Pensioenstelsel. het beste pensioenstelsel ter wereld

(1)

Pensioenstelsel

“…het beste pensioenstelsel ter wereld…”

(2)

Waarom Aanvullend Pensioen? 1

•  Een werkgever kan aan zijn personeel een

guns?ge arbeidsvoorwaarde aanbieden door bij pensioneren een pensioen van 70% van je eindloon aan te bieden.

•  Eventueel ontvangen AOW wordt op dit pensioen in mindering gebracht.

(3)

Waarom Aanvullend Pensioen? 2

•  Dit pensioen vult dus de AOW aan en heet daarom Aanvullend Pensioen.

•  Mensen met een hoog salaris zijn een luxueuze leefs?jl gewend en kunnen die voortzeKen als ze met pensioen zijn.

•  Het kan hoogopgeleiden die heel hun leven bij dezelfde werkgever blijven, veel geld

opleveren.

(4)

Waarom Aanvullend Pensioen? 3

•  Het is bedoeld om de werknemer te binden aan de werkgever.

•  Je bouwt dit pensioenrecht op met 2,50% (of 2,86%) per jaar.

•  Na 40 (of 35) jaar dienstverband is je recht op 70% van je eindloon opgebouwd.

(5)

Wat is het probleem?

•  Je pensioen begint later dan 60 of 65 jaar

•  Je krijgt de 70% van je eindloon niet

•  Je pensioen is niet waardevast

•  Je pensioen wordt extra gekort

•  Je hebt pensioenbreuk opgelopen

•  Deze problemen treden in de regel tegelijk op

(6)

Aanvullend Pensioen

•  Bij Océ, mijn eerste werkgever, had ik al meteen een breuk in mijn Aanvullend Pensioen.

•  Mijn Aanvullend Pensioen is dan ook mislukt.

•  Aanvullend Pensioen heeY me veel “premie”

gekost met lage opbrengst.

(7)

Ongelukkig…

•  Uit armoede ben ik me gaan verdiepen in het pensioenstelsel.

•  Hoe meer ik leerde, hoe enthousiaster ik werd over de AOW: fantas&sch

•  Hoe meer ik leerde hoe slechter ik het Aanvullend Pensioen vond: is niet te

doorgronden en heeY veel nadelen: slecht

(8)

Mijn recht van spreken…

•  Ik heb me verdiept in Aanvullend Pensioen…

•  Werkgever of Aanvullend-Pensioenfonds geven geen antwoord op vragen,

”werknemers hebben toch geen belangstelling voor pensioen”

•  Pensioengerech?gde is geen “klant” van het Aanvullend-Pensioenfonds.

Zwarte Zwanen >> hKps://youtu.be/nf5NaoVWJl4

(9)

Hoe werkt het stelsel?

•  Het gehele Nederlandse pensioenstelsel is opgebouwd uit 4 pijlers.

•  Eén van die pijlers is het Aanvullend Pensioen, daar gaat dit verhaal over.

(10)

Vier pijlers

•  1^e pijler: AOW

•  2^e pijler: Aanvullend Pensioen

•  3^e pijler: Fiscaal sparen

•  4^e pijler: Sparen

Qua totaal uitkeringen zijn AOW en Aanvullend Pensioen ongeveer gelijk.

hKps://nl.wikipedia.org/wiki/Pensioen

(11)

1

^e

pijler: AOW

•  Voor iedereen

•  Omslagstelsel

•  Uitgevoerd door de overheid

•  Betaald uit inkomstenbelas?ng

•  Waardevast

•  Welvaartsvast

– NeKo-neKokoppeling aan minimumloon

(12)

2

^e

pijler: Aanvullend Pensioen

•  Vrijwillig voor de werkgever

•  Uitgevoerd door werkgever en vakbonden

•  Alleen voor werknemers (mannen*)

•  Kapitaaldekkingsstelsel, betaald uit premie

•  Opbouw van uitkeringsrecht gedurende 35 of 40 jaar naar 70% eindloon

•  Zeker waardevast

•  Mogelijk welvaartsvast

* hKps://retro.nrc.nl/W2/Lab/Proﬁel/Pensioen/regelingen.html

(13)

3

^e

pijler: Fiscaal sparen

•  Vrijwillig, zelf regelen met bank of verzekeraar

•  Meestal gaat het om commerciële spaarproducten, met of zonder

verzekeringselement, met ﬁscale concessies en beperkingen

•  Belas?ngvoordeel

(14)

4

^e

pijler: Sparen

•  Zelf regelen, vrijwillig

– Spaarboekje, aandelen, obliga?es – Eigen woning

– Zonnepanelen

– ‘Appeltje voor de dorst’.

•  Geen belas?ngvoordeel

(15)

1 Mijn AOW

•  € 822,62 per maand (sept 2020)

(16)

2 Mijn Aanvullend Pensioen

•  Océ: overgedragen aan Philips

•  Oerlemans: € 2,80 (PMT)

•  Philips: € 564,01 (Philips)

•  ASML: € 25,72 (PME)

•  Onderwijs: € 47,64 (ABP)

•  Samen: € 640,17

(17)

3 Mijn ﬁscaal sparen

•  € 0

(18)

4 Mijn sparen

•  € 20 000 ontvangen wegens apoop van meerdere Aanvullende Pensioenen

•  Eigen huis zonder lening

•  Zonnepanelen

•  Fatsoenlijke auto

•  € 195 000 spaargeld = € 1083 per maand

Van 60 tot 75 = 15 jaar = 180 maanden

€ 195 000 / 180 = € 1083 per maand

–  Waarom 60 tot 75?

(19)

Per maand te besteden

•  Mijn AOW: € 822

•  Mijn Aanvullend Pensioen: € 640

•  Mijn ﬁscaal sparen: -

•  Mijn sparen: € 1083

•  Totaal: € 2545

•  Lage maanduitgaven door asetaald huis, auto en zonnepanelen

–  Ik heb nog nooit zo veel inkomen gehad (± € 2500) –  Nog nooit zo lage maanduitgaven gehad (± € 800)

(20)

Problemen

•  AOW

– Geen problemen

•  Aanvullend Pensioen

– Complex, duur, onrechtvaardig, riskant, star, …

•  Fiscaal sparen

– Complex, woekerpolissen

•  Sparen

– Je moet inkomen over hebben

(21)

Aanvullend Pensioen: construc?e 1

•  DE PREMIE

– premie = geld van 1 dag per week werken

•  Dit gebeurt vanaf begin deelname tot aan pensioengerech?gde leeYijd

– gedurende 35 of 40 jaar.

(22)

Aanvullend Pensioen: construc?e 2

•  DE POT

– Ook wel Het Fonds genoemd

– Gedurende 35 of 40 jaar premie-inleg in een gezamenlijke pot geld

– Beheer van deze pot door sparen en beleggen

•  voor renteopbrengst

•  voor dividendopbrengst

•  voor koerswinst

(23)

Aanvullend Pensioen: construc?e 3

•  HET PENSIOEN

– Op je pensioenleeYijd wordt uit de grote pot een levenslange lijfrente voor jou betaald

– Deze lijfrente vult je AOW aan tot 70% van je eindloon

•  Voor?jdig overlijden laat opbouw vervallen

– ten gunste van de overlevenden

(24)

Aanvullend Pensioen: construc?e 4

Philips cao A = voor de laagbetaalden

•  LeeYijd 25: start opbouw

•  LeeYijd 65: start AOW en pensioen

•  LeeYijd 75: overlijden

start opbouw start AOW en pensioen dood 25 jaar 65 jaar 75 jaar 100%

70%

€ 800

varieert AOW Aanvullend

Pensioen

(25)

Aanvullend Pensioen: construc?e 5

start opbouw start pensioen start AOW dood 25 jaar 60 jaar 65 jaar 85 jaar 100%

70%

€ 800

•  Philips cao B = voor de hoogbetaalden

– LeeYijd 25: start opbouw – LeeYijd 60: start pensioen – LeeYijd 65: start AOW

– LeeYijd 85: overlijden

Aanvullend Pensioen

varieert AOW

(26)

Aanvullend Pensioen: duur 1

•  Premieoverdracht wordt geregeld door werkgever, vakbonden en pensioenfonds.

•  Deelnemer heeY geen zicht op de ﬁnanciële overdrachten.

•  Hoe hoog is de premie dan? Ongeveer 20%

van het loon. Een deelnemer werkt 1 dag per week voor het pensioenfonds.

•  Dit is onvoorstelbaar veel.

(27)

Aanvullend Pensioen: duur 2

•  Onvoorstelbaar… uit te drukken in miljarden €

•  Hoeveel nullen heeY een miljard?

•  Hoe groot is de gezamenlijke pensioenpot?

•  Hoeveel belas?nggeld zit er in?

•  Hoe groot is de staatsschuld?

•  Hoe groot is de som van de aardgasbaten?

(28)

Aanvullend Pensioen: duur 3

•  Hoeveel nullen heeY een miljard?

•  1 miljard = € 1000 000 000 >> 9 nullen

•  Hoe groot is de gezamenlijke pensioenpot?

•  1600 miljard = € 1 600 000 000 000

•  Hoeveel belas?nggeld zit er in de pot?

•  400 miljard = € 400 000 000

•  Hoe groot is de staatsschuld?

•  400 miljard = € 400 000 000 000

•  Hoe groot is de som van de aardgasbaten?

•  300 miljard = € 300 000 000 000

(29)

Aanvullend Pensioen: complex 1

•  HeeY kenmerken van kapitaaldekking.

•  HeeY de problemen van kapitaaldekking.

– Enorme bedragen moeten door 40 jaar voor- en tegenspoed geloodst worden.

– OnKrekt besteedbaar inkomen aan de economie.

– Verstoort de rente door enorme aanbieder op de geldmarkt te zijn. Drukt de rente omlaag en heeY daar zelf last van.

(30)

Aanvullend Pensioen: complex 2

•  HeeY kenmerken van omslagstelsel.

•  Is dat een nadeel?

•  Het is geen ‘appeltje voor de dorst’.

•  Er wordt geld gespaard waarvoor te zijner ?jd

‘de fruiKeler appels moet telen’.

•  Onhoudbaar bij vergrijzing.

– (AOW is wel houdbaar bij vergrijzing)

(31)

Aanvullend Pensioen: complex 3

•  Het is een contract waar veel voor betaald is

•  Wijzigingen die de hoogte van de uitkering beïnvloeden zijn contractbreuken.

•  Vanaf 1990 worden ook vrouwen toegelaten, dat is geen contactbreuk.

•  AOW niet meer volledig aanvullen is wel contactbreuk.

•  Niet meer waardevast is contactbreuk.

– Mijn PME is al 25% gekort

(32)

Aanvullend Pensioen: complex 4

•  Grote speler op de mondiale geldmarkt.

– Amerikaanse tolwegen – Michael Jackson

– Aardolie en steenkool

– V&D faillissement in opdracht van een Nederlands pensioenfonds.

– Volgt de Hema?

hKps://www.maxvandaag.nl/sessies/themas/geld-werk-recht/pensioenfondsen- spelen-rol-in-ondergang-vd/

(33)

Aanvullend Pensioen: onrechtvaardig 1

•  Ieder legt het geld van 1 werkdag per week in.

•  Hen van Seccelen heeY dat 28 jaar in de bouw gedaan, zakken cement naar boven dragen.

•  Zijn pensioen: € 379 per maand

– Uitkeringsduur: (75 – 65) x 12 = 120 maanden – Totaal te ontvangen: 120 x 379= € 45 000

•  Hij is hier heel tevreden mee.

•  Zijn andere pensioenen zijn afgekocht.

(34)

Aanvullend Pensioen: onrechtvaardig 2

•  Ieder legt het geld van 1 werkdag per week in.

•  Jan Coenders heeY dat 35 jaar gedaan, zijn werk was: nadenken bij de CV.

•  Zijn pensioen: € 2700 per maand

– Uitkeringsduur: (85 – 65) x 12 = 240 maanden – Totaal te ontvangen: 240 x 2700 = € 648 000

•  Vergelijk € 45 duizend met € 720 duizend: factor 14.

(35)

Aanvullend Pensioen: onrechtvaardig 3

•  Er zit 400 miljard belas?nggeld in.

•  Daar heeY mijn vader ook aan meebetaald en niets voor teruggekregen, hij was boer.

•  Dit geldt voor alle zelfstandigen en ook voor werknemers zonder Aanvullend Pensioen.

(36)

Aanvullend Pensioen: riskant 1

•  Hoe loods je zulke kapitalen door ﬁnanciële crisissen en oorlogen?

•  Wat heb je aan pensioen als er geen bakker meer is om brood voor je te bakken?

– Het is uiteindelijk toch een omslagstelsel…

(37)

Aanvullend Pensioen: riskant 2

•  Hoe los je de verstoring van de geldmarkt op?

•  De pensioenfondsen hebben last van lage rente.

•  De pensioenfondsen veroorzaken zelf de lage rente.

(38)

Aanvullend Pensioen: riskant 3

•  Hoe hoe je de beleggers in de hand?

–  geld verspillen

–  goede bedrijven overnemen, leeghalen en failliet laten gaan, zoals V&D

•  Hoe werkt dit?

V&D is opgekocht door KKR, een groot Amerikaans opkoopfonds, waarin de Nederlandse pensioenfondsen ABP en PFZW miljarden beleggen. KKR kreeg V&D in bezit en verkocht vervolgens al het onroerend goed. Dit leverde KKR ongeveer 1 miljard aan winst op.

Vervolgens kocht een ander groot Amerikaans opkoopfonds V&D over, Sun Capital. Ook daarin zit veel Nederlands pensioengeld. Zij laten het warenhuis nu failliet gaan.

hKps://www.maxvandaag.nl/sessies/themas/geld-werk-recht/pensioenfondsen- spelen-rol-in-ondergang-vd/

(39)

Aanvullend Pensioen: star 1

•  Het is een contractstelsel.

– Je legt 35 of 40 jaar lang 1 werkdag per week in en daar krijg je 70% van je eindloon voor terug, van pensioenleeYijd tot je overlijden.

•  Wijzigingen hierin zijn moeilijk, wil je geen contractbreuk plegen.

(40)

Aanvullend Pensioen: star 2

•  Wijzigingen kunnen alleen met een ‘knip’.

– Nadeel: maakt het nog complexer

– Realiteit: de fondsen wijzigen wel en doen dit meestal zonder knip.

•  Wijziging = contractbeuk

(41)

Aanvullend Pensioen: star 3

•  Voorbeelden van wijzigingen

– PensioenleeYijd veranderen: contractbreuk – Niet meer waardevast: contractbreuk

– AOW-gat: contractbreuk

(42)

Voor wie is het zo goed?

•  De aanvullende pensioenen keren veel geld uit aan voormalige hoogbetaalde trouwe

werknemers.

(43)

Mijn mening

•  Stop met de aanvullende pensioenen en besteed het geld aan de AOW.

– OF verdubbel de AOW

– OF verlaag de AOW-leeYijd – OF van allebei iets.

(44)

De pensioencrisis

•  HeeY iedereen het wel in de gaten: we zijn al 25% kwijt.

– Geld wegsmijten aan hoge salarissen in Londen en New York.

– Gokken op de aandelenmarkten met complexe ﬁnanciële producten.

•  bpfBouw (nr 4) heeY netjes gewerkt, nu wel enige last van corona

(45)

Oplossing 1

•  Stoppen met het Aanvullend Pensioen?

•  Zal niet meevallen: we hebben een moloch gecreëerd die super mach?g is.

(46)

Oplossing 2

•  Drie maatregelen nemen

1.  SIMPEL 2.  SIMPEL 3.  SIMPEL

(47)

Simpel 1: neKo

•  Van bruto naar neKo

–  Complex is dat je niet van te voren weet hoe de neKo uitkering zal uitvallen omdat je de

belas?ngpercentages over 40 jaar niet kunt voorzien.

•  De overheid haalt 400 miljard uit de pot.

–  Geen staatsschuld meer…

•  De premies worden voortaan uit neKo betaald.

•  De uitkering wordt neKo.

(48)

Simpel 2: eigen potje

•  Per deelnemer wordt een potje aangehouden

•  Je bouwt een potje op en niet een uitkeringsrecht

•  Het potje komt in Box 3 van de belas?ng

– Je potje is vrijgesteld van vermogensbelas?ng, net als je eerste huis (van mij hoeY dat niet).

(49)

Simpel 3: jaaropgave

•  Je ontvang een jaarlijkse opgave

–  Saldo per 1 januari

–  Opbrengst in het voorbije jaar –  Saldo per 31 december

•  Opgave van de hoogte van een lijfrente als de pot NU omgezet zou worden

–  Bij de huidige rente en de huidige levensverwach?ng –  Historisch overzicht van deze lijfrentebedragen

–  Op pensioenleeYijd daadwerkelijk van pot > lijfrente

(50)

Overgang 1

•  Verplicht het pensioenfonds om zijn

contractuele verplich?ngen na te komen

– Veranderingen in pensioenleeYijd en

waardevastheid met terugwerkende kracht ongedaan maken

(51)

Overgang 2

•  Breng 400 miljard euro over naar de schatkist

(52)

Overgang 3

•  Pensioenfondsen in nood gaan failliet

– De werknemers zijn de schuldeisers – Curatoren zorgen voor doorstart

•  Voer het simpele stelsel in met de opbrengsten uit het faillissement als startkapitaal.

•  Voortaan miljoenen bewakers, want iedereen begrijpt het.

(53)

Pensioenakkoord

•  Individuele potjes is prima.

•  Geen verantwoording van de uitkering is funest

– Fondsbeheerders krijgen de vrije hand

– Fondsbeheerders hebben een buitengewoon slechte reputa?e.

•  Niet dit pensioenakkoord.