e x p re s s e
roi o\ \r
4 V
_S É*
VOa\
a\
&
3 C
VO (N
DOCUMENT ATI ECENTRUM NEDERLANDSE POLITIEK?
, , PARTIJEN
Fokker
Deze week is het doek gevallen voor de bedrijven die de kern vormen van Fokker. Ik betreur dit zeer, gelet op de belangrijke industriële positie van Fokker en de werkgelegenheid die bij een faillissement verloren zal gaan. Het is de taak van de over
heid een omgeving te scheppen waarin alle industrieën kunnen gedijen indien zij innovatief en produktief zijn. Volgens liberale inzichten is het daarbij belangrijk dat er aan een aantal rand
voorwaarden wordt voldaan.
In de eerste plaats moet de overheid zorg dragen voor een soepel functionerende arbeidsmarkt. Dit betekent dat de aanzuigende werking van ons stelsel van sociale zeker
heid moet worden verminderd. Bovendien moet het verschil tussen bruto - en nettolonen worden verkleind. Hierdoor zou er meer worden gewerkt en dit is voor onze economie van groot belang.
Ten tweede moet de overheid zorgen voor een goede fysieke infrastructuur. De concur
rentiekracht van een nationale industrie is afhankelijk van een moderne infrastructuur die constant wordt verbeterd. Daarbij gaat het vooral om telecommunicatie, logistiek en geavanceerde vormen van vervoer.
Ten derde heeft het bedrijfsleven belang bij een soepele politieke besluitvorming.
Hieraan mankeert het in Nederland. Debestuurlijke procedures in ons land zijn zo gecompliceerd dat besluiten eindeloos kunnen worden vertraagd.
De vierde belangrijke taak van de overheid is het voeren van een gezond macro-econo- misch beleid. Nederland scoort hoog met zijn monetaire beleid, maar op het budgettaire vlak moet nog veel worden verbeterd. De collectieve uitgaven en de staatsschuld zijn nog steeds te hoog.
Tenslotte noem ik het onderwijs- en technologiebeleid als belangrijke randvoorwaarde.
Research en development kunnen niet alleen aan het bedrijfsleven worden overgelaten, omdat de voordelen voor de economie als geheel die van individuele bedrijven overtref
fen. Dat geldt vooral voor fundamenteel onderzoek en onderzoek op gebieden waarvoor toepassingen in verschillende industrieën zijn te vinden. Het instrument van technisch ontwikkelingskrediet voor bedrijven is daarom belangrijk.
Ook Fokker is een geavanceerde high tech-industrie. Ook deze onderneming heeft door middel van technisch ontwikkelingskrediet waardevolle know how ontwikkeld. Die gaat gedeeltelijk verloren als het bedrijf dichtgaat. De investering in technologische kennis met behulp van overheidsgeld mag echter nooit een argument zijn een bedrijf kunstmatig op de been te houden. Een onderneming moet zich uiteindelijk zelfstandig op de markt staande kunnen houden. Fokker bleek hiervoor te klein. Om die reden steunen wij de beslissing van het kabinet dat het niet nogmaals een financiële injectie geeft aan de verlieslijdende onderdelen van Fokker, hoe verleidelijk het ook is Fokker te laten voort
bestaan.
Frits Bolkestein
Mavo/VBO/VSO
Donderdag vergaderde de vaste kamercom
missie voor O C W over de verbetering van de aansluiting van het M A V O , het Voorbereidend Beroepsonderwijs (V BO ) en het Voorgezet Speciaal Onderwijs op het vervolgonderwijs en de arbeidsmarkt.
Op 29 mei 1994 had een eerder overleg over dat onderwerp plaats gevonden.
VVD-woordvoerder Clemens Cornielje noemde als één van de positieve punten dat er geen sprake meer is van gedwongen fusies in net voortgezet onderwijs. Daarmee wordt zijn motie ingediend bij de begroting O C W uitgevoerd. Ook zal meer tijd geno
men worden voor verdere uitwerking van onderdelen en voor de voorbereiding van regelgeving en het implementatietraject.
Tijdens het overleg bracht de woordvoerder namens de VVD-fractie naar voren geen voorstander te zijn van het vak Science ter vervanging van de vakken natuurkunde, scheikunde en biologie. Te meer omdat het aantal uren in de exacte vakken hiermee af zou nemen van 12 tot 4 uur! Ook het vak Mens en Maatschappij ter vervanging van Aardrijkskunde, geschiedenis en m aatschap
pijleer kan niet op steun van de Liberalen rekenen. Het beroepsgerichte karakter van het VBO moet behouden blijven. Daarom moeten er voldoende beroepsgerichte
vakken aangeboden worden (24 tot 36 ■ lesuren in de beroepsgerichte leerweg) O ok a
de afdelingenstructuur dient voor zowel de 1 leerling als het bedrijfsleven herkenbaar te
blijven. De staatssecretaris zal hierover op verzoek van onze fractie nader overleggen met het RCO en met het BVE-veld.
Op 1 augustus 1996 zal gestart worden met Vervolg op pagina 2
Verder in dit nummer
• Auteurswet/kabel
• Fokker
• Stadsprovincie Rotterdam
• Segregatie
e s s e 193
Auteurswet, satellietomroep/kabel
Op 19 januari vond de plenaire behandeling plaats van wijziging van de Auteurswet. Het voorstel tot w ijzi
ging strekt tot de invoering van de EG-richtlijn van 27 september 1993, waarin auteursrechtelijke regels worden voorgesteld met betrekking tot de uitzending van programma's door middel van een satellieten de doorgifte via de kabel van program
ma's uit andere lid-staten.
De lid-staten dienen ingevolge die richtlijn de auteurs een uitsluitend recht toe te kennen voor de uitzen
ding van auteursrechtelijk
beschermde werken door middel van een satelliet.
L id -sta te n
Ook met betrekking tot de gelijktij
dige doorgifte via de kabel van uitzendingen uit andere lid-staten dienen de auteursrechten en naburige rechten te worden nageleefd. De richtlijn vooorziet in de mogelijkheid van een beroep door de belangheb
bende op een of meer bemiddelaars indien de toestemming voor de kabeldoorgifte niet wordt verleend.
De lid-staten moeten via civiel of administratiefrechtelijke bepalingen bewerkstelligen dat de onderhande- lingen over de kabeldoorgifte te goeder trouw worden uitgevoerd en niet zonder geldige reden kunnen worden verhinderd of belemmerd.
De VVD-fractie stemt op hoofdlijnen met het wetsvoorstel in.
VVD-woordvoerder Otto Vos stelde wel de kwestie van de openbaarma
king aan de orde. Hij vroeg minister Sorgdrager van Justitie om een notitie waarin de mogelijke varianten duide
lijker beschreven worden. Onduidelijk is bijvoorbeeld of ook de signalen die gecodeerd via de kabel worden door
gegeven als openbaarmaking worden aangemerkt. Dit kan verregaande consequenties hebben. Door hun signalen gecodeerd door te geven, kunnen omroeporganisaties vermij
den auteursrechten af te dragen. De minister heeft toegezegd met betrek
king tot deze kwestie nader onder
zoek: te laten verrichten.
Inlichtingen:
Otto Vos, 070-3182900
Vervolg van pagina 1
proefprojecten met de arbeidsmarkt
gerichte leerweg en de hulpstructuur.
Pas nadat deze proefprojecten deuge- lijk zijn geevalueerd (1998) kunnen vervolgstappen worden gezet. De woordvoerder riep alle betrokkenen op zeer zorvuldig te werk te gaan bij de vernieuwing van dit onderwijs- type, omdat de zwakste leerlingen aangewezen zijn op deze vormen van onderwijs.
Inlichtingen:
Clemens Cornielje, 070-3182904
Colofon
VVD-Expresse is een uitgave van de “ M r Annelien Kappeyne van de Coppello Stichting", onder redactie van Tom van der Maas, hoofd: afdeling Voorlichting van de VVD-Tweede Kamerfractie en Mary-Honor Kloeg en Ernst van Splunter, medewerkers afdeling Voorlichting.
VVD-Expresse wordt gedrukt bij Roeland Druk te Scheveningen, pré-postale verwerking door Adrepak Direct-Mail te Den .Haag.
Een jaar-abonnement kost fl 80,- en is schriftelijk aan te vragen bij de VVD-fractie, Tweede Kamer der Staten-Generaal, postbus 20018, 2500 EA Den Haag.
Abonnementenadministratie: Ans Koning (telefoon 070-3182875).
Liberaal Reveil
Onlangs verscheen een nieuwe editie van 'Liberaal Reveil', een uitgave van de Prof. Mr. B.M. Teldersstichting.
In dit nummer staan ondermeer de volgende artikelen:
De kleur van paars K. Groenveld Terugblik op het Des Indes-beraad J.W . Remkes
Dualisme; norm o f werkelijkheid?
A . J. te Veldhuis/D . de Groot Van nieuwe antithese naar
conservatief akkoord?
De relatie tussen paars en het CDA H .-M .Th .D . ten Napel
Paars; en onzinnig politiek begrip B . A .G .M . Tromp
Een jaar paars E.H. Toxopes
Paarse sociale (on)zekerheid H.F. Heijmans
U kunt dit nummer bestellen door f 9,50 over te maken op girorekening- nummer 240200, ten name van 'Stichting Liberaal Reveil nr. 2 1995'.
U kunt zich ook opgeven als abonnee van Liberaal Reveil voor f 55 ,- per jaar.
Jongeren tot 27 jaar betalen f 30,-.
U kunt zich aanmelden voor een abonnement bij:
Liberaal Reveil, Koninginnegracht 55a, 2514 AE Den Haag.
Telefoon: 070-3631948.
Het niet-bestaande paarse onderwijsbeleid
N.L. Dodde Paarse economie G .R. van Overbeeke Paarse tinten
Over het kabinet-Kok en normen en waarden M .J.H . den Ouden-Dekkers De paarse toekomst: electorale verrassingen en lege ruimten U Rosentnal
Boekbespreking Dierbare vijanden P. de Rooy
e x p r e s s e 193
Grote verdeeldheid over opdeling Rotterdam
Op 25 en 26 januari vond de eerste termijn van het plenaire debat plaats over de stadsprovincie Rotterdam.
Hieronder volgt de verkorte bijdrage van woordvoerder Johan Remkes.
Na het referendum is het kabinet met een gewijzigd wetsvoorstel gekomen inzake de herindeling van Rotterdam.
Men houdt vast aan de stadsprovincie met een zwaar takenpakket, maar kiest nu voor een veel minder ver
gaande opdeling van Rotterdam.
Daarbij blijft de "Rotterdamse ruit"
als één gemeente in stand (ruim 400.0 00 inwoners) en worden 4 randgemeenten verzelfstandigd. Dit voorstel voldoet in grote lijnen aan de in het kader van VBO-notitie ge
maakte politieke afspraken en aan de namens de fractie in het juni-debat (na het referendum) aangegeven randvoorwaarden.
In het september-akkoord inzake de VBO-notitie is het volgende ten aanzien van Rotterdam afgesproken:
"Het takenpakket van de stadsprovin
cie wordt grosso modo gehandhaafd (met uitzondering van mogelijke beperkte aanpassingen voor zover direct gerelateerd aan gewijzigde gemeentelijke indeling van Rotter
dam). Voor de indeling van Rotter
dam wordt een Nota van Wijziging voorbereid waarbij in beginsel net historische Rotterdam binnen de ruit als één gemeente in stand blijft en
verzelfstandiging van de randen van Rotterdam wordt gerealiseerd. De behandeling van de wetsvoorstellen met betrekking tot Rotterdam wordt met spoed voortgezet".
Onlangs heeft over dit voorstel coali- tie-overleg plaatsgevonden, waarin bleek dat D66, maar met name ook de PvdA, inhoudelijk grote vraagte
kens plaatsen bij de opsplitsing van Rotterdam en de vorming van de
" ruitgem eente".
Woordvoerder Remkes houdt in grote lijnen aan het kabinetsvoorstel vast, onder de erkenning dat er inderdaad nadelen aan kleven. De w oordvoer
der wees op de segregatieproblemen binnen de "ru it", ae bestuurlijke onevenwichtigheid en de onduidelijk
heid over de financiële gevolgen.
De VVD-fractie voelt ecnter niets voor de voorstellen van de PvdA. De PvdA-fractie stelt voor tot een minder vergaande opsplitsing te komen (bijvoorbeeld alleen een afsplitsing van Hoogvliet en Hoek van Holland) of een gefaseerde besluitvorming door te voeren. In dit laatste voorstel zou de Kamer eerst moeten instem
men met deze wetsvoorstellen.
Vervolgens zou de Kamer het kabinet de opdracht geven de gemeentelijke indeling nog eens te bekijken en daarover pas per invoeringsbesluit definitief te besluiten.
De VVD-fractie heeft fundamentele bezwaren tegen beide voorstellen.
Zowel tussen de gemeenten onder
ling, als tussen de "grote" gemeente Rotterdam en de nieuwe stadsprovin
cie zou nog grotere bestuurlijke onevenwichtigheid ontstaan en zou nog meer onrust worden veroorzaakt.
Het zou bovendien een beloning zijn voor onbehoorlijk bestuurlijk gedrag van de gemeente Rotterdam en een schoffering van de randgemeenten, die vanaf het begin constructief aan een proces hebben meegewerkt aan een bepaald model (opsplitsing van Rotterdam in 11 of 12 gemeenten).
Doordat de verhouding tussen gemeente Rotterdam en de regioge
meenten nog verder verstoord zullen raken, zal dit inhoudelijke oplossin
gen voor de huidige problemen nog verder weg in de weg staan.
Omdat deze kwestie zoveel onzeker
heid brengt en al zo lang speelt, is de VVD fractie van mening dat nu op zeer korte termijn een besluit moet worden genomen.
Het antwoord van de minister en de tweede termijn zal volgende week worden behandeld. Daarover nader bericht.
Inlichtingen:
Johan Remkes, 070-3182883
Fokker
Op 24 en 25 januari vond het plenaire debat over Fokker plaats. Hierin ging Minister van Economische Zaken Wijers in op zijn brief aan de Tweede Kamer over de onderhandelingen tussen het kabinet en
Daimler/Benz/DASA over het voortbe
staan van Fokker. In de onderhande
lingen is al het mogelijke gedaan om te redden w at er nog te redden viel.
VVD-woordvoerder Remkes kon zich, op basis van de informatie van minis
ter W ijers, niet aan de indruk onttrek
ken dat Daim ler/Benz/DASA zich in de discussie over het voortbestaan van Fokker zeer eenzijdig heeft opge
steld. De directie was niet bereid enige verdere financiële handreiking naar Fokker te doen.
Zowel de VVD-fractie als het kabinet hebben dit betreurt, gelet op de belangrijke industriële positie van Fokker en de werkgelegenheid die bij faillissement verloren zou gaan.
Aansluitend bij het kabinetsstandpunt is de opvatting van de VVD-fractie de afgelopen maanden steeds geweest dat bij de gesprekken tussen de Nederlandse overheid. Fokker en Diamler Benz/DASA twee uitgangs
punten in acht genomen moesten
worden. Het eerste is dat de primaire verantwoordelijkheid sinds drie jaar bij Daimler Benz/DASA ligt. Zij hebben een meerderheid van de aandelen in Fokker en voeren de directie over het bedrijf. Vanuit die invalshoek heeft het kabinet zich naar het oordeel van de VVD-fractie terecht op het standpunt gesteld dat die primaire verantwoordelijkheid ook door zou moeten klinken in de onder
handelingsresultaten. Vooral ook omdat DASA in 1993 de financiële omstandigheden en risico's kende.
Ten tweede kan financiële steunverle
ning pas aan de orde zijn op basis van een goed onderbouwd bedrijfs
plan, waaruit een reëel perspectief blijkt op een levensvatbaar voortbe
staan van Fokker op de markt.
De woordvoerder drong er bij het kabinet op aan om binnen redelijke grenzen er alles aan te doen, zoveel mogelijk activiteiten met perspectief en werkgelegenheid overeind te houden. Daarnaast zal er alles aan gedaan moeten worden om de w erk
nemers die wel op straat komen te staan, op basis van een goed sociaal plan actief te begeleiden op hun weg naar een nieuwe baan. Remkes infor
meerde of de toekomst van de meer florerende onderdelen van Fokker nu
Johan Rem kes
redelijkerwijs zijn veilig gesteld. De minister antwoorde hierop dat een aantal dochters van Fokker buiten de surséance van betaling blijven.
Daarmee is niet gezegd dat er voor die bedrijven geen ingrepen nodig zijn, maar voorlopig kunnen deze onderdelen zonder surséance en zonder urgente financiering "de eigen broek c.q, de eigen rok ophouden."
Gelet op het zorgvuldig en afgew o
gen opereren van het kabinet krijgt deze minister van de VVD -fractie het vertrouwen voor het verleden en de toekomst.
Inlichtingen:
Johan Remkes, 070-3182883
193
O PIN IESegregatie
Momenteel wordt in de Volkskrant een discussie gevoerd over mogelijke gettovorming in de steden. Nellie Verbugt heeft, evenals enkele woordvoerders van andere fracties, een bijdrage geleverd aan deze discussie, met onder
staand artikel.
In het debat, dat de afgelopen weken is gevoerd over segregatie, is het erop gaan lijken alsof dit probleem veroorzaakt zou zijn door het volks
huisvestingsbeleid en ook binnen het volkshuisvestingsbeleid kan worden opgelost. In werkelijkheid, echter, zullen zowel oorzaken als oplossingen gezocht moeten worden in een breder maatschappelijk verband.
Eerst komen we echter bij de vraag w at we onder segregatie moeten verstaan. Hierbij gaat het om de concentratie van kansarmen in bepaalde wijken. Een concentratie van mensen die de aansluiting met de samenleving verloren hebben of drei
gen te verliezen en, door een 'm aat
schappelijk sorteerproces', terechtko
men in wijken die in een negatieve spiraal terechtgekom en zijn. Deze problematiek kenmerkt zich in hoge mate door een hoge werkloosheid, een relatief hoge criminaliteit en verloedering van de woonomgeving.
In de Verenigde Staten, van waaruit wij dit verschijnsel kennen, spreekt men in dat geval over ghetto's.
V a n g n e t
Gelukkig kennen we in de Neder
landse samenleving dit verschijnsel nog,niet. De Nederlandse sam enle
ving heeft een sterk vangnet als het om de sociale zekerheid en daarnaast staat onderwijs voor een ieder, in principe, open. Er is de laatste jaren veel geïnvesteerd in wijk- en buurtbe
heer en er zijn, in de meeste grote steden, projecten om randgroepjon
geren voor maatschappelijk afglijden te behoeden. Ofschoon ghetto's, naar Amerikaans model, nog niet hun intrede hebben gedaan in de grote steden is er wel reden tot zorg.
Toen de VVD-fractie hierover reeds een jaar geleden in navolging van het Sociaal en Cultureel Planbureau waarschuwende woorden sprak was het Binnenhof voor de PvdA- en D66 fracties te klein. Deze twee fracties, die toen maar niet genoeg het schan
delijke karakter van de uitspraken van VVD-fractievoorzitter Bolkestein konden benadrukken, vechten nu het hardst over wie de meeste ophef over dit onderwerp mag maken. W at een jaar geleden, met name door de PvdA, werd afgedaan als stemming
makerij voor de verkiezingen is nu schijnbaar, in navolging van de V V D , ook een belangrijk onderwerp voor deze fractie. En dat is ook nodig.
Het Sociaal en Cultureel Planbureau constateerde eerder dat het eenzij
dige aanbod van goedkope huurw o
ningen, in de grote steden, een risi
cofactor vorm t voor ruimtelijke
segregatie van kansarmen. Een hele generatie PvdA-wethouders bouwde in de grote steden, niettemin, vrijwel uitsluitend sociale huurwoningen.
Wie w at meer verdiende werd aange
spoord, of zag zich genoodzaakt, een woning in een van de groeisteden of buitenwijken te gaan zoeken. Lagere inkomensgroepen en kansarmen bleven veelal achter. Daarbij komt dat in veel oude wijken, concentraties van kansarme, te weinig op de Nederlandse samenleving georiën
teerde allochtonen zijn ontstaan. In sommige grote steden dreigen wijken te ontstaan die in de negatieve spiraal van hardnekkige werkloosheid, onveiligheid en verloedering terecht kunnen komen. Deze problemen zijn hardnekkig en vragen om een brede aanpak en het is dan ook terecht dat dit onderwerp thans hoog op de poli
tiek agenda staat.
Nu deze problematiek onderkennen, betekent dat gewerkt kan worden vanuit een goede uitgangssituatie. De kwaliteit van het stedelijk woningbe
stand is, over het algemeen, goed te noemen, ook in de vooroorlogse wijken. De stadsvernieuwing neeft, in dat opzicht, de laatste jaren zijn vruchten afgeworpen. Bovendien kan het Nederlands volkshuisvestingsbe
leid met het instrument van de indivi
duele huursubsidie, in principe, ook de laagste inkomensgroepen een behoorlijke huisvestingssituatie bieden. De VV D vindt daarom dat de IHS een kerninstrument binnen het volkshuisvestingsbeleid moet blijven.
N ie u w b o u w w ijk e n
Niet alleen zijn er oude wijken in de grote steden waar de leefbaarheid onder druk komt te staan. In toene
mende mate komt doet zich dit ook voor in de grote monotone, naoor
logse nieuwbouwwijken w aar een cumulatie van problemen dreigt. Met mijn collega van D66 ben ik het derhalve eens dat stedelijke herstruc
turering en het bevorderen van woonm ilieudifferentiatie, dat wil zeggen het aanbrengen van een grotere verscheidenheid aan w oning
typen en voorzieningen in een w ijk, onderdeel van de aanpak dienen te zijn. Alleen hierdoor kan het het ontstaan van eenzijdige wijken voor
komen worden. Bouw daarnaast ook duurdere woningen in de stad, sloop slechte woningen en voer een gericht beleid om, daar w aar dat mogelijk is, huurwoningen te verkopen aan zittende bewoners. Vooral de meer koopkrachtige bewoners kunnen dan een wooncarrière maken binnen de eigen w ijk. De wens om tot een eigen
huis te komen hoeft dan niet te leiden tot een trek naar buiten. Deze optie vraagt overigens wel om maat
werk en mag op de stedelijke woningmarkt niet tot fricties leiden.
Als tegenhanger zal ook in de rand
gemeenten en op de VINEX-locaties sociale woningbouw moeten worden gerealiseerd, die bereikbaar is voor lagere inkomensgroepen. Op deze manier kan, vanuit de volkshuisves
ting, een bijdrage geleverd worden aan de bestrijding van ontluikende segregatie. Echter, deze aanpak alleen zal onvoldoende blijken te zijn.
Die zal breder moeten zijn dan enkel vanuit het beleidsterrein van de volkshuisvesting. Derhalve ben ik het dan ook niet eens met mijn collega Duivesteijn van de PvdA, die de oplossing alleen wil zoeken in het vergroten van de volkshuisvesting- subsidiepotten.
T aal
Mensen die in een achterstandssitu
atie terecht zijn gekomen, de aanslui
ting met de samenleving niet kunnen vinden of die dreigen te verliezen zullen, op termijn, niet geholpen zijn met een verhoging van de individuele huursubsidie. Hier is een meer funda
mentele aanpak gevraagd.
Scholingsprojecten, het leren van de Nederlandse taal, het volgen van een inburgeringtraject of het participeren in een werkervaringsproject bieaen mensen het perspectief op een betaalde baan. Op deze wijze wordt mensen een uitweg geboden om uit een achterstandssituatie te geraken en de negatieve spiraal te doorbre
ken. Hiervoor is integraal kabinetsbe
leid nodig, waarin de verschillende departementen, zoals bijvoorbeeld Binnenlandse Zaken, Sociale Zaken en Onderwijs, zich samen met het departement van Volkshuisvesting sterk maken om segregatie in de Nederlandse samenleving geen kans te geven. M et het grote stedenbeleid is hiermee een aanzet gegeven.
Echter, de resultaten kunnen door een betere beleidsafstemming, op termijn, tot nog betere uitkomsten leiden. Het credo van dit kabinet is niet voor niets 'werk, werk en nog eens w erk'. W ant meestal is de kort
ste weg uit deze negatieve spiraal, voor velen, de weg naar de arbeids
markt.
Informatie:
Nellie Verbugt, 070-3183892
