ermeerderhei achter regerin

(1)

T I T

Dinsdag 2 januari deelde minister-president De Quay in een aan het Kamerdebat voor- afgaand kalm, waardig en be- heerst woord in de vorm van een aanvullende regeringsverklaring o.a. mede, dat de regering zich had bereid verklaard, het beginsel van zelfbeschikking of, zoals het ook wel geformuleerd wordt, een vlije keuze voor de bevolking van Nieuw Guinea niet te stellen als een p r e a l a b e l e conditie, welke als voorwaarde voor onderhandelingen door Indonesië zou moeten

wo1·~-;en aanvaard.

Hij voegde daar aan toe : "Aan onze overtuiging, dat wij het belang van de bevolking bij de besprekingen in de eerste plaats voor ogen zullen moeten houden, doet deze beslissing niets af. Naar redelijkheid mag worden verwacht, dat ook Indonesië bereid is, zich aan de onderhandelingstafel te zetten zonder dat zijnerzijds daarvoor aan Nederland precondities worden gesteld".

Inderdaad mocht dit in redelijkheid worden verwacht.

Maar zo het de heer Soekarno en zijE naaste medewerkers aan iets schort, dan is het aan ook maar de geringste dosis redel~ik

heid.

* :(:

Toen de regering de volgende dag aan het woord kwam om de in de Kamer gehouden beschouwingen te beantwoorden, was inmiddels reeds bekend geworden, dat Indonesië - dat is helaas : die kleine groep van po- tentaten in dit goede land, waar- voor wij diep in ons hart nog altijd zoveel hartelijke gevoelens koesteren - ook dit aanbod op de meest botte wijze had afgewe- zen.

En die afwijzing ging diezelfde en volgende dagen weer gepaard met felle oorlogsdreigingen, mo- bilisatie-afkondigen en hysterische ophitsingen van misleide volks- massa's.

Dat was dus de Indonesische

"uitg·estoken hand", waarover, zoals n:iinister Luns terecht opmerk- te, buitenparlementaire groepen nu reeds maandenlang "zo lyrisch kunnen praten".

Het is geen uitgestoken hand, maar een gebalde vuist, die het mes omklemt!

Dit debat, zo moest minister Luns wel vaststellen, speelt zich af tegen de achterl"'l'ond van militaire dreiging van de kant van In- donr·sië.

H\i bracht in herinnering, dat ook tijdens de debatten in New

en

-GUl E A

York met geweld werd gedreigd en het heeft zich in de daarop volgende weken helaas in toene- mende mate voortgezet.

Wij zijn een vredelievend volk, * maar voor de rol van lamme goedzak wensen wij toch niet te poseren. Daarom was het voor ons een verademing, dat minister Luns het nu maar eens onbewim- peld heeft gezegd :

"De regering mag niet nalaten, in alle duidelijkheid te stellen, dat een dergelijke chantage - want dat is het - de totstandkoming van onderhandelingen uitermate bemoeilijkt. Ik wil tevens vaststellen, dat de Nederlandse Regering hiertegenover een beleid heeft gevoerd van de grootst mogelijke gematigdheid.

Het dreigen met oorlog een uitermate ernstige zaak, omdat onderhandelingen waarbij een der partners op elk gewenst moment bereid is het mes op tafel te leggen, tot onvruchtbaarheid zijn gedoemd, tenzij de andere partner voor het geweld wijkt, hetgeen geen onderhandelen, doch capitu-

Ir. B. C. v. Balen Walter

(~ie pag. 5)

E -CO FLICT IN

J(amermeerderheid schonk regertng

opnleuw haar vertrouwen

leren is. Daartoe nu is de Neder- landse regering n i e t bereid.

Daarom herhaal ik, hoezeer een voortduring van het Indonesische provocerende optreden ongunstig werkt op de mogelijkheid van constructieve onderhandelingen. Men dient de verantwoordelijkheden daar te leggen, waar zij thuis horen".

Dat was geen s;orkende taal, zoals de Soekarno's, Soe- bandrio's en andere leden van de Indonesische op hol geslagen top- groep die uitslaan. Het was de nuchtere reactie van de gemiddel- de Nedel'lander, die niet gauw uit zijn slof schiet, die zich ter wille van de lieve vrede wel het een en ander laat welgevallen, maar die, als hij werkelijk tegen de haren wordt ingestreken, zo hard als een bikkel kan worden.

Eenzelfde nuchter woord liet onze woordvoerdster, mevrouw Stoffels-Van Haaften in de Kamer in haar door minister Luns terecht

als een "boeiend betoog" geken- schetste rede horen, óók toen zij een eventuele Indonesische gewa- pende aanval onder het oog zag.

Bij een mogelijk gewapend conflict, zo betoogde zij, weten wij niet hoeveel verliezers er zullen zijn. Nederland zal, ver van huis, zonder steun van bondgenoten, voor een uitermate zware taak staan.

Maar zij waarschuwde anderzijds Indonesië; dat het ongetwijfeld zou bemerken, dat "de tocht naar Nieuw Guinea lang en zwaar is en dat de verovering van Nieuw Gui- nea niet eenvoudig zou zijn zonder nog meer materiële steun van elders, met alle politieke gevolgen voor Indonesië's interne ontwikkeling van dien".

"Doch van elk gewapend conflict, met welke afloop dan ook, zal het volk van Nieuw Guinea de dupe worden. De in gang zijnde ontwikkeling zal dan namelijk worden gestuit". (Vervolg op pagina 4)

NIEUV/-GUINEA OF JE LEVEN

(•

DE "UITGESTOI(EN HAND" ....

(2)

VR.IJHEID EN DEMOCRATIE 11 JANUARI 1962 - PAGINA 2

ermeerderhei achter regerin

in

DE regering mag alleszins tevreden zijn over het tweedaagse Nieuw- Cuincadebat in de Tweede Kamer. Een ruime meerderheid heeft zich achter het beleid geplaatst. De oppositie beperkte zich tot de groeperingen der PvdA, CPN en PSP. Het debat is zelfs afgesloten zonder motie. Wel hebben de CPN en PSP nog een poging in die richting ondernomen, maar aangezien hun splinter- partijtjes slecbJs vier van de vijf nodige handtekeningen konden produceren, kon hun motie niet eens in behandeling wor- de genomen.

Algemeen was de roep om onderhandelingen met Indonesië. Dit was te be- schouwen als een onderstreping van de redevoering van minister-president prof.

De Quay aan het begin vàn het debat, waarin hij meedeelde, dat de regering streeft naar onderhandelingen met Indo- nesië "in breder verband". Daarbij zal het beginsel van de zelfbeschikking - of- tewel: vrije keus voor de Papoea's - niet worden gesteld als een prealabele conditie, die als voorwaarde voor onder- handé'lingen door Indonesië zou behoe- ven te worden aanvaard, zo vervolgde prof. De Quay. Aan onze overtuiging, dat wij het belang van de bevolking bij de besprekingen in de eerste plaats voor ogen moeien houden, doet deze beslissing niets af. Naar redelijkheid mag worden verwacht, dat ook Indonesië bereid is zich aan de onderhandelingstafel te zetten zonder dat harerzijds daarvoor aan Nederland preconditie~ worden gesteld. aldus prof. De Qu<Jy. Ik geloof. zo besloot hij zijn rede, dat ik zo ver ben gegaan als de regering thans mogelijk is zonder het resultaat van lopende diplo- m2tieke contacten in de waagschaal te stellen.

.._~t~·· _ _ _ _ _ _ _ _ Flitsen ·van het

! ..

Binnenhof

De overgrote meerderheid der Kamer heeft haar instem!'ning met de rede be- tuigd en had er ook begrip voor, dat - zoals de liberale woordvoerster mevrouw mr. Stoffels-Van Haaften opme1·kte - de regering in dit stadium van dinlomatiek overleg niet Blle ke1arten op tafel kon leggen.

De fractievoorzitter van de PvdA, mr.

Burger, verweet de regering. dat haar Nieuw-Cuincapolitiek ons land steeds n1eer in de gevarenzone 1nanoeuv1·eert.

Prof. De Quay wees deze beschuldiging van de hand met de opmerking, dat na Bl hetgeen dit kabinet in de loop der jaren en speciaal de laBtste weken heeft geda;:m voor de oplossing van het Nieuw- Cuinea-conflict, men moeilijk de regering op dit punt verwijten kan maken. Wij allen zijn wel overtuigd van de ernst der situatie, maar ik hoop toch. zo zei de minister-president, dat men er van overtuigd is. dat juist deze regering zeer ver is gegaan door ook de prealabele voorwaarde voor het overleg te laten vallen, teneinde tot het uiterste naar een vreed- zame oplossing te kunnen streven. Ne- derland jBagt geen materiële voordelen na: het heeft geen koloniale aspiraties.

maar wel voelen wij wezenlijke verantwoordelijkheid voor het volk van Nieuw- Cuinea. die wij niet overboord kunnen en willen gooien. Wij komen op, aldus prof. De Quay, voor de handhaving van een rechtsorde, hetgeen een traditie van ons volk is. Daarvoor zullen wij wellicht offers moeten brengen. Dat is iets.

waarin een kleine natie een voorbeeld- knn zijn.

*

Ü OK minister Luns legde de nadruk op de constructieve houding van de regering. Hij betreurde het echter, dat de totstandkoming van reelelijke onderhandelingen uitermate wordt bemoeilijkt door de Indonesische chantage. Want als zodanig beschouwde hij de dreiging met geweld. Hij wilde tevens vaststellen, dat Nederland hiertegenover een beleid heeft gesteld van de grootst denkbare gema- tigheid. ..Het dreigen met oorlog is een uitennaie ernstige zaak, omdat onderhandelingen, waarbij een der partners op elk gewenst 1noment bereid is het mes op tafel te leggen. tot onvruchtbaarheid zijn gedoemd. tenzij de andere partner voor het geweld wijkt, hetgeen geen onderhandelen; doch capitulatie is. Daartoe is rle Nederlandse regering niet bereid''.

l'i'i.i hebben dingen over hun kant laten ga;m, die normalerwijze in het verkeer tussen naties als ongehoord provocerend zouden zijn nangemerkt. Een_ voortduring van het Indonesische prÓvocerende opt.reden werkt ongunstig op de moge-

ie uw-

^{u in}

Kabinet wïl onderhandelen zonder voorafgaande voorwaarden - Mevrouw mr. Stoffels-Van Haaften: bereidheid om te onderhandelen moet tot uiterste gaan- Maar belangen Papoea's moeten richtsnoer blijven - Dit kabinet heeft meer voor oplossing van Nieuw-Guinea-problemen gedaan dan ziin voorgangers.

voercl dnn zijn voorgangers. Op hetzelfde punt haBkte mevrouw mr. Stoffels-Van Haal'ten in. Zij begreep niet, dat mr.

Burger in een kabinet met socialisten meer waarborgen zag voor een succesvol Nieuw-Guineabeleid. In de dagen van de kabinetten-Drees was de heer Burger immers ook niet tevreden over de Nieuw- Cuinea-politiek. Is het nu juist niet de verdienste van dit kabinet, dat het ten aanzien van deze kwestie nieuwe wegen is gaan bewandelen? Mr. Burger was toch bij de algemene politieke beschouwingen in oktober echt niet zo slecht te spreken over het plan tot internationalisatie. Dat dit plan het in de Verenigde Naties niet heeft gehaald kan geen reden zijn de aanpassing van het beleid aan de gewijzigde omstandigheden niet meer aan dit kabinet te willen toever- trouwen. Mevrouw Stoffels vertrouwde de verdere behandeling van het probleem Nieuw-Cuinea gaarne aan dit kabinet toe.

Zij achtte het zelfs van het grootste belang, dat dit kabinet het beleid vervolgt.

JVIen meet niet van paarden vcrwisselen bij het oversteken v<1n de stroom.

Mnrrlltli· Mr. STOFFELS.VAN 1/.!.IFTEN

V OORTS n:m •de liberale woordvoerster stelling tegen de socialistische opvatting, dat het geen bezwaar behoeft te zijn om te onderhandelen vanuit het standpunt van Indonesië, dat bet de soevereiniteit over Nieuw-Cuinea reeds be- zit. indien dit land niettemin bereid zou z'ijn in internationaal kader annnemeljk te maken redelijke vormen van zelfbeschikking te willen verwezenlijken. Als de heer Burger, aldus het VVD-Kamer- lid. probeert de soevereiniteit van Nieuw- Guinea te combineren met zelfbeschikking. dan doet hij afstand van het ex- terne zel.Ebeschikkingsrecht dus van het recht van vrije keuze voor de Papoea's en dus van datgene wBt belooïd is; wat beloofd is door de kabinetten-Drees en door dit kabinet. Welnu als iemand dat wil doen, moet hij het eerlijk zeggen en niet proberen deze vorm van zelfbcschik- . ... Per!routcen ... .

lijkbeid van constructieve onclerhBndelin- gen aldus mr. Luns.

Mr. Burger achtte dit kabinet onge- schikt- voor de verdere behandeling van de Nieuw-Cuinea-kwestie en drong aan op de vorming van een ander kabinet, waarin ook socialisten zitting zouden hebben. Prof. De Quay reageerde hierop met de opmerking, dat het vooribestaan van dit kabinet afhankelijk is van het parle1nent, 1naar \Vilde er overi o·ens nog eens de nadruk op leggen, dat dit kabinet hBrdcr heeft gewerkt aan de oplossing van het problee1n en een progressiever en meer gedifferentieerd beleid heeft ge-

' H

':Deze Burger

hPYPPit i.-e,tlPJ't>·en die zieh voor verldPzing·~·anPthollie1i intPressPert en yoot·al hun die zich InPt partijpropag·antla be·.dg·houtlen, de lezing· aan ya.n h<·t voor- treffplijh:e hoPk ,,The n1al{ing· of a President'~, pen nitPrtnate \\·èl-g'eschrt>ven, lwsiend en g<'Ïnforn1ffrd werl<, dat zich bezig houdt met de verldezi11gsstrijd J{enne-rl:r-Nixon en "dat zich lezen 1aat als Pen z.ef'r spa."ëlnc-nde rotnau·~.

Het leert ons onder andere van welke ogenschUnlijk uiterst onbelang-rijke h:lt-·inig-heden het afhang-t naar "·t~ll{e kant f'en g-root. de~l yan het PIPctoraat ten slotte on·rz,venl<t.

Niet aHPs \Yat yoor Atnerilntanse vt>rkiezin.~·sca.Inpagnt--"S .~·('lrlt. is t.01"'passP- Iijk op NerlPrlundse politiükt• strijd, maar wPI heel YPPI.

l~en ,·an d~~ ze(•r l:~esli~tt~ conelusies \YtU'trtop de schrijYPr li.On1t is, dat zon- rl<·r de n1inste twijfel dp televisiH-uitzendi.ngen van lwidp kundidat·en de door- slag hebhen g;pg·pyen en dP OYf'T\Yinning· aan Iiennetly hf"hhen lwzor_g·d." Nixon '"as geen tC'lPvisie-J1ersoonlij!dH•irl en KennPrly wi•l.

J)it n1og-Pn zij \\"Pl heel g;oecl oYei'\YPgen, diP n1t>t. ONZE aanstaande politi~

ke t..v.-can1pa_~·ne tP tnal;;:en hPbhen; er kan he.P-l veel, zo nit:'t alles van afhang·en '\'iTE voor het ldjk!mstje verschijnen. De ){napstp en helangriji<Ste nuu1 kan OI> dat venstertje:' een Jnislnkldng· van j<~ \Yelste 'l.Ïjn,

,Jongstled·;,n zondag hftb ik dat ze<·r duidelijk ervaren t{)Cll de burgenH~Ps;t,,r

ntn Amsh•nlam per t.v. Pf'n oproPp tot hPt NPderlandsf' volh: richtte orn bijdrag-en te storten voor het zilveren bruilafsgeschenk aan Koningin en Prins.

Dat \Yas pr(:'CÏP·s zoals het NIET l110{--"St zijn: saai, levenloos, g·Pnle."!'llJJlaatsig en uitgesprolien door een onht:'\Yog·en InasltPr. E2n uiterinate vervelend be- t{)og·, eerder irritereiHl dan geestdril't-vPI'IYdd;:end. Bovendien had de hoog·- PrlPiachtbarp ,-,prp)u•r niet PPns de moeit:, genom·en zijn blopdeloze speech uit het hoofd tP leren en zelfs de wijzp 'ntarop hij 'l.ijn tPkst voorlas, walS mPt aHe O\'Prredhgslnmst in strijd. GPdm'<,JHle 1wgentig pr{)eent van de tijd

"·as zijn blik op hf't, voor tlr> Idjkers onziehtbare papier vóór hem gPrieht.

Zo spn,ekt men r•en g·p.JJet'i volk nil't toP. liPt was in iPrler opzicht <'en nlislulih::ing·.

Ik hoop dat onze v~rkinzing-spropag·atulisten dezp uitzenlling· hebhen g;e- zien. Zij Iwnden daar nauwkeuri.g uit Ieren hoe hPt nu prPeies NIET moet en hoe gevaarlijk de tx. als propagamht-medinm is: als. hPt niet ?;OPtl he- SJH•r>ld \Yorllt li:PPrt het zieh re_g·p]rPcht tt-~g·en dr~ heoo~·de he-doeli:ng·Pn.

liun zij OY<'r-Îgens hartelijk suee~s i.oP_~·r-\\·,e-nst door

st

ⁱ

king voorzichtig om te zetten in ee11 andere vorm en zo te komen tot een soort van autonomie binnen een van tevoren opgelegd staatsverband. Noem het clan autonomie, maar zeg niet, dat men iets kan combineren met een soort van zelfbeschikkingsrecht. dat men vroeger heeft beloofd.

Mevrouw Stoffels herinnerde aan de rede van prof: Oud bij de algemene politieke beschouwingen, waarbij deze uit- voerig uiteengezet heeft hoe het zelibe- schikkingsrecht der bevolking van het begin af het middelpunt van het probleem is geweest. Het opeisen van de soevereiniteit door Inr1onesië is naar versc:"'illen- de tijdstippen gebeurd. Eerst stelde In- donesië de soevereiniteit na 1950 te hebben verkregen, later van het ogenblik van de soevereiniteitsoverdracht af en nog later van het ogenblik van het uit- roepen van de onafhankelijkheid on 17 augustus 1945. Het is misschien goed deze verscheidenheid ten aanzien van de tijdstippen der soevereiniteitsaansp1·aken in de herinnering terug te roepen.

De voorstellen. die de Nederlandse regering aan de algemene vergadering der Verenigde Naties heeft gedaan, hebben de wereld duidelijk kmcnen maken, dat bet werkelijk niet ging om Nederlandse belangen. dat er niet waren Nederland- se koloniale bedoelingen, maar dat het echt ging om de bevolking van Nieu\v- Guinea.

HET was voor het liberale Kamer- lid duidelijk, dat in de geelachten- gang van de Nederlandse regering in deze voorstellen onder de huidige vei'l1ou- clingen geen plaats ingeruimd kon worden aan Indonesië. De gedragi11 '.:en van dit lBnd ten aanzien van Nededand de constante agressiviteit en het on ~breken

van diplomatieke betrekkingen door de schuld vnn Indonesië, mnakten het voor de 1·egering bepaald niet mogelijk Indo- nesië in haar gedurfde en originele plannen te betrekken. Na internationalisatie immers zouden tussen Indonesië en Nieuw-Guinea vanzel.Csprekend nonnale betrekkingen kunnen bestaan en zou In- donesië de kans hebben gekregen de bevolking van Nîe1.nv-Cuinea ook het belang van een aansluiting bij dit l<md onder ogen te brengen.

Het is echter ook begrijpelijk, dat andere landen, die geen partij zijn in het geschil over Nieuw-Cuinea hierover andere denkbeelden h~.dden. En ch8rbij

Staalssecretaris BOT 'll'Wirlwr~r'n ... .

bleek, dat de wereld weliswaar begrip wilde opbrengen voor onze nadruk op het zelfbeschikkingsrecht voor de bevolking van Nieuw-Guinea, maar het uit de weg ruimen van het geschil tussen Ne- clerland en Indonesië veel belangrijker achtte. De Verenigde Naties zijn haars inziens zeer te kort geschoten in hun verantwoordelijkheid. Een analyse van de omstandigheden, die van invloed zijn geweest op de houding van de algemene vergadering heeft weinig zin, evenmin als het weinig zin had, dat de minister- president in zijn brief aan de Kamer het behalen van een gewone meerderheid voor de Brazzaville-resolutie aan een onderzoek heeft onderworpen. We schieten er in de praktijk niet veel mee op, dat wel een gewone meerderheid vnn stem- men zich achter deze resolutie heeft ge- schaard, ook al vindt men hierin dnn een "~nwijzing. dat een meerderheid begrip had voor het recht op zelfbeschik- (Vervolg op pagin:>. 3)

(3)

De heer Corver over het belangrijke jaar 1962

"Het lS een onware m.b.t. Nieuw-Guinea

bewering, steeds een

dat de Nederlandse regenng stap achteraan komt"

De heer J. C. Corver, lid van onze Tweede Kamerfractie, had het genoegen, als eerste van de V.V.D. zich in het nieuwe jaar in onze tien-minuten-uitzending tot de radioluisteraars te kunnen richten,

Uiteraard begon hij met de gebruikelijke goede wensen, niet allee~ voor de luis- tera ars persoonlijk, maar ook in politiek opzicht.

U vindt, aldus de heer Corver, misschien wat vreemd, dat ik U, die wellicht niet aan politiek doet, zoals dat heet, maar er toch wel belangstelling voor hebt.

een gunstig politiek jaar toewens.

Maar terecht liet hij daarop volgen: Als u daar even bij wilt stilstaan, is dat toch helemaal niet vreemd.

Wij g·aan een belangrijk jaar tegemoet, waarin verkiezingen zullen worden gehouden voor Provinciale Staten en gemeenteraden. Dat zijn op zichzelf belangrijke gebeurtenissen, waarop in 1963 dan nog zullen volgen de verkiezingen voor dtl Tweede Kamer.

U bent daarbij allen ten nauwste betrokken. Telkens raakt een politieke be- · slissing in een der vertegenwoordigende colleges uw eigen belang of dat van de groep waartoe u behoort. Door het uit- brengen van uw stem bij de aanstaande verkiezingen bepaalt u mee het bestuurs- beleid dat in de komende jaren zal worden gevoerd.

De verkiezingen in het jaar 1962 geven daarbij al een voorspelling van wat in 1963 te verwachten is. Daarom is het belangrijk dat u zich opstelt als belang- stellend waarnemer van alles wat er om U heen op maatschappelijk gebied gebeurt; dat u zich afvraagt of datgene wat zich op het. politieke terrein afspe'Olt Uw goedkeuring kan wegdragen of niet, en waarom niet èn - en dat is heel be.~ang

rijk - wanneer dat niet zo mocht zijn, of een andere groepering of een anders sa- mengestelde regering het menselijkenvij- ze gesproken dan wèl beter zou hebiJen kunnen doen.

U moet _ voorzien van een grote dosis politieke belangstelling door eigen waarneming en onderzoek tot een weloverwogen oordeel komen, en daarbij niet alleen afgaan op wat anderen u voorpra- ten, vaak uit propagandistische overwegingen.

Het Nieuw-Guinea-debat

Laten wij maar eens even blijven stilstaan bij een zeer recente en actuele ge- beurtenis: Het Nieuw-Guinea-debat in de

Tweede Kamer, dat deze dinsdag en woensdag heeft plaats gehad. U hebt zelf uit de vele nieuwsberichten kunnen con- stateren dat de tegenwoordige regering veel heeft ondernomen en zich veel moeite heeft gegeven om op dit punt tot een gezonde oplossing te komen. Zij is voor de Vergaderin~ van de Verenigde Naties verschenen met een voorstel dat qua on-

baatzuchtigheid enig is in de geschieden:s.

Guinea-beleid van deze regering maar weinig gedeugd. De heer Burger heeft in de Tweede Kamer daarom zelfs aangeboden om mee te helpen deze regering naar huis te sturen en met de hulp van de socialisten een nieuwe regering te vormen, die dan het Nieuw-Guinea-vraagstuk spoedig en beter zou moeten oplos- sen.

Wij allen, luisteraars, zijn voor een spoedige, goede en verantwoorde oplossing van het Nieuw-Guinea-vraagstuk onder de enige voorwaarde dat de belangen van de inheemse bevolking niet worden geschaad.· Maar ik vraag mij toch werkelijk af waarom er daarvoor nu een nieuwe regering mèt socialisten moet komen, en waarom die goede oplossing er dan niet veel eerder is gekomen, toen de socialisten zulk een grote invloed in de regering hadden in de kabinetten- Drees, kabinetten die, evenzeer als het huidige, onverkorte zelfbeschikking aan de Papoea-bevolking hebben beloofd.

maar die verder nauwelijks een hand hebben uitgestoken?

Ziet, dat is nu een punt waarover U in alle objectivteit eens goed moet na- denken en U een oordeel moet vormen.

Steeds een slag achteraan

.,Steeds'', zegt men van de zijde van de oppositie, .,komt de regering een slag achteraan". Zij loopt met haar beleid achter de feiten aan. Wanneer de regering zich tot zekere stappen bereid verklaart (tot ongeconditioneerde onderhandelingen b.v. zoals nu in de Kamer is uitge- sproken), dan is de kans daarop al weer voorbij en wil Indonesië niet meer.

Luisteraars, ik geloof dat het precies an- dersom is: Wanneer de Indonesische regering in de gaten heeft dat de Neder- landse regering in een stemming van

uiterst goede wil, tot bepaalde consessies bereid is, dan stelt de Indonesische regering haar eisen weer een streep verder.

Maar zo is er ten slotte nooit een ver- gelijk mogelijk, anders dan op voorwaarde van onvoorwaardelijke afstand van Nieuw-Guinea, waarbij geen enkel belang

ATTENTIE

van de bevolking meer veilig kan worden gesteld.

Wanneer de_ Nederlandse regering op dit systeem zou ingaan, een systeem dat in Oost-Europa thuishoort, dan zou men daarmee in de kaart spelen van diege- nen die trachten een aanslag te plegen op de bestaande rechtsorde, en zouden wij aan een steeds verder afglijden, in de wereld, in die richting ten slotte mede schuldig zijn

Genoeg over Nieuw-Guinea. Wij wach- ten nu even af hoe de verdere ontwikkeling zal zijn na de laatste berichten uit Djakarta, die een zekere wijziging in het beleid van de Indonesische regering zouden kunnen inhouden.

Financieel en

sociaal-economisch beleid

Er zijn nog vele punten ten aanzien waarvan het goed zal zijn, .wanneer U zich daarover na objectief onderzoek een grondig oordeel vormt.

Natuurlijk hebben ook wij liberalen nog belangrijke onvervulde wensen, b.v.

ten aanzien van de positie der gepensio- neerden en der invaliden. Maar wanneer

er mensen zijn die u b.v. willen doen geloven dat deze regering op financieel en sociaal-economisch terrein een zwak beleid heeft gevoerd, dan zijn ook daar nog wel enkele punten, die grondig onderzoek en een objectieve oordeelvorming van node hebben.

Wanneer u rustig nagaat wat werkelijk is gebeurd, dan zult u moeten erken- nen dat voor het eerst in lange tijd de prijzen - over het geheel genomen - bij- zonder stabiel zijn gebleven, dat voor velen de lonen zeer belangrijk zijn ver- hoogd, en daarmee hun aandeel in de reële welvaart is toegenomen. De belas- ting voor de gehuwde werkende vrouw is na jaren eindelijk verlaagd en per 1 juli a.s. zal ook de loon- en inkomstenbelas- ting worden verlaagd. Voor de huiseige- naren zal een tweede stap gezet worden op de weg naar gezondmaking van de huren.

Er zou zonder enige moeite nog veel meer te noemen zijn, maar mijn tijd is voorbij.

Wàt ik heb willen betogen is dit: Wan- neer U met werkelijke belangstelling volgt wat op het maatschappelijke terrein, het politieke terrein dus. om u heen gebeurt, omdat het ook u aai1gaat en uw belangen raakt, en u vormt zich daarover een weloverwogen oordeel, clan ben ik er zeker v.an dat u straks Uw vertrouwen zult schenken of weer zult schenken aan de V.V.D., die in· de bestaande politieke groepering sterk en met succes heeft meegesproken in het belang van niet één, maar van alle Jagen van het Nederlandse volk.

Wanneer dàt zo zal zijn, dan geloof ik dat ik u met recht zal hebben toegewenst:

Een voorspoedig politiek 1962!

ATTENTIE!

De regering heeft gezegd: Wij willen de souvereinHeit over Nieuw-Guinea niet be- houden, maar wij willen die overdragen, onder toezicht van de Verenigde Naties.

Onze enige voorwaarde is, dat het recht van de Papoea-bevolking om over zijn eigen toekomst te beslissen wordt geëer- biedigd. Wij zijn bovendien bereid jaar- lijks een groot bedrag te blijven betalen voor de verdere ontwikkeling van het land, ook als de souvereinHeit aan anderen zal zijn overgedragen. Voor dit beleid heeft de V.V.D. de regering haar krachtige steun toegezegd.

Luistert op vrijdag, 19 januari a.s., over de :z;ender Hilversum I (402 m.), van 19.30-19.40 uur, naar

Wanneer U nu luistert naar de radio- commentaren van b.v. enkele socialistische radio-sprekers, die zo vaak voor de V ARA-microfoon de gelegenheid hebben om politieke beschouwingen te houden, anders dan alleen in hun officiële politie'i{e zendtijd, dan heeft er van heel het Nieuw-

(vervolg van pag. 2)

king. Voor het plan, dat de Nederland- se regering op tafel heeft gelegd en voor de wijze, waarop minister Luns en de Nederlandse delegatie bij de VN - en met name de heer Schuurmann - zich hiervoor hebben ingespannen, had mevrouw Stoffels grote bewondering.

BETREURENSWAARDIG achtte zij het, dat toen het tijdens de behandeling van deze zaak voor de VN van zo groot belang was, dat Nederland achter de regering stond. door groeperingen en Personen in Nederland de activiteiten van de regering werden doorkruist en ondermijnd. De schade, die daarmee aan

~et plan van de regering is toegebracht,

lS moeilijk te meten, maar wel staat vast, dat door deze buitenparlementaire acties t\:'ijfel is ge1·ezen, of de publieke opi,.

n_1e wel achter het beleid van de rege- rmg stond, ondanks het feit. dat de volksvertegenwoordiging zich ili. overgrote meerderheid met dit beleid verenigd had.

,.DE STEM VAN DE V.V.D."

~ Spreker: Mr. H. van Riel, voorzitter van de Eerste Kamerfractie

i van de V.V.D.

~""~~~~ ... ~~""'

Minister Luns onderstreepte deze woor- den en voegde er aan toe, dat de schade van de buitenparlementaire acties in drie categorieën is te verdelen. In de eerste plaats hebben de contacten van de ver- schillende groepen met vooraanstaande Indonesiërs misverstanden gewekt omtrent de Nederlandse politiek. De indruk werd gewekt, dat dit beleid niet serieus behoefde te worden geno:nen of zich binnenkort ingrijpend zou wijzigen.

Soortgelijke twijfel werd gewekt in het VN-milieu en bij andere mogendheden en wel in zodanige mate. dat enige ma- len rechtzettingen nodig bleken. In de derde plaats werd de positie van de volksvertegenwoordJging door deze activiteiten aangetast.

Mevrouw Stoffels merkte verder op, dat de bereidheid van Nederland om te praten in het licht van de steeds verder gaande ontwikkeling van de internatio- nale verhoudingen tot het uiterste moet gaan. Maar om te praten zijn er twee partijen nodig. Gezien het ontbreken van elk contact zal er via derden een weg gezocht moeten worden om tot een gesprek te komen. In het eerste gesprek

moet worden afgetast of een basis voor overleg gevonden zou kunnen worden.

Bij een dergelijk overleg moeten niet van tevoren door de twee partijen stellingen worden betrokken. Er zullen dus van weerszijden geen precondities gesteld moeten worden. Zo kwam zij tot dezelf- de conclusie als de regering. Het enige dat ons aan de conferentietafel met In- donesië mag leiden is het belang van de bevolking van Nieuw-Guinea. Haar standpunt inzake de noodzaak om te onderhandelen is geen gevolg van de drei- gementen van Indonesië. Zij herinnerde in dit verband aan wat president Ken- nedy in zijn inaugurele rede zei, namelijk, dat men niet moet onderhandelen uit vrees, maar dat men ook niet moet vrezen om te onderhandelen.

BIJ een eventueel gewapend conflict weten we niet hoeveel verliezers er zullen zijn. Nederland zal ver van huis, zonder steun van bondgenoten, voor een uitermate zware taak staan.

Maar Indonesië zou ongetwijfeld bemerken, dat de tocht naar Nieuw-Guinea

,,SCHUIF EEN ZETEL BIJ!"

In de verkiezingscampagne voor óe Provinciale Statenverkiezing zal wederom een tournée met een cabaretgezelschap worden gemaakt. Het politieke cabaret.

dat zal worden opgevoerd. is getiteld: .,Schuif een zetel biW"

De medewerkende artisten ziin:

Rijk de Gooyer Katia Berndsen Phyllis Lane Dick Harris.

Presentatie en regie:

Frans Muriloff

AFDELINGSSECRETARISSEN;

Onze administratie is gaarne bereiel met U te spreken over de mogelijkheid van uitbreiding van onze lezerskring.

NATIONALE RAMP

Als een schok van ontzetting heeft het Nederlandse volk de treinramp ervaren, die zich in de mistige maandagmorgen van 8 januari j.l. heeft voltrokken.

De innige deelneming van geheel de Natie gaat uit naar de vele ge- zinnen, die zo plotseling in rouw werden gedompeld.

Deze deelneming gaat eveneens uit naar de vele gewonden, waarvan vurig wordt gehoopt, dat zij spoedig en zonder merkbaar- blij- vend letsel zullen mogen herstel- len.

Een woord van bewondering en dank is zeker op zijn plaàts aan de velen, die zich spontaan en geheel vrijwillig onder de meest moeilijke psychische omstandigheden hebben ingezet om de nodige hulp en bijstand te verlenen.

Zij hebben de nationale saam- horigheid met de daad betracht en hun dappere houding heeft veel leed kunnen verzachten.

Over de ware toedracht van de vreselijke ramp is, op het moment dat wij deze regels schrijven, nog weinig met zekerheid bekend. Mo- ge een nader onderzoek de zo nodige gegevens verschaffen, op grond waarvan naar meerdere veiligheid kan worden gestreefd;

opdat het falen van mens en tech- niek zeker op zo'n technisch moeilijk punt als dat van Harme- len - voor de toekomst kan worden voorkomen.

s.

lang en zwaar is en d;;t de verovering van Nieuw-Guinea niet eenvoudig zou zijn zonder nog meer materiële steun van elders, met alle politieke gevolgen van dien voor Indonesië's interne ontwik_

keling. Maar van elk gewapend conflict, met welke afloop dan ook, zal het volk van Nieuw-Guinea de dupe worden. De in gang zijnde ontwikkeling zal dan namelijk worden gestuit.

Staatssecretaris mr. Bot deelde mee.

dat. van regeringszijde alles wordt gedaan om de Papoea's in staat te stellen zich een zo goed mogelijk inzicht te ver- werven in de reële mogelijkheden en consequenties van een vrije en verantwoorde keuze. Veel ·waardering had bij voor de voortreffelijke kolonisatie-ar- beid. die enkele duizenden landgenoten in Nieuw-Guinea verrichten. Wat hun rechtspositie betreft, meent de regering.

dat in het wetsontwerp tot instelling van -een bijstandskorps van bm·gelijkc rijks-

ambtenaren. dat bestemd is yoor de dienst in Nederlands Nieuw-Guinea, alle nodige waarborgen worden gegeven, waarom het Europese personeel gind:;

hc•eft gevraagd. vp

(4)

VRIJHEID EN DEMOCRAT11!J 11 JANUARI 1962 - PAGINA 4t

Gedachten omtrent het INGEZONDEN

Nieuw-Guinea ·p

ALGEMEEN SECRETARIAAT

V. V.D.

Koninginnegracht 61 's-Gravenhage

In een principieel artikel, dat op 29 juli j.l. in dit blad is verschenen, heeft de ondergetekende gepleit voor overdracht van de souvereinitèit over Westelijk Nieuw Guinea aan Indonesië.

Volgens publicaties in de pers laat men in Djakarta thans uitlekken dat de In- donesische regering wel bereid is tot een

"compromis" Dit zou er dan op neer komen dat Nederland de feitelijke be- stuursmacht overdraagt aan Indonesië, maar dat de kwestie van de souvereiniteit in het midden wordt gelaten. "Na verloop van vijf of tien jaar kunnen de Papoea's dan zelf beslissen of zij bij In- donesië willen horen of een eigen staat willen stichten", aldus een Indonesische woordvoerder. Zo lezen wij b.v. in "Het Vaderland".

Het lijkt alsof met deze formule een weg is gevonden, langs welke Nederland zich uit de perikelen van de kwestie Nieuw-Guinea zou kunnen terugtrekken, immers formeel is dan aan het zelfbeschikkingsrecht alle eer bewezen. Ieder- een weet echter, dat wanneer de (bestuurs-)rnacht in Nieuw Guinea aan In- donesië zou worden gegeven, de Papoe- ase intelligentsia ver binnen de vijf of tien jaar en waarschijnlijk zelfs binnen enige maanden er toe gebracht zou zijn te kiezen en te sternmen voor een Indone- sische souvereiniteit over Nieuw-Guinea.

De klassieke middelen n.l. beloning en bedreiging zouden in de daarvoor ge- schikte dosering hun uitwerking niet missen. Met deze formule zou Nederland in feite op slag al zijn stellingen prijs- geven.

In dit verband moge de ondergetekende verwijzen naar hetgeen hij onder punt C in voormeld artikel als een der voorwaarden voor souvereiniteitsoverdracht heeft menen te mogen stellen.

Deze voorwaarde luidde: "Uitoefening gedurende een te bepalen tijd door Ne- derland van sommige souvereiniteitsrech- ten in Nieuw-Guinea in naam van In- donesië onder dekking van de ter plaatse aanwèzige Nederlandse militaire macht

"Financiële bijdragen daartoe te verlenen door Nederland en Indonesië. Op- leiding ter plaatse van een beperkt aan- tal Indonesische ambtenaren". En van andere deskundigen zouden wij er thans aan willen toevoegen. ·

In datzelfde artikel en nog eens opnieuw in een lezing op 15 december j.l.

voor de afdeling 's-Gravenhage van de JOVD (zie blz. 5 van de aflevering van 5 januari j.l. van dit blad) heeft de on- 'dergetekende bepleit, dat men de wezenlijke belangen van partijen moet stellen boven de juridische uitgangspunten en niet moet streven naar een evenwicht van z.g. concessies, doch naar een syn- thetisch plan waar alle partijen beter van worden. Het begrip "belang" moet dan uiteraard niet eng worden opgevat.

Welke zijn nu de belangen gelegen in bovengenoemde voorwaarde voor de drie betrokken partijen?

worden gesteld voordeel . te trekken uit de orttwikkelingsrnogelijkheden die Ne- derland op velerlei gebied zonder enig engpolitiek belang aanbiedt. Het is her- haaldelijk gebleken, dat de hoge Indone- sische autoriteiten zelf de school der Ne-

·derlandse ontwikkeling, die zij hebben doorlopen, · op prijs hebben gesteld:

waarom zouden zij die ontwikkeling ont- houden aan een deel van hun onderda- nen, wanneer zij zo gemakkelijk te ver- werven is en belangeloos ( thans in enge

·zin!) wordt aangeboden? Prestige-overwegingen? Helaas vergiftigen prestige- overwegingen voortdurend de internatio- nale verhoudingen, maar wij achten de Indonesische leiders in staat hier over- heen te komen. Een hoger prestige zal hun loon zijn

Zou Nederland zijn ontwikkelingswerk in Nieuw-Guihea, dat slechts met vrucht kan worden voortgezet indien Nederland aldaar gezag kan uitoefenen en indien de Nederlanders, die deze taak uitoefenen, zich door een eigen gezagsapparaat beschermd weten, plotseling afbreken, dan zou Indonesië de leegte, welke daar-

·door zou ontstaan, zeer bezwaarlijk kunnen opvullen, omdat zij voor de eigen ontwikkeling nog een enorm tekort aan specialisten op alle gebied heeft.

Integendeel, bij voortzetting van het functioneren van de Nederlandse dienst- verlening zou Indonesië zelf aanzienlijk baat kunnen hebben door dicht bij huis een opleiding te krijgen - waarvan de thans leidende generatie in het geheel niet afkerig was - mede ter voorberei- ding van de overneming van het gezag.

Het belang van de Papoea's zelf bij voortzetting van het Nederlandse ontwikkelingswerk· is duidelijk en behoeft niet verder te worden besproken.

En het belang van Nederland? Wat is het belang van Nederland om grote be- dragen en waardevolle specialisten be- schikbaar te stellen voor de ontwikkeling van een bevolking aan de andere kant van de wereld om welke . wij ons in het koloniale' tijdsperk nooit veel hebben be- kommerd, hoewel zij formeel onder het Nederlands gezag stond? Inderdaad is dit belang een omvorming van de oude koloniale impuls, die geen geld opbrengt, maar geld kost, doch wij begrijpen, dat het moeiJlijk is voor de Indonesiërs hierin te geloven.

Laat Indonesië zich echter niet vast- bijten in de kolonisatieleus welke slechts negatief is en anderzijds de hand ophouden voor allerlei geschenken van de grote mogendheden: aldus bouwt men uiteindelijk geen Rijk op. En laat Indonesië niet vergeten, dat Azië stromingen van vitaliteit kent, waaraan het oude Euro- pa zich kan verrijken: Wij komen niet slechts om ontwikkeling te brengen, maar ook om zelf nieuwe inspiratie op te doen.

En dat is dan het belang van Nederland, waaruit wellicht ook nieuwe economi- sche verhoudingen kunnen groeien, doch die zijn secundair. De drang dit belang na te streven is in Nederland in de helaas te beperkte formule "opvoeding tot zelfbeschikking" neergelegd.

Mr. W. S. A. N. Gorter.

Redactionele aantekening:

(A.IT/.A.) IVii hebben er geen bezwaar tegen, deze persoonlijke visie van de heer .Gorter hier op te nemen.

De veronderstelde bereidheid van Indonesië tot het ,:compromis", waarvan rnr. Gorter in het begin melding maakt, is ondertussen reeds lan{{ door de feiten achterhaald.

Het was een volkomen loos bericht. Het hoort ook tot de lcoude-oorlogspolitiek - naar "illuster" voorbeeld - om aan. de Iu pen- de band elkander voortdurend tegensprekende berichten de wereld in te stnren, wellee de

(Vervolg van pag. 1)

Het is de erkenning van deze

"keiharde werkelijkheid", zoals mevrouw Stoffels het uit- drukte, die zowel de regering als haar en ook de andere woordvoer- ders in de Kamer toch boven alles de nadruk deed b 1 ij v e n leggen op onze bereidheid om onderhandelingen zelfs zonder precondities te voeren mits deze in breder (internationaal) verband zullen kunnen plaats hebben.

Wij voelen ondertussen de be- hoefte, ook minister-president De Quay onze instemming te betuigen voor zijn waardige èn taktvolle optreden in de Kamer.

Bij de algemene politieke beschouwingen in oktober van het vorige jaar werd reeds algemeen erkend, dat de minister-president wel zeer "in zijn ambt was ge- groeid". Wij kunnen thans in alle objectiviteit vaststellen, dat geen ander in deze moeilijke omstandigheden, waarin de regering, gezien het op gang zijnde veelzijdige diplomatieke overleg, niet al haar kaarten op tafel kon leggen en dus met een zekere omzichtigheid diende te manoeuvreren, het hem zou hebben verbeterd.

Telefoon (070) 60 48 03 (3 liinen)

Giro 67880

zennwen van de tegenpartii op de proej moe- ten stellen.

Verder merken 1c(j voor het ogenblik nog slechts op, dat de schrijver uitgaat van d-e n:delijhheid der Indonesische leiders. 1F an- neer die redelijkheid inderdaad bestond, zou- den Nederland en Indonesië reeds lang aan de conferentietafel hebben gezeten.

Helaas heeft deze tot op dit ogenblik vol- komen ontbroken.

A1 en kan wel allerlei plannen opbouwen, maar nog altijd is de bereidheid van BEIDE partijen nodig om die ook tot stand te bren- gen en .••• LOYAAL uit te voeren.

Over twee zaken van belang heeft minister- president De Quay geen enkele onzekerheid laten bestaan: dat al hetgeen van de regeringstafel werd gezegd, na- mens het gehele, eensgezinde Ka- binet werd gezegd en dat dit Ka- binet "volledig vertrouwen stelt in de wijze, waarop minister Luns het Kabinetsbeleid uitvoert".

Het was goed, dat de minister- president dit nog eens nadrukke.,.

lijk heeft verklaard.

Op deze wetenschap ongetwiJ·

feld was ook de verklaring van de woordvoerdster van onze fractie gebaseerd, toen zij, mede naar aanleiding van mr. Burger's "op- zegging van het vertrouwen", zei:

"Van mijn kant wil ik wel zeggen datik dit Kabinet het verderè beleid ten aanzien van het probleem Nieuw Guinea gaarne toe- vertrouw, ervan uitgaande, dat het rekening zal houden met de wijzi- gingen, die zich in de omstandigheden zullen voordoen.

In dit vertrouwen acht ik het zelfs van het grootste belang, dat dit Kabinet het beleid vervolgt. Ik wil dit Kabinet niet vergelijken met een toom paarden, maar men moet toch niet van paarden ver- wisselen als men bezig is een stroom over te steken".

Een- gelukkig- eensgezinde regering staat voor moeilijke be- slissingen. Zij kan kracht putten uit het vertrouwen, dat een dui- delijke meerderheid van de Ka- mer haar opnieuw heeft geschon- ken.

Het belang voor Indonesië is de zekerheid van de souvereiniteitsverwerving over Nieuw-Guinea en de wetenschap van de volledige uitoefening dier souve- reinHeit na een onderling vast te stellen tijdsverloop. Zij die geloven haasten niet.

Een verder belang voor Indonesië is hierin gelegen, dat de Papoeastammen op

buitengewone wijze in de gelegenheid SC H I. E DAM NIEUWE HAVEN 5 9 • 7 1 • TEL. 6 9 0 9 5*- 6 4 7 7 5* A.W. A.

BESCHERMING BEVOLKING

Enige tijd geleden hebben wij allemaal twee keer een enveloppe met inhoud in de bus gehad, met gemengde gevoelens door ons volk ontvan- gen. Wel hebben wij de indruk, dat het de belangstelling voor de voorlichting "door vrouwen aan vrouwen: één op vijf" ge- stimuleerd heeft_

Tenminste wij horen zo van hier en daar, dat men bijeenkomsten er aan wijdt, als eerste stap. Zo heeft voor de vrouwengroep Kennemerland-Zuid mevrouw M. J. Sypkens- van Weel er over gesproken, voor een gezelschap, dat groter had kunnen zijn. Maar het was ook slechts een inleiding.

Om werkelijk goed op de hoogte te komen, is een cursus van drie keer nodig, gegeven door 'n voor- lichtster, opgeleid door bevoegde docenten, die deze bevoegdheid gekregen hebben na een test als slot van haar eigen opleiding.

De hele regeling is zodanig, dat er een zo goed mogelijke waarborg is voor een deugdelijke voorlichting, 'n verantwoordelijke taak.

Deze actie is niet over- bodig geworden door de regeringsvoorlichting. Er zijn veel mensen, die, wat hun mondeling wordt mee- gedeeld, met behulp van visuele hulpmiddelen, beter in zich opnemen, dan wat zij alleen maar van gedrukte stukken moeten lezen. Beide wijzen van

Copie voor deze rubriek te zen- den oan: Mej. Joh. H. Springer, Alexanderstraat 16, Haarlem.

voorlichting kunnen el- kaar ondersteunen.

Het uiteindelijk prak- tisch nut van dit alles? Ja, wie zal dat zeggen? Maar zijn wij verantwoord, als wij niet doen wat wij kunnen doen?

Het nàlaten van voor- zorgsmaatregelen zal nie- mand redden.

Ook de vrouwengroep Zeist heeft zich met de Be-

scherming Bevolking bezig gehouden, maar op andere wijze. Daar hield namelijk de heer Van der W erff een causerie over de organisa- tie van de B.B. Maar ook deze causerie resulteerde in de opwekking de waar- schuwingen uit de voorlichting ter harte te nemen en zo goed mogelijk voor eigen maatregelen te zorgen.

KAMERCENTRALE EN AFDELING

Hierover hebben wij nog een vraag ter beantwoording liggen.

Voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer is het land verdeeld in kies- kringen en conform deze rijkskieskringen heeft de V.V.D,: Kamercentrales, meestal genoemd naar de

belangrijkste plaats. Zij omvatten alle meerdere afdelingen, op drie na,

Er zijn drie afdelingen, die zo groot zijn, dat zij elk een Kamercentrale op zichzelf zijn, nl. Amster- dam, Rotterdam en Den Haag. Hier vallen afdeling en kamercentrale samen en in de praktijk maakt' het dáár dus weinig ver- schil of men spreekt van afdeling of kamercentrale.

V oor de verkiezingen voor de Provinciale Staten zijn de Kamercentrales onder- verdeeld in Staten-Centra- les.

LANDDAG IN ZWOLLE 19 januari a.s. in hotel van Gijtenbeèk; ontvangst tussen 10.30 en 11 uur.

f 6,50 op postgiro nr.

958284 t.n.v. de heer P.

Hollander, Zwolle.