Dementie
vanuit sociaal perspectief
Met bijdragen van: Laura Davey, Hendrik van Hazendonk en Jacoba Huizenga
Graag uw camera en geluid uitzetten!
Webinarserie Innovatiekring Social Work
Dementie en kwaliteit van leven 1 maart ‘21
Graag uw camera Minor Social Robotics en geluid uitzetten
Gezond & Wel in de Wijk
• Waarom is een sociaal perspectief belangrijk?
• Verschillende sociale perspectieven
• De Sociale Benadering Dementie
• Onderzoek onder mensen met dementie
• De contextuele benadering en persoonlijke voorbeelden
• Praktijkvoorbeeld: Sociale Benadering Digitaal
Wat is de inhoud van dit webinar?
• Ga naar www.menti.com
• Code: 77 42 31 5
• Je kunt meerdere antwoorden kiezen als je meerdere rollen hebt
Wat is uw achtergrond?
• Zorg en ondersteuning is nog onvoldoende afgestemd op de behoeften
• Onderzoeken onder mantelzorgers:
• behoefte aan meer psychosociale ondersteuning
• ondersteuningsaanbod sluit nog onvoldoende aan op de steeds veranderende situatie, persoonlijke voorkeuren, leefgewoonten en vaardigheden van hun naaste
• dagactiviteiten onvoldoende op maat
Waarom een breder perspectief?
Breder gezondheidsperspectief
15 maart 2021 Webinar Dementie vanuit sociaal perspectief 6
• Fysieke gezondheid
• Psychische gezondheid
• Sociale gezondheid:
• zich blijven ontplooien
• zelfstandig leven
• participeren in sociale activiteiten.
Dimensies van welzijn
Welzijn Lichamelijk
Materieel
Psychisch Maatschappelijk
Sociaal
Gezondheids- en sociaal domein
15 maart 2021 Webinar dementie vanuit sociaal perspectief 8
https://www.movisie.nl/artikel/investeer-nu-wij
Sociale Benadering Dementie
Waar komt de Sociale Benadering Dementie vandaan?
• Tao of Care
• Anne-mei The
• Dementie wordt te veel als ziekte gezien
• Switch van medisch naar sociaal domein
• Wat kunnen Sociaal Werkers doen?
Filmpje
‘’SOCIAL WORK IS A PRACTICE-BASED PROFESSION AND AN ACADEMIC DISCIPLINE THAT PROMOTES SOCIAL CHANGE AND DEVELOPMENT, SOCIAL COHESION, AND THE EMPOWERMENT AND LIBERATION OF PEOPLE. PRINCIPLES OF SOCIAL JUSTICE, HUMAN RIGHTS, COLLECTIVE RESPONSIBILITY AND RESPECT FOR DIVERSITIES ARE CENTRAL TO SOCIAL WORK. UNDERPINNED BY THEORIES OF SOCIAL WORK, SOCIAL SCIENCES, HUMANITIES AND INDIGENOUS KNOWLEDGE, SOCIAL WORK ENGAGES PEOPLE AND STRUCTURES TO ADDRESS LIFE CHALLENGES AND ENHANCE WELLBEING.’’
(IFSW, 2014)
De persoonsgerichte benadering
• Een vergelijking met de Sociale Benadering Dementie
• Het doel van de persoonsgerichte benadering
• Vier domeinen kwaliteit van leven
• Sociale Benadering Dementie stapje verder
• Leefwereld
De dementievriendelijke gemeenschappen
• De samenleving als geheel
• Samenhang met de Sociale Benadering Dementie
• Volgende webinar
15
Tips top 5 Sociale Benadering Dementie
1. Bezie de mens met dementie in de eerste plaats als mens, niet als zijn of haar ziekte.
2. Blijf nieuwsgierig en stel wezenlijke vragen.
3. Wees je bewust van je eigen (soms onbewuste) opvattingen over ouderdom en ziekte.
4. Blijf je bewust van de verschillende domeinen; van degene met dementie, die van diens naasten en die van ons als
hulpverleners.
5. Betrek familie, vrienden en andere naasten; zij zijn essentieel
voor de kwaliteit van leven van de persoon met dementie.
Onderzoeken onder mensen met dementie
• Wat is belangrijk voor thuiswonende mensen met dementie?
• Beantwoord in de chat
Wat denk jij?
Onderzoek in Engeland
• Mensen met dementie
• Naasten
• Professionals
• In Nederland?
15 maart 2021 NAAM PRESENTATIE 19
• Verbonden blijven
• Actief blijven en participeren
• In het moment leven.
• Overall: the need to be who I am
• “Living with dementia might put considerable strain on relations. Services should provide
support to enhance relationships, encourage existing networks to remain stable and facilitate participation in meaningful activities for people living with dementia.”
Onderzoek in Noorwegen
• Mensen ervaren de levensfase als heel onzeker en onvoorspelbaar
• Verlieservaringen die van invloed zijn op de relatie:
• Met zichzelf
• Met nabije anderen
• Met de wereld om hen heen
Etnografisch onderzoek in Nederland
Sociale waarde: inclusie
15 maart 2021 Webinar Dementie vanuit sociaal perspectief 22
• Inclusie: meedoen en meetellen
• Mee kunnen doen als je dat wil
• Op verschillende niveaus:
• Persoonlijk: gewaardeerd voelen
• Interpersoonlijk: meetellen
• Politiek en beleid
• Onrecht roept zorg op
• Soms wordt de zorg teveel
• Iemand met dementie wil ook van betekenis zijn
• Blijven zoeken naar verbinding
Artikel Geven-vergeet-je-niet.pdf
Contextuele benadering
SB-digitaal
De Sociale Benadering Digitaal
• Ontstaan SB-digitaal
• Integrale online ondersteuning
• Wat kan SB-digitaal allemaal?
Filmpje
De Sociale Benadering Digitaal
• Grootschalig aanbod
• Activiteiten die jouw interesses matchen
• Het waargebeurde verhaal van Wil
• Wat vind ik van SB-digitaal?
Toekomst Sociale Benadering Digitaal
• Na corona
• Sociale Cohesie
• Studenten kunnen een rol spelen
• Mijn onderzoek bij SB-digitaal
• Congres Social Work
• Heeft u een tip, ideeën of iets anders omtrent mijn onderzoek?
• laura.davey@student.hu.nl
Tot slot
• Volgende webinars: 15 en 29 maart, 12 april en 10 mei
• Aanmelden: husite.nl/kus/agenda/
• Opname en powerpoint: husite.nl/kus
• Nieuws en Verslagen:
Bij agenda onder de button
linksonder ‘Terugblik bijeenkomsten’.
• Blijf in contact via: hu.nl/onderzoek, twitter en onze nieuwsbrief.
29
Dröes, R. M., Chattat, R., Diaz, A., Gove, D., Graff, M., Murphy, K.,… INTERDEM Social Health Taskforce (2017). Social health and dementia: a European consensus on the operationalization of the concept and directions for research and practice. Aging & mental health, 21(1), 4–17. https://doi.org/10.1080/13607863.2016.1254596
Francke, A. L., Rijken P. M., De Groot, K., De Veer, A. J. E., Verkleij, K. A. M., & Boeije H. R. (2017). Evaluatie van de wijkverpleging: ervaringen van cliënten, mantelzorgers en zorgprofessionals. Evaluatie Hervorming Langdurige Zorg.
Utrecht: Nivel.
Hofman C., Reitsma, M., Stapersma, E., Van Maar, C. & Minkman, M. (2016). Netwerkindicatoren Dementie 2016. Utrecht: Vilans.
Huber, M., Knottnerus, J. A., Green, L., Van der Horst, H., Jadad, A. R., Kromhout, D.,… Schnabel, P. (2011). Health how should we define it? BMJ, 343(7817), 235–237. https://doi.org/ 10.1136/bmj.d4163 Huizenga, J. (2016). Geven vergeet je niet. Hoe dementie ook nieuwe kansen voor verbinding geeft. Vakblad voor Contextuele Hulpverlening. 21(3). 5-8.
https://www.ifsw.org/wp-content/uploads/2019/08/Global-Definitie-Social-Work-2014-Dutch-.pdf
Jansen, D., Werkman, W., & Francke, A. L. (2016). Dementiemonitor Mantelzorg 2016: Mantelzorgers over zorgbelasting en ondersteuning. Utrecht: Nivel.
Koekkoek, B. (2019). Kritieke kruispunten. Geraadpleegd op 1 maart 2021 vanhttps://www.lannoo.be/nl/de-kwestie-verwarde-personen
Morrisby, C., Joosten, A., & Ciccarelli, M. (2018). Do services meet the needs of people with dementia and carers living in the community? A scoping review of the international literature. International psychogeriatrics, 30(1), 5-14.
https://doi.org/10.1017/S1041610217001491 https://www.movisie.nl/artikel/investeer-nu-wij
Prince, M., Comas-Herrera, A., Knapp, M., Guerchet, M., & Karagiannidou, M. (2016). World Alzheimer report 2016: improving healthcare for people living with dementia: coverage, quality and costs now and in the future. London:Alzheimer’s Disease International (ADI).
Reilly, S. T., Harding, A. J. E., Morbey, H., Ahmed, F., Williamson, P. R., Swarbrick, C.,… Keady, J. (2020). What is important to people with dementia living at home? A set of core outcome items for use in the evaluation of non- pharmacological community-based health and social care interventions. Age and Ageing, 49(4), 664–671.https://doi.org/10.1093/ageing/afaa015
Telenius, E.W., Eriksen, S., Mork Rokstad, A.M. (2020). I need to be who I am: a qualitative interview study exploring the needs of people with dementia in Norway. BMJ Open 2020 (10). doi:10.1136/bmjopen-2019-035886 The, A.M. (2017). Dagelijks leven met dementie. Amsterdam: Thoeris.
Van der Marck, M., & Peeters, J. (2017). GOUDmantel project: delen van kennis en ervaringen van oud-mantelzorgers en mantelzorgers van naasten met dementie. Resultaten vragenlijstonderzoek en interviews. Nijmegen: Radboudumc Alzheimer Centrum.
van Wijngaarden, E., & Alma, M. (2019).‘The eyes of others’ are what really matters: The experience of living with dementia from an insider perspective. PloS one, 14(4), e0214724.
Wilken. J. P. (2020). Uitgangspunten. In J. P. Wilken en D. den Hollander (Reds.), Handboek Steunend Relationeel Handelen (pp ). Amsterdam: SWP.
https://www.zorgvoorbeter.nl/dementie/persoonsgerichte-zorg