Tangram beestenboel! HANDLEIDING VOOR DE LEERKRACHT. GROEP 1,2 EN 3 digi-doener!

(1)

Tangram beestenboel!

VOOR DE LEERKRACHT

Domein

curriculum.nu Leerdoelen Digitale vaardigheden Leerdoel (kern)vak:

Rekenen/wiskunde 21st

century skills Toepassen & ontwerpen Computational thinking

Leerlingen gebruiken eenvoudig abstraheren, decompositie, patroon herkennen en algoritme om dieren en een mozaiek te maken van tangram

Probleem ontleden: leerling kan een object opdelen in onderdelen

Kritisch denken,

Informatievaardigheden

De leerling kan benoemen welke informatie nodig is voor het beantwoorden van een gegeven vraag.

Probleem ontleden: Leerling kan een object reconstrueren aan de hand van aanwijsbare onderdelen.

Samenwerken

DOEL VAN DE LES

Tijdens deze les gaan de leerlingen ervaren dat een vorm kan bestaan uit samengevoegde vormen, en dat je van dezelfde vormen heel veel verschillende nieuwe vormen kan maken.

Ook leren de leerlingen hoe ze patronen kunnen maken met dezelfde figuren, en dat je een patroon ook kan gebruiken als een taal.

Bijvoorbeeld om met computers te praten. De les heeft zowel doe- als praatopdrachten en is daardoor afwisselend en interactief.

Totale duur: 1 uur.

VERBINDING MET BEROEPEN EN DE ARBEIDSMARKT

Dessinontwerpers gebruiken de kennis uit deze les om op verschillende manieren patronen te ontwerpen voor bijvoorbeeld kleding, behang en inpakpapier. Ook wordt de kennis uit deze les gebruikt om te programmeren. Dan gaat het natuurlijk niet over het maken van mooie printjes, maar om patronen die een computer kan lezen en begrijpen.

• Introductie: Een korte omschrijving: Wat is tangram? (5 minuten)

• Verdieping: Tangram dieren maken (15 minuten)

• Doen: Tangram mozaïekpatronen maken (30 minuten)

• Afronding: Kun je Tangram lezen? (10 minuten)

VOORBEREIDING

Van te voren kun je een aantal dingen doen:

• Lees de handleiding

• Klik door de slides voor op het digibord.

• Print de tangram uit op stevig papier. Vijf stuks voor iedere leerling.

(Als je leerlingen nog veel moeite hebben met knippen is het handig om zelf van tevoren een flinke stapel uit te knippen)

BENODIGDHEDEN

• Digi-bord met internetverbinding

• Scharen

• Papier

• Stiften/potloden

INTRODUCTIE

Slide 1 Introductie, luisteren

Wie heeft dit wel eens gezien? Misschien ligt het thuis bij de spelletjes.

Wat denken jullie dat het is? Wat kun je ermee doen?

(2)

CC BY-NC-ND 4.0. Deze les is gemaakt door Ester Stoelinga: Fluxlab.

DOEN

Slide 2, Doen

Geef de leerlingen een tangram-vel of uitgeknipt setje.

Van de zeven puzzelstukjes kun je heel veel verschillende vormen maken. Bijvoorbeeld dieren. Kijk maar op het digibord:

een hele tangram-beestenboel! Kun je verzinnen hoe al die dieren gemaakt zijn? Bedenk zelf met je eigen Tangram-puzzel zo veel mogelijk dieren. Het mooiste dier plak je op een vel papier en kleur je in.

 Tip

Laat de leerlingen alle gemaakte dieren bij elkaar op de muur plakken, zo ontstaat er een prachtige Tangram-beestenboel!

 Tip

Je kan hier ook de gekleurde tangrams uitdelen, dan hoeven je leerlingen het niet in te kleuren. Ze kunnen er natuurlijk nog wel dingen zoals ogen in tekenen.

VERDIEPING

Slide 3, Doen

Nu maken we het een beetje moeilijker! Je krijgt vier tangram- puzzels, en daarmee ga je een mozaïek maken. Weten jullie wat dat is?

Een mozaïek is eigenlijk ook een soort puzzel. Maak van alle tangram-stukjes die je hebt één heel mooi geheel. Kijk maar naar de voorbeelden op het digibord. Hiervoor zijn natuurlijk veel meer stukjes gebruikt. Probeer of het lukt om eerst van één tangram- set een mooie vorm te maken, en die precies hetzelfde te maken met de andere drie setjes: zo krijg je een patroon. Als je een mooi patroon hebt gemaakt plak je die op een vel en kleur je het in. Dat mag je natuurlijk ook doen met stipjes of streepjes, of wat je zelf mooi vindt.

 Tip

Als de leerlingen het moeilijk vinden om het patroon te herhalen, kun je ze een beetje helpen. Bijvoorbeeld door ze eerst gelijke vormen hetzelfde te laten inkleuren.

 Tip

Hang alle tangram-patronen in een vierkant op de muur en laat zien dat al die patronen bij elkaar weer een heel nieuw patroon vormen!

(3)

AFRONDING

Slide 4 en 5, Praten en denken, luisteren

Eigenlijk is tangram net een soort taal. Je kunt er allerlei vormen mee laten zien: dieren, mensen, huizen.. je kunt er dus heel veel mee vertellen!

Je hebt net een heel mooi patroon gemaakt. Vertelt dat ook een verhaal, denk je? Wat zou jouw patroon kunnen vertellen?

Wist je dat mensen ook met computers praten? Computers verstaan je niet zo goed als je in gewone mensentaal praat.

Computers spreken computertaal. Die bestaat niet uit woorden maar uit zogenaamde codes: een soort geheimtaal eigenlijk. Je kan bijvoorbeeld een code maken die bestaat uit kleurtjes. Een beetje zoals op het digibord. Als wij daar naar kijken weten we niet wat er staat. Maar mensen die computertaal hebben geleerd wel.

Je kan door verschillende kleurtjes of door verschillende cijfertjes in een patroon te zetten aan je computer vertellen wat hij moet doen. Iemand die daar heel goed in is noemen we een computerprogrammeur. Die kan dus allemaal hele mooie patroontjes verzinnen waarmee hij of zij een computer hele

moeilijke opdrachten kan geven. En als een computer die moeilijke opdrachten begrijpt kun je bijvoorbeeld computerspelletjes

ontwerpen!

Je kunt met je leerlingen ook nog het filmpje op slide 5 kijken.

Hierin wordt het programmeren van een computer vergeleken met het bakken van appeltaart. Let wel op enkele moeilijke woorden.

Dus, als je heel goed wordt in het maken van patronen kun je daar heel veel leuke dingen mee doen! Je kan met computers praten, maar je kan ook stoffen voor kleren ontwerpen. Wie heeft er iets aan met een mooi patroontje?

(4)

CC BY-NC-ND 4.0. Deze les is gemaakt door Ester Stoelinga: Fluxlab.

BIJLAGEN

(5)