GHLDSTROMEN lN HET VOETBAL Hun spelers rijden stuk voorstuk in prachtige auto's, maar als de clubs de salarissen niet meer kunnen betalen, vallen ze teiug op de
gemeenten. ln vijf jaar tijd reserveerden die 230 miljoen euro aan gemeenschapsgeld.
'
deVerdieping IROUWDONDERDAG 19 MEI 2016
tekst ll,ester dên Boer en Bram Logger
ít
Betaald Doetbel ,
doo r ons
I
sie voor volgend seizoen. De Eagles uit
Deventer hebbe4 de eerste wedstrijd met 1-o gewonnen. In de retum ståat de club uit Tilburg met 1-o voor. Het wordt verlenging. Willem II scoort nog twee keerenwint de wedstriid. Geen promo- tie voorGoAhead Eagles, Willem II blijft in de eredivisie.
Een dag later klopt Willem II aan bij
de gemeente. De gemeente Tilburg had een maand eerder de huur voor het sta- dion al verlaagd. Nu wilWillem II ook de 'te veel betaalde huur'van de afgelo- pen jaren terug. 'Anders kunnenwe sa- larissen en belastingen niet meerbeta- len', zegt de clubmanager dreþnd op de nieuwssite Nu.nl.
Thuis in Hoom leest gepensioneerd VlVS-ambtenaar Loek forritsma het nieuwsbericht, enbegint een reeks bo- ze brieven te tikken aan de Eruopese commissió. willem IIis zijn zoväehte voorbeeld van een voetbalilub die er een'flnanciële puinhoop' van maakt,
envervoþns geredwordt doorde ge=
meente. Aan die in zijn ogen ongeoor- loofde staatssteun wilforritsma nu eii-
delijkeens een eind maken.
Zo'n beetje alle gemeenten met een betaaldvoetbalclub hebben de afgelo- pen vijfjear sçun gegeven aai het pro¡
voetbal, blijkt uit onderzoekvan Inves- tico, het platform Voor onderzoeksjour- nalistiek. Via leningen, garantstellin- geq huurverlaginger¡ grond-, vastgoed- en aandelentransaities geven ze tussen zorr en nu in totaal vooizo'n z3o mil- joen euro steun.
Vijfiaar geleden deed Investico het- zelftle onderzoek al eens, toen over een langere periode. Destijds bleken ge- meenten tussen 1996 en 2oro voor 6ro.
miljoen euro betaald voetbalclubs te hebben gesteund: De inspanningen van ambtenaar Loek forritsma lijken dus weinig effectte hebben.
In een café op stationAmsterdam CS verælt ¡orritsma wat hem zo boos maakt. Nog steeds. Hij legt een dikke stapel rapponen op tafel, uit de jaren zeventig en tachtig. Zijn hele carrière als ambtenaa¡ op het ministerie van VWS heeft forritsma zich beziggehou- den metwetgevingop het gebiedvan sport. Maargeen minister die ooit spe- cifr eke sportwetgeving invoerde.
Als dat nou wel was gebeurd, zegt forritsmq waren er heel andere frnan- cieringsmodellen in het voetbal ont- staan. 'Nu kan Willem II blijkbaar te veel geld uitgeven aan spelers, daardoor ten koste van GoAhead in de eredivisie blijven, en vervoþns de hand ophou- denbij gemeente. Dat knaagt."
Aanvankelijk ging de Europese Com- missie in volle vaart aan de slag met for- ritsma's klachten. In zorr kwain er een vooronderzoek. Niet alleen naar Wil- lem II, ook gemeentelijke steun aan MW,- FC Den Bosch, Vitesse en NEC werd onder het vergrootglas gelegd. De grootste zaak betrofPSV, dat in zorr de grond onder het stadion en het trai- ningscornplex verkocht aan de gemeen- te Eindhoven voor 48 miljoen euro - en nog dezelfde avond bekendmaakte voor r8 miljoen nieuwe spelers te gaan ko- pen.
In 2ot3 kwam de commissie met een vernietigende tussenconclusie: Eindho- ven had PSVbevoordeeld de prijs die de
' stad betaalde voor de grond was niet 'marktconfornt'. Daarmee was sprake van staatssteun, luidde het oordeel uit
Brussel. Of er een goede rechwaardi-
,
gingwas voor die steun, vondde com- missie twijfelachtig. Het wachten is nog altijd op een deñnitiefoordeel. Dat kan elk moment komen.
Toch veranderde er wel iets. Enkele gemeenten besloten de banden rigou- reus doorte snijden.Arnhem heeft sinds Vitesse in handen is van private eþnaars uit achtereenvoþni Georgië en Rusland geen cent meer in de club gestoken. Na een peperdure ontVlech- ting kreeg De Graafschap afgelopen vijf
jaar geen geld meer uit het stadhuis van Doetinchem.
Maar vaker bleef de wederzijdse fi- nanciële wurggreep tussen club en ge- meente intact. In veel gevallen is de ge- meente eiçnaa¡van het stadion. Dat geeft voetbalclubs een machtig druk- middel'Als wij geen ûnanciële steun krijgen, gaan we faillieg en blijft de ge- meente zitten met een waardeloos sta- dion zonder bespeler'. Met dat argu- ment dwongen afgelopen vijfjaar onder
. meer NAC, RKC en Roda fC een huur- verlaging af. ADO, MW en FC Volen- dam lieten de gemeente opdraaien voor investeringen in het stadiõn ofhet trai- ningscomplex. En onder meerAZ, Go Ahead Eagles en FC Twente konden re- latiefgoedkoop geld lenen bij de over- heid. En de Europese ståatssteunregels?
Steunmaatregelen worden zelden aan- gemeld bij de Europese Commissie. En in veel gevallenworden constructies welcrg ingewikkeld gemaakt.
FC Groningen
Achter de glazen pui van de ontvangst- ruimte van Euroborg in Groningen, loopt Hans Nijland zelfr'erzekerd de be- stuurskamer binnen. De directeru van FC Groningen is een teweden man.
Zijn club gãat het frnancieel voor de
wind mede dankzij een recente frnan- ciële injectie van de gemeente. Boven- dien kan zijn club binnenkort gebruik- maken van een state ofthe art 'Top- sport Zorgcentrurni bij het ook al nieu- we en mede door degemeente geûnan- cierde trainingscomplex
Tot vorig jaar had Nijland meer fi- nanciële sores. "'tfr/e hadden vanuit het verleden nog dure leningen lopen. Det was een spelersinvesteringsfonds van ruim acht miljoen. Daar konden parti- culieren in investeren vanaf 5o.ooo eu- ro. Wij betaalden daarvoor een vaste rente. Dâârbovenop deelden de inves- teerders in de winst bij de verkoop van een speler." De dure lening herflnancie-
'Nukan WillemII
blijkbøarteugel gelduitgeuen aan spelers,
daardoorten kosteaan
Go Aheadin
de erediuisie blijuen,en
Deruolgens 4e hand ophouden bijgemeente.
Døtknaagt.'
ren bij een bank was geen optie. '.Geen . enkele voetbalclub is welkombij een bank." En dus bleefde gemeente over als reddingsboei.
Op het stadhuiswilden ze wel mee- denkenoverhulpaanFCGroningen. : De gemeente is eþnaarvan stadion Euroborg. 'Daarom hebben we zelf ook financieel belang bij een gezonde huur- der', redeneert het college van b. en w. i
in de raadsurkken uit dat jaar. Ogr FC Groningen-te helpen wordt een inge- wikkelde cónsrrucrie opgetuigd. -
De gemeente heeft alle aandelen in
EuroborgN.V. Bij debouwvan het stadi-, on is afgesproken dat de gemeente, al5
eþnaar van het stadior¡ jaarliiks 3r.5.ooo euro zal overrnaken naar Euio- borg voor het onderhoud. Det doet de gemeente omdat de binnenringvan het stadion openbaar gebied is, waar iedere Groningerdie datwil een rondje kan lo-, pen.
.. Vorig jaarwerdbeslotenom die jaar- . lijkse drie ton onderhoudsgetd in éên klap over te maken voor de komende twintig jaar: 5,7 miljoen ineens. Dat geld leent Euroborg N.V. vervoþns uit
aan FC Groninger¡ dat er die rottige, dure spelersfondsen mee kan afkopen Met de rente die FC Groningenbetaalt,
aan Euroborg NJ/., kan het stadion als- .
nog onderhouden worden.
Een slimme deal, vindt het stadsbe- stuur. Want het kost de gemeente niets. Die 5,7 miljoen had anders toch ook betaald moeten worden.aan Euro- borg. En van staatssteun is geen sprake, want de lening wordt netjes terugbe- taald. Maar in de gemeenteraad leidde de transactie tot felle discussies. Wat als FC,Groningen degradeert, ofin û- nanciële problemen komt? Wie betaalt dan het onderhoud van het stadion? De gemeente neemt wel degelijk een risico
' met die 5,7 miljoen, zegt ChristenUnie- raadslid Inge fongman, die zich bij sup- porters niet populair maakte door de club'Rupsje Nooitgenoeg' te noemen.
]ongman voelde zich gechanteer{
omdat de leningaan FC Groningenge- koppeldwerd aan een ander prestigieus project: het Topsporr Zorgcentruni. Een chique benamingvocirwat in feit€ het fonkelnieuwe trainingscomplex van FC Groningen is. De door de gemeente aangelegde en betaalde voetbalvelden met allerlei hightech-meetâpperanlur liggen er al.
Euroborg NV. investeeft er 4,96 mil- joen in met een leningvan de gemeen-
l t
p r6mei zorospeelt WillemII indena- competitie tegenGo AheadEa:
gles: Inzet:
eenplekin
de eredivi-
