constructief fin ncieel

(1)

en

V.V.D. biedt

Donderdag 14 oktober 1965 - No. 841

Ontwerp nieuw beginselprogram

(Zie 11ag. 6- 7)

constructief fin ncieel

waar deze niet meer strikt noodzakelijk zijn. puidelijk voorbeeld zijn de subsidies ~P het brood. Daarbij konit nu het geval van het brood ook nog de nood- zaak, dat in 1970 binnen het kader van de E.E.G.-0\·ereenkomsten die subsidies geheel moeten verdwijnen en er is dus alle aanleiding, daar reeds nu mee te beginnen. Alleen die vermindering van de niet meer noodzakelijke subsidies levert een uitgaven-verminelering van 30 mil-

joen guld-en op.

Tenslotte getuigd het van w1js beleid, ook de verborgen subsidies duidelijk aan het licht te brengen en vervol- gens ook zeer geleielelijk aan op te hef- fen- In de sfeer van de overheidsbedrij- ven is het een merkwaardige zaak, dat bijv. bij de pakketpost het verlies even- groot is als het bedrag aan inkomsten.

Ook met het verdwijnen van deze verborgen subsiclies zullen miljoenen kunnen worden bespaard.

alternatief

Het Haagse perscentrum Nieuws- poort op woensdagochtend 11 uur.

De V.V.D. zet tegenover de pers uit- een, op welke manier de 1 miljard gulc den van minister Vondeling kunnen worden bespaard, zonder dat belasting- verhogingen en belastingspaarbneven noclig zijn en zonder dat er de noodzakelijke en ook door de Liberalen be- plëitte collectieve voorzieningen in de knoei behoeven te komen. In de ont- moetino- met de pers was van de zijde van de" V .V-D.-Kamerf ractie aanwezig de fractievoorzitter, de heer Geertsema, alsmede zijn medeleden de heren Van Dijk, Joekes, Portheine, Witteveen en Toxopeus, terwijl de bijeenkomst werd geleid door het hoofdbestuurslid, de heer Korthals Altes.

Terzake: welke orincipes daarbij gelden en volgens w~lke hoofdlijnen een verantwoord financieel beleid kan worden gevoerd waarbij een even wicht wordt gevonden tussen de· collectieve gemeenschappelijke belangen en die van iedere burger afzonderlijk. ·Bij de opstelling van dit Liberale alternatief, een stuk teamwork, waar de hele Kac mer-fractie aan heeft gewerkt·en zonder de hulp van 'n uitgebreid ambtenaren- apparaat, waarop de minister nu eenmaal kan rekenen, is er van uitgegaan, dat een aantal collectieve voorzieningen·

nu eenmaal moeten worden· u-itgebreid· · en dat daaraan ook niet ·geto1~~1d ·zal·

worden en dat claan·oor geld, zelfs heel- veel geld noclig is. Bovendien is men er zicl1 va;1 bew~lst, dat dit geen pijnloze operatie is, waar uitgaven nu eenmaal moeten verminderen zal ergens pijn kui1nen ontstaan, maar hoe men het ook wendt of keert, het plan-Vondeling is bij uitstek een pijnlijke operatie. Daar- enboven moet het mes erin gezet worden, omelat de ovcrschrij ding te hoog is en die overschrijding heeft weer ten- gec,·oige, dat daardoor een ongunstige

invloed wordt uitgeoefend op de gehele Nederlandse economie.

De uitlatingen \all de kant van de ''akbonclen laten op dit punt geen ruii11te voor enig misverstand.

In de vorige k,1binetten, zonder so- cialisten maar ook in de jaren daarvoor, is het gezonde principe van de priori- teiten gehanteerd en is met zorg afge- wogen welke voorzieningen kunnen worden- getroffen en welke uitgaven verantwoord zijn, gebaseerd op de ge- dragsregels dat tussen de stijging van het nationale inkomen en de overheids- uitgaven een onlosmakelijk verband bestaat.

Om dit te bereiken is die keuze noodzakelijk en moeten bepaalde uitga ven, hoezeer op zichzelf ook wenselijk naar een later tijelstip worden verschoven.

Bovendien elient ervoor gewaakt te worden, dat er geen uitgaven worden gedaan, die niet een evenredige stijging van produktiviteit en efficiency mee- brengen. Hier dreigt anders het levens- groot gevaar, dat de wet van Parkinson, het gevaar van de onevenredige uit- breiding van bijv. het ambtenarenkorps, werkelijkheid gaat worden.

Als derde punt is er de noodzakelijk-

MAANDAG, 25 OKTOBER a.s., van 18.20-18.30 uur, over de zen- der Hilversum l (402 m).

TH. H. JOEKES

heid om overheids-subsidies zoveel mo- geiij k af te schaffen of althans de af- sdiaffing geleidelijk te laten verlopen

LUISTERT NAA-K

de stem

van de V~V.D.

Onderwerp: "Verkiezing Poldercommissie Oostelijk Flevoland"- Spreker: no. 1 van lijst 3 - M. VAN GAALEN, te Dronten·

Tn nijwel elk begratings-hoofdstuk zijn posten te vinden waarop de uitgaven kunnen worden verminderd. Op het stuk van de Volkshuisvesting gaat 't om een bedrag van 420 miljoen gulden, wanneer 15.000 woningen worden over- geheveld van de woningsector naar de vrije sector. Bovendien strookt een dergelijke O\ crheveliag met de verlangens zoals die bij de meerderheid van de be- volking leven. Uit een onderzoek is immers gebleken, dat de meerderheid best bereid is door de grotere welvaart, ook hogere huren te b~etalen, die verre uit- stijgen boven die welke nu voor wo- ningwetwoningen worden betaald.

Daarbij moet uitdrukkelijk worden aan- getekend, dat ook de V.V.D. op het standpunt blijft staan, dat ook in het komende jaar 125.000 woningen moeten worden gebouwd. Waarom moet de emigratie worden gesubsidieerd in een tij cl dat er een schreeuwend tekort aan werknemers is: besparing 13 miljoen gulden. De versnelde afbraak van de consumentensubsiedies levert 30 miljoen gulden op. Een efficiënter aanpak van het universitaire onderwijs (verkorting stuclieduur en efficiënter gebruik van de gebouwen) levert 100 miljoen gulden op.

Geen 4000 an1btenaren meer in 1966, maar met tweederde deel daarvan komt men een heel eind heen: nog eens 27 miljoen gulden. De ontwikkelingshulp, de V.V.D. is daar een groot voorstander van, niet met 30 % te laten stijgen, maar met 25 %; een besparing van 25 miljoen gulden.

Door vermindering enerzij els van 893 miljoen gulden en verhoging (o.a.

P.T.T.-tarieven) anderzijds met 115 miljoen gulden, is een reële weg aan- gewezen om de totale uitgaven met ruim 1 miljard gulden te verminderen.

Het plan nu bij de algemene finan- ciële beschouwingen in grote lijnen ont- vomvcl zal waardig zijn voor elk uit- gewerkte visie bij de' behandeling van elk begratingshoofdstuk in het komende parlementaire jaar. Een wijze van politiek bedrijven die constructief is, die een richting aangeeft en waar vóór- en tegenstanders niet omheen kunnen..

Dr. P. GRO:!

(2)

,. '

VRIJHEID EN DEMOCRATIE 14 OKTOBER 1965- PAGINA 2

Soekarno thuishoor•t: de kategorie van de vijanden der mensenrechten.

Het kamp Schattenberg is ook het levende symbool van onderdrukking der minderheden,. eerst door ·Hitler, later door Soekarno.

MIJN OPINIE IS

• • • •

Het kamp Schattenberg is ook een sym.

bool van een edele Nederlandse traditie:

het ondel'dak bieden aan v'luchteliingen vanwege geloof, ras en politieke g·ezind- heid. Deze traditie werd gevestigd in de tachtigjarige oorlog: Vla41!mse en Franse Protestanten, Portugese en Spaan- se Joden vonden in de Republiek een schuilplaats .

Er is helaas ook een minder edele Ne- derlandse traditie: het handel drijven met

de vijand omderwi1le van het zoe·t gewin Ook deze traditie werd gevestigd in de tachtigjarige oorlog. Soekarno kent beide tradities en beide tendenzen van ons volk. Thans speculeert hij op de minder edele tendens. Hij weet, dat er Nederlan- ders Zlijn die alles vergeven en vergeten willen terwille van hun eigen commercië- le belangen.

Politieke partijen tweemaal verrast

Wie enigermate vertrouwd is met de·

politieke verhoudingen in ons land en kennis draagt van het wezen van de propaganda, zal kunnen instemmen met de stelling, dat voor politieke partijen het uitdragen van ideeën door stelselma- tige beïnvloeding hoge prioriteit dient te hebben. Het is een levensbelang, omdat de invloed van politieke groeperingen recht evenredig is aan de omvang van . de aanhang; het is eerste voorwaarde om doelstellingen via de kracht van het getal tot verwezenlijking te brengen.

Ondanks de verschillen in opvattingen komen er tijdens verkiezingscampagnes gemeenschappelijke belangen en verlangens naar voren. De meest zichtbare is o.a. het weren van nieuwkomers, de zgn. splinter-partijen. Zij vinden de grote politieke partijen als een reusach- tige pressure-groep tegenover zich. In de vrij stabiele politieke verhoudingen hier te lande zijn het de "zwevende· kiezers", i.c. de ontevredenen en opportunisten, die de politieke winst of het verlies uit- maken van de grote partijen. De propa- gandistische beïnvloeding is het sterkst op die kiezers gericht. In de politieke agitatie vinden wij bij de zittende partij.en gelijkgerichte argumenten, maar niettemin ontstaan er nieuwe kleine pa:r- tijen, waarvan de Boerenpartij het laatste voorbeeld is.

Na de verkiezingscampagne staan politieke partijen plots voor de realiteit en blijken vele prognoses met de harde werkelijkheid in strijd. Men is verrast, men is teleurgesteld, men begrijpt· de houding van die kiezers niet en men uit vage wensen over terugkeer van verlo- ren kiezers in de toekomst. De volgende ronde moet het weer goed maken.

Al die uitingen van spijt en teleurge- stelde verwachtingen zijn voor ons maar vreemde zaken. De Boerenpartij bracht het in 1963 tot 3 zetels en bij de Rijn- mond-verkiezingen boekte dezelfde partij een grote stemmenwinst. Een andere kleine partij wist zijn stemmenaantal vergeleken bij 1963 zelfs te verdubbelen.

Wellicht niet eerder heeft enig instituut in ons land zo de kans gehad de modernste communicatie-middelen te hanteren als juist de geestverwan- ten van een aantal politieke groeperingen. Indirecte en ook directe kans tot beïnvloeding was in overvloedige wijze aanwezig. En toch is daar plots een partij uit het niets gekomen, een partij met g·ebrekkige mogelijkheden, met een mi-

VRIJHEID EN DEMOCRATIE·

Weekblad van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie

Voorzitter Redactie-commissie:

mr. L. Meijer.

Redactie-secretaris: G. Stempher.

Adres: Gooiergracht 163, Laren (N.HJ. Telefoon (02953) 35 63.

Administratie:

Postbus 43, Amersfoort. Tel. 1 34 25.

Voor het zenden van advertentie- gelden u i t s 1 u i t e n d Postgiro no. 245103 ten name van de Pen- ningmeester van de stichting "Vrij- heid en Democratie" te Amersfoort Losse nummers 20 ct.

Voor advertenties wEmde men zich tot de administratie.

\..

________

^./

nimurn aan propagandamogelijkheden en weinig of geen geldmiddelen. Op grond waarvan verovert zo'n partij drie zetels en kan zij twee jaar later verder doorbreken? Niet dàt zij er komt bevreemdt ons. Het bevreemdt ons, dat an- deren het pas weten door de uitslag, De geboorte bleef als onder een hoepelrok verborgen.

Politieke partijen bezitten een zee van statistisch materiaal over alles en nog wat. Dat vermoeden wij tenminste. Zij rekenen aan de schrijftafels. Zij praten voor radio en TV. Zij voorspellen en maken een misrekening. Want zij worden verrast als de einduitslag komt van de machtige opinie-peiling waaraan - voorlopig - niets meer is te verande- ren.

Temidden van de kiezers bevin- den zich de gespecialiseerde mensen van de opinie-peiling, de psychologen, de propaganda-experts, mannen en vrouwen die succesvolle instituten en ondernemingen leiden. Maar de politieke prognose faalt.

Hebben de underdogs het gemakkelij- ker? Is een politieke uitslag niet vooraf te peilen? Is er een wezenlijk verschil met prognoses in het commerciële vlak?

Vragen, die op zichzelf al wellicht een peiling behoeven.

Drie zetels kwamen plots uit de lucht vallen en politieke partijen zijn verrast en van te voren volkomen onkundig.

Het is typerend voor het gebrek aan in- zicht in de gevoelens van een deel van ons volk.

De nieuwste ·communicatie-middelen hebben de politieke strijd verplaatst naar de huiskamers. Propagandistisch bezien is dat een omwenteling van belang. Het zou echter kunnen zijn, dat polhieke prominenten te veel van dit medium verwachten. Zich te sterk voe- len op het kijkglas en het levende kon- takt menen te kunnen missen. De hand- druk van De Gaulle schijnt in deze ge- perfectioneerde technische wereld emo- tioneel nog uitstekend te werken. Mis- schien is het een even belangrijk mid- del naar de begeerde politieke overwin- ning als een radio- of TV-uitzending.

Wie het wil doorgronden, zal zich de moeite daartoe moeten geven.

Wellicht is het zo, dat de geaáiveerde partijen niet meer het meeslepende bezitten van de beginjaren en zich propagandistisch niet voldoende richten op de actualiteit. Dat zou dan een gemis zijn aan dynamiek en zoiets zou o.i. vastgesteld moeten en kunnen worden. Twee- maal te worden verrast geeft toch stof tot denken. Het leek ons interessant in onze kring dit verschijnsel eens ter tafel te leggen.

J'trecht. E. L. MUSQUETIER,

Het kamp Schattenberg als levend symbool

Uit de krant vernam ik dat het hoofd bestuur van de J.O.V.D. er hij de regering op heeft aangedrongen, president Soekarno van Indonesië voor een staatsbezoek aan ons vaderland uit te nodigen.

Mocht de regering op deze aandrang gunstig reageren en de heer Soekarno uitnodigen "ter verbetering v-an de weder zijdse betrekkingen en voor het behoud van de contacten tussen Indonesië en de westelijke wereld", dan zou de regering rekening moeten houden met de duizen- den Ambonezen en de tientallen Papoea's, die in Nederland een toevlucht heb-

ben gevonden, omda,t de heer Soekarno de door hem gegarandeerde rechten op 7.elfbeschikking met voel;en heeft ge·treden , Dacht men heus dat de Ambonezen en Papoea's hier te lande het st·aatsbezoek van de heer Soekarno, de man, die zij met hart en Zliel haten, niet zouden aan- grijpen, om hem te confronteren met de gevolgen van zijn onderdrukking der min-

derheden?

Voor het uitbreken van de tweede we-

reld oorlog heeft de toenmalige Neder- landse regering Adolf Hit;Ier nimmer uit ll'enodigd voor een staatsbezoek terwijl dit toch stellig dienstig gewees·t zou Zlijn

"ter verbetering van de wederzijdse betrekkingen en voor het behoud van Duits- land voor de westelijke wereld". Docih de regering !llag van 'een dergelijke uitno- diging af, mede met het oog op dU!izen- den Joodse vluchtelingen, die in Nedèr- land onderdak hadden gevonden, o.m. in het kamp Schattenberg (gem. Wester- bork) waar nu Ambonese ballingen hui- zen.

Nederland kent dienaren van het recht en van de Mammon. Soe•lmrno is helaas een vijand van vrijheid en democrarie, een vijand van de mensenrechten. Zo- lang het Indonesische volk deze dictator duldt, acht ik het onjuist, handelscontac-

ten met dit land te leggen. Kwalijk acht ik het, wanneer het hf'ofdbe&tuur v·an de J.O.V.D. deze verachter der mensenrechten door de Nederlandse regering wil . doen ontvangen. Wij leven in een Rechts- staat. Ook de handel moet zich richten naar de beginselen van het Recht, ondanks de verlokkingen van de boze Mam- Ik acht het bedroevend, dat het hoofd-

bestuW" van de J.O.V.D. door zijn aan- dringen bij de regering blijk geeft van weinig ernst te maken met de beginselen van vrijheid en democraMe.

mon .

Assen P. D. VAN ROlJEN

De handelsbetrekkingen staan hier geheel buiten. Als wij de hand~l met de. onderont- wikkelde gebieden intensiveren, is het een kwalijke zaak Indonesië hierbij uit te sluiten, waarmee in het verleden eeuwenoude banden hebben bestaan. (Redactie Vrijheid en De·

mocratie).

Het is immers duidel~jk, dat vrijhe.id en democra,tie niet door president Soe- karno in praktijk worden gebracht. Het kamp Schattenberg maakt het ons ten overvloede duidelijk, in welke kategorie

16 oktober 16 oktober

16 oktober 16 oktober 17 ^oktober 18 oktober 18 oktober 22 oktober 22 oktober

22 oktober 23 oktober

23 oktober

25 ^oktober 25 oktober 29 ^oktober

29 ^oktober 29 oktober 30 oktober

1 november 1 november

2 november 2 november 5 ^november 5 november 6 november 8 november 11 november 11 november 15 november 16 november 17 november

SPREEKBEURTEN

periode 16 oktober tot en met 18 november 1965 Arnhem (Kamercentrale Gelderland,

besloten vergadering) ... . Gosterbeek (Vrouwen in de V.V.D.)

Zutphen (J.G.V.D.) . . . . Leiden (Kamer-Centrale, besl. verg.) Gosterbeek (Vrouwen in de V.V.D.) Hengelo . . . . Baarn . . . . Putten . . . . Wolvega (afd. Weststellingwerf) (dus n iet Heerenveen) . . . . Hazerswoude . . . . Utrecht

(Ver. van Staten- en Raadsleden) Arnhem

(Ver. van Staten- en Raadsleden) Zeist . . . .

Mr. F. Portheïne Mr. H. v. Riel H. J. L. Vonhoff Mr. F. Portheïne H. J. L. Vonhoff Mr. W. J. Geertsema Mr. E. H. Toxopeus Mr. E. H. Toxopeus M. Visser

Mr. E. H. Toxopeus

Ir. D. S. Tuynman Drs. Th. H. Joekes Mr. E. H. Toxopeus

Mr. W . .T. Geertsema Mr. W. J. Geertsema Winterswijk . . . . . . . . . J. C. Corver

Maastricht . . . . . . . . . . . . . . . . . . Mr. E. H. Toxopeus

Deventer

Dronten . . . . Doetinchem . . . .

Leiden (Liberale Stud. Ver.) Hilversum

(Landelijke Middenstandsdag)

Prof. dr.

H. J. Witteveen Ir. J. N. Kooy Ir. D. S. Tuynman Z. Exc. Prof. Mr.

P.J. Oud

Mr. E. H. Toxopeus Mr. H. P. Talsma Mr. F. Portheïne Mr. E. H. Toxopeus Staten-Centrale Zaandam . . . . Mr. F. Portheïne Assen (Liberale Club) . . . H. J. L. Vonhoff Smallingerland . . . . . . . . . . . . . . . . Mr. E. H. Toxopeus Leeuwarden (Sociëteit) . . . . . . . . Dr. K. van Dijk Scheveningen (Congres J.O.V.D.) .... Mr: H. v. Riel Hoogeveen (Liberale Kring) . . . . . Mr. E. H. Toxopeus Sassenheim (forum politieke partijen) Mr. W. J. Geertsema Harmelen . . . . . . . . . . . . . . S. J. v. d. Bergh Velp . . . . . . . . . . . . . . . . Drs. Th. H. J oekes Leersum

Utrecht

Mr. E. H. Toxopeus Mr. F. Portheïne N.B. IN DEZE OPGAVE ZIJN NIET VERWERKT DE SPREEKBEURTEN, WELKE DOOR ONZE KAMERLEDEN EN ANDERE SPREKERS BUITEN.

HET VERBAND VAN ONZE PARTIJ WORDEN GEHOUDEN.

~tïelli'ffiä'~~i.:dt'al,;

:: ~Ó~de 'gë~~·i~r *, -.Be~~enroo'd: ~···C:itroe~ j~nev~r··' · ; - · '

"' ·-^~-. , ' -.:. .

(3)

VRIJHEID EN DEMOCRATIÈ

VOP ·VIP

* * Na onduidelijke berichtgeving

* ⁱⁿde vaderlandse pers over het wegnemen in West-Duitsland van voet_

gangersoversteekplaatsen, zijn hier en daar in ons land stemmen opgegaan, om alle VOP's af te schaffen. In de eerste plaats dient men echter te weten dat bij onze oosterburen slechts die zebra's worden weggenomen, die volgens het nieuwe Duitse wegenverl~eers

reglement geen nut meer hebben: het verkeer dat afbuigt is thans verplicht de voetganger v o o r te laten gaan, waardoor vele VOP's overbodig zijn geworden.

De Nederlandse Vereniging Bescher- ming Voetgangers keurt het wegnemen van de zebra's, zonder dat hier een betere bescherming voor de voetganger tegenover wordt gesteld, uitdrukkelij1(

af. Zij wijst daarbij op-een Nederlandse statistiek ten aanzien van het aantal ongelukken met voetgangers in de grote steden, op en buiten de zebra's.

Daaruit blijkt dat deze dieren nog niet op stal kunnen worden gezet. De VOP blijft dus een VIP: a very important place,

BEZOEK • VERZOEK

* * De grote dagbladen op Curaçao

* hebben aan het slot van het bezoek van koningin Juliana en prins Bernhard aan de Nederlandse Antillen enkele kritische vragen opgeworpen.

In het algemeen schijnt men daar van oordeel te zijn dat een officieel bezoek, zoals thans is gebracht, niet meer in deze tijd past.

Men zou Koning-in en Prins graag vaker dan eens in de tien jaar zien, maar hun bezoeken zouden dan met minder staatsie gepaard moeten gaan en een meer functioneel karakter moeten dragen.

Zowel het blad Amigoe als Beurs- en Nieuwsberichten spraken de wens uit dat de leden van het Koninklijk Huis in de toekomst meer werkbezoe- ken zullen brengen. Dat is een begrij- pelijke wens, waarvan het goed is als hij tot Nederland doordringt. Opdat deze en volgende regeringèn er rekening mee kunnen houden.

FRISSE LUCHT

* * De directie van de Eerste Ne-

* derlandse Coöperatieve Kunst- mestfabriek te Vlaardingen (ENCK) snijdt in haar jongste jaarverslag het vraagstuk van de luchtverontreiniging aan, dat zij terecht bestempelt als "uit- gegroeid tot een nationaal probleem".

De maatschappelijke en industriële ontwikkeling van de laatste jaren, aL dus het verSlag, heeft het beeld van de luchtverontreiniging ingrijpend ge- wijzig-d. De vraag rijst, of men wel tij- dig deze consequentie van de industri- alisatiepolitiek heeft voorzien. Er Wordt voorts op gewezen dat met be- trekking tot de luchtverontreiniging op het ogenblik door de overheid zeer stringente voorwaarden worden gesteld bij de oprichting van nieuwe bedrijven. Voor vele ondernemingen is de produktieuitbreiding een levens- voorwaarde, maar dat ontslaat hen niet van de plicht al het mogelijke te doen ter bestrijding van de luchtverontreiniging. Dit wettigt, volgens de directie van de ENCK, wel een tegemoetko- mende houding van de overheid, hetzij in de vorm van financieringsfacilitei- teu, hetzij op het gebied van fiscale tegemoetkomingen.

Wij zijn van oordeel dat de directie Van de ENCK het belangrijke probleem van de luchtverontreiniging op de juiste wijze heeft aangesneden.

14 OKTOBER 1965 - PA GIN A 3

Gesprek met Mr. B. P. van der V een

Wij vinden hem in het hart van Leeuwarden, op nauwelijks vijftig pas afstand van het oude Waaggebouw, tegenover de Lange Pijp - het brugplein dat zich over de gracht Nieuwestad welft. Woon- huis en kantoor van de advocaat mr. B. P. van der Veen (lid van het hoofdbestuur van de VVD) vormen de bovenverdiepingen van een ruim winkelpand.

De toegang gàat enigszins schuil achter etalages en hierdoor krijgt de bezoeker een andere kijk op deze stad dan de gebruikelijke, die. immers vooral berust op waardering

voor haar residentiële karakter, haar 18de eeuwse "apartheid", haar provinciale vormelijkheid. De werkkamer van de jurist - ruime schrijftafel, comfortabele fauteuils, kasten vol vakliteratuur - sluit echter iedere gedachte aan: plaats en tijd uit en blijft ondergeschikt aan de rustige, zakelijke man die ons met vriendelijke reserve ontvangt.

BinnePiet van der Veen, een jeug dige eind-veertiger (hij werd op 20 december 1916 geboren), houdt niet van publiciteit, "omdat er eigenlijk zo weinig reden is om bepaalde mensen voor het voetlicht te brengen" - maar goed, hij wil dan wel op enkele vragen antwoorden.

Geboren in Leeuwarden. Vader hoofd van een openbare lagere school. Zelf op een andere school geweest - waarom? (geen antwoord een ontwapenende glimlach) - en daarna naar het stedelijk gymna- sium, afdeling beta omdat die meer trok dan alpha.

In 1935 naar de Groninger univer- siteit. Juist op 10 mei 1940 het eerste tentamen voor het doctoraal exa- men rechten gedaan, 's ochtend om 9 uur toen de Duitse invasie al enige uren aan de gang was. En nog even vóór Kerstmis 1940 klaar met de studie.

Bijvakken waren Angelsaksisch staatsrecht en statistiek. In mei 1941 aangesteld als juridisch ambtenaar bij de Crisis Controledienst (rijks- dienst voor de voedselvoorziening) in Den Haag en daar gebleven tot eind 1944, toen de situatie te onveilig werd. Prompt vóór Dolle Dinsdag getrouwd en daarop (gebruik ma- kend van de regelmatige voedsel- transporten) naar Friesland terug.

Enige tijd op het platteland onder- gedoken en dadelijk na afloop van de oorlog met de advocatenpraktijk begonnen, eerst een blauwe maan-

dag in Rotterdam en dan , , , , Leeu- warden.

Dit wat de maatschappelijke feiten betreft, een kort relaas zonder vermelding van kleurige bijzonder- heden maar wèl steeds onderbroken

Mr. B. P. VAN DER VEEN

door een veelzeggende glimlach (zoiets van "heb ik u niet gezegd, dat het allemaal niet zo veel om 't lijf heeft?") - een karakteristiek verhaal van iemand, die "feiten" ten achter stelt bij "ideeën".

Vroeg in de politiek

Mr. Van der Veen wordt spraak- zamer en meteen ook vertrouwelij- ker wanneer het gesprek zich geleidelijk naar de politiek toespitst. Zijn politieke belangstelling uitte zich al heel vroeg. Als 16-jarige jongen deed hij mee aan de oprichting van de vrijzinnig-democratische jonge- renorganisatie te Leeuwarden en het

·duurde niet lang of hij zat in het hoofdbestuur. Toen hij student was, benoemde men hem tot voorzitter van de afdeling Groningen. Maar in 1939 legde hij zijn functies neer - en de reden waaróm is typerend voor de ideeën van de man-van-nu:

"Die hele politiek hing mij mateloos de keel uit. Ik had op zo jonge leef- tijd al het hele Noorden afgereisd om afdelingen op te richten en over- al ergerde mij de onderlinge eer- zucht waarmee mensen probeerden naar voren te komen".

Na de oorlog wachtten hem nieuwe teleurstellingen op politiek gebied. Wel was hij gegrepen door een redevoering van prof. Oud in Rot- terdam, maar zodra hij zag hoe de organisatie zich naar de toenmalige sociaal-democratische partij (de vroegere SDAP) richtte en naar de Nederlandse Volksbeweging,. in de illusie dat "het intellect" hier de leiding zou hebben, bleef hij afzij- dig.

De vrijzinnig-democraten wilden opgaan in de socialistische partij

en alle kopstukken sloten zich daarbij aan, zelfs J oekes, zelfs Oud. "Ik besloot mij voortaan buiten de ac- tieve politiek te houden, maar toen ben ik op zekere dag in contact gekomen met mensen die poogden een Partij van de Vrijheid tot stand te brengen.

Ik heb mij eraan verbonden, er kwam een afdeling Leeuwarden, opnieuw reisde ik door onze provin- cie om vergaderingen bij te wonen.

Bij de eerste gemeenteraadsverkie- zingen in 1946 werd ik in Leeuwar- den tot raadslid gekozen en het jaar daarop werd ik lid van de Provin- ciale Staten. In elk van beide licha- men hebben nu vier liberalen zitting en zij hebben mij tot fractievoorzitter , , , , Maar ach, ik weet werkelijk niet of dit allemaal wel zoveel betekenis heeft.

Het zou grote betekenis kunnen hebben als er niet zoveel gebrek aan duidelijkheid was. Ik moet zeg- gen, dat het hoe langer hoe moei- lijker wordt de mensen aan het verstand te brengen wat men onder het ware liberalisme moet verstaan.

En toch schijnt het mij toe, dat hier in Friesland een duidelijker gedachte hieromtrent heerst dan elders in het land.

Vroeger en nu

In Nederland neemt de politieke belangstelling eer af dan toe. Vroe- ger was- die belangstelling veel groter. Die idee heb ik. In Friesland doen we wat wij maar enigszins kunnen. De Liberale Sociëteit - een club waarin de .leden bijeenkomen om zich op de vraagstukken te be- zinnen - bestaat nog steeds.

De voornaamste bedoeling van dè- ze sociëteit was: de zelfwerkzaam- heid van de leden aan te kweken, maar ook hier zien we dat de bij- eenkomsten meer en meer luister- avonden worden met sprekers-van- buitenaf. In ieder geval kan de saamhorigheid erdoor worden opge- wekt en het instituut heeft tenminste al dit succes gehad, dat plaatsen als Franeker en Heerenveen het Leeu- wardense voorbeeld hebben gevolgd.

In 1952 werd hier ook een blaadje opgericht omdat de plaatselijke pers nogal socialistisch van tendens is.

We hadden behoefte aan meer liberale voorlichting, aan een spreekbuis om onze gedachten kenbaar te maken.

Dit officieuze blad doet het nog steeds en trekt soms nogal wat belangstelling. Ook afwijkende me- ningen komen erin aan bod en dat vind ik van groot belang omdat er in deze tijd van collectivisme nog (Vervolg op pagina 9)

IODIGOM

SPIJKENISSE

Gebouwen van gewapend betonnen prefabs voor verschillende doeleinden.

Vloerplaten in normale afmetingen of pasplaten volgens opgegeven maten.

Broeibakken en alle onderdelen voor de tuinbouw.

(4)

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

Geen wanhoop aan

Mr. dr. C. Berkhouwer, lid van de . Tweede Kamer der Staten-GeneraaL hield deze week een radio-rede met ais onderwerp: "Geen wanhoop aan Europa".

De he.er Berkhouwer sprak ais volgt:

Wij zijn allen weer thuis van onze vakanties hier en daar in Europa.

Het heeft daarom zin vanavond eens stil te staan bij het politieke Europa. In het bijzonder bij het Europa van de Zes: Benelux, Italië, Duitsland en Frankrijk. Sinds juli van dit jaar is er weer in die EEG wat men noemt een crisis, als ge-

volg van Franse hegemoniale hals- starrigheid. Laat ik hiertegen aan- stonds een paar punten vooropstel- len:

e De eenwording van Europa ver- loopt met horten en stoten. Men kan haar vergelijken met een hor- denloop.

e In die loop is sinds 1945 in verschillende étappes al een grote afstand afgelegd. Elke verbeelding, die wij in 1945 hadden, gaat zij verre te boven.

e Een tijdelijke stagnatie mag ons derhalve niet ontmoedigen.

Integendeel, zij moet ons vanuit dit oponthoud met nog groter energie de volgende hindernis doen nemen.

Laat ons niet vergeten: wij hebben er 2000 jaar over gedaan om als Europeanen zo ver uit elkaa'l:' te liggen als wij in 1945 lagen. Dat is niet ineens te herstellen. Als men het zo beziet, wat is er dan in een luttele 20 jaren niet reeds bereikt.

Sinds 1945 bouwen wij aan een Europa dat niet meer berust op een evenwicht der machten. Wij constru- eren een Europa dat rust op de macht van het recht in plaats :van het recht der macht. De voornaamste rechtsgemeenschap is die van de Verdragen van Rome, in werking sinds 1958. In 1970 moet de economische eenheid tussen dé Zes voltooid zijn. Deze verdragen zijn een resultaat van geven en nemen zoals elk verdrag.

Misplaatst beroep

Hier kom ik tot het huidige Fran- se verzet, gepersonifieerd in het Franse staatshoofd. Zijn tragiek is dat zijn denken niet meer van deze tijd is. Zijn mystieke verheerlijking der staatsglorie mag ons niet doen wankelen. De generaal doet een misplaatst beroep op zijn eigen grond- wet. Deze geeft voorrang aan de Europese verdragen.

Nog verwerpelijker is de stelling

Mr. dr. C. BERKHOUWER

••. trotiW aan de verdragen ..•

dat deze verdragen dateren uit de tijd van vóór het Gaullistische re- gime. Onzalig is de nagedachtenis aan heersers uit een nabij verleden die ook geen verdragen wensten na te komen omdat zij dateerden van voor hun tijd.

Frankrijk heeft de rampzalige ge-

-~ volgen van deze leer zelf aan de lij- ve ondervonden. Frankrijk ducht meerderheidsbesluiten met ingang van het nieuwe jaar en wil een spaak steken in de Brusselse machinerie. Van een Europees par- lement als vertegenwoordiger van de burgers der zes landen wil Frankrijk niet weten. De Franse president wil de klok terugdraaien. Zelfs hij kan echter het beloop van de tijd niet ongedaan maken.

Daarom, laat ons niet bang zijn of zenuwachtig worden, nog minder mogen we wijken voor dreigemen-

ten. In Europa is Frankrijk niet weg te denken, maar Frankrijk kan ook niet zonder Europa en met name niet zonder de EEG.

Er zijn in ons land en ook in België socialistische politici die concessies bepleiten aan de Franse eisen van het terugdraaien der Europese machine. De Belgische socialist Spaak heeft zelfs een spitsvondig plan bedacht. Dit dient met de lip- pen de Verdragen van Rome maar stelt ze in werkelijkheid terzijde.

Wij zullen die weg niet op mogen.

Als liberale oppastie in ons land

N.V. RIJNSTAAL

v /h J. W. Oonk & Co.

Telefoon 24941 I 45 - Arnhem Postbus 42

FABRIKANTE VAN

NAADLOZE EN

GELASTE

STALEN BUIZEN

Europa

zullen wij ons verzetten tegen een meedoen aan die politiek. Van ouds- her geldt dat het eens gegeven woord, dat verdragen er zijn om nagekomen te worden. Alle ver- dragsgenoten hebben daarmede bij tijd en wijle hun moeilijkheden. Dat staat tegenover de voordelen die zij genieten van de integratie.

Frankrijk schendt de Verdragen van Rome door zijn politiek van de lege stoel in de ·Europese minister- raad. Tegenover die politiek passen

geen concessies. Een wanbeta- ler dwingt men niet tot betaling door kwijtschelding te beloven. Het is een ·levensbelang voor Nederland om te staan op toepassing van het verdragsrecht. Als men eenmaal zou beginnen daarmede de hand te lich- ten is het einde zoek.

Er zijn veel zaken in de wereld waarop wij geen invloed hebben, al praten we er soms over of het anders· is!

Europa is Nederlands eigen zaak en in dat kapittel hebben wij een stem. Die wint aan kracht door de democratische traditie, welke onze strijd voor de democratisering der EEG geloofwaardig maakt.

Vage troonrede

Onze regering heeft in de jongste troonrede over Europa weinig gezegd. Nog meer dan elders werd met enige gemeenplaatsen volstaan.

Bij de komende Algemene Beschou-

14 OKTOBER 1965- PAGINA 4

wingen zullen we daarop terugko- men. Als liberale oppositie verlan- gen wij een actief Europees beleid.

Voor alles zal dit gericht moeten zijn op het bewerkstelligen van eenheid tussen de Benelux, Italië en Duitsland. Gezamenlijk moeten de andere Vijf er vàor waken dat de _ bestaande apparatuur van de EEG niet door Frans toedoen buiten wei:king gesteld wordt. Dat zou de weg terug zijn. Als de Vijf deze sa- menhang niet weten op te brengen zullen zij er zelf de dupe van worden.

Tegenovèr intimidatie en lege- stoel-politiek past maar een houding: trouw aan de verdragen, stand- vastigheid en geduld. Naast democratie, supranationaliteit en openheid

willen wij als liberalen letten op een andere belangrijke zaak. In steeds groter omvang gaan Europese re- gelingen gelden voor ons doen en laten. De Europese burger heeft daar- in nog weinig doorzicht. Daarom zal Europa meer moeten gaan spreken tot de gewone man. Die is er ni~

voor Europa maar Europa moet er komen voor hem.

De integratie z·al zich onafwend- baar blijven voltrekken. Wij willen dat zulks geschiedt in het belang van een zo groot mogelijk aantal Europese burgers. Deze moeten zichzelf, evenals hun goederen en diensten, op zo kort mogelijke termijn, zo vrij mogelijk over een zo groot mogelijk Europees gebied kunnen bewegen. Een zodanig Eu- ropa is een liberaal ideaal v&n en voor onze tijd.

ALGEMEEN SECRETARIAAT

V.V.D.

Koninginnegracht 61 's-Gravenhage Telefoon ( 070) 60 48 03

(3 lijnen) Giro 67880

L. SMIT & ^Zoon

KINDERDIJK

Scheepsbouw sinds 1687

N.V. AANNEMERSBEDRIJF v/h J. S~AM

KORTENAERSTRAAT 3 te ZWIJNDRECHT TELEFOON ( 01850) 2 86 63

•

WONINGBOUW

FRANS RESTAURANT .. BAR· TERRAS

DE RONDE VENEN

Uniek uitzicht over de plassen. Ruime parkeer- gelegenheid. De juiste, rustige sfeer voor Uw zakenlunch of -diner.

Groenlandsekade 73 • Vinkeveen • Tel. 02949-251

!'ES ZONDAGS GESLOTEN

(5)

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

LIBERALE INTERNATIONALE CONGRESSEERDE TE SAL TSJOBADEN ••

Nuttig werk ^m diverse secties

In de prachtige omgevhg van de badplaats Saltsjöbaden, dicht bij de Zweedse hoofdstad Stockholm, is de Liberale Internationale dit jaar in de laatste dagen van september samengekomen voor haar jaarlijks congres. Ondanks het feit, dat de vergadering in het Noorden van Europa werd gehoude.n was de belangstelling groot, waarbij het ~pviel dat vele liberale ballingen uit de Baltische landen aanwezig waren.

Het congres werd ook dit jaar weer uitstekend geleid door de Ita- liaanse ""oorzitter, Giovanni Mala- godi. Er waren dit jaar twee hoofdthema's ter discussie gesteld.

Het eerste discussieonderwerp was

"De sleutelproblemen van de Atlan- tische betrekkingen". Voorzitter van de sectievergaderingen over de politieke aspecten van de Atlantische betrekkingen was mr. E. H. Toxo- peus.

Het tweede onderwerp, dat aan de orde kwam, werd gevormd door het rapport van de Com.missie voor Country-and Townplanning.

Als voorzitter van de sectie die dit rapport besprak, fungeerde onderge- tekende.

weL sterk naar voren de redevoering van de voorzitter van de Indiase liberale partij Masani en de rede van de voorzitter van de Liberale In- ternationale Giovanni Malagodi.

Masani gaf allereerst een schil-

De executieve heeft enkele beslui- ten genomen voor volgende congres- sen die vermeldenswaard zijn. Het congres in 1966 zal van 3 tot ö september in Denemarken gehouden worden. Onderwerp zal zijn: "Be- hoeften en grenzen van overheids- planning in een vrije samenleving"

Het Gmndhoter te Saltsjöbaden, waaT het congTes van de Libemle InteTnationale weTd gehouden.

In 1967 ,als de Liberale Interna- tionale 20 jaar bestaat, zal het congres plaatsvinden in Oxford, waar in 1947 met de uitgifte van het Li- berale Manifest, de Liberale Inter- nationale werd opgericht.

De liberale partij van Finland is als lid tot de Liberale Internationale toegetreden.

Inzake het verzoek van een Oosten- rijkse groep tot toelating tot de Li- berale Internationale werd een commissie van onderzoek benoemd om over deze toelating voor de eerstvolgende ·vergadering van de executieve te adviseren. In deze commissie heeft ook de Nederlandse groep zitting.

In januari 1966 zal in Rome een vergadering van de politieke leiders

Massief

;~;e~

^N

I

voor export en binnenlands gebruik

N.V. Stroocartonfahriek v/h

E. l!ree & Co.

H.W. STRAAT 20--22, OUDE PEKELA Afd. Kartonnage

Tel. nr. 0 59 78 - 22 33.

Tx. nr. 53251

van de liberale partijen worden gehouden. De vergaderingen ·van de executieve voor het volgend jaar zijn voorshands vastgesteld in februari in Parijs en in juni in Londen.

Hoogtepunten

Elk congres kent hoogtepunten.

Zo ook het congres van de Liberale Internationale in Saltsjöbaden en wel tijdens de openingszitting van dit congres. Uiteraard wèrden daarbij vele redevoeringen uit- gesproken, maar daarbij sprong toch

dering van de toestand in Azië waarbij het opmerkelijke in zijn betoog was dat hij zich kantte tegen een te- rugtrekken van de troepen van de Verenigde Staten uit Zuid-Vietnam daar dan zowel geheel Vit;tnani als ook Cambodja, Thailand, Birma en Malesië achtereenvolgens door de communisten overweldigd zou worden. Overigens was hij optimistisch ten aanzien van het verloop van de strijd in Vietnam welke zijn inziens door de Amerikanen gewonnen zal worden.

Malagodi wees erop dat we in de

Landelijke Middenstandscommissie

RAPPORT P.B.O. GEREED

De Landelijke Middenstandscommissie van de V.V.D. heeft L haar eerste vergadering na de vakantieperiode verschei-

dene actuele onderwerpen behandeld.

De voormtter mr. H.P. Talsma kon het eerste vrouwelijke lid der commissie~

mevrouw Wierda-Haanstra uit Heeren- veen, installeren. De heer W. van der Wel uit Laren (N.H.) werd tort plaats- vervangend lid iDOr de vervoerssector benoemd.

De commissie hield zich in de tweede lezàng bezig met een nota inza.ke de pu-

bliekre~;htelijke bedrijfsorgansatie, welke is voorbereid door een sub-commissie, bestaande uit de heren F.D. Bastet jr., F.L. van der Leeuw, J. Lindeloo, s. Min- co en mr. F. Portheine. Nadat de eind- redactie was vastgesteld, werd besloten de nota aan het hoofdbestuur aan te bieden met de aanbeveling haar voor' te

legge:J. aan de Sociaal-Economische Com- missie van de partij.

De plannen van de Europese Commis- sie inzake harmonisatie van de omzetbe- lasting hebben reeds enige tijd de aandacht der commissie, die het standpuurt inneemt, da.t de kleinhandel buiten een eventuele heffing over de toegevoegde

waarde dient te blijven.

De commissie heeft zich voorts bezig- gehouden met de ontwikkeling van het loon- en prijsbeleid. De door de vakcen-

traJen voorgestane vrijere Joonv~>rm:ing

en het daarmee gepaard gaande ve'fpJ.a&t- van de primaire verantwoordelij,kheid naar de iJedrijfsta.kken lijkt ook voor de liberaal, bijzonder aantrekkelijk, doch zal, zolang de krappe arbeidsmarkt aan- houdt, leiden tot een bovenmatig op- voeren van het loonpeil en het vel'der in verdrukking brengen van de economisch- zwakkere bedrijfstll!kken.

De ec nomische repercussies zullen de centrale overheid dan toch in het ge weer roepen. Van haar mag worden ver- langd, dat zij sociale rechtvaarddgheid zal betrachten ten ::.pzichte van de zelf-

standigen in beroep en bedrijf, wier in- komenspositie voortdurend wordt aange- tast. In dit verband ontmoette het uit- vaardigen van een prijsstop voor het ho- recabedrijf veel kritiek.

De commiss,ie legde de laatste hand aan de voorbereiding van de Landelijke Middenstandsdag van de V.V.D. op 1 november a.s. te Hilversum.

In aansluiting aan de reeds in ons par- tijwee·kblad verschenen publicaties kan worden medegedeeld, da!t deze bijeenkomst zal worden geopend door de par- tijvoorzitter ir. K. van der Pols en dat het forum over de gemeentepolitiek zal worden voorgezeten door de heer M. Vis-

ser, Hd van de Tweede Kamer en voor-

14 OKTOBER 1965- PAGINA ä

grootste "revolutionaire" evolutie leven die men zich denken kan.

Daarbij hebben de liberalen tot taak om de vernietiging van de vrijheid te voorkomen. Hierbij rr,oeten de liberalen niet strijden voor de denkbeelden van hun grootvaders, maar voor een wereld waarin hun kleinkinderen kunnen leven. De vrijheid moet georganiseerd worden.

Het socialisme is in zijn opvattingen reactionair. Malagodi noemde het verheugend dat het liberalisme alom en met name in universitaire kringen weer meer belangstelling trekt.

De Zweedse liberaal professor Ohlin vroeg in het bijzonder aandacht voor de toestanden in de Bal- tische landen waar veel te weinig aandacht aan besteed wordt en de Fransman Coutard keerde zich bijzonder heftig tegen generaal De Gaulle die hij een olifant in een

porseleinkast noemde.

Na de openingszitting splitsten de deelnemers zich in secties om dè verschillende rapporten te bestude- ren en resoluties voor de plenaire slotbijeenkomt voor te bereiden.

Vermeld dient nog te worden dat de deelnemers aan het congres een avond konden doorbrengen bij Zweese liberalen thuis. Zo heb ik een avond doorgebracht bij een liberaal lid van de gemeenteraad van Stockholm waar wij een uiterst boei- end gesprek hebben gevoerd. Ook was er een fraaie boottocht georganiseerd van Saltsjöbaden naar Stockholm en een ontvangst op het stadhuis van Stockholm.

Over de resoluties welke aan· het slot van het congre::, zijn aangeno- men hoop ik een volgend maal te schrijven.

D. W. DETTMEIJER.

BRANDBEVEILIGING

Officieel goedgekeurd Talrijke attesten

SIMPLUS N.V. DORDRECHT

VISSTRAAT 6 - 8 - TEL. 3344''' (0 1850l

zitter van de V .. VD.-raads.fractie in Arn- hem.

De commissie vertrouwt, dat de a.fde- lingsbesturen van de partij zich zullen Inspannen om leden-middenstanders naar deze landelijke manifestatie af te vaar-

digen.

FRANK RIJSDIJK HOLLAND NaV.

HENDRIK-IDO-AMBACHT

TELEFOON:

01858 - 2045 010 - 117615

SCHEEPSSLOPERIJ

Handel in:

oud ijzer

non-ferro schroot gebruikte

scheepsonderdelen Levering uit voorraad van :

nieuw ijzer en staal gezaagde schijven sjabloon snijwerk VERHUUR DRIJVENDE BO ;; ·EN

constructief fin ncieel

en

V.V.D. biedt

constructief fin ncieel

alternatief

MIJN OPINIE IS

________

~tïelli'ffiä'~~i.:dt'al,;

Gesprek met Mr. B. P. van der V een

Geen wanhoop aan

Europa

L. SMIT & Zoon

DE RONDE VENEN

;~;e~

I

L. SMIT & ^Zoon