Vraag nr. 7
van 15 oktober 2003
van de heer JOHAN SAUWENS
Fo rd Genk – To e l i chting gang van zaken 2002-2003
1. Begin 2002 (23.1.2002) vindt er een ontmoeting plaats tussen toppolitici en de Europese Fo r d -d i r e c t i e. Aanwezig zou-den zijn geweest : J. G a-briels (toenmalig Vlaams minister van Econo-m i e ) , zijn kabinetschef (Hinoul), de kabinets-chef van toenmalig minister-president Dewael en de toenmalige kabinetschef van premier Ve r-hofstadt (Coene) ; Ford presenteert cijfers over de relatieve prestaties van Ford Genk binnen de groep die "de aanwezigen even deed slikken". Onder meer de hoge kosten van ploegenarbeid worden aangekaart.
a) Waren er nog aanwezigen langs Belgische kant ?
b) Wie was aanwezig langs de kant van Fo r d Europe en Ford Genk ?
c) Welk gevolg werd gegeven aan het veront-rustende nieuws ?
d) Werd er een beraadslaging in de schoot van de Vlaamse regering aan gewijd ?
2. Begin april 2003 wordt bekend dat de heer Hel-l e r, o u d-directeur van Ford Genk, door Patrick Dewael en de Vlaamse regering werd aange-zocht om mee te werken aan het uitstippelen van een strategische visie voor Limburg. P. H e l-ler zou een contract sluiten met de Limburgse Reconversiemaatschappij (LRM) en tegen einde 2003 rapporteren aan de Vlaamse rege-ring.
Heeft de aanstelling van P. Heller – die plots uit de lucht kwam vallen – iets te maken met de kennis van nakend onheil bij Ford Genk ? 3. Midden juni 2003 bleek het wegens de
tegenval-lende autoverkoop nodig om in 2003 de produc-tie bij Ford Genk te verminderen met 30.000 e e n h e d e n . Dit zou zich vertalen in tijdelijke w e r k l o o s h e i d , al dan niet alleen voor de nacht-ploeg.
Toen er op 26 juni 2003 vragen werden gesteld in het Vlaams Parlement over de toekomst van Fo r d , antwoordde minister Ceysens dat uit in-formele contacten was gebleken dat de
geplan-de productievermingeplan-dering tijgeplan-delijk was en geen weerslag had op het investeringsproject. De mi-nister beloofde overleg met de directie van Fo r d . Op 27 juni heeft ze de directie van Fo r d o n t v a n g e n . "De directie heeft mij toen verze-kerd dat het investeringsplan uitgevoerd zou w o r d e n . Ondanks alle geruchten heeft Fo r d Genk nooit formeel gezegd dat de geplande in-vesteringen niet zouden doorgaan".
a) Met wie is minister Ceysens in juni in contact geweest en op wiens initiatief vond die ont-moeting plaats ?
b) Wat deelde Ford exact mee ? Wat is er afge-sproken ?
c) Heeft er beraadslaging in de schoot van de Vlaamse regering plaatsgevonden ?
4. Midden juli 2003 verscheen in de Franse krant La Tribune het bericht dat Ford met de gedach-te speelde om Ford Genk gedach-te sluigedach-ten. De resulta-ten van het tweede kwartaal waren desastreus. Het bericht werd ontkend en de nieuwe investe-ringen bevestigd.
De toenmalige minister-president Dewael (met vakantie in Frankrijk) werd opgeschrikt. H i j neemt contact met P. H e l l e r, o u d-directeur van Ford Genk, met de vraag om aan de Fo r d-d i r e c-ties in Europa en Amerika te laten weten dat "de overheden bereid zijn tot extra inspannin-gen om Ford in Genk te houden". In het Belang van Limburg van 9 oktober 2003 spreekt hij over 100 miljoen bovenop de beloofde expan-siesteun.
a) Aan welke steun dacht hij dan ?
b) Werd dit "plan" besproken in de Vlaamse re-gering en/of met betrokken collega's ? 5. Op 10 oktober 2003 verschijnt er een bericht in
het Belang van Limburg dat stelt dat de Staats-veiligheid eind juni 2003 uit Amerikaanse bron had vernomen dat de grote problemen bij Fo r d naar saneringen gingen leiden in "landen die zich weinig coöperatief hadden opgesteld" in verband met Irak en aanverwanten.
N.B. Deze vraag werd gesteld aan minister-p r e s i-dent Somers (vraag nr. 7) en minister Ceysens (nr. 5).
Gecoördineerd antwoord
Begin 2002 vond er een ontmoeting plaats tussen toenmalig minister van Economie Jaak Gabriels, zijn toenmalige kabinetschef Martin Hinoul, d e toenmalige kabinetschef van de minister-p r e s i d e n t Luc Houbrechts en de toenmalige kabinetschef van premier Ve r h o f s t a d t , Luc Coene. Er waren geen andere aanwezigen van overheidswege. N a-mens de Ford-directie waren Jan Gijsen en Hans Schardt aanwezig. Op deze vergadering werd door de Fo r d-directie een aantal aandachtspunten voor het Vlaamse en federale overheidsbeleid aange-haald.
De hoge kosten voor ploegenarbeid kwamen op dat moment niet aan bod.
Tijdens deze meeting werd een presentatie gege-ven door de heer Schardt waarin Ford Genk werd gebenchmarkt met de overige plants van Ford in E u r o p a . Deze nota werd niet overhandigd door de Fo r d-d i r e c t i e. Het spreekt voor zich dat er wel nota werd genomen van wat er toen werd gezegd. B e-langrijkste elementen die toen aan bod kwamen, waren bijvoorbeeld de lagere productiviteit, h e t hogere ziekteverzuim, de langere werkpauzes, d e problematiek van de loonkosten, . . . Naast deze po-sitionering van Ford Genk die inderdaad weinig rooskleurig was, werd tegelijkertijd door de heer Schardt de strategische visie van Ford Europe toe-g e l i c h t . In hun businessplan toe-gintoe-g men ervan uit dat Ford in Europa een marktaandeel van 1,7 miljoen wagens kon halen. Deze 1,7 miljoen wagens zou-den moeten worzou-den geproduceerd in vier plants van om en bij de 450.000 auto's per plant. In tegen-stelling tot vroeger zou het om flexibele plants g a a n , of met andere woorden, verschillende model-len zouden gelijktijdig in elk van deze vestigingen worden geproduceerd. Op deze wijze wenste Fo r d snel te kunnen inspelen op marktfluctuaties. E r werd duidelijk gesteld dat er in dit businessplan zeker nog een toekomst voor Ford Genk was weg-g e l e weg-g d , maar eveneens dat er inspanninweg-gen moes-ten worden geleverd door elk van de betrokken p a r t i j e n . In de eerste plaats de werknemers, v o o r t s het management, ten derde de regionale V l a a m s e overheid en tot slot de federale overheid.
Met deze kennis in het achterhoofd is de V l a a m s e regering niet bij de pakken blijven zitten. D e Fo r d-problematiek werd trouwens geïntegreerd in
een breder kader rond enkele rondetafels met be-trekking tot de automotive-sector in V l a a n d e r e n . Deze vonden plaats in het Errera-hotel op 19 maart en 14 mei 2002.
Op basis van de daar verkregen inzichten en verde-re gespverde-rekken met de Fo r d-diverde-rectie werd uiteinde-lijk een expansiedossier uitgewerkt voor Ford en zijn directe toeleveranciers. Gelet op het feit dat Europa een maximale steun toeliet van 4,2 % op het totale investeringsbedrag, kwam men uiteinde-lijk tot een subsidievoorstel van 55 miljoen euro. Dit voorstel werd nog in december 2002 door de Vlaamse regering bekrachtigd en de nodige vast-leggingen werden gedaan in het Hermesfonds. D e cheque was op dat ogenblik dus al gedekt. U i t k e-ring kon pas na goedkeue-ring door de Europese Commissie en de feitelijke start van de investerin-g e n . Anders investerin-gesteld, tot op heden is er noinvesterin-g investerin-geen euro van de gereserveerde expansiesteun uitge-keerd.
In een gesprek tussen de Fo r d-directie – in casu de heer Schardt – en de heren Patrick Dewael en Jaak Gabriels in februari 2003 gaf men duidelijk aan dat de beslissing van de Vlaamse regering een belangrijk signaal was geweest voor Ford Europe om effectief Ford Genk te selecteren als één van de vier core-plants in Europa. Ook de CAO – geldig voor vier jaar – die kon worden genegotieerd met de werknemersvertegenwoordigingen bleek een positief element.
Toen in de zomer enkele persberichten aanleiding gaven tot nogal wat commotie rond het Fo r d - d o s-s i e r, werd de heer Gijs-sen van Ford Genk ontboden om toelichting te geven over de status van het dos-s i e r. Op dat ogenblik werd opnieuw verzekerd dat de geplande investeringen zouden doorgaan zoals gepland.
Uit dit kort relaas moet dus ook duidelijk blijken dat de Vlaamse regering tot feitelijk dit najaar geen reden had om te twijfelen aan de strategische opties van de Ford-directie.
De aanstelling van de heer Peter Heller bij de Lim-burgse Reconversiemaatschappij in april 2003 was niet gerelateerd aan de besprekingen inzake Ford. De contacten die voormalig minister-president De-wael in augustus laatstleden had met de heer Hel-ler waren geen onderwerp van bespreking in de schoot van de Vlaamse regering.
op-gericht om de Ford-problematiek in de schoot van de Vlaamse regering en de federale regering te on-d e r z o e k e n , vanaf begin oktober 2003 geregelon-d con-tacten gehad en overleg gepleegd met een delega-tie van de Ford-vakbonden en de Fo r d - d i r e c t i e (vergadering van 8 oktober 2003, 1 5 u , kabinet van m i n i s t e r-president Somers met Ford-directie Euro-p a , beEuro-perkte Taskforcevergadering van 22 oktober 2 0 0 3 ,1 3 u 3 0 , kabinet van minister-president Somers met Ford vertegenwoordigers, beperkte Ta s k f o r c e-vergadering van 12 november 2003, n a m i d d a g, m e t Fo r d - v e r t e g e n w o o r d i g e r s ) . Deze besprekingen maakten het mogelijk om de stand van zaken en de verzuchtingen van zowel de Ford-vakbonden als van de Ford-directie te kennen. De Taskforce Fo r d heeft een maatregelenpakket voor Ford met fede-rale en Vlaamse steunmogelijkheden binnen het bestaande beleidskader uitgewerkt, dat werd mee-gedeeld aan de Ford-directie per 12 november 2003.
De Ford Europe-directie heeft ons trouwens mee-gedeeld dat de steun van de Vlaamse en federale r e g e r i n g, die meegedeeld werd per 12 november 2 0 0 3 , mede aanleiding is geweest om de raad van bestuur van Ford op 13 november 2003 aan te zet-ten tot de gunstige beslissing die toen genomen is en die erin bestaat dat naast de nieuwe Mondeo ook twee andere modellen in de toekomst in Genk zullen worden geassembleerd.
