Donderdàg 5 november 1964 - No. 798
en
Partij-activering
GOLVEN EN ULTIMATUM
De woelige golven rondom het vraagstuk Bijlmermeer zijn tot rust gekomen. Thans is aan de orde, op welke wijze minister en Kamer ook op dit punt tot een ge- meenschappelijk beleid kunnen ko- men. Daarvoor moet zeker een grondslag te vinden zijn. Overigens staat het vast, dat het verschil van zienswijze tussen minister Toxopeus en de Kamermeerderheid in geen enkel opzicht een politiek beginsel betreft. Het is slechts een kwestie van doelmatigheid. Juist daarom is het te begrijpen, dat verschillende fracties verdeeld hebben gestemd.
Vóór de tweede wereldoorlog veroorzaakte de eveneens zakelijke vraag - wel of geen devaluatie - een scheidslijn dwars door de par- tijen. Toen werd een oplossing door feiten onafhankelijk van Neder- lands wil, geforceerd. En ons land werd in zijn gedwongen overgaan tot muntontwaarding de laatste der Mohikanen. Wij hopen, mede in het belang van de woningbouw, dat na het Kamerdebat de nieuwe formule voor dit Bijlmermeer-vraagstuk niet maandenlang op zich zal laten wachten. Met vernuft en goede wil moet dit stellig mogelijk zijn.
* ,. *
Dr. W. P. Berghuis, voorzitter van de ARP heeft op het na- jaarscongres van zijn partij te Utrecht vier punten genoemd, die hij zo belangrijk acht, dat men er Kabinetten op zou mogen laten val- len. De besteding van de welvaart, de hervorming van de maatschappij- structuur (re1::htsvorm van de onder- neming), hèt organisatie-bestel (in de wandeling met "zuilen" aange- duid). Ten slotte de ruimtelijke or- dening.
Ziehier het kwartet van aange- legenheden, waarvan de AR-voor- zitter meent, dat zij stuk voor stuk breekpunten in de verhouding tussen Kabinet en Kamer mogen zijn. Dit alles, zo verklaarde dr. Berghuis, is belangrijker dan de vraag of libera- len dan wel socialisten deel uitma-
ken van de Regering. Vooral moet - aldus verder dr. Berghuis - de indruk worden vermeden, dat de Christ. democratische politiek ".er- gens" tussen het socialisme en het liberalisme "zonder eigen politiek gezicht zou zijn". Dat eigen gezicht, begrijpen wij het goed, wil de AR- voorzitter laten bepalen zowel door een christelijke als door een sociale politiek.
Volgens onze mening verliest dr.
Berghuis twee zaken uit het oog.
Voor de verwezenlijking van zijn eerste punt, een evenwichtige beste- ding van de welvaart, is het wel de- gelijk van primordiaal belang of een regeringsbeleid al dan niet door een sterk socialistisch accent wor_dt bepaald. In dat laatste geval zal van een waarlijk evenwicht, niet ten voordele van één, maar van alle groepen weinig sprake zijn. En ten tweede noemt de AR-voorman in de verdere uitwerking van zijn so- ciale politiek onder de sociaal zwak- keren de middengroepen. Maar - van zijn kant terecht - vermeldt hij niet, dat de belangen van die middengroe- pen bij een dynamische centrum- groepering als de VVD in betere handen zijn dan bij een in wezen conservatieve rechtse partij.
* * *
Een ultimatum van President de Gaulle bracht opschudding in het kamp der Europese Zes. De generaal liet namelijk zijn minister van Voorlichting Alain Peyrefitte verklaren, dat "Frankrijk niet meer zal deelnemen aan de EEG, indien de landbouwmarkt niet wordt geor- ganiseerd zoals was afgesproken".
De afspraak luidde inderdaad 15 de- cember van dit jaar, zodat het ulti-
ATTENTIE!
matieve karakter voor een ieder die lezen of horen kon, duidelijk was.
Sindsdien heeft Couve de Murville, de Franse minister van Buitenlandse Zaken, een gelijke verklaring afge- legd. Waar het op neerkomt, is, dat Frankrijk zeer lage en Duitsland zeer hoge graanprijzen heeft. Waar- schijnlijk heeft President de Gaulle zijn boeren, die - zie de melksta- king - niet al te best gehumeurd zijn, wat gunstiger willen stemmen.
De Franse agrariërs verwachten im- mers voordelen van het Europese landbouwbeleid. Al draalt Duilts- l~d nog steeds met het accepteren van de lagere gemeenschappelijke graanprijzen, in ieder geval is de wijze waarop de Franse president dit alles bekend heeft gemaakt een pijn- lijke zaak. Minister Biesheuvel toon- de zich dan ook bijzonder weinig in- genomen met dergelijke verklaringen
"buiten de Raad van de Europese Gemeenschap afgelegd".
Intussen zijn er aanwijzingen, dat president de Gaulle zijn gehele ver- zet zowel tegen de EEG als tegen de multilaterale kernvloot slechts als voorwendsels gebruikt om de NATO te verlaten. Zijn afkeer tegen de Amerikaanse suprematie en zijn hardnekkig geloof aan Frankrijk's grandeur zouden hier de "Leitmoti- ve" zijn.
Voor Nederland, evenals voor zijn andere EEG- en NATO-partners zijn deze Franse dreigementen, die be- halve wat de EEG betreft nog niet officieel geuit zijn moeilijk verteer- bare zaken. Daarbij is ons aller vei- ligheid ten nauwste betrokken. In het kielzog te geraken van een der- de macht, stijl de Gaulle, zou verza- king van ons op het ruime Westen gerichte Atlantische beginsel zijn.
L.M.
ATTENTIE!
Luistert op DONDERDAG, 12 NOVEMBER a.s., van 18.20-18.30 uur, over de zender Hilversum II (298 m) naar
.,DE STEM VAN DE V.V.D."
(Zie pag. 2)
Johuson's triomf
Het gezond verstand heeft gezege- vierd. De doffe instincten van rassenhaat en onverdraagzaamheid heb- ben het onderspit moeten delven. Het is alsof na de plotselinge vloedgolf van enthousiasme pro Goldwater op de re- publikeinse conventie van deze zomer, het Amerikaanse volk als geheel zijn bezinning herwonnen heeft. Johason's overwinning met overweldigende cij- fers is groter dan ooit in deze eeuw door een president van de Verenigde Staten werd behaald. Opmerkelijk daar- bij is hoe staten, die als hechte steun- punten der republikeinen golden, niet·
temin democratisch hebben gestemd.
De redelijke en bezonnen elementen uit het republikeinse kiezerskorps wilden blijkbaar geen risico's nemen en hebben daarom op àe democratische kaJ?didaat gestemd.
Een enkele ongelukkige "affaire"
van één van Johuson's medewerkers en zelfs de smadelijke aanval op het vlieg·
veld bij Saigon hebben de kiezers niet kunnen beïnvloeden. Zij hadden geen vertrouwen in een riskant, wisselvallig en zelfs avontuurlijk beleid, dàt hun van de republikeinse kandidaat te wach- ten stond. Goldwater's neigingen tot extreme oplossingen en bovendien in feite zijn afweerhouding tegen de emancipatie der negers hebben blijk- baar vele oorspronkelijk republikeinse kiezers van hem vervreemd. Slechts sommige staten van het Zuiden der U.S.A., fel gekeerd tegen de opheffing der segregatie, hebben zich voor de republikeinse kandidaat verklaard.
Voor Nederland, Europa en de we- reld betekent Johnson's zege de voort- zetting van een evenwichtig en toch vooruitstrevend beleid. Deze bij uitstek ervaren parlementariër heeft als presi- dent getoond, zich bewust te zijn van zijn verantwoordelijke positie als leider van de vrije wereld. Het Amerikaanse volk heeft hem verkozen door middel van een aardverschuiving, die ook als
"interne revolutie" betiteld is (mr. Van Riel). Geschraagd door dit overweldi- gend mandaat kan president Johnson zich met een nieuwe vaart zetten aan het attaqueren van tal van gevaren·
zones in deze wereld. Men mag ervan overtuigd zijn, dat de vrede en de vooruitgang bij hem in goede handen zijn.
VRI.JHEID EN DEMOCRATIE
UIT DE PARTIJ
PARTIJ-ACTIVERING
Ingevolge het besluit van het Hoofd- bestuur tot activering van de Partij werd op vrijdag 30 oktober j.l., in hotel Telkamp te Tiel de eerste streek- vergadering van een aantal Partij-afde- lingen gehouden.
V oor deze streekvergadering waren uitgenodigd de besturen van de afde- lingen Beusichem, Culemborg, Gelder- malsen, Maurik, Tiel en Zaltbommel.
Voor het Dagelijks Bestuur waren bij deze bijeenkomst aanwezig de heren
· mr. F. Korthals Altes en H. J. L. Von- hoff, voor het Hoofdbestuur de beide regionale vertegenwoordigers van de provincie Gelderland in dit bestuur, de heren ir. W. van der Ham en ir. J. N.
Kooij, en de organisator-propagandist der Partij, de heer L. van Vlaardingen.
Na een korte inleiding van de heren Korthals Altes en Vonhoff werd uit- voerig van gedachten gewisseld hoe tot een zo effectueel mogelijke activering der betrokken Parrij-afdelingen in dit deel van de Betuwe te geraken.
Besloten werd uit de aanwezige be- stuursleden een kleine commissie samen te stellen, welke op korte termijn in overleg met de betrokken afdelingsbe- sturen zal komen tot de instelling van een regionale propagandacommissie.
Deze voorbereidingscommissie bestaat uit de heren F. A. van Dijk Jr. te Beu- sichem, A. Delfos te Zaltbommel en J.
Kok te Est.
Een nieuwe vergadering met deze af- delingsbesturen en de dan geïnstalleer- de regionale propaganda-commissie is vastgesteld op vrijdag 18 december a.s.
in hotel Telkamp te Tiel, aanvang des avonds 7.30 uur.
NIEUWE AFDELING TE NEDERHORST DEN BERG
In het nummer van vorige week maakten wij melding van de oprichting van een afdeling Nederhorst den Berg der Partij.
Het bestuur van deze nieuwe afde- ling is samengesteld als volgt: voor- zitter: A. Kool, Overmeerseweg 84F penningmeester: J. H. Reichart Sr.; le- den: P. van Rensen, T. K. v.d. Heijden en J. Schapers Jr.
De voorzitter, de heer A. Kool, zal tevens voorlopig het secretariaat waar- nemen.
GESLAAGD FORUM TE EDE
Een dezer dagen belegde de afdeling Ede een vergadering, waarin een forum zijn licht liet schijnen over het kernplan voor Ede.
Er ontwikkelde zich een geanimeerde discussie. De opkomst was verrassend goed.
INFORMELE
CONTACTAVOND TE AMSTELVEEN
Dezer dagen organiseerde het bestuur van de afdeling Amstelveen als inleiding van het winterprogramma een informele cantacta vond.
De voorzitter, de heer Pezaro, zette het doel van deze bijeenkomst nader uit- een en kondigde interessante lezingen aan, waarvan de eerste zal plaatsvinden op woensdag 25 november om acht uur in
· de Amstelhoek. Spreker is de heer Drij- ver, oudsecretaris van de afdeling, met
OPENBAAR CONGRES TE ZUTPHEN
DE V.V.D. EN DE EUROPESE GEMEENSCHAP
Deze liberale EUROPA-DAG wordt gehouden op 21 NOVEMBER 1964 in de BUITENSOCiëTEIT te ZUTPHEN.
Het congres wordt georganiseerd door de samenwerkende Kamercen- trales in Gelderland en Overijssel en staat onder leiding van de vice- voorzitter van de V.V.D., drs. J. A. F. ROELEN.
P r o g r a m m a : 10.00-10.30 uur: Ontvangst van de gasten.
10.30-10.40 uur: Opening door de voorzitter van de Centrale Gelder- land, de heer Kroes.
10.40-11.10 uur: Inleiding door mevrouw mr. J. M. Stoffels-van Haaf- ten. Onderwerp: Het Europa van de zes en de wereld.
11.15-11.45 uur: Inleiding door mr. dr. C. Berkhouwer. Onderwerp: · Nederland - Europa - Amerika.
11.50-12.20 uur: Inleiding door ir. J. Baas. Onderwerp: De landbouw in de stroomversnelling van de E.E.G.
L u n c h p a u z e
14.00-16.00 uur: Gelegenheid tot het stellen van vragen en discussie.
16.00 uur: Sluiting door de heer A. Nawijn, voorzitter van de Kamer- centrale Zwolle.
Dit tijdschema behoeft voor niemand een bezwaar te zijn het congres bij te wonen.
Deelnemers worden verzocht onderstaande strook vóór 18 november in te zenden aan: Kamercentrale Zwolle V.V.D., Postbus 18, Delden (0.).
De ondergetekende
Naam: ··· ···
Adres: ··· ···
Woonplaats: I
···
geeft zich op als deelnemer aan het Congres "De V.V.D. en de Europese gemeenschap" en zal wel/geen gebruik maken van de lunch à f 4.60 incl.
in de Buitensociëteit.
Handtekening:
···
als onderwerp: "Huisvestingsproblemen in Amstelveen". Hij verwachtte, dat alle aanwezigen belangstellende kennissen en vrienden zullen opwekken deze zeer in- teressante avond bij te wonen.
Daarna bleef men geruime tijd bijeen en werden vele vraagstukken aangsne- den en besproken.
MEVROUW VAN SOMEREN SPREEKTIN VElSEN
De afdeling Velsen nodigt belangstel- lenden uit voor een openbare vergade- ring op vrijdag 13 november om 20.15 uur, in café-restaurant de Weyman, Hoofdstraat 216 te Santpoort.
Mevrouw H. v. Someren-Downer houdt een inleiding over de Mammoet-wet: Po- litiek en Opvoeding.
Er is gelegenheid tot discussie. Voor deze avond zijn voorts een aantal onder- wijsdeskundigen uit Velsen uitgenodigd.
Prof. Mr. OUD
SPRAK IN GRONINGEN
Op 19 oktober hield een "Liberale So- citeit" van de afdelingen Groningen en Haren haar eerste "bijeenkomst in het seizoen 1964-'65.
De vele aanwezigen hebben geen spijt gehad van hun gang naar het "Concert- huis" te Groningen. In hun midden sprak onze oud-partijvoorzitter prof. mr. P. J.
Oud over Parlementaire Herinneringen".
Het wa~' hartverwarmend hem twee uur lang met ongeblust vuur en grote vaart te horen vertellen over het parle- mentair leven in Nederland. Spr. begon met de vermelding van zijn belangstel- ling voor politiek, toen hij (in 1903 en
1904) nog op de HBS zat en eindigde met de vorming van de VVD na de bevrij- ding, toen hij en andere vrijzinnigdemo- craten teleur gesteld werden in de te sterk socialistische gekleurde P v. d. A en daarom aansluiting zochten bij de Partij v. d. Vrijheid.
Zijn betoog was gekruid met puntige kritiek en humoristische anecdoten.
Bij de discussie na de pauze gaf prof.
Oud enige belangwekkende staatsrechte- lijke uiteenzettingen, zonder zich te laten
·verleiden tot het doen van uitspraken over hangende vraagstukken.
WINTERPROGRAMMA AFDELING ZWIJNDRECHT
De afdeling Zwijndrecht deed ons een overzicht toekomen van haar winterpro- gramma, dat er als volgt uitziet:
10 november te Dordrecht, Hotel Ter Merwe, 8 uur, spreker mr. C. F. G. M~
thon Bake, onderwerp: De agglomeratie
"Rijnmond" voor bestuurs- en gemeen- teraadleden der Drechtsteden.
21 november te Rotterdam, Atlanta, half drie, Algemene Ledenvergadering van de Kamercentrale Dordrecht.
27 november te Groot Ammers, spreker mr. H. v. Riel over de ontwikkeling van de provincie Zuid-Holland en de Alblas- serwaard in het bijzonder.
30 november te Zwijndrecht, Bestuursver- gadering van de afd. Zwijndrecht.
15 december te Zwijndrecht, Hotel Swin- dregt, 8 uur, spreker R. Zegering Had- ders in een openbare vergadering.
6 januari te Zwijndrecht, Hotel Swin- dregt, 8 uur, Algemene Ledenvergadering van de afd. Zwijndrecht.
14 januari te Zwijndrecht, 8 uur, spreek- ster mevr. G. V. v. Someren-Downer, openbare vergadering.
Voorts wordt een bezoek aan de Twee- de Kamer tijdens een avondvergadering georganiseerd.
5 NOVEMBER 1964 - PAGINA Z
COMMISSIE VOOR CULTURELE ZAKEN VERGADERDE
Op 22 oktober j.l. kwam ten kan- tore van het Algemeen Secretariaat van de VVD de Commissie voor Cul- turele Zaken in vergadering bijeen onder leiding van de voorzitter, mr.
L. J. F. Wijsenbeek
Uitvoerig is van gedachten gewis- seld over de mogelijkheid tot herkrij- gen van een eigen, nationale opera, over de subsidieverdeling, tèn be- hoeve van het Nationaal Ballet en het Nederlands Danstheater en over het Holland Festival.
VERGADERINGEN
VAN DIVERSE COMMISSIES
Woensdag 28 oktober j.l. vergader- de te Den Haag onder voorzitterschap van ir. D. S. Tuynman, de Landelij- ke Landbouwcommissie der Partij.
Donderdag 29 oktober j.l. kwam te Utrecht, onder leiding van dr. P.
J. Reimer, de Onderwijscommissie bijeen.
Namens het Hoofdbestuur heeft mr F. Korthals Altes op 29 oktober j.l.
ten kantore van het Algemeen Secre- tariaat de Sociaal-Economische Com- missie geïnstalleerd. Drs. G. M. V.
van Aardenne is hiervan voorzitter, mr. G. C. van Dijk, secretaris.
Besloten is onder andere tot instel- ling van werkgroepen, een ieder be- staande uit 3 à 5 commissieleden welke diverse onderwerpen in be- handeling zullen nemen in afzonder- lijk te houden vergaderingen.
De eerstvolgende vergadering van de Commissie zal plaatsvinden op 25 fe- bruari 1965.
CQ,.FIJN
'-- " . '.--~ :· :GROENEI(AN
REEDS MEER DAN TWEE EEUWEN EEN
BEGRIP VOOR
boomkwekerij- prodakten
EN
tuinarchitectuur
*
TELEFOON 03401-207
~---~
Het 10-jarig bestaan van de Prof. Mr. B. M. Teldersstichting,
(het studiecentrum op liberale grondslag)
zal met een feestelijke bijeenkomst worden herdacht
op DONDERDAG 19 NOVEMBER om 14.45 uur in het KURHAUS
· teSCHEVENINGEN.
Sprekers:
Professor Mr. R. P. CLEVERINGA, oud-hoogleraar te Leiden,
over: "DE FIGUUR VAN WIJLEN PROFESSOR TELDERS"
en Mr. D. U. STIKKER, oud-Secretaris-Generaal van de NAVO,
l
l over: "DE PLAATS VAN NEDERLAND IN DE WERELD".Toegang vrij.
1
Kaart~n vóór 10 november aanvragen bij: Prof. Mr. B. M. Telders- I
stichting, Koninginnegracht 55a, Den Haag. Telefoon 63 57 80. :
~----~~~-,--~-~~---~---~
VRIJHEID EN DEMOCRATIE
ARGUMENTEN
* * De SER heeft vorige weelt een
* advies aan de regering samen- gesteld over het sociaal-economisch beleid in 1965. Daarbij bleek de meer- derheid van mening, dat er straks wei- nig ruimte kan zijn voor loonsve·rho- gingen. Hetgeen een duidelijke teleur- stelling voor de vakcentrales was, aan- gezien deze niet alleen de werkgevers, maar ook opvallend veel kroonleden tegenover zich zagen. Na afloop zei NVV -voorzitter Roemers daarover: "Er is langzaam aan een ontwikkeling in de SER gaande, dat de kroonleden minder steun aan de vakcentrales ge- ven dan aanvankelijk het geval was.
Wij zijn teleurgesteld dat onze argu- menten hen niet hebben aangespro- ken." Misschien moet de heer Roemers de schuld daarvan niet zo zeer bij de kroonleden zoeken als wel bij zijn argumenten.
VERIJlOCHENING
* * In de openbat·e vergadering van
* de commissie uit de Tweede Kamer voor Economische Zaken heb- ben vorige week alle sprekers op één na het besluit van de jonge, Engelse Labourregering om de invoerrechten met vijftien procent te verhogen scherp gekritiseerd. Alleen de heer Neder- horst (PvdA) zei dat hij er wel begrip voor.had.
Ook het Algemeen Ochtendblad
"Het Vrije Volk" manoeuvreerde zich in een uitzonderingspositie. Terwijl de meeste kranten schreven dat de maat- regel een harde slag voor de Neder- landse export werd geacht, meldde het PvdA-blad, dat de gevolgen beslist meevielen. Voor solidarif.eit hebben wij begrip, het Nederlands belang verloo- chenen gaat ons te ver.
* VAK * Met de nieuwe schouwburg in
* Eindhoven loopt het blijkbaar minder vlot dan gewenst is. De direc- teur is ziek. En zijn waarnemer, een niet-vakman heeft kerineUjk niet het heilige vuur, dat voo'r de vervulling van elk ambt noodzakelijk is. Triest hoogtepunt in de moeizame beginperio- de vormde het' eerste concert, dat het Brabants orkest in de nieuwe tempel der Muzen gegeven heeft. Dat ge- schiedde bij een overdaad aan lege stoelen en onder zeer slechte akoesti- sche omstandigheden. Bovendien in af- wezigheid van de waarnemende direc- teur, die "een andere afspraak" had.
De bel'v.'ame dirigent van het Brabants orkest, de heer Jordans, toonde zich om begrijpelijke redenen "razend".
1\len bad de knoppen van de nagalm- installatie onjuist gehanteerd.
Cultuurspreiding in Nederland heeft een aantal moderne en functioneel goe- de schouwburgen uit de grond ge- stampt. Maar ook het leiden van een theater is een vak d::.t men leren moet.
Een vakman voor het Eindhoven's theater gezocht.
TOURISME
* * De vorige week werd voor de
* K.R.O.-zender door enige Bel- gen nogal ongezouten kritiek geleverd op de houding van onze jeugd tegen- over buitenlandse t"uristen. Wij heb- ben deze klachten meer gehoord. Niet alleen wat onhebbelijk optreden be- treft, doch ook in verband met moed- willig aangebrachte vernielingen.
Het wordt tijd, dat ons onderwijs zich hier eens mee gaat bemoeien, zo- als in Zwitserland, waar de jongeren wordt bijgebracht, van welk een grote betekenis het tourisme voor een land is.
Wellicht zal via deze economische lessen tevens wat meer innerlijke be- schaving kunnen worden bijgebracht.
BROCHURE V.V.D.
Verschenen is een brochure, bevat- tende een korte uiteenzetting van de voornaamste achtergronden van het politieke denken van onze partij, als- mede van de grondslagen van het be- leid en van de vorm van organisatie.
De prijs bedraagt 25 cent per exem- plaar, te bestellen door overschrijving op giro-nummer 67880 t.n.v. de secre- taris van de V.V.D. te Den Haag, onder vermelding van: Brochure V.V.D.
5 NOVEMBER 1964 - PAGINA lt
JOVD VIERDE OPGEWEKT DERDE LUSTRUM
De actiefste politieke jongerenorganisatie van ons land, de wel aan onze partij geestverwante, maar geheel onafhankelijke JOVD, heeft het afgelopen weekeinde in Amsterdam opgewekt haar derde lustrum ge- vierd met een groots congres.
Opgewekt, niet omdat het allemaal voortreffelijk is gegaan in de ge- passeerde vijftien jaren of omdat er helemaal niets meer te wensen over is gebleven, maar opgewekt, omdat met jeugdig élan de blik op de toe- komst werd gericht. Op een toekomst, die naar de vaste overtuiging van de jonge garde - en van de oudere - voor het liberalisme perspectieven biedt.
Maar het zal niet vanzelf gaan, zo hield congresredenaar oud-minister drs. H. A. Korthals, lid van de Raad van State en ere-lid van de JOVD sinds 1951, zaterdagmiddag zijn gehoor voor. De liberalen, jonge en oudere, zullen zich met ernst en aandacht moeten bezinnen op tal van uiterst belangrijke zaken. De ontwikkeling gaat voort en dient.ook voort te gaan. Waar het om gaat is dat elkeen tot verdere ontplooiing kan komen. De mogelijkheid om zich te ontplooien mag daarbij niet ophouden bij groepen volkeren en rassen.
Wat de persoonlijke ontplooiïngskan- sen betreft, meende de heer Korthals, dat moet worden bezien of de werknemer niet meer verantwoordelijkheid kan dra- gen. Hij wekte daarom op om opbouwend deel te nemen aan de discussie, die zal volgen na het verschijnen van het rap- port van de commissie Verdam over de structuur van de onderneming. Dit on- derwerp was overigens onderwerp van een cogresresol utie.
De bezitsvorming past in hetzelfde ka- der en drs. Korthals meende, dat het goed zou zijn om aandacht te besteden aan het rapport over de vermogensaanwasde- ling, dat de vakcentrales het licht heb- ben doen zien. Voor het trekken van conclusies leek hem de tijd nog niet rijp.
Wel stelde hij met nadruk, dat de (eventuele) vermogensaanwasdeling een structurele kwestie is, die niet mag wor- den betrokken bij het komende loonge- sprek. Deze moeilijke materie is bij de SER in behandeling gegeven en dat is zeer juist, aldus de oud-minister.
Wat de ontplooiingskansen voor landen en volkeren betreft is de hulp aan de ontwikkelingslanden voor de liberalen een zaak van beginsel. Het is ook een zaak van noodzaak en ernst. Naast de te- genstelling "oost-west" is ontstaan een tegenstelling "noord-zuid", d.w.z. een tegenstelling tussen de rijke landen en de arme. De wereld zal deze tegenstelling moeten oplossen! En er is haast bij.
De heer Korthals brak in dit verband een lans voor de kleine ondernemers en handelslieden, die overigens niet alleen in de ontwikkelingslanden hun kansen moeten kijgen, maar ook ten onzent. Er is onrust in de middenstand. Er zijn structurele wijzigingen aan de gang, die het wellicht nodig maken zich op de po··
sitie van de middenstand te bezinnen. Het zou verder goed zijn als (ook) de JOVD haar gedachten eens liet gaan over de verhouding tussen staat en maatschappij, zoals zij trouwens al doet met haar "De-
·mo-plan". Dit indringende onderwerp zou ook moeten worden besproken met jon- geren van andere richting.
Bij dit alles moet voor de liberalen
GOOI-DAG
In hotel Hamdorff in Laren is een bij- eenkomst voor alle VVD-vrouwen in het Gooi gehouden en de opkomst was goed, aldus constateerde de voorzitster, mevrouw mr. M. H. Cool-van Heyst tot haar vreugde.
Voor de lunch is mejuffruw G. van Trajen nader ingegaan op haar bezoek aan de NATO in Parijs.
De NATO had afgevaardigden van alle bij het Nederlandse Vrouwen Comité aangesloten organisaties uitgenodigd. Ter ere van het 15-jarige bestaan? De NATO heeft een sterk defensief karakter, aldus spreekster, en de politieke problemen worden er niet eenvoudiger op.
De OESO en de SHAPE hebben hun eigen functie.
De OESO is de afdeling voor de eco- nomische problemen.
De SHAPE (Supreme Headquarters Al- lied Powers Europe) heeft zijn uitvoe- rend orgaan in Versailles, waar een Sha- pe-dorp is ontstaan en een Shape-school is opgericht.
Dit alles werd door de deelneemsters aan de Parijse excursie bezocht.
Na de lunch op de Gooidag sprak me- juffrouw mr. J. Hefting. Zij was ook op reis geweest, nl. naar de conferentie van de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO) in Geneve. De ILO bestaat al sinds 1919, uiteraard eerst onder de Volken~
bond en nu onder de VN.
Er zijn 3 groepen vertegenwoordigd: re- geringen, werkgevers en werknemers.
In de commissie voor vrouwenarbeidsza- ken hebben twee Nederlandse vrouwen zitting.
dus ook voor de JOVD, de eerbied voor menselijke persoonlijkheid uitgangspunt zijn. Dat is de norm.
De heer Korthals bracht in zijn, zoals de aftredende voorzitter drs. Nypels het Uit- drukte, inspirerende rede, uitvoertg hul- de aan de jarige organisatie. De JOVD, zo zei hij, heeft het nooit gezocht in sym- pathie van de galertj, maar in alle open- heid als het ware heen gezien door de praktische geschilpunten en zich gelicht op het beginsel. Daardoor heeft zij de basis gelegd voor het na-oorlogse libera- lisme .. De gasten uit VVD-kring speciaal werd door de heer Korthals op het hart gedrukt nooit te vergeten, dat de jongeren en de ouderen voor één zaak strijden!
Druk bezochte receptie
Na de rede van de heer Korthals volg- de een druk bezochte receptie, waarop wij o.m. zagen de ere-voorzitter van de JOVD (en van onze partij). Zijne Excel- lentie prof. mr. P. J. Oud, minister To- xopeus, de Kamerleden mevr. mr. Stof- fels- van Haaften, mevr. van Someren - Downer, mr. Geertsema en de heer Cor- ver, de dagelijkse bestuurders van de VVD, jhr. Quarles van Ufford, mr. Kort- hals Altes en de heer Vonhoff, mevr. mr.
Scheltema Conradi namens de Vrouwen in de VVD en prof. mr. dr. Rooy na- mens de prof. mr. Teldersstichting.
Van deze gasten zagen wij 's avonds aan het diner-dansant verschillende terug, alsmede mr. H. van Riel, voorzitter van de Eerste Kamerfractie, die in een toe- spraak zei zich als Daniël in de leeuwen- kuil te voelen. Immers, bij geruchte had hij vernomen, dat de JOVD de Eerste Kamer wil afschaffen. Dat was een curi- euse prikkel om zich eens met de dames en heren te confronteren.
Er werd aan tafel meer gespeechd, zo- als er ook tijdens de receptie het woord werd gevoerd door mr. Van Someren namens de afdeling Amsterdam van de VVD. Aan tafel brachten de heer Vonhoff en mevr. Scheltema de geluk- wensen over van resp. de gehele VVD en
Copie voor de:r;e rubriek te :r:en- den aan: Mej. Joh. H. Springer, Alexanderstraat 16, Haarlem.
Belangrtjke punten op deze conferentie waren:
1) Intreding en her-intreding van de vrouw in het arbeidsproces; oppassen voor een teveel aan maatregelen; een resolutie inzake gelijk loon voor ge- lijkwaardige arbeid werd aangenomen;
2) een resolutie over part-time work werd door werkgevers en werknemers afgestemd, hoewel de regeringen dit punt nader wensten uit te werken;
3) het lage ontwikkelingsniveau is de oorzaak van veel moeilijkheden voor de vrouwen; dus moest er gewerkt wor- den aan 'n betere vooropleiding en een gedegen vakopleiding in de ontwikke- lingslanden. Een amendement inzake
"voorrang en behoud van rechten van de gehuwde vrouw" werd als bevoor- rechting gezien en verworpen.
Wel streeft men naar voorzieningen
de Vrouwenorganisatie. De Belgische gast Decroo deed dit namens de Belgische li- berale jongeren en namens de Duitse gasten.
Vereniging van oudaleden
Dr. E. Nordlohne sprak- als laatste- namens de reunisten, een groep van on~
geveer veertig oud-gedienden, die naar Amsterdam waren gekomen om oude herinneringen op te halen, viiendschap- pen mogelijk te vernieuwen (maar dat
bleek niet nodig). ~
Namens de reünisten overhandigde de heer Nordlohne een geschenk onder couvert. Hij kondigde tevens aan, dat de reünisten-commissie ad hoc was omgezet in een verenigig van oud-JOVD-ers, die zich willen verwarmen aan de gloed van de JOVD en die zo nu en dan bij elkaar willen komen en die de jongerenorgani- satie materieel een beetje willen helpe!l zonder zich met de zaken te bemoeien.
Het initiatief tot de jonge vereniging was dezelfde middag uitgegaan van de heer G. Stempher, lid van verdienste van de JOVD. Het voorstel werd unaniem aanvaard en ter plaatse (in hotel Kras~
napolsky) werd de vereniging gesticht.
Dr. Nordlohne aanvaardde het voorzit- terschap. Afgesproken werd volgend jaar 1 mei in Wassenaar bijeen te komen.
Drs. Jac. G. 'l'h. Linssen, Westersingel 20a, Rotterdam is secretaris en zijn ledenre- gister is nog niet vol. De heer Linssen was (tussen haakjes) de eerste reünist waarvan een charmante dochter congres- siste was. Vader en dochter oogsten veel succes op de dansvloer, tijdens een door cabaret onderbroken bal.
Rede van prof. Oud
De rede van de eerste spreker aan het diner hebben wij voor het laatst bewaard.
omdat wij ons verslag graag besluiten met zijn heilwens. Maar eerst moeten wij nog melden, dat er vooral zondag druk is vergaderd, voor een deel met een nieuw hoofdbestuur onder leiding van de heer R. A. Heyting.
De eerste spreker aan het diner was prof.
Oud, die er aan herinnerde, dat ook hij, in 1908, zijn politieke loopbaan is be- gonnen in een jongerengroep, nl. als pen- ningmeester van de Bond van Vrijzinni- ge Propaganda Verenigingen. Prof. Oud wees op het grote belang van de zelf- standigheid van de JOVD en noemde de discussie essentieel bij het werk. Hij be- sloot met zijn bekende vergelijking, dat de ouderen in het politieke leven zijn als de regulateur in het uurwerk. Zonder de regulateur loopt het uurwerk onregelma- tig. De jongeren echter vormen de veer en zonder deze loopt het uurwerk hele- maal niet. Prof. Oud hoopte vurig, dat de JOVD de krachtige veer van het libe- rale uurwerk zal blijven.
REüNIST
voor de kinderen van werkende vrou- wen;
4) in vele landen, o.a. in Nederland, be- staan er vrouwenbureaus voor het or- ganiseren van de wensen, plannen en mogelijkheden voor vrouwenarbeid. . Het was daar in Laren een geanimeerde bijeenkomst, zo eindigt het verlsag.
NATIONALE VROUWENRAAD
Wie w •. naar de algemene vergade- ring op dinsdag 17 november in de Raadszaal van het stadhuis in Utrecht?
Deze bijeenkomst duurt van 10 tot ca. 4 uur.
Op voorstel van ons zal er aandacht ge- geven worden aan het onderwerp: verti- cale prijsbinding, waarover zullen spre- ken mevrouw dra. J. Muller-van der Wie- len, presidente Huisvrouwenvereniging en mr. F. Portheine, adviseur Koninklijke Nederlandse Middenstandsbond en lid van de Tweede Kamer.
Andere onderwerpen, die ter sprake zul- len komen zijn o.a. dierenbescherming, vervuiling van stad en land, de positie van de vrouwelijke predikant en de Bond van gescheiden vrouwen.
Kosten met lunch f 3.-; zonder lunch fl.50.
Aanmelding vóór 10 november a.s., Ma- liesingel 5, Utrecht, met opgave niet al- leen van eigen narun en adres, maar ook van onze organisatie.
Postgiro nr. 503273 ten name van d~
penningmeesteresse Nationale Vrouwen- raad te Middelburg.
VRIJHÉID EN DEMOCRATIE 5 NOVEMBER 196t- PAGINA 4
DE STRIJD OM DE BIJLMERMEER EN DE STERKE RANDGEMEENTE
Een niet principieel vraagstuk, waarvoor een oplossing moet worden gevonden
D E discussie heeft naar mijn ge-
" voelen geleden aan misver- standen. Het leek, alsof de keus ging tussen een randgemeente en het bou- wen in behoorlijk tempo van de juiste woningen. Ik zeg tot de Kamer: dat is niet de keus; het is èn het e·en, èn het ander. Het is beide te verwe- zenlijken. Het is tot mijn voldoening vandaag ook door een groot aantal Kamerleden gezegd. Men kan daar bouwen wat nodig is voor Amster- dam en komen tot die sterke rand- gemeente, die in groot-Amsierdam een behoorlijke functie zal kunnen vervulLen.
"Verpaupering van de bevolking van Amsterdam (uit de Kamer aan- gevoerd) verwacht ik daarvan niet;
het is toch een stad van 860.000 in- woners?
"Van tevoren is vastgesteld welk woningtype in de Bijlmermeer zal worden gebouwd. Ik verwacht, dat het scheppen van deze randgemeente in het totaal van groot-Amsterdam eerder tot een behoorlijke groei dan tot verdere achteruitgang zal kunnen leiden. In _het koffiedik kunnen wij geen van allen zien, maar ik dacht het zó toch wel te mogen stenen. Er kan in die niettwe wijken een apart gemeentelijk leven bestaan. Men kan er zijn gemeentebestuurdeTS kiezen, al hebben die onder het agglome- raatsbestuur dan ook bepaald niet de bevoegdheden, die zij in andere ge- meenten hebben. Dan heeft groot- Amsteraam - zo zie ik het; laat ik dan die visie mogen hebben, want ik zie het als groot-Amsterdam, slechts bestuurlijk onverdeeld daarvan alleen maar baat. Laten wij dan de argumenten, die te snel al- leen maar het gemoed aanspreken, daarbij niet laten domineren."
* * *
H ET is een lang citaat, dat wij hierboven afdrukten, maar een typerend citaat. Het was het slot van minister Toxopeus' pleitrede in de avondvergadering van dinsdag 27 oktober (het zou nacht worden voor het tot stemming kwam) voordat
FA BLO
COMMODORE WHITE
U slaagt uitstekend bij
GERRITZEN
HERENMODES Loan v. Meerdervoort 280o DEN HAAG • TEL. 33 64 18
over het Bijlmermeer-ontwerp in de Tweede Kamer in beginsel de be- slissing viel, door de stemming ove1·
het amendement-Scheps.
Het was een rede, zoals deze be- windsman die weet te houden, los van papier, plezierig improviserend aan de hand van zijn aantekeningen van wat uit de Kamer was gezegd, uitwijkend soms een ogenblik naar een zijpad wanneer interrupties hem daartoe noopten, maar toch altijd weer trefzeker terugkerend op de hoofdlijn van zijn betoog.
Zo de minister zich bewust was te pleiten voor een verloren zaak - en dat gevoel moet hij zo niet reeds in de middag, dan toch zeker wel in de loop van de avondvergadering heb- ben gekregen - hij heeft het in ieder geval niet laten merken.
NOTITIES VAN EEN INSIDER
Wij dingen niets af op de eerlijke overtuiging van hen, die de andere weg (die van de heer Scheps c.s.) een betere achtten, maar de minister moet voor zover het 't socialistische blok en een deel van de KVP-frac- tie betreft, toch wel het gevoel heb- ben gekregen, dat hij tegen een muur sprak.
* *
DE minister had ook medestan- ders. Daar was in de eerste plaats onze fractievoorzitter mr.
Geertsema, die het amendement- Scheps een halfslachtige oplossing noemde, waarvan hij niet begreep, hoe de gemeente Amsterdam daar haar zegen aan kon hechten en die de enclave-gedachte, welke z.i. uit het amendement sprak, verwierp.
Daar waren ook dr. Albering, spre- kend namens een "belangrijke meer- derheid" van de KVP-fractie (maa1·
naar later bleek toch juist niet be- langrijk genoeg om een Kamermeer- derheid te verzekeren), de heer Elf- jerich (ARP), die met zijn amende- ment nog hoopte een aantal weije- laars over de streep te krijgen ten gunste van het ontwerp en de heer Bode ( CHU), welke beide laatstge- noemden namens de "overgrote meerderheid" van hun fracties spra- ken.
De PvdA-fractie vormde met haar
42 aaneengesloten leden (alleen mr.
Van der Goes van Nat ers was afwe- zig) echter een kwantitatief blok, dat, verste1·kt door de eveneens on- verdeelde PSP-ers en communisten, groot genoeg was om met de minder- heden uit de .,regeringsfracties" de meerderheid te verkrijgen, die zich voor het amendement-Scheps uit- sprak.
De bewindsman heeft de strijd ver- loren. Wij kunnen het de N.R.Crt.
nazeggen: "Minister Toxopeus heeft een nederlaag geleden en hij heeft dat met ere gedaan. Hij heeft zich- zelf, menen wij, niets te verwijten.
Zijn overtuiging, dat zijn oplossing bestuurlijk de beste was en ook wat de woningbouw betreft goed zou werken, is allemaal redelijk en acht- baar."
Het amendement om westelijk Weesperkarspel aan Amsterdam over te dragen, werd dus met 74 tegen 67 stemmen aanvaard. Men kent de stemmenverdeling: Onverdeeld vóór dit amendement stemden: de 42 aan- wezige leden van de PvdA, de 4 Communisten, de 4 PSP-ers, bene- vens 19 leden van de KVP-fractie, 2 van de ARP-fractie, 2 van de CHU en één lid van de VVD (me- vrouw Van Someren). Teg·en stem- den 26 KVP-ers, 15 VVD-ers, 10 AR, 11 CH, van de SGP- en de Boeren- partij elk de twee aanwezige leden en de heer Jongeling (GPV).
*
MR. GEERTSEMA had met "de overgrote meerderheid" van de VVD-fractie zich achter het (eventueel volgens het voorstel van de hee1· Elfferich geamendeerde) ont- werp van de minister geplaatst. De kleine minderheid in de fmctie werd aanvankelijk gevormd door de heer Visser en mevrouw Van Someren- Downer.
De heer Visser had zich in eerste instantie (zich "geheel distanciërend"
van alle emotionele kanten) voorals- nog uitgesproken vóór het amende- ment-Scheps. Zijn hoofdargument - en hier sprak hij ook namens me- vrouw Van Someren, vormde het volkshuisvestingsaspect.
"Het komt ons voor," zo zei hij,
"dat de oplossing van het woning- probleem uit praktische overwegin- gen het snelst kan worden bereikt, indien het ontwerpen van plannen voor wegen en straten en rioleringen met alles, wat daarbij behoort. zoa7:s de energievoorziening, de aanleg van
FRANS RESTAURANT- BAR- TERRAS
DE RONDE VENEN
Uniek uitzicht over de plassen. Ruime parkeer- gelegenheid. De juiste, rustige sfeer voor Uw zakenlunch of -diner.
Groenlandsekade 73- Vinkeveen- Tel. 02949-251
DES ZONDAGS GESLOTEN
waterleiding, enz. en het bouwen van de woning·en en de overige bouwwer- ken, die in een zo dicht bevolkt cen- trum nodig zijn, geschiedt door een deskundig en goed geoutilleerd ap- paraat onder deskundige leiding."
Daarbij kwam dan nog, dat hij ook vreesde, dat die verplaatsing van een 100.000 Amsterdammers naa1·
buiten de stad, wel eens een ernstige verpaupering vooT Amsterdam zou kunnen betekenen, met gevolgen ook voor de neTingdoenden en het aan- zien van Amsterdam.
Het amendement-Scheps kwam het meest overeen met hetgeen de heer Visser en zijn ene fractiegenote in deze het belangrijkst achtten.
"Wij weten," zo betoogde hij ver- der o.a, nog, "dat de minister zeer is geporteerd voor een sterke randge- meente. Wij zijn dat in het algemeen met hem eens, maaT is het nu wel het _juiste moment, daartoe over te gaan door Diemen Ouder-Amstel en het westel~jk de~l van Weesperkarspel samen te voegen? Vooralsnog gaat onze voorkeur uit nam· 'n sterke ge- meente AmsteTdam." Er de nadruk op leggend, dat het hier niet ging om principiële zaken, maa1· om een prak- tische aangelegenheid, wilde hij ten- slotte echte?' alvorens zijn definitieve keuze te dden, de verdediging van het ontwerp doo?' de minister af- wachten.
* * *
HET hoofdargument van de heer Visser lag dus bij de woning- bouw. Het was ook op dit punt, dat hij naar aanleiding van het gespro- kene door minister Toxopeus bij de replieken tenslotte toch besloot, zich achter diens voorstel te schaTen.
"De minister, die zijn voorstel ,;met veTve" had verdedigd, had gezegd, dat wannee1· het amendement-Scheps werd aanvaard, de woningbouw in de Bijlmermeer bepe1·kt zou blijven tot 20.000 woningen. Bij aanvaaTding van het wetsontwerp eventueel met het amendement-Elfferich - zo had spr. verstaan - zou de maximale woningbouw verzekerd zijn in grote continuïteit, waarvoor reeds overleg zou hebben plaats gevonden met 's ministers ambtgenoot van Volks- huisvesting en Bouwnijverheid.
"Mijn grootste zorg gaat uit naar allen die gebukt gaan onder het juk van de woningnood. De oplossing van dit vraagstuk blijft voor mij primair.
Nu de zaken zo liggen, zal ik mij achter het wetsontwerp scharen", al- dus de ·heer Visser.
Mevrouw Van Someren bleef ech- ter bij haar van de minister en van haar medeleden afwijkende stand- punt, zoals duidelijk bleek uit de zeer respectabete, wel-ovmwog.en verkla- ring, welke zij voordat tot stemming over de motie-Scheps we1·d overge- gaan. aflegde.
Deze luidde:
"Tussen de minister en mij be- staat ge-en enkel verschil van mening over het doel van dit gehele debat.
nl. zo snel mogelijk te komen tot een snelle en efficiënte bebouwing van het gebied, waM het hie-r om gaat, teT leniging van de woningnood. Re geloof uiteraard niet, dat de minister de leniging van deze woningnood wil vertragen. Iedere conclusie m
deze zin werp ik verre van mij. De (Vervolg op pag. &>
