LIBERALE ZEGE

(1)

D

e verkiezingen voor de Rijn- mondraad moeten klinken , als een klok. Zij hebben in de eer-

ste plaats de bekoring van het nieuwe. Want hef ongeveer tiende deel van de Nederlandse kiezers, dat de 2de juni ter stembus gaat, heeft een

"primeur". Het zal nl. voor het eerst het vertegenwoordigend lichaam van 81 leden samenstellen van een geheel nieuwe structuur: de Rijnmondraad. In de tweede plaats zal men aan deze "tussentijdse" verkiezingen waarde mogen toekennen voor de landspolitiek. Want het is ook de eerste maal sinds 1963 dat een deel van het kiezerscorps een zeker oordeel zal kunnen uitspreken over het algemene regeringsbeleid.

* *

D

e taak van deze Rijnmond- raad, die 24 gemeenten, in-

·clusief Rotterdam, Schiedam, Vlaardingen, Maassluis en Brielle omvat, is coördinerend Bij deze Rijnmond wil men onmondigheid van het twee dozijn gemeenten gron- dig vermijden. Ook in een steeds n1eer samenvoegen van gemeenten ziet men geen heil, omdat dan node- loos zou worden ingegrepen in de gemeentelijke autonomie. Het nieuwe districtsargaan moet men dan

DT. J. ALERS

· ... ziet 1titslag met optimisme tegemoet . ...

ook zien als een instituut, dat tussen gemeenten en provincie instaat.

Maar uit dit experiment kan in ons dichtbevolkte land een staatsrech- telijke "persoonlijkheid" groeien met een eigen gezicht. Of en in hoe- verre dit zal geschieden, zal mede afhangen van het nieuwe college, dat voor de ontwikkeling van çl.e Rijn- mond een bijzondere verantwoordelijkheid draagt. Ziehier dus een reden, waarom deze verkiezingen van een wezenlijk belang zijn, ook voor de toekomst.

Om 2 uur precies vertrekken de salonbo- ten .,J. H. D. Koppe" en .,Veluwe" van de Boompjes te Rotterdam, in de nabijheid van 't Koopvaardijmmonument ,.De Boeg", U wordt dringend verzocht om half 2 -op de boten aanwezig te zijn.

In verband met de beschikbare piaats~

ruimte kan NIEMAND zonder toegcnH:iS~

bewijs worden toegelaten.

E é n toegangsbewijs is slechts geldig voor é é n persoon.

Nieuwe impuls voor Europa

H

et wetsontwerp omtrent een openbaar lichaam voor de Rijnmond werd na een slagvaardi- ge verdediging door Minister Toxo- peus de 3de november 1964 door de Eerste Kamer aanvaard. Volgens deze wet behoort tot een van de voornaamste taken van de Rijn- mondraad het ontwerpen van een streekplan. De ontwikkeling van het Rijnmonddistrict vraagt onder meer vergroting van havens, aanleg van industrieterreinen, aandacht voor de woningbouw en recreatie, bestrij- ding van, lucht en waterverontreini.:

ging, kortorn alles waardoor, zoals dat in modern Nederlands heet, de

"leefbaarheid" van dit district ver- beterd wordt.

De Rijnmondwet kent :verder het onderscheid tussen "richtlijnen" en

"aanwijzigingen". De richtlijnen zijn niet bindend, zodat zij min of nieer als een advies aan de betreffende gemeente te beschouwen zijn. Daar-

na kunnen echter aanwijzingen komen, die wel degelijk een bindend

karakter dragen. Zij behoeve~ de goedkeuring van Gedeputeerde Sta- ten.

Aldus juridisch-technisch enige be- voegdheden van deze nieuw te ver- kiezen Rijnmondraad.

Dat bij dit alles de belangen van een 1.035.000 mensen zijn gemoeid, evervolg op pagina 5)

LIBERALE ZEGE

Onze Belgische geestverwanten hebbon reden tot juichen. Zij boek- ten in de jongste verkiezingsstrijd een eclatante overwinning waardoor de ook daar vernieuwde en verjong- de liberale partij van 20 op 48 ze- tels kwam.

Het is vanzelfsprekend uitermate moeilijk om hier een parallel te trekken met de politieke toestand in ons land, doch het is opvallend dat uit de grote liberale winst de tegenzin van het Belgische volk blijkt t.a.v.

de rooms-rode coalitie die door de jongste electorale aardverschuiving in België haar twee-derde meerder- heid heeft verloren.

Opvallend is evenzeer dat de Bel- gische liberalen veel socialistische stemmen hebben weten te trekken.

Wij kunnen onze liberale vrienden in België dan ook van harte geluk- wensen.

De Belgische verkiezingsuitslag heeft bewezen dat de liberale ge- dachte bij onze zuiderburen opnieuw tot leven is gewekt en zij heeft te- vens geleerd hoe zinloos het is vast te houden aan kunstmatig instand- gehooit-en regeringscoalities die niet door de kiezers worden geaccepteerd.

Mogen de Nederlandse liberalen zich gester•kt voelen door de grote overwinning van hun Belgische geestver-

wanten. S.

(2)

"

VRIJHEID EN DEMOCRATiE

GESLAAGD LIBERAAL CONGRES

OVER "OPENHEID IN ZUILENLAND~'

Onder verzuiling, aldus dhr. Vonhoff, moet worden begrepen het organiseren van het maatschappelijke, politieke, culturele en economische leven aan de hand van opvattingen, die hun grondslag vinden in religieuze en filosofische dogma- ta, zonder dat die dogma voor de verwezenlijking van het organisatiedoel essentieel zijn. De verdeling op kerkelijk en filosofisch gebied kan niet als verzuiling worden aangemerkt.

'Tegenover de verzuiling stelde hij de openheid, die de liberalen voorstaan. In de politiek betekent dit, dat gelijk in- zicht leidt tot verwezenlijking van prak- tische doelen, ook als men persoonlijk een verschillende geestelijke achtergrond bezit. De grens tussen verzuiling en openheid kan verschillend worden getrokken.

Enerzijds ziet men, dat voor het gehele leven· en alle activiteiten bepaalde dog-_

mata essentieel worden geacht, ander- zijds wordt er onderscheid gemaakt naar object en doelmatigheid. Ook de socialistische organisaties, die geen duidelijke politieke taakstelling hebben, dienen als verzuild te worden beschouwd. Deze verzuiling belemmert het intermenselijke verkeer in de samenleving.

Het is dan ook in strijd met het liberale beginsél om zelf aan de verzuiling mede te werken door liberale omroep-, sociaal-economische en andere maatschappelijke verenigingen te stichten.

De verzuilde groeperingen verdwijnen van zelf, als zij geen eigen taak meer hebben te vervullen. De voornaamste hinderpaal vormt het eenmaal g~vestigde

belang .. Zoals het ontstaan van deze or-

"anisaties historisch verklaarbaar is, zo ligt het verdwijnen er van onontkoom- baar vast in de ontwikkeling van onze maatschappij. Dat zij in overeenstemming zijn met onze volksaard, geldt niet meer voor het heden. Steeds meer ontmoet de verzuiling verzet bij ons volk, dat meer waarde toekent aan hetgeen allen samen- bindt. Daarbij komt, dat de zuilenorgani- saties zich tot veler ongenoegen ook met de politiek inlaten, hetgeen de democratie en de zelfstandige beslissingsbevoegd- heid van het parlement ondermijnt.

Het toenemende gevoel van eigenwaar- de en het verdwijnen van maatschappelijke achterstand in confessionele en socialistische kring zal het verdwijnen van verzuilde organisaties ten gevolge hebben, zoals reeds blijkt. Wat het maatschappelijk werk betreft, verdedigde de heer Vonhöff de stelling, dat er or dit gebied evenmin plaats voor verzuiling dient te zijn als op het terrein der me- dische verzorging. Ook dit verschijnsel heeft een historische achtergrond. Men . moet hier echter niet aan groepen, maar aan de mensen denken en dan is het on- aanvaardbaar, dat b.v. in Amsterdam, waar 46 "/o der ingezetenen onkerkelijk is, niettemin 80 'lo van de subsidies naar confessionele organisaties gaat. Wij zullen dan ook op dit terrein grote activiteit moeten ontwikkelen, doch geen tegen- organisaties stichten.

r VRIJHEID EN DEMOCRATIE

Weekblad van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie

Voorzitter Redactie-commissie:

mr L. Meijer

Redactie-secretaris: G. Stempher.

Adres: Gooiergracht 163, Laren CN.H.) Telefoon i 02953) 35 63.

Administratie:

Postbus 43. Amersfoort. Tel. 1 34 25.

Voor het zenden van advertentie- gelden u i t s I u i t e n d Postgiro . no. 245103 ten name van de Pen- ningmeester van de stichting .. Vrij- heid en Democratie" te Amersfoort Losse nummers 20 ct.

Voor advertenties wende men zich tot de administratie.

---~

Rede

van de heer Van Dijk

De heer dr. K. van Dijk, lid van de Tweede Kamer, lichtte zijn discussienota inzake verzuiling in onderwijs, radio en televisie toe.

Aan de hand van een historische ana- lyse kwam hij tot de conclusie, dat de verzuiling van het onderwijs voortspruit uit de beslotenheid van de opvoeding in het gezinsmilieu in een vroegere periode.

Velerlei maatschappelijke factoren hebben daarin verandering gebracht en de afstand tot de andersdenkenden ver-

·kleind, zoals de massale migratie, de op- komst van liberalisme en socialisme, de scheiding tussen woon- en werkmilieu en later de invloed van pers, radio en televisie. Geleidelijk werken deze factoren door, maar niettemin is . het onderwijs sedert de pacificatie volledig verzuild.

Mede door het star hanteren van getals- normen komt de openbare school als uit- weg voor niet-confessionelen in gevaar.

Het meest in socialistische, maar toch ook in liberale kring is de weerstand tegen de verdrukking van het openbare onderwijs verzwakt. Wij zullen daarvoor krachtiger in de bres moeten gaan staan.

Ons volk is politiek en sociaal opge- deeld en wederzijds met vooroordelen tegenover elkaar behept. Behalve door mid- del van het onderwijs tracht men dit te bestendigen door radio en televisie onder controle te houden. Met overheidsgelden kan· men zich sterk maken en andersdenkenden weren. Het is duidelijk, dat daar- door ook de politieke meningsvorming sterk beïnvloed wordt.

In de omroepwereld krijgen de confessionele groeperingen steun ·van de socialistische zuil, niettegenstaande het feit, dat de Partij van de Arbeid in haar be- ginselprogram confessionele partijvor- ming schadelijk noemt, omdat zij een zuiver functioneren van de politieke wils- vorming belemmert. Dat ook omroeporganisaties zonder ledenbinding kunnen beantwoorden aan geestelijke, culturele en godsdienstige behoeften van het volk, bewijzen o.a. IKOR, Teleac en regionale omroep. Het plan-Cals, dat ook het ge- talscriterium hanteert, zal alleen verdere versnippering ten gevolge hebben en in- direct de macht van de bestaande mono- polies ,verstrekken. Van openheid noch van een onverdeeld alternatief is sprake en dat kunnen liberalen niet aanvaarden.

Inleiding

van de heer Portheïne

De heer mr. F. Portheine, lid van de Tweede Kamer, besprak de verzuiling op economisch terrein. Daar zijn de zuilen- organisaties evenzeer verweven met de politiek. Na ook zijnerzijds een his~orisch overzicht te hebben gegeven, waarm een verklaring van deze ontwikkeling is te vinden, wees de inleider erop, dat van vernieuwing na de bevrijding niets t:-

recht is gekomen. Veeleer is de verzm- ling nog versterkt door de wijze van z:- telverdeling in publiekrechtelijke en pn- vaatrechtelijke samenwerkingsorganen.

De organisaties op algemene grondslag - ten onrechte als liberaal aangemerkt - komen, ondanks haar feitelijke. bete- kenis in het gedrang. De confesswnele organ'isaties weten elkaar door allerlei dwarsverbindingen steeds te vinden en waar socialistische bonden bestaan, spelen zij dit spel mee. Spr. heeft zich dan ook zeer verbaasd over de uitlating van de heer Bosma, die het als voorzitter van· een algemeen industrieel werkge- versverbond toejuicht, dat de Partij van de Arbeid weer in de regering zit en nu zal moeten meebeslissen over de loon- politiek. Dat zou wel eens heel anders kunnen uitpakken dan de heer Bosma kenneliik verwacht.

Met de verdraagzaamheid, die de liberalen eigen is, zullen zij toch, waar daartoe de gelegenheid zich voordoet, hun opvattingen over het sociaal-economische beleid moeten uitdragen. Te weinig vrij- zinnige ondernemers zijn zich van deze morele plicht bewust, te velen onthouden zich geheel van politieke activiteit en beseffen niet, dat zij daarvoor later de rekening gepresenteerd krijgen.

De inleider besprak vervolgens de huidige moeilijkheden in en met de vakbeweging. Zij ondervindt de nadelen van het vertegenwoordigen van een minderheid der werknemers, van ondermijnen- de activiteiten van on- of anders-georga- niseerden - vooral van de z.g. categorale bonden -'- en van het dragen van mede- verantwoordelijkheid voor het centrale loonbeleid. Men tracht· het onbehagen op de werkgevers af te reageren door onaanvaardbare eisen te stellen, zoals overneming van een deel van de contri- butielast van de vakbondsleden. Ofschoon vele categorale organisaties de juiste bedding nog niet hebben gevonden, o.a.

door centrale samenwerking te zoeken, is het toch onjuist haar te negeren. Het valt te betreuren, dat een krachtige algemene vakcentrale ontbreekt, omdat de niet-confessionele en niet-socialistische werknemers nu geen keuzemogelijkheid hebben. Aan een liberale vakbeweging bestaat geen behoefte, maar wanneer wij aan de verzuiling op dit terrein een halt willen toeroepen, dan zullen wij de vorming van een algemene centrale toch welwillend moeten begeleiden. Ander- zijds zullen wij er voor moeten waken, dat pressiegroepen uit het bedrijfsleven de zeggenschap van het parlement gaan overvleugelen. Daarom zullen wij ons ook tegen bevoorrechting van de vakbeweging moeten verzetten, omdat deze de verzuiling versterkt.

Vrijheid en democratie zijn met be- stendiging van de huidige situatie niet gediend.

Discussie

Nadat in plenaire zitting met de inleiders was gediscussieerd, zette men na de gemeenschappelijke koffiemaaltijd de ge- dachtenwisseling in vijf groepen voort, waarbij tien vragen als leidraad dienst deden.

Vervolgens brachten de rapporteurs verslag uit, waarop de inleiders reageer- den en toen was het aan voorzitter Van Someren om de antwoorden op de vragen samen te vatten.

1. Leidt naar uw mening de verzuiling, zoals wij deze in ons land kennen tot tegenstellingen, die in intermenselijke relaties verstoren of belemmeren? ja 2. Soms wordt wel eens gevraagd

om "liberale" zuilen. Lijkt U dit een oplossing van het pro-

bleem?. ne•m

3. Acht U de verzuiling van het maatschappelijk werk nuttig, bijvoorbeeld in verband met veronderstelde grotere naasten- liefde van de maatschappelijke werkers in levensbeschouwelijk georiënteerde organen van maatschappelijk werk? neen

(Hier had een vrij grote minderheid een afwijkend oordeel) 5. Uit liberale gezichtshoek staat de vrije schoolkeuze van de ouders voorop; meent U echter toch, dat het bezoek van de openbare school als ontmoe- tingsschool voor kinderen van ouders met verschillende le- vensovertuiging krachtig gesti- muleerd moet worden? ja 6. Acht U het gewenst, dat de ver-

zuilde omroeporganisaties blijven bestaan naast de door ons gewenste nieuwe structuur? ja

(Mits er door een voldoende open bestel keuzemogelijkheid blijft)

7. Acht men het wenselijk, dat in de omroepwetgeving dwingend het recht op antwoord van via radio en televisie aangevallen personen en groepen wordt ge-

regeld? ja

28 MEI 1965 - PAGINA 2

V.V.D.

^wenst

Belgen geluk

Aan de Belgische partij Voor Vrij- heid en Vooruitgang is het volgende gelukstelegram ver.zonden:

De Volkspartij voor Vrijheid en De- mocratie wenst u, on.ze Belgische :rusterpartij, geluk met uw prachtige overwinning in geheel België be- vochten op de regeringscombinatie.

De V.V.D. hoopt op 2 juni bij de verkie:z:ing van de Rijnmondraad dit goede voorbeeld te volgen.

VAN DER POLS, voor:z:itter VAN RIEL,

I

voor:z:itter, eerste kamerfractie GEERTSEMA,

voor:z:itter, tweede kamerfractie

8. Meent U, dat het rechtvaardig is dat in een komend omroepbestel voor toelating van zend- gemachtigden andere normen dan de bestaande verenigings- normen bij voorbaat worden

uitgesloten? neen

<Unaniem vond men dat on- rechtvaardig)

9. Is men van mening, dat de verzuiling oplossingen van de economische problematiek extra

bemoeilijkt? ja

(Een minderheid dacht hier anders over)

10. Wordt, gezien het .bestaande zuilenpatroon in het ondernemings-organisatieleven de liberale sociaal-economische ge- dachtengang gediend met het oprichten van specifiek liberale organisaties van werkgevers en

werknemers? neen

11. Acht U het betrekken van andere dan verzuilde organisaties

(b.v. categorale) bij het sociale- economische overleg een stap in de richting van grotere democratie in het maatschappe-

lijke leven? ja

(Mits voldoende aan redelijke eisen van representativiteit) N.B. De vragen 1 t.m. 3 betreffen de inleiding van de heer Vonhoff; 5 t.m. 8, van de heer Van Dijk; 9 t.m. 11 van de heer Portheine.

Vraag 4 is vervallen (antwoord zie be- ginselprogramma).

Wij moeten - aldus de heer Van So- meren - meer zoeken naar hetgeen ons bindt, dan ons blindstaren op hetgeen ons scheidt. Ook de liberalen falen te dikwijls in het aangeven van de mogelijkheden en het bevorderen van de verwezenlijking. Wij wensen geen monopolie voor het zuilensysteem, dat door zijn versnippering kostenverhogend werkt. Spr. ge- looft, dat het afsterven van de confessionele partijen dichter nabij komt, dan velen denken. Vooral de omstandigheid, dat radio en televisie tot de huiskamers doordringen, werkt daartoe mee. De verzuiling berust op angst voor het behoud van het bestaande. Wij staan openheid en vertrouwen in de ontmoeting van mens tot mens op elk terrein van het maatschappelijke leven voor en dat uitgangs- punt wordt steeds sterker.

Sluiting

De heer · H. w. Holsmuller, voorzitter van de Kamercentrale Den Helder, vond, dat het resultaat van de derde samenwerking der centrales zeer bevredigend is geweest. Hij :pracht dank aan allen, in het bijzonder de Kamerleden en hoofd- bestuurders, die van hun belangstelling deden blijken. De inleiders, de rapporteurs en de groepsvoorzitters hebben het hunne tot het welslagen bijgedragen. Hij roemde voorts de uitstekende voorberei- ding door het Amsterdamse secretariaat en de vlotte leiding van voorzitter Van Someren, welke lof de bezoekers met applaus ondersteunden.

Op 2 juni wordt de Rijnmondverkie- zing gehouden, waarbij o.m. de verzuiling van het omroepbestel inzet is. Wel- nu, laat het kiezerskorps daarop een duidelijk neen doen horen door de VVD in haar strijd te steunen!

Het welgeslaagde studiecongres was hiermee ten einde. v. d. L.

(3)

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

VERSTANDiG

* * De nieuwe bepalingen van het

* ·wegenverkeersreglement, die op 9 juni van kracht zullen worden, zijn ingegeven door bet gezond verstand.

Het verbod van stilhouden op vlucht- stroken, anders dan in noodgevallen.

Het verbod voor liltende voetgangers zich zonder noodzaak op autowegen te bevinden. Een betere bescherming van voetgangers op zebra's. Een sterke beperking naar getal en vooral naar werkingssfeer van de· "kruip- auto's". Aldus een losse greep uit de nieuwe bepalingen. Zij zijn alle ook te vinden in het ontwerp-reglement ver- keersregels en verkeerstekenen, dat door prof. mr. A. D. Belinfante is voor- bereid. Deze hoogleraar geniet een zekere vermaardheid door zijn vroegere, sympathieke medewerking aan de televisie-rechtbank. Zijn bemoei- ingen op het terrein van het verkeers.

recht komen ten goede aan alle deel- nemers van het verkeer. Laat ons hopen, dat ook bij inhaalmanoeuvres en bet afstand houden ter vermijding van kettingbotsingen dit gezonde verstand zich zal l!itstrekken over een steeds groter getal van weggebruikers.

BEHOUDZUCHT

* * Een dame uit Woerden beschikte

* na twee jaar over 230 tennis- ballen. !'!!ze nuttige voorwerpen waren in haar bloemrijke tuin terecht gekomen door de activiteiten van een

·'zeer naburige tennisclub. Het hek, dat de club van de aangrenzende tuin scheidt, l.s nl. te laag. Toen bet perpc- tuurn mobile van binnenvliegende ballen en op haar terrein zoekende ten- nissers de dame begon te vervelen, nam zij een kloek besluit: iedere haar bloemen beschadigende of anderszins haar terrein bereikende bal hield zij in. Dies bereikte zij het gemelde aantal in beslag genomen exemplaren in twee jaar. Na klacht van de club bij de politie heeft de kordate mevrouw nu alle 230 omstreden objecten moeten teruggeven. Hieraan was niet een be- slissing gekoppeld, dat de club voor gepaste verhoging van het hek zou zorgen. Laat ons in het geheim mede- delen: onze sympathie gaat geheel naar deze dame uit. Ziebier dan een geval van eigen richting, ·dat ons als strikste uitzondering aanvaardbaar voorkomt. Carmiggelt heeft eens ver- klaard dat dames vrouwen met pretentie zijn. Voor éénmaal zijn wij het niet met hem eens. De "pretentie" op privacy, inclusief haar "behoudzucht"

op ballistisch gebied schijnt ons een rechtvaardige zaak.

MONSTER

* * Heeft bet eigenlijk wel zin de

* jongere generatie te blijven con- fronteren met de gruwelen uit de jongste wereldoorlog?

Het is een vraag die de laatste tijd meermalen wordt geboord. Velen be- weren dat we nu al deze ellende eens dienen te vergeten. Tezelfder tijd le- zen we echter dat in Londen een na- zistische anti-joodse boekhandel is ge- opend, waarbij Hitiers portret hangt met bet onderscbrüt "hij bad gelijk".

Engelse lagerhuisleden ontvangen dreigbrieven van nieuwe fascistische organisaties. In Zweden werd een fas- cistisch complot opgerold, dat zelfs contacten had in Zuid-Afrika.

In Antwerpen vechten bruinhemden op straat met de politie.

Daarom zullen wij onze jongere generatie blijvend voor het fascistische monster moeten waarschuwen.

Passiviteit in dit opzicht is levens- gevaarlijk.

GEVAAR

* * Volgens bet Centraal Bureau

* voór de Statistiek worden we trager en luier. Wij fietsen en wande- len minder en brengen steeds meer uren door bij onze T.V. Dat is een ge- vaarlijke ontwikkeling. Niet alleen voor onze lichamelijke, doch ook voor onze geestelijke gezondheid. Door deze ontwikkeling krijgen zij, die voor de T.V.- programma's verantwoordelijk zijn, wel een bijzonder zware last te dragen. Zij kunnen het geestelijk niveau van ons volk dermate beïnvloeden, dat het welhaast griezelig wordt om met een dergelijke verantwoordelijkheid te worden belast.

Zo schept de zich steeds sneller ont- wikkelende techniek nieuwe problemen die wij niet mogen onderschat- ten. Een bezinning op bovengenoemd vraagstuk achten wij dringend ge- boden.

28 MEI 1965 - PAGINA I

NIEUWE STRAATSBURGSE IMPULS VOOR EUROPA

De ontwikkeling van Europa's integratie kan men zien verlopen volgens een seismographische lijn. Telkens ervaart men daarin een schok naar boven en dan weer een meer of minder _sterke naar beneden. Niettemin beweegt de lijn zich in haar geheel op lang zicht gezien in opwaartse richting. Een recente schok naar beneden was Frankrijks weigering om op 10 mei j.l. mee te doen aan een gesprek van de EEG ministers van buitenlandse zaken in Venetië over de politieke unie.

Fr_ankrijk wees Italië's uitncdiging om flaarover te praten even bruusk af als Frankrijk zelf steeds die Unie sterk bepleit had. Naar Frans mo- del dan: een "Europees" Europa met eigen - Franse-atoomdefensie enz.

En juist omdat de overige gesprek- partners niet bij voorbaat bereid waren een politieke Europese Unie naar Franse snit te aanvac.rden, liet Frankrijk het maar afweten. Het- zelfde Frankrijk dat in de wat wij zouden willen noemen economische

door mr. dr. C. BERKHOUWER lid van de Tweede Kamer

I

functionele sector telkens zelf de krachten in werking stelt, welke metterdaad het integratieproces in- tensificeren en versnellen.

Het is in dit opzicht van belang om vast te stellen hoe Frankrijk aan de ene kant een echte gemeenschappe- J.!jke politiek ter zake defensie en

K IJ K T E N L U I S T E R T N A A R

TELEVISIE-UITZENDING

DINSDAG, 8 JUNI a.s., Nederland I, van 20.20-20.30 uur.

Spreker: Mr. E. H. TOXOPEUS.

Onderwerp:

UITSLAG RIJNMOND-VERKIEZING RADIO-UITZENDING

DONDERDAG, 10 JUNI a.s., van 18.20-18.30 uur, over de zender Hilversum IJ (298 m)

.,DE STEM VAN DE V.V.D."

RIJNMOND-VERKIEZING

Wanneer u deze regelen leest scheiden ons nog 5 dagen van woens- dag, 2 juni.

Op die dag gaat 10 pct. van de Nederlandse kiezers in het Rijn- mondgebied naar de stembus en zal dan mede een oordeel uit.

spreken over het Kabinet-Cals.

Wij hopen en vertrouwen dat de uitslag van deze Rijnmond-verkiezing voor onze VVD een bijzonder gunstige zal zijn.

Onze verkiezingscampagne verloopt succesvol. Onze vergaderin- gen worden druk bezocht. Vorige week in Brielle b.v. werd de vergadering, waar onze lijstaanvoerder, dr. J. Alers, onze vierde candidaat, de heer P. J. Bliek, en onze fractie-voorzitter in de Tweede Kamer, mr. W. -J. Geertsema, spraken, bezocht door ruim 200 mensen.

Al onze leden en geestverwanten buiten het Rijnmond-gebied kunnen ons bij deze verkiezing niet hun stem geven, maar wel hun steun.

Gi~eer vandaag nog uw bijdrage voor de Rijnmondverkiezing op gironummer 67880 ten name van de Secretaris vah de VVD te 's Gravenhage.

SIDNEY J. VAN DEN BERGH, Penningmeester

Van de afdeling Ruinerwold kan een bijdrage van f 25 worden vermeld, van een aantal leden in de afdeling Zeist een bedrag van f 78.50.

Hiervoor mijn hartelijke dank, evenals aan de leden en geestverwanten, die mij deze week hun gift zonden.

Mevr. A. S. N. v.d. H. te E. f 25,-; Mevr. A. J.-P. te B. f 25,-; C.

J. H. te Z. f 5,-; Mevr. M. C. v. N.-.v. N. te Z. f 5,-; J. K. S, te H.

f 10,-; Mej. Mr. J. L. M. T. P. te 0. f 25,-; J. K. te H. f 10,-; Mej.

A. C. v. H. te 's-G. f 5,-; W. G. B. te L. f 5,-; Mevr. H. v. d. S.-de K, te A. f 25,-; Ing. D. T. te 's-G. f 25,-; H. la G. te D. f 10,-; Dr. H.

J. S. te 's-G. f 10,-; Mej. L.C. A.v. E. te A. f 50,-; P. V. te Z. f 10,-;

J. A.D. te 's-G. f 10,-; Mej. Dr. C. H. K. te Z. f 25,-; A. T. v. d, L.

te Z. f 10,-; Ir. K. v.d. L. te B. f 10,-; Mevr. A. F. B.-W. teM. f 10,-;

Ir. E. E. K. te Z. f 10,-; Dr. J. P. H. te A. f 5,-; Mej. A. J. M. H. te A. f 10,-; L. M. te H. f 15,-; Mevr. C. A. A. Z.-B. te V. f 10,-; P.

K. H. l.U. S. te B. f 10,-; Mevr. Ch. V. te H. f 5,-; J. W. P.-R. te U.

f 10,-; B. G. te B. f 25,-; H. de J. te A. f 10,-; J. H. B. teR. f 25,-;

J. :J. G. M. teR. f 25,-; B. J. N. te S. f 10,-; U. v.d. T. te A, f 25,-;

Mevr. A. J.-P. te B. f 25,-; Mr. M. J. v. E. B. te 0. f 10,-; J. A. P, te B, f 25,-; W. F. J. 0. te 's-G. f 5,-; A. K. te A. f 25,-; Dr. A. A.

S. G. te Z. f 25,-; J. M. te H. f 10,-; een hotel in Arnhem f 10,-;

Mevr. B. P.-R. te Z. f 25,-; J. C. J te G. f 100,-.

buitenlandse zaken frusteert door een nationalistisch getinte solo-politiek, doch aan de andere kant zelf steeds weer komt met voorstellen welke de economische integratie en rechts- éénwording in feite zeer sterk sti- muleren (al worden de betreffende initiatieven weliswaar in de meeste gevallen ontwikkeld waar Frank- rijk zijn eigen belang het meest gediend acht).

Men vraagt zich wel eens &f: ont- gaat het de Fransen dan dat men dusdoende toch een werkzaamheid bedrijft met verreikende politieke gevolgen? De graanprijsaceoorden van december 1964, waar Frank- rijk zo op aandrong, betekenen evenzeer een hoogst belangrijk Europees politiek feit. Hun gevolgen reiken tot in de monetaire sector toe: een- zijdig wijzigen van wisselkoersen zou de balans van de eenheidsgraan- prijzen al kunnen doen wankelen.

Het kan natuurlijk ook zijn dat de Fransen in het achterhoofd hebben dat door al wat er gaande is op economisch terrein, op het gebied van eenmaking van het recht en in de sociale sector (men denke aan het vrijgekomen verkeer van werknemers in de EEG landen) het integratieproces zich "so wie so" steeds verder voltrekt. Bij verdragsgetrou- we uitvoering (door Nederland altijd te bepleiten!) der traetaten van Ro- me en Parijs is dit proces overigens niet te stuiten. In wezen is dit gehele proces echter een politieke evo- lutie. En dan zal eens ook voor de Fransen, de dag aan moeten breken, dat het besef doorbreekt volgens hetwelk ook de sluitstukken van de

"echte" politiek, t.w. buitenlandse zaken en defensie niet langer behar:- tigd kunnen worden volgens de gril- lige toonaarden van de diverse solo:..

partijen welke het huidige gouver- nement van Frankrijk her en der ten beste geeft.

* *

W

e hebben deze maand vele herdenkingen gewijd aan de bevrijding van de Europese landen.

Helaas is 10 mei 1965 geen "peilda- tum" geworden voor een herleving van Europa op het niveau van het door Italië voorgestelde overleg tussen de regeringen. Onwillikeurig denken we aan die andere "peilda- tum" van 9 mei 1950, toen Robert Schuman zijn baanbrekend initiatief nam dat leidde tot de oprichting der Kolen"' en Staalgemeenschap.

Laat tegenover de mislukte 10 mei 1965 de dag van 12 mei 1965 de ge- schiedenis in mogen gaan als de dag waarop het Straatsburgse parlement tezamen met de commissie Hall- stein de grondslag legde voor de par- lementaire democratisering van de EEG instellingen. Aanleiding tot een en ander vormde een bijzonder in- gewikkeld samenstel van maatrege- len voorgesteld door de EEG-commissie.

Ontdaan van· alle technische com- plicaties komt de zaak op het volgende neer: Per 1 juli 1967 'moeten de diverse landbouwprodukten op een gemeenschappelijk prijspeil gebracht zijn, interne douanerechten worden afgeschaft en er komt een gemeenschappelijk buitentarief - even$

eens per 1 juli 1965 - zowel op land ..

(Vervolg op pagina ~)

(4)

BIJllEID EN DEMOCRATIE

Uit de partij

K~mercentrale Utrecht Nieuw bestuur

Dezer dagen hield de Kamereenkale Utrecht ha;ar zeer druk bezochte (de zaal was stampvol) jaarvergadering. Nadat onder leiding van de aftredende voorzitter de heer L. M. van Voorene alle stuk- ken betreUende 1964 waren goedgekeurd eri voorlezing was geda.an van het schrij- ven van het Hoofdbestuur waarin het door de Centralevergadering van 26 fe- bruari j.l. aangenomen gewijzigde huis- houdelijk reglement behoudens een klei- ne verandering werd goedgekeurd (waa~·

mee de vergadering zich kon verenigen), was het ogenblik van de formele over- dracht aan het op 26 febr. gekozen Cen- tralebestuur aangebroken.

De heer v. Voorene droeg hierbij de leiding van de vergadering over aan zijn opvolger, de heer J. W. van der Ende.

Deze aanvaardde het voorzitterschap met dank te brengen aan de aftredende be- stumsleden de heren L. M. van Voore- ne en H. M. Koornneef voor hetgeen zij

tijdens hun bestuurslidmaatschap voor de Centrale hadden gedaan. Een speciaal woord richtte hij tot de heer Koornneef die vanaf de oprichting van de eenkale kort na de oorlog onafgebroken met het secret·ariaat belast is geweest.

Hij bood de scheidende secretaris onder applaus van de ·;ergadering als blijk van waardering enige boekwerken aan.

Daarna gaf hij het woord aan de oud- minister van Binnenlandse Zaken, mr. E.

H. Toxopeus. Deze gaf een heldere uiteenzetting van al hetgeen zich rondom de recente kabinetscrisis en de oplossing - daa1rvan heeft afgespeeld, waarbij hij ten slotte de nadruk legde op het voornemen van de VVD om een loyale en construc- tieve oppositie te gaan voeren. Boven- dien was hij 'benieuwd hoe de kiezers en vooral zij die in 1963 op de KVP hadden gestemd, zouden reageren op de reuzen- -zwaai van mr. Cals, die het tegengestelde

beoogt van de uitspraak van de kiezers in 1963. Van de gelegenheid tot het stellen van vragen werd door een tiental aanwezigen gebruik gemaakt, die op vlotte wijze door de spreker werden beantwoord.

De samenstelling van het nieuwe bestuur van de Kamercentrale luidt: J. W.

van der Ende te Driebergen, voorzitter;

Drs. W. N. van de Stadt te Bilthoven, secretaris. Mr. C. Kruysse te Amersfoort, penningmeester, D. J. Abercrombie te Amersfoort (rayon Oost); J. G. Allem9.n te Maarssen (rayon Veehts treek); M. M.

Broers Utrecht (Sta tencentrale Utrecht);

J. J. Ebbers te Soesterberg (rayon Noord- oost), mevr. M. C. Engelberts-Jüngeling te Bilthoven (rayon Centrum-Noord); drs.

G. C. de Haan te Doorn (rayon Centrum- Zuid); A. Jansen te Rhenen (rayon Zuid- oost); R. G. Koop te Harmelen (rayon West). Met raadgevende stem hebben :?Jitting: drs. G. J. Staal te Zeist, gedele- geerd H. B. lid voor de Centrale Utrecht en mevr. G. S. Huese-Laming te Biltho- ven voor d2 Vrouwen in de VVD.

Copie voor deze rubriek te :&en- den aan: Mej. Joh. H. Springer, Alexanderstraat 16, Haarlem.

Yakbeweging en bedrijfsleven

Dit onderwerp dat ·mevrouw mr. E.

Veder-Smit behandelde voor de vrouwengroepen Naarden-Bussum-Huizen en Hilversum-Laren-Blaricum is een ac- tueel vraagstuk, belangrijk in zijn men-

selijke verhoudingen.

Aan de ene kant de grote vakbewegin- gen: Chr. V. V., NVV, en Kath. V.V., die

belangrijk en nuttig zijn als gesprekpart- ner met de Overheid, belangen beharti- gend van een grote bevolkingsgroep. Ze hebben constructief medegewerkt aan de opbouw van ons land en zijn uitgegroeid tot een machtige instelling, ver-

H. P. J. van Ketwich Verschuur nam afscheid van

De Bilt/Bilthoven

zaterdagmidda;g- 15 mei ontvingen de heer en mevr. Van Ketwich Verschuur- Abbema vrienden en kennissen ten afscheid. Di-t in verband met hun aanstaan-- de vertrek naar Den Haag.

De heer H. P.J. van Ketwich Versehum heeft als lid van de liberale fractie ze- ven jaar deel uitgemaakt van de gemeen- tera-ad van De Bilt. Vele politieke vrienden bevonden zich dan ook onder de tal- rijke gasten, maar er waTen ook mede- raadsleden uit andere groeperingen. Bur- a·emeester· Fabius was eveneens aanwezig.

"' De Koninklijke Biltse Harmonie ver- tolkte met een serenade de dankbaarheid van de g·emeenteambtenaren voor hetgeen - de heer Van Ketwich Versehum in het belang van de gemeente heeft gedaan.

De heer Van Ketwich 21al nog één raads- vergadering bijwonen, waarna zlijn plaats wordt ingenomen door ir. 0. B. H. Stärk.

Druk bezochte bijeenkomst van Statencentrale Heerenveen

De Statencentrale Heerenveen, omvat- tende de gemeenten Oost- en Weststel- lingwerf, Smallingerland, Heerenveen en Opste-rland, heeft een succesvol wmteï·- halfjaar achter de rug.

Nadat men vroegtijdig het winterpro- gramma voor de vijf aangesloten gemeenten had vastgesteld, is er goede propagan- da gemaakt, met gevolg, dat c'l verschillende bijeenkomsten zeer goe~ bezocht

?.ijn geweest.

Niet alleen burgemeester Roeien, die in Heerenveen de spits afbeet, ook dr.

Klaas van Dijk in Gorredijk, ir .. Olde~

banning in Drachten en de heer V1sser m Oosterwolde, hadden een aandachtig gehoor.

Mevrouw Haya van Someren-Downer, die Wolverga voor Drachten wisselde, heeft echter een record aantal bezoekers getrokken. Op het laatste moment moest hier zelfs de grote schouwburgzaal worden betrokken om alle bezoekers te her- bergen.

De VVD-raadsleden in deze Statencen- trale hadden hun eerste bijeenkomst in hotel Vreewijk in Dï'achten. Oud-burgemeester Bontekoe van Ooststellingwerf vestigde in een indrukwekkende rede de aandacht van de raa,dsleden op verschillende achiele problemen, terwijl de heer Koelma uit Drachten een zeer aandachtig gehoor had tijdens zijn causerie over de mogelijkheden van de compute1·.

· Een uiters·t leerzame avond, die waar- schijnlijk het begin 21al zijn van een in- tensief contact tussen de raadsleden in de Zuid-Oosthoek van Friesland.

Ook de door de Statencentrale te organiseren schriftelijke politieke cursus be- looft een groot succes te worden. Deze

tegenwoordigd in de SER. Ook hebben ze macht via politieke partijen. Intern hebben ze grote problemen. De greep op hun leden, die minder geïnteresseerd zijn in moeilijke vraagstukken, is verzwakt.

Ook zijn er veel te weinig vrouwelijke leden. Als concurrent hebben ze de fe- deratie van categorale bonden, bonden

van werknemers met speciale functies, meer onderlinge bonden van middelbaar niveau.

Het bedrijfsleven is na de oorlog enorm uitgegroeid. Daa1·om is het zo noodzakelijk, dat het ondernemingsrecht herzien wordt. Verschillende commisies zijn hiervoor ingesteld. De Telderstichting onder

leiding van prof. Verdam is voor open ondernemingsrecht. In die commissie

zitten 9 profs die het voor een belangrijk deel unaniem eens zijn. De vorige regering stond er positief tegenover.

In ieder bedrijf kan een ondernemings- raad ingesteld worden. Inlichtingen kunnen door de werknemers worden gevraagd

over de economie van het bedrijf. Ook is een van de wensen van de werknemers ingelicht te worden over structurele ver- anderingen in het bedrijf.

Ook de taak van de commissarissen wil men veranderd zien. Me1;1 wH ze meer be-

voegdheden geven, die nu de aandeelhou- ders bezitten. Men wil ook een arbeids- commissaris aanstellen. De werknemer moet het beleid van de directie leren be-

schrif:telijk cursus kost plm. f 10.- met 8 à 9 afleve~·ingen per jaar.

VVD-leden, die voor dit unieke na- slagwecrk belangstelling hebben en nog de eerste afleving willen ontvangen, dienen voor 1 juni a.s. hiervan mededeling te doon aan het secretariaat, De Zool 36, te Drachten.

Wacht u echter niet te lang, want zeer binnenkort gaat de eerste aflevering in zee.

Mr. Korthals Altes waarschuwt

voor inflatiegevaar

De afdeling Deventer belegde op 12 mei jl. een openbare vergadering. Voor een zeer aandachtig gehoor heeft mr. F. KQil't- hals Altes uit Rotterdam, uiteengezet welke rol de V.:VD als oppositiepartij zal hebben te spelen.

Een duidelijke uiteenzetting van de kabinetscrisis, als achtergrond van de te spelen rol, werd gevolgd door een uitvoe- rige bespreking van die punten waarbij de VVD op haa'r qui-vive zal moeten zijn.

Bij de behandeling van tv- en radiobe- leid zal-de VVD de nadruk blijven leg- gen op de culturele criteria. Deze media moeten cultuur en ontwikkeling brengen en daarin niet gehinderd worden door eer. vaak te eng zuilenbeleid, maar evenmin door reclame die de prog,ramma's bepaalt. Reclame in de tv kan functioneren als advertenties in de kranten. Adver- teerders hebben geen invloed op de krant als zodanig, reclame in de tv hoeft evenmin invloed te hebben op de tv-programma's.

Als tweede belangrijk punt noemde de spreker de grote kans op inflatie in de nabije toekomst door de regeringsplan- nen. Dit zal de druk op de arbeidsmarkt vergroten met als gevolg hogere loon- eisen. Een loonexplosie is geen algemeen belang en dit moet steeds voor ogen gehouden worden.

Het positief gelicht zijn op openheid van onze samenleving noemde spr. als belangrijk derde punt. Dit geldt zowel voor radio- en tv-organisaties als voor de totstandkoming van een verenigd Euro- pa, waarbij andere landen steeds moeten kunnen a;ansluiten bij de oorspronke- lijke Zes. Spreker wees ook op de be- langrijke publicatie van de prof. Telders- stichting, "Open ondeTnemersschap", wa.arin prof. Witteveen een belangrijk aandeel heeft gehad bij de samenstelling van dit werk. Ook bij de P.B.O.'s is openheid noodzakelijk. Niet georgani- seerde bedrijfsgenoten moeten hierin wel kunnen meepraten en denken.

Nadat spreker nog op duidèlijke wijze vragen van de aanwezigen had beantwoord besloot de voorzitter deze geslaag- de bijeenkomst.

28 MEI 1965 - PA GIN A 4

••

Een fantastisch .geschenk

voorVADER!

Gommissie V.V.D ••

gemeenteprogram 1966

Het Bestuur vo01r Vereniging van Sta- ten- en Raadsleden van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie heeft een commissie ingesteld om het VVD-gemeenteprogram om de verkiezingen voor de gemeenteraden in 1966 voor te bereiden.

Als voorzitter zal optreden prof. mr. D.

Simons, Hoogleraar aan de Nederlandse 'Economische- Hogeschool te Rotterdam.

Leden zijn: Mevr. M. van Rappard-Ko- bus Lid van de Gemeenteraad van Haa,r- lein'; mr. G. C. van der Willigen, bmge- meester van Leiden en vice-vamzitter van de Vereniging van Nederlandse Gemeen- ten; ir. J. C. Buijze te Haarlem, Lid van de Sportcommissie van de VVD; F. L.

van der Leeuw te 's-Gravenhage, Secre- taris van de Landelijke Middenstands- commissie van de VVD; mr. E. H. Toxo- peus te 's-Gravenhage, oud-minister van Binnenlandse Zaken; K. H. Brandt te 's- Gravenhage, Di-recteur van het Bureau voor Gemeente-politiek en redacteur van

"Provincie en Gemeente"; D. W. Dett- meijer, Voorzitter van de Verenig·ing van staten- ·en Raadsleden van de VVD en lid van de Gemeenteraad van Den Haag;

A. Nawijn, Burgemeester van Olst, Hoofd- bestuurslid van Volksonderwijs, Terwijl als secretaris zal optreden H. G. van Zwijndregt, medewerker aan het Bureau voor Gemeentepolitiek en aan de redactie van "Provincie en Gemeente" te Den Haag.

SPREEKBEURTE-N

juni

4 juni 10 juni 14 juni 17 juni

- Asperen

- Hoofddorp - Veisen/Santpoort

Zeist (Vrouwenorg.) - Heerenveen (Vrouwenorg.

grijpen en zijn arbeidsvreugde moet toe kunnen nemen.

Op boeiende wijze bracht mevrouw Ve- der uitvoerig deze onderwerpen ter sprake met tot slot een discussie.

M. J. COOPS-HAHN

Vechtstreek

H

ier is een nieuwe vrouwengroep op- gericht. Het bestuur bestaat uit:

mevr. M. W. Alleman-van der Lee te Maarssen, presidente; mevrouw F. M.

van der Molen-Bossert, Straatweg 84, Breukelen, secretaresse en mevrouw Van der Horst-Boode, Loenen a. d. Vecht, pen- ningmeesteresse. Wij wensen de groep groei en bloei toe!

Wethouder

T

ot ons groot genoegen is er weer een vrouwelijke wethouder bijge- komen; mevrouw A. M. E. van der Zee- Mandersloot in Heiloo. Gefeliciteerd en veel succes!

Provinciale Dag Utrecht

Deze is op maandag 14 juni in Zeist (Boschlust). Spreeksters: mevr. mr.

J. M. Stoffels-van Haaften en mej. mr.

J. L. M. Toxopeus Pott.

- Ir. L. G. Oldenbanning J. C. Corver

M. Visser

- Ir. D. S. Tuijnman Mr. F. Portheïne

- Mevr. Mr. J. M. Stoffels-van Haaften - Mevr. Mr. J. M. Stoffels-van Haaften

CO PIJN

GROENEI(AN

*

REEDS MEER DAN TWEE EEUWEN EEN

BEGRIP VOOR

boomkwekerij·

produkten

EN

tuinarchitectuur

TELEFOON 0 3401-1207