1 Inleiding
Dit thema gaat over hoofdluis. Het kan zijn dat je bij het verzorgen van haren, kleine wondjes op de hoofdhuid van een cliënt ziet. Misschien klaagt een cliënt over jeuk op zijn hoofd en zie je de cliënt ook herhaaldelijk krabben. Het is mogelijk dat je dan te maken hebt met hoofdluis.
Hoofdluis is erg besmettelijk. Hoe eerder je het constateert, hoe beter.
De inhoud van dit thema:
1
2 Hoofdluis, wat is het en hoe herken je het?
3 Oorzaken hoofdluis
4 Hoofdluis, hoe kom je ervan af?
5 Aandachtspunten
10 D C Hoofdluis
Neet Luis
2 Hoofdluis, wat is het en hoe herken je het?
Bij hoofdluis onderscheiden we de luis en de neet.
Hoofdluis:
2
• luizen: kleine, grijsbruine beestjes van ongeveer 3 mm groot
• neten: luizeneieren, witte puntjes die vastzitten aan de haren
Hoofdluizen zijn beestjes die op de hoofdhuid voor kunnen komen. Ze zijn erg besmette- lijk en kunnen zorgen voor een epidemie. Op scholen komen ze vaak voor.
Luizen hebben de huid nodig om van te leven. Ze prikken er kleine gaatjes in en zuigen het bloed op. De luizen laten dan speeksel achter in de huid en daardoor krijgen mensen jeuk op hun hoofd. Omdat de hoofdluis dicht op de huid leeft, legt hij daar zijn eitjes ook.
Luis in haar
Hieronder zie je een afbeelding van een luis in het haar van iemand.
Als je ziet dat iemand veel op zijn hoofd krabt, kun je zijn haren en hoofdhuid eens goed onderzoeken. Kijk achter de oren, in de nek en eventueel onder een pony. Je kunt ook kammen met een netenkam. Als je dat boven een wit papier doet, vallen de luizen op het papier.
Kijk heel goed of je ook neten ziet; kleine, witte puntjes. Die zitten als het ware vastge- plakt aan de haren. Als ze dicht bij de hoofdhuid zitten, leven ze nog. Zitten ze verder van de hoofdhuid (1 cm), dan zijn ze dood.
3 Oorzaken hoofdluis
Hoofdluizen springen niet, ze lopen over. Vandaar dat je ze bij kinderen tegenkomt. Die spelen vaak met hun hoofden dicht bij elkaar. Maar ook in volle bussen, treinen of trams kunnen ze overlopen. Ze kunnen overlopen bij rechtstreeks contact, maar ook via de bekleding en hoofdsteunen.
Luizen komen ook via een omweg bij iemand anders terecht. Denk aan overvolle kap- stokken, waar jassen, maar ook mutsen en sjaals hangen. Denk ook aan het gebruik van dezelfde kam of borstel. Hoe doe jij dat met je cliënten? Hebben ze ieder hun eigen kam en borstel of wordt er wel eens iets geleend van elkaar? Tenslotte kan overlopen ook via beddengoed en hoofdkussens. Gebruik dus nooit het hoofdkussen van de ene cliënt even voor een ander.
Hoofdluis heeft niets te maken met slechte verzorging of slechte hygiëne. Dat wordt wel eens gedacht. Maar hoofdluizen zijn net zo gek op schone haren als op vieze haren. Je voorkomt hoofdluis dus niet, door vaak haren te wassen.
Op scholen worden wel eens luizencapes gebruikt. Dit zijn nylon capes, die je over een jas kunt hangen en die je helemaal dicht kunt ritsen. Zo kunnen luizen niet overlopen.
Netenkam
4 Hoofdluis, hoe kom je ervan af?
Heb je eenmaal hoofdluis, dan wil je ervan af. Daar zijn verschillende manieren voor.
Hoe kom je van hoofdluis af?
3
• kammen
• chemische bestrijding
• extra maatregelen
Kammen
In paragraaf 2 hebben we de netenkam al genoemd als hulpmiddel om neten en luizen te ontdekken. Je kunt de (metalen) netenkam ook gebruiken om van hoofdluis af te komen.
Dat kan, als je enkele keren per week alle haren uitkamt. Het haar moet dan vochtig zijn.
Ook moet je goed dicht vanaf de hoofdhuid kammen, want daar zitten vooral de levende neten. Voor je cliënt is het natuurlijk geen pretje, maar als je het goed en vaak doet, heeft het eff ect.
Chemische bestrijding
Je gebruikt hierbij een lotion of shampoo die de luis doodt. Ook neten schakel je hiermee uit. Meestal is één behandeling voldoende. Let op dat je goed de nekharen en de haren achter de oren meepakt.
Er zijn verschillende middelen, zoals Noury, Prioderm en Millium. Lees goed de bijsluiter als je met deze middelen aan het werk gaat. Zeker als je het middel voor kleinere kinderen gaat gebruiken, moet je goed kijken of dat wel mag.
Sommige middelen werken minder goed, als er daarna gezwommen wordt. Chloor kan de werking verminderen.
Extra maatregelen
• Behandel alle mensen met hoofdluis tegelijk.
• Was alle beddengoed en kleding van besmette personen op 60 graden.
• Kleding die je niet kunt wassen, stop je in een plastic zak. Die knoop je dicht en pas na twee weken mag je de zak openen.
• Vervang kammen en borstels.
• Ook knuff els moeten gewassen worden of in een plastic zak.
• Alle ruimtes moet goed gestofzuigd worden, ook meubels, bekleding van banken.
• Houd de nagels van besmette personen kort. Ze kunnen dan niet krabben.
5 Aandachtspunten
Zoals je gelezen hebt, kun je hoofdluis eigenlijk maar moeilijk voorkomen . Als er een paar mensen zijn die het hebben, heeft snel een grote groep het. En je ziet ook, wat een werk het is, om weer van hoofdluis af te komen.
Als je hoofdluis constateert, geef het dan zo snel mogelijk door. En probeer het te voorkomen door geen spullen te lenen. Dat geldt voor kam en borstel, maar ook voor haarspeldjes, dou- chemutsen, sjaaltjes enzovoorts.
Hoofdluismiddelen mag je alleen gebruiken om van hoofdluis af te komen. Niet als voorzorg.
Daarvoor is het veel te schadelijk.
Controleer in de weken na een behandeling of de luis echt weg is. Controleer alle personen met luis goed met de netenkam. Als de luizen niet weg zijn, kunnen er twee redenen zijn. Of de behandeling is niet goed aangeslagen, of er is sprake van een nieuwe besmetting.
Is de behandeling goed aangeslagen en is de hoofdluis bestreden, dan zitten er misschien nog dode neten in het haar. Die kun je soms wat makkelijker loskrijgen met het volgende middel- tje: een kopje water, met twee eetlepels azijn en een scheutje crèmespoeling. Ook bestaat er Neetex, een speciale crèmespoeling die dode neten verwijdert.
