1
Martin van Staveren
Risicoleiderschap voor Kwaliteit
Staat voor anders omgaan met risico’s
Wie is dr. ir. Martin van Staveren MBA?
Visie – Missie – Actie
VISIE: risicomanagement wordt te ingewikkeld gemaakt, met de
illusie van volledige controle.
MISSIE: doelen en ambities helpen verwezenlijken, door anders
omgaan met (kwaliteits)risico’s.
ACTIE: mensen in organisaties helpen met een andere –
effectievere - aanpak voor omgaan met (kwaliteits)risico’s.
Wie zijn jullie?
3
Wat doen jullie?
a. Kwaliteitsadviseur b. Kwaliteitsmanager c. Risicoadviseur
d. Risicomanager e. Overig
Waar werken jullie?
a. Waterschap
b. Gemeente of provincie c. Zorg
d. Bouw & Infra
e. Overig
Welke ervaring hebben jullie?
a. Kwaliteitsmanagement b. Risicomanagement c. Risicogestuurd werken d. Risicoleiderschap
e. Geen van de vier
INHOUD
+ Kennismaking
+ Risicoleiderschap & kwaliteit:
+ Waarom?
+ Wat + Hoe?
+ Twee vaardigheden vanuit overtuigingen
5
OVERTUIGINGEN
Risicoleiderschap vanuit 4 spannende vragen
1. Wat zijn je overtuigingen over (kwaliteits)risicomanagement?
2. Hoe zijn die overtuigingen ontstaan?
3. Zijn je overtuigingen functioneel om je kwaliteitsdoelen te realiseren?
4. Hoe kan je overtuigingen veranderen voor het ontwikkelen van risicoleiderschap?
Waarom risicoleiderschap?
Waarom risicoleiderschap?
a. Stabiel b. Zeker
c. Gecompliceerd d. Eenduidig
a. Volatiel b. Uncertain c. Complex d. Ambigu Technologie
Technologie Klimaat
Klimaat Demografie
Demografie
Waarom Risicoleiderschap?
Gecompliceerd Tamme vraagstukken
Complex
Wilde vraagstukken
7
Waarom Risicoleiderschap?
+ Gedragsmatig complex + Dynamisch systeem
Complex Wilde vraagstukken
Waarom Risicoleiderschap i.r.t Kwaliteit?
Wat is risicoleiderschap?
Wat is risicoleiderschap?
risico + leiderschap
9
Wat is risico?
Wat is Risico?
Effect van onzekerheid op een doel
Wat is Risico?
Effect van onzekerheid
op een kwaliteitsdoel
Wat is Kwaliteitsrisico?
11
Effect van onzekerheid op een doel
Risico = Perceptie
Situatie-gebonden Veranderlijk
Subjectief
Wat is leiderschap?
Wat is Leiderschap?
+ VUCA-wereld + Formeel
+ Informeel
Wat is Leiderschap?
Doelgericht Diversiteit
Durven
Doen
13
Doelgericht
(durven) omgaan met onzekerheden
Wat is Risicoleiderschap?
Wat is Risicoleiderschap?
Doelgericht
durven omgaan met onzekerheden
Expliciet
Gestructureerd
Realistisch
Hoe werkt risicoleiderschap?
Hoe werkt risicoleiderschap?
Doelgericht durven omgaan
met (kwaliteits)onzekerheden …
in dat wat je al doet!
15
Hoe werkt risicoleiderschap?
6 stappen 1 Welk doel?
2 Welke risico’s?
3 Hoe groot zijn ze?
4 Wat al dan niet doen?
5 Werken de maatregelen?
6 Hoe communiceren
3 vragen 1 Wat wil je
2 Wat is onzeker, voor wie?
3 Wat ga je doen, met wie?
Hoe werkt risicoleiderschap?
Door risicogestuurd te werken …
Toepassen van de 6
stappen of 3 vragen
in dat wat je al doet!
Hoe werkt risicoleiderschap?
Toepassen van de 6 stappen of 3 vragen in dat wat je al doet!
Hoe werkt Risicoleiderschap?
Risicomanagement
&
risicomanager
Risicoleiderschap
&
risicoleider
17
Risicoleiderschap
1. Welke kenmerken maken het verschil?
2. Welke vaardigheden heb je daarvoor nodig?
Risicoleiderschapsvaardigheden
Nr. 6: Organiseren van risico-eigenaarschap Nr. 9: Uitnodigen tot omgaan met risico’s
=> Hoofdrol voor je overtuigingen
Wat is een overtuiging?
Een voor waarheid aangenomen betekenis van een waarneming (Peter Stam, 2011)
⇒ Model van de werkelijkheid
⇒ Zelf gemaakt & krachtig
⇒ Zelf te veranderen
EEN RISICOLEIDER ORGANISEERT ÉN NEEMT ZELF RISICO-EIGENAARSCHAP
1. Stuurt op risico-eigenaarschap vanuit doelverantwoordelijkheid 2. Laat risicosturing opnemen in functieprofielen en dito gesprekken 3. Laat risicosturing opnemen in opleidingen
4. Houdt zich aan risicoafspraken en wijkt er vanaf als de situatie dat vraagt 5. Neemt zélf risicoverantwoordelijkheid voor zijn of haar doelen
Risicoleiderschap - Vaardigheid 6
19
EEN RISICOLEIDER NODIGT UIT TOT OMGAAN MET RISICO’S
1. Benut de kracht van overtuigingen
2. Overtuigt met de combinatie van ratio en emotie 3. Benut daarvoor de technieken van storytelling
4. Is zich bewust van de voorwaarden voor risicogestuurd werken 5. Geeft zelf het goede voorbeeld, door zelf risicosturing toe te passen
Risicoleiderschap - Vaardigheid 9
+ Onderscheidt wilde van tamme vraagstukken + Stel jezelf én anderen steeds 3 vragen:
1. Wat is het doel?
2. Wat is daarbij onzeker?
3. Wat ga je daaraan (niet) doen?
+ Ontwikkel risicoleiderschapsvaardigheden stap voor stap
Tips om gelijk toe te passen
Reflectie:
1. Wat is je opgevallen?
2. Wat neem je mee?
3. Wat roept vragen op?
Risicogestuurd Werken via Risicoleiderschap
@martinvsrm martin@vsrm.nl