• No results found

dit stel dit dit

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "dit stel dit dit"

Copied!
82
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

HOOFSTUK 6

DIE AKADEMIESE PRESTASIES VAN EERSTEJAARSTUDENTE AAN DIE PU VIR CHO VIR DIE TYDPERK 1966 TOT 1975 EN

n

ONDERSOEK NA FAKTORE WAT DIT KAN BEINVLOED

6.1 INLEIDING

Aangesien daar aan Suid-Afrikaanse universiteite meer studente in hul eerste studiejaar druip as in al die ander studiejare gesa= mentlik (vgl. tabel 3.8), spreek dit vanself dat redes vir swak akademiese produktiwiteit van universiteite veral in die eerste studiejaar gesoek moet word. In hierdie hoofstuk word die akade= miese prestasies* van eerstejaarstudente aan die PU vir CHO en faktore wat dit kan belnvloed, in o~nskou geneem.

Die omvang van staking van studie v66r die einde van die akademie= se jaar word eerstens in hierdie hoofstuk onder o~ geneem.

Die akademiese prestasies van eerstejaar~tudente aan die PU vir CHO vir die tydperk 1966 tot 1975 word vervolgens ontleed sodat die bydrae daarvan tot die algemene voorgraadse akademiese produk= tiwiteit van die PU vir CHO vasgestel kan word.

Gedurende 1976 is spesiale pogings ter verbetering van akademiese prestasies van eerstejaarstudente aan die PU vir CHO aangewend. Om vas te stel of hierdie pogings enigsins die akademiese pres= tasies van eerstejaarstudente beinvloed het, word die akademiese prestasies van eerstejaarstudente van 1976 met di~ van vorige

jare vergelyk.

N& die ontleding van akademiese prestasies van eerstejaarstudente sal geprobeer word om faktore te identifiseer wat dit kan beln= vloed. Met die oog hierop word eerstens die responsies van eer= stejaarstudente en tweedens di~ van dosente op vraelyste in di~

*

Met akademiese prestasies van eerstejaarstudente word in bier• die hoofstuk bedoel die persentasie studente wat in die eerste studiejaar slaag en derhalwe tot die tweede studiejaar toegelaat

(2)

verband saamgevat en ontleed (vgl. 5. 3 en 5. 4 ).

6.2 DIE OMVANG VAN STAKING VAN STUDIE DEUR EERSTEJAARSTUDENTE Die omvang van staking van studie deur voltydse eerstejaarstuden= te vir die tydperk 1966 tot 1975 blyk uit tabel 6.1, 6.2 en 6.3. 6.2.1 Die skynbaar groot persentasie kansellasies deur mans in die fakulteit Opvoedkunde kan toegeskryf word aan die geringe aantal eerstejaarmans in di~ fakulteit tot en met 1971. Enkele kansellasies beinvloed die persentasie ernstig. Dieselfde argu= ment geld ten opsigte van dames in die fakulteit Regte en in die

fakulteit Ekonomiese Wetenskappe.

6.2.2 Aangesien daar betreklik min mans en dames is wat nie in die koshuise inwoon nie, kom daar om dieselfde rede as hierbo groot fluktuasies in die kolom vir nie-koshuisinwoners voor.

6.2.3 Uit tabel 6.1 blyk dat ~ ho~r persentasie manseerstejaar= studente (globaal genome) as dameseerstejaarstudente hul kursus v66r 10 Junie* kanselleer.

6.2.4 Die hoogste gemiddelde persentasie kansellasies v66r 10 Junie kom voor onder mans in die fakulteit Opvoedkunde en die laagste persentasie kansellasies kom voor onder dames in die fa= kulteit Natuurwetenskappe.

*

Die aantal studente wat op die tweede Dinsdag in Junie van elke jaar, hierna gerieflikheidshalwe 10 Junie genoem, aan ~ univer• siteit ingeskryf is, is bepalend vir die subsidie wat aan die universiteit betaal word.

(3)

SSL

:'~!:~:'~!'!'~~~ ... N . . , • w • o o • w w ~~~:'~~~!'~~

...

• !-:':-:-~:-~:a~:' .. w w • • • ... ~ ~ 0 ..

... I

..

_.., .. ..

... .

..

.

..

..

.. ..

..

~

.

•••.• a .••• • • • 00 000

--~~::'~!-~!'!-!-~ . . . . ..,0 . . . ~~~-..,~~:-~~:' 1--:' - : '

~-!'

!'-!'-!"

~-:"

.--1-w --1:" f

~~

ow .. w • . . , • • V I o I

....

"'

... .

o o o o o o o t : o o • ooooooowoo

(4)

_.

U'l

1.0

-•.a

..., • ...,&MD-...,....

taa.ftDit • 10 ~ . . a.a au

-

0, 1:118: •i•

LRtae-.,

t II ""'

-

.2

-

-

-•

2

..

2

"'

-

- -

''·'

1,0 15,1 1,1 J,l -,,1 ),1 H7 -

-

-

0,0 o,o 1,0 5,1 U,l 1,5 J,7 HI 15,0 o,o H,o ·U,I 0,0 n,l 1,2 4,1 S,l 1,1

"'

Jl,J o,o 20,0

,,,

o,o J,a t,1

'·'·

1,1 4,7 t70 o,o 1,0

•••

12,1 0,0 u.s 7,4 n,t t,l 5,2

'"

10,0 111,0- 11,2 4,S 50,0 5,1 1J,I u,o U,7 S,l 172 l,S

•••

1,2 5,1 o,o s,s s,o 11,1 7,4 2,1 17J 1,1 o,o

'·'

1,7 o,o 1,1 1,1 l,t 7,0 4,S 174 4,1 17,1 t,o S,l n,s 1,1 11,2 10,1

,,.

7,7 175 I,J s,2 1,0

•••

11,1

•••

2,1 J,S

,,.

J;l

-•

,

15,4 4,2 7,1 I,J 4,1 5,7 1,7 1,1 n,a

,,,

,,,

J,l t,1 S,4 J,l U,J 1,2 , •• s 5,4 a,s S,l 2,1 4,2

•••

21,1 l,t 1,1 5,7 J,l o,o

·-·t

...

-.u

..

____

-

-

-

-

-•

,

• •

2

,

• •

,

2

.,

M,l 11,1 1,1

-

0,1 1,0 11,7

,,,

0,1 100,0 50,0 s,t 20,0 1,1 1,7 o,o 1,1 14,J 1,1 u.s

-

u.s o,o 0,1 o,o o,o 100,0 25,0 1,2 1,1 1,1 1,4

-

1,4

,.,,

11,1

•••

o,o 0,1 1,1 4,2 1,1 1,0 1,1 o,o 1,7 7,0

..

,

1,0 o,o

'·'

22,2 7,2 7,7 50,0 10,7 7,t 1,7 7,5 0,1

-

o,o 12,1 15,1 U,J J,J 0,0 3,1 21,1 l,t 1,1 0,1 1,0 a,t 1,0 s,7 0,1 o,o 0,0

•••

4,1 4,1 2,1

-'·'

u,s 11,2

••• •••

4,1

,,,

15,4 5,1 0,0 JJ,J 11,1 7,1 11,0 1,1 t,J 0,0 t,2 11,2 1,1 o,o 0,1 o,o 10,5 11,1 10,1 0,0

-

o,o

z.•

17,1 1,7 S,t 0!0 s, 7 0,1 4,1 12,2 o,o

,,,

10,1 I,J t,J ,,1 o,o t,1 7,4 11,, I,J

,,.

0,0 J,J u,a I,J 2,1 o,o J,l

"·'·

11,t 11,1 0,0 •• o o,o 7,5 a.a 7,1 J,a

,.,,

J,l

,,.

2,7 o,o 0,1 o,o 10,1 li,J 11,1 0,0 JJ,J

(5)

Die volg~nde blyk uit tabel 6.2:

6.2.5 Die opmerkings wat onder 6.2.1 en 6.2.2 gemaak is, geld ipso facto, ook vir die gegewens wat in hierdie tabel vervat is. 6.2.6 Dit blyk dat h ho~r persentasie manseerstejaarstudente as damestudente studie n4 · 10 Junie staak. Dit .. geld, op h paar uitson= derings na, vir elke jaar, in elke fakulteit.

6.2.7 Ongeveer dieselfde persentasie mans kanselleer in die ver= skillende fakulteite n! 10 Junie. Die laagste persentasie kansel= lasies kom onder die dames van die fakulteit Natuurwetenskappe voor.

6.2.8 Dit blyk dat daar persentasiegewyse meer kursuskansellasies n! as v66r 10 Junie oor h tydperk van tien jaar plaasgevind het. Vermoedelik hou dit verband met die bekendmaking van halfjaarsyfers.

TABEL 6.3

SAMEVATTING VAN JAARLIKSE KURSUSKANSELLASIE, 1966 - 1975

craar Persentasie da= Persentasie mans Persentasie eer:: mes wat kansel= wat kanselleer ~ejaarstudente wat

leer kanselleer 1966 9,8 14,6 12,6 1967 6,8 12,5 9,8 1968 11,0 12 '0 11,5 1969 7,6 15,1 11,7 1970 6,8 11,7 9,3 1971 7,8 14,3 10,8 1972 9,0 14,6 11,4 1973 9,4 13,0 10,2 1974 12,2 17,3 14,7 1975 6' 1 10,7 8,3 Gem. 8,6 13,9 11,2

(6)

Dit is uit tabel 6.3 duidelik dat:

6.2.9

n

aanrnerklike hoer persentasie mans- as darneseerstejaars hul studies in die loop van die jaar staak;

6.2.10 daar oor die tydperk van tien jaar weinig noernenswaardige afwykings van die gerniddelde persentasie staking (11,1) was en 6.2.11 die laagste persentasie stakings in 1975 voorgekorn het en die hoogste in 1974.

6.2.12 Die verskynsel dat darnestudente aan Suid-Afrikaanse uni= versiteite in die algerneen akadernies beter presteer as rnanstudente

(vgl, 4.4.2) openbaar horn blykbaar aan die PU vir CHO reeds in die persentasie rnanstudente en darnestudente wat gedurende hul eerste studiejaar kursusse kanselleer.

6.3 AKADEMIESE PRESTASIES VAN EERSTEJAARSTUDENTE

6.3.1 Daar is rninstens drie verskillende wyses waarop die persen= tasie studente wat slaag, bereken kan word, naarnlik die persentasie wat die eksarnen geskryf het en wat slaag, die persentasie wat op 10 Junie (benaderde subsidiedaturn) ingeskryf was wat in die eksarnen slaag en die persentasie wat oorspronklik (voor of op 31 Maart) ingeskryf was en wat slaag. Om enige rnoontlike wanvertolkings te voorkorn, word tabel 6.4 tot 6.6 voorsien waarin elkeen van hierdie berekeningswyses toegepas is.

6.3.2 Aangesien dit in sornrniqe kringe die gewoonte is om eerder volgens die persentasie studente wat sak, te dink, word gerieflik= heidshalwe ook die sakpersentasies in tabel 6.7 verstrek.

6.3.2.1 Ten einde

n

sarnehangende en volledige oorsig van die stand van akaderniese prestasies van eerstejaars te verstrek, rnoet tabel 6.4 tot 6.10 as

n

eenheid oorsien word en wel teen die agter= grond van die afleidings wat reeds vroeer in hierdie hoofstuk uit tabelle gernaak is.

n

Ontleding van tabel 6.4 tot 6.10 dui op die volgende.

(7)

-···

D D - A S D - - A U D D _ _ _ _ _ _ _

ur

Gpo-··

l.et:ten: - WJIIIIIIII'te

~--

...

Mite . . t.u:wt

...

'll>t:aa1

-

-

-

-

-

- -

-

-

-·--It

It

It

It

It

It

It

..

It

It

It

H6 100,0

-

15,5 11,7 17,1 .1 .. 7

"·'

.... ....

15,1 ,,,J

-

....

..

..

100,1

-

55,t 4J,J 77,1 JJ,J

"·'

71,4 M7 11,7

-

t2,1 JJ,J IJ,I

....

t2,1

••

17,2 11,7 11,1

-

....

10,0 100,0

-

57,1 lt,2 75,1 50,0 10,1 75,7

,..

•••

-

57,1

....

11,4 75,1

...

,

, , 7 15,2 17,5 17,5 100,0 li,J , , J 100,0 100,0 M,1 14,7 . 10,5 75,0 71,1 71,2

"'

o,o 101,0 16,7

·"'·'

71,1 14,1 15,4 110,0 IJ,I

....

, , 7 o,o lt,7 14,1 110,0

-

st,2 15,4 73,1 75,0 71,t 11,1 t70 75,0 1,0 73,5 100,1 75,1 00,5 14,1 ll,t IJ,I lt,2 t5,5 110,1 71,4 100,0 100,1

-

51,0 47,4 73,4 100,0 71,5 77,1 171 13,5

-

... 7 101,1 17,5 M,7 11,7 14,1 11,4 11,7 11,5 100,0 72,2 11,1 IJ,J 110,0 51,1 15,1 12,3 75,0 71,1 71,5 t72 71,4 71,4 . 11,3 72,1 70,1

....

15,1 71,4 71,5

....

oo,J so.o 11,7 0,1 IJ,J

-

51,7 55,1 71,2 75,0 7t,7 70,0 t73

,,,2

51,3 17,2 11,4 lt,1 74,4 n,5 12,1 73,~ 51,5 11,4 100,0 51,1 71,1 50,0 110,0 52,t

...

,

11,1 100,0 72,7 11,1 174 63,6 st,l 10,0 75,0 "·4 11,1 11,2 14,5 71,5 12,1 , , 1 33,3 Jt,l 55,2 50,0 so,o st,o 52,0 72,1 13,3 72,5 12,1 975 71,2 "·7 11,3 101,0 11,1 IJ,J 10,1 71,2 71,1 75,1 12,1 101,0 11,0 52,9 11,5 100,0 51,5 "·0 73,3 50,0 73,1 72,7

(8)

....

0'1

w

ftUL6.5

DIIt - A I I D - - 7 01' 10 .JmiD - 1IU g liH 11LMG

ur ~- Letunt•llf~

-·--t.s..._

...

-

....

-

- -·

It

It

It

It

It 966 100,0

-

!14,3 66,7 11,2 11,0 13,5 16,t 13,1 41,0 tJ,)

'"

"·'

-

12,1 33,3 71,6 50,0 11,5 83,3 12,0 72,2 73,3 9&1 o,o

-

41,5 40,0 11,0 71,4 14,7 14,6 75,4 77,1 11,5

"'

-

100,0 64,0 108,0 71,2 71,1 11,3 11,5 10,5 64,3 14,6 no 75,0 0,0

,,,,

10G,O 70,0 73~1

''·'

10,0 10,5 52,1 95,5 911 55,6 0,0 63,6 50,0 51,1

.,

..

11,1 73,3 72,0 50,0 16,5 t72 73,0 67,6 12,t 72,7 66,7 70,2 13,2 65,5 75,0 54,1 to,3 973 54,7 54,3 11,3 71,4 63,1 U,Q 75,1 10,0 67,1 54,5

,,,,

,.

60,3 48,5 75,0 611,0 51,6 12,7 74,1 30,7 65,5 70,7 tJ,2 t15 66,1 62,5 14,3 13,3 66,2 10,0 77,1 74,5 71,1 65,6 12,1

lle9te ll&t--lllulppe 'l'Otal

-

- -

llaa• ea DaMa

It

It

It

It

It

-

12,1 66,7 100,0 o,o 52,5 34,2 72,4 33,3 15,4 51,0

-

lt,O 10,0 100,0 0,0 54,1 62,1 14,0 50,0 76,7 65,9 100,0 76,3 11,5 100,0 100,0 41,1 5t,5 75,6 75,0 72,0 73,5 0,0 u , t 18,6 100,0

-

51,3 54,1 71,1 75,0 71,5 70,1 100,0 77,1 11,2 100,0 0,0 53,0 30,0 71,4 100,0 72,6 66,7 100,0 61,6 6t,2 13,3 66,1 52,8 54,2 74,5 75,0 70,1 65,3 50,0 5t,5 56,0 83,3

-

57,1 45,5 73,5 75,0 76,1 62,0 100,0 so,8 73,3 44,4 66,7

••••

36,0 6t,3 100,0

''·'

65,7 33,3 35,2 41,5 50,0 50,0 52,1 74,3 70,2 13,3 67,1 52,7 100,0 54,5 45,0 61,5 66,7 41,6 61,4 71,4 50,0 70,1 66,7

(9)

6.3.2.2 Die studente wat werklik tot die eksamen deurdring (tabel 6.4), dit wil s~ diegene wat nie hul kursus gekanselleer het nie en wat tot die eksamen toegelaat is, kan as

n

redelik geselekteer= de groep beskou word, aangesien daar reeds (tabel 6.3)

n

sifting van bykans 11% plaasgevind het. Hierdie geselekteerde groep se persentasie eksamensukses bly redelik konstant in die omgewing van 75%. Dit val egter op, dat daar sedert 1970

n

besliste af= waartse neiging is. Veral in 1972, 1973 en in

n

geringer mate 1975 was daar

n

dalende tendens in eksamensuksesse. Dit val ook op

dat dames feitlik deurgaans

n

ho~r persentasie eksamensukses as mans behaal en dat kosgangerdames blykbaar meer eksamensukses behaal as nie-kosgangerdames (vgl. tabel 6.10). By die mans is daar weinig verskil, indien enige, ten opsigte van hierdie as= pek.

6.3.2.3 Tabel 6.5 vat die eksamenprestasies saam van studente wat tot op die subsidiedatum (ongeveer 10 Junie) deurgedring het. Tot op hierdie datum het

n

aantal studente reeds hul studies ge= staak (tabel 6.1). Die globale persentasie van hierdie studente wat wel in die eksamert slaag, is opvallend laer as vir die groep wat hierbo bespreek is, naamlik sowat 70%. Wat hier vera! opval

is die aanmerklike verskil in eksamensukses by kosgangers en nie-kosgangers in die guns van eersgenoemde. Hierdie verskil word grootliks veroorsaak deur die aanmerklik grater persentasie eksa= mensukses by dameskosgangers. Ook hier is daar

n

opvallend ho~r

persentasie eksamensukses by dames as by mans. In die fakulteit Lettere en Wysbegeerte is daar ook

n

duidelike tendens dat mans wat nie koshuise bewoon nie

n

ho~r persentasie eksamensukses as kosgangers behaal.

6.3.2.4 Tabel 6.6 sluit alle eerstejaarstudente in wat in die begin van die akademiese jaar (tot en met 31 Maart) geregistreer het. Dit wil s~ alle studente wat later kursus gekanselleer het en wat nie tot die eksamen toegelaat is nie plus diegene wat werk= lik eksamen geskryf het. Vanselfsprekend is die persentasie eksa= mensukses hier veel laer, aangesien studente wat kursus in die loop van die jaar staak en wat nie tot die eksamen toegelaat word nie nou outomaties as druipelinge geklassifiseer word. Nou val

(10)

die g~oot ve~skil in eksamensukses van kosgangers en nie-kosgang= ers besonder sterk op (vgl. die laaste kolom) asook die grater persentasie eksamensukses van dameskosgangers bo dames-nie-kos= gangers. Ook hier val die insinking van die tydperk 1973 en 1974 op, asook d-ie aanmerklike mate van verbetering van 1975.

6.3.2.5 Tabel 6.7 dui slegs vir die gerief van die leser die persentasies aan van studente wat aan die eksamen deelgeneem het en wat gedruip het.

6.3.2.6 Tabel 6.8 bevat fakulteitsgewys

n

ontleding van eksamen= sukses van alle studente gesamentlik. Vir hierdie doel is die sukses al dan nie sowel as die uitsakking deur kursuskansellering en nie-toelating tot die eksamen van alle studente wat oorspronk= lik ingeskryf het (voor of op 31 Maart), saamgevat.

6.3.2.7 Dit blyk uit tabel 6.8 dat daar in die afgelope dekade 67% van alle eerstejaars wat oorspronklik ingeskryf het,in die eksamen geslaag het. Hierteenoor het 11 ,_ 2% hul studies voor die eksamen gestaak (tabel 6.3) en het die orige 21,9% in die eksamen gesak. Soos reeds ho~r op aangedui is en soos bevestig word deur die gegewens wat in tabel 6.11 verstrek word,-presteer die dames verreweg beter as die mans sowel wat grater eksamensukses as wat laer kursuskanselleringspersentasie betref. Die werklike gemid= delde druipsyfer in die eksamen was vir dames naamlik 16,1%

teenoor 26,8% vir mans en die kursuskanselleringspersentasie was vir dames 8,3% teenoor 14,1% vir mans. Van al die dameseerste=

jaars wat in die afgelope dekade as studente geregistreer het, het 74,4% geslaag teenoor slegs 59,2% mans.

6.3.2.8

n

Belangrike verskynsel wat deur tabel 6.8 na vore kom, is die groat fluktuasies in die persentasies eksamensukses wat van jaar tot jaar in elke fakulteit en in die universiteit as ge= heel plaasvind. So byvoorbeeld is die hoogste slaagpersentasie

in 1967 behaal (71,7% volgens tabel 6.8) en was die laagste slaag:= persentasie in 1974 (60,2%). In die orige jare het die slaagper= sentasie tussen hierdie twee uiterstes gefluktueer.

(11)

99L ~~======== ... wN•o••..,• ~~

~~.~~~rA~.:-...

0 0 F~~~~:'~ I I I

...

~ ~ ~ ~ ~ ~·~ .. N

..

..

...

..

..

!= ~ ~ ..,. ... ~::~~~~~~~~ WUIUI .... O O O W W ... ~~~ ~~~~::~

...

...

"'

...

..

.. ..

~~~~::~::~~~

...

~~~::~::~~~~ W-WWW .... N .. N_. ~~~~~::~~~~ ... ~~~~~~::~~~

...

~~~~~~~~~~ ... .., ~~~ ~:'~~~~:s

...

...

"' ~!=~::~~~~ I I

...

~. ~~~ ~~~~~~El NUO.

··-"'·"'""'

~~~~~~~~~~ . . . WNWWUtO ... ~~~~::~~~~j - w • w w o o o o o

..

~~~

===

I .. o I ~0':.. ':.,0 0 0 0

..

:::1==:~~ ~ N -;.w;..oo-.t.Nu. U I • W • U I • U I U I U I W !':'!'"~!'~:-:a!'!' WO. .. W O . U I N . U I :

...

...

V.OV.WWN-.":..00 ~::~FArA~FA~~~ o • o o o o o o o w

..

..

..

....

..

...

.. ..

.... ...

...

~~:'~!'!:':' :.-.o . . . . Cft . . . ~~~~~~~~~~ . . . O ... UIUI . . O W W

..

f

..

I

..

r

..

I

..

r

..

(

..

r

..

f

..

r

..

I

• •

..

f

I •

f

.

!

1

i

I

I

I

I

I

f

I

I

11 i

..

" E

;; II

I

..

~

I

I

I

j

~

e

I

I

I

I

I

I

(12)

t'U t'tl o•os L'H O't£ S'lt

•••

S'K

,.,.

0'1£ o•o I'Lt S'Ll L'tl t'Lr O'lt O'tt o•os o•os l'tt

..

.,

,.,

c•1r t'Ll o•o Z'll l'IS l'Lt

-

o•os t'll t'tt

•••

o•ot t'OZ o•sr I'LE

..

,

,.,

.

-

L 'tl t'K ( ' ( ( o•os s•oz z•u O'SZ L 'LL o•st I'Zt

•••

,.,, ,

....

I'Lr

•••

I'EE s•u o•o t•tr t'ZS

..

,

-

•••

o•o t'OZ

•••

t'll l'(E o•sz t'tz t't£ I'Ot

-

•••

L'Sl C'K

....

,

I'll I'll' o•sz s•n c•sc I'St

•••

•••

L'l L'U

•••

('tz: I'll o•os o•sr I'IC z·n

-

•••

o•oz I'&C

-t'll

,.,,

,.,

l'R L'H

,.,

-

•••

o•oz O'K

-•

ll

ll

ll

ll

ll

---

~

-

-...--

-

..

·-

e:aa.e

-I'Ll o'sl I'll I'Ol I'll

,.,,

t'l£ o•o L'U £'(( I'll su

1'1

''·''

S'IZ t'SS I'll I'll t'££ o'sl o'ol L'Ot t't£ tU

,

.•

S'tt l'tl .I'Ll S'll t'SZ l'ot t'H I'ZL L'tt I'K

"'

L'l O'Z£ s•or t'IZ

,.,

.. O'K t'IZ t'LZ L"U t'IZ t'OZ ZLI s•n t't£ t'SL t'Sl t•n t's S'Z£

•••

£'££.

-

s .. ,, lU s•t

•••

Z'tl l'U I"SI s'l t'tz o•o S'tz O'OOl o•sr OLI

£'1 O'OL r'tL

•••

t'tl t'Sl Z'LZ o•o £'(( o•o O'OOl IH

S'ZL S'Zl l'tl

,.,

. 1'1 e'sl

,.,

.. O'H l ' n

-

....

,

'"

t'Sl C'Cl I'Zl l'l 1'1 o•oz t'tl

,.,

I'L

-

t't£ Ltl

,.,

t'tl t'Ol

,.,

t't C'l l'n t'tt s•tt

-

•••

,.

ll

ll

ll

ll

ll

ll

-

-

-

-

-

·-~

....

,

...

~····~~·

..

-~~ - _ . . s o :1ft llftRIIDioB---UGIWRII~Uft­ L"t'DSU

(13)

TABEL 6.8

'n \"ERGELYKING FAKUL'l'EI'I'SGE}qyS VAN SIJV\G-1 ~'<- EN KANSELLERINGSPERSEIES VAN ALLE STUDENTE GESAMENl'LIK WAT VOOR OF OP

31 MAARl' INGESKRYF 1m

suw; DRUIP .IN EKSAMEN GEKANSEJ:,IIEER

t

II II

-t

-

t

-C\1

.

N

.

C\1

.

-

3:

-J

-

3:

-

J

-

3:

-

J

i

...

M

i

... M

i

... t"'l a5

.

a5

.

a5

.

.

3:

:i

3: •

s:

:J

.

.

. .

~

.

z

..:I ll:l

z

..:I ll:l ..:I ll:l

1966 . 5715 6914 5217 8412 7014 6911 2715 1617 3517 615 812 1813 1510 1319 1116 913 2114 1216 1967 8019 67,4 5818 1919 1212 7117 1218 2319 3117 919 1111 1815 614 817 915 814 1617 918 1968 3911 8016 5617 7918 7418 6911 3418 1614 3111 1011 1118 1914 2611 310 1212 1011 1314 1115 1969 5516 6611 5717 7614 7414 6815 2510 2114 2911 1410 1218 19,8 1914 1215 1216 916 1218 1117 1970 6310 1913 5817 7417 7414 6915 2611 1211 3316 1519 1316 2112 1019 816 717 913 1210 913 1971 6010 7015 6019 7418 1014 6817 3010 2311 2110 1518 1411 2015 1010 614 1211 914 1515 1018 1972 1319 5717 6112 7111 1019 6819 1417 2812 2811 1710 1814 1916 1114 1411 1017 1119 1017 1114 1973 6714 5417 5517 6815 6314 6418 1913 3419 3613 2210 2618 2510 1313 1614 810 915 918 1012 ~974 6214 4010 5512 6311 6519 6012 2212 4617 3114 21,8 1911 2510 1514 1313 1314 1511 1510 1416 1975 7317 5114 5716 7210 1012 . 6113 1516 3316 3311 2112 2419 2413 1017 1510 913 618 419 814 jQ:m. 6313 6311 5715 7315 7017 6619 I ~,3

4

t?>1s~ /~,l~ I "l., :.4 ro 15 lt 1) NW. - Natuurwetenskappe

2) L. & W. - Iettere en Wysbegeerte

(14)

Waar die universiteit met

n

betreklike groot eerstejaarspopulasie afkomstig uit talle sekond~re skole vanuit die hele Republiek werk, is dit statisties gesproke onwaarskynlik dat die potensiaal van hierdie studente van jaar tot jaar groot afwykings sal ver= toon. Daar moet aanvaar word dat die potensiaal van die verskil= lende jaargroepe redelik eenders sal wees.

As daar in hierdie verband gelet word op tabel 6.11 blyk dit dat fluktuasies in eksamenprestasies by dames ewe groot is (tussen 80,7% in 1967 en 68,4% in 1974) as by mans (tussen 64% in 1967 en 52% in 1974) en dat daar

n

besliste positiewe korrelasie tussen hierdie fluktuasies is (r = 0,8).

Word die slaagpersentasies in die verskillende fakulteite van na= der beskou, dan word hierdie fluktuasies geaksentueer: Opvoed= kunde (in die statisties betekenisvolle tydperk vanaf 1972), tus= sen 62,4% en 73,9%; Regte, tussen 80,6% en 40%; Natuurwetenskap= pe, tussen 61,2% en 52,7%; Lettere en Wysbegeerte, tussen 84,2% en 63,1%; en Ekonomiese Wetenskappe, tussen 74,8% en 63,4%. TABEL 6.9

VERGELYKING VAN DIE SLAAG-, SAK- EN KANSELLERINGSPERSENTASIES VAN EERSTEJAARMANSKOSGANGERS EN -NIE-KOSGANGERS WAT VOOR OF OP 31 MAART INGESKRYF HET

IJaar Slaag Sak Kansellasies

K N K N K N 1966 66,9 52,9 22,7. 22,1 10,4 25,0 1967 65,5 58' 1, 25,1 24,6 9,4 17,3 h968 62,1 67,5 26,5 18,8 11 '4 13,7 h969 64,3 62,5 22,3 16,7 13,4 20,8 1970 62,6 59,0 28,0 20,6 9,4 20,4

h

971 59,8 60,8 27,6 17,7 12,6 21,5 1972 55,7 55,8 32,9 24,1 11 '4 20,5 1973 55,7 53,0 31,9 32,1 12,4 14,9 1974 52,6 50,8 31,8 28,3 15,6 20,9 1975 58,8 58,6 32,0 26,0 9,2 15,4 pem. 60,2 56,9 28' 1 23,7 11,7 19,4 169

(15)

TABEL 6.10

VERGELYKING VAN DIE SLAAG-, SAK- EN KANSELLERINGSPERSENTASIES VAN EERSTEJAARDAMESKOSGANGERS EN -NIE-KOSGANGERS WAT VOOR OF OP

31 MAART INGESKRYF HET

Jaar Slaag Sak Kansellasies

K N K N K N 1966 78,6 . 60,9 1 1 , 1 26,1 10,3 13,0 1967 82,1 6119 1117 2318 612- .1413 1968 76,6 6010 13,5 1617 9,9 2313 1969 7514 76,9 17,3 717 7,3 1514

..

---

-~ ,..

--

-

~- "' ,. 1 614 1818 714 16,7 1972 78,1 5514 14, 1 2312 718 21,4 1973 73,1 67,6 1918 1515 711 16,9 1974 7118 3218 18,4 2919 9,8 37,3 1975 75,6 72,1 18,6 17,6 518 10,3 Gem. 75,6 61,7 16,7 1819 7,7 19,4 TABEL 6.11

VERGELYKING VAN DIE SAK-, SLAAG- EN KANSELLERINGSPERSENTASIES VAN ALLE MANS- EN DAMESE~TEJAARSTUDENTE WAT VOOR OF OP 31 MAART IN=

1

GESKRYF HET

vt

~

Jaar Sak in eksarnert __ y Kansellasies Slaag

M D M D M D 1966 22,5 1215 14 1'6 918 62,9 7717 1967 2315 12,5 1215 618 6410 8017 1968 24,2 13,7 12,0 11 10 63,8 7513 1969 22,7 1617 151 1 7,6 6212 75,4 1970 25,1 17,4 11,7 618 63,2 75,8 1971 2510 15,8 1413 7,8 5810 7614 1972 25,3 1316 1416 9,0 60,1 77,4 1973 31,9 1914 13,0 9,4 55,1 72,6 1974 30,7 19,4 17,3 12,2 52,0 68,4 1975 3015 19,6 1017 611 58,8 74,2 -pern. 2618 1710 1319 8,6 59,2 74,4

(16)

TABEL 6.12

SLAAG- EN KANSELLASIEPERSENTASIE PLUS DRUIPPERSENTASIES VAN EER~

STEJAARSTUDENTE WAT OP OF VOOR 31 MAART INGESKRYF HET

p-aar Slaagpersentasie Druip- plus kansel=

leringspersentasie 1966 69,1 30,9 1967 71,7 28,3 1968 69,1 30,9 1969 68,5 31,5 1970 69,5 30,5 1971 68,7 31,3 1972 68,9 31 1 1 1973 64,8 35,2 1974 60,2 39,8 1975 66,9 30,1 pem. 66,9 33,1

Dit is nie die gemiddelde druippersentasie oor

n

aantal jare ge= neem wat lei tot kritiek teen die PU vir CHO en universiteite in die algemeen nie, maar hierdie periodieke laagtepunte wat van tyd tot tyd die publieke oog vang (vgl. tabelle 6. 9 tot 6 .12) •

As dit s6 is dat die eerstejaarspopulasie van jaar tot jaar weinig

in potensiaal verskil, dan moet gemelde fluktuasies deur faktore binne die universiteit veroorsaak word.

Dit val ook op dat hierdie fluktuasies in

n

baie groot mate ge= lyktydig oar al die fakulteite heen strek. Dit is derhalwe hoogs onwaarskynlik dat individuele dosente of departemente of fakultei= te vir die fluktuasies verantwoordelik is. Hulle word waarskynlik teweeggebring deur globale faktore wat die hele universiteit raak.

(17)

6.3.2.9 Word tabel 6.11 ontleed, kom die verskil in eksamensukses van mans- en dameseerstejaars onmiddellik na vore. In elkeen van die tien jaar het die dames veel beter as die mans gevaar, trouens, oor die tien jaar het hulle gemiddeld

n

slaagsyfer van 15,2% ho~r

as mans behaal.

In hierdie verband is vroe~r aangevoer dat die dames wat universi= · teit toe kom

n

beter geselekteerde groep as die mans is. Hierdie argument hou tans moeilik steek, aangesien die eerstejaardamespo= · pulasie di~ van die mans grootliks ingehaal en in·sommige fakul= · teite verbygesteek het (vgl. die Verslae van die Rektor, PU vir CHO, vanaf 1972).

Daar word ook soms aangevoer dat die ho~r persentasie eksamensukses van dames daaraan toegeskryf kan word dat hulle oorwegend in die geesteswetenskappe studeer. .In die lig van tabel 6.13 hou hierdie argument nie steek nie, aangesien hulle die mans in al die fakul= teite stof in die o~ skop.

Daar moet onthou word dat dames en mans dieselfde sillabusse volg, dieselfde dosente het en dieselfde eksamen afl@. Hieruit blyk dit duidelik dat die grootste bydraende faktore vir lae slaagpersen= · tasies aan hierdie universiteit in die manseerstejaarstudente self 1@ - of in faktore wat hulle hoofsaaklik beinvloed.

6.3.2.10 Tabel 6.10 werp lig op

n

verdere belangrike verskynsel: dit blyk naamlik dat eerstejaardames wat nie in koshuise inwoon nie, feitlik deurgaans

n

laer slaagpersentasie het as dameskos= gangers (61,7% gemiddeld teenoor 75,6%) en ook hul studies gere= deliker staak as kosgangers (19,4% teenoor 7.7%).

2.4.3.11 Tabel 6.9 toon dat ook manskosgangers met enkele fluk= tuasies oor die tien jaar meer eksamensukses behaal as nie-kos= gangers (60,4% gemiddeld teenoor 56,9%) en dat minder kursuskan= · sellasies by eersgenoemde voorkom (11,7%}gemiddeld teenoor 19,4%).

Met die kontrole van die rekordkaarte van studente is aangeteken hoeveel eerstejaarstudente elke jaar ingeskryf het (vgl. tabel 6.14».

(18)

TABEL 6.13

PERSENTASIE EERSTEJAARS WAT INGESKRYF HET EN WAT SLAAG

Opvoedkunde

Lettere en

Ekonomiese

Regte

Natuurwetenskappe

Wysbegeerte

Wetenskappe

Mans

Dames

Mans

Dames

Mans

Dames

Mans

Dames

Mans

Dames

1966

100,0

55,3

79,0

71,8

67,1

87,5

70,6

50,0

46,1

66,7

1967

50,0

83,7

74,5

85,1

73,0

68,7

66,7

75,0

52,4

71,6

1968

0,0

42,9

76,7

81,0

72,3

80,8

79,4

100,0

48,6

73,0

1969

20,0

61,3

70,5

79,4

73,2

78,6

64,2

100,0

50,0

69,8

1970

50,0

65,0

68,3

78,0

69,6

95,7

79,2

80,0

49,0

70,7

1971

45,5

62,3

61,5

80,9

68,-1

78,5

69,6

77,8

50,4

73,9

1972

64,2

78,7

. 61,7

75,8

68,0

88,5

55,4

·83,3

49,6

72,4

1973

47,~

77,7

60,9

72,0

63,9

61,8

54,7

54,5

45,0

69,6

1974

51,0

68,7

55,7

67,6

61,3

80,8

38,9

46,7

44,9

68,2

1975

56,6

83,7

65,1

74,9

68,0

80,6

50,0

58,8

50,0

68,5

~em.

48,5

67,9

67,4

76,7

68,5

80,2

58,4

72,6

48,6

71,4

(19)

TABEL 6.14

VERGELYKING TUSSEN DIE GETAL EERSTEJAARSTUDENTE WAT JAARLIKS IN= . SKRYF EN DIE PERSENTASIE WAT SLAAG*

Jaar Aantal eerstejaars Slaagpersentasie

1966 628 ' 69,1 ~967 672 71,7 ~ 968 806 6911 ~969 777 68,5 ~970 852 69,5 1971 928 68,7 1972 1 204 68,9 1973 1 328 64,8 1974 1 542 60,2 1975 1 409 66,9

*

Vgl. tabel 6.12

Uit tabel 6.14 blyk dat die slaagpersentasie sedert 1971, toe die aantal inskrywings skerp begin styg het, betreklik laag was in vergelyking met vorige jare. By die berekening van die korrela=

siekoeffi$i~nt (Best, 1977, p. 252) tussen die aantal eerstejaars en die slaagpersentasie is inderdaad b sterk negatiewe verband gevind, naamlik r = -0,83. Dit wil dus voorkom asof die akademie= se sukses van eerstejaars afneem as die· universiteit b vinnige groei in studentegetalle beleef. Dit is in ooreenstemming met die be= vindings van Erens en Louw (1978, p. 23).

6.4 DIE AKADEMIESE PRESTASIES VAN EERSTEJAARSTUDENTE VAN 1976 AAN DIE PU VIR CHO

6.4.1 INLEIDING

Op die inisiatief van die destydse rektor van die PU vir CHO, prof. H.J.J. Bingle, is daar gedurende die tweede helfte van 1976

n

(20)

jaarstudente te verbeter. Die rektor het samesprekings met die akademiese personeel in elke fakulteit afsonderlik gevoer. Op die samesprekings is moontlike oorsake van swak eerstejaarpresta= · sie bespreek asook pogings wat aangewend kan word om die toestand te verbeter. Voortvloeiend uit die samesprekings is die volgende

maatre~ls getref om die eerstejaarslaagsyfer te verbeter: 1. Gedurende die Juliereses van 1976 is spesiale lesings vir

eerstejaarstudente in sekere departemente aangebied. Vooraf is vasgestel of daar wel behoefte aan sodanige lesings in die betrokke vak is.

2. Aanvullende toetse is gere~l vir studente wat pogings wou aanwend om hul jaarpunte te verbeter.

3. Aan akademiese personeel is toestemming verleen om in die loop van 1976 gratis kernaantekeninge aan eerstejaars te verskaf.

4. Doserende personeel is opgeskerp om besondere aandag aan eer= stejaarstudente teskenk en in die klasse van eerstejaars moes gepoog word om leerstof op die mees doeltreffende en mees verstaanbare wyse aan te bied.

Ten einde bogenoemde spesiale veldtog te evalueer, is die slaag= syfer van 1976 se eerstejaarstudente met di~ van vorige jare ver= gelyk.

Slegs heeltydse eerstejaarstudente is by die ondersoek betrek. Gegewens is verkry deur die eksamenkommissiestate van die onder= skeie fakulteite na te gaan. Uit hierdie state is die aantal eerstejaarkandidate verkry wat in elke studierigting geslaag of gedruip het. Deur hierdie syfers te vergelyk met die aantal eer= stejaarstudente wat in aanmerking gekom het vir subsidie, dit wil s~ die aantal wat op 10 Junie ingeskryf was, kon vasgestel word hoeveel studente sedert 10 Junie gekanselleer het.

Daar sal opgemerk word dat in die volgende tabelle onder 6.4 die 175

(21)

slaag-, druip- en kansellasiepersentasies van eerstejaarstudente van 1976 vergelyk word met di~ van die gemiddeldes van onderskei= delik die vorige vyf en tien jaar. Die rede hiervoor is dat die gemiddelde slaagsyfer vir die jare 1971 tot 1975 in die algemeen laer was as vir die tydperk 1966 tot 1970 (vgl. tabel 6.14).

6.4.2 AKADEMIESE PRESTASIES VAN EERSTEJAARSTUDENTE IN DIE FAKUL= TEIT LETTERE EN WYSBEGEERTE

Soos reeds vermeld, word daar in 6.4 slegs gewerk met die aantal studente wat op 10 Junie van elke jaar nog ingeskrewe studente was. Die slaagpersentasies dui dus op die persentasie studente wat op 10 Junie nog geregistreer was en wat in voldoende kursus= se geslaag het om tot die tweede studiejaar toegelaat te word. Hierdie gegewens kan dus nie sonder meer vergelyk word met die gegewens in 6.3, hierbo nie.

Uit tabel 6.15 blyk dit dat die manstudente in die fakulteit Let=· tere en Wysbegeerte in 1976 2,4% beter gepresteer het as die ge= middelde vir die afgelope tien jaar en 6,7% beter (S = 4,25) as die gemiddelde vir die onmiddellik voorafgaande vyf jaar. Die slaagpersentasie ten opsigte van manstudente wat op 10 Junie in=· geskryf was, was die beste sedert 1969.

n

Laer persentasie mans=· eerstejaarstudente as wat gewoonlik die geval is, het ook in 1976 n! 10 Junie gekanselleer.

Wat die damestudente betref, is die teenoorgestelde waar.

n

Klei=. ner persentasie damestudente as gewoonlik het geslaag terwyl

n

groter persentasie as gewoonlik hul studies n! 10 Junie gestaak het.

As 1976 se uitslae vergelyk word met di~ van die vorige vyf jaar blyk dit dat di~ betrokke fakulteit se eerstejaars in 1976 in die algemeen 0,8% (S = 3,87) beter gepresteer het as die gemiddelde oor die v~ vyf jaar • . Die algemene verbetering is te danke aan die ho~r slaagsyfer van 6,7% wat 1976 se eerstejaarmans be= haal het bo die gemiddeld van die vorige vyf jaar. Die damestu= dente het 2,0% (S = 4,25) swakker gevaar as wat die gemiddeld oor

(22)

~

...,J

TABEL 6.15

SLAAG-, DRUIP- EN KANSELLASIESYFERS VAN EERSTEJAARSTUDENTE WAT OP 10 JUNIE IN DIE FAKULTEIT

LETTERE EN WYSBEGEERTE INGESKRYF WAS (PERSENTASIEGEWYS)

Mans

Dames

Totaal

Q) Q) J.f.,.f J.f.,.f ~aar Q)

s::

Q)S:: Q)

::s

Q)::S

...

..,

...

..,

...

...

tJ'I 0. Q)O tJ'I 0. Q)O tJ'I 0.

liS

....

co~ liS

....

co~ liS

....

liS

::s

s::

liS

::s

s::

liS

::s

...

J.l ca..u

...

J.l

"''"'

...

J.l fll

c

~s:: Cll

c

~s:: fll

c

h966

81,4

10,8

7,8

91,9

3,7

4,4

87,4

6,7

h967

76,1

15,2

8,7

88,1

7,7

4,2

83,8

10,4

1968

78,6

15,5

5,9

84,7

8,4

6,9

82,9

10,5

1969

73,3

17,8

8,9

81,8

12,8

5,4

78,9

14,5

1970

70,6

19,3

10,1

79,7

14,8

5,5

76,6

16,3

1971

62,6

23,5

13,9

81,2

12,5

6,3

75,4

15,9

1972

68,0

23,8

8,2

81,5

15,8

2,7

77,1

18,4

1973

65,1

27,3

7,6

74,6

21, 1

4,3

71,7

23,0

1974

59,6

28,5

11,9

70,3

19,5

10,2

66,3

22,9

1975

68,3

28,1

3,6

78,6

17,9

3,5

75,7

20,8

~em.

68,7

22,6

8,7

79,5

15,1

5,4

75,9

17,6

1.

1976*

71,1

24,7

4,2

74,8

1,., 7

13,5

73,6

16,0

12.

Gem. '71 - '75**

64,4

26,7

8,9

76,8

17,8

5,4

72,8

20,7

lverskil 1. - 2.

+6,7

-2,0

-4,7

-2,0

-6,1

+8,1

+0,8

-4,7

~···

4,25

4,25

3,87

...,J

* Persentasies vir 1976

**

Gemiddelde persentasie 1971 - 1975

*** S - Standaardafwyking bereken vir die jare 1971 - 1975

Q) J.f.,.f Q)S:: Q)::S ...

..,

...

Q)O

co.-s::

"''"'

~s::

5,9

5,8

6,6

6,6

711

8,7

4,5

5,3

10,8

3,5

6,5

10,4

6,5

+3,9

(23)

die vorige vyf jaar was. Die verskil in die slaagpersentasie tussen mans- en dameseerstejaarstudente was in 1976 slegs 3,7% teenoor

n

verskil van 12,4% ocr die vorige vyf jaar en

n

verskil van 10,8% ocr die voorafgaande tien jaar.

Die ho~r kansellasiesyfer in 1976 is moontlik daaraan te wyte dat die spesiale pogings van dosente se kant om akademiese prestasies te verbeter ongemotiveerde eerstejaars die wyk laat neem het.

n

Ander moontlike oorsaak kan wees dat die halfjaarpunte so swak was dat

n

groter persentasie eerstejaars as gewoonlik om di~ re= de hul studies gestaak het.

6.4.3 AKADEMIESE PRESTASIES VAN EERSTEJAARSTUDENTE IN DIE FAKULTEIT NATUURWETENSKAPPE

In hierdie fakulteit het die eerstejaarstudente van 1976 die hoog= · ste slaagpersentasie behaal vir die elf jaar wat deur die onder= soek gedek word. Dit is veral die manstudente wat aansienlik be= · ter as in die verlede gepresteer het: die mans se slaagpersenta= · sie is naamlik 14,2% ho~r as die gemiddelde vir die vor~ge tien jaar en 14,4% ho~r met S = 2,65 as vir die vorige vyf jaar. Hoe=· wel die damestudente ook die beste sedert 1972 gevaar het, was die slaagsyfer slegs 1,6% ho~r as die gemiddeld vir die vorige tien jaar en slegs 1,9% (S = ·2,0 ) ho~r as die gemiddeld van die vorige vyf jaar.

Waar daar in die f~kulteit Lettere en Wysbegeerte duidelik

n

laer slaagpersentasie was in die tydperk 1971 - 1975 as in die vooraf= gaande vyf jaar, is die prestasies in die fakulteit ~atuurwetenskap= pe cor die twee vyf-jaar-tydperke naastenby dieselfde. Soos blyk uit die standaardafwykings varieer die jaarlikse slaagpersentasies nie veel nie.

Hoewel eerstejaarmanstudente in die fakulteit Natuurwetenskappe se druippersentasie in 1976 26,0% laer ~as as die gemiddeld vir die vorige vyf jaar moet in gedagte gehou word dat die kansellasiesy= ·

(24)

TABEL 6.16

SLAAG-, DRUIP- EN KANSELLASIEPERSENTASIES VAN EERSTEJAARSTUDENTE WAT OP 10 JUNIE IN DIE FAKULTEIT NATUURWETENSKAPPE INGESKRYF WAS

Mans Dames Totaal

..

~

..

~

..

~ Q) Q) Q) ~aar Q) Q) Q) r-f r-f ....t r-f r-f r-f tJ\ a. Q) tJ\ a. Q) tJ\ a. Q)

"'

.,.f ID

"'

.,.f ID

"'

.,.f ID

"'

::s

c

"'

::s

c

"'

::s

c

r-f ~

"'

r-f ~

"'

r-f ~

"'

fll Q ~ ell Q ~ fll Q ~ 1966 47,4 4214 1012 6818 .2510 612 54,2 3618. 9,0 1967 5518 3710 112 7216 26,0 1 14 6116 3312 512 1968 5114 3918 818 7516 18,6 518 59,5 3217 718 1969 5211 3410 1319 7113 2515 312 5917 3017 917 1970- 5119 4310 5,1 7119 2514 217 6111 3419 410 1971 - 5311 3717 912 7415 16,4 911 6219 2719 9,2 1972 5316 3911 713 73,6 20,7 517 64,1 2914 615 1973 46,1 4513 816 7013 26,4 313 5617 37,0 6,3 1974 5014 4019 817 7013 2518 319 5916 33,9 6,5 1975 53,0 4019 61 1 69,6. 28,0 2,4 6012 3513 4,5 ~em. 51,5 39,9 8,6 72,0 23,6 4,4 6011 33,1 6,8 1976 1) 65,7 14,8 19,5 73,6 21,6 4,8 69,0 17,7 13,3

~em.

2 ) '71

-

'75 51,3 40,8 7,9 71,7 23,5 4,8 60,7 32,8 6,5 ~erskil 1) - 2) +14,4 -26,0 +11,6 +1,9 -1,9 0,0 +8,3 -15, 1 +6,8

Is**

2,65 2,0 2,65 Kanselleer na 10 Junie

(25)

Dieselfde verskynsel, wat by die fakulteit Lettere en Wysbegeerte gevind is, naamlik dat die prestasiegaping tussen manstudente en damestudente aansienlik vernou is, word ook in hierdie fakulteit gevind. Waar die gemiddelde slaagsyfer van die dames in die tyd= perk 1971 - 1975 20,4% ho~r was as di~ van die mans in die fakul= teit Natuurwetenskappe was die verskil in 1976 slegs 7,9%.

Dit wil voorkom of die damestudente tevore reeds naby hulle opti= rnumprestasie was sodat spesiale pogings nie veel invloed op hul

slaagsyfer gehad het nie. Die manstudente het klaarblyklik ver onder hul potensiaal gepresteer sodat

n

dramatiese verbetering wel moontlik was.

6.4.4 AKADEMIESE PRESTASIES VAN EERSTEJAARSTUDENTE IN DIE FAKUL= TEIT EKONOMIESE WETENSKAPPE

In teenstelling met die fakulteite Lettere en Wysbegeerte en Na= tuurwetenskappe het eerstejaarstudente van 1976 in hierdie fakul= teit aansienlik swakker gevaar as in vorige jare. Die persentasie eksamensuksesse was laer en die omvang van kansellasies het onge= veer dieselfde gebly. Die slaagpersentasie vir die manstudente was die laagste vir die elf jaar wat deur die ondersoek gedek word.

Dit is opvallend dat in hierdie fakulteit, net soos in die fakul= teit Lettere en Wysbegeerte, die gemiddelde slaagpersentasie vir die vyfjaartydperk 1971 - 1975 (71,2%) aansienlik laer is as vir die tydperk 1966- 1970 (78,3%).

Dit val hier op dat die verskil in persentasie eksamensuksesse tussen mans en dames in 1976 ietwat vergroot is, te wete met 0,7% in vergelyking met die gemiddeld van die vorige vyf jaar. Die spesiale pogings het dus blykbaar in hierdie fakulteit

n

negatie= we invloed op die slaagpersentasie in totaal gehad, maar veral op mans.

(26)

TABEL 6.17

SLAAG-, DRUIP- EN KANSELLASIEPERSENTASIES VAN EERSTEJAARSTUDENTE WAT OP 10 JUNIE IN DIE FAKULTEIT EKONOMIESE WETENSKAPPE INGESKRYF WAS

Mans

Dames

Totaal

..

..

..

J.f J.f 1-1 Q) Q) Q) Q) Q) Q) ~aar ~ ~ l""'i ~ ~ l""'i tTt ~ Q) tTt ~ Q) tTt ~ Q)

ItS .,.j U) ItS ·r-4 U) ItS .,.j Ill

ItS

::s

s::

ItS

::s

s::

ItS

::s

s::

~ J.f ItS ~ J.f ItS ~ J.f ItS

Ul Cl ~ Ul Cl ~ Ul Cl ~ 1966 73,3 913 1714 9313 617 010 7617 819 1414 1967 '79 14 11 18 818 1313 1313 1313 1813 1210 9,7 1968 1610 1215 11 15 8810 1210 010 7815 . 1214 911 1969 7810· 1413 717 1816 1017 1017 1812 1314 814 1970 7516 1710 714 9511 413 010 1915 1415 610 1971 6811 <J5 14 16,5 8215 1215 5,0 7215 1415 1310 1972 6917 2110 913 87,9 121 1 010 73,7 1911 712 1973 6613 2819 418 6316 2413 121 1 6517 2717 616 1974 6619 2410 91 1 8715 1014 211 7118 2018 714 1975 6919 2714 211 8313 1617 0,0 7118 2514 2,8

jGem.

7116 1915 819 8311 1218 41 1 7411 1810 119 1976

n

6110 3019 81 1 7510 2510

o,o

6410 2916 614

jGem.

i 71

-

'75 2 ) 6812 2318 810 81,5 1417 318 7112 2117 71 1

IVerskil

1) - 2) -:-112 +711 +011 -615 +1013 -318 -712 .+119 -017

s

1 141 8189 2183 i

()) *

Kanselleer n&

10

Junie

(27)

TABEL 6.18

SLAAG-, DRUIP- EN KANSELLASIEPERSENTASIES VAN EERSTEJAARSTUDENTE WAT OP 10 JUNIE IN DIE FAKULTEIT REGTE INGESKRYF WAS

Mans

Dames

Totaal

~ ~ ~

Q) Q) Q)

Q) Q) Q)

r-4 r-4 r-4

r-4 r-4 r-1

t7l Ill Q) t7l Ill Q) t7l Ill Q)

ns

... 0)

ns

... 0)

ns

-~ Ill

ns

::s

~

ns

::s

~

ns

::s

~

r-4 ~

ns

r-4 ~

ns

r-4 ~

ns

tJ) Q Ill:: CJl Q Ill:: tJ) Q Ill::

1966 70,6 17,6 11,8 50,0 0,0 50,0 69,4 16,7 13,9 1967 71,8 28,2 0,0 75,0 0,0 25,0 72' 1 25,6 2,3 1968 80,6 17,7 1 '7 100,0 0,0 0,0 81,8 16,7 1 '5 1969 68,0 24,0 8,0 100,0 0,0 0,0 69,8 22,6 7,5 1970 80,8 13,5 5,7 100,0 0,0 0,0 82 '1 12,5 5,4 1971· 69,6 24,6 5,8 77,8 11 '1 11 '1 70,5 23,1 6,4 1972 58,1 30,6 11 '3 83,3 16,7 0,0 60,3 29,4 10,3 1973 55,4 35,1 9,5 54,5 36,4 9,1 55,3 35,3 9,4 1974 40,2 48,3 11 '5 50,0 50,0 0,0 41,6 48,5 9,9 1975 52,3 36,1 11 '6 62,5 31,3 17,2 53,9 35,3 10,8 ~em. 62,6 29,6 8,2 68,5 24,7 6,8 62,9 29,1 8,0 1976 1) 64,4 25,6 10,0 60,0 26,7 13,3 63,8 25,7 10,5

k:;em.

'71 - '752> 54,2 35,7 10' 1 62,5 32,1 5,4 55,3 35,3 9,4

lverskil

1 ) - 2) +10,2 -10,1 -0,1 -2,5 -5,4 +7,9 +8,5 -9,6 +1,1

Is

9,49

i

12,96 9,38

(28)

6.4.5 AKADEMIESE PRESTASIES VAN EERSTEJAARSTUDENTE IN DIE FAKUL= TEIT REGTE

Manseerstejaarstudente in die fakulteit het in 1976 die beste slaaqsyfersedert 1971 gehad, naamlik 10,2% beter (S = 9,49) as die gemiddeld vir die vorige vyf jaar. Die dameseerstejaarstuden= te (15) het ietwat swakker gevaar as die gemiddeld vir vorige ja= re. Waar die dameseerstejaarstudente se slaagpersentasie vir die tydperk 1971 - 1975 gemiddeld 8,3% hoer was as die van die manstu= dente, was die manstudente se slaagsyfer in 1976 4,4% hoer as die van die dames. Die spesiale pogings was klaarblyklik - soos in ander fakulteite - meer geslaagd wat die eerstejaarmans betref.

In die geheel gesien het die eerstejaarstudente wat op 10 Junie 1976 in hierdie fakulteit ingeskryf was 8,5% (S = 9,38) beter gepresteer as die gemiddeld vir die vorige vyf jaar.

Ook in hierdie fakulteit is dit opvallend dat die gemiddelde slaag= persentasie vir die tydperk 1971 - 1975 (55,3%) aansienlik laer is as vir die vorige vyf jaar (75,0%). Soos blyk uit die tabel en die waardes van die standaardafwykings wissel die slaagpersen= tasies in hierdie fakulteit grootliks van jaar tot jaar.

6.4.6 AKADEMIESE PRESTASIES VAN EERSTEJAARSTUDENTE IN DIE FAKUL= TEIT OPVOEDKUNDE

In 1972 het

n

nuwe bedeling vir onderwysersopleiding in die Repu= bliek van Suid-Afrika in werking getree. Vanaf daardie datum ge= skied opleiding van onderwysers vir sekond@re skole slegs aan uni= versiteite. Die Opvoedkunde-fakulteit het feitlik oornag met

n

paar honderd persent_ gegroei en vir die eerste keer is die H.O.D. (Sek.)-diplomas in die fakulteit aangebied. om die redes word die gegewens vir 1976 se eerstejaars in die fakulteit net ver= gelyk met die gegewens van die vorige vier jaar.

Eerstejaarstudente in die fakulteit Opvoedkunde het in 1976

n

ef= fens hoer slaagsyfer, naamlik 1,8% hoer, met

s

= 3,74, gehad as die gemiddeld vir die vorige vier jaar. Die damestudente het vir

(29)

TABEL 6.19

SLAAG-, DRUIP- EN KANSELLASIEPERSENTASIES VAN EERSTEJAARSTUDENTE WAT OP 10 JUNIE IN DIE FAKULTEIT OPVOEDKUNDE INGESKRYF WAS

Mans Dames Totaal

1-1 1-1 1-1 Q) Q) Q) Jaar r-1 Q) r-1 Q) r-1 Q) r-1 r-1 r-1 tTl 0.. Q) t:J'I 0.. Q) t:J'I ~ Q) cu ..-1 U) cu ..-1 m cu ·.-4 Ill cu

::s

c

cu

::s

c

cu

::s

c

r-1 1-1 cu r-1 1-1 cu r-1 1-1 cu Cll

a

~ Cll

a

~ Cll

a

~ 1972 70,3 23,0 6,7 82,2 12 ,.1 5,7 78,3 15,6 6,1 1973 54,9 26,3 8,8 80,5 13,2 6,3 72,3 20,6 7,1 1974 56,0 34,1 9,9 74,5 18,8 6,7 68,0 24,2 7,8 1975 65,3 27,8 6,8 78,7 16,7 4,6 74,3 20,3 5,4

~em.

2) 61,0 30,8 8,2 79,0 15,3 5,7 73,0 20,3 6,7 1976 1) 57,0 21,5 21,5 83,5 11,3 5,2 74,8 14,6 10,6 Verskil 1 ) - 2) -4,0 -10,7 +13,3 +4,5 -4,0 -0,5 +1,8 -5,7 +3,9

s

6,40 \ 2,83 3,74

l

l

I

(30)

(X)

U1

TABEL 6.20

SLAAG-, DRUIP- EN KANSELLASIEPERSENTASIES VAN ALLE EERSTEJAARSTUDENTE WAT OP 10 JUNIE INGESKRYF WAS

Mans

Dames

Totaal

1-1 1-1 1-1 Q) Q) Q) I Q) Q) Q) I ...t ...t ...t

P"aar

...t ...t ...t 0'1 ~ Q) 0'\ ~ Q) 0'1 ~ Q)

Ill ·.-l If) Ill ·.-i If) Ill ..-I If)

Ill ~ ~ lt1 ~ ~ Ill ~ ~

...t 1-1 Ill r-i 1-1 Ill ...t 1-1 Ill

Ul 0 ~ Ul 0 ~ Ul 0 ~ 1966 65,4 23,4 11 '2 80,4 12,9 6,7 71,7 19,0 9,3 1967 67,9 25,0 7,1 83,4 13,0 3,6 75,2 19,3 5,5 1968 66,6 25,2 8,2 78,9 14,4 6,7 72,2 20,2 7,6 1969 65,6 23' 9 10,.5 77,8 17' 1 5,1 71,4 20,7 7,9 1970 66,5 26,3 7,2 77 ,·2 17,7 5' 1 71,9 22,0 6, 1 1971 61,7 26,5 11 '8 77,2 16,0 6,8 70,0 20 '8. 9,2 1972 64,5 27,1 8,4 80,5 15,6 3,9 73,2 20,9 5,9 1973 58,4 33,9 7,7 74,8 20,0 5,2 67,6 26,1 6,3 1974 56,4 33,3 10,3 72,0 20,4 7,6 64,4 26,7 8,9 1975 62,2 32,3 5,5 76,2 20,2 3,6 69,6 25,9 4,5

k;em.

62,8 28,6 8,6 77,0 17,6 5,4 70,1 22,9 7,0 1976 1 ) 65,0 23,2 11 '8 76,0 14,6 9,4 70,6 18,8 10,6

!Gem.

I 71

-

'75 2 ) 60,3 31 '1 8,6 75,9 18,7 5,4 68,7 24,5 6,8

!Verskil

1 ) - 2) +4,7 -7,9 +3,2 +0,1 -4,1 +4,0 +1,9 -5,7 +3,8

s

3,00 3' 16 3,00 I

(31)

die hoogste slaagsyfer sedert 1972 gesorg (83,5%) maar die mans het 4% swakker, met S = 6,4, as gewoonlik gevaar.

n

Groter persen= tasie (1,8%) van die studente wat op 10 Junie ingeskryf was, het uiteindelik geslaag, maar

n

groter persentasie as gewoonlik (3,9% meer) het na 10 Junie studies gestaak. Die verhouding mans- tot dameseerstejaarstudente vir die hele tydperk was 1:2.

6,4.7 AKADEMIESE PRESTASIES VAN EERSTEJAARSTUDENTE VIR DIE UNI= VERSITEIT AS GEHEEL

Eerstejaarmans wat op 10 Junie aan die PU vir CHO ingeskryf was, het aan die einde van 1976 die ~e slaagpersentasie sedert 1970 behaal. Daar was

n

2,2%-verbetering in die slaagsyfer in vergelyking met die gemiddeld van die vorige tien jaar en

n

4,7%

(S = 3,0)-verbetering op die gemiddelde slaagsyfer van die vorige vyf jaar. Die kansellasiesyfer (dit is studente wat na 10 Junie gekanselleer het) het egter met 3,2% toegeneem.

By die damestudente het

n

verbetering van slegs 0,1% (S = 3,16) voorgekom, wat die gemiddelde verbetering vir die universiteit as geheel op 1,9% (S = 3,0) te staan gebring het. Die kansellasie= syfer was 3,8% hoer.

Word die slaagpersentasies van mans- en dameseerstejaarstudente vergelyk, blyk dit duidelik dat spesiale aansporingspogings tot

1 beter akademiese prestasies van mans gelei het. Die skroef was

' klaarblyklik by hulle los. Die gaping tussen die mans- en dames=

.

eerstejaarstudente se slaagsyfers het in 1976 tot 11,0% gekrimp in vergelyking met die gemiddelde verskil van 15,6% vir die vorige vyf jaar. Dit wil dus voorkom of verdere pogings om akademiese prestasies van eerstejaarstudente te verbeter veral op die mans toegespits sal moet word.

In geheel gesien was die slaagsyfer van eerstejaarstudente in 1976 die hoogste sedert 1972. Die verbetering van 1,9% op die gemiddel= de slaagsyfer vir die vorige vyf jaar lyk op die oog af nie baie indrukwekkend nie, maar daar is beslis by die mans

n

verblydende verbetering teweeggebring. Die hoer kansellasiesyfer gedurende

(32)

1976 is moontlik die gevolg van_verskerpte pogings van dosente se kant om akademiese prestasies van studente te verhoog. Di~ pogings het moontlik ongemotiveerde studente die wyk laat neem.

n

Ander moontlike oorsaak is dat sornrnige halfjaarpunte so swak was dat

n

grater persentasie studente as gewoonlik studies gestaak het. Alle fakulteite, met die uitsondering van Ekonomiese Wetenskappe,

se eerstejaarslaagpersentasie was vir 1976 ietwat hoer as die ge= middelde vir die vorige vyf jaar.

6. 5 FAKTORE WAT AKADEMIESE PRESTASIES VAN EERSTEJAARS MOONTLIK BEINVLOED - VOLGENS EERSTEJAARSTUDENTE

6.5.1 INLEIDING

Om meer inligting te verkry ocr moontlike faktore wat akademiese prestasies van eerstejaarstudente aan die PU vir CHO kan beinvloed,

is die heeltydse eerstejaarstudente van 1976 aan die PU vir CHO deur middel van

n

vraelys betrek. (Vir meer besonderhede, vgl. 5,3). Wat hierna in paragraaf 6.5 volg, is

n

ontleding van gege= wens wat in hierdie verband deur middel van die vraelys ingewin is.

6.5.2 DIE STANDERD 10-SKOOLPRESTASIE VAN EERSTEJAARSTUDENTE VAN 1976 AAN DIE PU VIR CHO

Die standerd 10-skoolprestasie is relatief gesproke

n

baie goeie voorspeller van akademiese prestasie op universiteit (vgl. 4.3). Wanneer oorsake van swak akademiese prestasies van eerstejaarstu= dente aan die PU vir CHO gesoek word, sal derhalwe deeglik met die skoolprestasies van die studente rekening gehou meet word.

6. 5 .2.1 PERSENTASIE WAT UNIVERSITEITSTOELATING VERWERF HET

Dit blyk uit tabel 6.21 dat

n

grater persentasie eer~jaardames universiteitstoelating het as mans. Dit val op dat~ eerstejaar= studente nie universiteitstoelating verwerf het nie. Hieronder tel 7,5% wat slegs voorwaardelike vrystelling het. Al hierdie

(33)

TABEL 6.21

PERSENTASIE EERSTEJAARSTUDENTE MET OF SONDER UNIVERSITEITSTOELA= TING*

Mans% Dames % Totaal % ~Haag st. 10 met valle vrystel=

~ing (universiteitstoelating) 80,9 83,3 82,2

~Haag st. 10 sender vryst~lling

(nie universiteitstoelating) 9,9 131 1 11 15

Slaag st. 10 voorwaard~lik 9,9 5,6 7,5

* Vergelyk bylae 1a en b, no. 1.9.1 en 1.9.2

studente is nie vir diplomakursusse ingeskryf nie, en die vraag ontstaan of die studente (7,5%) met voorwaardelike vrystelling, en wat dikwels vir graadkursusse inskryf, nie

n

betekenisvolle bydrae tot die persentasie druipelinge !ewer nie. Daar meet ook

in gedagte gehou word dat di~ ondersoek eers in die tweede semes= ter onderneem is, nadat die eerste semester se kursuskansellasies plaasgevind het. Daar meet aanvaar word dat daar toe reeds ver= skeie studente wat voorwaardelik toegelaat is, gekanselleer het en dat die persentasie aan die begin van die jaar hoer as 7,5% was.

Daar sal gemerk word dat die totale van die kolomme in tabel

6.20 en 6.21 effens meer as 100% is. Dit is waarskynlik daaraan te wyte dat respondente wat geprobeer het om universiteitstoela= ting te verkry, maar net voorwaardelik geslaag het, vrae 1.9.1 .§n l.9.2 (bylae 1(a)) beantwoord het.

Dit het uit die responsies geblyk dat

n

grater persentasie mans= respondente wat nie motors besit nie valle vrystelling verwerf het as respondente wat· wel motors besit. So byvoorbeeld het 91% koshuisinwonende mansrespond~nte wat nie motors besit nie volle vrystelling verwerf teenoor die 72% motoreienaars (vgl. bylae 1a en c, no. 1.9.1 en 1.9.2)

(34)

Tabel 6.22 toon die verspreiding van eerstejaarrespondente met universiteitstoelating met slegs

n

skooleindsertifikaat en met voorwaardelike vrystelling in die onderskeie fakulteite aan. TABEL 6.22

PERSENTASIE EERSTEJAARSTUDENTE MET UNIVERSITEITSTOELATING,

n

SKOOLEINDSERTIFIKAAT OF VOORWAARDELIKE VRYSTELLING

*

L.&W. Regte Nw. Opvoed= kunde

~laag st. 10 met volle ~niversiteitstoelating (%) 88,9 86,2 95,3 41,1 ~laag st. 10 sender ~rystelling (nie-univer= siteitstoelating} (%) 5,6 4,6 4,0 53,8 Voorwaardelike vrystel= ling (%) 6,6 10,8 5,8 9,2

*

Vergelyk bylae 1a en b, no. 1.9.

E.W.

84,7

8,3 8,3

Daar is

n

ho~ persentasie respondente in die fakulteit Opvoedkunde sender universiteitstoelating omdat slegs

n

skooleindsertifikaat as toelatingsvereiste vir alle voorgraadse diplomas geld. Hierdie kategorie kom in

n

mindere mate in alle fakulteite voor. Aange= sien hierdie studente in die re~l gedifferensieerde kursusse volg, het hulle nie

n

betekenisvolle invloed op die algehele druipper= sentasie nie (vgl. tabel 6.8}. Wat egter wel van belang is, is die persentasie studente met voorwaardelike vrystelling in elke fakulteit en hul rolin die persentasie druipelinge in die onder= skeie fakulteite. Die fakulteit Natuurwetenskappe is in hierdie opsig die beste daaraan toe.

6.5.2.2 SIMBOLE WAT IN DIE STANDERD 10-EKSAMEN BEHAAL IS

Uit die volgende twee tabelle blyk dat damesrespondente op skool reeds .aansienlik beter as mans gepresteer het. Die verskynsel wat aan die PU gevind is vir die afgelope dekade, naamlik dat

(35)

TABEL 6.23

PERSENTASIE EERSTEJAARSTUDENTE TEN OPSIGTE VAN HOOGSTE SIMBOLE WAT IN DIE STANDERD 10-EKSAMEN BEHAAL IS*

Hoogste sirnbool Mans (%) Dames (%) Totaal· (%)

A (80%+) 1816 3713 2910

B (70% - 79%) 3117 3016 31 1 1

c

(60%

-

69%) 3610 2510 2919

D (50% - 59%) 131 1 613 913

~ (40% - 49%) 013 012 013

*

Vergelyk bylae 1a en b 1 no. 1.10.1

TABEL 6.24

PERSENTASIE EERSTEJAARSTUDENTE TEN OPSIGTE VAN DIE LAAGSTE SIM= BOLE WAT IN DIE STANDERD 10-EKSAMEN BEHAAL IS*

!Laagste sirnbool Mans % Dames % Totaal %

A 013 1 14 019 B 1 12 416 31 1 ~ 417 1016 810 D 3015 3214 3116

E

en F 6313 5110 5614 '

*

Vergelyk bylae 1a en b 1 no. 1.10.2

dameseerstejaarstudente akademies beter presteer, kan dus nie ge= heel en al aan toestande opuniversiteittoegeskryf word nie. Daar moet veral op gelet word dat 6313% van die mansrespondente in stan=

derd 10 in een of meer vakke minder as 50% behaal bet (dames: 51%). Indien aanvaar word dat akademiese prestasie op skoal

n

redelike voorspeller vir akademiese prestasie op universiteit is (vgl. 4.3) 1

(36)

en dat die slaagvereiste per vak op universiteit 50% is, is dit duidelik dat die prognose swak is ten opsigte van 9,6% responden= te wat volgens tabel 6.23

n

D of E as hoogste simbool in st. 10 behaal het. Daarteenoor is die prognose goed vir slegs 43,6% res= pondente wat

n

D as laagste simbool behaal het (vgl. tabel 6.23). Daar moet in gedagte gehou word dat verskeie faktore di~ prognose beinvloed, onder meer dat respondente waarskynlik op universiteit vakke neem waarin hulle op skool die beste gepresteer het en/of waarin hulle belang stel.

Tabel 6.23 en 6.24 dui aan dat daar

n

redelike groot persentasie eerstejaarstudente is wat reeds op skool akademies twyfelagtig gepresteer het. Hierdie faktor moet in gedagte gehou word by

die beoordeling van die globale druipsyfer van 33% vir eerstejaars aan hierdie universiteit.

TABEL 6.25

HOOGSTE SIMBOLE WAT DEUR RESPONDENTE IN VERSKILLENDE FAKULTEITE IN DIE STANDERD 10-EKSAMEN* BEHAAL IS

Hoogste L.&W. (%) Regte (%) Nw. (%) Opvoed= E.W. (%)

simbool kunde (%) A 28,5 29,2 42,8 20,2 16,7 B 32,3 29,2 31,8 26,9 34,7

c

29,4 32,3 22,5 35,3 37,5 D 8,5 9,2 2,3 16,8 11 , 1 E 0,0 0,0 0,6 0,8 0,0

*

Vergelyk bylae 1a en b, no. 1.10.1

Tabel 6.22, 6.25 en 6.26 toon duidelik dat die fakulteit Natuur= wetenskappe in die algemeen die studente trek wat akademies op skool die beste gevaar het. Die fakulteite Opvoedkunde, Ekono= miese Wetenskappe en in

n

mindere mate Regte is in hierdie opsig die swakste daaraan toe, waarskynlik omdat hierdie fakulteite meer diplomastudente huisves. Dit blyk daaruit dat

n

groter persenta=

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Chantal speelde al jaren met het idee om in deze regio een centrum op te zetten ter ondersteuning van mensen die in hun leven te maken krijgen met autisme en op zoek zijn

Terwyl die liede- re gesing word, behoort die voorgestelde liggaamsbewe- gings (soos by elke lied aangebring) telkens deur alle leerlinge in die groep uitgevoer

Indien aktiwiteite akkuraat beplan word, kan die leerl'inge sukses ervaar wat hulle selfbeeld positief behoort te bein- vloed. Aangesien die leerlinge aangemoedig

n Vergelyking tussen verskillende musikale elemente wat algemene persepsie en konseptualisering by die kind betref, gesien teen die agtergrond van bevin=. dinge in

Het resultaat is deze thesis, die niet alleen de historie van de Nederlandstalige hiphop behandelt, maar die ook kijkt naar representaties die Nederlandse hiphopbands uit zowel

Lees de zinnen aandachtig door en beantwoord met ja of nee:?. Word

Me- de door de media-aandacht voor de stichting en de uitnodigingen die vooral bij dierenartsen en dieren- winkels in Uithoorn en omgeving waren verspreid, hebben veel men- sen

Want hoe rijmen, mooie woorden over duurzame wijken, en energieneutrale praktijken, met straten waarin stenen prijken, en waarin groen niet zal verrijken. Toekomstige buren