Proeftuinen ontharding
Laurens Vanden Eynde
Directie Gebiedsontwikkeling Departement Omgeving
25/03/2021 │1
Proeftuinen ontharding
Laurens Vanden Eynde
Directie Gebiedsontwikkeling
‘Verharding’ is de oppervlakte waarvan de aard en/of toestand van het bodemoppervlak
gewijzigd is door het aanbrengen van artificiële, (semi-) ondoorlaatbare materialen waardoor
essentiële ecosysteemfuncties van de bodem verloren gaan (woningen, wegen, andere
constructies, …) .
Ruimterapport Vlaanderen (RuRa) - Een ruimtelijke analyse van Vlaanderen, 2018
‘Ontharden’ is het fysisch wegnemen van verharding op het terrein,
en zo doende ecosysteemfuncties van de bodem herstellen
definities
Deze definitie is gebaseerd op de definitie die de Europese Commissie hanteert voor ‘soil sealing’,
‘the destruction or covering of soils by buildings, constructions and layers of completely or partly impermeable artificial material (asphalt, concrete, etc.). It is the most intense form of land take and is essentially an irreversible process’ (Jones et al., 2012, p. 19).
ruimtelijke staat van Vlaanderen
open ruimte
ruimtelijke staat van Vlaanderen
ruimtebeslag
ruimtebeslag in Vlaanderen
33 %
ruimtelijke staat van Vlaanderen
verharding
effectieve verharding
14,2 %
Ruimte Rapport 2018 (RuRa)
…
bouwverichten Sint-Jozefskliniek
ons ruimte-
beslag neemt dagelijks toe
met 6 à 7,3 ha/dag
bijkomend ruimtebeslag van 7,33 ha/dag
vb. projectie dagelijks ruimtebeslag op stad Leuven
ruimtebeslag
… wat als we gewoon door doen ?
ruimtebeslag
‘Modelling urban expansion and its hydrological impacts’, PhD, 2010, KU Leuven - Poelmans, L.
Betonrapport - Natuurpunt (data Vlaamse Overheden en VITO)
Ontharding De Zevensprong, Leuven
ontharden
waarom ?
©Studio Basta - Texture - Kortrijk
ontharden als
ontwikkeling
ontharden als tool voor
ontsnipperen en verdichten van de ruimte
©Jasper Leonard – Belgium recized
©Studio Basta - Texture - Kortrijk
ontharden als
ontwikkeling
sloop als onderdeel van
ruimte maken
…
open ruimte
biedt vele voordelen
wisselwerking met de
bebouwde ruimte
ruimtebeslag
‘betonstop’
wordt
‘bouwshift’
ontharden, noodzaak en ruimtelijke bijsturing
ruimtebeslag
grafieken noodzakelijke vermindering ruimtebeslag - Hans Leinfelder (KU Leuven), bewerkt
inzetten op en hertekenen van de bebouwde ruimte
(verhogen van het ruimtelijk rendement d.m.v. verweven, verdichten, intensifiëren, etc.)
twee gekoppelde dynamieken
…
... en gelijktijdig inzetten op de open ruimte (ontwikkelen en versterken van de open ruimte).
…
twee gekoppelde
dynamieken
Maar ook durven gommen om ons ruimtebeslag terug te dringen.
en de verharding te verminderen en efficient hertekenen
twee gekoppelde
dynamieken
Enschede-Fietsen-Vliegbasis-Twente-1
stimuleren van pioniers
proeftuinen ontharding
kaart procescoördinatie PO18 - Architecture Workroom Brussels
2 projectoproepen – 44 geselecteerde projecten – 10 mio euro subsidies
Externe ondersteuning om ambities op te schalen
25/03/2021 │27
schema procescoördinatie PO18 - Architecture Workroom Brussels …
…
we verharden sneller bij, dan we ontharden
…
schema procescoördinatie PO18 - Architecture Workroom Brussels
…
tijd om een versnelling hoger te schakelen
…
… naar een onthardingsprogramma
schema procescoördinatie PO18 - Architecture Workroom Brussels
schema Open Ruimte Beweging, op(en)ruimen - Architecture Workroom Brussels
onthardingsprogramma i.s.m. de Open Ruimte Beweging (ORB)
…
ontharden +
bodemkwaliteit
/reconstructie
ontharden
+ material hergebruik
ontharden
+ samen werken
PO18 - PROEFTUINEN
ONTHARDING 2018
Oostakkerdorp Gent
Betonschr(a)ap : Ontharding Oostakkerdorp – door stad Gent
vandaag
toekomstbeeld
Breekwerken op de verharde speelplaats van KBK Sint-Paulus, Kortrijk
KBK Sint-Paulus
Kortrijk
Onthardingsevolutie, en toekomstplan - Fort III te Borsbeek
Fort III
Borsbeek
De Zevensprong
Leuven
Evence Coppéelaan Genk
ontharding mock-up tijdens autoloze zondag – Evence Coppéelaan, Genk
Redingenhof Leuven
ontharden in coalitie - Geïntegreerde ontharding Redingenhof, Leuven
25/03/2021 │43
Markt 23, Kerktuin
Wetteren
Markt 23, Kerktuin Wetteren
Ontharding Markt 23 naar Kerktuin, Wetteren
toekomstbeeld
toekomstbeeld
25/03/2021 │45
Koolmijnlaan
Heusden-Zolder
25/03/2021 │46
Parking Groeningelaan Kortrijk
© Stad Kortrijk
What’s next?
Blue deal – “Vlaanderen breekt uit!”
•
Op zoek naar de meest ambitieuze steden en gemeentes
•
Nieuw traject wordt dit voorjaar gelanceerd
Aan de slag
www.vlaanderenbreektuit.be
•
Inspiratie
•
Werkboek
•
Waarom ontharden?
Bedankt voor uw aandacht
©Wagon Landscaping – Boerenhol Park(ing)
Proeftuinen ontharding
Laurens Vanden Eynde
©Studio Basta - Texture - Kortrijk
