1 Aanvraag Regiodeal Groningen-Noord
Titel
Programma Groningen Noord Partijen
De propositie voor de Regiodeal Groningen Noord wordt ingediend door de gemeente Groningen en wordt gesteund door de provincie Groningen.
In Groningen Noord werken we samen met onze partners:
- Participatie: Coöperatieve wijkraad Oosterpark, wijkraad Paddepoel, wijkplatform Selwerd, wijkoverleg Vinkhuizen, GroenHuis Indische Buurt, buurtcoöperatie “de goeie Buurt”, Edanz, Floreshuis, Odensehuis, Huurdersorganisaties;
- Maatschappelijke organisaties: Stichting WIJ Groningen, Humanitas, wijkbedrijf Selwerd, WIJS (Wijkinzet Studenten en Jongeren) Groningen, Gebiedsondersteuningsnetwerk (GON);
- Onderwijs: Openbaar Onderwijsgroep Groningen (OOG), Vereniging Christelijk Onderwijs Groningen (VCOG), Katholieke Onderwijs Centrale (KOC), RENN4;
- Gezondheid: Sport050, Sportkoepel, Healthy Ageing Network N-NL, GGD;
- Verduurzaming: Warmtestad, lokale energiecoöperaties;
- Woningcorporaties Nijestee, Lefier, De Huismeesters en Patrimonium;
- Kennispartners: Aletta Jacobs School of Public Health, UMCG, Rijksuniversiteit Groningen, Hanzehogeschool, MBO’s, Akkoord van Groningen;
- Veiligheid: Politie, OM, Veiligheidsregio Groningen.
Regio
De propositie heeft betrekking op het gebied Groningen Noord, met in totaal 60.000 inwoners. Het betreft de wijken Vinkhuizen, Paddepoel, Selwerd/Tuinwijk, Indische Buurt/De Hoogte, de
Professorenbuurt en de Oosterparkwijk in de stad Groningen. Het gebied Groningen Noord valt buiten het aardbevingsgebied.
Opgave
Het gaat goed met de stad Groningen, maar de noordelijke stadswijken blijven achter.
Groningen is een aantrekkelijke stad, omdat ze er al heel lang in slaagt om een grote diversiteit aan mensen werk, scholing, voorzieningen huisvesting te bieden in een compacte stad. De stad heeft een grote verscheidenheid aan wijken en buurten, waar in principe voor elk wat wils te vinden is.
Echter, Groningen Noord heeft het van oudsher moeilijk. Het vormt in veel opzichten de spiegel van de noord- en oostzijde van de regio. De opgave is hier meervoudig:
- Relatief laag opleidingsniveau en structurele hoge werkloosheid
- Concentratie van kwetsbare bewoners en cumulatie van sociale problematiek - Intergenerationele armoede
- Lagere gezondheid en een ongezonde leefstijl - Meer onveiligheid/dreigende afglijding - Weinig eigen initiatief
- Eenzijdige woningvoorraad met veel goedkope sociale huurwoningen
2 We zien dit terug in onze basismonitor. De achterstand uit zich in een lage score voor algemene leefbaarheid en veiligheid (bron: Onderzoek, Informatie en Statistiek, gemeente Groningen). Van de bewoners voelt 23% zich wel eens onveilig in de buurt (tegenover 15% stedelijk) 24% is laagopgeleid (tegenover 18% stedelijk) en het percentage minima bedraagt 29% (18% stedelijk).
Voor meer onderbouwing en cijfers verwijzen we u naar:
- https://oisgroningen.nl/enquete-leefbaarheid-2018/
- https://basismonitor-groningen.nl/
Historisch perspectief
Tot ca 1920 breidde de stad zich vooral naar het zuiden uit, op en langs het hoger gelegen deel van de stad, de Hondsrug. In de jaren 20 ontstond de behoefte aan ruimere en betere woningen voor arbeiders en werden de Oosterparkwijk en de Hoogte ontwikkeld, later gevolgd door de Indische Buurt. Exemplarisch voor deze periode is het Blauwe Dorp, een tuindorp midden in de stad.
Kenmerkend voor deze wijken is kleinschaligheid en het individueel karakter.
In de periode 1960-1970 werden vanwege de woningnood in rap tempo drie nieuwe wijken aan de noordzijde van de stad gebouwd: Selwerd, Paddepoel en Vinkhuizen. Deze wijken kenmerken zich door stempels, veel corporatieve woningbouw, functionele wijkwinkelcentra en een ruime opzet met ruimte voor auto’s en groen. Ook aan het eind van de vorige eeuw had dit gebied het moeilijk. Door de wijkvernieuwing van de jaren ’90 en het begin van deze eeuw is de situatie in deze wijken verbeterd.
Een impuls is noodzakelijk
Anno 2019 werkt de stad als een magneet op mensen uit het ommeland en ver daarbuiten om er te komen wonen en werken. De stad kan deze groei niet bijhouden, met als gevolg toenemende ongelijkheid in de wijken en selectieve migratie. De prijs van het wonen en leven wordt hoger en bestaande en nieuwe wijken dreigen veel minder toegankelijk te worden voor mensen met een smalle beurs. Dit soort processen voltrekken zich sluipenderwijs en dragen bij aan een tweedeling tussen arm en rijk, tussen mensen met kansen en mensen met minder kansen op werk, een betaalbaar huis naar keuze, een goede gezondheid en vormen een voedingsbodem voor
ondermijning. Daarmee dreigt de stad zich op termijn op te delen in kansrijke en kansarmere wijken, zonder dat iemand daar op uit is.
Dit proces doet zich nu voor in Groningen Noord. Het gebied heeft de potentie om zich verder te ontwikkelen, maar we zien juist in onze recente monitoring en vroegsignalering dat deze wijken opnieuw in de gevarenzone komen en dreigen af te glijden. Dit komt mede door een instroom van kwetsbare mensen als gevolg van passend toewijzen, extramuralisering en vergunninghouders.
Inmiddels ontplooien wij in de genoemde wijken de nodige initiatieven. Die initiatieven zijn noodzakelijk maar niet voldoende. Om te voorkomen dat deze wijken (verder) wegzakken is een integrale aanpak van Groningen Noord nodig. Daarin wordt de lopende aanpak verbreed,
geïntensiveerd en versneld en meer samenhang gebracht tussen de initiatieven en acties. Dit krijgen we alleen voor elkaar met een tijdelijke (2020-2022), substantiële inhoudelijke en financiële impuls van de rijksoverheid.
3 Doel en ambitie
Inclusieve stad
Als antwoord op bovengeschetste ontwikkelingen werken we met onze partners aan een inclusieve stad:
We willen een inclusieve stad zijn waar iedereen tot zijn recht komt en op een gelijkwaardige manier kan deelnemen aan de samenleving: in het onderwijs, op de arbeidsmarkt en op de woningmarkt. Het bouwen aan een ongedeelde stad met gemengde wijken is hiervoor een belangrijke randvoorwaarde.
De ongedeelde stad is gefundeerd op gemengde wijken, de concentratie van kwetsbare mensen is in balans met de draagkracht van de wijk, verkleint de kansenkloof tussen groepen, zorgt dat het cement van de samenleving intact blijft en versterkt eigen kracht en regie.
Onze ambitie is om de brede welvaart en algemene leefbaarheid in Groningen Noord over 10 jaar dichterbij het stedelijk gemiddelde te brengen.
We werken dit uit in vijf pijlers (zie voorgestelde aanpak): onderwijs, veiligheid/ondermijning, armoede/participatie, gezondheid en wonen/leefomgeving. We stellen ons per pijler de volgende doelen in 2030, ten opzichte van het referentiejaar 2018.
Onderwijs
• Het aandeel onder jongvolwassenen 18-27 jaar zonder startkwalificatie daalt naar 10%
(momenteel varieert dit aandeel van 5–15% binnen Groningen-Noord tegen stedelijk gemiddelde 8%).
• Het aandeel laagopgeleiden in het voortgezet onderwijs daalt naar onder de 25%
(momenteel varieert dit aandeel tussen 25-35% tegen stedelijk gemiddeld 18%).
Veiligheid/ondermijning
• Het percentage bewoners dat zich onveilig voelt in eigen buurt daalt onder de 20%
(momenteel ligt dit percentage tussen 20-30% tegen stedelijk gemiddeld 15%);
• De ervaren overlast door drugs daalt tot op het stedelijk gemiddelde van 10% (momenteel ligt deze tussen 10-20%);
• De ervaren overlast door jongeren daalt tot op het stedelijk gemiddelde van 10%
(momenteel ligt deze tussen 10-20%);
Armoede en participatie
• Het aandeel niet werkende werkzoekenden daalt tot 12% (momenteel is dit percentage 14,6
%, tegen een stedelijk gemiddelde van 9%);
• Het percentage huishoudens behorend tot de minima-inkomens daalt tot onder de 25%
(momenteel varieert dit aandeel tussen 25-35% tegen 17,5 % stedelijk gemiddeld);
• Het aandeel van kinderen in armoede neemt af naar het stedelijke gemiddelde van 25%
(momenteel varieert dit aandeel tussen 25-50%);
• Het aandeel van de huishoudens dat aangeeft moeite te hebben met rondkomen daalt tot 12% momenteel varieert dit aandeel tussen 10-20%, tegen 8% stedelijk gemiddeld).
4 Gezondheid
• De ervaren gezondheidsbelemmering bij dagelijkse werkzaamheden (bijv. school, werk, huishouden, sociale activiteiten) daalt tot het stedelijk gemiddelde van 30% (momenteel varieert dit tussen de 30-40%);
• Het beroep op de tweedelijnsondersteuning neemt af.
Wonen, leefomgeving en verduurzaming
• Het aandeel bewoners dat verwacht dat de wijk vooruitgaat stijgt naar het stedelijk gemiddelde van 28%;
• Het percentage bewoners dat aangeeft in een prettige buurt te wonen stijgt naar 90%.
(momenteel varieert dit aandeel tussen 75-85% tegen stedelijk gemiddeld 95%);
• Het aandeel middenhuur/koop neemt toe naar boven de 50% (momenteel is het aandeel sociale huur 52%);
• Het energielabel van corporatiewoningen stijgt naar gemiddeld label B (momenteel varieert het gemiddelde tussen label C-F).
Met het oog op de beoogde verbreding, intensivering en versnelling van onze inzet in Groningen Noord willen we onze aanpak integreren in een integraal, meerjarig (tot 2030), gebiedsgericht programma Groningen Noord.
Voorgestelde aanpak
Onze aanpak in het programma Groningen Noord spitst zich toe op vijf pijlers, die onderling sterk samenhangen:
1. Onderwijs
2. Veiligheid/ondermijning 3. Armoede en participatie 4. Gezondheid
5. Wonen en leefomgeving Pijler 1. Onderwijs
Wij zien in Groningen Noord dat bepaalde groepen kinderen minder kansen hebben op een optimale schoolontwikkeling (schoolsucces) dan andere.
• Het programma “Positief Opgroeien” stelt het kindperspectief centraal en vergroot de weerbaarheid. We streven er naar dat alle kinderen en jongeren opgroeien in een positieve en stimulerende leefomgeving. We gaan dit programma verbreden naar alle wijken in Groningen Noord en intensiveren;
• In 2018-19 zijn we gestart met het project Samen Werken Aan Schoolsucces (SWAS). We geven prioriteit aan scholen met relatief hoge achterstandsscores en hoge percentages van gezinnen beneden de armoedegrens in onder andere Vinkhuizen, Paddepoel en Selwerd;
• Digitale geletterdheid: In maart 2020 organiseren we de tweede editie van de conferentie Nederland Digitaal onder leiding van het ministerie van EZK. We gaan de digitale
geletterdheid van onze kinderen verhogen;
5
• Wij voeren de gezamenlijke Gelijke Kansen Alliantie uit, die op 27 juni 2019 met minister Slob is ondertekend. We richten ons onder andere op taalontwikkeling, ouderbetrokkenheid, doorlopende leerlijnen en de ontwikkeling naar integrale kindcentra;
• We gaan de komende jaren extra investeren in onderwijsvastgoed door het samenvoegen van bestaande scholen in een nieuwe, grote basisschool in de Oosterparkwijk en een nieuw buurtcentrum in de oude school;
• We gaan een nieuw integraal huisvestingsplan opstellen voor het onderwijs in de wijken om onderwijssegregatie tegen te gaan.
Pijler 2: Veiligheid/ondermijning
Groningen Noord komt zonder uitzondering prominent naar voren in ondermijningsanalyses. Uit een recente analyse met een breed scala aan indicatoren gericht op de voedingsbodem voor
ondermijning scoren alle wijken in Groningen Noord het hoogst. Door het ontbreken van
toekomstperspectief, opgroeien in armoede en het gemis van positieve rolmodellen zijn jongeren op een andere manier op zoek naar zingeving, status of financieel gewin. Wat begint met kleine
criminaliteit kan eenvoudig uitmonden in betrokkenheid bij ondermijnende criminaliteit. In
Groningen Noord zien we voorbeelden van criminele jeugdgroepen waar drugsgebruik aan de orde van de dag is. Dat dit ook gepaard moet gaan met drugshandel is een wetmatigheid. We zien verder betrokkenheid van personen in de harde kern van FC Groningen.
• We gaan de focus in onze analyses op Groningen Noord vergroten, het bewustzijn van de ambtelijke organisatie vergroten en een trainingsprogramma opzetten voor
wijkprofessionals;
• We gaan potentiële buurtkoningen en aanstormend talent repressief aanpakken en voor jonge aanwas een preventief programma ontwikkelen;
• We vergroten het bewustzijn en de meldingsbereidheid bij bewoners, maatschappelijke organisaties en (met name) onder jongeren en ontwikkelen een communicatiestrategie;
• We brengen de basis verder op orde, handhaven integraal op domeinen zoals bijstand, illegale (niet vergunde) prostitutie, uitbuiting en vergunningen;
• We werken in de Citydeal ondermijning samen met andere steden, CBS, J&V, FIN, BZK, Politie en het OM. Met BZK en de VU Amsterdam doen we onderzoek naar wijken en weerbaarheid;
• We intensiveren democratische experimenten en stimuleren initiatief om de afstand overheid-burger te verkleinen en de wijkbetrokkenheid te vergroten.
Pijler 3. Armoede en participatie
Armoede in de stad is vaak intergenerationeel bepaald en concentreert zich voor een belangrijk deel in Groningen Noord: bijna 30% van de huishoudens heeft een minimuminkomen. Door verdringing door hoger opgeleiden komt de groei van het aantal banen niet terecht bij diegenen die dit het meest nodig hebben. Bovendien pakken de verdeelmodellen binnen het sociaal domein extra ongunstig uit.
• We intensiveren de aanpak schuldenpreventie;
• We maken een nieuw werkprogramma en investeren gericht op stimulering door
bijstandscoaches en ervaringsdeskundigen, laagdrempelige scholing, participatie en social return. Nadruk ligt tevens op gezinnen, kinderen en zwangeren: “een kansrijke start”;
6
• We gaan onderzoeken of we een doorstart kunnen maken met het project Bijstand op Maat.
In dit project krijgen mensen zelf meer de regie krijgen uitgaand van vertrouwen, keuzevrijheid en maatwerk;
• In het project Kansen in Kaart voeren we sinds 2017 vrijwillige gesprekken met mensen in de bijstand om hun situatie, mogelijkheden en kansen in kaart te brengen. Deze aanpak willen we de komende jaren doorontwikkelen;
• We gaan onderzoeken of we de door Harvard ontwikkelde Mobility Mentoring methode kunnen toepassen bij de begeleiding van mensen die hun financiële en sociale problemen willen oplossen;
• Voor mensen die nauwelijks een kans maken op werk willen we experimenteren met nieuwe vormen van werk om ook deze mensen perspectief te bieden.
Pijler 4: Gezondheid
Bewoners van Groningen Noord leven gemiddeld 7 jaar korter en leven 19 jaar langer in
ongezondheid dan gemiddeld. Deze verschillen zijn gerelateerd aan zowel de sociaaleconomische status als de leefstijl: roken, bewegingsarmoede, alcohol en overgewicht. We zien het verschil ook bij indicatoren als eenzaamheid, mentale gezondheid, chronische ziekten en ervaren gezondheid. In ons gezondheidsbeleid in Groningen Noord richten we ons zowel op de zorg als op preventie en daarmee de beheersing van de zorgkosten en het bijdragen aan een toekomstbestendig zorgstelsel.
• Via versnelling van het project Blue Zone Selwerd maken we van Selwerd een wijk waar, mede door een groene en gezonde leefomgeving, mensen gezonder gaan leven en uiteindelijk de levensverwachting omhoog gaat;
• Als eerste stad in Nederland hebben we rookvrije gebieden in de openbare ruimte ingevoerd in samenwerking met de Alliantie Nederland Rookvrij. We gaan deze gebieden uitbreiden in Groningen Noord;
• We gaan onze openbare ruimte gezonder inrichten en stimuleren bewegen en ontmoeting;
• We gaan ons programma Sport Verbindt meer wijkgericht programmeren;
• We gaan, samen met onze kennispartners, onderzoek en innovatie op het gebied van gezond ouder worden in de wijk intensiveren.
Pijler 5: Wonen en leefomgeving
In de planningen voor de wijkvernieuwing hebben we samen met de woningcorporaties de volgende doelstellingen geformuleerd:
• Vitale, leefbare wijken met gezonde, weerbare bewoners;
• Een ongedeelde stad met een gedifferentieerde woningvoorraad;
• Betaalbare woningen;
• Een duurzaam woningbestand.
Deze doelstellingen zijn geborgd in de woonvisie en de prestatieafspraken en vullen we in Groningen Noord per wijk als volgt in:
• In Selwerd investeren we in kwaliteit van de openbare ruimte. We gaan door met het
wijkbedrijf Selwerd van waaruit we werken aan diverse sociale projecten. Met de corporaties concretiseren we de plannen voor de sloop en nieuwbouw van de woningen rondom het winkelcentrum. Selwerd wordt samen met Paddepoel aardgasvrij (pilot BZK);
7
• In de Indische Buurt/De Hoogte versterken we de sociale structuur in de wijk, we realiseren een stevige groenstructuur langs het spoor en onderzoeken hoe we de Bedumerweg groener en aantrekkelijker kunnen maken;
• In Vinkhuizen starten we, als opmaat naar integrale wijkvernieuwing, met ‘Vinkhuizen laat niet los’. We stimuleren we de komst van een wijkbedrijf door en voor bewoners;
• In Paddepoel starten we met de wijkvernieuwing, met als aanjager de energietransitie. We investeren in de aanpak van het winkelcentrum als hart van de wijk, in samenhang met de miljoeneninvesteringen die de particuliere ontwikkelaar in het winkelcentrum wil investeren;
• In de Oosterparkwijk gaan we het onderwijsvastgoed concentreren en vernieuwen. We versterken de wijkkracht door democratische experimenten en vervolg te geven aan het project Who Cares. In deze wijk speelt bovendien de verkeersproblematiek in relatie tot bereikbaarheid van het UMCG Groningen een grote rol.
In alle wijken passen we het principe vanuit onze omgevingsvisie Next City toe: leefkwaliteit staat centraal. We kunnen de openbare ruimte verbeteren en meekoppelen met maatregelen voor energietransitie en klimaatadaptatie. Ook geven we een impuls aan de wijkwinkelcentra als plekken voor ontmoeting en willen we het concept van het wijkbedrijf Selwerd in het gehele gebied
toepassen.
Belangrijke meekoppelkansen:
• Ruimte bieden voor klimaatadaptatie en energietransitie in de stad;
• Verlaging van de zorgkosten overheid door in te zetten op gezondheidspreventie;
• Activering via experimenten bijstand en proef basisbaan;
• Regelgeving voor onderwijsvastgoed en financiering kinder/peuteropvang;
• Verbetering bereikbaarheid, aanpak bruggen Hoofdvaarweg Lemmer-Delfzijl, Oosterhamrikzone, fietsstraten, minder parkeren en impuls Station Noord;
• Ontwikkeling van nieuwe wijken Stadshavens en Suikerfabriekterrein;
• Investeringen van corporaties in eigen vastgoed en leefbaarheid.
Doelgroep
Onze doelgroep zijn de 60.000 bewoners van de noordelijke stadswijken. Gezamenlijk met bewoners, buurtorganisaties, instellingen en andere partners ontwikkelen we het programma Groningen Noord en uitwerken in de wijken, zoals we al doen in Selwerd en Indische Buurt/De Hoogte. Bewoners weten vaak zelf het beste wat er leeft en speelt in hun wijk. Met bewoners geven we onze aanpak verder vorm en geven daarbij ruimte aan wensen en initiatieven die ontstaan bij de bewoners zelf.
Daarnaast hebben ook inwoners uit andere delen van de stad en uit de regio baat bij dit programma, bijvoorbeeld omdat zij in de wijken naar school gaan, sporten of gebruik maken van voorzieningen in de wijken.
Inzet
De gemeente geeft prioriteit aan Groningen Noord. Onze partners investeren, doen actief mee en leveren waar mogelijk extra inzet, zoals de politie en OM bij ondermijning en de woningcorporaties.
De provincie steunt Groningen Noord en samen leggen we verbindingen met belangrijke meekoppelkansen zoals klimaatadaptatie, energietransitie en bereikbaarheid.
8 De kennis die we opdoen in deze Regiodeal willen we actief delen. Daarnaast willen we samen met het rijk en de andere partners verkennen welke aanpassingen in regelgeving en vernieuwende financiële verdienmodellen kunnen bijdragen aan het realiseren van onze ambitie en doelen, bijvoorbeeld op het gebied van onderwijshuisvesting, werk en participatie, passend toewijzen van corporaties en energietransitie. Dit willen we doen over de volle breedte van de vijf pijlers.
Financiering
Wij schatten in dat de brede opgave Groningen Noord voor de periode tot en met 2030 circa 300 miljoen euro omvat. In de periode 2020-2022 brengen we als impuls 50 miljoen euro onder in deze Regiodeal. De gemeente zet 25 miljoen euro in vanuit de gemeentebegroting. We vragen van het rijk eveneens een bijdrage van 25 miljoen euro. Voor het resterende programma gaan we graag samen met het Rijk en andere partijen op zoek naar aanvullende middelen.
De Regiodeal wordt als volgt verdeeld over de pijlers. Deze verdeling is indicatief en zal in overleg met het Rijk nader uitgewerkt worden. Alle bedragen zijn in miljoenen euro’s.
Pijler Regiodeal Gemeente Rijk
1. Onderwijs 12 6 6
2. Veiligheid/ondermijning 7 2 5
3. Armoede/participatie 9 3 6
4. Gezondheid 9 4 5
5. Wonen/leefomgeving 13 10 3
Totaal 50 25 25
Structureel karakter
Als gezegd wordt beoogd met de Regiodeal een inhoudelijke, financiële en bestuurlijk-
organisatorische impuls te geven aan het integrale, meerjarige programma Groningen Noord.
Structureel wordt dit programma bekostigd via de reguliere begroting van de gemeente en de (investerings)bijdragen van partners. Met het oog op de beoogde incidentele impuls/regiodeal wordt – naast de gevraagde bijdrage van het rijk á 25 miljoen – door de gemeente tenminste ook 25
miljoen gereserveerd.
Daarnaast lokt het programma Groningen Noord investeringen uit van andere partijen, zo gaan corporaties en particuliere ontwikkelaars tientallen miljoenen investeren in verbetering van de woningvoorraad en toevoegen van nieuwe woningen en worden er bijvoorbeeld eveneens miljoenen geïnvesteerd in het regionale winkelcentrum Paddepoel door private partijen. Doordat Warmtestad 70 miljoen in het Warmtenet investeert ontstaan andersom grote meekoppelkansen in de
verbetering van de openbare ruimte. Mede doordat we in 2017 al gestart zijn met de
wijkvernieuwing in Selwerd en Indische Buurt/De Hoogte, en we een goede traditie hebben in de wijkvernieuwing, kunnen we onze ervaringen delen met andere gemeenten in de regio en in steden elders in het land.
Governance
Voor het integrale, meerjarige programma Groningen Noord wordt een Stuurgroep ingesteld, onder voorzitterschap van de burgemeester van Groningen.
9 - Burgemeester en twee wethouders namens de gemeente Groningen
- Ministerie van BZK namens het Rijk - Onderwijs
- Gezondheid
- Armoede en participatie - Wonen
De deelnemers van de stuurgroep worden uitgenodigd op basis van gezag en expertise. Voor het nader uitwerken van de regiodeal tot een programma stellen we een Bestuurlijk Overleg gemeente- Rijk in.
Voor de uitvoering zetten we een programmateam op, gebaseerd op het bestaande programma wijkvernieuwing. Daarnaast benutten we een aantal bestaande overlegvormen en instanties. Zonder volledig te zijn, noemen we hier het regulier Bestuurlijk Overleg met de zes stedelijke
woningcorporaties en de gemeente, de lokale driehoek in de wijk, de gebiedsteams en de WIJ-teams in de wijken, de coöperatieve wijkraad (democratische vernieuwing) in de Oosterparkwijk, de adviesraad voor het sociaal domein Stad Adviseert en de GGD.
Monitoring
We gebruiken de Basismonitor Groningen als detaillering van de landelijke Leefbarometer om de resultaten van het Programma Groningen Noord te monitoren. We gaan daartoe circa 15 outcome- indicatoren ontwikkelen, circa 3 per pijler. Daarnaast zoeken we voor de monitoring nadrukkelijk de verbinding met de kennisinstellingen. Zo voert de RUG nu al een onderzoek uit naar de effecten van het gezondheidsbeleid in Selwerd. Dit willen we verbreden. Een Maatschappelijke Kosten-Baten Analyse kan hiervan mogelijk onderdeel uitmaken.
