Vragenlijst Jorna
Vraag Onderbouwing
Wat voor soort plannings/ roosterbeleid is er geformuleerd?
Om redenen van openheid, controleerbaarheid en conflictbeheersing is het nodig een plannings- of roosterbeleid expliciet te formuleren.
1. Hoe vaak moet er worden bijgesteld? Door welke oorzaken moet het worden bijgesteld?
De beantwoording van deze vraag moet leiden tot inzicht in de dynamiek van en in de interne en externe omgeving.
2. Welke planningen zijn er? Een planning bestaat tenminste uit het afstemmen van tenminste twee objecttypen. Het afstemmen van drie of meer objecttypen gebeurt meestal in de vorm van verschillende van elkaar afhankelijke planningen.
3. Wie maakt steeds de roosters en plannen? Het aanwijzen van een planner betekent dat er steeds iemand herkenbaar en aanspreekpunt is.
4. Waar wordt het rooster/plan gemaakt? Het rooster kan op een centrale afdeling worden gedaan of decentraal worden uitgevoerd. Het decentraal uitvoeren van de planningswerkzaamheden vraagt toch om een zekere mate van afstemming.
5. Waar bestaat het takenpakket van de planners uit?
Het doel van deze vraag is om te achterhalen wat naast het eigenlijke plannen nog meer een beslag legt op de tijd van de planner.
6. Hoelang is een rooster/schedule geldig? Dit aspect is belangrijk in verband met de taakinvulling van de planner.
7. Wat is de startsituatie voor het maken van een plan of een rooster voor een nieuwe periode?
Als er met een kopie van het oude rooster voor een nieuwe periode wordt gewerkt, wat is dan het percentage wijzigingen?
Met name bij herhalingen van schedules of plannen kan er worden gestart met de wijzigingen of met het gekopieerde patroon.
8. Is er een patroon of cyclus van te roosteren (instantiaties van) objecttypen en hoe ziet dat eruit? Als er een patroon is, wat is dan de tijdsperiode waarvoor het plan of rooster geldt?
Een patroon is een herhaling van een (deel)plan in de tijd. Het hebben van patronen of cycli is belangrijk om een cyclisch of herhalend schedule te kunnen maken.
9. Welke objecttypen worden er geroosterd? De beantwoording van deze vraag vormt de kern van de van iedere analyse van de planning. Zo concreet mogelijk moet worden bepaald wat (type eenheden) wordt gescheduled of gepland. Moeten er 1. diensten (tijden van de dag) 2. Taken (opdrachten), 3. Personen, 4. Locaties, 5. producten, 6. grondstoffen/materialen of 7. machines worden gepland?
10. Welke hoeveelheden van elk objecttype zijn aanwezig?
Dit is in feite de vraag naar de capaciteit van de te roosteren objecten.
Bijvoorbeeld: er zijn vier diensttypen, met in elk diensttype een bezetting van drie persoenen en er zijn 30 personeelsleden in drie kwaliteitsniveaus die op vier gelijkwaardige afdelingen kunnen worden ingezet.
11. Bestaat er een basisrooster, moederrooster of eventueel een masterschedule in de organisatie? En zo ja, hoe ziet het eruit?
Dit soort rooster of plan geeft vaak de achtergrond waarin het operationele rooster wordt ondergebracht.
12. Wat, waar, wanneer en eventueel hoe wordt er geadministreerd dan wel informatie verzameld?
Dit is van groot belang voor het bepalen van de startsituatie.
Hiermee wordt gedoeld op het feit dat in sommige organisaties de planners overal in de organisatie zelf hun gegevens moeten verzamelen. Dat kan terecht of onterecht zijn feit is wel dat als dit voorkomt de planners er tijd aan moeten besteden.
13. Wat wordt er precies geteld en welke tellingen vinden er in de plannings- of roostermatrix plaats?
Hierbij gaat het niet alleen om de uiteindelijke tellingen, maar vooral over allerlei kleien tussentijdse berekeningen in de vorm van optellingen en aftrekkingen.
Vanwege een toenemende mentale belastingen een daarmee gepaard gaande kans op fouten is het raadzaam bij veel tellingen een onderscheid te maken in optellen, aftrekken , vermenigvuldigen en delen.
14. Is er een stappenplan, of uitvoeringsvolgorde om het eigenlijke roosteren, het afstemmen te laten gebeuren? Hoe ziet dat stappenplan eruit?
Een stappenplan maakt de uiteindelijke uitvoering op detailniveau inzichtelijker.
15. Wat moet worden aangepast als het rooster of plan klaar is? In welke mate is dit nodig?
Aanpassen wil hier zeggen dat er veel in het rooster moet veranderen door interen of externe (on)voorspelbare oorzaken. Indien er door interne of exterene redenen veel moet worden aangepast doet men er verstandig aan niet teveel vooruit te roosteren
16. Welke randvoorwaarden en van welk type zijn er geformuleerd?
Randvoorwaarden zijn regels die in geen geval geschonden mogen worden.
Randvoorwaarden kunnen van wettelijke, financiële psychologisch/personele en
fysische aard zijn. In deze vraag zal tevens worden ingegaan op het begrip aggregaatplanning, wat zijn nu de randvoorwaarden die geschapen worden door het hoofdkantoor. Zaken die hier aan de orde komen zijn o.a. klantafspraken e.d.
Bijlage procesbeschrijving Afdeling processing
De rauwe melk wordt ontvangen in het vulstation waar het vervolgens wordt opgeslagen in twee tanks met een totale capaciteit van 60 ton. De rauwe melk wordt vervolgens getransporteerd naar zes tanks met een capaciteit van 60 ton hier wordt de rauwe melk teruggekoeld naar 4 °C. Wanneer men melk nodig heeft wordt dit door twee inline installaties geleid. De melk wordt hier achtereenvolgens gepasteuriseerd, gescheiden van het surplus aan room en vervolgens gehomogeniseerd. Melk in verschillende vetpercentages is vanaf dit punt klaar om afgevuld te worden. Andere producten zoals vla’s, yoghurts en karnemelken behoeven nog een aantal bewerkingen.
Vla’s: voor het bereiden van de verschillende vlasoorten wordt dagmelk (melk met een bepaald vetpercentage) geleid naar de vla bereiding. Hier worden verschillende ingrediënten toegevoegd en gemengd met de dagmelk. Na deze stap wordt de vla in een inline vtis installatie verhit en ontstaat de eigenlijke vla. Deze vla wordt getransporteerd naar de afvultank en weer teruggekoeld.
Yoghurts: het bereiden van yoghurt is een biologisch proces. Yoghurtmelk wordt afgevuld in tanks die onder een bepaalde overdruk staan om besmetting te voorkomen. Aan deze melk wordt een bepaalde entstof toegevoegd en na 11 tot 17 uur is er yoghurt ontstaan. Wanneer de yoghurt is goedgekeurd om af te vullen wordt deze getransporteerd naar de afvultanks. Op het moment van afvullen wordt de yoghurt in een koeltoren teruggekoeld. Door nazuring streeft men ernaar deze yoghurt zo snel mogelijk af te vullen. Nazuring houdt in dat wanneer de yoghurt een bepaalde Ph waarde heeft bereikt nog blijft doorzuren. Dit wordt als onwenselijk ervaren omdat de yoghurt dan te zuur wordt.
Karnemelken: voor het bereiden van karnemelk wordt karnemelk-melk getransporteerd naar de bereidingstank. Aan deze tank wordt een bepaalde entstof toegevoegd en na ongeveer 20 uur is er karnemelk ontstaan. Vervolgens wordt de karnemelk getransporteerd naar de afvultank. Karnemelk kan tot maximaal 64 uur opgeslagen worden alvorens het wordt afgevuld.
Bessola: dit product heeft een geheel eigen bereidingsproces. Dit product bevat geen zuivel en is opgebouwd uit verschillende ingrediënten. Dit product wordt in ketels bereid. Na samenvoeging van de verschillende ingrediënten met water wordt het geheel vier uur gekookt waarna de bessola gereed is.
In de volgende tabel wordt een overzicht gegeven van de doorlooptijden van de verschillende producten. Het gaat hier om de doorlooptijd tot aan het moment van afvullen.
Product Doorlooptijd (in uren)
Vla 6 uur
Yoghurt 18 a 20 uur
Melk 3 uur
Karnemelk 24 uur
Bessola 6 uur
De doorlooptijd is in veel gevallen de som van verschillende deelbewerkingen. Als men vla als voorbeeld neemt bestaan deze handelingen uit achtereenvolgens: rauwe melk afstandaardiseren, pasteuriseren, overpompen naar de vlabereiding, verhitten in de vtis installatie en weer terugkoelen van de vla. Vooral voor de yoghurt en de karnemelk wordt de doorlooptijd grotendeels bepaald door de tijd die het product nodig heeft om te zuren. Opmerking hierbij is dat de zuringstijd van de batches karnemelk en yoghurt niet afhankelijk is van de batchgrootte.
In de volgende figuur wordt een grondvorm gegeven van het proces binnen de afdeling processing.
Tabel 3.2 Doorlooptijden
Tabel 3.3 capaciteit en productsoort per vullijn.
Afdeling verpakkingen
De afdeling verpakkingen ontvangt de verschillende zuivelproducten van de afdeling processing.
Wanneer men de machines ingesteld heeft op een bepaalde zuivelsoort in combinatie met de juiste papiersoort kan men de zuivel vrijgeven voor afvullen. Voor de bereiding van vruchtenyoghurts en de toegevoegde waarde vla’s wordt op de afdeling verpakkingen ter plaatse de benodigde toeslagstof toegevoegd. Deze toeslagstoffen (vruchten, bollino bolletjes e.d.) worden in de stroom zuivelproduct vermengd die uit de afvultanks komt. Voor het afvullen zijn er vijf installaties. Waarvan 1 installatie alleen melken afvult.
Machine Th. capaciteit p/u Verpakkingsvormen Productsoorten afgevuld per machine
Vulmachine 1 12000 1 en ½ liters Melken, karnemelk
Vulmachine 2 12000 1 en ½ liters Basis vlasoorten, toegevoegde waarde vla, yoghurt
Vulmachine 3 12000 1 en ½ liters Basisyoghurts, toegevoegde waarde yoghurts Vulmachine 4 12000 1 en ½ liters Karnemelk, bessola
Vulmachine 6 9000 1½ liters Halfvolle melk
De capaciteit van de afdeling verpakkingen is wanneer men uitgaat van het huidige dienstrooster:
4 machines bezet per dag cap van 12000 liter/uur 3 dagdiensten van 9 uur
1 vroege en 1 late dienst van 9 uur
Theoretische maximale capaciteit van 540000 liter per dag. Maximale theoretische jaarcapaciteit van 146 miljoen liter eindproduct.
Het streefrendement voor deze machines is 75% van de theoretische capaciteit. Dus de reële capaciteit is 110 miljoen liter op jaarbasis. (op basis van de huidige machinebezetting)
Elke vulmachine heeft twee vullijnen, waarop verschillende verpakkingsvormen gedraaid kunnen worden. Ook is het mogelijk om aan de ene kant blanke vla te draaien en aan de andere kant toegevoegde waarde blanke vla.
Na het afvullen worden de pakken zuivel over een transportbaan naar de verschillende inpakmachines geleid. De capaciteit van de inpakkers is afgestemd op de vulcapaciteit van de machines. Een change- over systeem zorgt dat de juiste pakken zuivel naar de juiste inpakmachines wordt geleid. Tevens heeft
= afdelingsgrens
Figuur 3.2 Grondvorm afdeling processing Opslag
rauwe melk
Tank
Inline 1 Inline 2
Room- tank
Dagvers melk Yoghurt
melk Vlamelk
Karne- melk
Tank gereed product Yoghurt
bereiding
Karne-melk bereiding Vla-
bereiding
Yoghurt koeler
Tank gereed product Tank gereed product
vullijn
vullijn vullijn vullijn vullijn
Afdeling verpakkingen
Opslag rauwe
melk
Tank Tank Tank Tank Tank
Aanvoer rauwe melk
Bessola bereiding
Afvoer room
Vtis installatie
Totaal 45 uur per dag beschikbaar/ 234 uur per week met 1 dienst op zondag
Tabel 3.4 Aantal inpakkers de transportband naar de changeover een bufferende werking, wanneer de verschillende inpakkers door storingen o.i.d. even buiten werking zijn kunnen de vullijnen tot in zekere mate blijven produceren.
Overigens zorgen de verschillende inpakkers voor circa 21% van de wachttijden op de afdeling verpakkingen (zie bijlage storingsoverzichten).
Inpakinstallatie Aantal Te verpakken aantallen Kratinpakker 6 stuks 20 liters of 15 1½ liters Doosinpakker 4 stuks 6 x 1 of 12 x 1 liters Ric belader 7 stuks 160 liters of 120 1½ liters
Van de verpakkingsinstallaties zijn 2 roll-in beladers en 1 kratinpakker dedicated aan vulmachine 6.
Afdeling koelcel
In de koelcel komen de gerede producten van de afdeling verpakkingen aan. Tegelijk ontvangt men hier producten uit andere productielocaties en van andere producten (bijkoop). Binnen de koelcel draagt men zorg voor het distribueren van de juiste producten naar de juiste productielocaties. Men werkt hier aan de hand bestellingen die men doorkrijgt van de afdeling orderacceptatie in Arnhem. De verschillende producten worden als orders geclusterd en gereedgezet voor verzending. De distributie naar de verschillende distributiecentra wordt in overleg met fysieke distributie verzorgd door een externe transportonderneming.
Aanvoer processing
Aanvoer toeslagstoffen
Afvullen Vm 1
Inpakken roll-in containers (7X) Doos Inpak-kers (4X)
Krat inpakkers (6X)
Aanvoer retour Aanvoer
verpakkings- materiaal
Koelcel Afvullen
Vm 2
Afvullen Vm 6 Afvullen
Vm 4 Afvullen
Vm 3
Inpak robots
=Afdelingsgrens
Change over
Figuur 3.3 Grondvorm verpakkingsafdeling
containers Inpak robot
Kratten aan- komst
Roll-in contain- ers
Orderpick installatie
kratten
Zetveld gerede orders Distributie
Voorraad kratten en dozen fifo
Orderpicken dozen handmatig
Voorraad roll- in containers Afdeling verpakkingenAfdeling retour
Bijkoop
= afdelingsgrens Figuur 3.4 Grondvorm afdeling koelcel
Afdeling retour
Hier komen de kratten, rolcontainers en roll-in containers binnen. Deze worden gereinigd en getransporteerd naar de afdeling verpakkingen (kratten en roll-in containers) en de koelcel (rolcontainers). De afdeling verpakkingen verwerkt de kratten geautomatiseerd in de krattenvullers en de roll-in containers in de ric beladers.
Containers Roll-in containers
Afdeling verpakkingen Aankomst
retour- goederen
Uithalen kratten
Afdeling verpakkingen Afdeling
koelcel
Sorteren retour- goederen
Wassen kratten
Figuur 3.5 Grondvorm afdeling retour Voorraad
kratten
= afdelingsgrens Voorraad roll-in containers
Voorraad containers
Wachttijden processing agv yoghurtbereiding (zuringstijden)
Zoals bekend wordt een groot deel van de wachttijden veroorzaakt door de afdeling processing veroorzaakt door de bereiding van de yoghurt. Sinds kort is er een gemiddelde bepaald van alle zuringstijden van de verschillende yoghurts. Deze gemiddeldes worden nu als norm voor de zuringtijd gebruikt.
Dit is al een stap in de goede richting alleen moet er nog een stap gemaakt worden. Na statistische analyse van de zuringstijden is gebleken dat er voor sommige yoghurts een sterke spreiding in de zuringstijden is waar te nemen.
Dit houdt in dat de zuringstijd ten opzichte van het gemiddelde nogal varieert.
Wanneer je dit in een grafiek uitzet ziet dat er ongeveer zo uit.
Zoals te zien is, zijn de zuringstijden in dit voorbeeld verdeeld als een
“klokvorm”, ook wel bekend als een standaard normale verdeling. Het middelste verticale streepje geeft het gemiddelde aan. Nadat de standaarddeviatie (sd) berekend is kan men zien hoeveel de zuringstijd rond het gemiddelde varieert. Voor een klokvormige verdeling gelden enkele statistische regels. Zo geldt dat het tussen het gemiddelde + en – 1*sd 68%
van de waarnemingen vallen, tussen het gemiddelde + en – 2*sd vallen 95 % van de waarnemingen. In het voorbeeld is de standaarddeviatie 0,5 uur. Dit houdt dus in dat in 68% van de gevallen de zuringtijd van de yoghurt varieert tussen 13,75 en 14,75 uur, in 95% van de gevallen zal de zuringstijd variëren tussen 13,25 en 15,25 uur. Dus wanneer je voor 95% zeker wilt zijn dat de yoghurt op tijd klaar is zal men deze 15,25 uur van tevoren moeten aanenten.
68%
13,25 13,75 14,25 14,75 15,25 95%
Opmerking hierbij is dat ook de kans bestaat dat de charge al na 13,25 uur klaar kan zijn. En dus 2 uur eerder klaarstaat. Dit is een punt waarover nog overleg gepleegd moet worden met de kwaliteitsdienst.
Hieronder zal ik voor elke yoghurtsoort aangeven wat het gemiddelde over ongeveer drie maanden was, wat de standaarddeviatie (spreiding rond het gemiddelde) is en hoeveel uur van tevoren men aan zou moeten enten om 68% zeker resp. 95% zeker te zijn dat de yoghurt op tijd klaar is. Opmerking hierbij is dat ik ben uitgegaan van charges van 10 ton en meer. Voor de excellent yoghurt ben ik uitgegaan van charges van boven de 9 ton, de reden
0 2 4 6 8 10
13 13,25
13,5 13,75 14
14,25 14,5
14,75 15 15,25
15,5 15,75 16
16,25 +1* sd
-1* sd +2* sd
-2* sd Op de horizontale as staat de
zuringstijd uitgezet, op de verticale as staat het aantal keren dat een bepaalde zuringstijd is voorgekomen
68%
95%
Gemiddelde 14,25 uur Sd 0,5 uur
hiervoor is dat er anders te weinig gegevens waren om statistisch betrouwbare uitspraken te doen.
Vanille yoghurt
68%
12,83 13,54 14,25 14,96 15,67 95%
Basis yoghurt
68%
13,17 13,81 14,45 15,09 15,73 95%
Magere yoghurt 04
freq polygoon vanille yoghurt
0 2 4 6 8 10
13 13,3 13,5 13,8 14 14,3 14,5 14,8 15 15,3 15,5 15,8 16 16,3
Reeks1
Het gemiddelde is 14,25 uur = 14 uur en 15 minuten De standaarddeviatie is 43 minuten Om 68% zeker te zijn dat de yoghurt op tijd klaar is zal men de yoghurt 14 uur en 58 minuten van tevoren
moeten aanenten.
Om 95% zeker te zijn dat de yoghurt op tijd klaar is zal men de yoghurt 15 uur en 40 minuten van tevoren
moeten aanenten.
frequentiepolygoon basis yoghurt
0 5 10 15 20 25 30 35 40
11, 75
12, 25
12, 75
13, 25
13, 75
14,25 14,75
15,25 15,75
16,25
Reeks1
Het gemiddelde is 14,45 uur = 14 uur en 27 minuten De standaarddeviatie is 38 minuten Om 68% zeker te zijn dat de yoghurt op tijd klaar is zal men de yoghurt 15 uur en 5 minuten van tevoren
moeten aanenten.
Om 95% zeker te zijn dat de yoghurt op tijd klaar is zal men de yoghurt 15 uur en 44 minuten van tevoren
moeten aanenten.
frequentiepolygoon mag 04
0 5 10 15 20
11,00 11,25
11,50 11,75
12,00 12,25
12,50 12,75
13,00
Reeks1
Het gemiddelde is 12,28 uur = 12 uur en 17 minuten De standaarddeviatie is 24 minuten Om 68% zeker te zijn dat de yoghurt op tijd klaar is zal men de yoghurt 12 uur en 41 minuten van tevoren
moeten aanenten.
Om 95% zeker te zijn dat de yoghurt op tijd klaar is zal men de yoghurt 13 uur en 5 minuten van tevoren
moeten aanenten.
68%
11,4 8
11,8 8
12,28 12,68 13,08 95%
Magere yoghurt
68%
12,66 13,22 13,78 14,34 14,90 95%
Volle yoghurt
68%
11,14 11,62 12,09 12,56 13,04 95%
Excellent
frequentiepolygoon magere yoghurt
0 10 20 30 40
11, 25
11, 75
12, 25
12, 75
13, 25
13, 75
14, 25
14, 75
15, 25
Reeks1
Het gemiddelde is 13,78 uur = 13 uur en 47 minuten De standaarddeviatie is 34 minuten Om 68% zeker te zijn dat de yoghurt op tijd klaar is zal men de yoghurt 14 uur en 21 minuten van tevoren
moeten aanenten.
Om 95% zeker te zijn dat de yoghurt op tijd klaar is zal men de yoghurt 14 uur en 54 minuten van tevoren
moeten aanenten.
freq polygoon volle yoghurt
0 5 10 15 20 25 30 35
11 11,
5 12
12,
5 13
13,
5 14
14, 5
Reeks1
Het gemiddelde is 12,09 uur = 12 uur en 5 minuten De standaarddeviatie is 28 minuten Om 68% zeker te zijn dat de yoghurt op tijd klaar is zal men de yoghurt 12 uur en 34 minuten van tevoren
moeten aanenten.
Om 95% zeker te zijn dat de yoghurt op tijd klaar is zal men de yoghurt 13 uur en 3 minuten van tevoren
moeten aanenten.
freq polygoon excellent
0 2 4 6 8 10 12
11,75 12,25
12,75 13,25
13,75 14,25
14,75 15,25
15,75 16,25
16,75
Reeks1
Het gemiddelde is 13,92 uur = 13 uur en 55 minuten De standaarddeviatie is 59 minuten Om 68% zeker te zijn dat de yoghurt op tijd klaar is zal men de yoghurt 14 uur en 54 minuten van tevoren
moeten aanenten.
Om 95% zeker te zijn dat de yoghurt op tijd klaar is zal men de yoghurt 15 uur en 53 minuten van tevoren
moeten aanenten.
68%
11,9 5
12,94 13,92 14,91 15,89 95%
Zoals te zien in de toelichting bij de grafiekjes hebben enkele yoghurtsoorten een grotere standaarddeviatie dan andere. Dit houdt in dat voor de soorten waar de standaarddeviatie hoog is de spreiding rond het gemiddelde sterk varieert. Met andere woorden, de onder- en bovengrens van de bereidingstijden liggen ver uit elkaar.
Hieronder is in een tabel weergeven wanneer een yoghurtsoort aangeënt moet worden om in 68% resp 95% van de gevallen op tijd klaar te zijn.
Yoghurtsoort Gem zuringstijd 68% op tijd klaar 95% op tijd klaar Vanille yoghurt 14 uur en 15 min 14 uur en 58 min 15 uur en 40 min Basis yoghurt 14 uur en 27 min 15 uur en 5 min 15 uur en 44 min Mag yogh 04 12 uur en 17 min 12 uur en 41 min 13 uur en 5 min Magere yoghurt 13 uur en 47 min 14 uur en 21 min 14 uur en 54 min Volle yoghurt 12 uur en 5 min 12 uur en 34 min 13 uur en 3 min Excellent 13 uur en 55 min 14 uur en 54 min 15 uur en 53 min
Minimale tankinhoud
Na analyse van de zuringstijden is gebleken dat, zoals men op de afdeling processing al van mening was, de zuringstijd van charges onder de 9 ton hoger is dan voor charges boven de 9 ton. Als voorbeeld zijn de zuringstijden van de magere yoghurt over de maanden december 2001 tm halverwege maart 2002 uitgezet in een grafiek
Zoals te zien zijn de zuringstijden voor charges onder 9 ton ineens veel onregelmatiger en ook veel hoger. Het is dan ook raadzaam om te overwegen om geen charges kleiner dan 9 ton te draaien. De reden hiervoor is dat de zuringstijden over het algemeen hoger en ook minder voorspelbaar zullen zijn.
magere yoghurt
10,00 11,00 12,00 13,00 14,00 15,00 16,00 17,00 18,00
786 0
8900 900
0 950
0 10000
10000 100
70 10800
110 00
116 60
119 80
12000 1200
0 12610
12990 13000
