• No results found

SOWJET-MAATSCHAPPIJ BOUWT

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "SOWJET-MAATSCHAPPIJ BOUWT "

Copied!
52
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

E

/

HET

FASCISME EH ZIJN BESTRIJDING

DE

SOWJET-MAATSCHAPPIJ BOUWT

fEN NIEUWE WERELD

Maandover,lcht, . . , . .' 54~

fascisme de weg versperren, G. Oimitrof, , , . . . , . • , 551 Nat wezen van het fascisme, F. Baruch 553

De gelaarsde kadt en ziJn Amerikaanse MUier, G.H. . • . . . . . 559

ha nieuw begin • geen nieuw

De striJd tussen het oude e" het nteuwe In de ontwikkeling van de Sowjetmaatschapplj, I. Sjarikow De enquête voor Politiek en Cultuur Het melkwegstelsel en de wereld der extra-galactische stelsels, K. de Jager. . . .

576 584

586

~tluld, G.G. . . . 564

Op weg naar het com.,;unlsme 567

Kroniek . . . . rwan's "prlv6-zaken", lrina Wilde .

• 589 591

(2)

;I J:

I ! .···

(

\

Spel

· met. het 1:1uur

Roman van MARIE PUJMANOVA

Met een vaart en op een wijze zoals alleen een wer- kelijk talent dat vermag, neemt ons deze schrijfster mee .door de jaren van het verraad van München.

Het rijksdagbrandproces met Dimitroff als domi- nerende figuur en de woede van het Tjechische volk tegen het verraden van hun land· door de Europese machthebbers, zijn de hoogtepunten in deze . prach·

tige roman.

Op hou~vrij -papier In pracht linnen band ~

PriJs f 5.75

Leidsestraat 25 Amsterdam-C.

POLITIEK EN CULTUUR verschijnt maandelijks blj Uitgeverij Pegasus, 'Leidsestraat 25, Amsterdam-C., (Telefoon 30822; giro-,

rekening 173127 )~ De , abonnementSprijs per ;aar is J · 3.50, per halt;aar f 1.75. L,osse nummers: .30 cent.

Correspondentie over betalingèn ~ de verkoop dient

naar

de

administratie p.a. Pegasus ·gezonden te worden. Alle correspon- dentie over de .inhoud naar het redactie-adres: Roemer Visscher- atraat 4, Amsterdam.

(3)

5 JAARGANG (Nieuwe reeks) No. 12 DECEMBER 1950

Politie/a en Cultuur

Maandblad gewijd aan de theorie en practijk van het marxisme-leninisme.

Hoofdredacteur: ]. Schalker

Maandoverzicht

S

TALINheeft reeds in 1942, midden in de tweede 'wereldoorlog verklaard, dat de geschiedenis bewezen heeft dat Duitse re- geringen· komen en gaan maar dat het Duitse Volk, de Duitse staat blijft. Dit in tegenstelling met de burgerlijke leiders, die reeds toen hun werkelijke doeleinden wilden verbergen en waar- van velen spraken over het uitroeien van het Duitse volk. Wat met wortel en tak uitgeroeid moest worden was volgens StaZin het Duitse fascisme en soortgelijke vormen. Met vooruitziende geest wees hij de weg aan om varv Duitsland een vredelievende, democratische staat te maken teneinde in Europa een duurzame vrede te verzekeren. Deze gedachten waren ook in de overeen- komst van Potsdam vastgelegd. En op 9 Mei 1945- de dag van de overwinning op Duitsland -verklaarde Stalin nog eens:

"De Sowjet-Unie viert de overwinning, hoewel, Zij niet van plan is om Duitsland te verdelen of om Duitsland te vernietigen."

De houding van de· Sowjet-Unie was dus klaar en duidelijk.

Zij hield zich dan ook streng aan de besluiten van Potsdam.

De Westerse mogendheden met Amerika aan de spits, daaren- tegen, betraden openlijk de weg van het uitschakelen van deze overeenkomst. In plaats van de democratische krachten tot ont- wikkeling te brengen werden de reactionnaire en fascistische elementen de mogelijkheid gegeven opnieuw een machtsfactor te worden. De nationale belangen van het Duitse volk werden vertrapt en er werd gekoerst op een splitsing van Duitsland. Dit vond zijn bekroning in de vorming van een afzonderlijke West- Duitse staat en de oprichting van de marionettenregering Ade- nauer te Bonn. Een regering van corruptie. Deze maand is aan het licht gekomen, dat Adenauer door omkoping tot Bondskan- selier is gekozen. Geld, dat Adenauer ook niet uit eigen zak ge- haald heeft. Er is trouwens gebleken, dat leiders van alle par- tijen, behalve van de Communistische Partij, geld hebben aan-

(4)

I,

''

genomen, vooral ook Schumacher en andere leiders van de sociaal-

democratie. ·

Als sluitstuk op deze oorlogsantwikkeling werd in September op de conferentie van de ministers van buitenlandse zaken van de landen van het Atlantisch Pact, te New York, het openlijk herscheppen van het West:-Duitse leger, de hermilitarisatie aan de orde gesteld of beter gezegd door de Amerikanen bevolen.

We schreven reeds in ons vorig overzicht, dat de ministers van buitenlandse zaken van Engeland en Frankrijk zich wel aan deze eisen zouden willen aanpassen, maar dat zij de reacties bij hun volken vrezen. Nog te vers liggen de verschrikkingen van het fascistisch geweld in de herinnering. Meer en meer groeit het verzet tegen de oorlogsvoorbereidingen, zoals ook vooral blijkt uit de toenemende eenheid van actie van de socialisten en com- munisten in Frankrijk en zoals ook blijkt uit het besluit van de raad van de Internationale vereniging van Rode Kruis-organisa- ties, waarin de regeringen worden uitgenodigd het gebruik van atoom-energie vooroorlogsdoeleinden benevens het gebruik van alle andere wapens tot massa-vernietiging te verhinderen en buiten de wet te stellen.

De Sowjet-Unie maakte zich tot tolk van de ganse vredelie- vende mensheid. Zij handelt volgens de door StaZin aangegeven richtlijnen, zoals wij ze in het begin van ons overzicht aanhaalden om de mensheid voor de ellende van een derde wereldoorlog te bewaren. In haar nota aan de Amerikaanse, Britse en Franse regeringen verklaarde zij o.m., dat zij het herleven van het ge- regelde Duitse leger niet zou dulden. Op haar initiatief werd op 20 en 21 October een conferentie van de acht ministers van bui- tenlandse zaken van de Sowjet-Unie, Albanië, Bulgarije, Tsjecho- slowakije, Polen, HongaTije, Roemenië en de Duitse Democrati- sche Republiek gehouden om de toestand te bespreken. Als resul- taat werd een verklaring gepubliceerd, waarin voorstellen voor een vreedzame oplossing van het Duitse vraagstuk worden ge- daan. In deze verklaring wordt vastgesteld, dat de besluiten van de conferentie te New-York

"met betrekking tot het Duitse vraagstuk een nieuwe, grove over_

treding zijn van de verplichtingen die deze regeringen door de overeenkomst van Potsdam op zich genomen hadden, een bedreiging zijn van de vrede in Europa en in strijd zijn met de belangen van alle vredelievende volkeren, waaronder ook de nationale belangen van het Duitse volk."

De voorstellen door deze achtmogendheden-conferentie ter oplossing van het Duitse vraagstuk gedaan, zijn van enorm be- lang. Zij komen overeen met de belangen van alle vredelievende mensen van de betrokken landen. Hoewel we die voorstellen bekend achten, nemen wij ze, gezien de grote waarde, in zijn ge- heel op. Ze luiden:

1. De regeringen van Amerika, Engeland, Frankrijk en de Sowjet_

Unie zullen plechig verklaren de remilitarisatie van Duitsland en het betrekken van dit land in welke agressieve plannen dan

(5)

ook, niet toe te laten. Zij zullen\ tevens verklaren de overeen- komst van Potsdam te zullen verwerkelijken en de vorming van een verenigde, vredelievende, democratische staat tofi stand te brengen.

2. Alle beperkingen van de ontwikkeling van de Duitse vredes- economie zullen worden opgeheven en. het herstel van de Duitse oorlogsindustrie ·zal niet worden toegelaten.

3. Er zal onmiddellijk een vredesverdrag met Duitsland gesloten worden. Alle vreemde bezettingstroepen zullen binnen één jaar na het sluiten van dit verdrag Duitsland verlaten moeten hebben.

4. Er 2lal een. Constituerende Raad gevormd worden, bestaande uit een gelijk aantal vertegenwoordigers uit Oost_ en West-Duits- land, die de vorming van eeu voorlopige, democratische, vrede- lievende, souvereine regering voor heel Duitsland moet voor- bereiden. Deze1 Raad zal deelnemen aan de besprekingen over het vredesverdrag tot aan de vorming van de al-Duitse regering, Onder bepaalde omstandigheden zal over deze voorstellen een raadpleging van het hele Duits,e volk georganiseerd worden."

De uitwerking bleef niet uit. De druk van het Franse volk werd nog groter. De Franse regering, die niet van plan was een debat over deze kwestie toe te staan, moest zwichten. Zelfs het half- officiële regeringsargaan Le Monde schreef:

"De militaire herleving van Duitsland zou een onbetwistbaar ge- vaar betekenen voor de Sowjet-Unie, evenals voor de Westelijke landen."

Bij het debat in de volksvertegenwoordiging kwam de regering Pleven met een nieuw voorstel, n.l. het scheppen van een "Euro- pees leger", en de Duitsers zouden met de "kleinst mogelijke for- maties" worden ondergebracht.

In wezen aanvaardde ze dus de Duitse herbewapening, maar getracht wordt de pil voor het volk, dat al zovele malen een Duitse aanval heeft meegemaakt, te vergulden. Amerika heeft echter haast met de oorlogsvoorbereiding en wil geen getreuzel meer.

Duitsland zal en moet herbewapend worden. En de bevelhebber van de gezamenlijke strijdkrachten zal een Amerikaan moeten

<:ijn. Eisenhouwer is immers achter de schermen als zodanig door Amerika benoemd. Engeland heeft ook reeds bij monde van Davies laten weten, tegen het Franse plan te zijn. Nederland had zich al bij voorbaat bij de Amerikaanse eisen neergelegd.

De conferentie in de Duitse Democratische Republiék van West-Duitse sociaal-democraten, Christenen en Communisten is zeer zeker mede onder de invloed van de besluiten van Praag tot zulk eclatant succes geworden. Er waren ruim 600 vertegenwoor- digers van de sociaal-democratische en Christen-democratische Partij en 400 van de Communistische Partij van West-Duitsland aanwezig. Voeg hierbij de resolutie van het Centraal Comité van de S.E.D., waarin een oproep tot de West-Duitse bevolking en leiders wordt gericht om een volksbeweging t~ vormen voor de Constitutionele Raad en voor het beëindigen van de herbewape- ning. Letterlijk wordt gezegd:

"De toekomstige Duitse regering behoeft niet noodzakelijk 'vol- gens het voorbeeld van de huidige regering der Duitse Democrati- sche Republiek gevormd tèt worden."

547

(6)

Deze conferentie is een slag in het gezicht van de oorlogssto- kers. Want dit zal hetf begin zijn van een machtige bewegimg in West-Duitsland. In de wereldpers kan men immers al lezen hoe groot de weerzin van de West-Duitse bevolking zelf tegen de herbewapening is. Dit is het begin van de nieuwe Duitse demo- cratische eenheidsstaàt. Ook alle vredelievende en democratische mensen moeten er zich van bewust zijn, dat dit een keerpunt in de geschiedenis van Europa zal zijn,1 n.l. dat de oorlog dan voor goed uit Europa zal zijn gebannen. StaZin schreef reeds bij de oprichting van de Duitse Democratische Republiek:

"Er valt niet aan te twijfelen, dat het bestaan van een vreed·- zame, democratische Duitse republiek naast het bestaan van de vredelievende Sowjet-Unie de mogelijkheid van nieuwe oorlogen in Europa uitsluit, aan het bloedVIergieten in Europa een einde maakt en het knechten van de Europese landen door de wereldimperialis- ten onmogelijk maakt."

De Sowjet-regering heeft, met als uitgangspunt de voorstellen van de achtmogendheden-conferentie te Praag op 20 en 21 Octo- ber, aan de regeringen van Amerika, Engeland en Frankrijk voor-, gesteld, een conferentie te beleggen, met het doel tot een vreed- zame regeling van de kwestie Duitsland te komen. Door de grote indruk, die deze voorstellen op de bevolkingen gemaakt hebben, durven de regeringen deze viermogendheden-conferentie niet van de hand wijzen, al zullen er verschillende voorbehouden ge- maakt worden. Op dit moment is het officiële antwoord bij de Sowjet-Unie nog niet binnen.

West-Duitsland en Japan- twee schakels in de keten van de Amerikaanse imperialisten om de wereld voor het behoud van hun winsten in vuur en vlam te zetten. Korea vormt een onder- deel van de Amerikaanse politiek om het fascistisch Japan te doen herleven en te herbewapenen, teneinde deze tegen de Chi- nese Volksrepubliek te gebruiken. Dit wordt trouwens door Trouw van 24 October bevestigd.

"Wil Korea dus straks veilig gesteld worden tegen Communisti- sche agressie, dan zal Japan dienen te worden herbewapend om de onafhankelijkheid van Korea werkelijk te garanderen."

De Chinese Volksregering, die niets liever wil dan de Koreaanse kwestie op vredelievende wijze op te lossen, had de Amerikanen en haar satellieten ernstig gewaarschuwd de 38ste breedtegraad niet te overschrijden, aangezien dit een bedreiging van China vormt. De voorstellen van de Sowjet-Unie ter vreedzame regeling van deze kwestie zijn gesaboteerd en grote Amerikaanse strijd- krachten trachten de Chinese grens te bereiken. Uit alles blijkt dat het hoofddoel niet Korea is, maar China. Ook de Japanners hebben in het verleden Korea als invalspoort voor China ge- bruikt. In het belang van de vrede laten de Chinezen het niet zo ver komen en Chinese vrijwilligers hebben zich bij het Koreaanse leger gevoegd. De democratische partijen van China hebben een uitvoerige verklaring gepubliceerd, die eindigt met de woorden:

"De democratische partijen van China verklaren, dat zij de recht_

vaardige eisen van ieder land ondersteunen. Zij staan achter het

(7)

Chinese volk, dat vrijwillig de heilige plicht op zich genomen heeft, om zich tegen de Amerikanen te verzetten en Korea te helpen bij de verdediging van zijn woonsteden en zijn land."

Amerika heeft daarop een rapport van MacArthur aan de Veiligheidsraad gezonden over de "agressie" van China in Korea.

Opnieuw een poging om de Verenigde Naties tot een instrument in de handen van Amerika te maken. De Veiligheidsraad heeft echter China tot de bespreking daarvan uitgenodigd .. Austin deed nog een poging om China als beklaagde uit te nodigen. Dit spel- letje ging echter niet door. De Chinese minister van buitenlandse zaken Tsjoe En-Lai heeft geweigerd aan zulke besprekingen deel te nemen. Hierdoor wordt immers geen vredelievende oplos§ing bereikt. De Chinezen hebben voorgesteld de kwestie Korea in haar geheel naast Formosa te behandelen. Zoals het Labour- weekblad New Statesman and Nation verklaart, schijnt Mac- Arthur het plan te hebben om de oorlog in Korea tot een Wereld-

oorlog te maken. ·

Amerika wil de Verenigde Naties tot het lichaam maken, door middel waarvan zij een wereldoorlog wil voeren. Ook alliet Tru- man bij het vijfjarig bestaan schone woorden horen. Maar als -n;,en iemand wil kennen, geldt nog altijd het gezegde, dat men niet op zijn woorden maar op zijn daden moet letten. En de daden zijn oorlogsdaden. Want intussen is het voorstel van Amerika aan- genomen, waarbij de Veiligheidsraad gewoon buiten werking kan worden gesteld. De bladen der Amerikaanse kapitalisten spreken een openlijker taal. Zo lezen wij in Wall Street Journal van 23 October een artikel van een zekere Chamberlin, waarin o.a.

staat:

"Bestond de Verenigde Naties niet, dan zou de Verenigde Staten hoogstwaarschijnlijk proberen, veel van datgene, dat zij door de nauwe samenwerking met de UNO hoopt door te zetten, door mid- del van de ouderwetse allianties te bereiken. En als het bij de be- moeiïngen, om de sancties van de UNO voor de nationale politiek van de USA te verkrijgen, menigmaal tot vertraging en onderbre-

king komt, dan zijn ook een dergelijk oponthoud en soortgelijke verschillen bij elke grote alliantie in de geschiedenis waar te nemen

geweest.".

· En in het zelfde nummer van dit blad staat in het hoofdartikel:

"De UNO zou goed doen, een reorganisatie door te voeren, waar- door zij de mogelijkheid verkrijgt, zonder de Sowjet-Unie te han- delen."

Duidelijker kan het al niet!

In Amerika en alle andere kapitalistische staten oorlogsop- hitsing, barbarij, rechtsonzekerheid, toenemende ellende van de bevolkingen.

Maar ziet eens naar de Sowjet-Unie. De cijfers, welke maar- schalk N. A. Boelganin, tijdens zijn rede ter gelegenheid van de 33ste ·verjaardag van de socialistische Octoberrevolutie ver- schafte, geven de stormachtige vooruitgang, de noeste vredes- arbeid aan. De totale industriële productie is 70 % hoger dan voor de oorlog en de levensstandaard overtreft die van 1940 met

(8)

60 %. Kan nog sterker aangetoond worden, dat het socialisme vrede is, dat haar socialistische ecQnomie een van de pijlers is, waarop haar vredespolitiek berust? Zij kan en wil gaarne een

·vreedzame wedloop aangaan om de wereld te ove'Ptuigen welk systeem het beste is, het socialistische of het kapitalistische, zo- als Wysjinski in zijn rede in de Veiligheidsraad opmerkte.

Tegelijkertijd worden door de West-Europese landen verdere beperkingen van de democratische rechten ingevoerd en verdere aanvallen op het levenspeil op bevel van Amerika gedaan. We zien het in Nederland. De wet-Teulings is aan de Tweede Kamer aarJ-geboden. De enige gemeenteraad in ons land waarin alleen communistische wethouders zetelen, Finsterwolde, willen zij onder valse voorwèndsels het werken onmogelijk maken. Aan de Kamers werd een wetsvoorstel aangeboden om de gemeente- raad buiten werking te stellen en een regeringscommissaris te benoemen. Een soortgelijk bevel van Amerika werd ook in ge- meenten in Frankrijk en Italië doorgevoerd. Zoals wij in ons vorig overzicht reeds voorspelden, heeft minister Lieftinck meege- deeld dat de 15 % verhoging voor de oorlogsuitgaven onvoldoende

zijn.

Er is in ons land een slepende kabinetscrisis, die steeds weer opduikt, maar tot dusver niet definitief is geworden. Het amen- dement-Lucas is natuurlijk maar een uiterlijke reden. De kwestie Nieuw-Guinea en de kosten voor de bewapening spelen een rol.

De strijd onder de heren zal voortduren tot Amerika het ogenblik gunstig acht om definitief in te grijpen, zoals bijvoorbeeld in België is geschied.

Maar ook in Nederland groeit het verzet. Symptomen zijn over- al waar te nemen. Noemen wij de kernverkiezingen bij de grote bedrijven. Noemen wij het congres van de Nederlandse Vredes- beweging, waarop de afgevaardigden naar het Wereldvredes- congres te Sheffield werden gekozen.

Sheffield- De Britse regering heeft het congres. in Engeland onmogelijk gemaakt. Zij heeft een practische les in "democratie"

gegeven, die beter tot de massa zal doordringen dan honderden artikelen. Het zal ook niet nalaten een blijvende indruk in Enge- land te maken, vooral ook onder die arbeiders, die hun land nog als een voorbeeld van democratie zagen. En het zal ongetwijfeld de mogelijkheid tot eenheid van actie in Engel.and vergroten. Dat hieraan een Amerikaans beve~ ten grondslag ligt, behoeven wij niet te betogen.

De Oproep van Stockholm heeft zo'n weerklank gevonden, de Vredesbeweging heeft zo'n omvang aangenomen, dat degenen die de oorlog voorbereiden de angst om het hart is geslagen. Zij weten maar al te goed dat als alle vredelievenden de handen ineenslaan, de oorlog onmogelijk is. De maatregelen van de Britse regering zijn dan ook tekenen van zwakte. Zij zullen in hun tegendeel omslaan. Daarom verklaarde Churchill ook in het Lagerhuis dat

(9)

de Britse regering de beste reclame voor het Vredescongres maakte.

Het Wereldvredescongres, dat nu van 16-21 November te Warschau gehouden wordt, zal een machtige stimulans zijn om de strijd voor de vrede nog groter en omvattender te maken.

15 November 1950.

liet faseisme de wer:

versperren

Reeds in 1935, op het vne Congres van de Communistische Internationale, zei George Dimitrof over het dreigende fascisme:

JN verschillende landen stelde men onvruchtbare redeneringen over het karakter van het fascisme "in het algemeen" en een sectarische bekrompenheid in de wijze van stellen en oplossen van de actuele politieke taken van de Partij in de plaats van de noodzaak om de strijd van de massa tegen het fascisme te ont- wikkelen.

Kameraden, wanneer wij spreken over de oorzaken van de overwinning van het fascisme, wanneer. wij de historische ver- antwoordelijkheid van de sociaal-democratie voor de nederlaag van de arbeidersklasse vaststellen, wanneer wij ook op onze eigen fouten in de strijd tegen het fascisme wijzen, doen.wij dat niet omdat wij alleen maar het verleden willen onderzoeken.

Wij zijn geen buiten het leven staande historici, wij zijn strijders van de arbeidersklasse, die tot taak hebben om de vraag te be- antwoorden die millioenen arbeiders verontrust: kunnen wij, en, zo ja, op welke wij ze kunnen wij de OVElrwinning van het fascisme verhinderen? En wij antwoorden deze millioenen arbeiders: ja, het is mogelijk om het fascisme de weg te versperren! Het is zeer

· wel mogelijk. Het hangt van onszelf af, van de arbeiders, van de boeren, van alle werkers!

De mogelijkheid OI? de overwinning van het fascisme te ver- hinderen hangt voor alles af van de strijdbare activiteit v~n de arbeiP.ersklasse zelf, van de vereniging van zijn krachten tot een enkel strijdbaar leger tegen de aanval van het kapitaal en van het fascisme. Wanneer het proletariaat zijn eenheid in de strijd verwezenlijkt, zal het de invloed van het fascisme op de kleine

(10)

boeren, de kleine bourgeoisie van de steden, de jeugd en de in- tellectuelen, verlammen; het zou de ene helft neutraliseren en de andere naar zijn zijde brengen.

• Ten tweede hangt dit af van het bestaan van een sterke revo- lutionnaire partij, die de strijd van de werkers tegen het fascisme op de juiste wijze leidt. Een partij die de arbeiders stelselmatig aanraadt om terug te trekken voor het fascisme en die de. fascis- tische bourgeoisie toestaat om haar posities te versterken, een dergelijke partij zal de arbeiders onvermijdelijk naar de neder- laag leiden.

Ten derde hangt dit af van de juiste politiek van de arbeiders- klasse ten aanzien van het platteland en de massa's kleine bour- geoisie van de steden. Die massa's moet men nemen zoals zij zijn en niet zoals wij hen wensen te zien. Alleen in de; loop van de strijd zullen zij hun twijfel en aarzelingen overwinnen; alleen als wij geduld tonen ten opzichte van hun onvermijdelijke aarze- lingen en als het proletariaat hun zijn politieke steun geeft zullen zij zich verheffen tot een hoger peil van bewustzijn en revolu- tionnaire activiteit.

Ten vierde hangt dit af van de waakzaamheid en de slagvaar- digheid van het revolutionnaire proletariaat. Niet toelaten dat het fascisme ons verrast, niet het fascisme het initiatief overlaten, het beslissende slagen toebrengen wanneer het nog niet zijn krachten heeft verzameld, het niet toestaan om zich te verste- vigen, overal waar het zich vertoont het de voet dwars te zetten, niet toelaten dat het nieuwe posities verovert, zoals het Franse proletariaat dit met succes tracht te doen.

Dat zijn de voornaamste voorwaarden om de vooruitgang van het fascisme en zijn aan de macht komen te verhinderen.

GEORGE DIMITROF

Dé regeringen moeten oppassen. Niet kiezen betekent kiezen. De ver- dediging van het Westen financiéren door inflatle of door verzwaring van de belastinglasten volgens het huidige stelsel, en op deze wijze dti com- munistische propaganda een belangrijke steun geven, betekent vroeg of laat tot politie-maatregele~ overgaan om de politieke veiligheid te ver- zekeren. Eenmaal op die weg, moet men wel tot het einde gaan. . • Dat

is fascisme. ,

Het helpt niets om zich verontwaardigd te tonen. Het helpt niets om zijn ogen te slniten voor deze uiterst duidelijke en uiterst eenvondige fei- ten. Het helpt niets om te zeggen: "Wij willen niet." In de politiek is niet belangrijk wat men wil,( maar wat men kan.. En men zal de ver- leiding van het fascisme niet lang kunnen weerstaan, wanneer men de voorwaarden voor hetfascisme heeft geschapen.(Le Monde, 17 Sept. '50)

(11)

Bet wezen van bet Fascis-e

Dit artikel •is een inleiding tot een reeks artikelen, die de arbeidersklasse moeten helpen om de drijfveren van de bour- i}eoisie bij haar toenemende aanvallen op de werkers te door- zien en daartegen de strijd te ontwikkelen. De redactie.

D

E pogingen die allerwegen waar te nemen vallen om de groeiende kracht van de arbeidersbeweging door terroris- tische maatregelen tegen te gaan, hebben een nieuwe klank aan het woord "fascisme" verleend. De woedende ophitsings-cam- pagne tegen de Sowjet-Unie, tegen de machtige internationale vredesbeweging, tegen de Communistische partijen, heeft even- eens vergelijkingen met het fascisme tot gevolg gehad, omdat de Amerikaanse organisatoren van deze campagne zich van dezelfde middelen bedienen als Goebbels en deze middelen verder "ont- wikkeld" en "verfijnd" hebben.

De Nederlandse regering doet sinds jaar en dag pogingen, om de democratische rechten en vrijheden van het volk te beknotten.

Een der meest zichtbare uitdrukkingen van dit streven is de be- ruchte wet-Teulings, die de regering de macht zal moeten, geven om langs de weg van "Notverordnungen" à la Brüning de grond- rechten van onze constitutie buiten! werking te stellen.

Sommigen zullen geneigd zijn te zeggen, dat van zulke maat- regelen naar het fascisme nog een lange weg is. In Amerika ver- scheen enige jaren voor de tweede wereldoorlog een roman van de hand van Sinclair Lewis, getiteld "Dat gebeurt hier niet", waarin de schrijver het denkbeeld te lijf ging, dat het fascisme in Amerika geen kans had.

De veronderstelling, dat zoiets "bij ons" niet mogelijk is, is op zichzelf ree<ils een gevaarlijk idee. Niemand minder dan Georgi Dimitrof heeft reeds in 1935 er voor gewaarschuwd, dat "het onderschatten van de betekenis, die de, zich tegenwoordig ver- scherpende, reactionnaire maatregelen der bourgeoisie in de lan- den der burgerlijke democratie voor het oprichten van de fascis- tische dictatuur hebben", een zeer ernstige fout is.

Derhalve is het van het allergrootste belang om de reaction- naire maatregelen van de regering bloot te leggen, het anti- democratische karakter van plannen als de wet-Teulings te ont- maskeren, en de massa van het volk tegen elke, ook de geringste, aanslag op de democratische rechten in het geweer te brengen.

In dit verband was het daarom zeer juist van de Communis- tische partij om tegen de buitenwerkingstelling van de gemeente- raad te Finsterwalde de massa te mobiliseren en in strijd te brengen.

De vraag blijft natuurlijk of de reactionnaire plannen in ons eigen land, in Frankrijk, in Australië, in Amerika enz. uit dezelfde bronnen voortkomen, waaruit het fascisme geboren is.

(12)

Heeft het fascisme iets te maken met de speciale landaard van een bepai;lld volk of met bepaalde "zielkundige" omstandigheden, die in een land aanwezig moeten zijn om het fascisme mogelijk te maken?

Men behoeft er slechts aan te denken, dat het fascisme in landen d.ie zo van elkaar verschillen, als Duitsland en Italië, Portugal, Spanje en Ja pan, heeft kunnen overwinnen, landen die de grootst mogelijke verschillen in volksaard, geschiedenis en verhouding der bevolkingsgroepen onderling vertonen.

Al deze landen hadden echter één ding gemeen: het kapita- lisme, de heersende klasse bevond zich in een crisis, het was ver- zwakt en zag geen kans meer zich met de middelen der burger- lijke demoeratie te handhaven. De dialectiek der geschiedenis

bracht met zich mee, dat de burgerlijke democratie, die eens voor- waarde is geweest voor de ontwikkeling van het kapitalistische stelsel, een gevaar werd voor de handhaving van de macht der heersende klasse. De wetten van de kapitalistische samenleving, zoals zij door Marx, Engels en Lenin zijn ontwikkeld, hebben echter algemene geldigheid. Daarom is het ook vanzelfsprekend, dat het stelsel van het fascisme en de pogingen van de reactie om de democratische vrijheden in ons land; te beknotten of te ver- nietigen, uit dezelfde bron voortkomen.

Het is derhalve nuttig, het wezen van het fascisme nog eens bloot te leggen. Dimitrof beschreef het fascisme als "het heftigste offensief van het kapitaal tegen de werkende massa", als "het meest teugelloze chauvinisme en roofoorlog", hij noemde het fascismè "de openlijke terroristische dictatuur van de meest reac- tionnaire, meest chauvinistische, meest imperialistische elemen- ten van het financierskapitaal".

Het fascisme is geen boven de klassen staande staatsmacht, zo- als Hitier wilde doen voorkomen, het is ook niet de "georgani- seerde macht" van de kleinburgerlijke massa, zoals sommige sociaal-democratische theoretici vroeger wel eens beweerden, die daarbij op de grote aanhang van het fascisme in de rijen van het kleinburgerdom en de boeren wezen, het is de openlijke heer- schappij van de machtigste kapitaalsgroepen in het land.

Om dit te begrijpen moet men b.v. weten, dat Hitler's opkomst gefinancierd werd door het Duitse en het internationale groot- kapitaal. De namen van deze lieden zijn tegenwoordig geen ge- heim meer. Men kan hen terugvinden in alle belangrijke ge- schriften over het fascisme. ·

Dit wordt bewezen door de gehele economische politiek van het fascisme, die er op gericht was, de positie der monopolies te versterken. Het voerde de prijsbeheersing als een demagogisch middel tot bedrog van de massa in, maar stelde de prijzen zo- danig vast, dat de kleine ondernemers er aan ten gronde gingen.

Het voerde de dividendstop in, ten einde de kleine bezitters te onteigenen en del financiers de gelegenheid te geven de positie van hun bedrijven te versterken.

'

(13)

In de jaren 1933/40 verdwenen er 988- van de 1725 particuliere bankinstellingen in Duitsland. Volgens een schatting was in 1943 niet minder dan 80 % van alle banktegoeden in Duitsland gecon- centreerd in de kassen der vijf grootste banken. In het tijdvak van 1929/38 (aan de vooravond van de oorlog) verdwenen in Duitsland niet minder dan 9500 naamloze vennootschappen. Van de in 1941 overgebleven 5500 N.V.'s bezaten 693 of 12 % niet minder dan ca. 79 % van het totale in naamloze vennootschappen belegde- kapitaal. De economische machts-concentratie van het groot-kapitaal nam onder_ het Duitse fascisme ongekende af- metingen aan!

Hun directe heerschappij kwam het meest openlijk daarin tot uitdrukking, dat zij zich door de "Führer" tot de autoritaire lei- ders van de "Betriebsschaften" lieten benoemen, de organisaties die met onze "bedrijfschappen" te vergelijken zijn en door middel waarvan de Duitse monopolisten hun wil apn hun kleine concur- renten oplegden.

Wij zeiden.reeds dat alle hierboven genoemde landen, waar het fascisme tijdelijk overwon, onderling grote verschillen toonden.

Dit geldt niet alleen voor hun culturele, sociale en historische ontwikkeling, maar ook voor hun economische. Duitsland b.v.

behoorde tot de economisch hoogst ontwikkelde landen ter we- reld, met een sterke arbeidersklasse, die over een rijke revolu- tionnaire ervaring beschikte. Japan had zich in stormachtig tempo tot een groot industrieland ontwikkeld, op eigenaardige wijze vermengd met het oude feodale stelsel, dat op het land zijn onbeperkte heerschappij uitoefende. Een land als Bulgarije daarentegen beschikte slechts over een zwak ontwikkeld indu- strieel apparaat. Hetzelfde geldt voor Portugal, Roemenië, Hon- garije en dergelijke landen, die in handen van het fascisme waren gevallen.

De industrie der Balkanlanden, zoals b.v. in Roemenië, was geheel in handen van machtige buitenlandse monopolies.

Al deze landen waren een illustratie voor de wet van de onge- lijkmatige ontwikkeling van het kapitalisme, die door Lenin is ontwikkeld. Maar, zoals gezegd, al deze landen hadden één ding gemeen: het kapitalisme was uitermate verzwakt. Duitsland b.v. · was het industrieel verst ontwikkeld land in Europa met een machtige staal- en chemische industrie, wier productiecapaciteit de behoefte van het Duitse volk ver overtrof. Terwijl het voor de afzet van zijn producten grotendeels op de wereldmarkt was aan- gewezen, had Duitsland niet de beschikking over de koloniale markten en de overzeese grondstoffenbronnen, waarover landen als Nederland en Engeland beséhikten. Bovendien had Duitsland de eerste wereldoorlog verloren, de revolutie was tijdelijk met behulp van de sociaal-democratische leiders neergeslagen. Het land verkeerde slechts metl een korte onderbreking in een per- manente crisis-toestand. Italië, hoewel het tot de "overwinnaars"

van de eerste wereldooriog behoorde, moet niettemin bij de ver-

(14)

liezers ingedeeld worden.' Zijn koloniale aspiraties werden even- min bevredigd als die van Duitsland. De indirecte gevolgen van de eerste wereldoorlog leidden in de overwegend agrarische lan- den van Zuid-Oost-Europal echter eveneens tot een toestand als in Duitsland en Italië, waarin de bezitters zich niet meer met de oude middelen der burgerlijke democratie konden handhaven.

Deze landen, die in een half-koloniale toestand verkeerden, werden tezamen met landen als Duitsland, de voornaamste slacht- offers van de algemene crisis van het kapitalisme, die begon met de overwinning van het Socialisme in de Sowjet-Unie en de vrij- heidsstrijd in de koloniale gebieden. Terwijl de productiekrachten in de wereld in de laatste honderd jaar ontzaglijk waren toege- nomen, de grondstoffenvoorraden der wereld en de koloniale afzetmarkten ongelijkmatig onder de kapitalistische landen ver- deeld waren (welke ongelijkmatigheid nog door de uitkomst van de eerste wereldoorlog onderstreept werd) 1 was het gebied dat door de kapitalisten kon worden uitgebuit tengevolge van de overwinning der October-revolutie met een zesde deel der aarde verminderd en de opkomende vrijheidsbeweging in de koloniale gebieden maakte het bezit van deze grondstoffen-leveranciers en afzetmarkten tot een uitermate onzekere kwestie. De pro- ductiekrachten kwamen in een botsing van ongekende afme- tingen met de afzetmogelijkheden.

Enkele voorbeelden mogen dit illustreren. In de periode van 1835 tot aan het uitbreken van de grote crisis in 1929 steeg de omvang der toegepaste machinekracht in Duitsland van 0.01 op 32 millioen paardekrachten, in Engeland van 0,3 op 37, in Ame- rika van eveneens 0,01 op 162 millioen. In de gehele wereld steeg de toegepaste machinekracht in deze periode met het 600-voudige.

Hierbij is het transportwezen niet inbegrepen. 1

Een Britse econoom, dr. R. A. Fisher, heeft reeds in 1931 uit- gerekend, dat met het toenmalige productievermogen van de industrie en de wereld-landbouw niet twee milliard mensen, maar acht milHard voldoende gevoed, gekleed en gehuisvest zou kunnen worden. En de man die aan onze befaamde Unilever zijn naam heeft gegeven, Lord Leverhulme, zei eehs dat volgens . zijn overtuiging in al deze behoeften voorzien zou kunnen wor-

den door één uur werk per dag "door een ieder die tussen jeugd en ouderdom tot werken in staat is."

Tegenover deze geweldig toegenomen productiekracht stond echter het feit, dat zij nimmer volledig werd benut. Tijdens de hoogtepunten van de crisis in Duitsland werd b.v. slechts 26%

van de capaciteit der zware industrie benut. Niet veel beter was het in landen als Engeland, Frankrijk en vooral Amerika. Maar de ontwikkeling van de techniek en de productiemethoden ging ook na de eerste wereldoorlog in snel tempo door. Een goed voor- beeld levert Amerika. Vanaf het einde van de eerste wereld- oor log tot aan het uitbreken van de tweede, n.l. 1938, werden de productiemogelijkheden dank zij verbeterde technische methoden

(15)

en vergroting van het productie-apparaat verdubbeld, de feite- lijke omvang der productie steeg eenter slechts met 20 %.

Een zelfde ontwikkeling viel ook in Duitsland waar te nemen, waar het productie-apparaat voornamelijk van de zware industrie met behulp van Amerikaanse eredieten na de eerste wereldoorlog geheel vernieuwd en gemoderniseerd werd.

Het verschil tussen Duitsland en Amerika was echter, dat dit laatste land over ontzaggelijke bronnen van inkomsten beschikte, voornamelijk door de Uitbreiding der beleggingen in het buiten- land, die de Amerikaanse monopolisten niettegenstaande de ver- woestende gevolgen van de crisis in staat stelden, zich staande te houden.

Bij de herverdeling van de koloniale bezittingen als gevolg van de eerste wereldoorlog, hadden landen als Amerika en Engeland een, rijke buit gemaakt, het Duitse imperialisme echter had zijn weinige koloniën verloren, het had reusachtige schulden in het buitenland, de crisis trof het met verdubbelde kracht, terwijl de georganiseerde arbeidersbeweging een dreigend gevaar voor de Duitse reactie bleef. Uit deze toestand zocht het sinds het neer- slaan van de revolutionnaire beweging in de jaren 1918 tot 1921, naar buiten een uitweg door voorbereiding van de revanche- oorlog, naar binnen door het stelselmatige afbreken van de demo- cratische rechten der werkende bevolking, waardoor de op- komende fascistische beweging in de hand werd gewerkt, totdat zij in 1933 door de Krupps, Thyssens, Pferdmenges en andere mo- nopolisten in het zadel werd geholpen.

De buitengewone moeilijkheden van het Duitse imperialisme en de omvang en tegenstand van de arbeidersbeweging verklaart ook waarom het Duitse fascisme het meest bloeddorstige, terro- ristische en meest agressieve voorbeeld van de fascistische stel- sels is geworden.

Aan de andere kant is het Duitse fascisme echter ook het meest sprekende voorbeeld voor de juistheid van Stalin's stelling ge- weest, die hij op het 17de congres van de CPSU (b) verkondigd heeft, n.l. dat het een teken van de zwakheid van de bourgeoisie is geweest.

Waarop het aankomt is, dat men de oorzaken van het ontstaan van de fascistische bewegingen en stelsels moet zoeken in de maatschappelijke verhoudingen van het kapitalisme. Wanneer men van de stelling uit zou gaan, dat Hitier of Mussolini konden overwinnen omdat zij "uitzonderlijke" persoonlijkheclen waren, die door een of andere "hogere macht" gezonden zijn, dan zou het onmogelijk zijn, de drijfveren van de huidige reactionnaire stro- mingen en van de oorlogshitsers te ontdekken. Dan zou men zich op de weg van de mystiek begeven, die een der kenmerken van het fascisme zelf is.

Bij de beoordeling van de huidige ontwikkeling moet men er van ·uitgaan, dat de oorlogsvoorbereiding, de plannen tot contra- revolutie en de binnenlandse reactie op dezelfde oorzaken be-

(16)

rusten die het ontstaan van het fascisme mogelijk hebben ge- maakt.

Ook thans zien wij een verzwakking van het internationale kapitalisme als gevolg van de tweede wereldoorlog, een vooral in Amerika toegenomen uitbreiding van de productiekrachten die in botsing komen met de afzetmogelijkheden op de inge- krompen wereldmarkt (de overwinning van de volksdemocra- tische landen, van het nieuwe China, de uitbreiding van de na- tionale vrijheidsbewegingen in andere koloniale gebieden en de verarming van de massa's in Europa). ·

Ook thans zien wij, evenals na de eerste wereldoorlog, een ontzaggelijke opbloei van de arbeidersbeweging, die echter in tegenstelling tot toen een grotere kracht ontwikkelt. Ook thans zien wij evenals dat bij Hitler, Mussolini en de Japanse fascisten het geval is geweest, het drijven naar nieuwe oorlog. Dezelfde elementen, die kenmerkend waren voor het vooroorlogse fascis- me vinden wij dus terug in de reactionnaire bewegingen van nu.

Dat zij onder leiding van Amerika staan, is eveneens begrijpelijk.

Immers, behalve de Amerikaanse monopolisten, was er na de oorlog geen enkele macht, die in de strijd tegen de groeiende en onoverwinnelijke democratische krachten onder leiding van de Sowjet-Unie, vooraan zou kunnen gaan. De fascistische macht- hebbers immers waren vernietigd.

Bij de beoordeling van de huidige ontwikkeling mag men zich ook niet in de war laten brengen door het feit, dat de aanvoerders van de reactionnaire krachten ruimschoots gebruik maken van zulke begrippen als democratie en vrijheid. Ook Hitier was een meester in de demagogie.

Men mag zich ook niet in de war laten brengen door het feit, dat de reactionnaire bewegingen andere vormen vertonen dan het verslagen fascisme. In principe is hier niets nieuws te ontdekken. Reeds Dimitrof wees in zijn hierboven aangehaalde redevoering er op, dat "gewoonlijk een reeks voorbereidende etappes" en "een reeks van reactionnaire maatregelen" aan de dictatuur vooraf gaan. Hij wees er op, dat aan verschillende poli- tieke groepen een soort legaal bestaan werd toegestaan, zoals b.v. het geval was met de "Sociale Massapartij", de sociaal-demo- cratische partij in het vooroorlogse Japan, die toen reeds een der belangrijkste steunpunten van het fascisme was. Het verschil met toen is echter, dat de sociaal-democratische leiders thans de meest actieve rol in de pogingen spelen, om de democratische rechten van de bevolking te vernietigen en de heerschappij van de terreur op te richten.

Het verschil is echter ook, dat de massa wijs is geworden door de ervaringen van het fascisme.

Het verschil is, dat de organisaties van· de arbeidersklasse sterker zijn geworden en grotere ervaringen hebben opgedaan' in de strijd voor de handhaving van de burgerlijk~ democratie, in de strijd voor de eenheid der werkers, die Dimitrof de onontbeer-

(17)

lijke voorwaarde voor een doeltreffende strijd tegen het gevaar van het fascisme noemde.

De voorwaarden die hij noemde voor het voorkomen van de overwinning van het fascisme zijn ook thans nog geldig in de strijd tegen de hedendaagse reactie en het oorlogsgevaar.

Hij zeide dat de overwinning van de vooruitstrevende krach- ten afhangt van de strijdactiviteit der arbeidersklasse zelf, van het voorhanden zijn van een krachtige revolutionnaire partij, van een juiste politiek der arbeidersklasse jegens de boeren en de kleinburgerlijke massa in de stad die, zoals bekend, de massa- basis leverden voor het fascisme, en tenslotte van de waakzaam- heid van het proletariaat.

Een juiste toepassing van deze voorwaarden en de onver- moeide en doeltreffende strijd voor het totstandbrengen van de eenheid der arbeiders, van het bijeenbrengen van de meerder- heid der bevolking in de vredesbeweging - dit zijn de voor- naamste middelen die tot het verhinderen van de reactionnaire planne;n in ons land zullen leiden en de overwinning van de vredeskrachten op de oorlogsstokers zullen helpen verwerke- lijken.

F. BARUCH

Boekbespreking

De ;:elaarsde liadt tan zijn Amerikaanse ntee~ter

D

E c o n s e q u e n t ie s va n K o re a, het laatste boek, dat de Kadt volgekrabd heeft, is zelfs voor de Kadt een bijzonder bloeddorstig boek geworden. Wanneer de inhoud van dit boek echter slechts de par- ticuliere mening was van de Kadt, zou dit voor ons geen voldoende reden geweest zijn om er melding van te maken. Nu blijkt echter dat deze me- ning in grote trekken gedeeld wordt door de leidende figuren in de P.v.d.A. In een rondschrijven van de P.v.d.A. lezen we hierover:

"Een belangrijk boek, waarvan de verspreiding in ruim.e kring zeer gewenst is. Om dit mogelijk te maken nam de partij een aan- zienlijk risico. Door een hoge oplage te verzekeren en het weg- vallen van diverse kosten te bevorderen kon de prijs worden bepaald op slechts f 2.40."

(18)

Hieruit volgt dus, dat de leiders van de P.v.d.A. haar aanhang van de in dit boek opgediende ideologie willen doordringen.

Een pleidooi V'Oor oorlog, armoede en terreur.

Het hele boek gaat uit van de onbewezen en ook niet te bewijzen veronderstelling, dat de Sowjet-Unie een oorlogszuchtig land is en in toom gehouden moet worden door het vredelievende imperialisme, onder de edelmoedige leiding van Wallstreet. Het is de dief, die houdt de dief roept! Op schaamteloze wijze zet De Kadt de gehele wereld! op zijn kop.

Als een duivelse tovenaar goochelt hij de hoge hoeden en pantserplaten om in een tafereeltje van vredesengelen. Op deze afschuwelijke bedriegerij bouwt hij zijn hysterisch betoog van 300 blz. op. Deze leugen moet alles rechtvaardigen. Alle krachten van de reactie zijn hem welkom in de strijd tegen de Sowjet-Unie. Wie bezwaren maakt tegen het samenwerken met Franco, Tito, Tsaldaris, en bovenal met Guderian, Hitiers pantser- generaal, wordt "gebrek aan ernst" verweten. En dat deze voorgestane oorlogspolitiek armoede betekent voor de werkers, vindt de K. niet eens nodig om te verzwijgen. Luisteren we naar het toekomstbeeld dat ons geboden wordt. - We zullen de "verlaging van het levenspeil moeten aanvaarden als offer in de strijd voor de vrede" en "arbeidstijdverlenging"

is "niet te vermijden." Natuurlijk weet oo~ de Kadt dat de door hem ge- propageerde oorlogs_ en armoedepolitiek op een zo sterk verzet van de arbeiders zal stuiten dat het doorvoeren van deze politiek alleen nog maar mogelijk is als de heersende klasse naar het wapen van het fas- cisme grijpt.

Onomwonden verklaart de K.:

"Uit het oogpunt van vergroting der nationale productie is het dus nodig, eerst de communistische partijen en de vakverenigingen, die onder communistische leiding staan, onschadelijk te maken.'' Ja, zo is ook Hitier begonnen, en evenmin als deze' het e['bij gelaten heeft, evenmin zouden zekere elementen uit de P.v.d.A.-leiding het erbij laten, wanneer zij hun gang zouden kunnen gaan. Dit flapt trouwens ook de K. er uit, als hij beschrijft hoe hem het ideaal van Syngman Rhee voor ogen staat. Waar iedereen, ongeàcht' zijn politieke overtttiging, met af- schuw vervuld is over de gruwelen, die het Syngman Rhee-banditisme reeds lange tijd in Zuid-Korea begaat, en zelfs de :rp.eest reactionnaire bladen er geen lans voor hebben durven breken, waagt deK. het, te 2leggen:-

"Zo was men in Zuid-Korea gedwongen allerlei zich democraat, vakverenigingsman, socialist noemende heren op te sluiten, omdat ze communisten, meelopers, of erin-lopers waren. Voor zover ik kan nagaan, heeft de regering van Rhee in dit opzicht eer blijk van slapheid dan van te grote voortvarendheid gegeven."

Ieder mens komt in verzet tegen llet bloedbad, dat de dictator Syngman Rhee aanricht, maar de K. en de zijnen is het nog niet erg genoeg. En is het niet veelbetekenend, dat naar alle waarschijnlijkheid de Kadt's partij_

genoot Evert Vermeer belast zal worÇlenl met de uitvoering van de ge- reedliggende wet-Teulings?

De consequenties van "Mein Kampf".

Ieder onbevooroordeeld lezer moet tot de conclusie komen dat de in dit boek voorgestane politiek van oorlog, armoedel en terreur niets met

(19)

socialisme en alles met fascisme te maken heeft. Het standpunt van de K.

heeft niets met dat van de arbeidersklasse .en alles met dat VaJl het im- perialisme gemeen. Het is ,.voor het behoud van de nationale eenheid nodig, dat er ook geen speciale anti-bezitterspolitiek wordt gevoerd", zegt de K., om diegenen te genezen, die nog illusies koesterden ten aamzien van zijn socialistische gezindheid. De overeenkomst tussen D e c o n s e- q u e n ti e s en M e in K a m p f is ontstellend groot. Het boek wekt de indruk, dat de Kadt wel zou kunnen huilen VaJl woedei .. als hij bedenkt, dat Hitier de oorlog n:i'et had behoeven te verliezen en daarmee Vorrink de zwartstEl dag vaJl zijn leven h~td kunil.en besparen. De Kadt rekent ons haarfijn voor welke fouten Hitier heeft gemaakt in de oorlog tegen het volk VaJl ,.vrouwenverkrachters en horlogedieven" zoals de strijders VaJl Stalingrad worden aangeduid. Goebbels zou geel en groen geworden zijn van afgunst b.ij het horen VaJl een dergelijke uitdrukking.

Toch zijn er volgens de K. ook, omstandigheden te noemen, die Hitier ontlasten van de volledige veraJltwoordelijkheid voor de nederlaag. De Duitse bevolking was te klein voor een zo grootse onderneming en de moeilijkheden waren wel zeer groot. Nu, de K. hoeft zichzelf niets te verwijten, hij heeft Hitier geen strobreed in de weg gelegd! Maar alles is nog niet verloren, en met luide stem prijst de K. de goede kansen VaJl Hitier's erfgenaam en zegt, zich reeds voor de derde maal herhalend:

,.Zo is er dusl alle aanleiding om de uitspraak te herhalen: dat een oorlog wel is waar Amerika vele millioenen mensen en ontel- bare milHarden zou kosten, maar dat Amerika die oorlog tenslotte

zou moeten winnen." En natreurend zegt hij:

,.De grootste fout was tenslotte, dat men aan het eind van de wereldoorlog Rusland niet heeft aaJlgepakt."

Dat de K. zijn pleidooi voor een oorlogspolitiek doorspekt met fral'les 'OVer ,.vrede door kracht" kan de overeenstemming met Hitier alleen maar groter maken .. Gelijk bij Hitier is de minachting van de K. voor zijn medemensen gren2leloos. Alleen technische factoreDJ brengt de K. in re- kening, de mensen interesseren hem slechts in zoverre als zij wapens kunnen bedienen. Het humaJlisme ontbreekt hier volledig, zelfs als fraze.

Ook op een ander punt van direct principiële aard is.de vergelijking tussen Hitier en de K. zeer leerzaam.

Hitier leert in Mein Kampf, dat het wenselijk is om uitgaande van het voorstellingsvermogen: van de politieke analfabeet; alle maatscha;ppelijke vijanden en de oorzaken van alle maatschappelijke rampen onder èèn noemer te brengen en hij bracht dit in practijk door het anti-semitisme tot de grondslag van het Duitse fascisme te maken. Zoals Hitier de Joden verantwoordelijk stelde voor alle rampen, die sedert geologische tijden hadden plaats gevonden, zo stelt de K. de communisten verantwoordelijk voor het ontstaan van oorlogen, armoede, honger, stakingen en revolutie!!.

Al die verschijnselen dus, die wetmatig voovtvloeien uit de structuur VaJl het imperialisme, worden met grenzenloze minachting voor de geestver- mogens van ons volk, aaJl de communisten toegeschreven. Het anti- communisme echter, als middel tegen alle kwalen, waaraan onze samen- Ieving mank gaat, is kenmerkend voor de huidige fascisering van het burgerlijk denken. Methodisch gezien wordt iedere redèlijke basis hier aan de openbare meningsvorming ontnomen en wordt ze losgemaakt van

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Electrical motor management, motor management, induction motor management, asset management, analysing a management plan, maturity model, electrical motor maturity

Volgens Morris Kentridge, SAP-LV vir Troyeville, kon daar nie sprake van deelbaarheid van die kroon wees nie, aangesien die aanhef van die Statuswetsontwerp

In Minne voegde het Hv] ei aan toe dat de nationale i echter tevens dient na te gaan of de betrokken nationale bepalingen, die onverenigbaar zijn met het Gemeenschaps- recht,

Men zou ·zo nog honderd vragen meer kunnen steilen. Men kan slechts bewondering hebben voor de tact en ihet ge- duid, waarmede de Sowjet-Unie op alle provocaties tot

Mensen die gebruik willen maken van Buurtbemiddeling zijn daamaast vaker van mening dat het goed is om hulp te vragen als je er samen met je buren geen oplossing voor

Dit geeft een indicatie dat buurtbemiddeling niet alleen in de ogen van de institutionele omgeving (zie hoofdstuk zeven) een 'gat in de markt is'. Uit de nulmeting onder de

Wat is de relatie tussen taak- en procesconflicten en teamprestatie en welke invloed hebben teamvertrouwen, normen binnen het team en derde partij probleemoplossend gedrag door

Wat vaker voorkomt, is dat het stedebouwkundig plan, zoals dat bijvoor- beeld in het bestemmingsplan is vastgelegd, voorschrijft dat er op een bepaalde plek maar vier hoog gebouwd