Geachte heer, mevrouw,
Uw raad heeft op 22 mei 2019 een motie van de ChristenUnie aangenomen waarin het college verzocht wordt de maatschappelijke diensttijd (MDT) voor september 2019 onder de aandacht te brengen bij verenigingen en
organisaties en bij de jongeren zelf, zodat er voldoende aanbod van en vraag naar plekken zou komen waar de maatschappelijke diensttijd uitgevoerd zou kunnen worden. Wij doen in deze brief hiervan verslag.
MDT activiteiten Groningen In Groningen liepen in 2019 twee pilotprojecten MDT gefinancierd door
ZoNMw. Dit waren een project van Humanitas en een project waarin Link 050, Jimmy’s, Healthcoin en We helpen samenwerkten. Daar is in 2021 nog een vervolgproject van Stadshelden/Quartermasters aan toegevoegd.
Het project van Humanitas is voornamelijk gericht op het werven en inschakelen van de doelgroep in de eigen Humanitasprojecten, met name buddy- en maatjesprojecten voor statushouders, ex-gedetineerden, jeugdzorg jongeren en (eenzame) ouderen. Hiermee kan Humanitas een boost geven aan het betrekken van jongeren binnen hun vrijwilligersbestand.
Het project FIX van Link050/Jimmy’s focust zich op het creëren van een intermediair die jongeren enthousiasmeert voor het totale brede pakket aan vrijwilligerswerk in de samenleving. FIX is een naam die door jongeren zelf is bedacht. Dit is een app waar alle vrijwilligersvacatures, -klusjes en - plekken op staan en waar jongeren doorheen kunnen swipen. Dan kun je zo weer even een klusje “fixen” is de bedoeling van de naam.
Onderwerp Terugkoppeling motie Maatschappelijke Diensttijd (MDT)
Steller H. Brouwer
De leden van de raad van de gemeente Groningen te
GRONINGEN
Telefoon 0655498172 Bijlage(n) 1 Onskenmerk 538709-2021
Datum 24-11-2021 Uwbriefvan Uwkenmerk -
Bladzijde 2
Het derde project van Stadshelden/ Quartermasters stamt uit het voorjaar van 2021 en is gericht op het weer openen van de samenleving in de
zomermaanden na 1,5 jaar Corona en specifiek op het begeleiden van en helpen bij sport- en speelcommunities van kinderen t/m 12 jaar. Men wilde in mei hier 100 jongeren op inzetten als begeleider. Vanwege voortdurende Corona kon dit slechts gelden voor jongeren tot 18 jaar. De oudere jongeren kregen een meer vrije opdracht.
De projecten werkten samen met die middelbare- en Mbo-scholen, die nog vrijwillig invulling geven aan maatschappelijke stages.
Beeld van de resultaten
Als we MDT invullen als ”jongeren stimuleren vrijwilligerswerk te laten verrichten” is de balans positief. Verreweg de meeste deelnemende jongeren zijn positief over deze ervaring. Velen houden hier ook voor langere tijd waardevolle contacten aan over (medevrijwilligers of inwoners/cliënten zoals in maatjesprojecten).
De balans voor de deelnemende organisaties is doorgaans ook positief. Naast dat het een aanvulling van het vrijwilligersbestand is, geven de meeste organisaties aan ook blij te zijn met invloed van jongeren binnen de
organisatie. Jongeren beïnvloeden de cultuur en de atmosfeer in organisaties en maakt ze divers.
Scholen die er voor kiezen de maatschappelijke stages op een nieuwe manier vorm te geven zijn enthousiast over samenwerking met MDT projecten. Op deze wijze worden ze enigszins ontlast voor het zelf vinden van
vrijwilligersplekken, is begeleiding gegarandeerd en wordt het aura van verplicht karakter verlicht. Juist het verplichte karakter van de voorheen verplichte maatschappelijke stages had een negatief effect op de motivatie van veel jongeren.
Specifieke aandachtspunten uit de evaluaties zijn:
- Het kost veel moeite om jongeren binnen te halen. Het aantal daadwerkelijke deelnemers is vaak lager dan beoogd.
- Je moet echt iets aparts voor jongeren organiseren om jongeren te werven, te plaatsen en ook te begeleiden tijdens de plaatsing op het vrijwilligerswerk. Jongeren hebben ook de groepsdynamiek nodig van andere jongere collega-vrijwilligers.
- Vrijwilligers van ontvangende organisaties moeten zich ook goed voorbereiden en zeker bij hun eerste ervaringen met jongeren dienen ze begeleid worden. Het vergt flexibiliteit van deze organisaties.
Interne culturen worden ter discussie gebracht en veranderd. Niet iedereen is hier blij mee.
- Omdat het de vrijwilligersorganisatie inspanning kost zal de
gevraagde bijdrage van de jongeren ook substantieel moeten zijn; 80 uur per jongere is hiervoor een mooie richtlijn.
Bladzijde 3
- Als er minder MDT-middelen komen zal de komende jaren waarschijnlijk meer van gemeenten worden verwacht.
Advies uit het werkveld
Om mondelinge feedback vanuit het werkveld zelf te krijgen hebben we op 21 september jl. een meeting gehouden met de drie organisaties die ervaring met MDT hebben en een aantal jongeren die het MDT-traject hebben doorlopen in verschillende rollen.
Het gesprek bevestigde de beelden vanuit de schriftelijke evaluatie van de projecten en hun aanbevelingen zijn als volgt:
- Noem het geen MDT. Dat zegt jongeren niets. Het gaat om (duurzaam) vrijwilligerswerk.
- Het organisatorisch werk bevindt zich in de driehoek: jongere, vrijwilligersplek en school.
- Concentreer de activiteiten op de begeleiding van jongeren.
- Verder is het van belang de coördinatie tussen scholen, vrijwilligers en organisaties met vrijwilligers onder te brengen bij één organisatie in de gemeente en laat iedereen daarmee samenwerken.
Aanvullend gaven de jongeren de volgende aandachtspunten:
- Zonder begeleiding vooraf, op de werkplek of soms ook persoonlijk is er geen meerwaarde.
- Ze hebben hele belangrijke dingen geleerd die ze voor altijd meenemen: ”Ik heb persoonlijke grenzen leren stellen. Ik heb vrienden uit een heel andere achtergrond opgedaan. Ik heb leren samenwerken” enz.
- Vrijwilligerswerk van jongeren kan een sterk verbindende werking hebben in onze samenleving. Deze jongeren vonden het heel leerzaam om jongeren buiten hun eigen bubbel te ontmoeten: Kennismaken met buurten waar ze normaal nooit komen en kennismaken met
andere sociale milieus waar ze vaak geen enkele ervaring mee hebben.
- Vrijwilligerswerk (MDT) met een verplichtend karakter werkt alleen als het werk aangepast kan worden bij de persoon en het niet als een verplichting wordt gevoeld.
Vervolg
Bij verwijzing naar deze rapportage kan gesteld worden dat in Groningen in ruime mate aan de motie uit 2019 is voldaan. Er is veel ervaring opgedaan met MDT waaraan veel vrijwilligersorganisaties, maar ook diverse scholen mee hebben gedaan. De evaluaties geven aan dat zowel bij de jongeren als bij de vrijwilligersorganisaties vooral positieve effecten zijn behaald.
Het is onzeker wat de landelijke overheid de komende jaren met MDT-beleid gaat doen. Het is wel aannemelijk dat steeds meer naar gemeenten zal worden gekeken om MDT verder vorm te geven. Wij hoeven nu nog niet te kiezen hoe we dit vrijwilligersbeleid voor jongeren precies vorm willen geven. Wij hebben ons voorgenomen om daar waar het kan en past, MDT te blijven ondersteunen en een concreet plan te ontwikkelen hoe we in de toekomst
Bladzijde 4
onze gemeentelijke rol kunnen verankeren. De adviezen van de MDT- organisaties en hun vrijwilligers om een coördinatiepunt vrijwilligerswerk voor jongeren in de driehoek jongeren, organisaties die met vrijwilligers werken en scholen voor te bereiden dienen hierbij als inspiratiebron. Wij willen in dit proces zowel de betrokken organisaties als een
vertegenwoordiging van jongeren betrekken.
Wij vertrouwen er op u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd.
Met vriendelijke groet,
burgemeester en wethouders van Groningen,
burgemeester, secretaris, Koen Schuiling Christien Bronda Deze brief is elektronisch aangemaakt en daarom niet ondertekend.
