onderworpen. Interviewer is Jan Evenhuis.

aanbieden welke wat moeilijkheden hebben met de uitbouw van hun ledenbestand. We bezitten nu weer een goed funktionerende Verenigingsraad; veel organisatoriese zaken kunnen hier worden besproken en voorgekookt. Ook kunnen zinvolle gedachten over afdelings- distrikts- en hoofdbestuursbeleid daar

(6)

0

den uitgewisseld. Wel moeten we oppassen dat het geen gewoonte wordt dat de kongressen politieke zaken delegeren aan de verenig­ ingsraad .

Traag: De kommunikatie binnen de vereniging zie je als essentieel; welke taak heeft de Driemaster daarbij ?

R o y : De Driemaster heeft voor de vereniging een tweeledig doel. Enerzijds dient ze poli­ tiek voorlichtend te zijn. Ze moet de lezers bekend maken met de motivatie van onze poli­ tieke koers, terwijl zij aan de andere kant een bindende functie voor de vereniging moet hebben. Daarom moet er ruimte gekreërd worden voor afdelingsnieuws, saillante organisato- ïiese informatie en voor wat smeuïg JOTD- nieuws. We hebben nu offsetdruk waardoor de redaktie veel extra werk krijgt; toch moeten we streven naar een zo frekwent mogelijk verschijnen van de Driemaster.

Nieuwe Koers?

Traag:

0

Laten we nu eens praten over het politieke beleid van de JOTD. Is er een nieuwe koers te verwachten? R o y : De JOTD heeft wel eens een te links imago gehad in relatie tot de realiteit van haar beleid (overaccentuering van de Amster­ damse afdeling. De presentatie van het be­ leid zal er op gericht moeten zijn die foute indruk weg te nemen, maar aan het be­ leid als zodanig zal vooralsnog niet ver­ anderen. De JOTD zal een modern en dynamies liberalisme in Nederland moeten blijven sti muleren. Alleen als het liberalisme krities begeleid wordt, kan voorkomen worden dat het zich ontwikkelt tot een steriel en

snorkend konservatisme. Een dergelijk kon- servatisme kan nooit een werkelijk alter­ natief zijn voor het socialisme, omdat het de maatschappelijke veranderingen ontkent. Werkelijk gematigde politiek kan alleen bestaan op basis van een modern en dyna­ mies liberalisme. De JOTD zal daarbij de veer in het liberale uurwerk moeten zijn, zoals Oud eens heeft gezegd. Wij hebben daarvoor allen nodig die op een liberale noemer zitten: traditioneel-denkenden, non- konformisten en genuanceerd denkenden. Juist omdat we al die verschillende soorten liberalen nodig hebben, moet de JOTD een onafhankelijk politieke jongerenorganisatie blijven, los van elke partijbinding.

Traag: Wat is dè funktie van het Liberaal Manifest hierbij ?

R o y : Het Liberale Manifest kan een wezen­ lijke funktie vervullen in het proces van partijpolitieke hervormingen in Nederland. Allen die liberaal denken moeten in één grote partij verenigd worden. Het liberale manifest kan bij het doorbreken van de traditionele partijpolitieke scheidingen als breekijzer fungeren, maar dan moet wel aan een paar voorwaarden voldaan zijn. Allereerst moet het Liberale Manifest een open diskussiestuk zijn. Gaat de TTD het annexeren dan vindt een gesprek met andere

liberalen in Nederland niet plaats. Het Liberaal Manifest mag geen onaantastbaar stuk zijn, maar moet openstaan voor nieuwe inbreng. Alleen op die basis willen liber­ alen buiten de TTD praten, zoals mij uit gesprekjes met De Brauw (DS'70) en verte­ genwoordigers van de partij Trije Democra­ ten, weer eens is gebleken. De diskussie zal verder niet te veel via de traditionele partijkanalen moeten plaatsvinden, anders zullen tal van reserves blijven bestaan. We moeten beseffen dat dit voor de TTD het nemen van bepaalde risiko's impliceert. Dat moet zij aandurven want een niet-open dis­ kussie frustreert bij voorbaat elk gesprek. De JOTD heeft haar mening op het TTD-kongres te Assen naar voren gebracht. Deze stond

lijnrecht tegenover het oorspronkelijke TTD-hoofdbestuursvoorstel. In Assen is een beslissing genomen die alles openlaat: de procedure m.b.t. het Liberaal Manifest zal nog nader worden vastgelegd. Ik ben daar­

over op dit moment pessimistisch, noch

op-®

Traag:timistisch. We hebben al zijdelings de polari­

satie aangestipt; wat vindt je daarvan ?

R o y : De politiek wordt duidelijk, doch het bevordert ongenuanceerd stelling nemen. Men appelleert op radicale sentimenten. Het is jammer dat de konfessionelen nog de stemmen in het midden claimen, want juist het aanspreken van de "floating vote" in het midden zal de genuanceerdheid in het politieke denken bevorderen. In een andere

vervolg blz. 7

* Johan broek vrouw.

de Bondt: "Zodra een man een nieuwe aan heeft, denkt hij aan een nieuwe

Alt Anneke Gijsberts: zij was één van die vrouwen die liever opzien baren dan kin­ deren.

•ff; Luns op bezoek bij de JOTDGroningen

-over Lidy Doets: "Een bevallige jongedame." Tinden wij ook, vooral wanneer Lidy zulke mooie kuiltjes in haar wangen lacht.

* ITTD-kamerlid Ploeg voor de Zuidlaarder JOTD: "De nederlandse pers is in linkse handen." Zoud die man het niet eens lezen als er over hemzelf op de voorpagina van de Telegraaf enorm positieve stukken worden geschreven.

De JOTD-afdeling Groningen zal in het ver- ^ volg als norm hanteren dat ze geen tegen­

(7)

partijkonstellatie dan de huidige hoeft dat geen onduidelijkheid te betekenen.

Vraag: We gaan door met enkele aktuele kwesties. Wat vind je van het kabinet-Den Uyl ?

B o y : Ik geef het niet meer dan anderhalf jaar.Dan zullen de konfessionelen het laten vallen. Mogelijk valt er dan ook meer te verwachten van de hervormingen van het ver­ molmde nederlandse partijenstelsel. Dat zal trouwens hoogst noodzakelijk zijn, want deze kabientsformatie heeft weer een weinig fraaie vertoning opgeleverd. Den Uyl heeft zijn verkiezingsbelofte duidelijkheid in de nederlandse politiek te brengen niet kunnen waarmaken.

Vraag: Ben je voor een gekozen formateur ? B o y : Binnen de huidige situatie niet. In de toekomst, wanneer we misschien een twee- of driepartijenstelsel krijgen, is het zeker wenselijk. Stemmen - dat is al een tendens ■ zal steeds meer een stemmen op personen worden in plaats van op partijen.

Machtspolitiek

Opnieuw Boy Lantain, nu in druk gesprek gewikkeld met Hans Wiegel over de koers van het moderne liberalisme.

Vraag: De buitenlandse politiek heeft nogal jouw interesse. Wat moeten we met Turkije, Griekenland en Portugal in de HAVO ?

B o y : Als liberaal wijs ik elke vorm van diktatuur principieel af. Een' bewind geba­ seerd op willekeur en negatie van de grond­ rechten is voor ons onaanvaardbaar. Toch is het om strategiese redenen van belang dat deze landen in de HAVO blijven. Ontspanning tussen de supermachten is noodzakelijk, maar de supermachten zullen daartoe alleen be­ reid zijn op basis van een redelijk gegaran­ deerd machtsevenwicht. Landen als Grieken­ land, Turkije en Portugal vervullen hun rol in dat machtsevenwicht en dat moeten we goed zien. Het onderkennen van die realiteit ont­ slaat ons echter niet van de verplichting bij dergelijke diktatoriale landen aan te dringen op een politiek die meer in overeen stemming is met de preambule van het atlan- ties verdrag dan de politiek die zij tot nu toe voeren.

Vraag: Amerika wordt de laatste tijd nog al eens in hetzelfde rijtje genoemd. Is dat juist ?

Roy: Nee, beslist niet, maar ik besef dat sommige mensen die een ideëele politiek voorstaan, los van machtsdenken, teleurge­ steld zijn in Amerika. Toch voert Hixon op basis van het zo verwerpelijk geachte machts­ denken een goede buitenlandse politiek, die tot een wezenlijke ontspanning kan leiden. De openingen naar China en de Sovjet-Unie hadden demokratiese presidenten niet kunnen maken; ook McGovern niet. Zij allen misten daarvoor het vertrouwen van de grote groe­ pen rechtse stemmers van Amerika.

Vraag: We zijn nu bijna aan het eind. Wat sommige lezers nogal dwars zal zitten is de "beperkte autonomie" van de afdelingen.

B o y : Als we een konsistent beleid willen voeren met als doel het aangegeven krities begeleiden van het liberalisme, dan past daarin niet dat afdelingen allerlei van elkaar verschillende opinies naar buiten brengen. Dit geldt met name voor de alge­ mene en buitenlandse politiek. De identi­ teit wordt dan aangetast. Bovendien kan het door de pers overaccentueren van opinies van een bepaalde afdeling leiden tot irri­ taties bij andere afdelingen en daarmee binnen de vereniging onnodige wrijvingen brengen. Toch is het erg belangrijk dat de afdelingen zelf veel aan politiek doen. Persverklaringen over plaatselijke en regio­ nale zaken juichen wij van harte toe. De regionale pers heeft aan dat soort geschrif­ ten ook meer behoefte dan aan afdelingsver- klaringen over buitenlandse politiek. Dit betekent niet dat afdelingen niet aan alge­ mene politiek kunnen doen. Dit kunnen zij zeer wel via moties op kongressen en bij­ eenkomsten. Belangrijk is, dat wanneer er binnen de vereniging een opinie over een bepaalde zaak bestaat, geprobeerd wordt deze te verbreiden door de landelijke' JOVD tot een uitspraak te dwingen.

Vraag: Tot slot: In welke zaken zal de JOVD zich in de nabije toekomst moeten gaan verdiepen ?

R oy: In aanmerking komen o.a. liberalisme en maatschappelijke minderheden, Midden-Oosten en het veiligheidsbeleid. De problematiek over het Midden-Oosten zou overigens wel eens een heet hangijzer kunnen zijn. Bij de behandeling daarvan zou kunnen blijken in hoeverre wij er in geslaagd zijn te reali­ seren dat mensen met verschillende opinies binnen één vereniging elkaar accepteren.

Jan: Laten we hopen dat jullie daarin zullen slagen.

B o y : We zullen ons best doen !

(8)

Het Liberale Manifest

In september 1972 heeft een door het hoofd­ bestuur van de VVD ingestelde stuurgroep het "Liberale Manifest" aan de buitenwacht gepresenteerd. Het stuk heeft de pretentie een liberale toekomstvisie te zijn, welke na diskussie binnen de VVD dient als praat- stuk met groepen en personen buiten de VYD. Enkele kenmerkende punten uit het manifest zullen we hier - zonder verder kommentaar - naar voren brengen.

We kunnen daarbij uiteraard niet uitputtend zijn; wie de genuanceerde en nuchtere aan­ pak van het Manifest wil bestuderen kan een exemplaar aanvragen bij de VVD.

Als belangrijke oorzaken voor het slecht funktioneren van onze demokratie worden 'ge­ noemd: - de volstrekt verouderde partij-

struktuur - de inflatie

- de snelheid waarmee de maatschappij verandert en de ingewikkeldheid van de problemen, welke nopen tot het invoeren van nieuwe beslissing,;-

technieken.

De stuurgroep pleit voor een globale twee­ deling in de partijstruktuur met aan de ene kant een nadruk op de vernieuwende kracht van de persoonlijke vrijheid, met besef van de kollektieve verantwoordelijkheid, en aan de andere kant een blok dat de nadruk legt op het kollektief, op de overheid.

Toenemend misbruik?

Het manifest stelt dat op het vlak van de sociale voorzieningen na de Tweede Wereld­ oorlog te ver is gegaan. "Wij zien liever dat de overheid zorgt voor mensen in nood, dan dat zij zorgt voor zaken waarvan ook welvarenden profijt hebben." Naast een plei­ dooi voor een wettelijk minimumloon, voor optrekking van de AOW en voor werkloosheids­ uitkeringen staat dan bestrijding van het "toenemende misbruik" van sociale uitke­ ringen en een pleidooi voor verschillen in beloning ( prikkel tot prestatie ).

Over de besluitvorming in onze demokratie wordt opgemerkt dat wetenschap en techniek alternatieven moeten aandragen. "De poli­ tieke beslissingen moeten dan worden genomen door de demokraties gekozen organen, natio­ naal, regionaal en lokaal. Liefst op het laagst mogelijke niveau, dus zo dicht moge­ lijk bij de burger". Aktiegroepen hebben een belangrijke signaalfunktie, maar omdat ze niet gekozen zijn, mogen hun aktiviteiten nu eenmaal niet de doorslag geven.

Het is onjuist om een tegenstelling te zien tussen milieubescherming en ekonomiese groei; volgens het manifest ligt het pro­ bleem in de prioriteitenkeuze bij de ver­

vulling van individuele en kollektieve be­ hoeften. Een deel van de welvaartsgroei moet aangewend worden ten behoeve van het leefklimaat. Zuinig zijn met grondstoffen, bevordering van schone industrie en her­ gebruik van afvalstoffen zijn belangrijke zaken.

Konkurrentiemaatschappij

In het sociaal-ekonomiese beleid wordt het beginsel van de vrije ondernemingsgewijze produktie voorgestaan. "Het mobiliseert op humane wijze de inventiviteit en energie van de concurrerende ondernemers voor de gehele maatschappij." Alle aanspraken op

vervolg blz. 10

Overdrukken van het "Liberale Manifest" zijn te verkrijgen bij het algemeen sekretariaat van de VVD, Koninginnegracht 57, Hen Haag (070-604803).

aPril werd de nieuwe partij Yrije Demo­ craten van prof. Wessel - inmiddels alweer uit de partij verdwenen - en ex-YVD-er dr Yan Ra-alte opgericht. De nieuwe partij zal staan tussen YYD en D'66. Volgens Yan Eaalte bestaat daar behoefte aan. De YYD van Yan Riel is een partij van liberielen en de partij van Van Raalte wordt een partij van echte liberalen !

Kamerlid Koekoek met een JOYD-er in debat over het inkomensbeleid:

Koekoek: "Niemand hoeft meer te verdienen dan 20.000 gulden.”

JOVD-er: "Maar dan gaan alle intellektuelen naar Amerika."

Koekoek: "Laat ze gaan.

niks, immers als ze wel iets deden, er hier geen problemen zijn."

Ze doen hier toch zouden

Hans Gruijters van D'66 wil elke nieuwe auto met f 2000.- extra belasten. Waar praat die man over ? Hij heeft helemaal geen verstand van auto's. Hij heeft niet eens een rijbewijs.

(9)

W at

weet U

van

kiesrecht, medezeggenschap,

politieke partijen, inkomens- en

bezitsverdeling...

Cursus

BURGERSCHAPSKUNDE

40 schriftelijke lessen

voor ƒ 25.— .

het raadslidmaatschap,

begroting, ruimtelijke ordening

gewestvorming...

Cursus

DE GEMEENTERAAD

23 schriftelijke lessen

voor

f

20.— .

invloed van de burger, parle­

ment, gemeente, economisch

beleid, recht, dienstplicht....

Cursus!' voor jongeren

POLITIEK BEKEKEN

12 schriftelijke lessen plus do­

cumentatiemappen voor

f

9.50

(in samenwerking met de Ned.

Politieke Jongeren Contact

Raad).

Vraag nog heden een gratis

prospectus onder vermelding

van de naam van de cursus(en)

en de letters DM bij:

Stichting

Burgerschapskunde

POSTBUS 3 4 9 -LEIDEN

HOOFDBEST UURSVERKLARING

Hu het kabinet-Den Uyl op het punt staat na een olifantsdraoht het levenslicht te aan­ schouwen wenst het hoofdbestuur van de on­ afhankelijke Jongerenorganisatie "Vrijheid en Democratie" omtrent de barensweeën het- volgende op te merken.

Wat nu dreigt te ontstaan is een oneven­ wichtig samengestelde regering, welke na de meest onduidelijke formatieperioden die ons land sinds lange tijd heeft gekend, tot stand is gekomen, en dat is dan het uit­ vloeisel van de door de linkse drie zo, voor de verkiezingen van vorig jaar novem­ ber, gepropageerde duidelijkheid. Wat nu die linkse duidelijkheid blijkt in te hou­ den is je reinste kiezersbedrog, waarbij het voorlopige dieptepunt is bereikt met de TV-uitzending van de P.v.d.A waarin de heer Van der Louw nog durfde te verklaren dat er aan Keerpunt '72 niet getornd was en ook niet getornd zou worden.

Bezien wij echter het pgramma van de heren Albeda en Van Agt dan blijken er wel dege­ lijk veranderingen in te zijn aangebracht. Deze konfessionele invloed is des te ver­ bazender wanneer men in aanmerking neemt dat hun programma voor de verkiezingen door de heer Den Uyl en de zijnen als een dun vodje papier werd betiteld.

Hamens het hoofdbestuur,

Boek Hermans, vice-vz. politiek ( 5 mei 1973)

EH ZO KOMT HET IN DE KRANT:

MAANDAG 7 MEI 1973

JOVD

ï

„Kiezersbedrog

van progressieve drie”

KDK,

maandag'-De Jongerenorganisatie Vrij-j

heid en Democratie vindt dat

de Progressieve Drie door ak­

koord te gaan met het pro­

gramma voor het kabinet-Den

üyl kiezersbedrog hebben ge-'

pleegd,

:

Er zijn duidelijke verande­

ringen aangebracht in het pro­

gramma Keerpunt van de Pro­

gressieve Drie, aldus de JOVD'

in een verklaring na een

v e r g a ­

dering in Ede.

Deze politieke jongerenorga-i

nisatie vindt de confessionele I

mvioed verrassend en merkt op:

dat ,,de heer Den Uyl en de zij­

nen” voor de verkiezingen het:

confessionele program als eeni

vodje papier hebben betiteld

(ANP)

Kommentaar

Op 5 mei jl. is de ver­ enigingsraad van de JOVD bijeengekomen. Dezaal was barstensvol en er waren veel nieuwe gezichten. Dat bewijst dat de JOVD groeit als kool.

De nieuwheid van velen bleek ook uit de lange diskussie over het tijd stip waarop een HB-ver- klaring zou moeten worden uitgegeven. Een grote groep wenste het HB een exact tijdstip af te dwingen.

Reglementair is dat fout. Volgens art 39 van het Huishoudelijk Reglement adviseert de Verenigings­ raad het HB. Duidelijke taal. De Verenigingsraad wantrouwde blijkbaar het hoofdbestuur ? Hoe zou dat komen ? Zou het te ondervangen zijn geweest indien de voorzitter de vergadering even had ge­

(10)

Portret van de JOVD

(

1 0

)

(4.:

(l) voorzitter Roy Lantain (boven

alles uitstekend); (2) penningmeester Duke Lminici (9) (8) van den Russche (slim en emotioneel; zit op het geld)

(3) 2e sekr. Elly Westerling (gracieus, attent); (4) vice-voorzitter politiek Loek Hermans (verzamelt ijverig politieke kennis)

(5) vice-voorz. organisatie André Hiemstra (rustig organisator); (6) 7e lid Nico Maas (nieuw; erg vechtlustig); (7) sekretaris Johan de Bondt (grazend, vechtlustig en zichtbaar produktief). Linksonder het duo Ed Nypels (Bergen op Zoom)/Rob van Rees (Zeist) (8 resp. 9); hun stemvolume

moet het wel afleggen tegen het geweld van het hoofdbestuur; zij fluiten overigens ook op een andere golflengte. De Driemasterredaktie (10) bekijkt het geheel met distantie. (De redaktie dankt allen voor het afstaan van hun pasfoto) j.w.

het nationale inkomen tezamen (konsumptie, kollektieve sektor, sociale voorzieningen, investeringen) zijn groter dan dit natio­ nale inkomen zelf; slechts door de ekono- miese groei kan aan de diverse wensen nog enigszins tegemoet gekomen worden. Een be­ grenzing van het niveau van de overheids­ uitgaven is nodig om de vrijheid van inko- mensbesteding door het individu nog enigs­

zins te handhaven. Een aantal sociale voor­ zieningen zijn door de welvaartsstijging overbodig gemaakt. Tenslotte: de toepassing van het profijtbeginsel wordt bepleit.

"Het ond erwri j sbeleid moet gestalte geven aan het liberale beginsel van gelijke ont­ plooiingsmogelijkheden voer iedereen." En: "Ons nog altijd traditionele onderwijs is afgestemd op een zuiver intellektueel ge­ aarde begaafdheid en ontaard in een afval- systeem ter selectering en ontwikkeling van het leervermogen. Alleen zijn de normen wat verlaagd."

De stuurgroep acht meer aandacht voor het niet puur intellektuele talent nodig. Het kleuter- en basisonderwijs verdienen hoge prioriteit. Inschakeling van de TV en periodieke bijscholing van docenten zouden normaal moeten zijn. Iedereen zou een onder- wijstegoedbon moeten krijgen; in een latere levensfase zou voor het genoten onderwijs terugbetaling plaats kunnen vinden bv. door betaling van een bepaald percentage inkom­ stenbelasting.

Op het gebied van de buitenlandse politiek bepleit het Liberaal Manifest "een gedul­ dig en hardnekkig streven naar een inter­ nationale rechtsorde", voorlopig d.m.v.

het internationale machtsevenwicht (China, Rusland en Amerika). Elk der grote drie zal proberen het eigen machtsgebied onopvallend uit te breiden. Zo zal Rusland volgens de stuurgroep proberen het eigen invloedsge- bied uit te breiden door Europa als machts- faktor uit te schakelen en aan zich dienst­ baar te maken (de zgn. Finlandisering).

"Hier ligt voor ons land het hoofdgevaar. Het onderkennen hiervan is de basis van ons NAVO- en defensiebeleid". Nederland moet een passend deel van de NAVO-uitgaven be­ talen omdat de NAVO gelijkwaardig en ge­ loofwaardig moet zijn. Het buitenlands be­ leid saat aldus in het teken van de inter­ nationale machtspolitiek.

Een verdere stijging van de ontwikkelings­ hulp is een morele eis en wordt door het manifest globaal gesproken voor het westen van aanzienlijk belang geacht.

"Het kan niet allemaal tegelijk", stelt het manifest nuchter vast. "Wij liberalen be­ loven geen heilstaat. Wij zijn ons daarvoor te zeer bewust van het menselijk tekort. Het werkelijke idealisme zien wij in het stapje voor stapje verbeteren van de wereld ondanks teleurstellingen, ondanks beperkte middelen". Er moeten prioriteiten gesteld worden.

Tenslotte roept het Liberale Manifest ge­ lijkgezinden, met name konfessionelen, D'66 en D S !70 op tot een gesprek: "Wij hebben nu gezegd, wat wij willen. Wat de achtergrond, is van ons politieke handelen. Wie met ons op deze grondslag wil samen­ werken, is welkom voor een gesprek".

(11)

Wat moeten wij zonder onze vrouwen?

Droombeeld?

Alternatief?

De beste manier om een bevolkingsexplosie in vele delen van de wereld te voorkomen is er voor te zorgen dat in de toekomst het aantal vrouwen drastisch wordt beperkt. Dit is de bizarre stelling van de Britse hoog­ leraar John Postgate, docent aan de universiteit te Sussex.

Het middel dat hij daartoe zou willen gebruiken, is een selectieve vruchtbaarheidspil, welke voor 90% de geboorte van jongens zal garan­

deren. Een boel vrouwen., die wel geboren worden, zullen dat misschien niet zo'n gekke regeling vinden. Ze zullen maar al te goed beseffen dat wanneer het aanbod schaars wordt, de prijs stijgt; bovendien kunnen ze aan elke vinger een man krijgen.

Echter uit oogpunt van (mannen)emancipatie zijn wij liberalen hier fel tegen! En wat zouden we met onze tijd moeten doen zonder al die vrouwen? Wel is het zo dat Kor Meijer nog voorzitter van de afdeling Groningen zou zijn geweest, maar dan wel van een kleine afdeling, want Lidy Doets had dan niet bestaan. Het bestuur van de afdeling Den Haag zou nooit geboren zijn; wat moet je met zo'n afdeling ? Verder zou de afdeling Zuidlaren nooit tot bloei zijn gekomen, maar dat weet je niet. Want of de ouders van Dineke Uildriks ooit de pil zouden hebben gebruikt, is een open vraag. En wat te denken van kongressen zonder Anneke Gijsberts; dan waren we iedere keer mooi een kwartier eerder thuis !

De selektieve vruchtbaarheidspil zal misschien wel enkele voordelen hebben doch over het algemeen overwegen de nadelen en we hopen dat Nederland van dit soort pillen verschoond zal blijven. Ook buiten de JOVD-sfeer zou deze pil rampzalig zijn. Zonder Pien zou ons oudste JOVD-lid, het lid van de raad van beroep Hans Wiegel, ook op zijn 32e nog vrijgezel zijn geweest. Nou, dan weet je het wel, dan blijf je het je hele leven’, ondanks al die bluf van niet trouwen voor mijn 40e. Door Pien is één van onze sterke argumenten dat Wiegel niet op Van Hiel lijkt, behouden.

Nee, al met al zijn we gematigd tevreden met onze bestaande situatie ! En met onze vrouwen!

S P I O N E D H .

Neen !

Door bizondere omstandigheden zijn in dit nummer het verslag van de verenig­ ingsraad en de afdelingspagina ver­ vallen.

Z o m e h .co n .gk.e s

G.V,O. op

% en

‘3

J

um. I

j 3

b e

Q p p i n c j e c i a

Vn. (

Cj x

d).•

Cotnqkes

t h

e ma : V<Kohle mati 'dc_ VOiy

i & u e n

en d o o d ,

'fuJce spxekecs

X e n .

'tw-Z&Cxkin

|

/£i

OU-dSn.

&acvthci urtxdt Zxootn. o.a

u

ftxk~

Cj

hoepe-ft. c-jecUs at

ss

,e estd >3n

i

i

ck t

i v$

e

n,

(en cpyaceh ) bij '«EL

/.y

,

A n j t n p l e i n

, ft

.e

eu.ujaktd.e*t.

In memoriam

De JOVD heeft het verlies te be­ treuren van J.C. de Wit, oud-be- stuurslid van de afdeling Ede- Wageningen. Wij zijn hem erkente­ lijk voor wat hij voor de JOVD gedaan heeft.

S trijd t voor Vrijheid en Democratie voor

iedereen, behalve voor Houtvernielers.

Bestrijdt deze door uw hout onder hoge

druk te laten impregneren bij:

v. d. SIJDE’s HOUTBEREIDSNG N.V.

SPUI 40 — ST&IJEN — TELEFOON 01854-280

(12)

HET GEZAG

De normoverschrijdingen, gepleegd door een aantal stafmedewerkers van president Nixon, brengt de geloofwaardigheid van het systeem getypeerd als de demokratiese rechtsorde, in diskrediet. Wanneer de grote strijder voor Recht en Orde, de (oud-) minister van justitie, John Mitchell, zelf in de be­ klaagdenbank moet, en daarbij tegenstrij­ dige verklaringen aflegt, en als blijkt dat "Mister Law and Order", zoals Mitchell in de wandelgangen wel genoemd wordt, grote sommen "zwart" geld voor de verkiezings­ campagne van Nixon heeft geaccepteerd, dan blijft er weinig over van de geloofwaardig­ heid van de strijd tegen de kriminaliteit, waarvan diezelfde Mitchell zo'n vurig pleitbezorger is. Tijdens zijn bewind werden verschillende linkse groepen opge­ rold zoals de Chic-ago-Seven. In 1971 liet Mitchell maar liefst 13000 betogers op­ pakken tijdens politieke demonstraties in New York. Verder drong Mitchell er bij Nixor. op aan om de publikatie van de Pentagon-papers in de New York Times te voorkomen.

Bekijkt men deze affaires dan krijgt men steeds meer oog voor de stelling van dr. Kees Sckuyt, jurist en socioloog, bij zijn promotie over "Burgerlijke

ongehoorzaam-Staalconstructies

voor alle doeleinden

Speciaalbedrijf voor

zwaar plaatwerk

Constructie werkplaat­

sen

®

W .H U IZER n.v.

CAPELLE a/d IJSSEL

TELEFOON 01804-2657

heid". Hij poneerde toen dat de sociale orde in het algemeen meer bedreigd wordt door normoverschrijdingen van gezagsdra­ gers dan door normoverschrijdingen van gewone burgers. Wij liberalen zullen niet gauw zo'n stelling accepteren, maar de verbijsterende feiten in Amerika, en soms ook incidentele voorvallen ir_ Nederland, kunnen het wel eens zinvol maken dat wij met een meer gereserveerde houding opge­ legd gezag accepteren, en meer sympathie opbrengen voor a.nderen, die op voor hen redelijke argumenten, opgelegd gezag moeilijk accepteren.

(13)

JULI / AUGUSTUS 1'

IN DIT NUMMER D.A.:

"Regeringsverklaring: Vat vol holle leuzen" door Jan Franssen en een artikel van Jan Weggemans over polarisatie.

Jan Evenhuis over de wassenneus-demokratie van Amerika, tien jaar aktie "Gast aan ta­ fel" en verslagen van het Kongres Appinge- dam en de eerste distriktsdag van het dis- trikt dost.

Jan Weggemans interviewde Dick Dees en Roy Lantain bevorderde de kommunikatie tussen hoofdbestuur en leden.

Verder een Open Brief aan de Staatsekreta- ris van Onderwijs, Kwebbels, Spioneur, "Waar bleef de motie van Wiegel?" en verenigings- en afdelingsnieuws.

DRIEMASTER ^

Regeringsverklaring: vat vol holle leuzen!!

Jet kabinet Den Uyl heeft de eerste kracht­ proef in de Tweede Kamer doorstaan. Teken aan de wand was alleen het feit, dat bijna de helft van de K . V . P .-fra ktie en tweederde van de A . R .P .-fraktie voor de Motie Jonge­ ling stemde. De motie, die een verzoek aan het kabinet inhield om het aandoen van de haven van Simonstown tijdens de reis van ma­ rineschepen naar het Verre Oosten opnieuw in overweging te nemen.

Als deze stemmingsuitslag voor wat de kon- fessionele partijen betreft een waarschu­ wing aan het adres van het kabinet inhoudt, dan weet het kabinet dat er maar een smalle basis is.

In dat licht wil ik dan ook de regerings­ verklaring bezien.

De regeringsverklaring was een stuk werk, prachtig van stijl en opbouw, waar veel aan gesleuteld is. Op dit punt kan met gemak de toets der kritiek worden doorstaan, wanneer deze regeringsverklaring vergeleken wordt met andere uit het recente verleden. Deze regeringsverklaring ademde ook meer dan andere een duidelijke visie, waarmee ik niet wil zeggen dat die visie er in andere regeringsverklaringen niet was. Zij kwam alleen niet zo duidelijk over.

De opmerking van de heer Wiegel, dat een visie, zolang deze niet politiek "hard" wordt gemaakt, veel weg heeft van kletspraat wil ik als al te goedkoop bestempelen.

Iemand die zonder duidelijke visie werkt, kan beschouwd worden als een politieke op- □ortunist. De VVD heeft ook beginselen en,

iar ik aanneem. ook een visie op de toe- ’ ;

komst van ons land. Het ware beter deze te­ genover de visie van de heer Den Uyl te plaatsen. De visie van de heer Den Uyl is immers voor negen van de tien liberalen niet aanvaardbaar. Daar moet dan ook een duide­ lijke visie tegenover gesteld worden. Het Liberaal Manifest en, voor wat de JOVD betreft, de "Fundamentele uitgangspunten van een liberaal beleid" kunnen daarbij uitste­ kend als praatstukken dienen. De nederlandse liberalen zullen derhalve spoed moeten maken met het opstellen van die - als duidelijk alternatief bedoelde - visie.

Dit alles neemt niet weg dat het "hard" ma­ ken van een politieke visie een vereiste is, wil men effektieve politiek kunnen bedrij­ ven. Hierin is het kabinet Den Uyl naar mijn oordeel te kort geschoten. De regering is gekomen met een lange opsomming van schone plannen en voornemens, üp zich is dat moDi. Vreemd wordt de situatie echter, wanneer de financiële konsekwenties daar­ bij ontbreken.

Een beroep op de korte zittingsduur van het kabinet is in mijn ogen niet relevant. Men had dan beter wat langer kunnen wach­ ten met het uitspreken van de regeringsver­ klaring. Op zo'n lange formatieduur scheelt een week meer of minder ook niet zo veel. Men had dan ook, bij gebrek aan voldoende informatie en inzicht, wat terughoudender kunnen zijn met het opdissen van plannen. De rode drie hebben blijkbaar nog erg veel moeite met het verwisselen van de opposi- tiejas in de regeringsjas.

(14)

D R I E R / I A S T E R '25b jaargang, juli/augustus 1973

Maandblad van de onafhankelijke Liberale Jongeren-Organisatie Vrijheid en Democratie (J O V D ).

LEDEN VAN DE REDflKTIE: Dan Weggemans (Hoofdredakteur), Deliuslaan 32, Utrecht, 03D-940856; Dan Franssen (Eindredakteur/administrateur), Dammerweg 75, Nederhorst den Berg, 02945-3124; Ko van Doorn; Dan Evenhuis en Duke Dominicus van den Bussche.

REDflKTIE/flDMINISTRflTIE-ADRES: Dammerweg 75, Nederhorst den Berg. KOPID AFPELING5PAGINfl: Nwe. Kijk in 't Jatstraat 127, Groningen. Algemeen Sekretariaat van de D01/D: Vossenakker 3, Ede, 08380-17170. Algemeen penningmeester van de DOVD: girorekening 953500 te Groningen.

A B O NN EM EN TSPRIJS: Minimaal f 7.50 per jaar: voor leden gratis. ADVERTENTIETARIEVEN worden gaarne verstrekt door de administrateur. BETALINGEN van advertentie- en abonnementsgelden uitsluitend op giro-reke- ning 2 77760 t.n.v. Stichting „D e Driemaster” te Den Haag.

In de oppositie deed de P.v.d.A. c.s. niet anders dan met dure plannen komen, die niet te realiseren waren. Nu ze eenmaal zelf de kas moeten beheren, worden ze, terecht, voorzichtiger of willen de indruk wekken voorzichtiger te zijn. Zoiets riekt naar ka- meleonpolitiek en dat is voor de politieke duidelijkheid en dus voor de kiezer, een wat vreemde zaak.

Het is de taak van de oppositie, steeds op die "politiek van veranderen van standpun­ ten", gelijklopend met de wisseling van op­ positie- in regeringspartij, te wijzen. Het kan de P.v.d.A. op die manier knap moei­ lijk gemaakt worden en ik acht de V . V .D . on­ der aanvoering van de heer Wiegel best in staat om dit duidelijk aan de kiezer te ma­ ken en er oppositionele munt uit te slaan. Wil het kabinet al die doldrieste plannen uitvoeren, dan moeten er hogere belastingen komen. De konsekwenties daarvan zijn groot. De inkomsten van het Rijk steunen op drie pijlers: de loon- en inkomstenbelasting, de vennootschapsbelasting en de omzetbelasting. De omzetbelasting zal, zo is inmiddels be­ kend geworden, per 1 januari 1974 niet ver­ hoogd worden. Er blijven dus over de loon- en inkomstenbelasting en de vennootschaps­ belasting, waarvan men zegt dat zij hun plafond bereikt hebben.

Een onlangs aangeboden rapport aan het Cen­ traal Planbureau van de hand van de gezag­ hebbende Professor Stevers uit Tilburg, komt met duidelijke konklusies.

Prof. Stevers komt tot de slotsom, dat het belastingtarief "prohibitief" hoog dreigt te worden. Dit betekent zó hoog, dat het geen resultaat meer heeft; dat er geen extra belastingopbrengst meer mee wordt bereikt, omdat de mensen weigeren "alleen voor de fiskus" te werken. De regering zal dan min­ der geld overhouden voor uitgavenstijging. Het kabinet staat voor zeer moeilijke be­ slissingen, wil zij alle groepen tevreden kunnen stellen. Voor de linkse drie zal dat wel moeten; ze hebben immers niet anders gedaan dan beloftes doen aan Dan en alle­ man. Ik betwijfel of het kabinet de heksen­ toer die ze daartoe zal moeten verrichten, kan verrichten.

Lukt het haar, dan zullen bepaalde groepen grotere veren moeten laten dan de andere. Dat zullen niet de rijken zijn, maar zij, die net iets meer dan het gemiddelde hebben verdiend, doordat ze extra hard gewerkt hebben om iets over te kunnen houden. Het kabinet Den Uyl zal ervoor zorgen, dat de stimulans om extra je best te doen, zal verdwijnen. Ik vind dat geen aangelegenheid om over te juichen.

Ik neem aan dat de konfessionele partijen, (nog steeds?) bundelingen van heterogene bevolkingsgroepen bij uitstek, nog heel wat te slikken krijgen, willen zij de samenwer­ king met de linkse drie tot schier elke prijs voortzetten uit angst voor hernieuwd verkiezingsverlies.

Ook zij kunnen de feiten die glashard op tafel komen, niet ontkennen.

De één dezer dagen naar buiten gekomen in- houd van het halfjaarlijks S .E . R .-Rapport over de financieel-ekonomische situatie wijst min of meer op de noodzaak van een beleid, dat door de huidige regeringskombi- natie, wil zij in ieder geval al haar schone plannen ten uitvoer brengen, onmogelijk kan worden gerealiseerd.

En toch is zo'n beleid nodig om tot gezonde ekonomische verhoudingen te komen, waarbij de werkloosheid wordt teruggedrongen en de inflatiespiraal wordt doorbroken.

Uit het voorlopig rapport blijkt dat mede door de gestegen loonkosten en de zeer sterk gestegen kosten van de invoer, het voor ons land bijzonder moeilijk wordt te­ genover het buitenland de konkurrentieposi- tie overeind te houden. Vandaar dat men voorstelt tot 1976 de lonen fors aan te pakken en de lasten van de sociale voorzie­ ningen sterk terug te dringen. Daarvoor hebben de ekonomische deskundigen.van de S.E.R. vorig jaar al gewaarschuwd.

In het rapport worden ook een aantal be­ denkingen geuit tegen de voortgezette ni­ vellering van de inkomens. Daardoor zullen de belastingontvangsten dalen.

vervolg blz. 3

(15)

Open Brief van het Hoofdbestuur

Op 2 juli jl. zond het hoofdbestuur van de 3QVD een Gpen Brief aan de Staatssekretaris van Onderwijs, Dr.G. Klein.

De brief is tevens aan negen landelijke- en streekbladen gestuurd.

Hieronder volgt de letterlijke tekst: Excellentie,

Het Hoofdbestuur van de Onafhankelijke Jon­ geren Organisatie Vrijheid en Democratie heeft uit verschillende publicaties Uw be­ spiegelingen vernomen, omtrent de studiefi­ nanciering; hieromtrent wenst het hoofdbe­ stuur het volgende op te merken.

In principe onderschrijven wij de gedachte dat iedere student tot de onderwijskosten moet bijdragen.

Het Hoofdbestuur van de J.O.V.D. vindt het echter onaanvaardbaar dat er een systeem waarin iedere student tot de onderwijskosten moet bijdragen, zonder dat er een systeem

van studiefinanciering wordt opgezet die het voor alle studenten mogelijk maakt, onafhan­ kelijk van het inkomen van hun ouder te stu­ deren, wordt ingevoerd.

Ernstige bezwaren heeft het hoofdbestuur te­ gen het idee als zouden diegene die het vo­ rige studiejaar hun collegegeld niet hebben betaald en nu afgestudeerd zijn dit bedrag niet meer hoeven te betalen in verband met de moeilijkheden die een dergelijke maatre­ gel administratief met zich meebrengt. 1*1et de meeste hoogachting,

namens het Hoofdbestuur, L.fl.L.H.A. Hermans.

Na de coupe in het noorden:

Frouwke de Boer: Ik schaam me, JOVD-lid te zijn.

Plaar omdat het leven één grote worsteling is, blijft Frouwke met al haar schaamte de eerste jaren ongetwijfeld wel aktief voor haar klub.

Nico Maas schijnt op kongressen zó aktief, dat je haast zou denken dat die jongen werke­ lijk ambities heeft.

De vakbeweging wil dit rapport zo lang mo- gelijk in 'd.e, ijskast houden om maar niet met de harde feiten op tafel te hoeven ko­ men, enerzijds om geen flater te slaan te­ genover haar leden, anderzijds om het kabi­ net informatie te onthouden, die zij nodig heeft bij de voorbereiding van de begroting. In dit rapport wordt naar mijn oordeel afge­ rekend met de socialistische verkiezings- slogans, die tot holle leuzen zijn geworden en waar de regeringsverklaring nog vol van stond.

Erkent het kabinet deze realiteit niet, dan is ze geen knip voor de neus waard en dan is hst enige advies aan de heer Den Uyl en zijn aanhangers: inpakken en wegwezen. Jan Franssen.

Duke Dominicus van den Bussche is kwaad op Geertsema-. Hij had zich door deze laatste laten vertellen dat Nederlanders veel te nuchter zijn om vleugjes sex door de poli­ tiek te mengen. Hierdoor vervreemd en te­ leurgesteld over het werkelijke nachtelijke JOVD-gebeuren, verliet Duke in het vroege ochtendgloren het Appingedamse 30VD-kongres. Hij waande zich in Engeland, zó on-neder- lands deed hem het slaapgebeuren aan!

V Schijn bedriegt wel eens. Wisten jullie dat Bergen op Zoom met al hun kabaal maar zeven betalende JOVD-leden telt?

Hoewel, Ed Nijpels telt voor twee!

(16)

Polarisatie

De laatste verkiezingen stonden in het te­ ken van de zwart-wit tegenstellingen. De vraag is of onze demokratie met deze pola­ risatie gediend is; en is het wel in het belang van het liberalisme c.q. van de V.V.D.?

In merkelijkheid zijn de tegenstellingen niet zo groot. De Sinterklazerij van de zgn. Progressieve Drie mekt te grote verwachtin- gen. Konservatieve trekjes in de V.V.D., zoals het sterk overdrijven van het misbruik van de sociale voorzieningen, het pleidooi voor het eigen autootje voor iedereen en de strijd tegen de belastingdruk, doen dat ook. De politieke minst van de P.v.d.fl., P.P.R. en U.l/.D. kan niet behouden blijven, als de kiezers teleurgesteld raken manneer de be­ loften niet nagekomen morden. De opgemekte zmart-mit tegenstelling kan gemoon niet maargemaakt morden! Gevolg zal zijn dat ve­ len zich meer zullen afmenden naar nieum op te richten splinters (tenzij het kiesstel­ sel gemijzigd mordt). Daarbij komt dat de verschuivingen tussen de drie blokken

(V .V . D .-D . S .'70, Progressieve Drie en Konfes- sionelen) geen enkel blok een meerderheid oplevert en dat ook de komende tmaalf jaren mei niet zal doen.

Dm deze redenen vind ik de polarisatie uit- zichtsloos, tenzij deze tijdelijk is en tot doel heeft, nieuwe images van partijen te kreëren.

□ok voor het liberalisme lijkt me de ont­ wikkeling heilloos. Konfessioneel verlies pleegt zich in de verhouding 2 : 1 op te delen over resp. "socialisten" en "libera­ len". Het verdwijnen van de konfessionelen maakt de U.l/.D. permanent tot oppositiepar­ tij. Wil de V.V.D. meer kiezers trekken door polarisatie dan zal de kampagne rechts moeten morden (gericht op rechtse arbei­ ders en geargumenteerd met materialistische i.p.v. ideologische slogans). Daardoor ont­ staat er meer ruimte in het midden. Het li­ beralisme in de V.V.D. is daarom niet gebaat bij polarisatie.

De vraag is hoe de konfessionelen zullen re­ ageren op de 'fetrippoker" die P.v.d.fl. en U.l/.D. met hen plegen. Prof. Steenkamp, alias "Rooie Piet" (K.V.P.) pleitte enige tijd geleden voor een derde meg. Zo'n (ge- dekonfessionaliseerd?) blok moet in het bui­ tenlands beleid de ontwikkelingshulp, de eenwording van Europa en steun aan de NAVO propageren, üp sociaal-ekonomisch terrein benadrukt hij een sterke planning met zo groot mogelijke konkurrentievrijheid. Steen­ kamp propageert verder de zorg voor het milieu, het welzijnsbeleid en de werkgele­ genheid. Voor de inflatiebestrijding zijn z.i. een inkomensbeleid en een investe­ ringsbeleid nodig.

Konklusies: Naar mijn mening is een sterke centrumgroeo van grote waarde als stabili­ sator in noodzakelijke koalities. De V.V.D. moet zich niet van een middenblok vervreem­ den, mant anders wordt zij een permanente oppositiepartij; de macht is echter aan die­ genen die geruime tijd achtereen kunnen re­ geren.

Dan UJeggemans.

De wassen neus - Demokratie van

Amerika

De Nixon-regering is de meest korrupte uit de amerikaanse geschiedenis, zo kenschetste George McGovern vorig jaar de regering van zijn opponent Nixon.

Wij zijn niet in staat om dit te beamen, wél geloven mij met de Republikeinse afgevaar­ digde uit Californië, Paul McCloskey, dat korruptie bijna inherent is aan de ameri­ kaanse staatsvorm.

De amerikaanse president heeft een véél te grote macht. Hij is opperbevelhebber van het leger, leider van zijn partij, de grootste civiele machthebber van de staat en daaren­ boven heeft hij nog een soort koninklijke, symbolische funktie. Dat is te veel onge- kontroleerde macht in één persoon. Deze macht is ook in strijd met de amerikaanse

grondwet. De V .S . hebben echter deze eeuw een viertal oorlogen gevoerd en mede daar­ door hebben de mensen sterke leiders gezocht en aan die leiders privileges en verantwoor­ delijkheden gedelegeerd die zij krachtens de wet niet behoren te hebben. Het argument was dat Amerika een slagvaardig beleid moest kunnen voeren.

Met de negatieve aspekten van deze gedele­ geerde macht wordt Amerika nu levensgroot gekonfronteerd.

De Watergate-affaire is volgens de Demokra- tische aanklager Sam Ervin het grootste po­ litieke drama van deze eeuw. Het is nu bij­ zonder moeilijk om deze macht t-erug te draai -en. De President kontroleert zelf hst minis terie van Dustitie en we hebben tevens de indruk dat het hele probleem de amerikaanse bevolking vrij koud laat.

Morele, filosofische en ideologische motie­

vervolg blz. 5

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Dat betekent dat veel mensen in Nederland een ‘liberaal hart’ hebben, maar zich niet officieel aan de VVD verbinden.. De commissie ‘Toekomst van de VVD-structuur’ kijkt hoe

Voor vos, kraai, gaai en ekster is de doelstelling ‘een toename van de jaarlijkse oogst’ niet relevant aangezien de oogst niet het doel is van het afschot (tenzij bijvoorbeeld

Intussen is de ondertekening daarvan nog niet zeker. De Italiaanse Regering heeft een reserve gemaakt, omdat het pakket niet ver genoeg gaat, en de Deense Regering zit met

bij een vaste kapitaalgoederenvoorraad, zal een verlaging van het werkgeversgedeelte van de sociale premies tot gevolg hebben, dat er overgeschakeld zal worden op een

Copyright and moral rights for the publications made accessible in the public portal are retained by the authors and/or other copyright owners and it is a condition of

hun pogingen de WD als conservatief te brand- merken. Een conservatieve opstelling van de WO is echter niet alleen onwenselijk om electorale redenen in verband met

In het verleden heeft de VVD konsekwent wat meer linksgerichte liberalen die meer de nadruk wensten te leggen op een princi­ pieel hervormingsgezind liberalisme de

Met het vinden van de recente dakkapel op één huis in een rij in de Spicastraat is sprake van een vergelijkbaar geval in een vergelijkbare wijk en een vergelijkbare straat op