RAPPORT VAN BEVINDINGEN KORT ONDERZOEK SPECIAAL BASISONDERWIJS
SBO De Tweern
Plaats : Goes
BRIN nummer : 14OJ|C1
Onderzoeksnummer : 283388 Datum onderzoek : 30 juni 2015 Datum vaststelling : 18 september 2015
1 INLEIDING . . . 5 2 BEVINDINGEN . . . 7 3 TOEZICHTARRANGEMENT . . . 13
INHOUDSOPGAVE
De Inspectie van het Onderwijs heeft op 30 juni 2015 een onderzoek uitgevoerd op SBO De Tweern naar aspecten van de kwaliteit van het onderwijs en de naleving van wet- en regelgeving. De aanleiding voor dit onderzoek was het volgende.
De inspectie heeft voor SBO De Tweern een risicoanalyse uitgevoerd. Uit deze analyse kwam naar voren dat er geen risico’s zijn met betrekking tot het niveau van uitstroom van de leerlingen naar het voortgezet onderwijs. Omdat er voor het speciaal basisonderwijs nog geen sprake is van een vastgestelde
beoordelingswijze van de opbrengsten, voert de inspectie een beperkt kort onderzoek uit bij de school.
Conform de uitgangspunten van het programmatisch handhaven is tevens standaard gecontroleerd of de school voldoet aan bepaalde wettelijke voorschriften, waaronder de onderwijstijd.
De bevindingen uit het kort onderzoek worden gebruikt om te bezien of het eerder toegekende basisarrangement kan worden gehandhaafd. Eventueel geconstateerde tekortkomingen worden betrokken bij de eerstvolgende risicoanalyse.
Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten:
• Een controle van de aanwezigheid van de schoolgids, het schoolplan en het zorgplan bij de inspectie.
• Een toets op de aanwezigheid van informatie over enkele wettelijke verplichte onderdelen in de schoolgids, het schoolplan en het zorgplan.
• Een controle op de onderwijstijd die de school heeft gepland.
• Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn.
• Analyse van documenten die betrekking hebben op zelfevaluatie-
activiteiten van de school en van andere documenten die de school tijdens het bezoek had klaar gelegd, te weten de externe collegiale audit,
opbrengstgegevens, activiteitenplan en managementrapportage. Ook aanvullende vragenlijsten zijn bij de analyse betrokken.
• Gesprekken met de directie, de intern begeleiders, de schoolpsycholoog en een bouwcoördinator over de kwaliteit van de indicatoren.
• Een eindgesprek met de directie, de intern begeleiders,
bouwcoördinator en het bestuur, na afloop van het schoolbezoek.
INLEIDING 1
Onderzoeksopzet
Tijdens het onderzoek beoordeelde de inspectie indicatoren van de volgende aspecten: begeleiding en kwaliteitszorg. Tevens deed de inspectie een uitspraak over de eindopbrengsten (indicator 1.1).
De inspectie heeft zich bij haar onderzoek onder andere gebaseerd op het Toezichtkader po/vo 2012. Dit document is te vinden op
www.onderwijsinspectie.nl.
In hoofdstuk 2 staan de bevindingen uit het onderzoek naar de
onderwijskwaliteit en de wettelijke vereisten. Dit wordt gevolgd door een beschouwing waarin het oordeel van de inspectie wordt toegelicht. Hoofdstuk 3 geeft het toezichtarrangement weer.
Toezichtkader
Opbouw rapport
In onderstaande tabellen vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit
onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid.
De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs 2012. Indicatoren die bij een kwaliteitsonderzoek de doorslag geven of een school (zeer) zwak is, de zogeheten normindicatoren, zijn
gemarkeerd met een asterisk. Voor een overzicht van alle normindicatoren zie het Toezichtkader po/vo 2012 opwww.onderwijsinspectie.nl. De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is.
Legenda:
1. slecht 2. onvoldoende 3. voldoende
4. goed
5. niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten)
In verband met het programmatisch handhaven heeft de inspectie daarnaast enkele controles uitgevoerd op bepaalde wettelijke voorschriften. Of de school wel of niet voldoet aan deze wettelijke vereisten wordt tot uitdrukking gebracht met de score 'ja' of 'nee'.
BEVINDINGEN 2
Kwaliteits- en nalevingsprofiel 2.1
Opbrengsten 1 2 3 4 5
• 1.1* (SBO) De resultaten van de leerlingen aan het eind van de
speciale basisschool liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht.
Begeleiding 1 2 3 4
•
•
• 7.1* De school gebruikt een samenhangend systeem van
genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen.
7.3* (SBO) De school stelt bij plaatsing voor iedere leerling een ontwikkelingsperspectief vast.
7.4* (SBO) De school volgt of de leerlingen zich ontwikkelen conform het ontwikkelingsperspectief en maakt naar aanleiding hiervan beredeneerde keuzen.
Algemeen beeld
Het team van SBO De Tweern werkt betrokken en met inzet aan haar
schoolontwikkeling. De school legt haar lat hoog en is steeds op zoek naar het realiseren van haar opdracht. De leraren volgen de ontwikkeling van de
leerlingen adequaat en bieden (extra) hulp waar dat nodig is. De indruk over de eindopbrengsten op basis van de voorlopige normen is gunstig. De
kwaliteitszorg heeft een systematische en cyclische opzet. Recent heeft er een collegiale consultatie in de vorm van een audit plaats gevonden. Zowel de audit als dit verificatieonderzoek bevestigt dat het eerder aan de school gegeven basisarrangement op zijn plaats is en dus gehandhaafd kan blijven. Op dit moment geeft de school haar visie en missie opnieuw vorm. Dit is ook nodig, aangezien de positie van SBO De Tweern binnen het samenwerkingsverband anders is dan voorheen.
Kwaliteitszorg 1 2 3 4
•
•
•
•
•
• 9.1 De school heeft inzicht in de onderwijsbehoeften van haar
leerlingenpopulatie.
9.2 De school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerlingen.
9.3 De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces.
9.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten.
9.5 De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces.
9.6 De school verantwoordt zich aan belanghebbenden over de gerealiseerde onderwijskwaliteit.
Wet- en regelgeving Ja Nee
•
•
•
•
•
• NT1A De inspectie is in het bezit gesteld van de geldende schoolgids (art.
16, lid 2 en 3, WPO).
NT1B In de schoolgids is informatie opgenomen over een of meer standaard gecontroleerde onderdelen (art. 13 WPO).
NT2A De inspectie is in het bezit gesteld van het geldende schoolplan (art. 16, lid 1 en 3, WPO).
NT2B In het schoolplan is informatie opgenomen over een of meer standaard gecontroleerde onderdelen (art. 12 WPO).
NT4A Er is voldoende onderwijstijd geprogrammeerd om te kunnen voldoen aan de daarvoor gestelde minima (art. 8, lid 7 onder b, WPO).
NT4B Er is maximaal zevenmaal een onvolledige schoolweek
geprogrammeerd voor de groepen 3 t/m 8 (artikel 8, lid 7 onder b, WPO).
Beschouwing 2.2
Hieronder volgt een toelichting op het oordeel.
Toelichting
Opbrengsten
De Inspectie van het Onderwijs is op dit moment nog niet in staat om te
beoordelen of de leeropbrengsten van SBO De Tweern overeenstemmen met de mogelijkheden van de leerlingpopulatie. Zij geeft dan ook nu nog geen oordeel over de resultaten van de school. Wel heeft zij de eindresultaten van de afgelopen drie schooljaren bekeken en op basis van deze resultaten een beeld gevormd van deze resultaten. Deze lijken voor de afgelopen drie schooljaren voor begrijpend lezen en rekenen en wiskunde overeen te komen met wat gemiddeld verwacht kan worden. De school was zelf overigens niet helemaal tevreden over de behaalde eindresultaten op het gebied van technisch lezen. Dit is dan ook de reden geweest dat zij het aanbod technisch lezen recent heeft vernieuwd en ook de leestijd per week structureel heeft uitgebreid op het lesrooster.
Begeleiding
Om zicht op de ontwikkeling van de leerlingen te krijgen en te houden, verzamelen de leraren veel toets- en observatiegegevens. Ze gebruiken deze gegevens naast de beschikbare IQ-gegevens, stimulerende en belemmerende factoren van iedere leerling en overige informatie uit de beschikbare dossiers om het onderwijs af te stemmen op het niveau en de ontwikkeling van iedere leerling. Voor alle leerlingen is een ontwikkelingsperspectief opgesteld. Op dit moment is er vanuit het bestuur een nieuw format voor het
ontwikkelingsperspectief aangereikt. De hoeveelheid en diversiteit aan (dubbele) administratie die dit met zich meebrengt is een punt van aandacht voor de school. Ontwikkelkansen liggen echter niet zozeer op het administratieve gedeelte maar meer op het gebied van de uitvoering van de
ontwikkelingsperspectieven en de daarbij behorende groepsplannen en/of individuele handelingsplannen. Ook de eigen audit bevestigt dit beeld. Sinds kort werkt de school met een monitor van iedere leerling op het gebied van rekenen en wiskunde, spelling en begrijpend lezen. De monitor brengt de behaalde resultaten van iedere leerling gedurende zijn/haar hele schoolloopbaan helder in beeld. Het is tevens een handig hulpmiddel om in één oogopslag te zien of de behaalde resultaten in lijn liggen met het opgestelde ontwikkelings- en uitstroomperspectief van iedere leerling.
In de geplande groeps- en leerlingbesprekingen beoordeelt de school of de leerlingen zich ook conform het ontwikkelingsperspectief ontwikkelen. De afspraak is dat één keer per jaar de afweging wordt gemaakt of en in welk opzicht het perspectief bijgesteld moet worden.
Kwaliteitszorg
SBO De Tweern is op dit moment haar visie en missie opnieuw vorm aan het geven. Dit is ook nodig, aangezien de rol van SBO De Tweern aan het veranderen is binnen het samenwerkingsverband sinds de invoering van passend onderwijs. De directie en het team bezinnen zich proactief op de (nieuwe) toegevoegde waarde van SBO De Tweern. Dit houdt onder andere in dat de school zich flexibel en open-minded opstelt voor eventuele veranderingen in zorgbehoefte. Zo is bijvoorbeeld het aantal beschikbare arrangementen binnen de school uitgebreid met het arrangement 'tijdelijke opvang' (observatiegroep en time-out voorziening). Het team realiseert zich dat dit mogelijk ook andere vaardigheden en competenties vergt van het didactisch en pedagogisch handelen en is bereid zich hier verder in te ontwikkelen.
Resultaten en aspecten van het onderwijsleerproces worden regelmatig
geëvalueerd met behulp van intern en extern onderzoek. In februari van dit jaar is de school collegiaal bezocht in de vorm van een (zeer uitgebreide) externe audit. Ondanks dat de school ook intern regelmatig haar kwaliteit evalueert door middel van kwaliteitskaarten, heeft de collegiale audit input gegeven voor verdere kwaliteitsverbetering. Tegelijkertijd heeft de audit ook laten zien dat de school op heel veel onderdelen de basis in orde heeft. De eerste stappen richting opbrengstgericht passend onderwijs zijn bijvoorbeeld gezet. Het is gebruikelijk dat de school de leerrendementen van de uitstromers naar het (voortgezet) vervolgonderwijs van de afgelopen vier schooljaren in kaart brengt en deze ook teambreed bespreekt. Nieuw is dat nu ook de tussentijdse opbrengsten van alle groepen/arrangementen hierin zijn meegenomen. Deze werkwijze stelt de school in staat om alle resultaatgegevens op schoolniveau te analyseren en mogelijke interventies af te spreken.
SBO De Tweern werkt planmatig en beredeneerd aan haar verbetertrajecten.
Het is gebruikelijk dat onderdelen van het jaarplan worden verdeeld onder de diverse werkgroepen. Wanneer een verbetertraject is afgerond, wordt de werkgroep omgezet naar een kwaliteitsgroep. Deze kwaliteitsgroep speelt een actieve rol in het borgen van de gerealiseerde kwaliteit. Daarnaast vinden er gepland en ongepland groepsbezoeken plaats in alle groepen. Aangezien de instroom van kleuters toeneemt, is het wel van belang hier extra aandacht aan te (blijven) besteden in het kader van de doorgaande lijn binnen de school.
Bepaalde afspraken/werkwijzen vragen bij het werken met de allerjongsten namelijk een iets andere vaardigheid en/of competentie dan in de hogere groepen.
Ten slotte rapporteert de school in voldoende mate aan belanghebbenden in de schoolgids en met de diverse interne en externe nieuwsbrieven. Verantwoording aan het bestuur gebeurt in de vorm van managementrapportages.
Kwaliteit
Het onderwijs op SBO De Tweern is op de onderzochte onderdelen op orde. Uit het onderzoek is gebleken dat de school op die gebieden geen tekortkomingen kent. Om die reden blijft het basisarrangement gehandhaafd. De bevindingen zullen worden betrokken bij de eerstvolgende risicoanalyse, waarbij opnieuw bekeken wordt of het toezichtarrangement eventueel moet worden aangepast.
Oordelen over naleving
In de schoolgids zijn tekortkomingen geconstateerd in de naleving van de wettelijke voorschriften die zijn gecontroleerd. De schoolgids geeft geen volledige informatie over de volgende onderdelen: het adres en naam van het samenwerkingsverband en de vrijwillige ouderbijdrage. Wat betreft de vrijwillige ouderbijdrage is nu niet duidelijk beschreven dat de bijdrage van het
schoolkamp eveneens gebaseerd is op vrijwilligheid.
De inspectie heeft, na invoering van de wet passend onderwijs, ook gekeken of de school voldoet aan de aangepaste wettelijke voorschriften over de schoolgids, het schoolplan en het ontwikkelingsperspectief. Dat is niet het geval wat betreft de schoolgids en het schoolplan. De diverse ontbrekende onderdelen zijn met de directeur besproken en er is verzocht dit te herstellen in de volgende versie van beide documenten.
