Jaarverslag 2014
Definitief goedgekeurd door:
Landelijke Gebruikersraad Sanquin Bloedvoorziening
datum
Voorzitter Mw. dr. R. C.R.M. Vossen 27-02-2015
Secretaris N.J. Vreeswijk, MBA 12-02-2015
Goedgekeurd LGR vergadering 12-03-2015
Pagina 2 van 8
1. Doelstelling Landelijke Gebruikersraad
De Landelijke Gebruikersraad (LGR) stelt zich ten doel te dienen als platform van overleg tussen
gebruikers van kort houdbare bloedproducten en Sanquin bloedvoorziening, en als adviseur van de Raad van Bestuur van Sanquin over het beleid inzake de nationale voorziening met bloed en bloedproducten, met name betreffende logistiek en dienstverlening.
2. Samenstelling
De samenstelling van de LGR is als volgt:
• vertegenwoordigers van de regionale gebruikersraden (RGR)
• vertegenwoordiger van de koepel van ziekenhuizen (NVZ)
• vertegenwoordigers van de volgende wetenschappelijke verenigingen:
• de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA)
• de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde (NVK)
• de Nederlandse Vereniging voor Hematologie (NVvH)
• de Nederlandse Vereniging voor Klinische Chemie en Laboratoriumgeneeskunde Vereniging Hematologisch Laboratoriumonderzoek (NVKC/VHL)
• de Nederlandse Vereniging voor Hemofiliebehandelaars (NVH)
• de Nederlandse Vereniging van ZiekenhuisApothekers (NVZA)
• vertegenwoordiger van patiëntenverenigingen (Nederlandse Vereniging van Hemofilie Patiënten NVHP)
• vertegenwoordiger van de werkgroep Techniek & Logistiek Als waarnemers nemen aan de vergaderingen deel:
• leden Raad van Bestuur van Sanquin
• voorzitter Medische Adviesraad van Sanquin (MAR)
• vertegenwoordiger van de Sanquindivisies Plasmaproducten, Diagnostiek en Research
• vertegenwoordiger van de Sanquindivisie Bloedbank
Indien een lid van de LGR verhinderd is een vergadering bij te wonen kan de voordragende organisatie zich laten vertegenwoordigen door een vervanger.
Op 31 december 2014 hadden de volgende personen in de LGR zitting (als lid of als waarnemer):
• Mw. dr. R. C.R.M. Vossen, voorzitter
• Mw. dr. P.J.M. McLaughlin (RGR Noordoost), vervanger is dr. H. de Wit
• Dr. T. Bruin (RGR Noordoost), vervanger is dr. A. De Mare
• Mw. dr. J.H. Klinkspoor (RGR Noordwest), vervangster is mw. dr. C.J. Pronk-Admiraal
• Mw. dr. K.M.K. de Vooght (RGR Noordwest), vervanger is dr. C.M. Hackeng
• Dr. H. Russcher (RGR Zuidwest-1), vervanger is drs. C.M.C Bank
• Mw. dr. G.A.E. Ponjee (RGR Zuiwest-2), vervanger is dr. B.A. de Boer
• Dr. J.W.P.H. Soons (RGR Zuidoost-1), vervanger is dr. J.L.P. van Duijnhoven
Pagina 3 van 8
• Mw. dr. L. van Pampus (RGR Zuiddoost-2), vervanger is dr. J.W.J. van der Stappen
• Dr. ing. M.P.G. Leers ( RG Zuidoost-3), vervangster is mw. dr. ir. Y.M.C. Henskens
• Mw. dr. A.W.M.M. Koopman-van Gemert (NVA)
• (NVZ) vacature
• Mw. dr. J. Slomp (NVKC/VHL), vervangster is mw. dr. Y.B. de Rijke
• Dr. M.R. de Groot (NVvH), vervanger is dr. E.A.M. Beckers
• Dr. M. van Hulst (NVZA), vervanger is dr. P.D. Knoester
• Mw. dr. A. Leyte (werkgroep Techniek & Logistiek)
• Dr. F.J.M. van der Meer (NVHB)
• Mw. dr. N. Dors (NVK)
• Mw. M. Driessens (NVHP)
• Mw. M. Sparnaay (NVHP), agendalid
• Mw. dr. M.G.J. van Kraaij (vertegenwoordiger divisie Bloedbank)
• Mw. dr. D.A. Horbach (vertegenwoordiger divisie Bloedbank en werkgroep T&L)
• Mw. dr. M. de Haas (Sanquin Plasmaproducten, Research en Diagnostiek), vervanger is dr. J.J. Zwaginga
• H.M. le Clercq, (voorzitter RvB Sanquin)
• Drs. H.J.C. de Wit (vice voorzitter RvB Sanquin)
• Prof. dr. R.A.W. van Lier (lid RvB Sanquin)
• N.J. Vreeswijk MBA (Sanquin), secretaris, vervanger is Mr. O. Dijkstra
Aantal leden: 23 en 1 agenda lid. Aantal plaatsvervangende leden: 14
Mutaties
Van de bovengenoemde personen zijn in het verslagjaar benoemd als lid dan wel plaatsvervanger dan wel als waarnemer:
• Dr. H. Russcher (was plaatsvervanger is nu lid)
• Drs. C.M.C. Bank
• Dr. E.A.M. Beckers
• Mw. Dr. D.A. Horbach
Van de volgende personen is afscheid genomen:
• Dr. P.A.W. te Boekhorst
• Drs. J.P. Jansen van Galen
• Dr. J.Th.M. de Wolf
Pagina 4 van 8
Samenstelling LGR-werkgroep Techniek en Logistiek (T&L):
In 2014 hadden zitting vanuit de ziekenhuizen: J.L.P van Duijnhoven, H. de Wit, mw. A. Leyte (tevens afgevaardigde van de werkgroep in de LGR) en mw. F. Hudig. Vanuit Sanquin: Unitdirecteur productie mw. D.A. Horbach (tevens voorzitter vanaf 23 oktober 2014), P.M. van Toledo, mw. P.C. van Krimpen en N. Vreeswijk (a.i. voorzitter tot en met 23 oktober 2014).
Samenstelling werkgroep DBC-onderhoud
In 2014 hadden zitting namens de LGR: mw. dr. A.W.M.M. Koopman-van Gemert, dr. J.W.P.H. Soons en mw. dr. M.G.J. van Kraaij.
3. Activiteiten
In 2014 kwam de LGR drie maal bijeen.
De vergaderingen vonden plaats op 13 maart, 12 juni en 6 november 2014.
De volgende onderwerpen kwamen aan de orde:
• Beleidsplan en begroting Sanquin 2014
Het beleidsplan en de begroting 2014 van Sanquin zijn besproken; de begroting is in juni 2014 door VWS goedgekeurd. Beleidsplan, begroting en goedkeuring zijn voor kennisgeving aangenomen.
• Hoofdthema’s LGR voor beleidsplan 2015
De hoofdthema’s van de LGR voor het beleidsplan 2015 werden besproken (zie bijlage). Deze hoofdthema’s zijn op 17 maart 2014 namens de LGR naar VWS gestuurd.
• Jaarverslagen
De LGR nam kennis van het Algemeen Jaarverslag 2013 en in de vergadering van maart 2014 is het verslag ongewijzigd aangenomen.
• Notulen LGR
De notulen en concept notulen van de LGR worden naar de leden gestuurd en zijn ook voor de overige professionals in de ziekenhuizen toegankelijk. Enerzijds via de Regionale Gebruikersraden en anderzijds kunnen de notulen rechtstreeks worden geraadpleegd op de VHL website (via inlogcode).
4. Onderwerpen en thema’s van de LGR vergaderingen in 2014
In 2014 zijn de volgende onderwerpen en thema’s aan de orde gekomen.
• Klanttevredenheidsonderzoek
Naar aanleiding van het advies van de LGR om de frequentie van het klantenonderzoek van Sanquin terug te brengen naar eens per 3 jaar heeft er in 2014 geen onderzoek met behulp van een elektronische enquête plaatsgevonden. Het eerstvolgende onderzoek is gepland medio 2015.
Pagina 5 van 8
• Stand van zaken Bloedbank 2015
In het kader van de reorganisaties van de bloedbank (‘Bloedbank 2015‘) is in 2014 de evaluatie van en de voortgang met betrekking tot de reorganisatie tijdens de drie LGR bijeenkomsten uitgebreid
gerapporteerd. Belangrijk bespreekpunt voor de LGR was het door Sanquin genomen en door de LGR gedragen besluit om het aantal uitgiftepunten van 11 naar 7 terug te brengen, met aandacht voor de voortgang en gevolgen m.b.t de door de LGR gesignaleerde risico’s. Sanquin heeft in de LGR
vergaderingen extra aandacht gegeven aan de pilots met de firma Ortec bij het UMCU en LUMC om de continuïteit van dienstverlening te kunnen borgen. De reorganisatie is redelijk volgens schema verlopen.
Met ingang van 1 november was de uitgifte via locatie Groningen, Deventer, Nijmegen, Eindhoven, Dordrecht, Amsterdam en Maastricht een feit. De uitgifte vanuit Dordrecht is een tijdelijke maatregel totdat de uitgifte locatie in Rotterdam gereed is. Het aantal bewerkingslocaties is van vier naar twee locaties teruggebracht (Amsterdam en Nijmegen).
• Plasma voor transfusie
Een andere belangrijke verandering met grote aanpassingen voor de gebruikers en Sanquin heeft plaatsgevonden in 2014 met de overstap van Q-plasma naar Omniplasma. Omniplasma is een
geneesmiddel en valt onder de Geneesmiddelenwet. Hierdoor is de ziekenhuisapotheker verantwoordelijk voor ter hand stelling van het product. Aangezien de expertise en logistieke routing van kort houdbare bloedproducten bij het bloedtransfusielaboratorium ligt is gekozen om Omniplasma via dezelfde route als Q-plasma door het transfusielaboratorium te laten uitgeven. Hiervoor moet er een overeenkomst tussen ziekenhuis apotheek en transfusie laboratorium aanwezig zijn aan de hand van een standaard opgestelde verklaring (ZAPO). Deze ZAPO verklaring moet in de ziekenhuizen zijn uitgewerkt in lokale protocollen en kwaliteitssystemen. Daarnaast moeten protocollen en IT systemen worden aangepast t.b.v. Omniplasma uitgifte.
Sanquin heeft op advies van de MAR Omniplasma als het product van eerste keuze in het assortiment opgenomen. De hoge kosten die het in stand houden van 2 plasmastromen met zich meebrengt passen niet in de doelmatigheid doelstelling van Sanquin. Daarom is de afbouw voorraad van quarantaine plasma ingezet in samenwerking met de gebruikers en hiervoor faciliteert Sanquin bij het aanpassen van
logistieke zaken zoals protocol informatie, IT- en ontdooiprocedures.
Bij dosering in eenheden is Omniplasma voordeliger dan quarantaineplasma. Als het op volumebasis wordt toegediend (o.a. TTP patiënten) is Omniplasma duurder. Gelet op de signalen van de LGR heeft de Raad van Bestuur van Sanquin besloten om de prijs per ml van Omniplasma gelijk te stellen aan de prijs van quarantaineplasma.
Inventarisatie gevriesdroogd plasma: ontwikkelingen in de markt
Op verzoek van de LGR is de actuele situatie van gevriesdroogd plasma in kaart gebracht en in de vergadering gepresenteerd en besproken. Het volume voor de Nederlandse markt is klein en op dit
Pagina 6 van 8
moment kan worden gezegd dat gevriesdroogd plasma geschikt is voor trauma en chirurgische patiënten, maar nog niet is bewezen als geschikt product voor de behandeling van therapeutische aferese. Ervaring heeft geleerd dat de acceptatie van een nieuw product vooraf goed moet worden afgestemd met de gebruikers omdat de investering en in stand houden van meerdere plasmaproducten minder doelmatig en kostenverhogend werkt. In de LGR pleit men ervoor om zo mogelijk te kiezen voor één product; er zal worden bekeken of een pilot studie met een testziekenhuis als ervaring voor gebruik van gevriesdroogd plasma haalbaar is.
• Project Hospital Web Based Ordering (HWBO)
Om het bestellen van bloedproducten minder foutgevoelig te laten verlopen heeft Sanquin het elektronisch bestellen m.b.v. HWBO ontwikkeld en geïntroduceerd. Eind 2014 was circa 65% van de gebruikers op het HWBO systeem aangesloten, verdere uitrol zal in 2015 plaatsvinden.
• Project Toolbox voor een optimale voorraad bloedproducten
Aanvankelijk is voor trombocyten een model opgezet in samenwerking met de UvA, bekend onder de naam TIMO (Trombocyt Inventory Management Optimiser). Naast dit model is de toolbox uitgebreid met het model van Ortec dat grafische ondersteuning biedt voor meer bloedproducten. Samen vormen deze modellen de toolbox die ontwikkeld wordt voor het optimaliseren van de voorraad in de ziekenhuizen. Op basis van de resultaten van de toolbox kan advies worden gegeven over de optimale besteldrempel en het aanvulniveau per ziekenhuis, per product en per bloedgroep. Hierbij wordt rekening gehouden met de afstand van het ziekenhuis tot het uitgiftepunt en de beschikbaarheid van producten (de kans op misgrijpen versus aanvaardbare outdating). Het model optimaliseert de kosten over de gehele transfusieketen, inclusief de kosten van (extra) transport en de kosten van outdating.
De resultaten van de berekeningen met deze Toolbox zullen na de pilotfase in de toekomst als basis worden gebruikt voor een landelijke crediteringsregeling. Sanquin wil voor de crediteringsregeling uitgaan van uniforme uitgangspunten waarbij maatwerk mogelijk moet worden, bijvoorbeeld gelet op de
geografische ligging van het ziekenhuis t.a.v. uitgiftepunt. Hierover zal in 2015 met de LGR verder overleg worden gevoerd.
• Evaluatie uittypering donors
Op verzoek van de LGR heeft Sanquin extra inspanningen verricht om het getypeerd bestand op het door de LGR gewenst niveau te krijgen. De resultaten tot en met december 2013 laten zien dat de gestelde norm ruimschoots is gehaald. Alleen k (Cellano) en N blijven achter op planning. Voor wat betreft het k (Cellano) antigeen blijkt de norm niet realistisch want het percentage k-negatieve donoren in Nederland ligt lager dan het percentage dat in de literatuur wordt weergegeven. In de CBO richtlijn is het advies dat je bij een anti-N de compatibiliteit middels een negatieve kruisproef kan vaststellen. De LGR acht het zinvoller om het bestand van kleine s-negatieve donoren te vergroten daar er in de praktijk meer vraag is naar s-negatieve dan N-negatieve eenheden. In de LGR is afgesproken dat de streefwaarde voor het N
Pagina 7 van 8
antigeen kan worden terug gebracht van 10% naar 8%. Daarbij wordt onderzocht hoe het bestand s- negatief, dat nu op 3% is gesteld, kan worden vergroot.
• Procesverbeteringen service aan de ziekenhuizen (werkgroep T&L)
De LGR en Sanquin zoeken voortdurend naar mogelijkheden om het productenportfolio en de service in brede zin verder te optimaliseren, onder andere door verdere uniformering en gebruik te maken van best practices. Vanuit de werkgroep Techniek & Logistiek zijn de volgende activiteiten afgerond:
De uitfasering van de 10x13 etiket en omzak in regio Noordwest is in april doorgevoerd en probleemloos verlopen. In 2014 kwam het blad bloedkatern digitaal beschikbaar en het project harmonisatie regionale gebruikersraden is door de regionale gebruikersraden akkoord bevonden. Het nieuwe reglement en indeling voor de regionale gebruikersraden is met ingang van het derde kwartaal 2014 doorgevoerd.
• Nieuwe opzet regionale gebruikersraad
De Regionale Gebruikersraden van Sanquin (RGR) dienen als platform van overleg en adviseren de Landelijke Gebruikersraad van Sanquin (LGR) over het beleid inzake de regionale voorziening met bloed en bloedproducten, met name logistiek en dienstverlening. In 2014 zijn de RGR’en in zeven regio’s ingedeeld. De indeling van de regionale gebruikersraden zijn gebaseerd op geografische ligging, samenwerkingsverbanden ziekenhuizen en soms valt het ook samen met bestaande NVKC regio’s.
De zeven regio’s zijn:
Regio 1 (Noordoost) Friesland, Groningen, Drenthe, Overijssel en Gelderland-Noord Regio 2 ((Noordwest) Utrecht, Noord-Holland en Flevoland,
Regio 3 (Zuidwest-1) West Brabant, Zeeland en Zuid-Holland Regio 4 (Zuidwest-2) Zuid-Holland (Leiden-Den Haag) Regio 5 (Zuidoost-1) Oost-Brabant
Regio 6 (Zuidoost-2) Gelderland Regio 7 (Zuidoost-3) Limburg
• Patiëntenfolders
In navolging van de nieuwe folder voor volwassenen bleek nog een kleine tekstwijziging nodig. Deze tekstwijziging is afgestemd met de VHL en TRIX gebruikersgroep. De gewijzigde versie is 12 mei 2014 onder de professionals van de ziekenhuizen verspreid en is ook te raadplegen op de Sanquin website onder de rubriek Unit Transfusiegeneeskunde; patiëntenfolders.
• Bloedproducten in de DBC-systematiek
Naar aanleiding van gesprekken met DBC onderhoud had Sanquin graag de ZA codes in de prijslijst opgenomen, echter de interpretatie van de juiste code is niet of moeilijk te maken. De NZa/DBC codering is een verantwoordelijkheid van de ziekenhuizen. Het aandachtspunt met betrekking tot formulering en gebruik van de juiste codering zal in VHL en NVKC worden opgepakt.
Pagina 8 van 8
• Medische Advies Raad (MAR) Sanquin
Doel van de MAR is het rapporteren en adviseren aan RvB over medisch-farmaceutische zaken met betrekking tot kwaliteit en veiligheid van (bestaande en nieuwe) bloed- en weefselproducten en
donorveiligheid. De adviezen worden zoveel mogelijk gebaseerd op wetenschappelijke argumenten, welke geplaatst zijn in het perspectief van nationale en internationale regelgeving. De MAR houdt rekening met ontwikkelingen, (voorgenomen) beleid van zusterorganisaties, kosten en kosteneffectiviteit. De MAR adviezen worden vastgelegd in richtlijnen waarbij de implementatie en afstemming via secretaris loopt.
• Overige
Sanquin heeft de LGR geïnformeerd over de genomen maatregelen die Sanquin heeft voorbereid tijdens de Nucleair Security Summit top (wegafsluiting, bereikbaarheid ziekenhuis en afnamelocaties) en de maatregelen die zijn genomen om de risico’s rondom de bloedvoorziening voor deze periode te beperken.
Sanquin heeft samen met betrokken ziekenhuizen het NoodNet getest. Tijdens de Nucleair Security Summit hebben zich voor de bloedvoorziening geen incidenten voor gedaan.
.
