1
|
Destigmatisering van Psychische Problemen
Marieke Pijnenborg
Klinische Psychologie en Experimentele Psychopathologie, Rijksuniversiteit Groningen Langdurige zorg, GGZ Drenthe
stigma
Nederlandse initiatieven voor/
door professionals
26 oktober 2015
Ik heb zelf ook een bril (blog)- Menno Oosterhoff
Er komt vast een tijd dat spreken over psychische aandoeningen net zo wordt als
spreken over lichamelijke aandoeningen. Soms doe je het wel en soms doe je het niet, want het blijft iets persoonlijks. En voor beide geldt dat het iedereen kan overkomen.
Zoals ik laatst ergens las: It’s a disease, not a decision..
Wegwijzer stigmabestrijding GGZ
http://www.samensterkzonderstigma.nl/over-stigma/kennisbank/
Wat werkt (niet)?
Meer kennis leidt niet zonder meer tot minder stigma (massamedia bursts werken maar kort en hebben wel effect op kennis maar niet op gedrag)
Biogenetische verklaring kan averechts werken
Nadruk op psychosociale, veranderbare oorzaken
Afstemming op doelgroepen (hulpverleners! )
Bevorderen van contact
Lokale initiatieven
* Handboek destigmatisering Van Weeghel et al. 2016
Zelf-stigma*
Niet focussen op erkenning ziek-zijn (ziekte-inzicht)
Herstel georiënteerde, normaliserende boodschappen (continuüm, netwerk?!)
Interventies richten op het verbeteren van participatie
Wees empathisch, gelijkwaardig en geïnteresseerd
Breng in kaart in welke domeinen iemand stigma-
gerelateerde problemen heeft en daar interventies op richten
* Staring et al. H8 In Handboek destigmatisering Van Weeghel et al. 2016
Interventies zelf-stigma*
Er zijn maar weinig programma’s tegen zelf- stigma goed onderzocht**
* Staring et al. H8 In Handboek destigmatisering Van Weeghel et al. 2016
**Griffiths, 2014, World of Psychiatry
REFLEX
Module Stigma
Wat is stigma?
Wat zijn de consequenties van zelf-stigma?
Formuleren helpende cognities
Geen effect op zelf-stigma (RCT n=131, effectmaat erin en verwijzing)
Veelbelovend:CORAL tool en Photovoice
CORAL TOOL: disclosure in werksituaties (Henderson et al., 2013)
Significant inder beslissingsstress en vaker betaalde baan
PHOTO VOICE (Russinova, 2014)
Significante positieve effecten op zelfstigma en gebruik proactieve strategieen om met waargenomen stigma om te gaan
Stigma en victimisatie
Victimisatie voorspelt zelf-stigma (.23, p<.05)*
Victimisatie komt veel voor**:
39% ernstige fysieke dreiging
51% fysiek geweld
32% seksuele victimisatie
*Horsselenberg et al, onder revisie Plos One
** Bengtsson-Tops & Ehliasson 2012, J. Psychiatric Ment. Health Nurs.
Pilot BEATVIC
Uitvallers: 7
Mensen die bleven boksen: 9 Volgende stap: RCT
Resultaten subjectief
Door de training…
- Sta ik steviger in mijn schoenen - Voel ik me veiliger op straat
- Herken ik gevaarlijke situaties sneller - Geloof ik meer in mijn eigen kracht - Heb ik meer zelfvertrouwen
- Voel ik mijn grenzen beter aan - Geef ik mijn grenzen beter aan
Resultaten subjectief
- Ben ik afgevallen, betere conditie.
- Ben ik begonnen met sporten - Drink ik geen alcohol meer.
- Heb ik een tevreden gevoel over mezelf.
- Heb ik meer zelfvertrouwen.
- Durf ik meer.
- Weet ik dat ik meer kan dan ik dacht.
- Ben ik minder bang voor hangjongeren.
- Loop ik rechterop in plaats van ingedoken.
- De training hielp me in een moeilijke tijd.
Take home message
Bedankt!!
Jaap van Weeghel Elise van der Stouwe Gerdie Kienhorst
Bertine de Vries Job van t Veer
Jooske van Busschbach Ellen Horsselenberg Tonnie Staring
Liset van der Meer Lian van der Krieke Mark van der Gaag Kim Helmus
Iwan Kramer
Annerieke de Vos Liset van der Meer
Esther Sportel Andre Aleman
