Vlaams geld blijft zuidwaarts rollen

(1)

€ 1,95

69

^ste

jaargang • nummer 18 • woensdag 30 april 2014 Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X

Voor mensen met een goed hart en een slecht karakter...

Vlaams geld blijft zuidwaarts rollen

De verkiezingen gaan niet, nooit en ner- gens over het communautaire, maar over “the economy, stupid”. Als nog maar eens wordt becijferd dat via de sociale zekerheid alleen al 3,9 tot 4,8 miljard euro naar Wallonië en Brussel wordt doorgesluisd, moeten we dat vooral niet geloven. Houd de Vlaming liever dom met spelletjes, of bombardeer hem met cijfertjes uit partijbegrotingen die meteen na de verkiezingen als kladpapier worden beschouwd, is dat nu politiek in Vlaanderen?

Vorige week verscheen een rapport van het Aktiekomitee Vlaamse Sociale Zekerheid (AK-VSZ). Alleen Guy Tegenbos (De Standaard) besteedde er een beetje aandacht aan. Om volledig te zijn: Le Vif ook. Belangrijkste besluit van AK-VSZ: via de sociale zekerheid blijft er veel geld stromen van Vlaanderen naar Wallonië en Brussel. Vier tot vijf miljard in 2010. Recentere info kan het AK-VSZ niet geven, omdat bronnen- materiaal nog niet is vrijgegeven, of niet beschik- baar is.

De transfers verlopen via ontvangsten en uitgaven. Vlaanderen, met relatief meer werkenden en minder uitkeringsgerechtigden, financiert de sociale zekerheid bovenmaats. De andere gewesten worden er meer mee ondersteund.

Jobs

De geldstroom situeert zich duidelijk in de werkloosheidskloof. Wie de cijfers van de RVA

een beetje volgt, één muisklik volstaat om dat te doen, weet dat Vlaanderen met bijna dub- bel zoveel inwoners als Wallonië nog altijd circa 20.000 werklozen minder telt. De beste Waalse provincie scoort nog een stuk slechter dan de slechtste Vlaamse provincie, lazen we onlangs.

Dat is op zich geen nieuws, want al decen- nia zo. Kan men dat blijven verklaren met een verwijzing naar de historische teloorgang van de Waalse industrie en de mijnsluitingen, toch al “enige tijd” geleden? Hoe lang houdt men de Vlaming nog aan het lijntje met het zogenaamd

“succesvolle” Marshallplan? Helaas, in Wallonië is het vooral de sprookjesfabriek die goed draait. En meer dan helaas: de PS slaagt er niet in na jaren gesukkel in zoveel regeringen om dit toe te geven of in te zien, laat staan dit op te lossen. Dat de RVA-uitkeringen in Brussel nog meer de pan uit swingen, is ook al geen geheim.

AK-VSZ bevestigt dat de ziektekosten en vervangingsinkomens bij ziekte hoger zijn in Wallonië. Ook dat zorgt voor een scheeftrekking en voor een geldstroom. Wat moet een sociaal voelende Vlaming met die informatie van AK-VSZ? Volgens een recente studie van de Europese Commissie liggen de lonen in Wallonië en Brussel feitelijk en gemiddeld al lager dan in Vlaanderen, maar nog niet laag genoeg om het productiviteitsverschil met Vlaanderen te com- penseren. Zolang dat niet het geval is, zal de werkloosheid in Brussel en Wallonië massaal blijven, is uit de studie af te leiden. Volgens de Euro-

pese Commissie moeten ‘cao’s aangepast zijn aan de lokale productiviteit’. Een harde conclusie.

Totaalplaatje

Het verhaal over de geldstromen in de sociale zekerheid is maar één facet van de Vlaamse solidariteit met de andere gewesten. Het AK-VSZ wijst daarnaast ook nog op een transfer van 1,2 à 1,3 miljard via de federale begroting, van 1 tot 1,8 miljard via de financieringswet van de deelstaten en van 3,9 miljard via de staatsschuld. Totaal, volgens het AK-VSZ: 9,9 à 11,8 miljard euro.

Ziekenfonds

Nog meer transfernieuws kwam er vorige week van het Vlaams & Neutraal Ziekenfonds – Vlaanderen. In een verkiezingsmemorandum voor een beter Vlaams gezondheidsbeleid pleit het V&NZ tegen de privatisering van de sociale zekerheid, maar voor de volledige splitsing van de ziekte- en invaliditeitsverzekering.

Die splitsing moet er komen om eigen klemto- nen te kunnen leggen in een landschap waar Vla- mingen en Franstaligen een verschillend maat- schappijbeeld voorstaan, maar vastzitten aan het federale kader van de sociale zekerheid en de loodzware staatsschuld. Alleen zo wordt efficiënt bestuur mogelijk. Het Vlinderakkoord maakte amper werk van de communautarisering van de ziekteverzekering, de zesde staatshervorming maakt alles nog complexer en de enorme finan- ciële stromen van Noord naar Zuid blijven over-

eind. In tegenstelling tot wat unitaire kringen wel eens beweren, wil het Vlaams & Neutraal Zieken- fonds in geen geval de privatisering van de sociale zekerheid of de ziekteverzekering. Zorg moet een taak blijven van de overheid en op basis van solidariteit tussen jong en oud, gezonden en zieken betaalbaar blijven. Maar omdat de middelen schaars zijn, moeten er keuzes worden gemaakt. De gigantische solidariteit met Wallo- nië is volgens het VNZ niet vol te houden. Ook al niet omdat de resultaten ervan ondermaats zijn en allesbehalve voor politieke loyaliteit tegenover Vlaanderen zorgen.

De Vlaamse overheid heeft veel taken. Ze moet zorgen voor voldoende middelen, preven- tieve gezondheidszorg stimuleren, de huisarts en trapsgewijze gezondheidszorg koesteren, betere ziekenhuisfinanciering koppelen aan klare afspraken over kamer- en ereloonsupplemen- ten, de contingentering behouden, investeren in de infrastructuur in Brussel, financiële stimuli voorzien om arbeidsongeschikten en gehandi- capten progressief aan het werk te helpen en te houden, een Vlaams Goudfonds uitbouwen, et cetera. Dat is volgens VNZ alleen betaalbaar met de juiste prioriteiten, met fraudebestrijding en met de afbouw van de geldstromen naar de Franse gemeenschap.

Is dat geldstroomverhaal concreet aan te tonen? Hierover doet het VNZ jaarlijks eigen onderzoek op basis van gegevens van de Lands- bond van de Neutrale Ziekenfondsen.

Dat omvat informatie over afgerond zo’n miljard euro uitgaven voor 200.000 Vlaamse, 50.000 Brusselse en 250.000 Waalse rechtheb- benden. De gemiddelde uitgave voor ziektekost per Waalse rechthebbende ligt steevast hoger dan die per Vlaamse rechthebbende. Het verschil tussen de gemiddelde ziektekosten voor een Vla- ming (2.043 euro) en een Waal (2.160 euro) is aanzienlijk. Het wordt bovendien niet kleiner, maar groter. In 2010 bedroeg het ongeveer 50 euro, in 2011 al 110 euro en in 2013 dus 117 euro.

Dan zwijgen we nog over wat daar langs de inkomstenzijden via de veel hogere bijdragen van de Vlamingen aan de federale sociale zekerheid nog bijkomt. Opvallend hoe de gekleurde ziekenfondsen (CM, Socmut, enz.) de informatie die zij over die materie hebben uit het daglicht houden.

Het VNZ wijst op een gelijkaardig verschil inzake het aantal uitkeringsdagen bij arbeidsongeschikt- heid. Dat verschil loopt gemiddeld op tot meer dan 5 dagen per titularis, of afgerond 18 dagen voor een Vlaamse rechthebbende en 23 dagen voor een Waalse rechthebbende. Allemaal toeval? Zijn er dan zoveel meer gevaarlijke beroe- pen in Wallonië?

Het proberen weghouden van het transferver- haal uit het “sociaaleconomische” verkiezings- debat is niet meer dan een tactisch manoeuvre van politici van de traditionele partijen. Even zien straks, of ook de kiezer die materie in het stem- hokje uit zijn geheu-

gen schrapt.

* De bobo’s van Electrawinds 2

* Het treintje van het confederalisme als troost? 3

* Briefje aan Elio di Rupo 3

* Roddels uit de Wetstraat 4

* Orkest van Vlaamse politicologen speelt vals 5

* Gezocht: allochtone klanten 7

* HUMO-chef krijgt Vlaamse Cultuurprijs 10

* Praten met Céline Préaux 11

D eze w ee k

(2)

Delta - EM

bvba

Ingenieursbureau

Detailstudies voor de omzetting van industrieel

afval in energie info:

nvandendriessche@delta-em.eu

tel 0477 723 085

Actueel

30 april 2014

2 Uit de smalle beursstraat

De bobo’s van Electrawinds

Jean-Marie Dedecker (LDD) eist terecht een onderzoekscom- missie naar de handel en wandel bij het groenestroombedrijf Electrawinds. De miljoenen belastinggeld die erin verloren gin- gen, werden royaal over de balk gegooid.

“Een nieuw Arco-verhaal moest te allen prijze vermeden worden”, is te horen naar aanleiding van de Electrawinds-saga. De 800.000 coöperanten van dat financiële ACW-vehikel, die door de top van de christelijke arbeidersbeweging verkeerd werden ingelicht over hun spaargeld, dat eigenlijk een belegging was, wachten nog altijd op hun geld. De Arco-saga is een deel van de verkiezingscampagne geworden. De voorbije weken hebben een aantal toppers in de Wet- straat gesteld dat het niet de bedoeling kon zijn dat er met Electra- winds een tweede soort van Arco-vaudeville tot stand komt. Men heeft het dan over de schuldeisers van de coöperatie Groenkracht, die mas- saal geld in het Oostendse groenestroombedrijf hebben gestoken.

Electrawinds wordt nu overgenomen door de Luikse intercom- munale Tecteo. Aangezien het bedrijf aan de rand van de afgrond stond, zou het normaal zijn geweest dat de Groenkracht-coöperan- ten hun geld kwijt zijn. Want ze hadden aan Electrawinds een ach- tergestelde lening toegekend. Dat is een risicovolle belegging die weliswaar een hogere rente oplevert maar tegelijk inhoudt dat men zijn broek scheurt als er zware schulden in het bedrijf achterblijven.

Maar zie, Groenkracht wordt een bevoorrecht schuldeiser, zodat er afgezien van wat intresten geen geld verloren gaat. Johan vande Lanotte, jarenlang drijvende kracht en voorzitter van de raad van bestuur van Electrawinds, haalt zijn slag thuis. Net voor de verkie- zingen kan die mens het zich niet permitteren zoveel coöperanten, dus kiezers, tegen zich in het harnas te jagen.

Maar de vele miljoenen die via allerlei overheidsinvesteringen in Electrawinds zijn binnengestroomd, zijn wel verdwenen. De belas- tingbetaler krijgt een factuur van 91 miljoen euro. We rekenen dat eens om in oude Belgische franken: het gaat om het gigantische bedrag van 3,6 miljard frank. GIMV, de Gemeentelijke Holding, de

Participatiemaatschappij Vlaanderen (PMV),… ze investeerden allemaal. Vandaar dat bij die geldstromen terecht vragen worden gesteld. Is er een deal geweest van een aantal paarse bobo’s (bour- geois bohémiens) die in groene energie een postmoderne industriële sector zagen? Zo moet men eens dringend de relatie uitklaren tus- sen Johan vande Lanotte en de liberaal Clair Ysebaert, jarenlang de nummer één van de PMV. Is dat binnen de loge bedisseld?

Met de overname door Tecteo zitten we trouwens volop in die bobo-wereld. Stéphane Moreau, PS’er, burgemeester van de Luikse gemeente Ans en topman van het bedrijf, noemt zich een ‘kapitalisti- sche socialist’. Hij laat het breed hangen. Binnen Tecteo hebben zich al meer dan eens zware sociale conflicten voorgedaan. Reden was de moderne bedrijfscultuur die Moreau in de wat stoffige intercom- munale wou uitbouwen. Moreau heeft er dankzij zijn politieke lobby- werk voor kunnen zorgen dat Tecteo - een intercommunale die ook in kabel, energie en media actief is - zich kon omvormen tot een gewone nv waardoor het volledig aan de controle van de Waalse overheid ontsnapt. Want Moreau is zoals Vande Lanotte: pottenkijkers die zich vragen stellen bij de verstrengeling tussen politiek en bedrijfsleven zijn niet welkom. Een Le Soir-journalist die een aantal jaren geleden vragen stelde bij een dure reis van Moreau op kosten van de belas- tingbetaler werd met een zware schadeclaim geïntimideerd.

Er zijn opvallende gelijkenissen tussen Moreau en Vande Lanotte.

Beide heren zijn rood, met goede contacten met hun blauwe vrien- den. Moreau heeft binnen Tecteo de MR-vertegenwoordigers in de pas doen lopen, Vande Lanotte is in Oostende goede vriendjes met de sterk verzwakte coalitiepartner Open Vld van Bart Tommelein. Men- sen als Johan vande Lanotte mogen dan wel briljante politieke strate- gen zijn, van efficiënt bedrijfsbeheer hebben ze echt geen kaas gege- ten. Ze denken dat een goed netwerk voldoende is om een bedrijf te laten overleven. Dat is met Electrawinds duidelijk niet het geval gebleken. Het ging aan ondeugdelijk bestuur ten onder. Zal met het nieuwe Tecteo-bedrijf aan de kust hetzelfde gebeuren?

Angélique VAnderstrAeten

Als de stem van Vlaanderen klinkt

Er is niets mis met de (vele) initiatieven van de media om de kiezer naar zijn wensen en verzuchtingen te bevragen. Het is positief dat men de antwoorden in procenten pro en contra publiceert. Probleem is dat het percentage pro eerder zelden overeenkomt met de ideologische lijnen die dezelfde media al jaar en dag in dienst van een regime uitzetten en verdedigen in opiniestukken en commentaren. Met de moeder aller verkie- zingen voor de deur is dat niet anders. Rekening houdend met de gepeilde “wil van de kiezer” komt dat opiniërende weerwerk al eens potsierlijk over.

“De stem van Vlaanderen”, een bevraging in coproductie van VTM en Het Laatste Nieuws, kent grote bijval. De massale respons op directe vragen liegt er niet om. Zo wil 81 procent respondenten de instroom van werk- krachten uit Oost-Europa beperkt zien. Liefst 83 procent pleit voor een strengere asielrege- ling en zet zich met andere woorden af tegen de voortzetting van massale immigratie die de bevolking al jaar en dag willens nillens moet aanvaarden. De percentages contra van respec- tievelijk 11 en 5 procent maken duidelijk wat

de modale Vlaming wil.

Dat lijkt moeilijk verteerbaar voor opinie- schrijvers en duiders van de meestal anti- Vlaams ingestelde media. In Het Laatste Nieuws oordeelde Jan Segers dat dergelijk stemgedrag “rechts” noemen “te kort door de bocht is”. “Behoudsgezind” is concreter.

“Rechts” is daar geen synoniem van. En wie in de resultaten van “de stem van Vlaande- ren” een voorafspiegeling ziet van een N-VA- triomf zou op 25 mei wel eens van een kale kermis kunnen thuiskomen. Of hoe je met de

kracht van het geschreven woord de heersende trend onder de bevolking, om met het “traditionele” stemgedrag komaf te maken, als- nog kunt proberen af te remmen. Maar ik geef toe dat die pogingen veel eerlijker overkomen dan die trend onafgebroken, en meestal onte- recht, te horen en te zien demoniseren door verenigd links.

Hartslag

Om het te houden bij de 83 procent voor een strenger asielbeleid pleitende Vlamingen, een onderbouwde uitleg over het “waarom”

van het antwoord “genoeg is genoeg” ontbrak.

De vaststelling volstond blijkbaar. Een abstract antwoord als “een democratie schuift op in de richting van wat de mensen willen, maar traag” voldoet niet echt aan de goede vraag in Het Laatste Nieuws waarop de politiek nog wacht als vier op vijf Vlamingen achter die stelling staan. Het klinkt nogal goedkoop om dan als krant aan een afdoend antwoord te willen ontsnappen door te stellen dat de Vlaming al gauw “het moet strenger” zegt, maar niet precies weet wat er precies strenger moet en hoe.

Wil men echt de hartslag peilen van wat bij de bevolking leeft, dan is het een koud kunstje na a ook b te zeggen door een aantal concrete argumenten te verzamelen die elk voor zich gedeeltelijk en allemaal samen die immense 83 procent verklaren. Zoals altijd is dit krantje bereid in deze zijn tegelijk dienstvaardige en aanvullende rol te spelen, door enkele van die argumenten uit de vergeetput van de regering op te diepen en door de kiezer te laten beoordelen.

Het is maar de vraag of de Vlaming het geruststellend vindt dat het aantal allochtone

“landgenoten” op zijn geboortegrond sneller stijgt dan het aantal autochtone landgenoten, waarvan er bovendien almaar meer naar het buitenland emigreren. Dat gegeven is geen resultaat van nattevingerwerk. Dat gegeven stoelt op door de overheid verzamelde gegevens in gans het land. Dat daaraan in de regim- emedia weinig of geen ruchtbaarheid wordt gegeven, zal amper verwondering wekken

Akkoorden

De te lijdzame bevolking gaat niet betogen, maar neemt, met stilzwijgend protest, wel akte van regeringsmaatregelen zoals het uitbetalen van de ziektekosten van Marokka- nen en Turken die een Belgisch pensioen uit- gekeerd krijgen en vervolgens naar hun thuis- land terugkeren. Naar verluidt is dat een gevolg van nieuwe akkoorden over sociale zekerheid, uiteraard in stilte afgesloten met Marokko en Turkije. Volgens de federale minister van Soci- ale Zaken, Laurette Onkelinx, zijn die verdra- gen “geïnspireerd” op wat ook voor andere EU- landen geldt. Dat de sociale zekerheid vooral met Vlaams geld gefinancierd wordt, vergeet de multicultureel gul ingestelde minister er gemakshalve bij te zeggen.

Er werden met landen als Marokko, Tunesië en Algerije nog gelijkaardige “samen- werkingsakkoorden” gesloten. De Vlaamse bevolking heeft daar niet veel weet van omdat de machtspartijen, evenals hun mediaslaafjes, er amper of niet over reppen, en al zeker niet in tijden van verkiezingen. Is het nuttig om weten dat polygamie in België strafbaar is, het belet de overheid niet om overlevingspensioenen uit te keren aan de weduwen van hier overleden polygamisten. Het aantal van die pensioenen ligt dicht bij de tweehonderd stuks, en kost de belastingbetaler op jaarbasis om en bij de twee miljoen euro. Niet eens de helft van die weduwen woont nog in België. Voor de uitke- ring van hun pensioen maakt het land van ver- blijf niet uit. Laat ik, grapje, maar stoppen met opdiepen, voor u zich gaat afvragen op welke traditionele partij u op 25 mei moet stemmen bij gebrek aan een alternatief.

D.M^ol

MEE in DE ExcuuscuLtuuR

Na de berichten over seksueel misbruik in de Kerk volgden vorig jaar berichten over seksueel misbruik in Vlaamse jeugd- en onderwijsinstellingen. Kinderpsychia- ter Peter Adriaenssens vindt dat excuses van de overheid als “publieke erkenning”

van geweld en misbruik de heling mak- kelijker zou maken. Een stopteken voor misbruik in de toekomst. Of potentiële criminelen dat zo afschrikwekkend vin- den, valt nog te bezien. Dat het Vlaams Parlement publiekelijk verontschuldigin- gen uitspreekt, is merkwaardig. Noch de huidige parlementsleden, nemen we aan, noch het huidige parlement als instel- ling draagt verantwoordelijkheid voor die vorm van criminaliteit. Er zijn nog wel erge en enge vormen van misdaad. Dat parle- mentsleden hierover hun verontwaardi- ging uiten en aan het probleem iets probe- ren te doen, is mooi. Of deze symbolische geste meer is dan een act in het kader van de politiek correcte excuuscultuur zal de toekomst uitwijzen.

OnDERwiJs DOORgEsLagEn

Als je een Vlaamse Scholierenkoepel creëert, moet die iets omhanden hebben.

Klagen over “uitgebluste leraars” bijvoor- beeld, op basis van een bevraging van 3.000 Vlaamse leerlingen. Een drukkings- groep meer of minder, moet kunnen. Uit de enquête blijkt dat de leerlingen zich zorgen maken over de motivatie van de leraars.

Hoe waren we zelf? Interessanter is te ver- nemen dat dit een gevolg zou zijn van de vele regeltjes en te strikte leerplannen die de leraars worden opgelegd. Onderwijs- minister Pascal Smet (sp.a) zegt dat het vooral de scholen zijn die zichzelf te veel druk opleggen: “Het is echt niet nodig om voor elk vak, elke doelstelling op te lijsten.”

Mieke van Hecke van het katholiek onder- wijs pleit nu voor minder administratieve plichten voor de leraars en denkt dat we wat “doorgeslagen zijn vanuit de overheid”

in de detaillistische invulling en bewa- king van de eindtermen”. Misschien moe- ten Smet en Van Hecke allebei eens een klapke doen met de regelneven in de eigen rangen.

Gesloten

Deze week zijn onze kantoren geslo- ten op donderdag 1 mei (stoet!) en op

vrijdag 2 mei (uitrusten van de stoet)

(3)

Actueel 30 april 2014 3

Scheldend en tierend

Mijnheer de gestresseerde,

Gij zijt vorige week in de Kamercommissie Grondwet ten aanzien van de Vlaams-natio- nale partijen zwaar uit uw rol gevallen. Hoe- wel gij vooral de N-VA in het vizier naamt, aarzelde gij niet het Vlaams Belang in één en dezelfde adem te noemen. Beide partijen werden op één hoop gesmeten en kregen het etiket ‘middeleeuwers’ opgeplakt. Gij naamt het die partijen immers kwalijk dat zij – althans volgens u – elk debat zouden

“reduceren tot twee zogezegd homogene gemeenschappen, alsof elk debat op basis van taal en etnie wordt gevoerd”. Dat is een redenering uit de middeleeuwen, poneerde gij in alle geveinsde ernst.

De misdaad van beide partijen was dat zij amendementen hadden ingediend op de lijst van de regering waarin werd bepaald welke grondwetsartikelen in de volgende legislatuur mogelijk moeten herzien wor- den. En dat werkte fameus op uw zenuwen en die van uw coalitiepartners. Vlaams Belang ging daarin heel ver. Die partij wil dat België ontbonden wordt en dat de weg naar Vlaamse onafhankelijkheid wordt vrij- gemaakt. Barbara Pas diende een voorstel in om àlle grondwetsartikelen te herzien zodat België grondwettelijk en dus legaal kan ontmanteld worden. N-VA ging als con- federalistische partij niet zover, maar diende toch een lijstje met artikelen in, onder meer het befaamde artikel 195 – dat de moge- lijkheid biedt de grondwet altijd te herzien – en het artikel 35, waarin zou moeten wor- den ingevuld dat alle bevoegdheden toeko- men aan de deelstaten, en dat het federale niveau maar bevoegd is voor de domei- nen die daaraan expliciet worden toege- wezen. Uw regering wenste daar niet op in te gaan, want er moet een sociaalecono- mische regering komen zonder staatsher- vorming. Gij draaide bewust de kraan dicht naar het confederalisme, waarmee gij alvast de N-VA muurvast zet en haar nog voor de verkiezingen communautair de handboeien

omdoet. CD&V zit daar wat mee verveeld - zij moeten in Vlaanderen wellicht samen in zee -, maar het is lang niet de eerste keer dat zij haar Vlaamse vlag in stilte neerhaalt om de Franstaligen te plezieren.

Want daar zit de kern van het verhaal.

Gij verwijt VB en N-VA middeleeuws den- ken omdat zij altijd in tegenstellingen zou- den denken. Maar, zeg mij eens, wat doen Milquet en Onkelinx elke dag opnieuw? Dat is niet meer en niet minder dan een beleid tégen de Vlamingen voeren, vol wafelijzer- politiek en arrogante Franstalige geldhon- ger. Kijk maar eens hoe uw partij en in meer of mindere mate de andere Franstalige par- tijen zich in Brussel en de Randgemeenten tegenover de Vlamingen gedragen. Die hou- ding lijkt véél meer op een etnische strijd en een taalstrijd, waarbij de eigenheid van de Vlamingen telkens weer wordt bedreigd, en waarbij de taalwetten worden genegeerd.

Als de Vlaamsgezinde partijen opnieuw vra- gende partij zijn om de staat verder te her- vormen of zelfs op te doeken, dan is het hek van de dam.

Dan zijn plots de donkere middeleeuwen daar. Laat ons niet lachen!

Ik weet dat gij zwaar onder de stress zit, want uw partij staat ook in Wallonië onder druk. Uiterst links pikt daar veel van uw stemmen weg. En in Vlaanderen wil men een tijdje zonder de PS (dus ook zonder de sp.a) in de regering bestuurd worden. Meer nog:

N-VA wil wel in een federale regering stap- pen, maar dan met uw aartsvijand Reyn- ders van de MR en zonder uw trawanten.

Ja, daarvan krijgt gij het op uw heupen, en dan gaat gij tempeesten en schelden, zoals in de Kamercommissie. Het valt te vrezen, mijnheer de super-Belg, dat uw partij wel eens in de oppositie kan terechtkomen en haar middeleeuwse machtsarrogantie dan zal moeten inperken. Het zal een zegen zijn voor het land. Misschien belanden we wel in nieuwe tijden. Oei,

ik schreef bijna:

een nieuwe orde.

Briefje aan Elio di Rupo

Overlopen we even van groot naar klein.

De N-VA scoort bij elke peiling 32 à 33 procent en is hiermee de enige grote partij. Het verschil van tussen de beste (33,2) en de slechtste (32,2) is statistisch verwaarloosbaar.

De N-VA zit daarmee - toch in de peilingen - een eind boven het resultaat van de Vlaamse verkiezingen van 2009 (13,1) en de federale van 2010 (28,4). Veel uitleg hoeft daarbij niet gegeven te worden.

Daarna volgen de drie traditionele partijen die ongeveer tussen 13 en 18 procent sco- ren. Noemen we dat middelgroot. Op een toch redelijke afstand volgen Vlaams Belang en Groen. Noemen we dat klein. In de catego- rie mini zoeken Jean-Marie Dedecker (LDD) en Peter Mertens (PVDA+) naar een parle- mentair leven.

CD&V op jacht

CD&V is nog altijd op jacht naar de 20 procent die ze sinds de 22,3 procent in maart 2010 geen enkele keer haalde. Alleen op Vlaams vlak – met Kris Peeters als trekijzer – zou de partij in die buurt komen. Precies 20 procent. De rest is een noodsignaal richting Beke: de chris- tendemocraten in vijf peilingen tussen 16,4 en 18,5 procent. Met welke munitie de excellen- ties Geens, De Crem en Verherstraeten het par- tijdoel kunnen bereiken, is ons niet duidelijk.

Open Vld zou erg gelukkig zijn met 15 procent, net als sp.a, maar ook dat wordt een las- tig verhaal. Om een score boven 15 procent te vinden, moeten we ook voor de liberalen terug naar maart 2010. In vier niet-uitgesplitste peilingen van het voorjaar varieert de score van 12,8 naar 13,5 procent. In de uitgesplitste peiling van VRT/DS haalt ze federaal 15,1 procent, tot jolijt van Gwendolyn Rutten, maar die zwijgt zedig over de 12,7 procent voor Vlaanderen.

Wint de partij misschien iets federaal, dan verliest ze dat weer regionaal.

Een nog eenvoudiger verhaal voor de socialisten. De sp.a wordt tot vijfmaal toe vastge- haakt aan 14 procent, met niet meer speling dan 1 procent (van 13,3 tot 14,5). Versteend op een positie die een licht verlies inhoudt tegenover de regionale verkiezingen van 2009 (15,3) en de federale van 2010 (14,9). Voor 16,5 procent moeten we al terug naar mei 2010.

En dan de kleintjes. Vlaams Belang lijkt een moeilijk geval (zie elders op deze bladzijde).

Het treintje van het

confederalisme als troost?

Peilingen genoeg dezer dagen? Dit jaar verschenen er vijf, van drie verschillende opdrachtgevers/uitvoerders: twee in februari en drie in april. Er zijn er twee van VTM, De Morgen, Le Soir en RTL, twee van La Libre, RTBf en één van VRT en De Standaard. Wat heb- ben we de jongste drie maanden geleerd? Het beeld wordt iets complexer nu de jongste peiling van VRT en De Standaard werd uitgesplitst in drie beeldjes: een federale peiling, een Vlaamse en een Europese. Maar we doen ons best om door dat bos de bomen te zien.

Driemaal om en bij tien procent, tweemaal om en bij zeven procent. Een schommeling van 6,7 tot 10,3 procent.

Groen zweeft al tien jaar tussen 6,5 en 10 procent. Dat is ook zo voor de vijf peilingen van 2014, met een tendens tot lichte winst, met een nooit eerder bereikte piek van 10,5 procent in de federale score van VRT/DS in april.

Als zich dat doorzet bij de verkiezingen is dat wel het zorgelijkste nieuws voor De Wever:

dat zijn verhard verhaal wat minder aanslaat bij groepen die oren hebben naar een linkse lokroep: vrouwen, jongeren, de zachte sector.

En nu een besluit? Van de courante overwe- ging over de sterkte van de V-partijen moeten we stilaan afstand doen. Het water tussen de protagonisten van N-VA, VB en LDD werd te diep. Daar zal iedere Vlaamsgezinde wel het zijne over denken.

Beter dan stilstaan?

De heren die ten tijde van de spraakma- kende RTBf-reportage over het einde van België nog samen rond de tafel zaten en vanuit drie hoeken tegelijk de traditionele partijen de daver op het lijf joegen, hebben uiteindelijk resoluut solo-slim gespeeld. De gebundelde V-kracht, die bij de federale verkiezingen van 2010 piekte op 45,8 procent en in 2012 virtueel (peiling Le Libre) net 50 procent overschreed, zakt nu in de voorjaarspeilingen naar 43 procent (LLB en VTM/DM) en bij VRT/DS op het Vlaamse strijdtoneel zelfs naar 39,9 procent.

Tenzij we ons vergissen, is dit voor het force- ren van een copernicaanse omwenteling via het Vlaams Parlement niet het gedroomde sce- nario. Als strategisch concept – wars van alle persoonlijke en programmatorische verschil- len – lijkt de vernietiging van die driehoeks- verhouding niet indrukwekkend. Evenmin als de vlucht van de drie voorzitters naar het federale parlement.

Rest nog het treintje naar het confederalisme als troost? Misschien, maar dan zal het rijden aan de snelheid die CD&V bepaalt. Beter dat dan stilstaan? De partij van Peeters in het B-kamp duwen had en heeft geen enkele zin.

Want als Beke springt, valt zelfs de boemel stil.

De rit naar meer Vlaanderen wordt er wellicht één van nog vele jaren. Tenzij de kiezer op 25 mei in het donker van zijn hokje de wissels ver-

legt. A^njA P^ieters

De Morgen valt eigen peiling aan

“De verrassing in de enquête van VTM, De Morgen, Le Soir en RTL is het resultaat van Vlaams Belang, dat weer naar 10 procent klimt”, schreef vorige week Het Nieuwsblad. “Opvallende winst is er voor Vlaams Belang, dat 10,3 procent haalt en zo weer groter wordt dan Groen”, meldde VTM op de eigen webstek. Heel interessant. En waarom dan wel? Omdat het politieke pamflet De Morgen zijn lezers blijkbaar als kleuters beschouwt. Kameraadjes voor wie de scores van de Boze Wolf dienen te worden verstopt en verzwegen.

Aan bladzijden analyses over de eigen peiling geen gebrek, maar de naam Vlaams Belang kwam in het verhaal van Yves Desmet en vrienden niet voor. Wellicht om dezelfde reden en om de hoge score van de N-VA wat te relativeren, werd niet eens een grafiekje van de uitslag van de eigen peiling afgedrukt, en viel de focus volledig op Peeters en De Block die als stralende heiligen aan de gelovi- gen worden gepresenteerd.

Dat soort journalistiek moeten we niet eens bekampen, wel vierkant uitlachen, omdat ze principes hanteert die doen denken aan het schrappen van historische figuren en evenementen in de hand- boeken van onfrisse staten.

Het is vooral Roel Wauters die voor De Morgen Vlaams Belang volgt. Op 15 april had hij wél belang- stelling voor de partij van Annemans. “Vlaams Belang strompelt richting kiesdrempel”, kopte hij boven een natuurlijk héél uitgebreid artikel. Hij greep voor die wetenschap terug naar de februari- peiling van De Morgen en VTM, waar VB met 7,6 procent geen beste beurt maakte. Die valpartij van Annemans, dat is pas nieuws, zie! Van een journalist als Wauters hoef je niet te verwachten dat hij de moeite doet zijn huiswerk grondig te maken. De scores van recentere, maar concurrerende peilingen van La Libre Belgique en RTBf moeten op zijn tafel hebben gelegen, maar omdat die van Vlaams Belang (9,8 procent in februari en 9,9 procent in april) niet in zijn kraam pasten, sloot Wauters even de ogen. En die van zijn lezers.

Als eind vorige week de peiling van die andere concurrenten verschijnt (peiling De Standaard en VRT) en daar plotsklaps blijkt dat Vlaams Belang het minder goed doet, is Wauters opnieuw klaarwak- ker om te melden dat “Vlaams Belang met 6,8 % wel heel dicht in de buurt komt van de kiesdrempel”. Nu bakt Wauters het nog bruiner. Dit keer was de informatie van de eigen aprilpeiling van De Morgen compleet irrelevant en van zijn tafel gevallen. Je kunt je lezers toch niet melden dat Vlaams Belang (nu 10,3 procent) weer beter scoort!

Conclusie: wordt Vlaams Belang zwak gepeild, dan toetert Wauters, wordt ze wat beter gepeild, dan vindt hij dat het volkje dat zijn stukken leest dat niet hoeft te weten, ook niet als dat gepeild wordt in opdracht van zijn eigen bazen. De Morgen valt zijn eigen peiling aan. Mooi is dat. A^njA P^ieters

HET anTWooRD DaT ERToE DoET

Voor zover een circusnummer aan de rea- liteit beantwoordt, leverde het jongste num- mer van het circus van Laken een nieuwe rist in de adelstand verheven getrouwen aan vorst en vaderland op. De enige naam die door de media niet kritiekloos werd geslikt, is die van George Forrest, een individu met een dermate twijfelachtige reputatie als “zaken- man in Congo” dat die tot in de schoot van de Verenigde Naties sterke weerklank kent.

Er werd ijverig gezocht naar antwoorden op de vraag waaraan Forrest een adellijke titel heeft verdiend. Geen antwoord dat ertoe doet, uitgezonderd het ene antwoord dat nie- mand gaf. Behalve dan dit krantje, dat oppert dat de belangen van Laken in Congo, ruim een halve eeuw na de onafhankelijkheid, allicht nog even groot zijn als in de koloni- ale tijd.

GoED oM WETEn

Voor wie er nooit aan twijfelde dat de almaar verwoestender golf verkeersboetes enkel bedoeld is om grotere verkeersveilig- heid te creëren, is er slecht nieuws.

Uit officiële cijfers van de federale staats- secretaris voor Mobiliteit, Melchior Wathelet, blijkt dat van de verkeersboetes amper één van elke drie euro geïnvesteerd wordt in het ondoorzichtige kluwen “verkeersveiligheid”.

De overige twee euro’s verdwijnen in het bodemloze vat dat “staatskas” heet. Wetend dat in Vlaanderen aan de lopende band geflitst wordt en in Wallonië nauwelijks, is meteen duidelijk dat het persoonlijke aan- deel van elke geflitste Jan Modaal in de

“solidaire geldtransfers” van Noord naar Zuid een stuk groter is dan hem wordt voor- gehouden.

Een troost is het niet, maar wel goed om weten.

(4)

Dossier

30 april 2014

4 De Deense Jodenlegende

In De Telegraaf van 12 april schrijft de populaire columnist en hoogleraar emeritus Bob Smalhout over de tweede tragedie in zijn leven. Vier jaar geleden overleed zijn vrouw, nadat ze jarenlang fel getekend was door alzheimer. Smalhout hertrouwde met de bekende dichteres en historica Nanda van der Zee. Die maakte een maand geleden een pijnlijke val, waarna het van kwaad tot erger ging en het eindigde met volledige orgaanuitval.

De legende

Nanda van der Zee is een bekende naam in Nederland. Ze schreef de voortreffelijke biogra- fie van de beroemde Joods-Nederlandse his- toricus Jacques Presser, wiens vrouw met een vals paspoort opgepakt werd en in Auschwitz vergast werd. Presser - die als kind in Borger- hout woonde en daar zijn hele leven een licht Antwerps accent aan overhield - is nog altijd een rolmodel voor iedere geschiedschrijver.

Van der Zee veroorzaakte beroering in 1997 met het boek “Om erger te voorkomen”. Daarin beschuldigde zij koningin Wilhelmina van vaan- delvlucht in mei 1940 en ze betoogde dat dit de Duitsers de mogelijkheid gaf een burger- lijk bestuur te organiseren en veel meer Joden te vermoorden (80 procent van de 150.000) dan elders in West-Europa. Haar boek werd terecht neergesabeld. Nederland had geen ervaring met een bezetting en was niet voor- bereid om Duitse maatregelen met smoezen, excuses en chicanerieën te saboteren. Neder- landers deden hun best om de Duitsers te gehoorzamen, want het land was lange tijd ziekelijk gezagstrouw en onbuigzaam als het op regeltjes aankwam. Een sterk staaltje van toenmalige bureaucratische stompzinnigheid duikt dezer dagen weer op. Joodse woningen in Amsterdam waren na de deportatie van de eigenaars in beslag genomen en aan collaborateurs gegeven. Vele collaborateurs vlucht- ten vanaf het najaar 1944 naar Duitsland. De weinige rechtmatige Joodse eigenaars die na hun bevrijding terugkeerden, kregen van de gemeente een belastingaanslag met een naheffing voor de periode dat de collaborateurs in hun huizen gewoond hadden. En ze kregen er nog een boete bovenop voor te late betaling. De gemeente is inmiddels bereid die boetes terug te storten maar heeft nog geen zin om ook de naheffing aan de erfgenamen te geven.

Terug naar Bob Smalhout (hij is half-Joods).

Hij gelooft nog altijd in de sensationele thesis van zijn overleden vrouw en hij schrijft dat de historici haar afbrandden omdat zij immers belang hebben “bij een goede relatie met het koningshuis”. En vervolgens gaat hij helemaal uit de bocht: “In Denemarken daarentegen vluchtte koning Christiaan X niet. Hij deed een Jodenster op zijn tuniek en reed als protest daarmee op een wit paard door Kopen- hagen. Hij redde bijna alle Deense Joden.” Dat verhaal is een bekende oorlogslegende. Er is geen woord van waar. De koning reed nooit met een Jodenster rond en de echte, onwaar- schijnlijke redder was Werner Best, SS-Ober- gruppenführer (generaal) en stadhouder van Denemarken.

Een voorbeeldige collaboratiestaat

Op 9 april rukten de Duitsers Denemar- ken binnen, op weg naar Noorwegen. Bin- nen 24 uur was heel het land bezet. Balans:

16 gesneuvelde Denen. Officieel was Dene- marken niet eens in oorlog met Duitsland, en mocht zijn staatshoofd, parlement en regering behouden. Twee jaar lang leidde een socialist Denemarken, waarna hij werd opgevolgd door een liberaal. Denemarken was lang een model collaboratieland. Er werd zelfs een tijdje gesproken over een Duits-Deense handels- en tolunie. De Deense industrie werkte zich uit de naad om ijzer en staal te leveren, terwijl de boeren massaal gewassen verbouwden die de weg naar Duitsland vonden. 64.000 Denen gin- gen vrijwillig in Duitsland werken. Het Deense leger mocht zelfs zijn wapens behouden en de Deense vloot bleef in de haven liggen. De koning kon op zijn verjaardag op zijn (bruin) paard rustig uitrijden en de bevolking groe- ten. Op één punt hielden de Denen echter het been stijf: maatregelen tegen de Joden. De Deense politici hadden al voor de oorlog Mein Kampf gelezen en naar de toespraken van Hit- ler en Goebbels geluisterd. Voor alle zekerheid keurden ze in 1939 een wet goed die geen rassenscheiding duldde. Op de Duitse verzoeken om iets aan het Joodse probleem

te doen, volgde steevast het antwoord dat het Joodse probleem niet bestond, want Joden waren Denen zoals alle andere Denen. Maar geleidelijk bracht de bezetting moeilijkheden met zich mee. Veel producten moesten op de bon wegens de geallieerde blokkade. De inflatie steeg iedere maand door de aanwe- zigheid van duizenden Duitse soldaten die feitelijk met waardeloze Reichsmarken betaal- den. Het verzet kwam geleidelijk op gang en de Deense politie keek graag de andere kant uit. Het begon te schuren tussen Denen en Duitsers. Hitler verving de diplomaat die tot dan Duitsland vertegenwoordigde door Wer- ner Best. Die man was jurist, intellectueel, gewezen rechter en één van de vaders van de Neurenberger wetten. Hij werd na Himmler en Heydrich de derde man in de rangen van de Duitse openbare en geheime politie. Best was één van de weinige nazi’s die Hitler al eens durfden tegenspreken. Na een conflict met Heydrich werd Best een tijdje op een zijspoor gezet, tot hij de nieuwe stadhouder van Dene- marken werd. Hij voerde een hardere politiek tegen het verzet en probeerde Duitse maatregelen op te leggen, zoals Duitse militaire recht- banken. Het conflict verhardde en er volgde een staking, eind augustus 1943. De regering hield er letterlijk mee op en het parlement kwam niet meer bij elkaar, maar de admini- stratie deed gewoon verder. Himmler gaf het bevel de achtduizend Joden op te pakken en af te voeren.

En de waarheid

Best zag veel verder dan zijn neus lang was.

Hij wist waarschijnlijk dat de rug van het Duitse leger in Koersk was gebroken, nauwelijks een paar weken eerder, en hij had misschien maar weinig vertrouwen in de Endsieg en zijn eigen lot. Op 26 september lekte uit dat de Duitsers op 2 oktober de Deense Joden wilden oppak- ken. We weten niet of Best het lek zelf organi- seerde of dat liet doen, maar alleszins trof hij geen maatregelen om lekken te voorkomen.

Een Duitse diplomaat onderhandelde inmiddels met de Zweden en kreeg hun akkoord om de Joden asiel te verlenen. Overal, uiteraard vooral in Kopenhagen, pakten de Joden hun valiezen en reisden naar de kuststadjes. Dat gebeurde open en bloot. De Duitsers keken eens naar de lucht. In de havens werd geïmpro- viseerd, want er was geen centrale leiding. Eén Gestapo-officier pakte her en der wel Joden op, maar hij kon natuurlijk niet overal zijn. Wij ken- nen vandaag het dubbelspel van Best maar dat wisten de Denen indertijd niet, dus geloofden de meeste schippers wel degelijk dat ze zware risico’s liepen. Toch werd er massaal over en weer gevaren. Op een week tijd waren bijna alle Joden in Zweden. Toen de razzia eindelijk begon, waren de vogels gevlogen. Best beval daarenboven dat er slechts één nacht mocht gearresteerd worden en dat men beleefd op de deur moest kloppen. Werd er niet openge- daan, dan mocht de deur niet ingetrapt worden. De dag daarna meldde Best aan Himmler dat Denemarken “entjudet” was en de Reich- sführer SS deed alsof hij het geloofde, want de Deense leveringen en de veilige route naar bezet Noorwegen waren te belangrijk voor Duitsland. In totaal vielen slechts 500 Deense Joden in Duitse handen. Ze werden op trans- port naar Theresienstadt gezet, het enige min of meer menselijke concentratiekamp. 116 onder hen overleefden het niet. Best had juist gegokt. Hij moest in Neurenberg opdraven als getuige en werd daarna aan Denemarken uit- geleverd. De Denen veroordeelden hem ter dood, maar in beroep werd het twaalf jaar hechtenis. Tot grote woede van verzetslui lieten de Denen hem in 1951 vrij. Hij probeerde de rest van zijn leven weer een loopbaan als rechter op de rails te zetten, maar met zijn reputatie als derde man van de Gestapo was dat onmo- gelijk. Hij gebruikte wel zijn juridische kennis en zijn relaties om in de Ruhr-industrie een rij- kelijk betaalde baan te versieren. Zijn verleden haalde hem in toen hij in 1969 gearresteerd werd, maar twee jaar later was hij alweer vrij.

Hij stierf in 1989, 86 jaar oud. Jan n^eckers

Grondwet

Helemaal aan het einde van de legislatuur behoort het tot de geplogenheden dat de Kamer een lijst goedkeurt van grondwetsarti- kelen die tijdens de volgende legislatuur kun- nen gewijzigd worden. De regering-Di Rupo was daar niet happig op, want de Franstali- gen willen absoluut geen nieuwe staatsher- vorming. Dus werd vanuit de regering een weg gezocht om dat alvast te verhinderen. Boven- dien bestaat de kans dat na 25 mei N-VA wel eens mee aan zet kan zijn en dan duikt het confederalistische verhaal natuurlijk op, dat België weliswaar wil behouden, maar toch verder wil hervormen. Vooral om die reden werden de artikelen 35 en 195 niet in de lijst opgenomen. Artikel 35 bepaalt immers dat er moet bepaald worden welke bevoegdhe- den uiteindelijk naar de deelstaten moeten en wat nog strikt federaal dient te blijven.

Artikel 195 regelt de procedure tot herziening van de grondwet. Ben Weyts van N-VA maakte daar in de Kamercommissie, en in de plenaire vergadering, groot spel over, goed besef- fende dat zijn partij na de verkiezingen geen weg zal uit kunnen richting een confederaal België. Geheel in zijn eigen hectische stijl pakte hij vooral CD&V aan, die eerst wel te vinden was voor de opname van artikel 195, maar naar aloude traditie de staart weer introk na wat gegrom van de Franstaligen.

Vier pistes

Ook Barbara Pas van het Vlaams Belang trok alle registers open tegen die onwil van de Franstaligen. Geheel in de traditie van haar partij diende zij een lijst in met àlle artike- len van de grondwet. Haar partij wil namelijk op een legitieme manier heel het Belgiekske ontmantelen teneinde op een democratische manier tot een onafhankelijk Vlaanderen te komen. In haar betoog vroeg zij aan de N-VA wat ze nu gaat doen, nu blijkt dat de deur rich- ting een verdere staathervorming op slot werd gedaan. Barbara ziet vier mogelijkheden: 1.

N-VA doet mee aan een sociaaleconomische herstelregering 2. N-VA gelooft naïef in de mogelijkheid dat er met een bijzondere meer- derheid nog zaken kunnen gedefederaliseerd worden, zoals de pensioenen en delen van de sociale zekerheid. 3. N-VA volgt de Vuye-doc- trine en gaat buiten de grondwettelijke lijn- tjes kleuren. 4. N-VA steunt in het Vlaams Par- lement een soevereiniteitsverklaring waardoor de Vlaamse onafhankelijkheid voor het grijpen ligt. Ze vreest dat de eerste mogelijkheid - de minst staatsgevaarlijke - het zal halen.

Het water is diep

Uit de betogen van de Vlaams-nationale partijen blijkt overduidelijk dat het water tus-

Roddels uit de Wetstraat

sen beide erg diep is geworden. N-VA staat op het punt verder te regeren in Vlaanderen en mogelijk zelfs op het federale niveau. De N-VA’ers kiezen voor machtsdeelname in de hoop zo iets van hun doelstellingen te kunnen realiseren. Vlaams Belang daarentegen blijft uitgesloten van de macht en stelt zich radi- caal op als zweeppartij om ‘de anderen niet te doen vergeten’ en hen telkens weer te con- fronteren met henzelf. Bovendien wil de partij thema’s op de politieke agenda blijven plaat- sen waar de anderen dan mee verder moe- ten. Zo maakte Vlaams Belang van de vreem- delingenproblematiek, de veiligheid, en ja, het onafhankelijkheidsdiscours thema’s die men niet meer kan wegdenken. Het is het aloude verhaal van de minimalisten en de maxima- listen dat als een rode draad door de geschie- denis van de Vlaamse Beweging loopt. Jam- mer, maar het zij zo.

Afscheid

Aan het einde van de laatste zitting gaf Kamervoorzitter Flahaut nog een speech.

Iedereen werd bedankt, ook het personeel van de Kamer, en hij gaf een overzicht van hoe hard (!) er gewerkt was de voorbije vier jaar.

Flahaut gaf ook per partij een overzicht van Kamerleden - 63 in totaal - die na 25 mei zeker niet meer zullen terugkeren, omdat ze hun carrière beëindigen, een andere job gaan uit- oefenen of omdat ze naar een andere assem- blee zullen verhuizen. Wellicht zullen er nog een aantal zijn die niet herkozen worden. Fla- haut overliep dus alle partijen, waarna telkens een applaus volgde. Alleen… na de opsom- ming van de VB’ers kreeg niemand de handen op elkaar. Droevig, tot de laatste snik. Moeder, in wat voor een democratie leven wij toch?

Ontruiming

Het vertrek van zoveel Kamerleden en wel- licht ook medewerkers uit de kantoren van het Paleis der Natie zal ongetwijfeld een grote verhuisoperatie met zich meebrengen. Eén van de gevolgen zal zijn dat er een massa papier - zeker enkele tonnen - zal gedumpt worden, waarvan een groot deel ongelezen is gebleven. Bij het vertrek van Herman de Croo, na 46 jaar, en die er vorige donderdag een beetje beteuterd bij zat, zal er waarschijn- lijk een grote verhuiswagen aan te pas komen.

Even weg

Daarmee sloot de parlementaire tent haar deuren. Half juni zal de nieuwe Kamer geïn- stalleerd worden. Uw roddelaar van dienst ver- dwijnt tot die tijd van de radar om u nadien weer op te vrolijken met straffe en andere verhalen die u nergens anders kunt lezen. Tot dan, bij leven en welzijn!

PaNIek

Opschudding in Frankrijk: een peiling van Ifop in opdracht van de krant Le Figaro plaatste het FN op kop in de kieskring Grand Est. Het FN zou er voor de Europese verkie- zingen op 26 procent van de stemmen kunnen rekenen, en het UMP op 24 procent. De PS ligt op de derde plaats, met slechts 15,5 procent.

Hetzelfde beeld in Denemarken: daar gaf een peiling van Megafon voor de com- merciële tv-zender TV 2 en de krant Politiken de Deense Volkspartij (Dansk Folkeparti) 25,6 procent van de stemmen, net iets meer dan de conservatieven van Venstre, die op 22,6 procent blijven steken. En ook daar staan de sociaaldemocraten op de derde plaats, met 20,9 procent van de stemmen.

Guy Verhofstadt zal zich nog moeten reppen, als hij met zijn fractie kiesdrempelpartijen de derde grootste wil worden in het Europees Parlement!

(5)

Actueel 30 april 2014 5

Het valt op hoe makkelijk die politicologen meestappen in de strategie van het koppel Verhofstadt-Albert II, dat in de nieuwjaars- boodschappen in 2006 en 2007 nadrukke- lijk waarschuwt voor het “omfloerste separa- tisme”. Zowat alle toppoliticologen gaan op zoek naar methodes om het succes van het Vlaams kartel en van de V-partijen te counte- ren. In de Pavia-groep denken ze na over politieke middelen om het verder uiteengroeien van het land te verhinderen.

Ze zetten in op een federale kieskring, zodat de “electorale apartheid” stopt wanneer Vlamingen ook voor (of tegen) Waalse politici kunnen stemmen en omgekeerd. Een voorstel

‘pro Patria’, noemt Rik van Cauwelaert dat in Knack, en “een geruststelling voor de burgers die graag de Belgische driekleur hijsen”.

Woordvoerders van de denktank zijn Kris Deschouwer (VUB) en Philippe van Parijs (UCL). Andere leden zijn Geert Buelens, Rik Coolsaet, Marnix Beyen en de politicologen Carl Devos, Marc Hooghe, Petra Meier, Stefaan Walgrave en Dave Sinardet. Onder de Franstalige leden is de later toegetreden Paul Magnette (PS) de bekendste. Dat zegt misschien iets over het politieke profiel van de denkgroep.

Ze zetten een directe aanval in, met in de spits Geert Buelens, maandenlang columnist in De Morgen. Buelens noemt De Wever onge- zouten “een straatvechter”. “Naast de moslim is de Waal, en dan meer bepaald de Waalse socialist, de grote vijand van de Vlaming.”

Daarmee weten we wie zijn vrienden zijn.

Dehaene was eerder deze maand dus weinig origineel in zijn attaque op de N-VA.

De impact van de campagne van Albert II, Verhofstadt en de politicologen op de verkiezingsuitslag van 2007? Nihil. Paars verliest nu ook federaal.

Relativeren en negeren

Niet getreurd, een nieuwe opgave wacht:

relativeer “wetenschappelijk” de overwinning van het Vlaams kartel en relativeer de roep om meer Vlaanderen. Sinardet, Hooghe en Luc Huyse, de peetvader van de sociale weten- schappen in dit land, proberen de kiezer wijs te maken wat zijn “echte” prioriteiten (zouden moeten) zijn. Statistisch werk van hun Leuvense collega’s Marc Swyngedouw en Jaak Billiet van het Instituut voor Sociaal en Politiek Opinieonderzoek is de sokkel onder hun analyses.

Hun negatie van enige communautaire impact op de verkiezingen van 2004 is even

indrukwekkend als hun analyse dat de sterke Stevaert-sp.a “niet meer hoefde te vrezen dat haar electoraat zou verdwijnen”. Tweemaal mis.Toch blijven veel politicologen volhar- den in de dwaasheid. Ook na 2007 houdt Swyngedouw vol dat belgicisten en Vlaams- gezinden mekaar in evenwicht houden. “Tabel na tabel blijkt dat de Vlaamse kiezers níét communautair geradicaliseerd zijn”, probeert Sinardet. “Slechts een minderheid van de bevolking vindt staatshervorming echt belangrijk”, stelt Walgrave. “De staatshervorming was maar voor 5 procent van de kiezers de belangrijkste beweegreden voor hun partijkeuze”, schrijft Huyse. Bart de Wever zal er het zijne van gedacht hebben.

Swyngedouw en co werken slordig (zo spreken ze in 2007 nog van Vlaams “Blok”), ondoorzichtig (quid interviewmethodiek, wei- gering deelname, onbeslisten, herwegingen?), hermetisch (weinig cijfers, veel percentages), subjectief (VB noemen ze “etnocentrisch”, LDD “populistisch”), soms hilarisch opge- splitst (veel te kleine doelgroepen), en onge- loofwaardig (de woorden Vlaams en Vlaan- deren worden in de bevraging niet één keer vermeld). Kortom, meer remmende duiding dan wetenschap.

De omstreden prioriteitenlijstjes blijven tot vandaag in een aantal opinieonderzoe- ken opduiken. Beschamend, want het is nogal evident dat de Vlaming werk, pensioen, migratie, justitie en veiligheid belangrijker vindt dan het abstracte item staatshervorming en best beseft dat heel veel andere thema’s ook communautair gekleurd zijn, zeker in een land waar de PS (mee)regeert.

Schimpen en schelden

Veel paarse proffen pleiten als politici voor compromisbereidheid en schilderen wie niet volgt af als fanatiek, radicaal en extremis- tisch, of nog veel erger. Beyen hekelt de N-VA omwille van een “sterke hang naar zuiver- heid”, een “erfenis van een radicaal en etnisch geformuleerd nationalisme”. Huyse probeert de schaarse flamingante opiniemakers meteen te linken aan de apartheid in Zuid-Afrika.

Hooghe verwijt ze - zonder cijfers - niet te weten “hoeveel ons die Vlaamse onafhankelijkheid zou kosten”.

De Pavia-proffen halen nog een wonder- middel uit hun koffertje: laat de verkiezingen samenvallen, vragen Hooghe, Deschouwer en Walgrave in koor. (Toevallig is dat dit jaar het geval. We zullen zien.)

Wat is de impact van de politicologen op de verkiezingsuitslag van 2009? Nihil. De N-VA scoort. Open Vld en sp.a zakken naar 15 procent.

2010

In het voorjaar van 2010, kort voor de federale verkiezingen en in volle BHV-gewoel, worden de argumenten niet bepaald sterker. In

“Geen dictatuur van de meerderheid” houdt Huyse een feitelijk pleidooi voor chantage door een francofone minderheid. Hooghe dreigt met Europa. België wordt even voorzitter van de EU en het ergste wat er dan kan gebeuren, is dat premier Van Rompuy zijn Europese rol niet voluit zou kunnen spelen omwille van perikelen in Halle-Vilvoorde. Zijn Gentse collega Hendrik Vos stelt dan weer dat grote problemen niet in kleinere gemeenschappen kunnen worden opgelost.

De impact van de politicologen op de verkiezingsuitslag van 2010? Nihil. De N-VA piekt.

De CD&V, die almaar meer afstand neemt van het confederalisme, deelt flink in de brokken.

Wat daarna volgt, is kort verteld: De Wever wordt klemgereden door Di Rupo en de Vlaamse traditionele partijen. De meeste politicologen gaan door met de strijd.

Politicoloog Johan Ackaert (UHasselt, “spe- cialist” in gemeenteraadsverkiezingen) gelooft niet dat de N-VA lokaal zal doorbreken bij de lokale verkiezingen. “Nationale trends echoën, maar ook niet meer dan dat. In de 41 gemeen- ten waar de N-VA in 2006 alleen naar de kiezer trok, strandde ze op 7,5 procent van het electoraat.” Sinardet voorspelt tegen alle peilingen in dat de kiesstrijd in Antwerpen “ongemeen spannend” zal worden. “Waarom zou N-VA aan de nieuwe wetmatigheid, de wispelturigheid van de Vlaamse kiezer, ontsnappen?”, schrijft Huyse. Hoop doet leven.

De impact van de politicologen op de gemeenteraadsverkiezingen van 2012? Nihil.

De N-VA doet het opnieuw uitstekend. De CD&V’ers maken zichzelf wijs dat zij de win- naars zijn. Opiniemakers voeden dat bijgeloof.

De laatste loodjes

Nadien richten ze hun vizier op 25 mei 2014, de moeder van alle verkiezingen. Een korte greep uit de opiniemand van de jongste maanden.

Voor Deschouwer volstaat een kleine knik in de herfstpeilingen van 2013 om De Wever in Le Soir halfdood te verklaren: “La N-VA est en perte de vitesse.” In het kielzog van David van Reybrouck en zijn G1000 ontwik- kelt hij theorietjes over burgerdemocratie en

“participatieve elementen” (sic). “Gewone burgers – veel meer dan de politieke elites” zouden moeten beslissen over staatshervorming en migratie. Adieu, kiezer. Adieu, democratie.

Van Parijs vecht vooral voor Brussel als vol- waardig derde gewest. Een idee van N-VA over subnationaliteit wuift hij weg: “De tijd van

kolonisatie is voorbij. Dit is een dwaas model...

Een Brusselaar is noch Vlaming, noch Waal.”

Volgens Huyse “bedriegt” De Wever de bevolking: “Alsof je zonder de PS plots in het para- dijs ¬belandt.” Beyen ergert zich omdat N-VA het V-teken gebruikt, een antifascistisch sym- bool dat “oorspronkelijk een Belgisch-patri- ottisch teken” was. “Onwelvoeglijk, want dat doet ze om een electoraat aan te spreken dat traditioneel aanleunt bij een openlijk xeno- fobe partij.”

Walgrave steekt al zijn energie in de Stemtest 2014. Een misschien leuk, maar fel omstreden spelletje. Zo peilde een vorige editie naar de voorkeur voor een onafhankelijk Vlaanderen door te vragen of de Rode Duivels gesplitst moeten worden (meer hierover elders in dit blad). In de huidige editie is de vraag over Vlaamse onafhankelijkheid verbannen, “omdat dit thema de komende bestuursperiode niet aan bod zal komen” en dat aspect “ingekapseld” zit in de vraag over de splitsing van de sociale zekerheid.

Hooghe haalt eind 2013 de pers met een peiling onder driehonderd “eerstejaarsstu- denten” menswetenschappen in Leuven. Het resultaat wordt in De Morgen vertaald als

“Studenten lusten N-VA niet meer”. Dat Hooghe niet eens ten onrechte opmerkt dat de N-VA breekt met de erfenis van de Front- beweging door te kiezen voor een rechts pro- gramma, mag dan al aanzetten tot nadenken, zo’n minipeiling in één niche is waardeloos.

Wat wordt de impact van de strijd van de politicologen op de uitslag van de moeder van alle verkiezingen in 2014? Nihil?

Hoeven we de politicologen nog ernstig te nemen? Een paar enkelingen redden de meubelen. En dan hebben we het niet over Bart Maddens, de enige met een Vlaamsge- zind profiel.

Carl Devos (Gent), nog altijd figurerend op de Pavia-ledenlijst, waarschuwt tegen de strategie van permanente aanvallen die de N-VA in 2010 niet kleiner hebben gemaakt. Dat zal in 2014 evenmin werken. Integendeel. Ook de jonge Nicolas Bouteca (Gent) analyseert behoedzamer dan veel van zijn oudere collega’s.

Merkwaardig: sommige – wanhopige? – politici blijven dansen naar het pijpen van de politicologen en ze hopen het pad naar meer Vlaanderen te blokkeren met samenvallende verkiezingen of een federale kieskring. Beslissingen daarover zijn evenwel voor een volgende legislatuur, of weggestopt in een Kamercommissie en hoorzittingen met…

politicologen. Daarin mocht Maddens pleiten naast - en tegen - drie Pavia-proffen en een pak Franstaligen. Hoe duidelijk kan het zijn dat men één politieke strekking wil benade- len? Uiteindelijk heeft de regering-Di Rupo de dossiers afgeserveerd, wegens onenigheid.

De kiezer kan ze definitief afserveren, wegens onzinnigheid. AnjA Pieters

Orkest van Vlaamse politicologen speelt vals (deel 3)

In de aanloop naar de belangrijke federale verkiezingen van 2007 loopt Guy Ver- hofstadt als premier van paars op zijn laatste benen. Het Vlaams kartel van CD&V en N-VA heeft drie jaar eerder de Vlaamse verkiezingen gewonnen. Liberalen en socialis- ten proberen het duo Leterme-De Wever uiteen te spelen en ze hebben veel bondge- noten. Over de strijd van de culturo’s hadden we het vorige week. Over de tegenstan- ders van meer Vlaanderen in politiek en media hebben we het volgende week. Laat ons nu kijken naar het fijnere werk: dat van de politicologen.

Bollekenskermis

Vlaamse meerderheid

Moet de volgende federale regering gesteund worden door een meerderheid van Vlaamse Kamerleden? Daar is al veel over gesuggereerd en gezegd. Zoals gebruikelijk bij verkiezingen vroeg het Aktiekomitee-Vlaamse Sociale Zekerheid (AK-VSZ) de Vlaamse partijen naar hun standpunt over enkele heikele Vlaamse thema’s, inclusief deze vraag. Open Vld, Groen en PVDA+ antwoordden niet. CD&V, LDD, N-VA, sp.a en Vlaams Belang antwoorden allemaal ‘ja’. Dat is dan alvast genoteerd.

Overheveling pensioenen

Minder positief waren de antwoorden op de vraag aan de partijen of ze achter de eis ston- den van de overheveling van de pensioenen, werkloosheidsvergoedingen en ziekte- en invaliditeitsverzekering naar de Vlaamse en Franse Gemeenschap. Hier loopt een strakke lijn tussen de ja van LDD, N-VA en Vlaams Belang enerzijds, en de neen van sp.a en CD&V. De verkiezingsslogan van CD&V “Sterker Vlaan- deren, sterker land”, verduidelijkt dat de chris- tendemocraten voor een status quo opteren.

Een gematigd standpunt op de ondergrens van het confederalisme. Volgens AK-VSZ was CD&V bij een vorige bevraging eerder positief. Daar- mee zat ze eerder op de bovengrens van dat confederalisme. Socialisten zijn zoals verwacht tegen. Liberalen en groenen zijn wellicht nog een beetje feller tegen.

Informatie als nooit tevoren

Alleen in ons land vallen de Europese verkiezingen samen met federale en regionale verkiezingen. Een paar landen koppelden ze aan lokale verkiezingen. Dit heeft gevolgen voor de perceptie van de burger over de specifieke rol van de verschillende bestuursniveaus. De regering-Di Rupo koos bewust voor de drie- voudige stembusgang. Het is duidelijk in welke hiërarchische volgorde hij die verkiezingen ziet:

Europa en de deelstaten in de schaduw van zijn federatie. Dat op het federale niveau de strijd het scherpst zal worden gevoerd, verduidelijkt dat ondanks veel ruis over de “historische en copernicaanse zesde staatshervorming die de rollen zou hebben omgekeerd” de Vlamin- gen nog een heel eind te gaan hebben om van de Belgische schoonmoeder verlost te raken.

Kunstmatige intelligentie

Het zal wel toeval zijn: Noël Slangen stond nog maar net op de lijst van de Open Vld, of plots dook Gwendolyn Rutten met een bril op.

Geen subtiel modelletje, maar een vitrine om u tegen te zeggen en een montuur waar je niet naast kunt kijken.

Kwade tongen beweren dat het om een geval van kunstmatige intelligentie gaat, maar zoiets zouden wij niet durven suggereren.

Gwendolyn Rutten is immers niet het soort politica die het moet hebben van oppervlak- kige gimmicks en andere pr-trucen, maar pot- ten breekt met haar intellectuele diepgang.

Wij houden het op problemen met haar len- zen, maar schiet ons niet neer als die na 25 mei plots weer overgaan.

Democratische Wouter

Het moet zijn dat de campagne van CD&V lekker loopt, want partijvoorzitter Wouter Beke vond de tijd om zaterdag in De Standaard een beschouwend stukje af te scheiden over de democratie.

Niet dat we er een touw aan konden vast-

knopen, maar we merkten wel dat Wouter Beke nog steeds denkt dat we in België om de vier jaar naar de stembus zouden gaan. We cite- ren: «De stem die u uitbrengt bij verkiezingen, en waarbij u in feite uw eigen stem voor een periode van 4 jaar of meer toevertrouwt aan een persoon of partij die verondersteld wordt uw mening te vertolken.»

Dat is straffe kost. Want was het niet die- zelfde Wouter Beke die apetrots was op de ver- wezenlijking van de zesde staatshervorming?

Met als belangrijk onderdeel: samenvallende verkiezingen, zodat politici vanaf nu slechts om de vijf jaar nog eens rekening moeten houden met het gepeupel dat ze verondersteld worden te vertegenwoordigen.

Daarmee zitten we in het goede gezelschap van Noord-Korea, waar men ook maar om de vijf jaar naar de stembus hoeft, maar met dat verschil dat men in Noord-Korea de kiezer ten- minste ernstig neemt. In België doet men alsof de kiezer iets in de pap te brokkelen zou hebben en een alternatieve keuze heeft; in Noord- Korea wordt de kiezer alleen maar de reële keuze voorgelegd. In beide gevallen: één voor het regime.