DOORONTWIKKELEN EN VERBETEREN:
EVALUATIE POLTIEWET 2012
Paul ‘t Hart
Universiteit Utrecht &
Nederlandse School voor Openbaar Bestuur
This project has received funding from the European Research Council (ERC) under the European Union’s Horizon 2020 research and innovation programme (grant agreement No694266)
DE OPDRACHT
Binnen 5 jaar na inwerkingtreding wet
Verslag over ‘doeltreffendheid en de effecten van de wet in de praktijk’
Via minister naar Staten-Generaal
DE COMMISSIE
Drs. Wim Kuijken (vz), Deltacommissaris Mr. Winnie Sorgdrager, Raad van State Gen bd Peter van Uhm, vrm CDS
Prof Sandra van Thiel, Radboud Universiteit Peter Gortzak, APG
Prof Frans Leeuw, WODC & Universiteit Maastricht Prof Paul ‘t Hart, Universiteit Utrecht & NSOB
PM: prof. Alexander Rinnooy Kan (2013-2016)
EEN NIEUW BESTEL…
EEN NIEUWE
ORGANISATIE…
WAAROM DEZE EVALUATIE GEEN EENVOUDIGE KLUS WAS
Context: Voorgeschiedenis, voorganger, politiek klimaat Locus: Wet, organisatie en/of ketens & netwerken
Focus: Ontwerp, proces, prestaties, effecten Gezichtspunt: systeem, operatie, mensen
Object: complexiteit, veranderdynamiek en herijking Data: beschikbaarheid, hard/zacht, relevantie
Deskundologen: stevige meningen maar geen of matige offertes
WAT WE NIET HEBBEN WILLEN DOEN
# Oordelen alsof invoering van wet en organisatie ‘af’ zijn
# Fouten vinden en schuldigen zoeken
# Alles baseren op extern onderzoek en op view from the top
# Naast wetsevaluatie, bestelanalyse en voortgangsmonitoring ook nog een ‘diepe’ organisatiedoorlichting van het korps doen
# In een oester werken en dan een rapport ‘dumpen’
# De boodschap begraven in stapels onderzoekspapier
ONS OBJECT: DE BELEIDSLOGICA ACHER DE WET
ONS BEOORDELINGSKADER
Werkt het?
- Effectiviteit: prestaties en effecten - Doelmatigheid: kosten/baten balans
Past het?
- zijn rechtstatelijke waarden geborgd?
- zijn bevoegdheden, verantwoordelijkheden en verantwoording in evenwicht?
- Is er sprake van checks and balances tussen de
verschillende legitieme belangen en partijen in het bestel?
ONZE AANPAK
Voorstudie (2015); raamwerk, tussenschets en case study
Veldbezoeken in alle eenheden en bij alle gremia (2013-17) Klankbordgroep (2013-17)
Doorontwikkeling design en deelstudies (2016-17)
Andere recente rapporten/evaluaties (2016-17)
DEELSTUDIES
Deelstudie 1: Een evenwichtig bestuurde politie? Onderzoek naar de juridische status van de nationale politie (RUG/Pro Facto)
Deelstudie 2: De prestaties van de nationale politie (Berenschot/TU Delft) Deelstudie 3: De bedrijfsvoering van de nationale politie (AEF)
Deelstudie 4: De bestuurlijke governance van de politie (EUR/UL)
Deelstudie 5: De historische ontwikkeling van het politiebestel (Radboud)
Studies van student-onderzoeksteams:
Politiehervorming in vergelijkend perspectief: een analyse van internationale politie-evaluaties
Nationale politie, centralisatie en publieke waardering
WAT ONS TROF
Erfenis - Van hoe ver men moest komen, en hoe veel ‘oud zeer’ in systemen, mensen en referentiekaders zat (en zit?)
Ambitie - De ‘gewaagdheid’ van de beleidslogica achter de wet en het inrichtingsplan
Commitment - Hoe ondanks alles vrijwel iedereen het basisidee omarmde en probeerde er het beste van te maken
Onzekerheid - Hoezeer de politie (net als andere partijen in het
strafrechts- en veiligheidsdomein) in essentie zonder ‘kompas vaart
DE KERN VAN ONS VERHAAL
Doorontwikkelen en verbeteren:
PW2012 ‘staat’ op hoofdlijnen, maar behoeft aanpassingen
Veranderend leiderschap:
Een ‘adaptieve’ en gelaagde veranderopgave kan niet duurzaam ‘technisch’ en top-down worden gerund
Evenwichtsherstel nodig:
Centralisatiependule is te ver doorgeslagen. Dus: (1) verminder rolcumulatie Min J&V; (2) Verstevig het kansrijke maar broze LOVP; (3) Vergroot lokale (regel)ruimte binnen korps
Leer beter & laat je scherp houden:
Ontwikkel en instutionaliseer M&E-capaciteit; reduceer wildgroei toezicht, maar zorg dat ‘vreemde ogen’
nadrukkelijk blijven meekijken
Maak de NP samen:
Gezamenlijkheid, evenwicht, ruimte, transparantie, verantwoording, identiteit
