Duaal Leiderschap en Management
Frank Berends
Duaal leiderschap
21 en 22 juni 2021
(Potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante
relaties met bedrijven NVT
• Sponsoring of onderzoeksgeld: geen
• Honorarium of andere (financiële) vergoeding: geen
• Aandeelhouder: niet
• Andere relatie: niet
Disclosure belangen spreker
Shared leadership
• Leiderschap is meer dan een kwaliteit van één individu: het is een interactioneel proces
• Onderzoek: zelforganisatie in teams, trio’s, duo’s in sport, kunst, high tech en zorg (Buurtzorg!)
• Bevordert:
– Initiatief
– Eigenaarschap, draagvlak en verantwoordelijkheid – Kwaliteit beslissingen door inzet kennis en ervaring – Innovatie en creativiteit
– Elkaar aanspreken en corrigeren
– Minder energieverlies door bureaucratie en controle
• Mits goed ingezet!
De kracht van duaal leiderschap
• Constructieve spanning inhoud – bedrijfsvoering. Empowerment professionals, inhoud én service
• Synergie: verschillen in rollen, stijlen, kwaliteiten benutten
• “Systemische representativiteit”, voorleven als subsysteem
• Elkaar scherpen, tegenspraak organiseren, blinde vlek
• Sun Tzu: de kunst van oorlog voeren
• Werk verdelen, continuiteit garanderen
Constructieve
spanning inhoud-bedrijfsvoering
• samenhang en evenwicht
inhoud, kwaliteit, organisatie, service, stijl, kosten en opbrengsten
• empowerment professionals
mee-verantwoordelijk maken, ook voor bedrijfsvoering
• 2 leercycli Jan Vissers:
logistiek (wanneer en hoeveel) en inhoud (wat en hoe)
6
Optimale dynamiek inhoud- bedrijfsvoering
diagnose fase therapie fase
Zorgprogramma / Klinisch pad: wat en hoe Logistieke organisatie: wanneer en hoeveel
Verschillende DBC’s Performance
- wachttijd - doorlooptijd - capaciteitsinzet
Outcomes
Veranderde inzichten logistieke organisatie
Veranderde inzichten
zorgprogramma / klinisch pad
Expertgroep – inhoudelijke ontwikkeling Doelstellingen en kaders vanuit organisatie
Synergie door verschil
• verschillen in rollen, stijlen en kwaliteiten benutten.
Niemand is even goed in alles
• als duo meerdere soms strijdige rollen en stijlen parallel of afwisselend kunnen inzetten, al naar gelang de vereisten van de situatie
• Synergie maakt blij en dat voelen medewerkers
Leiderschap en elementen
Presence Vuur
WILLEN
-passie, energie -doelgerichtheid -kracht
-doorzetten
Lucht
DENKEN -visie
-creativiteit -beweeglijkheid
Water
VOELEN -verbinden -afstemmen -coordineren -proces
Aarde
DOEN -realiseren -structuur -organiseren -afmaken
Gedrag bij conflicten
Doordrukken
Ontlopen
Probleem aanpakken
Meegaan Compromis
sluiten
Zorg om de ander
Zorg om jezelf
+ +
-
Met dank aan Twynstra Gudde
“Systemische representativiteit”
• Belichamen en containen van diversiteit in het systeem
• Subsysteem, “particle” van het systeem
• Ouders van de organisatie
• Voorleven, modeling van de gewenste cultuur
• Parallelprocessen
Elkaar inspireren, coachen en scherpen
• Elkaar aanspreken en durven trotseren in conflict
• Tegenspraak en countervailing power organiseren, eigen blinde vlek beperken
• Elkaar steunen en coachen in je ontwikkeling
Sun Tzu: de kunst van oorlog voeren
• Good guy – bad guy
• Het Griekse koor
• Strategisch en tactisch manoeuvreren: wanneer samen,
wanneer wie wat laten doen
Werk verdelen, continuiteit garanderen
• Elkaar vervangen
• Continuiteit bij vertrek van een van de twee
• Met z’n tweeen kan je je aandacht beter verdelen
voorwaarden voor duaal succes 1
• bewuste match bij samenstelling duo:
– complementaire kwaliteiten en stijlen – chemie
– Gedeelde missie en visie en managementdrive
• Leiderschaps en managementcompetenties
• Inhoudelijk “gezag” bij professionals
• Voldoende tijd voor managementtaak manager Zorg
• Duidelijke verdeling taken en portefeuilles
voorwaarden voor duaal succes 2
• Tijd voor reflectie, sparren, feedback en plezier
• Samen zichtbaar
• Niet te close
• Duaal overleg met leidinggevenden
• Duaal kompas en ontwikkelplan
• Duaal management development
• Vaardig in conflict en onderhandelen (met elkaar)
Wat dus vaak mis gaat…1
• Geen bewuste match bij aanstelling
• Onvoldoende chemie en complementariteit, kennen elkaar niet
• Geen expliciete gedeelde visie, Kompas en ontwikkelplan
• Manager Zorg kiest niet echt voor de taak en is niet vaardig, geen
“partij” voor de manager Bedrijfsvoering
• Manager Zorg heeft onvoldoende uren voor de taak
• Manager Zorg komt niet aan leiderschap toe en is onzichtbaar
Wat dus vaak mis gaat…2
• Partners houden elkaar uit de wind en vermijden conflict
• Geen tijd maken voor overleg en sparring
• Ze stralen hulpeloosheid uit in plaats van leiderschap
• En wat denk je nog meer….?
Sturing, Leiderschap en Managen
Sturing:
• Innerlijke motieven, innerlijk kompas
• Zingeving/Spiritualiteit Leiderschap:
• Inspiratie, Passie Managen:
• “Aards” de dingen voor elkaar krijgen: Faciliteren en
Contracteren
Duale Sturing, Leiderschap en Management
Waartoe?
• Gedeelde Missie Waarheen?
• Gedeelde doelen, richting
Wat?: output, outcome, target, objectives
• Gedeelde resultaten Waarlangs?: throughput
• Gedeelde gedachten over de weg, het proces,
samenhangende acties, hoe
Sturing, Leiderschap en Managen
Eerst zelf:
• “Practice what you preach”, “Geef het goede voorbeeld”,
“ Leef” het voor
Dan het duo, inspireer en manage elkaar
• “Practice what you preach”, “Geef het goede voorbeeld”,
“ Leef” het voor
• Manage dan de anderen
Weet wie je zelf bent
Skill: ken jezelf!
• Eigen missie, visie
• Ambities, doelen
• Sterke kanten
• Zwakke kanten
• Patronen
• Etc…….
Weet wie de ander is
Skill: ken de ander!
• Missie, visie
• Ambities, doelen
• Sterke kanten
• Zwakke kanten
• Patronen
• Etc…….
Dan pas het duo
• Eigen beperkingen, beperkingen van duaal partner en beperkingen van duo zijn de beperkingen van de
organisatie (O.a. beperkingen in Skills)
• Eerst zelf, daarna samen de zaken oplossen en de dingen
voordoen, voorleven (Style en Skills)
Dan pas het duo
• Wat weet je van elkaar over:
– Missie
– Behandelvisie – Ambities, doelen
– Sterke en Zwakke punten
– Etc.
Dank voor Uw aandacht
Frank Berends