LOKAAL SPORT- EN BEWEEGAKKOORD GEMEENTE NIEUWEGEIN

(1)

Powered by Verbindion

LOKAAL SPORT- EN BEWEEGAKKOORD

GEMEENTE NIEUWEGEIN

Lokale netwerken bouwen en versterken

om zoveel mogelijk mensen met plezier

te laten sporten en bewegen.

(2)

“SPORTAANBIEDERS, SPORTID EN

GEMEENTE NIEUWEGEIN WILLEN INWONERS

VAN NIEUWEGEIN STRUCTUREEL IN

BEWEGING KRIJGEN.”

INHOUD

1. De aftrap 5 2. Wedstrijdanalyse 6

2.1. Demografische gegevens Nieuwegein 6

3. Tactiek 8

3.1. Van jongs af aan vaardig in bewegen 8

3.2. Positieve sportcultuur 11

3.3. Inclusief sporten 12

3.4. Vitale sport en beweegaanbieders 13

3.5. Duurzame sportinfrastructuur 14

4. Spelregels 15

4.1. Organisatie 15

4.2. Communicatie 16

4.3. Verbinding 16

Bijlage: Concept uitvoeringsplannen per thema 17

1.1. Van jongs af aan vaardig in bewegen 18

1.2. Positieve sportcultuur 21

1.3. Inclusief sporten 22

1.4. Vitale sporten beweegaanbieders 26

1.5. Duurzame sportinfrastructuur 28

(3)

1. DE AFTRAP

In navolging van het Landelijk Sportakkoord hebben wij – alle lokale partners op het gebied van sporten bewegen, SportID en gemeente Nieuwegein – een sporten beweegakkoord voor de gemeente Nieuwegein ontwikkeld. Met dit akkoord willen we bereiken dat iedereen in Nieuwegein plezier heeft in sport en beweging. Als sporter, vrijwilliger of toeschouwer. Ook willen we dat iedereen kan sporten en bewegen in een veilige, toekomstbestendige en gezonde omgeving, bij een vereniging of gewoon buiten.

Dit sporten beweegakkoord is het resultaat van een brede samenwerking tussen sportaanbieders, maatschappelijke organisaties, onderwijsinstellingen en de gemeente.

Spelers en toeschouwers

In november 2019 was de kick-off van het lokale sporten beweegakkoord. Hierbij waren 48 professionals aanwezig vanuit verschillende domeinen, waaronder sport, zorg, welzijn, onderwijs en cultuur. Alle deelnemers konden aangeven of ze speler (actief meedenken in het vervolgproces) of toeschouwer (op de hoogte blijven van het proces) wilden zijn. Vervol- gens zijn er drie themabijeenkomsten geweest met de spelers, waarin we stap voor stap de gezamenlijke ambities, doelstellingen en actiepunten per thema hebben geformuleerd.

“MET DIT SPORT- EN BEWEEGAKKOORD WILLEN WE BEREIKEN

DAT IN NIEUWEGEIN IEDEREEN PLEZIER KAN

HEBBEN IN SPORTEN EN BEWEGEN.”

LOKAAL SPORT- EN BEWEEGAKKOORD GEMEENTE NIEUWEGEIN

SAMEN MAKEN WE HET MOGELIJK 5

4

(4)

2. WEDSTRIJDANALYSE

Nieuwegein is een gemeente en plaats in de Nederlandse provincie Utrecht, ten zuiden van de stad Utrecht. De gemeente is een voormalige groeikern, gelegen aan de rivier de Lek. Buurgemeenten zijn IJsselstein in het westen, Vijfheerenlanden in het zuiden en Houten in het oosten. Nieuwegein heeft 63.058 inwoners (31.321 mannen en 31.737 vrouwen) en is ontstaan op 1 juli 1971, na samenvoeging van de voormalige gemeenten Jutphaas en Vreeswijk.

2.1. Demografische gegevens Nieuwegein ALGEMEEN:

GEZONDHEID:

BEWEGEN:

Beweegrichtlijnen:

Percentage Nieuwgeiners

Aantal lid van een sportvereniging:

Aantal buurtsportcoaches:

52% van de volwassenen

tot 65 jaar

22,2% van de Nieuwegeiners is lid van een sportvereniging 40% van

de 65+ers

7 Buurtsportcoaches 1 sportparkmanager

1 buurtsportcoach coördinator

Aantal inwoners:

63.058 inwoners Nieuwegein

Overzicht leeftijd:

inwoners Nieuwegein

Financiële situatie inwoners:

Gemiddeld inkomen per inwoner

Autochtoon of migratie:

Bedrijven:

4.995 totaal Mannen:

31.321 Vrouwen:

31.737

Autochtoon 73,7%

€25.800 55+34%

19 t/m 45 jr 46%

0 t/m 4 jr 5%

5 t/m 12 jr 8%

13 t/m 18 jr 5%

Overgewicht:

in Nieuwegein Rookvrije

sportaccommodaties:

in Nieuwegein

Roken:

van de 60%

65+ers van de 53%

volwassenen

22% van de volwassenen tussen de 19 en 65 jaar rookt

1 geheel rookvrij en 3 gedeeltelijk rookvrij

Alcoholgebruik:

6% van de volwassenen

tot 65 jaar drinkt overmatig

11% van de 65+ers

drinkt overmatig

Landelijke beweegrichtlijnen

De beweegrichtlijnen gaan over de hoeveelheid lichaamsbeweging die nodig is voor een goede gezondheid. Op verzoek van het ministerie van VWS en op basis van nieuwe wetenschap- pelijke inzichten, heeft de Gezondheidsraad de vroegere beweegnorm (30 minuten bewegen), combinorm en fitnorm in 2017 aangepast en samengevoegd in de beweegrichtlijnen.

De beweegrichtlijn voor volwassenen en ouderen is als volgt:

• 2,5 uur per week matig intensief bewegen

• 2x per week spier- en botversterkende activiteiten

• balansoefeningen voor ouderen

Voor kinderen van 4 tot 18 jaar geldt de volgende beweegrichtlijn:

• 1 uur per dag matig intensief bewegen

• 3x per week spier- en botversterkende activiteiten

Voor kinderen jonger dan vier jaar geven de beweegrichtlijnen, wegens gebrek aan onderzoek, geen advies. Voor hen is het belangrijkste dat ze gevarieerd bewegen en motorische vaardigheden aanleren.

(5)

3. TACTIEK

Met dit lokale sporten beweegakkoord willen we bereiken dat iedereen – van jong tot oud – plezier in sport en beweging heeft. We activeren inwoners in onze gemeente en stimuleren hen om meer te sporten en te bewegen. Ieder op zijn of haar eigen niveau. We zorgen dat iedereen mee kan doen, nemen drempels weg en maken sport en bewegen zo vanzelfsprekend mogelijk. Ook haken we aan bij bestaande initiatieven en zoeken we naar mogelijkheden om nieuwe initiatieven te realiseren. Sport- en beweegaanbieders, onderwijs, zorg, welzijn en overheid bundelen hun krachten. Samen werken we aan een omgeving waar iedereen gezond en sportief kan opgroeien, waar niemand aan de kant staat, waar we naar elkaar omkijken en waar sterke en vitale sporten beweegaanbieders zorgen voor ontmoeting en ontspanning.

Om dit te kunnen realiseren hebben we samen een aantal belangrijke ambities en doelen geformuleerd, gebaseerd op het landelijke sportakkoord, waar we samen mee aan de slag gaan. Deze ambities en doelen zijn uitgewerkt in de volgende thema’s:

1. Van jongs af aan vaardig in beweging

Kinderen voldoen aan de beweegrichtlijnen en zijn motorisch vaardig.

2. Positieve sportcultuur

Overal met plezier, veilig, eerlijk en zorgeloos kunnen sporten.

3. Inclusief sporten & bewegen

Een leven lang plezier beleven aan sporten en bewegen.

4. Vitale sporten beweegaanbieders

Toekomstbestendige sportverenigingen en sportaanbieders.

5. Duurzame sportinfrastructuur

Een functionele, goede en duurzame sportinfrastructuur.

De bovenstaande thema’s staan in volgorde van zeer belangrijk naar belangrijk. De volgorde is gekozen door alle aanwezigen tijdens de kick-off van het lokale sporten beweegakkoord.

3.1. Van jongs af aan vaardig in bewegen

De afgelopen jaren is onze jeugd minder gaan bewegen en minder motorisch vaardig geworden.

Van de Nederlandse basisschoolkinderen voldoet 80% niet aan de norm van 60 minuten matig intensieve beweging per dag (Nederlandse Norm Gezond Bewegen). Het gevolg van te weinig beweging is dat kinderen minder motorische vaardigheden leren (Annelies Brocken, 2017).

Buiten spelen en bewegen is minder vanzelfsprekend geworden in het dagelijks leven van kinderen. In 2016 speelden de meeste kinderen van 4 tot 11 jaar maar drie tot zeven uur per week buiten. De oorzaken daarvan zijn onder andere: digitalisering, verstedelijking en onvoldoende toegang tot veilige speelplekken. Maar ook de vaak terughoudende en voor- zichtige houding van ouders en verzorgers bij het buitenspelen speelt een rol. Uit de meest recente versie van het rapport Staat van het Onderwijs van de Onderwijsinspectie blijkt dat de bewegingsvaardigheid van leerlingen in 2016 is afgenomen ten opzichte van 2006.

Die afname is zichtbaar op vijf van de acht gemeten onderdelen. Jongens scoren daarbij op acht van de veertien onder delen beter dan meisjes; meisjes scoren alleen beter op het onderdeel balansvaardigheid.

Ambitie Nieuwegein

De komende jaren gaan we ons inzetten om te zorgen dat meer kinderen in Nieuwegein aan de beweegrichtlijnen voldoen en dat hun motorische vaardigheden toenemen. Daar- voor hebben wij de volgende doelstellingen geformuleerd:

• Bewegen en sporten vormt een vast onderdeel van het dagelijkse leven van kinderen (en hun ouders/opvoeders).

• Alle professionals die werken met kinderen (0-18 jaar) zijn op de hoogte van het belang van een gezonde leefstijl en weten hoe ze dit kunnen implementeren in hun werkzaamheden.

• Er zijn geen financiële belemmeringen voor kinderen en/of volwassenen om te kunnen bewegen en sporten op hun manier.

• De openbare ruimte van gemeente Nieuwegein is zo ingericht dat die uitnodigt tot (natuurlijk) bewegen door jong en oud.

Wat gaan we doen?

• We stimuleren samenwerking tussen sport, onderwijs, kinderopvang, cultuur, bedrijfsleven op concrete vraagstukken, initiatieven en ideeën rondom dit thema.

• We stimuleren scholen en peuterspeelzalen om deel te nemen aan beweegprogramma’s om de motorische vaardigheden van kinderen te verbeteren, zoals bijvoorbeeld de MQ-scan en de natte gymlessen.

• We brengen het sporten beweegaanbod dichter bij de doelgroep.

• We maken het sporten beeweegaanbod voor kinderen en jongeren meer zichtbaar.

• We stimuleren dat alle basisschoolleerlingen gym- en sportlessen krijgen van vakleerkrachten of bevoegde gymdocenten.

• We zorgen voor een betere inzet/bereikbaarheid van de Stadspas, Stichting Leergeld en de Alliantie Kinderarmoede.

Spelers

Voor de uitvoering van het thema ‘Van jongs af aan vaardig in bewegen’ zijn veel spelers aan zet, zoals Kinderfysiotherapie Nieuwegein/Houten, Sport- en Evenementencomplex Merwestein, Nieuwegein fietst, Gezondheidsboost, basisscholen, gemeente Nieuwgein, Peuterstapjes en SportID.

8

(6)

“HET ACTIEPLAN ‘NAAR EEN VEILIGER SPORT- KLIMAAT’ HEEFT GELEID

TOT BELANGRIJKE LESSEN OVER WAT WEL EN NIET VAN INVLOED IS

OP EEN POSITIEVE SPORTCULTUUR.”

3.2. Positieve sportcultuur

In de afgelopen jaren is er landelijk veel geïnvesteerd in het creëren en borgen van een veilig en plezierig sportklimaat. Steeds meer sportverenigingen zijn actief bezig met het creëren van een veilig sportklimaat. Van de verenigingen heeft 85% een of meer regelingen ten aanzien van gewenst en/of ongewenst gedrag. Het actieplan ‘Naar een veiliger sportklimaat’ heeft geleid tot belangrijke lessen over wat wel en niet van invloed is op een positieve sportcultuur. Hierdoor is het besef gegroeid dat een proactieve en stimulerende aanpak de positieve sportcultuur op langere termijn versterkt. Ook is geleerd dat dit onder- werp continue aandacht behoeft.

Ambities Nieuwegein

We vinden het belangrijk dat overal in Nieuwegein met plezier, veilig, eerlijk en zorgeloos gesport kan worden. Dit vraagt aandacht van iedereen: van bestuurders, sportclubs en trainers tot ouders en verzorgers. Voor het thema ‘Positieve sportcultuur’ hebben wij de volgende doelstellingen geformuleerd:

• Alle sportprofessionals, scholen en kinderopvanglocaties zijn op de hoogte van de beweegnorm, de positieve sportcultuur en positieve gezondheid en weten hoe ze dit kunnen implementeren in hun werkzaamheden.

• De accommodaties bij alle sportverenigingen en sportaanbieders in Nieuwegein zijn rookvrij.

• We creëren bewustwording van de beweegnorm, de positieve sportcultuur en positieve gezondheid.

• We stimuleren de samenwerking tussen sportverenigingen en sportaanbieders op concrete vraagstukken, initiatieven en ideeën rondom dit thema.

Spelers

Voor de uitvoering van het thema ‘Positieve sportcultuur’ zijn veel spelers aan zet, zoals Gezondheidsboost, het middelbaar- en basisonderwijs, Sportpark Galecop, Het Duikhuis en SportID.

(7)

3.3. Inclusief sporten

Inclusief sporten en bewegen gaat over iedereen in Nederland en over alle vormen van sporten en bewegen. Ongeveer 47% van alle Nederlanders voldoet aan de beweegrichtlijnen en 57% sport wekelijks. Vooral mensen met een beperking, een lage sociaal- economische status, een migratieachtergrond of mensen in een armoedesituatie bewegen te weinig. Voor hen is bewegen misschien nog wel belangrijker dan voor de gemiddelde Nederlander vanwege de positieve effecten op (onder andere) de gezondheid en het opdoen van sociale contacten. Binnen dit thema ligt de focus op mensen in Nederland die belemmeringen ervaren om te gaan of te blijven sporten en bewegen. De belangrijkste randvoorwaarden voor inclusief sporten en bewegen zijn:

• sociale toegankelijkheid: iedereen voelt zich welkom in de sport;

• praktische toegankelijkheid: goede accommodaties, hulpmiddelen en vervoer;

• financiële toegankelijkheid: sporten en bewegen is mogelijk voor iedereen.

We willen dat meer mensen in Nieuwegein een leven lang sporten beweegplezier kunnen ervaren in een inclusieve sporten beweegomgeving. Daarvoor hebben wij de volgende doelstellingen geformuleerd:

• Het sporten beweegaanbod is zichtbaar, bereikbaar en toegankelijk voor alle inwoners.

• Sport en beweging bevordert de participatie en integratie van kwetsbare doelgroepen.

• Er is een aanspreekpunt voor inwoners, sportaanbieders of organisaties met kennis en expertise op het gebied van sport en bewegen.

• Inwoners wonen langer gezond en vitaal thuis.

• We ontwikkelen één sporten beweegplatform waarop het hele sporten beweegaanbod van Nieuwegein zichtbaar is.

• We stimuleren de samenwerking tussen sport, zorg, onderwijs, cultuur, bedrijfsleven op concrete vraagstukken, initiatieven en ideeën rondom inclusief sporten en bewegen.

• We halen drempels om te gaan sporten bij inwoners weg.

• We vergroten de kwaliteit en kennis van sportverenigingen en sportaanbieders op het gebied van inclusief sporten.

• We informeren en verbinden inwoners op het gebied van gezond en vitaal blijven.

• We richten een kennis- en netwerkplatform op waarin verschillende organisaties met elkaar samenwerken om sporten en bewegen voor iedereen toegankelijk te maken.

• We bieden maatwerk voor kinderen met een beperking, via het project Samen in één team.

• We laten gedetineerden uit de PI Nieuwegein werkervaring opdoen via het project

‘Werk via sport’ van het ministerie van Justitie en Veiligheid.

Spelers

Voor de uitvoering van het thema ‘Inclusief sporten’ zijn veel spelers aan zet, zoals de adviseur lokale sport, ROC, Nieuwegein fietst, Gezondheidsboost, fysiotherapeuten, Geinoord, Zorgspectrum, Reinaerde, Aquarijn, NVC, Lots of Energy, Biodanza, De Kom, SportID.

3.4. Vitale sporten beweegaanbieders

De afgelopen decennia zijn er naast sportverenigingen veel nieuwe sportaanbieders bij- gekomen, zoals fitnesscentra, yogascholen en klimhallen. Commerciële aanbieders weten vaak goed in te spelen op de toenemende behoefte van sportconsumenten aan flexibiliteit.

Iets waar de traditionele sportvereniging van nature minder op gericht is.

Uit de Verenigingsmonitor 2016 van het Mulier Instituut blijkt dat een kwart van de verenigingen de afgelopen twee jaar een dalend ledental had. Uit diezelfde monitor blijkt dat 14% van de verenigingen kampt met een tekort aan vrijwilligers en 40% een tekort aan trainers heeft. Een derde van alle verenigingen (38%) beschikt over trainers, coaches en instructeurs die voldoende gekwalificeerd of opgeleid zijn. Het aandeel van de bevolking van 12 jaar en ouder dat maandelijks of vaker actief is als vrijwilliger in de sport is stabiel op 10%. Niet zozeer het aantal vrijwilligers loopt terug. Wel zijn steeds minder mensen bereid structurele taken, zoals een bestuursfunctie, op zich te nemen. Mede hierdoor zijn slechts een kwart van de Nederlandse sportverenigingen vitaal en is 16% aan te merken als een Open Club, zoals blijkt uit de Open Club Index.

Voor verenigingen is de uitdaging om hun aanbod en lidmaatschappen beter te laten aansluiten op de veranderde behoefte van sporters. Daaraan gekoppeld zullen bestuurders ook moeten kijken naar het (her)verdelen van de taken binnen de vereniging en het al dan niet gebruikmaken van betaalde krachten. Commerciële aanbieders staan voor de uitdaging om meer maatschappelijk te gaan ondernemen en met hun dienstverlening partner te worden in het gezondheids- en welzijnsdomein. Er zijn aanbieders die deze slag al hebben kunnen maken en zij floreren.

Onze ambitie is om alle sporten beweegaanbieders in Nieuwegein toekomstbestendig te maken en te houden. We willen dat sportverenigingen en sportaanbieders hun financiële en organisatorische basis op orde hebben, zodat zij hun vizier kunnen richten op een passend aanbod en op passende bindingsvormen. Voor dit thema hebben wij de volgende doelstellingen geformuleerd:

• Sportaanbieders ontwikkelen en professionaliseren zich verder, waardoor zij toekomstbestendig zijn.

• Alle sporten beweegaanbieders hebben een veilig en gezond sportklimaat.

• Sportaanbieders versterken elkaar door onderling en/of met maatschappelijke organisaties, het onderwijs en de gemeente samen te werken.

• We zetten een kennis- en netwerkplatform op voor sporten beweegaanbieders.

• We stimuleren de samenwerking tussen sport, zorg, onderwijs, cultuur, bedrijfsleven op concrete vraagstukken, initiatieven en ideeën rondom vitale sporten beweegaanbieders.

• We ondersteunen besturen en (technisch) kader met bijscholingen en opleidingen en onderzoeken de professionalisering van verenigingen verder.

• We zetten in op gezonde sportkantines.

• We laten gedetineerden uit de PI Nieuwegein werkervaring opdoen via het project

‘Werk via sport’ van het ministerie van Justitie en Veiligheid.

Spelers

Voor de uitvoering van het thema ‘Vitale sporten beweegaanbieders’ zijn de volgende spelers aan zet: de adviseur lokale sport, Het Duikhuis, Aquarijn, NVC, Sport- en

Evenementen complex Merwestein, Duikteam Nieuwegein, Hogeschool Utrecht, gemeente Nieuwegein en SportID.

12 LOKAAL SPORT- EN BEWEEGAKKOORD GEMEENTE NIEUWEGEIN

(8)

4. SPELREGELS

4.1. Organisatie

De ondertekening van het lokale sporten beweegakkoord Nieuwegein is het begin van een mooie samenwerking. Tijdens de themabijeenkomsten zijn een werkgroep en meerdere actiegroepen ontstaan. Deze groepen zorgen voor de borging van de doelstellingen die geformuleerd zijn in dit akkoord.

Spelers

De spelers zijn afkomstig uit de diverse domeinen en stimuleren hun netwerk om bij te dragen aan de verwezenlijking van de ambities uit het sporten beweegakkoord. Ze leggen verbindingen tussen mensen en organisaties en gebruiken hun expertise om bij de uitvoering de juiste partijen te laten aansluiten.

Werkgroep

De werkgroep zorgt voor de praktische organisatie en inrichting van het gehele proces.

In de werkgroep zitten vertegenwoordigers van SportID, gemeente Nieuwegein en de adviseur lokale sport.

Actiegroepen

De actiegroepen zorgen dat, daar waar nodig, specifieke projectplannen gemaakt worden en helpen om samenwerkingen tot stand te brengen. De actiegroepen bewaken de voort- gang van de uitvoering van het sporten beweegakkoord.

Rol van de gemeente

Dit sporten beweegakkoord is van de ondertekenaars en dus niet (alleen) van de gemeente Nieuwegein. De gemeente is als ondertekenaar een van de partijen die wil bijdragen aan het succes en zoveel mogelijk initiatieven wil stimuleren en ondersteunen.

Adviseur lokale sport

Voor sportaanbieders zijn extra middelen en ondersteuning beschikbaar om de ambities waar te maken. Dit in de vorm van services voor deskundigheidsbevordering, workshops, trajectbegeleiding, interventie, bijscholing of training. Al met al is er keuze uit meer dan 200 vormen van ondersteuning voor besturen, trainers, coaches, scheidsrechters, et cetera.

Daarnaast is er gedurende de looptijd van het sporten beweegakkoord een adviseur lokale sport, Marco van Holten, die samen met de buurtsportcoaches sportaanbieders begeleidt, adviseert en ondersteunt.

Buurtsportcoaches

De gemeente Nieuwegein heeft acht buurtsportcoaches en één sportparkmanager. Zij zijn de spin in het web en (mede)verantwoordelijk voor de uitvoering van de sportstimulering in de gemeente. Dit betekent niet dat zij verantwoordelijk zijn voor alle acties vanuit de thema’s, maar ze kunnen wel zorgen voor verbinding en samenhang. Hierin kunnen ze een regierol vervullen. Mocht het wenselijk zijn vanuit het werkveld dan kunnen zij ook de rol van kartrekker vervullen.

3.5. Duurzame sportinfrastructuur

We beschikken in Nederland over een zeer rijke sportinfrastructuur. Ons land telt ruim 22.000 sportaccommodaties, variërend van sportzalen tot zwembaden en van voetbal- velden tot ijsbanen.

Van de 1,2 miljard euro die gemeenten jaarlijks uitgeven aan sport, wordt circa 85% besteed aan sportaccommodaties. Veel van die accommodaties zijn gebouwd in de jaren zeven- tig en tachtig van de vorige eeuw, toen het bloeiende verenigingsleven zorgde voor een bouwimpuls. Daardoor zijn veel accommodaties verouderd en geven sportclubs inmiddels zo’n 15 tot 20% van hun budget uit aan de energierekening. De huidige tijd vraagt om duurzaam en functioneel gebouwde en gebruikte accommodaties. Daarbij moeten we ook rekening houden met het feit dat onze manier van sporten is veranderd.

Onze ambitie is om Nieuwegein te voorzien van een functionele, goede en duurzame sportinfrastructuur. Dit zorgt voor een betere exploitatie van sportaccommodaties, een beweegvriendelijke inrichting van de openbare ruimte en duurzame sportaccommodaties.

Voor dit thema hebben wij de volgende doelstellingen geformuleerd:

• De openbare ruimte in de gemeente Nieuwegein stimuleert inwoners om te bewegen.

• Sportaccommodaties worden optimaal en voor meerdere doeleinden benut.

• Iedere sportaanbieder krijgt de mogelijkheid om zijn of haar accommodatie te verduurzamen.

• We willen de fysieke openbare ruimte zodanig inrichten, dat deze bewegen en spelen stimuleert en de creativiteit prikkelt. We sluiten hierbij aan bij de ontwikkelingen van de omgevingsvisie.

• We stimuleren sportparken om een open, duurzame en multifunctionele park te worden.

• We voeren energiescans uit bij sportaccommodaties en passen maatregelen toe.

• We voorkomen leegstand van accommodaties.

• In samenspraak met de schoolbesturen in de gemeente Nieuwegein maken we afspraken over het gebruik van schoolpleinen als openbare speelplekken. Hierbij kijken we ook naar natuurlijk spelen.

Spelers

Voor de uitvoering van het thema ‘Duurzame sportaccommodaties zijn de volgende spelers aan zet: SportID en de gemeente Nieuwegein.

“DE HUIDIGE TIJD VRAAGT OM DUURZAAM EN FUNCTIONEEL

GEBOUWDE EN GEBRUIKTE

ACCOMMODATIES.”

(9)

“ONDERTEKENING VAN HET LOKALE SPORT-

EN BEWEEGAKKOORD IS EEN EERSTE STAP

IN HET REALISEREN VAN DE AMBITIES

EN DOELEN”

4.2. Communicatie

Ondertekening van dit lokale sporten beweegakkoord door alle partijen is een eerste stap in het realiseren van de ambities en doelen uit akkoord. We werken samen met alle maatschappelijke organisaties in de gemeente aan een omgeving waarin iedereen met plezier kan sporten en bewegen. Daar past een eigentijdse vorm van communiceren bij die erop is gericht om alle inwoners van de gemeente Nieuwegein bereiken. We maken hiervoor gebruik van social media, zoals Facebook, Instagram, LinkedIn, en de plaatselijke krant, om zowel jongeren als ouderen te bereiken.

4.3. Verbinding

Het lokale sporten beweegakkoord staat niet op zichzelf, maar maakt onderdeel uit van een integraal beleid rondom gezondheid, sport en bewegen. Gedurende de looptijd van het akkoord kijken we steeds naar logische verbindingen met andere programma’s en partners binnen Nieuwegein.

BIJLAGE:

CONCEPT UITVOERINGSPLANNEN PER THEMA

Tijdens de bijeenkomsten is niet alleen gekeken naar de ambities en doelstellingen, maar is ook een begin gemaakt met hoe we dit met elkaar kunnen bereiken.

In deze bijlage lees je het conceptuitvoeringsplan van het lokale sporten beweegakkoord.

SAMEN MAKEN WE HET MOGELIJK

16 LOKAAL SPORT- EN BEWEEGAKKOORD GEMEENTE NIEUWEGEIN 17

(10)

1.1. Van jongs af aan vaardig in bewegen Wat gaan we doen?

Samenwerking stimuleren tussen sport, onderwijs, kinderopvang, cultuur, bedrijfsleven op concrete vraagstukken, initiatieven, ideeën rondom dit thema.

Wat Hoe Wie

• Elkaar beter leren kennen binnen de sport zelf of in de lokale omgeving

Delen van goede ervaringen en projecten.

• Lokale samenwerking tussen sportverenigingen versterken.

• Samenwerking tussen on- derwijs, maatschappelijke organisaties en sportaanbieders versterken.

• Sportcafé of kijkje in elkaars keuken voor iedereen die de doelgroep 0 t/m 18 jaar heeft.

• Organisaties samen laten werken en koppelen.

• Scholen

• Kinderopvang

• Sportverenigingen/ sport- aanbieders

• SportID

• Gemeente Nieuwegein

Wat Hoe Wie

• Openbare beweegtuinen.

• Fietslessen op basisscholen.

• Speelcoaches in de wijken.

• Behoefte doelgroep in kaart brengen en hierop inspelen.

• Ontwikkelen van een beweegtuin in de buurt van de fysiotherapeut.

• Fietslessen aanbieden op alle basisscholen in Nieuwegein.

• Speelcoaches aanstellen om kinderen in de wijk te enthousiasmeren voor het buitenspelen en handvatten te geven voor buitenspel activiteiten.

• Het gesprek met de doel- groep aangaan om uit te zoeken waar de behoeftes liggen qua sporten en bewegen. Hierop inspelen, ook kijken naar huidige trends en blijven vernieuwen.

• Kinderfysiotherapie Nieuwegein/Houten

• SportID

• Nieuwegein fietst

• Basisscholen

• SportID

• Gezondheidsboost Wat gaan we doen?

Sport- en beweegaanbod dichter bij de doelgroep brengen.

• MQ-scan op alle basisscholen.

• Natte gymlessen.

• Twee keer per jaar de MQ-scan uitvoeren bij alle (5.000) basisscholieren van Nieuwegein. Aan de hand van de testresultaten kunnen scholen beslissen om de lesstof van de gymles aan te passen of om extra aandacht te besteden aan lichamelijke opvoeding op school daarbij zal er ook gepast sportaanbod komen na schooltijd. Daar- naast willen we ook een enquête afnemen onder de ouders.

• Natte gymlessen ontwik- kelen en uitvoeren in Sport en Evenementencomplex Merwestein voor basisschoolkinderen.

• Kinderfysiotherapie Nieuwegein/Houten

• SportID

• Sport- en Evenementen- complex Merwestein

• SportID Wat gaan we doen?

Stimuleren van scholen en peuterspeelzalen om deel te nemen aan beweegprogramma’s om de motorische vaardigheden van kinderen te verbeteren.

Sport- en beeweegaanbod voor kinderen en jongeren meer zichtbaar maken.

• Goede Start Carrousel opnieuw opzetten.

• Taal- en rekendans op scholen.

• Het (her)opzetten van de Goede Start Carrousel voor kinderen van 0-6 jaar.

Daarmee willen we ook de samenwerking met diverse sportaanbieders uit Nieuwegein versterken.

• Deze methode verbindt taal- en rekenbegrippen aan beweging. De lessen sluiten aan bij de thema’s van het VVE-programma van de peuterspeelzaal of basisschool.

• Peuterstapjes

• SportID

• Peuterstapjes

• SportID

(11)

Wat Hoe Wie

• Elke school beschikt over een vakleerkracht.

• Samenwerking opzetten met verschillende opleidingen, sportaanbieders en maatschappelijke organisaties.

Wat Hoe Wie

• Kennissessies/workshops over bewustwording beweegnorm, positieve sportcultuur en positieve gezondheid.

• Kinderambassadeurs.

• Op het basis- en middel- baar onderwijs en bij sportverenigingen/sportaanbieders in Nieuwegein kennis delen over bewustwording beweegnorm, positieve sportcultuur en positieve gezondheid, door middel van presentaties, kennis- platform met infographics en workshops.

• Om Nieuwegeiners bewust te maken van een positieve sportcultuur binnen de verengingen/club willen we kinderen ambassadeur maken en hun verhaal laten vertellen.

• Gezondheidsboost,

• Basis- en middelbaar- onderwijs

• SportID

• Sportpark Galecop

• Het Duikhuis

• SportID 1.2. Positieve sportcultuur

Bewustwording creëren van de beweegnorm, de positieve sportcultuur en positieve gezondheid.

Alle basisschoolleerlingen krijgen gym- en sportlessen van vakleerkrachten of bevoegde gymdocenten.

Samenwerking stimuleren tussen verschillende sportverenigingen en sportaanbieders op concrete vraagstukken, initiatieven en ideeën rondom dit thema.

• Kennis delen door middel van workshops.

• Rookvrije accommodaties.

• Verenigingen/aanbieders bij elkaar workshops laten volgen om te laten zien wie wat doet op het gebied van positieve sportcultuur binnen zijn/haar verenigingen.

• Informeren en ondersteu- nen van sportverenigingen en sportaanbieders over een rookvrije accommodatie.

• SportID

20

(12)

Wat Hoe Wie

• Sport en beweegactiviteiten zichtbaar maken en laten ervaren.

• Website, app, sportkrant, flyers en/of poster ontwikkelen waarop alle sportverenigingen en sportaanbieders staan. Verenigingen/

aanbieders worden zelf eigenaar van een pagina op de website.

• Doorstart Local Connect.

• Alle sport en beweeg- activiteiten in één infor- matiebrochure zetten met daarbij bonnen voor een gratis proefles of een bepaalde korting.

• Momenteel is SportID bezig om alle sporten beweegactiviteiten in kaart te brengen en dit op de website van SportID te plaat- sen. Zo is alles gebundeld en kunnen bewoners mak- kelijk zien wat er allemaal te doen is in Nieuwegein qua sport en bewegen. Dit in nauwe samenwerking met de sportaanbieders/

sportverenigingen.

• Local Connect (een digi- tale tool om informatie te zenden naar schermen op verschillende locaties) gaat stoppen. Dit is erg jammer omdat het veel mensen, onder wie veel ouderen, bereikt. Daarom willen we Local Connect een doorstart en een sterke samenwerking met partners geven.

• SportID

• Sportverenigingen/sport- aanbieders

• Bibliotheek tweede verdieping

• MOvactor

• SportID

Wat Hoe Wie

• Ambassadeurs voor alle

inclusieve sporten. • Om de eerste stap naar sporten beweegactiviteiten kleiner te maken zoeken we ambassadeurs die iets kunnen vertellen over de activiteit en mensen kunnen helpen en mee- nemen naar de activiteit.

Zo is de drempel minder hoog om de stap te zetten.

Denk hierbij aan maatjes, ervaringsdeskundigen en/

of maatschappelijke stages (groepsbinding stimuleren).

1.3. Inclusief sporten Wat gaan we doen?

Ontwikkelen van één sport- en beweegplatform waarop het hele sport- en beweegaanbod in Nieuwegein zichtbaar is.

Samenwerking stimuleren tussen sport, zorg, onderwijs, cultuur en, bedrijfs- leven op concrete vraagstukken, initiatieven en ideeën rondom inclusief sporten en bewegen.

Kwaliteit en kennis vergroten van sportverenigingen en sportaanbieders op het gebied van inclusief sporten.

• Beweegspreekuur met eerstelijnszorg.

Kennis en meer bekendheid van het beweegspreekuur bij zorgverleners en inwoners.

• Momenteel neemt SportID beweegintakes af bij zorg- centra. Dit kan nog beter worden door meer kennis te delen tussen de eerstelijnszorg en de buurtsportcoaches. Daarbij willen we ook meer bekendheid hierover creëren bij alle partners (zoals welzijnscoaches, zorgverleners) en de inwoners

• ROC

• Eerstelijnszorg

• SportID

Drempels om te gaan sporten weghalen.

• Trainingsaanbod verbreden en/of verdiepen.

• Regelmatige kennisuit- wisseling over sporten beweegaanbod.

• Trainers breder en/of spe- cifieker opleiden. Bijvoor- beeld een verdieping in autisme, dementie of een verstandelijke beperking.

• Regelmatig kennis uitwis- selen tussen zorgprofes- sionals, sportaanbieders en verenigingen over het sporten beweegaanbod, trainingen en geschoolde trainers. Zo kunnen zorgen welzijnsorganisaties inwoners beter informeren en doorverwijzen en kunnen de sporten beweegaanbieders beter inspelen op de doelgroep. Dit kan bijvoorbeeld verwezenlijkt worden door een databank waar verschillende domeinen/partners vragen en kennis met elkaar kunnen delen.

• Adviseur lokale sport

• Sportaanbieders/sport- verenigingen

• SportID

(13)

Wat Hoe Wie

• Nieuw aanbod aangepast sporten Merwestein.

• Meer beweging stimuleren bij oudere met dementie.

• Volleybalvereniging NVC en zwemvereniging Aquarijn zijn actief bezig met aangepast aanbod voor mensen met een beperking. Bij NVC zal dit gaan om G-volleybal en bij Aquarijn gaat dit om waterbasketbal.

• Ouderen met dementie meer laten bewegen door hen kennis te laten maken met sportaanbod binnen en buiten de zorglocatie.

• NVC

• Aquarijn

• Reinaerde

• Zorgspectrum

• SportID

• Lots of Energy

• Biodanza

• De Kom

• SportID

Wat Hoe Wie

• Op verschillende plekken, waar veel ouderen zijn, over bewegen informeren.

• Valpreventie.

• Ouderen samenbrengen bij de sportclub/vereniging.

• Via workshops, presentaties, health checks en fittesten ouderen informeren over een gezonde leefstijl en hierbij gelijk handvaten geven. Denk hierbij aan locaties als het Alzhei- mercafé, het Pluscafé en zorgspectrumlocaties.

• Valpreventie aanbieden met een positieve insteek (waardoor de schaamte ervoor minder wordt.

Hierbij zal ook gekeken worden naar een valpreventie speciaal voor ouderen die nog fietsen of een angst hebben ontwikkeld voor het fietsen.

ROC-studenten kunnen ondersteunen en vervolg geven aan fysiobehande- ling op het ROC.

• Voetbalvereniging Geinoord is een traject gestart om ouderen samen te brengen en zo een- zaamheid tegen te gaan.

Eén keer per week komen de ouderen samen in de sportkantine van Geinoord om samen spelletjes te gaan spelen onder het genot van een drankje. De leden van Geinoord bege- leiden de spelletjes.

• ROC

• Bibliotheek de tweede verdieping

• SportID

• ROC

• Fysiotherapeuten

• Gezondheidsboost

• Geinoord

• Zorgspectrum

Inwoners informeren en samenbrengen op het gebied van gezond en vitaal blijven.

• Samen in één team Iedereen moet samen kunnen sporten en bewegen.

Daarbij is het voor kinderen met een beperking vaak extra moeilijk om aanslui- ting te vinden bij leeftijds- genootjes in de omgeving, omdat zij vaak in een andere plaats naar school gaan dan waar ze wonen.

• Een kind met een (lichte) beperking op laten nemen in een regulier team, waarbij er extra aandacht is voor de begeleiding. Deze begeleiding is gericht op het team en trainers, maar ook de ouders. Zo willen we het kind helemaal laten opnemen in en het team en ook de ouders van het kind ontlasten van de zorg op het moment van sporten en bewegen.

• SportID

• Sport biedt gedetineerden een unieke kans om struc- tuur te krijgen, een bijdrage te leveren aan de maatschappij en een nieuw sociaal netwerk op te doen.

Gedetineerden helpen de verenigingen en Aanne- mingsbedrijf Jos Scholman bij het groot onderhoud van het sportpark en klusjes aan de velden, gebouwen en overige faciliteiten.

• Penitentiaire Inrichting Nieuwegein

• Aannemingsbedrijf Jos Scholman

• Sportpark Galecop Wat gaan we doen?

Kennis- en netwerkplatform oprichten waarin verschillende organisaties met elkaar samenwerken om sporten en bewegen voor iedereen toegankelijk te maken.

Maatwerk bieden voor kinderen met een beperking via het project Samen in één team.

Gedetineerden uit de PI Nieuwegein werkervaring op laten doen via het project ‘Werk via sport’ van het ministerie van Justitie en Veiligheid.

24

(14)

Wat Hoe Wie

• Het sporten beweegaanbod in kaart brengen doormiddel van een platform.

• Succesverhalen delen.

• Website/platform waar al het sporten beweegaanbod opstaat en waarbij sportverenigingen/sportaanbieders informatie met elkaar kunnen delen.

• Van elke sportaanbieder/

sportvereniging een succesverhaal van een lid/

sporter op een platform waar alle sportaanbieders/

sportverenigingen en bedrijven online staan.

• SportID

Wat Hoe Wie

• Stimuleren en ondersteunen van sportverenigingen en sportaanbieder.

• Bieden van passende verenigingsondersteuning en stimuleren/ondersteunen bij visieontwikkeling verenigingen. Eigen kracht en behoeften van de sportaanbieders staan hierbij centraalt.

• SportID 1.4. Vitale sporten beweegaanbieders

Opzetten van een kennis- en netwerkplatform dat bestaat uit sport- en beweegaanbieders ondersteund door de gemeente.

Samenwerking stimuleren tussen sport, zorg, onderwijs, cultuur en bedrijfs- leven op concrete vraagstukken, initiatieven en ideeën rondom vitale sport- en beweegaanbieders.

• Per locatie een kartrekker vinden en bijeenkomsten organiseren (Kijkje in de keuken bij anderen). Sport- café voor meer samenwerking en kennisdeling.

• Samenwerking sportverenigingen en sportaanbieders Merwestein.

• Vanuit een aantal sportver- enigingen en sportaanbieders is de vraag gekomen om weer een sportcafé te organiseren waarbij verenigingen/aanbieders informatie met elkaar kunnen delen en kunnen inwinnen vanuit partijen binnen en buiten Nieuwegein waaronder NOC*NSF.

• Sportverenigingen en sportaanbieders die ge- vestigd zijn in Sport- en Evenementencomplex Merwestein gaan hun handen ineenslaan om meer samen te werken en projecten met elkaar te ontwikkelen.

• Aquarijn

• SportID

• NVC

• Aquarijn

• Sport- en Evenementen- complex Merwestein

• Duikteam Nieuwegein

• SportID

Ondersteunen van besturen en (technisch) kader met bijscholingen en op- leidingen en verder onderzoeken van de professionalisering verenigingen.

• Onderzoek diversiteit in

lidmaatschap. • Hogeschool Utrecht kan helpen bij het onderzoeken naar diversiteit in lidmaatschappen en wat nu wel en niet werkt in deze huidige maatschappij.

Met dit onderzoek kunnen verenigingen geadviseerd worden.

• Hogeschool Utrecht

Sport- en beweegaanbieders bieden gepast aanbod aan inwoners die be- hoefte hebben aan sport en bewegen.

Gezonde sportkantines.

Gedetineerden uit de PI Nieuwegein werkervaring op laten doen via het project ‘Werk via sport’ van het ministerie van Justitie en Veiligheid.

• Sport biedt gedetineerden een unieke kans om struc- tuur te krijgen, een bijdrage te leveren aan de maatschappij en een nieuw sociaal netwerk op te doen.

Gedetineerden helpen de verenigingen en Aanne- mingsbedrijf Jos Scholman bij het groot onderhoud van het sportpark en klusjes aan de velden, gebouwen

• Penitentiaire Inrichting Nieuwegein

• Aannemingsbedrijf Jos Scholman

• Meer gezonde sport- kantines in de gemeente Nieuwegein.

• Sportverenigingen en sportaanbieders informeren en adviseren over de gezonde sportkantines.

(15)

Wat Hoe Wie

• Nieuwe en/of gerenoveerde buitenspeelruimtes.

• Hierbij is het van belang, dat inwoners en organisaties worden geïnspireerd hoe de openbare ruimte benut kan worden om te bewegen en ontmoeten.

• MEC/Natuurkwartier

• SportID

Wat Hoe Wie

• Alle accommodaties opnemen in één verhuur- website.

• Alle accommodaties zicht- baar maken op één website, zodat te zien is welke zalen verhuurd worden, welke leegstaan en welke accommodaties je kunt huren.

• SportID

• Gemeente Nieuwegein 1.5. Duurzame sportinfrastructuur

De fysieke openbare ruimte zodanig inrichten, dat deze bewegen en spelen stimuleert en de creativiteit prikkelt. We sluiten hierbij aan bij de ont wikkelingen van de omgevingsvisie.

Leegstand van sportaccommodaties voorkomen.

In samenspraak met de schoolbesturen in de gemeente Nieuwegein afspraken maken over het gebruiken van schoolpleinen als openbare speelplekken. Hierbij wordt ook gekeken naar natuurlijk spelen.

Uitvoeren van energiescans bij sportaccommodaties en toepassen van maatregelen.

• Sportverenigingen/sport- aanbieders informeren en ondersteunen.

• Sportverenigingen/sport- aanbieders koppelen aan sociale instanties.

• Alle sportverenigingen/

sportaanbieders informeren over de mogelijkheden van een open, duurzame en multifunctionele accommodatie.

Verenigingen hierin laten samenwerken.

• Open Club-gedachte creëren.

• SportID

• Uitvoeren van de energie- scan bij alle sportaccommodaties.

Stimuleren om te komen tot open, duurzame en multifunctionele sportparken.

• Schoolpleinen als open- bare speelplekken.

• Scholen informeren, advi- seren en ondersteunen in het creëren van een open speelplek bij school.

• Scholen

28

(16)

(17)

“SAMEN MAKEN WIJ SPORT EN BEWEGEN

MOGELIJK IN NIEUWEGEIN.”

Powered by Verbindion

S P O R T - E N B E W E E G PA R T N E R S :

Peuterstapjes | Movactor | Sport College - ROC Midden Nederland | Adviseur Gezondheidsbevordering GGD regio Utrecht

Stichting Nedereind | Hogeschool Utrecht – Instituut voor bewegings Studies | NVC-Nieuwegein | Dans Biodanza