HU 3 otáfí OKĨ. 2016
ÌACÌ ff Onderwerp: Werken met kernteams: leidende principes
Ons kenmerk: 16rv000060 Nummer: b
Eist, 6 september 2016
A A N DE RAAD
1. Advies
Het vaststellen van de notitie 'Werken met kernteams: leidende principes'.
2. Inleiding
Op de politieke avond van 1 maart jl. hebben wij u de evaluatie van de kernteams
gepresenteerd. Tijdens deze bijeenkomst hebben wij u toegezegd om in het najaar van 2016 te komen met een visie op de ontwikkeling van de kernteams met ingang van 1 januari 2017.
In mei en juni 2016 hebben wij met een brede vertegenwoordiging van betrokkenen uit de kernteams en de loketten Samenleven en Werk en Inkomen gesproken. De inbreng van deze betrokkenen is, samen met de bevindingen uit de evaluatie, de basis voor de visie die wij u nu presenteren. De visie wordt gevormd door wat wij in de notitie 'leidende principes' n o e m e n . Aan de hand van die principes omschrijven wij:
» wat het doel is van het werken met kernteams;
« hoe we de kernteams inrichten;
» op welke wijze de kernteams werken.
De visie op de kernteams is niet helemaal 'nieuw'. In 2014 heeft u in het Beleidsplan Sociaal Domein al een richting voor de kernteams gekozen, overigens zonder dat er in dit
Beleidsplan al afgebakende, uitgekristalliseerde uitgangspunten waren. Dit omdat we nog volop bezig waren met de ontwikkeling van de werkwijze. Op basis van de ervaringen van het afgelopen anderhalfjaar vinden we nu een aanscherping van de keuzes uit 2014 op zijn plaats. In de notitie kunt u die 'aanscherpingen' vinden in de tabel op pagina 2 en 3.
3. Doel en beoogd effect
Doel
Met het vaststellen van de notitie 'Werken met kernteams: leidende principes' legt u voor het eerst expliciet vast wat de doelen en de werkwijze van de kernteams zijn en hoe de
kernteams worden ingericht. Tegelijkertijd bakent u hiermee ook de taken en
verantwoordelijkheden voor het loket Samenleven verder af. Hierdoor kunnen de kernteams doelgerichter werken aan de opdracht die zij hebben gekregen.
In algemene zin is dit al wel vastgelegd in het Beleidsplan Sociaal Domein, maar het is nog niet expliciet voor de kernteams gedaan.
Beoogd effect
Wij hebben de effecten (op de lange termijn), waar de kernteams een bijdrage aan leveren, als volgt omschreven:
1
*16RV000060*
. Het bevorderen van de eigen kracht en, daarmee, de zelfredzaamheid van de inwoners.
« Het voorkomen van (ernstiger) problematiek.
« Het versterken van de 'regie' en het 'eigenaarschap' van inwoners. Het kernteam zoekt naar mogelijkheden om inwoners medeoplossers te maken van hun eigen ondersteuningsvraag.
4. Argumenten
1.1 Vaststelling van deze notitie past bij het belang van het thema 'werken met kernteams' en uw kaderstellende taak.
Tijdens de politieke avond van 1 maart jl. hebben wij u toegezegd om in het najaar van 2016 te komen met een visie op de kernteams. Wij vinden het van groot belang dat u nauw betrokken bent en blijft bij dit belangrijke thema. Omdat er nog niet eerder een
beleidsdocument is vastgesteld dat specifiek gaat over de kernteams, vinden wij het belangrijk dat u zich hierover kunt uitspreken en de kaders voor het werken met kernteams kunt stellen.
1.2 De notitie sluit aan bij de inbreng van betrokkenen en kan op draagvlak rekenen.
Wij hebben met een grote groep betrokkenen gesproken over de visie op de kernteams.
Dit vonden wij van cruciaal belang, omdat de medewerkers van de kernteams deze visie moeten uitvoeren en op basis van hun ervaringen goed kunnen beoordelen welke aanscherpingen nodig zijn.
Over de meeste leidende principes zijn de kernteamleden het unaniem eens. Er waren uiteraard ook enkele accentverschillen tijdens de gesprekken over de visie. Die gaan vooral over de vraag in hoeverre de kernteams daadwerkelijk hulpverlening mogen geven. Wij gaan hier onder kanttekening 1.1 verder op in.
De conclusie is gerechtvaardigd dat er veel draagvlak is voor de visie die wij in de notitie 'Werken met kernteams: leidende principes' presenteren. Verder is het belangrijk om te noemen dat de visie ook gedeeld wordt door de Participatieraad en de managers van de organisaties die deelnemen aan de kernteams.
1.3 De visie is een formalisering, bestendiging en aanscherping van de in 2014 gemaakte keuzes.
In 2014 heeft u een aantal keuzes gemaakt, die onder andere in het Beleidsplan Sociaal Domein zijn opgenomen. Sommige principes van het werken met kernteams hebben we tot op heden niet vastgelegd, maar gelden als 'informele regels'. Een apart visiedocument voor de kernteams is er tot op heden nog niet. Met deze notitie bundelen we de leidende principes en formaliseren we de (nog) 'informele' principes, zodat er een eenduidig kader ontstaat.
De principes die in de notitie staan beschreven, zijn een bestendiging van de koers die we sinds 2014 varen. W e maken geen koerswijziging, maar trekken de lijn door dat kernteams bedoeld zijn als teams die dicht bij de inwoners staan en die, 'onafhankelijk' van loket en gemeente, samen met de inwoners zoeken naar een oplossing voor hun
ondersteuningsvragen. Dit betekent bijvoorbeeld dat de kernteams geen beschikkingen toekennen (indiceren), maar inwoners wel ondersteunen met het opstellen van persoonlijke plannen. Hiertoe werken consulenten van het Loket Samenleven en kernteamleden nauw met elkaar samen, maar ze nemen eikaars verantwoordelijkheid niet over.
2
M6RV000060*
Na een jaar proeftuinfase en anderhalfjaar praktijkervaring hebben we meer inzicht gekregen in wat werkt en wat niet werkt. Op basis van deze kennis vragen enkele van de keuzes die we in 2014 hebben gemaakt, om een aanscherping.
1.4 De aanscherpingen zijn een antwoord op de praktijkervaringen en sluiten aan op de behoeften van en in het veld.
De aanscherpingen zitten vooral in de werkwijze. Door de ervaringen die het afgelopen anderhalf zijn opgedaan, is steeds duidelijker geworden wat werkt en wat niet, en met welke ontwikkelingen we rekening moeten houden. Dit is exact hetgene wat we in het Beleidsplan Sociaal Domein hebben opgenomen: door het te doen, leren we wat goed werkt.
Wat zijn nu de belangrijkste aanscherpingen?
1. Kernteams mogen (onder bepaalde voorwaarden) kortdurend inwoners begeleiden.
Hiermee wordt niet bedoeld: formele eerste of tweedelijns hulpverlening door de kernteams. Wat we bedoelen, is dat ondersteuningsvragen die met een aantal laagdrempelige gesprekken kúnnen worden opgelost, ook door kernteamleden mógen worden opgelost. Kernteams kunnen verder ook een vinger aan de pols houden als mensen op een wachtlijst staan, of na afloop van een hulptraject af en toe een belletje doen (extensieve zorg) om te zien of de inwoner het redt. Dit is meer dan oorspronkelijk bedoeld, maar het past wel in ons streven om zorg waar dat kan te voorkomen of af te schalen.
2. Kernteams houden de taak om te signaleren waar in de kern behoefte aan is. Zij zijn de oren en ogen van de kern en dat blijft zo. Wat verandert, is dat de kernteams niet meer zelf nieuwe (algemene) voorzieningen hoeven te ontwikkelen.
3. Wij willen de mogelijkheid creëren om kernteams opdrachten te laten geven om maatschappelijke initiatieven en/of algemene voorzieningen te ontwikkelen.
4. Casusregie hoort primair thuis bij de inwoner en zijn netwerk en bij de hulpverleners.
Consulenten van het loket en kernteamleden kunnen alléén worden gevraagd voor casusregie als daar inhoudelijke argumenten voor zijn. De werkdruk elders is geen argument.
5. De kernteams worden ingericht op basis van de specifieke vraag die er in een kern is.
Daarbij is het niet leidend of iemand bij een eerste of tweedelijnsorganisatie werkt.
Leidend zijn de behoefte aan bepaalde expertise, motivatie en deskundigheid.
5. Kanttekeningen
1.1 De keuzes die u maakt op het gebied van hulpveríening in de kernteams hebben gevolgen voor het speerpunt Jeugdzorg (nummer 61) uit de Uitvoeringsagenda.
In de Uitvoeringsagenda is onder speerpunt 61 (Jeugdzorg) de versterking van de 0d e en de 1e lijn opgenomen. Dit kan op verschillende manieren. W e hebben de mogelijkheden
afgewogen om 'hulpverlening' (bijvoorbeeld het reguliere Algemeen Maatschappelijk Werk, dat een eerstelijnsvoorziening is) mogelijk te maken in de kernteams. Dit zou een breuk zijn met de eerdere keuze om in de kernteams niet aan hulpverlening te doen.
Wij stellen u voor om hier niet voor te kiezen, omdat hiermee de oorspronkelijke bedoeling van de kernteams dreigt onder te sneeuwen. De bedoeling is immers om zoveel mogelijk vragen in de 0d e en, als dat niet gaat, in de 1e lijn op te lossen. Als er standaard een
hulpverleningstraject kan worden aangeboden, wordt de prikkel om te kantelen minder sterk.
Bovendien gaat er dan een vertroebeling van de verantwoordelijkheden van de kernteams en eerstelijnsorganisaties plaatsvinden. Wij willen voorkomen dat hetzelfde Algemeen Maatschappelijk Werk op een andere plaats, namelijk binnen het kernteam, wordt uitgevoerd.
3
*16RV00006O*
Wij stellen wel voor om de mogelijkheden van korte begeleiding te formaliseren. Hiermee voorzien we in een breed gedragen behoefte. Bovendien kan korte begeleiding helpen om zwaardere vormen van zorg te voorkomen. Wij hebben in uitgangspunt 9 en in de bijlage bij de notitie beschreven hoe wij kortdurende begeleiding zien en onder welke voorwaarden deze mogelijk moet zijn.
6. Financiën
Het vaststellen van de notitie heeft geen financiële gevolgen: een begrotingswijziging is niet nodig. Wel onderzoeken we of bestaande subsidies kostenneutraal anders kunnen worden ingezet.
W e stellen voor om de verantwoordelijkheid voor de daadwerkelijke totstandkoming van nieuwe Od ee n 1e lijns voorzieningen niet meer bij de kernteams te beleggen. In plaats daarvan zou een aantal instellingen waarmee wij een subsidierelatie hebben, deze taak kunnen gaan uitvoeren. De signaleringsfunctie ligt nog steeds bij het kernteam, dat vervolgens een 'opdracht' kan geven aan de instellingen, die de uitvoering op zich nemen.
Een deel van de bestaande subsidie aan deze instellingen zou besteed kunnen worden aan deze nieuwe taak.
Wij zijn op dit moment bezig om te inventariseren wat voor 0d e en 1e lijns voorzieningen wij al subsidiëren. Deze inventarisatie is de opmaat naar een nieuwe opdrachtverstrekking aan gesubsidieerde instellingen. Door een deel van de bestaande subsidie te 'reserveren' voor het ontwikkelen van nieuwe 0d e en 1e lijns voorzieningen, bereiken wij dat dit kostenneutraal kan plaatsvinden.
Het is de bedoeling dat afspraken hierover vastgelegd worden in de subsidieafspraken die wij met de instellingen maken voor 2017. Voor 2018 zouden we, als deze werkwijze bevalt, een volgende stap kunnen maken. Dan zouden instellingen, organisaties of
maatschappelijke initiatieven, die momenteel niet, of voor andere taken, worden
gesubsidieerd ook de mogelijkheid krijgen om nieuw aanbod te ontwikkelen in de 0d e en 1e lijn.
In 2017 staat bovendien nog de mogelijkheid open om van de innovatiesubsidie gebruik te maken.
Samenvattend: wij willen op een kostenneutrale manier de kernteamleden faciliteren door nieuwe subsidieafspraken te maken met een aantal instellingen. De uitwerking vindt plaats in het vierde kwartaal van 2016.
7. Vervolg
Planning
De behandeling in uw raad is voorzien op 1 november aanstaande. Daarna geven we
'instructies' aan medewerkers van het kernteams en het loket over hoe de leidende principes in de praktijk zijn te brengen. De voorbereidingen om nieuwe subsidieafspraken te maken, lopen al.
Het streven is om op 1 januari 2017 klaar te zijn om alle aanscherpingen uit de notitie ten uitvoer te kunnen brengen.
4
•16RV000060*
Communicatie
Wij informeren de kernteamleden, de consulenten van de loketten Samenleven en Werk en Inkomen en de organisaties die deelnemen in de kernteams over uw besluit. W e tekenen hierbij aan dat zij al nauw zijn betrokken bij de totstandkoming van dit advies.
Evaluatie
Het werken met kernteams is grondig geëvalueerd in maart 2016, nadat er in juli 2015 een tussenrapportage is opgesteld. Op dit moment is er geen nieuwe evaluatie gepland.
HET COLLEGE V A N BURGEMEESTER EN WETHOUDEF de gemeentesecretaris, de burgemeester,/
ín den Berg
Relevante stukken
1. Werken met kernteams: leidende principe^ (16bijl6158).
drs A.S.F/van Asseldonk
Portefeuillehouder: R. van Hoeven
Behandelend teammanager voor technische vragen: R. Heijnen, tel.: (0481) 362 300, email: info@overbetuwe.nl
5
M6RV000060*
