CJJM Stoiker patienteniechten vastgelegd Zo dient de aus zijn patient zorg-vuldig te mformeien over tal van aspecten van het ondeizoek of De nieuwe Wet geneeskundige de behandelmg <men denke aan ™&^
^auevebrande-·** -J lingen en aan de iisico s van een benandelmg, art 1653»), en '" dient de patient vooiaf toestemming te geven (alt 1653«/, het belang Van de geheel van beide lechten heet'mformed consent') Relevante
m-ortC-rtfltiÄnt formatie mag aan de patient alleen worden onthouden m het heel bijzondere geval dat het verstrekken ervan kennehjk ernstig nadeel voor de patient zou opleveren (art 1653^ hd 2, men 1 InleidinO spieekt wel van tle 'theiapeutische exceptie')
In aitikel 1653Λ worden minderjangen van 16 en 17 jaai hande-De laatste jäten is de patient van twee kanten m de jundische hngsbekwaam veiklaard tot het aangaan van een behandelmgs-watten gelegd In 1983 gaf de staatssecretans van WVQ Van dei overeenkomst en m de artikelen 1653^en ^woiden speciale Reijden, de aanzet tot het opstellen van een modehegelmg waa- legels gegeven voor mindeijange patienten en vooi patienten im de lechten en plichten zouden woiden opgenomen die gel- dle met m staat kunnen woiden geacht tot een redehjke waarde-den m de relatie hulpveilenei-patient ' Bij de ondeihandelmgen llng van hun belangen In artikel 1653« eny treft men legels aan die zouden leiden tot het defimtieve model waten betrokken de met beirekktng tot het dossiei en onder Ktndt men de prmcipi-beroepsorgamsatie van de aitsen (de KNMG) en het Landehjk Pa- eel elg belangrtjke bepalmg dat de arts aan de patient, desge-ttenten/Consumenten Platfoim (de LP/CP) vraagd, zo spoedig mogehjk inzage in en afschnft van het In ongeveer dezelfde penode werd begonnen met het ontwei- medisch dossiei veistiekt Hiei geldt geen 'theiapeutische excep-pen van een vooiontwerp van wet mzake de geneeskundige be- tle> zoals m het z°Julst genoemde mfoimatie-artikel
handelmgsovereenkomst (de WGBO2) Deze wet moet legels In altlkel ' 653/vmdt men het beioepsgeheim, een zoigvuldig-geven vooi alle soorten van geneeskundige hulpveilenmg, dus heidsveiplichtmg van de aus die men ovengens m meer wetten met alleen de hulpveilenmg tussen aus en patient Het doel is tcgenkomt Een uitzondermg op deze veiphchtmg is gegeven m de lechtspositie van de patient te veisteiken dooi het scheppen amkel 1653w ondei bepaalde vooiwaarden kunnen zondei toe-van een algemene civteltechtelijke regeling waann de t echten en stemmtng toch inhchtmgen over de patient woiden verstrekt, m-phchten van hulpverlenti (m het vcrvolg gemakshalve de arts) dlen dle mhchtmgen worden gebruikt ten behoeve van
en patient woiden vastgelegd Weltswaar kan men m de piaktijk statistisch of ander wetenschappehjk onderzoek Emgszms ver-ook met het 'gemene' buigerlijk recht vei körnen, maai toch want ls aitikel 1653w dat bepaalt dat van het hchaam afgeschei-met overal Bovendien is er wat voor te zeggen om de lechtsposi- de" anomeme Stoffen en delen kunnen worden gebruikt vooi tie van ai ts en patient systematisch m een wettehjke regeling medisch statistisch of ander medisch wetenschappelijk onder-vast te leggen Dat geeft dmdelijkheid aan de werkeis m de ge- zoek v°o1 zovel de patient van wie het lichaamsmateuaal afkom-zondheidszorg en aan de patienten stlg IS> geen bezwaai heeft gemaakt tegen zodamg ondeizoek en Na lang veigaderen en ondeihandelen weid tussen KNMG (de het ondeizoek met de vereiste zorgvuldigheid woidt verncht artsen) en LP/CP (de patienten, thans de Nationale Patienten/ Van groot prak«sch belang hjkt aitikel 1653«, dat bepaalt dat Consumenten Fedeialie) overcenstemmmg beteikt Op 18 mei de arts veiitchtingen m het kadei van de behandelmgsovereen-1990 werden de handtekemngen gezet onder de Modehegelmg komst uttvoett bmten de waarnemmg van anderen dan de arts—patient ? En toeval of met op diezelfde dag besloot het ka- Patient, tenzij de patient eimee heeft mgestemd dat de veinch-bmet dat de WGBOnjp was om dooi het patlement te worden tmgen kunnen woiden waargenomen dooi anderen Zeker m behandeld 4 vee' opleidmgsziekenhuizen geldt thans een omgekeerde regel Deels regelen het wetsvoorstel en het model dezelfde onderwer- Opmerkehjk genoeg is aan het onderweip van de medische aan-pen, meestal körnen de uitkomsten oveieen, soms ook zijn de spiakehjkheid maai weinig aandacht besteed Zo körnt de be-tutkomsten met elkaai in strijd 5 Op een aantal punten is de langttjke kwestie van de bewtjslastverdeling slechts terzijde ter modelregelmg veelomvattendei dan het wetsvoorstel naast on- s?lake Het °ntwetpen van eventuele bijzondere regels op dit detwerpen als bijvooibeeld de mformatiephcht, het toestem- Punt wordt kenne»Jk geheel aan de rechtet overgelaten Twee mmgsvereiste en de positie van de mmdeijaiigen, woiden bepaln.gen tut de WGBOzijn van emg belang Eeist artikel vastgelegd de vnje artsenkeu/e, verwijzigmgsiegels, de wijze van 165^. dat van de 'centialc aanspiakelijkheid' In de praktijk piaktijkvocnng en de waamemmg bleek het soms lastig om binnen de complexe ziekenhuisoigam-Dat maakt de viaag extra mteiessant hoe die twee, wet en mo- satle dlegene te vmden die een fout heeft gemaakt Het zteken-dehegelmg, zieh tot elkaar veihouden Er zijn denk ik dtte via- huls zelf aanspreken was met altijd mogehjk, met name als er gen (a) veidient een onderlmge legelmg (het model) met de §een «-ontractuele band was tussen het ziekenhms en het slacht-voorketu boven een van bovenaf opgelegde wettehjke regeling
(de WGBO)? (b) wat is de lundische Status van de modelregehng? , , , ., , ,, .. . . . , , . , . j i i i Γ ι l Zit ovti d e totstandkommg v a n de Modthegehng Arts-Patitnt d e toehthting die en (c) hoe veihoudt zieh de modelregelmg tot de WGBOals die dailblj weld vtli>t,ektj ktnmerk 5508/C 2449-MM, Utrecht, 23 juh 1990 straks van kracht is geworden? In de piaktijk bltjken daarovei 2 Mogehjk woidt de nituwe wet nog m de loop vin 1994 van kiacht, ae nadtr over viagen te bestaan Maai eeist besteed tk koit aandacht aan de de- litt vooisttl de bundel Degenuskundigt bchanddmgsovei ankamst (Hubbtn, itd ), De finitieve veisie van de WGBQ /oals die ei na een reeks van amen- l ijdsuoom 1990
dementen uttziet ^ ^le ^°01 'let lcf>u't'ut Btjlige bij Mtchsch Contact 1990/22 De legehng is, ook ils een ztlfstandigc biochuic uitgtgtvtn dooi de ledenservice van de KNMG
4 Inmtddek is litt vooisttl door de Fwtede Kimei heen Dt liatite ontwikktlmg is het I weedt tudei gewi]/igd vooistel van wet, IK 1993 1994, 21 561, nr 286 en 286« 2. De nieUWSte νθΓβΙΘ WGBO (vttlvuldig geamcndeerd ?it hicma onder 2) Ovei htt wetsvoorstel is mmiddels tig
offer Artikel 1653^ nu bepaalt dat als er geen overecnkomst be- verder is — legen de zm vin de icgering — de wilsverklaimg, waa-staat, het /ickenhuis niettemm rcchtstieeks mede-aanspiakehjk im een patient behandeling weigeit, in de WGBOverankerd (au kan worden gesteld en gehenden, zeg maar een 'mtramurale aan- I653i/hd 3 nieuw), op het punt van de wilsonbekwame patient sprakehjkheid' Het gaat er daarbij niet om de aansprakehjk- is een lid toegevoegd aldus, dat de vei tegcnwoordigei van de pa-heidsmogehjkheden uit te breiden, het gaat erom haar tient zieh als een 'goed vertegenwooidigci' moet gedragen (art gemakkehjker te maken 1653z/ hd 5 nieuw), en bovendien werd aanvaard een amende-Fen andere bepalmg mct betrekkmg tot de aanspiakehjkheid ment dat als de wilsonbekwame zieh veizet tegen een 'mgnjpen-vindt men in aitikel 1653r Dat artikel geeft een volledig exone- de venichtmg of behandeling', aan dat ver/et slechts mag ratieverbod de aansprakehjkheid van arts of ziekenhuis kan niet woiden vooibijgegaan Indien dat kennchjk nodig is om ernstig worden uitgesloten en /elfs niet woiden bepeikt nadeel voor de patient te voorkomen (ait l 653« hd 6 nieuw), Tot /ovei het overzicht m vogelvlucht Op de valreep werd htt tenslotte is aan de noim van goed medisch handelen ('een goed wetsvoorstel WGBOdoor de Tweede Kamer op een aantal plaat- hulpvciltner') toegevoegd dat de hulpvcrlener daaibij handelt sen gcwijzigd 8 In het oog springt een wijzigmg van ait 1653£, conform zijn professionele standaaid (art 1653^) '' het aitikel waarm de mformatiephcht van de ans is opgenomen
Langzamerhand is het tot de beoefenaien van de letselschade- 3. Wetgeving Of Zelfregulering? praktijk doorgedrongen, dat ei twee gionden zijn om een
vorde-rmg tot schadevergoeding te baseren een fout bij de behandeling Door het mm of meei gelijk opgaan van WGßOen Model ont-en - in feite daaraan voorafgaande - eont-en fout bij de mformatie- stond tijdont-ens de parlemont-entaire behandeling nog eont-en interessante voorzienmg In dat tweede geval kan de arts aansprakehjk wor- discussie over het thcma '(centrale) wetgevcr of zelfregulermg'' den gehouden, zells al valt hem op het punt van de behandeling Het was vooral de CDA-fiacne die bij vooitdunng pleitte vooi mets te verwijten Nu zijn dit soort zaken, of er nu wel of niet giote terughoudendheid van de centrale wetgever en voor meei adequaat is gemformeeid, in feite lot/aken Het is veelal het ruimte vooi oigamsaties van belanghebbenden Minimale wetge-woord van de een tegen dat van de ander Alles komt dus aan op ving imphceeit - aldus het CDA- dat de overheid alleen legelt de verdelmg van de bewijslast In een opmeikelijke uitspraak - datgene wat wensehjk geacht wordt en dat niet op een andere het ging om een mislukte steiilisatie - legde de Rechtbank Arn- wijze kan worden geieahseeid Het type wetsvoorstel als de hem de bewijslast zonder vecl rneer op de arts WGBO kent 'zeei zwakke zijden' een aantal bepahngen is zo
dif-fuus van aaid en zo weinig concreet, dat pas de rechter emge De rcchttnnk acht het gclet op de aarcl van de rclatic tussen B all atts cn duidehjkheid zal kunnen biengen Met name ook vreesde men A als patient redclijk B tt belasten mct het bcwijs dat hij voldocndc en jat Je WGBO zou leiden tot een 'minimahstische benadenng' /orgvuldige mformatie hecft vcrstrekt ain A o/ei de kans dat de vooigc yan de arts.patlent lelatlc Want Joor aan de mimmum-eisen nomen stcrmsatic meiccp — anders dan dooi een oniuistc uitvouintr vin . , . . . i
, i i i i 9 van d e w e t re voldoen, kunnen betiokkenen niet meer worden
die ingrcep — /ou kunnen misiukken
aangesproken op al die aspecten die boven het contract uitgaan, Het valt op, dat het ooideel van de rechtbank pnncipieel is ge- aspecten die 70 kenmerkend zijn voor die relatie 12 De legenng formuleerd venve/en wordt naar de 'aard van de relatie' tussen antwoordde vn, pnncipieel op de opmerkmgen uit de Kamei aits en patient En m zoverre is de uitspiaak van groot belang
voor andere medisch aansprakehjkheidszaken Er is ovengens ze 'Hct ^»wooid op de vraag wat het mtcst geschiktc middd u om de ,ela-. , i i i ne tusscn hulpvcilencr e n patient t e l cgclen wordt naar on/e memne ker icts te zeggen voor een veischuivmg van de bewijslast van pa- vooia, btpaa,d door ^ bedo(Jmg dlc men met dle rcgdmg hctft ,, d(_ tient naar arts, en het zal er vujwel zeker toe leiden dat ai tsen behoefte aan regeling vm een conuactuele veihouding mgegcvcn door meer - siandaard - schnftehjke mformatie zullen gaan veistiek- het feit dit sprike is van niet iltijd gehjke veihouding tussen de paitijen ken, of dat zij eveneens standaaid een aantekenmg zullen maken dan ligt in het algcmc.cn jinst niet vooi de hand legelmg gehtel aan die m het patientendossiei dat en welke mformatie is verstrekt paitijen /elf ovei te laten Bcschermmg van de /wakkerc, i c de patient, rt i i j i ^ i i r i j r kan effcctiever dooi de wetecvct geschieden cn is ook bn mtstck diens
Het kamerlid Kohnstarnm heeft m een amendement de informa- . , U L M
. . , tiik omdat dleen de wetgever een ilgemcne en voor alle betiokkenen tiephcht van het voorgestelde art 1653£iets afgezwakt de hulp- gtldtndc rcgdmg kan trtffui; wiarvln met tul nadde v<m dc ,wakkere verlener laat zieh bij het gevcn van mformatie over bijvoorbeeld paltlj mag worden afgeweken Ook het duui/aam overlattn aan de juns de rmco's van de behandeling 'leiden door hctgeen de patient piudentie van de coneretiscung van patientenreehten is mct gewenst redelljkerwtjze (mijn curs ) dient te weten ten aanzien van ' omdat dat tekort /ou doen aan de duidclijkheid cn de icchts/ekerheid Of de toevoegmg 'ledehjkerwijze' veel veischil maakt, is nog van 70wcl altscn als Plt"-ntcn '
maar de vraag Ze hjkt mij meer van theiapeutische aard de
Ne-derlandse artsen hadden sterk aangedrongen op een vewachtmg Beschermmg van de zwakkeie, de duidehjkheid en de lechtzeker-van de regel 10 ^eid a's argumenlen voor een wettehjke regeling Het zijn elk Ei zijn aan het slot van de behandeling m de Tweede Kamei voor zlch valabele ^S^cnKn de totstandkommg van de meei amendementcn aangenomen Ik wijs op de nadere mvul- WOBOhceft bovendien vooi een aantal onderweipen de verant-1mg van de zogenoemde 'therapeutische exceptie' (art 1 653 b lid «oordelijkheid gelegd daa, waar ze m begmsel hoort te hggen 2 (oud), thans lid 3), het schrappen van het wooid 'telkens' m blJ de wetgever en met bij belangengroepen of bij de lechter Ik de bepalmg die het toestemmmgsvereiste regelt (art 1653^, ™e™ bijvoorbeeld de positie van de mmderjarige en het
ge-bruik van hchaamsmateiiaal Het lijdt geen twijtel dat op een aantal punten aan een regeling dooi de wetgever veire de vooi-8 De veme van de rcgcrmg vmdt men m de stukken ondu nr 17 20 De vcrsic zoils keur moet worden gegeven boven een regeling door de rechtet 14 die is gewij/igd en aanvaard door de I wecdc Kamcr onder IK 1993 1994,21 56 J nr Aan deze aigumenten kan men nog toevoegen dat de afdwing-286 baarheid bij een modehegcling lastiger is te bewerkstelligen (/ie 9( Rechtbink Ainhcm 4 jun, 1992 Nj 1992 614, l ijdschrift voor Gc/ondhcidsrtcht hjema)> £η_ dat düeen &{ de <drelglng. yan ecn wetl:elijke legelmg iifz.e'nada9 W R Kadern en J Legemaate, Miduh ( oMaa 1994, bh 291 Pa'UJen (anfm' fn P^ientenorganisaties) heeft aangezet hun 1 1 Zie over de noim van goed mediscli handelen ondei mcci twec icccnte publicaiics derlmge veihouding cens precies onder de loep te nemen C J J M Stoiker, fijdschnft voor Gc/ondhcid en Pohtiek, decembci 1993, hl/ 14 cn Het GDA Signaleerde nog een tweede nadeel van wetgeving ten het preadvits voor de Veremging voor Gezondhcidsrecht 1994 van J Legemaue opzichte van 'zelfregulenng' het gevaai van 'jundisering' van de
12 Nadcr voorlopig veislag, nr 10, blz 6 en 7 relatie tussen de patient en zijn arts, de veitrouwensielatie bij 1 3 Nadere mcmone van antwoord, nr 1 1 , bl/ 2 ultstek Dat ,ΜΚΚ K Kn , ^ h algument; met 14 De minister wiist daar rerecht op, Nota naai aanleiding van het emdvcrslag, m 15 . . T &
bl/ 2 Zic nader mijn bijdrage Λ pohueke rol van de nchur m ha hn&rlgk recht m name ook ln knngen van artsen Het sundpunt van het GDA Rechten en Politiek (Rood red) 1993 bl/ 53 e v hlnkte naar ml)n smaak :och wel emgszms op twee gedachten
on-Eneizijds houdt het een pleidooi vooi de lechtei (hietvoor), an- Nu laat ik even daai dar de vooistellmg van een eenzijdige, van derzijds vieest het voor een juiidiseiing dooidat het beioep op bovenaf opgelegde regelgevmg niet meer van deze tijd is De m-de rechtet zou toenemen ' Van een helm-deie wettehjke legehng, vloed van belangenorgamsaties op nieuwe civielrechtehjke regel-bijvoorbeeld op het punt van de minderjaiigen (vaste leefnjd- gevmg ls de laatste jaren zeer aanzienhjk geweest Maar hiei gaat gienzen, mzagerecht, dossieivoimmg, enz ), zou men juist een het om de vraag of en hoe die modehegelmg 'juridisch weikt' genngei beroep op de lechtei veiwachten En laten we wel zijn, Natuuilijk is het zo dat een rechter die zieh geplaatst ziet vooi er is eigenhjk maai een type conflict tussen arts en patient dat een rechtsvraag over de uitvoenng van een geneeskundige be-zieh geregeld weet op te werken tot jundische propoities dat handehngsovereenkomst, ook wel te lade zal gaan bij het mo-van de medische aansprakehjkheid Juist op dat punt verandeit del Het model heeft een zekere noimerende weikmg Het er nauwehjks lets (alleen art 1653^, centiale aanspiakehjkheid vooiwooid tot de regeling zegt daarovei dat de verwachtmg is van het ziekenhtus) dat de Nedeilandse lechtei met het model rekemng zal houden, Op tenmmste een punt moet een duidehjke voorkeur woiden zeker zolang wetgevmg ontbieekt En mderdaad kan de mhoud uitsproken vooi zelfreguleung boven een wettehjke regeling dat van het model de lechtsverhoudmg tussen arts en patient bm-van de begnjpehjkheid De modehegelmg geeft de wederzijdse nenstiomen längs de kanalen bm-van wat de 'ledehjkheid en de bil-rechten en veiplichtmgen op een voor artsen en patienten meei lijkheid', 'de veikeeisopvattmgen', de 'maatschappelijke heldeie wijze weer Teiwijl de nieuwe WGBO de voor wetgevmg betamehjkheid' en de 'ledehjke bekwaamheid' veigen 19 Daar gebmikelijke hoge giaad van abstiactie, ingewikkeldheid en ge- moet men zieh ovengens met al te veel van vooistellen Het mo-voel vooi detail bevat De wetgever ziet dat piobleem zelf ook del legt vooial vast wat kiachtens ongeschreven recht en juris-wel prudentie allang geldt Bovendien is de lechter geheel vnj zieh te laten mspueren vanuit andere bionnen Maai goed, m zover-'Een wettehjke regchng als dc/e beoogt vooial op ciuciale punten een rc weikt net model dan tocn
nchtlijn voor oplossing van mogelijke conflicten te geven dooi de posi
ties van paitijen zo goed en duidehjk mogelijk vast te Icggcn En dat ge- c |c ΟΘ 3ΓΪ3 Cjebondsn? beult din met behulp van de daaivooi geeigende jundische
-instiumenten, dus biiv dooi het formuleren van hoofdiegels met uit/on τ ^ ι ι ι \ \ I T L j i i, r, , | | , , 1 1 1 1 r D e belangnikste vraag hikt me evenwel or h e t model o p d e con-denngen Lmibij komt in verband met de jundische bctekenis en tunc ι ι
tie het actent vaak meer op de uit/ondumg dan op de legel te crete behandelmgssituatie van aits en patient rechtstreeks van liggen toepassmg is De hteratuui blijkt verdeeld Van Berkestijn
schnjft dat het welhcht 'een zwak punt' is dat de regeling slechts Tenslotte het zal straks zo zijn dat model en WGBO op ondeide- bindend is voor KNMG-leden Want de KNMG kan natuuihjk len met elkaar m stnjd zijn Men denke bijvoorbeeld aan ele po- noolt namens alle aitsen spicken artsen die geen hd zrjn van de sine van mmdeijangen of aan het mzageiecht In dat geval gaat KNMC^ zijn met lechtstreeks aan het model gebonden ° Dat is de wet voor artikel l653*WGBOverklaait de wet van dwm- Julst> het ls zelfs de vlaag ofde KNMGjundisch wel haar eigen le-gend lecht Het model kan dus hooguit een aanvullende wei- den '<an t>mden
kmg op de wet hebben 17 Anderzijds kent het model een Hondms maakt tut de uitlatmgen van Van Beikestijn op dat die regelmg voor kwesties die m de WGBOonbespioken bhjven, zo- statutalle bevoegdheid er kennehjk is, en dat de pubhkatie van als de waarnemmg en regels van een behoorhjke praktijkvoe- de modehegelmg dus met zieh meebiengt dat de daarm neeige-nng In het model is ovengens een bepalmg opgenomen dat legde patientem echten jegens KNMG-leden rechtstreeks afdwmg-KNMGen I P/CPbij het m weikmg tieden van de WGBO op- baai zijn Met de modelregelmg zou een Vertaalslag naar de meuw ovei de modelregelmg zullen oveileggen (art 45) oveieenkomst tussen aus en patient' zijn gemaakt Via het
mo-del zouden de veiplichtmgen van arts en ziekenhuis uit de sfeei 4. De Status van de modelregeling van de gedlagsregels Z1)n gehaald en m cmelrechtehjk afdwmg-baie veibmtemssen zijn 'geconveiteeid' Naai rmjn oordeel is Ik rieht mijn aandacht nu veidei op de vorm van 'zelfreguleun- Hondms, zelfs al zou ei een statutaiie bevoegdheid tot het bm-g' die patienten en aitsen hebben gekozen En dan doet het no- den van de leden zl'n' net lets te voortvarend Ik kom daaiop te-gal knulhg aan te merken dat de opstelleis van de modelregeling rug
kennehjk met goed hebben nagedachr ovei de jundische beteke- In tegenspiaak met de opvattmg van Van Beikestijn en Hondms ms ervan Op zichzelf doet de benammg Wf/iegehng vermoe- ls de opvattmg van een junste van de KNMG, mw Kasteiein den dat het met veel meei kan dan artsen voorhouden hoe zij Het model IS m haal °gen nlet afdwingbaa!, het is met meei zieh civielrechtehjk hebben te gedragen In het vooiwoord tot dan een zwaarwegend advies aan de KNMG-leden geweest, en zo de modeliegelmg Staat evenwel ls het ook gepiesenteeid De opmeikmg van Van Berkestijn
zou Hondius, maai ook andeien (en met geheel onbegnjpehjk ,,, , , , , , , , , ,, moet ik zeggen), op het veikeeide been hebben gezet 2^De modelregeling is een algemene icgelmg en zij is dus bedoeld voor ι ι ι j elk contact tussen arts cn pat.cnt ( ) Het is ovcngcns met noodzakclijk De conclusie hjkt mij mdeidaad onontkoombaai dat de KNMG dat nu ledcie pitient en icdeie ans m de spreekkamti eui conti ict
on-deitekenen Het is de bedoeling dat de modehegtling een aantil
ilgeme-ne normen stclt waaraan imen en pitienten /ich houden ook zondei 15 Nidei voorlopig veislag, m 10, blz 8
dir foimele conrncttn woiden guckend ' 16 Nota naai aanleidmg van het cmdverslag, m 15, blz 11
17 ten standaaidrcgelmg ex au 6 214 BW kan ovengens evcnmm mbieuk maken op En m een op schnft gestelde voordiacht van Van Berkestijn, se- dwingcndicchtelijkc bepihngen (lid 4)
. . , 18 In M G van Beikesuin, in De veneiskundtve bchnndelinmovcreenkomst (led l H cietans-eeneraal van de KNMG, Staat !Τ Μ ι η, τ j ί τ ,^οη ι ι οο& * Hubben), Delijdstioom, löchern 1990, blz 98
19 Evcn/eei kan het model het tiichticcht bemvloeden 'Hoe/eer het ook vanuit de KNMG woidt toegejuicht dat het wetsvooi 20 Van Beikestijn, t a p
stcl nu is mgechend, toch blijft de modeliegtling haai eigen wurde be 21 t H Hondius t a p , en in Jaatkoek Konsumenten·! echt 1991 (Van Delft houden De kiacht van de modehegelmg schmlt mijns inziens voonl Baas/Hondius, icd ) bk 176 Wel is het ?o dat Hondius uitsluitend over de veiplich hieim, dat dezc een duidehjke tweczijdige basis hetft Het is een afspie tmgen van aus en /lekenhnii spreekt en dus met ovei de veiplichtmgen van de patient geling van de lelatie tussen ans tu patient en als /odinig is het een 1k kom duiop tciug in het kader v m het deidenbedmg (LK onder 7)
haar leden nie: heeft kunnen binden Maar zelfs al had de KNMG ook al is het zo da: het model aan dt patient nauwehjks weikehj-haar leden wel kunnen binden aan het modelreglement, dan ke verplichtmgen oplegt
nog is het de viaag hoe men de wederpaiti] van de aus, de pa- Er is mogelijk nog een andere weg om bmding te beieiken dooi tient bindt het maken van algemene vooiwaarden Kan de modeliegelmg,
zo zou men immers nog kunnen tegenweipen, met als een setje 6. Is de patient gebunden? algemene voorwaaiden deel gaan uitmaken van ledeie conciete
oveieenkomst tussen arts cn patient' Het antwoord kan bevesti-Want tot dusver ging het om de bmding van de aus aan het mo- gend luiden De regels die het model geeft, 7ijn - met mtzonde-del De situatie aan de andeie kant van de lechtsverhouding is nng van de zogenaamde kernbedingen (zoals de afgespioken glashelder Het LP/C Pis met bij machte pauentcn juiidisch aan behandeling en het tarief) — aan te meiken als algemene vooi-het model te binden Dat betekent dat eventuele verplichtmgen waarden in de zin van artikel 6 231 BW De gebondenheid van die voor de patient uit het model voortvloeien met krachtens de patient aan die algemene voorwaaiden gaat ver zelfs als de dat model afdwmgbaar /ijn, maar, omgekcerd, ook dat een wille- aits bij het sluiten van de overeenkomst moest begnjpen dat de keunge patient met rechtstreeks rechten aan het model kan ont- patient de inhoud van de regels van het model met kende, is hij lenen Dat kon al met, omdat de arts met rechtstieeks gebenden toch gebenden (ait 6 232) Daar Staat tegenovei dat de patient is, maar dat kan al evenmm omdat de lechten en verplichtmgen met aan de legels is gebenden als de aus hem met een ledehjke uit het model met als vanzelf door de patient woiden aanvaaid mogchjkheid heeft geboden van de algemene voorwaaidcn ken-Daar is, hjkt nie, meer voor nodig Een overeenkomst komt — ms te nemen (ait 6 233 sub b) In concieto zal dat betekenen kort gezegd — tot stand door aanbod en aanvaaidmg en van aan- dat de aits ?ijn patient vooraf het model tei hand moet hebben vaardmg door de patient van de legels van het model is geen gesteld (ait 6 234 hd l sub ä) Het is de vraag of in de praktijk sprake Met andeie woorden als twee paitijen een over artsen aan zo'n vcrplichtmg gehooi willen geven Maar als een-komst aangaan dan is het met zo dat die overeeneen-komst een apar- maal aan dat vereiste is voldaan, dan is ook de patient — ondei te mhoud heeft vooi de arts en een apaite inhoud heeft voor de het wakend oog van auikel 6 233 sub a (de Opcn noim') en de patient Dus zelfs al /ou de aits icchtstieeks dooi de KNMGge- aitikelen 6 236 en 237 (de zwarte en de gnjze hjst) — aan de m-bonden zijn, dan nog bindt dat de patient — en daarmec in een houd van de modelregelmg gem-bonden
latere fase de rechter — met
De conclusie moet dan ook /ijn dat het model met veel meer is 8. ΕθΙΊ dan zijn naam een model Wordt dat model met uitdiukkchjk
dooi arts en patient tot inhoud van hun overeenkomst gemaakt, De onderhandehngen over een modeliegelmg zijn begonnen ja-dan heeft het geen contractuele kracht Hooguit kan men zeg- ren voordat het meuwc BW van kracht weid Ondei dat nieuwe gen dat het model een mogelijk nchtsnoer biedt in geval van BWis ci lets meuws gekomen de mogchjkheid van de standaard-problemen rond de uitvoenng van de overeenkomst (zie ondei rcgehng op giond van artikel 6 214 BW Juist vooi het doel dat 4) partijen - KNMGen LP/C P- willen beieiken, hjkt de
standaardie-gelmg uitermate geschikt Het maakt regchngen van aanvullend 7. IS binding längs andere Wegen iccht mogelijk vooi een bepaalde categoiie overecnkomsten (bij-bereikbaar? voorbeeld van een bepaalde beioepsgroep), zondei dat daaivoor
wetgevmg in foimele zm nodig is De gedachte achtel de stan-Uit het voorafgaande bleek al dat de patient op geen cnkele ma daardregehng is, dat het in veel gtvallen de vooikeur veidient mer te binden is Is het evcnwel toch met denkbaar dat de pa- om de legehng van bijzondeie oveieenkomsten aan belangheb-tient in elk geval de rechten uit het model kan inroepen, in die benden zclf ovei te laten Het gaat dus om een sooit van 'paiti-zin dat hij zieh jegens de arts rechtstreeks op het modelregle- cuheie wetgevmg'
ment kan beroepen' Ik zic maar een mogehjkheid, het derden- Kort gezegd zou dat hieiop neeikomcn dat een overeenkomst, beding gesloten tussen een aus en een patient, behalve aan de wettchjke Een hoofdregel van ons contiactemecht is dat oveieenkomsten bepalmgen ook is onderworpen aan de inhoud van /o'n stan-slechts van kracht zijn tussen de handtlende pauijen (in du ge- daaidiegehng (m ons geval de inhoud van de modeliegelmg) val de KNMGen het IP/CP) Derden (de patienten) ontlenen aan Met zo'n standaaidiegehng zijn alle problemen lond een lechts-een overlechts-eenkomst glechts-een rechten of verplichtmgen Een uit/onde- tieekse bmding van aitsen en patienten de weield uit Boven-rmg daarop is het derdenbedmg (art 6 253 e v BW) Van het dien heeft de standaaidiegehng een aantal dmdehjke voordelen derdenbedmg hadden KNMGen I P/C P welhcht gebruik kunnen boven een systecm van algemene voorwaaiden 24 Zo is ci het maken Dan hadden zij m hun overeenkomst een beding moe- vooideel dat de arts zijn patienten met een excmplaar van de ten opnemen, waarbij aan de patient (als 'deide') een eigen recht modeliegelmg tei hand hocft te stellen Dat is met name een wordt toegekend Op die mamer zou ledere patient zieh op de voordeel voor wie vindt dat het binnen de vcitrouwensielatie rechten uit de modelregelmg kunnen beroepen jegens bij her tussen aus en patient met past dat de een de andci op allerlei ju-KNMG aangesloten aitsen ndische regels moet wijzen De legels van het model gelden im-Zou men dus met kunnen zeggen dat de KNMGen het I P/GP mers van lechtswege Vooi toekomstigc modellcn hjkt de kennehjk zo'n derdenbedmg m het leven hebben geroepen' Ik standaardregelmg sterk de voorkeui tc veidicnen
vraag het me af ei bestaat alleen een deidenbedmg als pauijen Een ander vooideel van de standaardiegehng kan zijn dat moge-de bedoehng hebben gehad een eigen iccht voor moge-de patient in hjk kan woimoge-den afgewekcn van dwmgendicehlehjke bepalmgen het leven te roepen Dat nu is een kwestie van uitleg van de ovei- die als te knellend worden eivaren 2^ Of daaivan in de huldige eenkomst Het hjkt mij dat die bedoehng er met is geweest, al WGBO sprake is, moet nog bhjken
was het maar omdat het model, als vrucht van ondeihandehng,
/owel rechten als veiphchtingen voor de patient in het leven 9. Conclusie roept Niet is beoogd aan een gioep slechts lechten te geven,
Vooi mogehjke toekomstige 'modeliegelmgen', maai ook als In het navolgende zal op een aantal viagen worden mgegaan die het huldige model woidt gecvalueeid (ait 45 Model), gaat de de veizoekschnftpiocedure heeft doen njzen
vooikeui uit naai ecn stanciaardregelmg Mogelijk kan dan /elfs
woiden afgeweken van bepahngen uit de WGBOdie op teimijn 2. Hoofdlijnen Van de Wettelijke regeling als le knellend woiden eivaien De huldige modchegeling heeft
— althans vooi junsten — niet zo heel veel betekenis (gehad) Het De hypotheekhouder is bevoegd de hypothecan bezwaarde goe-belang tivan zal, meer dan in het uitemdehjke lesultaat, vooial deien te executeien Indien de schuldenaai m veizuim is met de hggen in het feit dat oigamsanes van aitsen en patienten ovei voldoening van hetgeen waaivooi de hypotheek tot waaiborg dit ondeiweip met elkaar in gespiek en in ondeihandehng zijn stickt In art 3 268 lid l BWwordt vooigeschieven dat de ver-gegaan En al zou het loutet om een therapeutisch effect gaan, koop m begmsel m het openbaai ten oveistaan van een notans dan mag men daarop juist de weield van de gezondheidszoig geschiedt In lid 2 is de mogehjkheid opgenomen de verkoop met aankijken De acceptatie van de WGBO door met name de onderhands te laten geschieden op veizoek van de hypotheek-aitsen zal door het model mogehjk wel veigemakkehjkt woiden houdei of de hypotheekgevei Bij ondeihandse verkoop is name-Ovengens hgt er vooi beide paitijcn nu wel een kans belangnj- hjk vaak een hogere opbrengst vooi de verhypothekeeide ke bepahngen uit de WGBQ aangevuld met een aantal zaken die goedeien te veikujgen dan bi) openbaie verkoop Tegen een be-de wet ongeiegeld laat, zo in een nieuwe legehng vast te leggen schikking krachtens het tweebe-de lid is geen hogere vooizienmg dat die legels ook vooi de buiger (patient en ans) begnjpehjk toegelaten, aldus hd 3
woiden Daaraan schoit het soms m de WGBQ Als de organisa- De m acht te nemen foirnahteiten zijn volgens hd 4 opgenomen ties van aitsen en patienten daann slagen, dan zou dat pas echt in het Wetboek van Btugeilijke Rechtsvoidermg Deze foimah-bwgerhjk recht zijn leiten zijn met narne te vmden m de 4e afdehng van titel -5 van
Boek II van het Wetboek van Burgeihjke Rechtsvoidermg Daainaast zijn de algemene legels betieffende veizoekschnften genoemd m de ait 429a RVen volgende, voor zovei daaitoe M A Bouma en h A M Dricssen aanleiding is, van toepassmg
Het VerZOek tOt Onderhandse 3- De beginfase van de executoriale executoriale verkoop in de verkoop
De executie moet dooi de hypotheekhouder middels een deui-waaideisexploit aan een aantal direct belanghebbenden worden aange/egd (aitikel 544 lid l RV) Als belanghebbenden worden aangemerkt
In tegcnstellmg tot het oudc BW is m het huldige BW een lege- de hypotheekgever de schuldem·« cn hen van wiei lecht of beslag 1mg opgenomen betreffende de ondeihandse exccutoiiale vei- uu de itgistus bhjkt en wiei recht dooi de executoiiale veikoop zal te-koop Vooi een ondeihandse executoiiale veite-koop is veieist dat mctgim or veivallen
goedkeunng is verleend dooi de piesidcnt van de
anondisse-mentsiechtbank, die m deze een discittionaiie bevoegdheid Behalve het bedraS alsmede de gemaakte kosten waaivoor de hy-heeft Uit art 3 268 hd 2 BW bhjkt dat daaitoe een veizoek potheekhoudei tot executie wil oveigaan, moet m deze aanzeg-moet woiden mgediend Dit verzoek wordt, mdien e, belang- SmS de notarls worden ^ngewezen ten oveistaan van wie de L ι ι 4 ,1 4 ι j ι veikoop zal plaatsvinden (aitikel 544 hd 2 RV) Ingevolge ait hebbenden zijn die wensen te woiden gehooid, tei teicchtzit- F ' ' 0 6
I I ι | i 515 )o ait 547 hd l RVstelt de notans binnen veertien dagen τ^ ι ι ι ι r i r ι na de aanzegging van de executie aan de hypotheekgever, dag, Daarbn kunnen zieh tei zitting spannende tafeielen afspelen && , , ι
7 , ι ι ί ι Λ Ι Ι i um en plaats vast van de veikoop In de wet wordt geen teimiin Lo weid vooi de tungeiend piesident te Arnnem bij een veizoek r l ° '
, i j j j i L i i i i voorgeschieven waaibinnen d e veikoop uitemdehik dient plaats dat was mgediend doot de hypotheeknoudei, tei teiechtzittmg ö r ; r geboden dooi een dooi de hypotheekgever vooigestelde kopei e vln
j j r· ι/ ι i i i D e veikoop k a n meevolge ait 516hdl RV m e t eerder plaatsvm-onder vooiwaarde van financiciing Vervolgens werd de zaak r 6 ° jjiaawviii
ι j ι ι ^ ι , i den dan na verloop van deitis dagen nadat de verkoop, door aangehouden tenemde de financiei mg van het gunstigei bod na- \ , , F>
j ι L I 4 i o j i aanplakking en aankondigmg m een plaatseliik veispreid dag-mens de hypotheekgevei lond te knigen B n de vooitgezette be- «<»"F'a 5 & & r ) °t " uas i i i j,, , ι .ι ι 4 | | b ad, bekend is gemaakt In de bekendmakingen wordt veimeld handehng was dit gunstigei bod mmiddels onvooiwaaidehjk ' ι ι , /
geworden De dooi de hypotheekhotidei voorgestelde koper dat het een execllt°'la e velko°P betleh (*t 516 hd 2 RV) Bo-bood tei /ittmg echt« nog hoge, dan het gunstigei bod De hy- vendlen dlen,Ü m de bekend™k'nf n te worden opgenomen dat potheekhoudei wijzigdc daaiop ζ,,η verzoek m die z,n dat de tot veeltle" ^ V°°r de velll"gd«um onde.hands op de te nieuwe kooppiijs oveieenkomstig dit hogeie bod m de aan het «ecuteien zaken kan woiden geboden b,j een aan de notans ge-ver/oekschnft gehechtc oveieenkomst weid opgenomen De hy- ncht geschllh (alt 547 lld 2 RV> De notalls geeft va" de bln-potheekgever bcpleitte ve,volgens, nadat de dooi hem vooige- nengekomen biedmgen onyeiwijld afechnft aan de executant en stelcle kopei te kennen had gegeven zijn (onvoo,waa,del.,ke) de geexecutceide (alt 547 hd 3 RV)
bod nogmaals te willen veihogen, afwij/mg van het veizoek van- Van bf anS * de V"af °' V,°ldaan moet zl'n aan alle bovenge-L r ι ι ι ι i , noemde veieisten die betrekkmg hebben op de voorbeieidmeen wege het reit dat op de veilmg ecn hogeie prijs te bereiken zou ° F 5 τι ι j i r i j c ι vooi een openbaie veikoop vooidat een vetzoekschnft tot ondei-zijn Het veizoek weid echtei wegens twijrel van de lungeiend , Γ ,
4 , handse veikoop kan worden mgediend Een bevesngend ant-president daaiover, toegcwezen ' & & c j j j ji ι ι ι 4 j j woord zou betekenen dat de executie moet ziin aangezegd, ten dag nadat de emdbeschikking was gegeven, weid dooi de ' ° & hypotheekgevei een koit gedmg aangespannen tenemde de
hy-potheekhoudei tc veibieden uitvoenng te geven aan genoemde
beschikking De dooi de hypotheekgevei vooigestelde kopei l /ie ook M J W van Ingen cn A W Jongblocd, De ondirhandte liypothccairc IMCU-had namehlk nadat de beschikking was gegeven nog een hogei te '" fk P'aktijk Itn Um WPNR 6125 (1994) blz 135 tot en met 139 cn m WPNR , l , r-, ι j r ) 4 6126(1994) blz 155 tot en met 159, ilsmede P G M ten Blocke, De oiitiiihandu bod gedaan De/e voidenng weid afgewc/en onelei meel omoat . ^ jji.u\.<.u uj, IIMHLU<_ u ^ *.
aangeplakt, gepubhceerd in een plaatsehjk verspreid dagblad en zakcn zieh geheel of grotendeels bevindcn of waar de executie dar er een veilmglokaal moet zijn gehuuid Dit zou bovendien zal plaatsvmden (art 429fbd 8 RV)
impliceren dat een verzoekschnft niet eerder kan worden mge- Art 429ältd 3 RVbepaalt dat een verzoeicschnft waaivan een diend dan veertien dagen voor de openbare veilmg, omdat tot president van een rechteilijk College kennis neemt, dooi een pro-op dat moment onderhandse biedmgen bij de notans kunnen cuieur moet worden ingediend Aangezien een specifieke bepa-binnenkomen De geschetste procedure is tijdens de behande- 1mg hieromtrent ontbreekt m de regelmg van de ondeihandse ling van de wet m de Tweede Kamer als te zwaar betiteld Als re- verkoop, en m au 3 268 hd 2 BW de term verzoek wordt ge-actie daarop heeft de betrokken minister gesteld dat het huren noemd, moet worden aangenomen dat het veizoekschrift tot on-van een veilmglokaal onnodig is en dat de wet niet als vereiste derhandse veikoop eveneens bij piocureur moet woiden stelt dat met een onderhandse verkoop wordt gewacht tot veer- ingediend Dit telatief zware vereiste vloeit voort uit het systeem tien dagen voor de veilmg, ook al kunnen tot dat tijdsnp biedm- van de wet Inmiddels wordt algcmeen aangenomen dat indie-gen binnenkomen In de hteiatuur is eveneens aangegeven dat nmg bij procuieur verphcht is
de procedurevoorschnften zwaar zijn -1 Een belangnjke reden Het tweede hd van art 548 RV bepaalt dat bij het verzoek een voor de strenge voorschnften is dat ingevolge art 3 273 hd l volledige koopakte moet worden overgelegd 7
BW bij een executonale verkoop van rechtswege zuivermg plaats- Het gebruik van het woord akte gecft aan dat de overeenkomst vindt Dit betekent dat bij een executonale verkoop ook rechten dient te zijn ondertekend Indien zulks niet het geval is, leidt dit van ovenge hypotheekhouders, beperkt gerechtigden en beslag- tot niet-ontvankehjkheid van veizoeker Voorts wil volledig zeg-leggers m het gedmg 7ijn Tenemde hun belangen mede lecht te gen dat de koopakte perfect moet zijn, op de goedkeunng van doen, dat wil zeggen, een /o hoog mogehjke opbrengst te berei- de (fungeiend) president na 9 Uit de Parlementaue Geschiede-ken, is er onzes inziens in leder geval icden voor aan/eggmg, aan- ms bhjkt immeis dat een verzoek tot onderhandse verkoop al-plakkmg en aankondigmg van de executie leen ontvankehjk is als ei mderdaad een gegadigde is gevonden
die zijnerzijds bercid is het goed onderhands te kopen 10 Van 4. De Onderhandse VerkOOp die bereidheid bhjkt door ondeitekenmg van de koopakte dooi
de aspirant-koper en de executant-verzoeker
4 l Het indienen van het verzoekschnft Indien het verzoekschnft met door de executant is ingediend, dan hoeft de koopakte niet door of namens de executant onder-De hypotheekgever of de hypotheekhouder kan een verzoek- tekend te zijn (au 548 hd 2 RV)
schnft tot ondeihandse verkoop indienen wanneer zieh een bie- Bij het verzoekschnft moeten vooits afschnften worden overge-der heeft gemeld die het registergoed wil kopen Deze legd vatl de biedmgen die bij de notans zijn bmnengekomen aspirant-koper kan daartoe een onderhands bod op het goed bij dan wel een vtrklanng van de notans dat hij ?ulke biedmgen de notans hebben tutgebracht De hypotheekgever of-houder niet heeft ontvangen Op grond van het derde hd van voor kan echter ook uit eigener bewegmg een gegadigde hebben ge- noemd artikel dient bij het veizoekschrift tevens een hjst van de vonden m artikel 544 RV bedoelde belanghebbenden te worden overge-Tot een week voor de voor de openbaie verkoop bepaalde dag legd Vooits is het m verband met de beoordelmg dooi de piesi-kan bij de president van de anondissernentsiechtbank een ver- dent van het gedane bod, aan te laden (hoewel de wet dit niet zoek tot onderhandse verkoop woiden ingediend (art 548 hd l veieist) een recent (dat wil zeggen niet ouder dan 3 maanden) RV) Door het tijdig indienen van het verzoekschnft vervalt de taxatierapport ovei te leggen
voor de veilmg bepaalde dag (art 548 hd 4 RV) Aangezien een hypotheekhouder doorgaans zelf zal ondeizoeken Indien een verzoekschnft na het verstnjken van voornoemde ter- of de koper financieel m Staat is de kooppnjs te voldoen, is het mijn wordt ingediend, dan wordt de verzoeker met-ontvankehjk met noodzakehjk dat er bij een veizoekschnft dat door de execu-verklaard m /ijn verzoek ' tant wordt ingediend, een bankgaiantie woidt overgelegd Dat De president is bevoegd m Wiens rechtsgebied de te executeren is anders mdien het verzoekschnft is ingediend door de
hypo-theekgever Dan kan de vraag of de aspirant-koper voldoende ic-ele bedoehngen heeft, waarvan ondei meei kan blijken dooi voornoemde gaianne, voor de beshssmg op het verzoekschnft 3 M M Asbreuk Van Os Onäerhandsc executonale verkoop van een virhypothekterd van belang zijn
goed WPNR 6048 (1992), bl/ 343 c v PA Stein Ondeihandse verkoop van hypothc Nadat het verzoekschnft is ingediend en is gebleken dat het aan ca,r bezwaarde goedinn, m de feestbundel ter gclegenhud van 85 jaai Nedeilandsc bovenstaande vereisten voldoet, stelt de gnffiei de belanghebben-Vercniging van Hypotheckbankcn, Deventer 1991
4 In Burgerlijke RechtsvordermgIII aantckening 2 op aiukcl 548 RV, bU 1038 (FMJ den genoemd in art 544 RV onverwijld op de hoogte van het m-Janscn) wordt (anders dan m de Parltmcntairc Geschieden«) betoogd dat ook tndercn dlenen van het veizoekschrift en deelt hen mede dat u) op het dan de hypotheekgever dan wel hypotheekhouder een ver/oek tot onderhandse veikoop verzoekschnft kunnen worden gehoord Indien zij dit binnen een kunnen indienen Duibij wordt met nime gcwe?en op de met gepnvilcgieerde beslag bepaalde termijn aan de piesident kenbaar maken Maakt een 'cgger van de door de giiffiei verwittigde belanghebbenden binnen de 5 Beschikkmg van de (fgd) president van de rcchtbank te s Gravcnhage van 19 mci daarvoor gestelde termijn bezwaar legen de voorgenomen onder-1993 lekestnummer 9 3 5471 (met gepubhceerd) , „ . . . ., , j Λ j u ι ι ΛΠ handse verkoop of wenst een van hen dooi de president teL J I c i j j j 6 7o bliikt uit telefonische navraag onder de anondissemcntsrecntbankcn tc Alkmaar, ι ι ι
Amsterdam s Gravenhage Groningen en Roermond woiden gehoord, dan woidt een darum bepaald voor een te-7 Voor een geval wa-inn /elfs twee koopaktes werden overgelegd met diaun twee ver rechtzittmg waaiop het ver/oek zal worden behandeld Voor schillende koopsommen, wordt vcrwe/en naar de besehikkmg van de piesident v-m de deze terechtzitting loept de gnffier alle belanghebbenden op lechtbank te Alkmair van 30 maart 1993 rektstnummer 023/1993 (met gcpubliceeid) Hiervoor gelden geen beperkmgen Op basis van art 429fhd l Het ver/oek tot onde, handse verkoop ,s daarb,, afgtwiTcn Rv kufl behalye de m ^ t 544 Ry mj j j 8 Beschikkmg vin de (fgd president van de rechtbank tc Amsteidam van 9 deccmbcr , , , , , , , ^
1993 rekestnummer 93 3368 H ((nog) met gepublieeerd) belanghebbenden worden opgeroepen Daaitoe behoort ons m-9 C J van /eben e a Pari Gesch van ha Nieuwc Burgerltjk Wetboek Roek 3 Vermo zlens met name de aspirant-kopei Zijn er geen belanghebben-gcnsrechten m hetalgemecn Deventei 1981, bl/ 824 den die be/waren kenbaar hebben gemaakt of die wensen te
10 WHM Reehuisea Pari Gesch Wijzigtng Rv e a w (Invotnng 5 5 &. 6), Deven woiden gehoord en IS er ook ovengens niet van redenen geble-ter 1992, bl/ 252 , , , , ken om een geble-terechtzitting re bepalen, dan kan een mondelmge 11 Aldus ook de (fed) President van de rechtbmk te Amstcidam m/ijn bcschikkmg , , , , , . , . ,, , o ; ' ,-,c^n/ LI J^ r j behandeling van het veizoek achterwcee worden eelaren en kan van 5 juli 1993, rekestnummer 93 1756 H (met gepubhceerd) In sommige arrondisse 6 " ^.gc wuiucn fe
menten wordt ook altyd de exeeutie notans opgeroepen de /aak dlrect bl) besehikkmg worden afgedaan
aange-zien de oude veihngdatum dooi liet indienen van her verzoek is hypotheekgevei of die belanghebbende wordt voorgelegd aan de vervallen De opcnbaie verkoop zal thans op koiteie teimijn, na- president
melijk veemen dagen vooi de veilmg, middels aanplakking en
advertentie opnieuw bekend moeten woiden gemaakt De ver- Door te eiien dat het hogeie bod aan de president moet worden /oeker kan dooi de piesident woiden verooideeld de kosten van vooigelegd dooi een belanghebbende die batig is gerangschikt deze bekendmakmg te diagen Dit laat de veiplichtmg om de in de rangiegeling, wordt de knng van potentiele biedeis aan-dooi het verzoek ontstane schade te veigoeden, onveilet Schade zienhjk bepeikt Veihng-achtige situaties zullen zieh tei zitting kan zieh bijvooi beeld voordoen Indien het veizoek slechts is m- dus niet snel en alleen in beperkte mate voordoen
gediend om vertragmg van de verkoop te beieiken en de pnjzen Gebleken is dat tijdens de behandelmg van het verzoek aange-van legistergoedeien - dooi veislappmg aange-van de maikt - mrmd- kondigde hogeie biedmgen aange-van met-belanghebbenden in voren-dels (steik) zijn gedaald bedoelde zin, niet altijd dooi (batig gcrangschikte) belanghebbenden woiden overgenomen De consequentie daarvan is dat de onder-4 2 De behandelmg tei terechtzitting handse veikoop plaatsvindt voor een koopprijs die lagei hgt dan het niet overgenomen hogere bod, tenzij de president het vei-Ingevolge art 429f hd 4 RV behoeft de veizoekei zieh tei te- zoek afwijst en een openbaie verkoop gelast, omdat ter zitting rechtzittmg niet dooi een procureur te latcn veitegenwoordi- aannemehjk is gewoiden dat de zaak bij een openbare verkoop gen Aangezien het veizoekschnft moet worden mgediend beduidend meer zal opbrengen Tot afwijzmg van het verzoek door een procuicur zal deze meestal wel veischijnen mdien het zal doorgaans pas woiden besloten, Indien het hoogst waai-tot een zitting komt schijnhjk is dat de opbiengst op de veilmg hoger zal zijn dan de Tot aan de sluitmg van de teiechtzitting kunnen belanghebben- opbrengst bij ondeihandse veikoop ' Het taxatieiapport is hier-den een hogei bod op het goed uitbi engen dan het bod dat tei bij een belangt ijke leidraad
goedkeunng voorhgt
Met name huuiders van de hypotheekgever, omwonenden en Crediteuien die een gegadigde met een hogei bod hebben ge-speculanten veikeien in de verondeistellmg dat zij tei zitting vonden, kunnen belang hebben bij een hogeie opbrengst van de een hoger bod op het desbetreffende registeigoecl kunnen mt- onderhandse verkoop, ondanks het feit dat zij m de rangrege-biengen De kling van belanghebbenden die een hogei bod mo- ling niet batig worden gerangschikt Bij toekomstige uitwinnmg gen uitbiengen dat veivolgens dooi de president kan woiden van het veimogen van de debiteur, zullen hun voidenngen na-goedgekeuid, is echter beperkt Gebleken is dat hieiover m de melijk eeidei worden voldaan naaimate de opbrengst van de on-praktijk misveistanden bestaan derhandse veikoop hogei hgt Zij zijn dan wehswaai niet Ook de positie van de curatoi van de failhet verklaarde hypo- batig geiangschikt maai de totale schuld van de debiteur neemt theekgever blijkt m deze niet geheel duidelijk te zijn doot een hogere opbiengst meer af Du belang wordt door de
huldige legelmg niet beschermd Het is (onzes mziens) verdedig-De vooi de teiechtzitting opgeioepen belanghebbenden m de baar dat in afwijkmg van de in de Pailementaire Geschieden!? zm van art 544 hd l en 4297" hd l RV kunnen tei zitting hun veimelde visie, ook de/e belanghebbenden een hogei bod aan de eventuele bezwaren tegen de onderhandse verkoop toehchten piesident mögen voorleggen, die veivolgens moet kunnen bepa-Deze gioep belanghebbenden is niet gelijk aan de gioep belang- len dat de onderhandse verkoop oveieenkomstig dit bod zal hebbenden die een hogei, doot de piesident eventueel te hono- plaatsvmden
leren, bod kunnen uitbiengen Slechts een klein gedeelte van
eeistgenoemde groep kan zo'n hogei bod op het legisteigoed Teizijde wordt hiei vermeld dat voor de invoermg van het NEW uitbiengen Volgens art 3 268 hd 2 BW kan alleen de hypo- gedtuende het failhssement van een hypotheekgever vaak een re-theekgevei, een hypothcekhoudei, beslaglegger of beperkt ge- geling werd getioffen door de hypotheekhoudei die het lecht rechtigde die bij een hogeie opbiengst van het goed belang van paiate executie had bedungen en de ctuator Het veihypo-heeft, een gunstiger aanbod aan de president voorleggen Uit de thekeeide goed weid dan met toestemmmg van de lechter-com-tekst van de wet kan met woiden afgeleid m welke gevallen dit missans dooi de curatoi ondeihands verkocht, waaina de belang bij een hogeie opbiengst aanwezig wordt geacht De hy- opbrengst geheel of gedeeltehjk werd afgedragen aan de hypo-potheekgever heeft bij leder hoger bod belang aangezien hl) een theekhoudei De curator ontvmg vooi zijn bemoeiemssen ver-zelfstandig belang heeft bij een hogere opbiengst van het goed volgens een bijdiage vooi de iaillissementsboedel
Hi), en m geval van zijn failhssement de ctuatoi, kan dan ook Naat huldig recht heeft ledeie hypotheekhoudei het recht van worden beschouwd als de belanghebbende bij uitstek bij een ho- paiate executie, waaibij m puncipe zowel openbaar als onder-geie opbiengst De hypotheekhouder/veizoekei zal ter zitting hands kan worden veikochi, waaidooi het verhypothekeerde mmdei snel tot het voorleggen van een gunstiger bod oveigaan goed onafhankehjk van de medewerkmg van de cuiatoi kan aangezien deze zieh al, op de goedkeunng van de president na, woiden geexecuteerd De cuiatoi kan deihalve geen aanspiaak in de oveigelegde koopakte jegens de aspirant-koper heeft ver- maken op een bijdiage vooi de faillissementsboedel 17 Wel kan bonden de curator tijdens de behandelmg van het verzoek ter teiechtzit-Uit de Parlementaire Geschiedems blijkt dat leder van de oven- ting namens de geexecuteeide een hoger bod oveinemen en aan ge belanghebbenden (dat wil zeggen oveiige hypotheekhouders, de president voolleggen De cuiator die namens de hypotheek-beslagleggeis en bepeikt gerechtigden) geen belang heeft bij een
hogei bod mdien hij ondanks de hogeie opbiengst toch niet ba-tig zal woiden geiangschikt m de rangiegeling '^ Anders gezegd betekent dit dat slechts een deel van de oveiige genoemde
be-langhebbenden een hogei bod kan uitbiengen, namehjk zij die 12 Beschikkmg van dt (fgd) piesidtnt \an de icchtbmk te 's Guienhage van 17 juni 1992, ickcstnummci 92 5424 (met gepubhcecrd)
dankzij het door hen gedane hogeie bod m de langiegehng een 13 c j v<m Z(_ben e .,, ^ w , bU 825
gedeelte van de opbiengst uitgekeeid zullen kujgen 14 Besxhikkmg v in de (fgd) piesident van de lechtbank te Amsterdam van 5 Juli Hogere biedmgen van bijvoorbeeld omwonenden en andere ge- 1993 ickestnummei 93 1756 H (met gcpubliceeid)
gadigden die niet aan dit veieiste voldoen, laat de piesident bin- 15 Beschikkmg van de (fgd) pieudent van de lechtbink te Rocimond van 16 stptem-ten beschouwmg 14 Du wordt echtei andeis mdien een hoger bcr 1992 NlKoit 1992 m 76
, , . i , , 16 Beschikkmg van dt (red) pieMuent van de lechtbink te Amsterdam, 28 oktobei bod van een gegaaiede tei teiecntzittme woiat oveieenomen ,,,„,, T n·,·,,-,-,,!, ,ι ι\, , ° b 1993, ickestnummei 93 3127 H (met gepubliceeid)
gever handelt heeft namehjk (evenals de hypotheekgevei zelf) KRONIEK AI GEMEEN een zelfstandig belang bij een hogere opbrengst
Ovengens kan vooi de beoordelmg van de kiedietwaaldigheid J van degene die een hoger bod ter zittmg doet, een bankgaranne
of andere stukken waaruit de kiedietwaardigheid bhjkt, van be- Smds de vorige Kroniek Algemeen zijn ei lang zijn Het bod woidt buiten beschouwing gelaten Indien her veischillende ontwikkelmgen onder deze kennelijk niet recel is vlag te melden In de eeiste plaats is dar
de voortgaande aandacht voor de ontwik-5. SlotOpmerkingen kelmg van Euiopeespnvaatiecht In dir
kader wil ik noemen twee lecente groen-In de praktijk hjkt de verzoekschnftpiocedure naar behoien te boeken van de Fuiopese Commissie, functioneren ovei garanties en ovei toegang tot her. De beperkte kling van belanghebbenden maakt, in tegenstelhng recht (nr 2), hct ondeizoek naai de tot waar velen bevreesd voor zijn, dat /ich in beginsel geen of (on)wensehjkheid van een Europees Bur-weinig veilmg-achtige situaties /ullen voordoen gerlijk Wetboek (nr 3) en de totstand-Het vereiste dat belanghebbenden batig moeten zijn gerang brengmg van mondule (ni 4) en schikt om een hoger bod aan de president te mögen voorleggen, Europese (m 5) bcgmselen van contrac-is aanvechtbaar tcnrecht In de tweede plaats vecontrac-ischenen De waarboigen waarmce de procedure is omgeven, zijn ruim- m de afgelopen peiiode dne feestbundels, schoots voldoende /odat het nsico dat er oneigenlijk gebruik die vooi Brunner (nr 6) en vooi Van Boe-van de procedure wordt gemaakt, denkbeeidig lijkt schoten (nr 7) en een tei gelegenheid Boe-van
vijftig jaar Codue cwile (nr 8) Vooits vei-diencn twce oraties vermclding die van Van Dam (nr 9) en van Donesteijn (nr 10) Ten slotte signaleer ik een thema-nummer lechtsveigehjkmg van Ars Aequi (nr 11) en een Antilhaanse arres-tenbundel (m 12)
2. Europese groenboeken In novcmbei l 993 pubhceerde de Euro-pese Commissie twee groenboeken Gioenboeken beogen discussie over een bepaald onderwerp uit te lokken Dat is goed gelukt met het Gioenboek betreffen-de garantie op consumptiegoebetreffen-deten en ser-vice na verkoop (c OM (93) 509) Diveisc symposia zijn reeds aan dit groenboek ge-wijd — zie het verslag van een Utrechts Symposium door M W M Loos m NJß 1994, blz 690-692, de symposiumbijdia-ge Garanties en after-sales Services m > ela-tie tot de Consumentenkoop en het Groenboek van M van Delft-Baas is ge-plaatst m TVC 1994/3 Wat houdt 'garan-tie op consumpnegoedeien' m? Bij bestudenng van het groenboek bhjkt dit wat andeis te zijn dan wat men daai naai Nederlands spraakgebruik onder veistaal Enerzijds is het onderweip aanmeikehjk ruimei dan alleen de fabneksgaranties het gioenboek gaat ook over war de Fian-scn de 'gaiantie legale' noemen en wij vroeger de wettelijke vujwanng (wegens verboigen gebreken), dus kortom de wet-tehjke confoimiteitseis Andeizijds is het onderweip enger afgcbakend dan men zou veiwachten, want alleen de gaianties op zaken en met die bij dienstveilening woiden behandeld
